Beleidsplan. Multidisciplinaire advisering grote evenementen. Beleidsplan. Multidisciplinaire advisering grote evenementen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beleidsplan. Multidisciplinaire advisering grote evenementen. Beleidsplan. Multidisciplinaire advisering grote evenementen"

Transcriptie

1 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen Veiligheidsregio Zeeland Versie 2.0 (26 februari 2010) Opsteller: Taakgroep Grote Evenementen Vaststellingsdatum: Versie 2.0 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 1 / 70

2 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen Veiligheidsregio Zeeland Uitgave: Taakgroep Grote Evenementen Zeeland, VRZ Contact: Versie: 2.0 Datum: 26 februari 2010 Veiligheidsregio Zeeland Postbus EA Middelburg Segeerssingel 10 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 2 / 70

3 1. Versiebeheer Inleiding Verantwoordelijkheden Definitie evenement Juridische inkadering Vastgesteld regionaal beleid Voorbereiding evenementen Gemeenten Veiligheidsregio Risico-inventarisatie Het risicoanalysemodel Kwantitatieve deel van het risicoanalysemodel Kwalitatieve deel van het risicoanalysemodel Totale analyse door gemeente Het classificatiesysteem Classificatiesysteem Maatregelen Aanvullende maatregelen B- en C-klasse Vergunningverlening Behandeling door Taakgroep Grote Evenementen BIJLAGE I Standaard adviezen GHOR inzake Klasse A, B en C evenementen BIJLAGE II Handreiking Evenementen en brandveiligheid BIJLAGE III Evaluatie Multidisciplinair Advies Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 3 / 70

4 1. Versiebeheer Versie datum auteur Reden uitgifte april april 2008 P.D.Troost Concept werkexemplaar Vertalen landelijk stuk naar Zeeuwse situatie maart maart 2009 A.W. van Tol. Concept aangepast aan voorgenomen structuur taakgroep maart maart 2009 A.W. van Tol Concept aangepast n.a.v. bijeenkomst taakgroep april april 2009 A.W. van Tol Aanpassing concept inzake: - Inleiding - Hoofdstuk 3, Verantwoordelijkheden - Hoofdstuk 4, Stroomschema, laatste blok april april 2009 A.W. van Tol - Taalkundige aanpassingen - Invoer besluit regionaal college - lay-out mei mei A.W. van Tol - inhoudelijk 3.1, 4.3 en 4.4 en juni juni 2009 A.W. van Tol - tekstuele wijziging nav taakgroepoverleg augustus augustus 2009 A.W. van Tol - Hoofdstuk 6.2 Opneming vereisten RADAR - suggesties vergunningverleners 0.9 februari 2010 Februari 2010 A.W. van Tol - Bijlage I en II vervangen - Inhoudelijk aanpassingen n.a.v. de gedane suggesties na de gehouden presentaties bij de vergunningverleners van de gemeenten. 1.0 februari 2010 Februari 2010 A.W. van Tol - Kleine aanpassingen op advies leden taakgroep. - Definitieve versie. 2.0 februari februari 2010 A.W. van Tol - Aanpassing 331 Besluitvorming en 335 op verzoek directie Veiligheidsregio Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 4 / 70

5 2. Inleiding In 2008 is in het Algemeen Bestuur (AB) van Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) het onderwerp Veiligheid bij grote evenementen aan de orde geweest. Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Zeeland is van mening dat er op regionaal niveau beleid ontwikkeld moet worden ten aanzien van (de voorbereiding op) de hulpverlening bij grote evenementen. Om de verschillende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de hulpverleningsdiensten en de gemeenten bij uitvoering van dit onderwerp in kaart te brengen, heeft Veiligheidsregio Zeeland deze vraagstelling neergelegd bij de Taakgroep grote evenementen. Dit multidisciplinaire team bestaat uit afgevaardigden van de Brandweer, GHOR, Politie, Gemeenten en Informatiemanagement. Afhankelijk van het evenement kan het team worden aangevuld met andere specialismen/disciplines. De Taakgroep grote evenementen heeft de volgende doelstelling geformuleerd: Beschrijf een systematiek voor risicoanalyse van grote evenementen; Bepaal op basis van de risicoanalyse en het regionaal crisisplan welke multidisciplinaire operationele voorbereiding wenselijk is; Geef aan op welke manier de parate diensten de gemeenten adviseren over vergunningverlening. Aan deze opdracht wordt invulling gegeven door voorliggende notitie. De notitie bevat een risicoanalysemodel om de risico s van een evenement in te kunnen schatten. Tevens wordt aangegeven wanneer de hulpverleningsdiensten betrokken moeten worden bij de voorbereiding op een evenement. Het risicoanalysemodel heeft het karakter van een handreiking die gebruikt kan worden door ambtenaren die het verlenen van vergunningen voor evenementen in hun portefeuille hebben. Door het toepassen hiervan wordt duidelijk welke status aan een evenement kan worden toegekend en waar het verzoek om advies moet worden neergelegd. In een later stadium zou de handreiking kunnen leiden tot een eenduidig advies op het gebied van vergunningenbeleid voor alle gemeenten binnen de Veiligheidsregio Zeeland. De conceptversies van dit voorliggende beleidsplan zijn tijdens bijeenkomsten van de Taakgroep grote evenementen besproken. De afgevaardigden hebben elk binnen hun eigen kolom de conceptversies besproken. Het concept beleidsplan is vervolgens gepresenteerd aan het Zeeuwse overleg van Ambtenaren Openbare Orde en Veiligheid op 9 april Het concept beleidsplan is op 17 juni 2009 vastgesteld in het veiligheidsoverleg van de Zeeuwse kring van gemeentesecretarissen. In juli, augustus en september 2009 is het concept beleidsplan toegelicht aan de vergunningverleners van alle gemeenten, de provincie, Rijkswaterstaat en de twee waterschappen. Aanbevelingen vanuit deze presentaties zijn in het plan meegenomen. In februari 2010 wordt de definitieve versie aangeboden aan het Directieteam van de veiligheidsregio met het verzoek dit te laten vaststellen in het Veiligheidsoverleg Zeeland. Onderliggende notitie is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 worden de inleidende bepalingen weergegeven. In hoofdstuk 3 worden de verantwoordelijkheden in kaart gebracht. In hoofdstuk 4 wordt een risicoanalysemodel gepresenteerd, waarmee op basis van kwalitatieve en kwantitatieve elementen een inschatting gemaakt kan worden van de risico s die verbonden zijn aan een specifiek evenement. In hoofdstuk 5 wordt het risicoanalysemodel gekoppeld aan een classificatiesysteem, en worden de aanvullende maatregelen per hulpverleningsdienst geschetst. Hoofdstuk 6 behandelt het daadwerkelijke traject van de vergunningverlening. Een jaar na vaststelling van dit beleidsplan zal door de Taakgroep Grote Evenementen een evaluatie worden uitgevoerd om te onderzoeken of bijstelling noodzakelijk is. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 5 / 70

6 3. Verantwoordelijkheden 3.1 Definitie evenement Waar in dit beleidsplan over evenementen wordt gesproken, wordt hieronder een publieksevenement verstaan. De definitie hiervan luidt: een publieksevenement is elke voor het publiek toegankelijke verrichting van vermaak, inclusief herdenkingen, waarbij een verzameling mensen zich in een bepaald tijdvak in/op een (meestal) begrensde en (eventueel beperkt) openbaar toegankelijke inrichting of terrein bevindt of beweegt Juridische inkadering De vergunningsprocedure is juridisch geworteld in de algemene plaatselijke verordening van een gemeente, de Algemene wet bestuursrecht en de beleidsregels evenementen. Ook zijn vergunningsverplichtingen te vinden in bijzondere wetten, zoals artikel 10 lid 1 en 148 van de Wegenverkeerswet en artikel 87 Reglement verkeersregels en verkeerstekens. 3.3 Vastgesteld regionaal beleid Besluit Regionaal College 26 juli 2007: Ten aanzien van capacitaire inzet bij Politie Zeeland is in het Regionale College op 26 juli 2007 onderstaande procedure afgesproken: Voor ieder evenement, waarbij het gemeentebestuur politie-inzet nodig acht, zal het bestuur een advies vragen aan de politie; De evenementen die gehouden worden in de periode gelegen tussen 15 juni en 15 september en waarbij veel politietoezicht is vereist, worden zoveel mogelijk, vóór 1 november van het voorafgaande jaar doorgeven aan de politie, zodat deze evenementen vermeld kunnen worden op de jaarkalender van het komende jaar; Overige evenementen worden in principe minimaal 12 weken voor aanvang van het evenement doorgegeven aan de betreffende districtschef; Daar waar het mogelijk of wenselijk is vindt regionale c.q. provinciale afstemming plaats tussen gemeenten op het gebied van grote evenementen; In de vergunning voor een grootschalig evenement wordt opgenomen dat, 8 weken voor de aanvang van dit evenement, een draaiboek veiligheid van de organisator beschikbaar is; De beschikbare politiecapaciteit wordt bij een samenloop van evenementen in verschillende gemeenten regionaal verdeeld, waarbij per evenement de vraag moet worden gesteld of de capaciteit voor dat evenement volstaat; Bij tussentijdse verzoeken van het bestuur om (extra) politie-inzet bij evenementen zal de politie duidelijk in kaart brengen welke risico s er zijn op het gebied van veiligheid voor bezoekers, politie en inwoners, zodat het bestuur een goede afweging kan maken van het wel of niet verlenen van een vergunning. De risico-inventarisatie van het bureau CCB kan hierbij ondersteunend zijn Besluit Veiligheidsdirectie 2008: December 2008 heeft de (toenmalige) Veiligheidsdirectie besloten om grote evenementen multidisciplinair voor te gaan bereiden en daartoe multidisciplinaire adviezen uit te brengen aan de gemeenten. Tevens hebben zij besloten dat een beleidsplan op te stellen. Het resultaat ligt u voor. 1 Leidraad Veiligheid publieksevenementen Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 6 / 70

7 3.4 Voorbereiding evenementen De burgemeester is eindverantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid en daarmee ook voor de voorbereiding op (grote) evenementen. 2 De voorbereiding op een evenement voltrekt zich volgens een aantal processtappen. In onderstaand schema staan de processtappen in vet weergegeven. De verantwoordelijke voor een processtap staat in cursief weergegeven (waarbij opgemerkt wordt dat degene die verantwoordelijk is voor een processtap niet per definitie degene is die de processtap uitvoert). Het vermelde aantal weken kan per gemeente verschillen. Het (formele) begin van de voorbereiding is het indienen van een aanvraag door de Evenementenorganisator. 3 De termijn waarop een vergunning dient te worden aangevraagd is bepaald in de Algemene Plaatselijke Verordening van de betreffende gemeente. Meestal varieert deze termijn tussen de 8 en 12 weken, In sommige gemeenten wordt hiervan afgeweken. Dit beleidsplan hanteert geen richtlijn ten aanzien van genoemde termijnen. Na de aanvraag wordt de vergunningverleningprocedure gestart, waarbij indien nodig door de gemeente advies wordt ingewonnen bij de operationele hulpverleningsdiensten. Met het afgeven van de vergunning start de voorbereiding van de maatregelen die in de vergunningverlening zijn opgenomen en/of de maatregelen die de gemeente vanuit haar verantwoordelijkheid voor de openbare orde en veiligheid zelf neemt. De gemeente voert toezicht uit op de voorbereiding en daadwerkelijke uitvoering van deze maatregelen. De cyclus wordt na afronding van het evenement afgesloten met een evaluatie van het totale proces; van vergunningsaanvraag tot en met het verloop van het evenement. 3.5 Gemeenten De gemeente is verantwoordelijk voor een groot deel van de geschetste processtappen en coördineert deze stappen. De gemeente kan zich hierin laten bijstaan door de operationele hulpverleningsdiensten: brandweer, politie en GHOR. De rollen die de hulpverleningsdiensten kunnen vervullen, bevinden zich op het vlak van advisering over de vergunning, de voorbereiding en uitvoering van maatregelen op het gebied van toezicht en handhaving. 2 (Brandweerwet 1985, artikel 1; Wet rampen en zware ongevallen 1985, artikel 1 en 2). 2 3 (De termijn waarop een vergunning dient te worden aangevraagd staat benoemd in de Algemene Plaatselijke Verordening van de desbetreffende gemeente. Meestal varieert deze termijn tussen 8 12 weken). Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 7 / 70

8 Op regionaal niveau is de keuze gemaakt om het lokale beleid van de gemeenten en van de hulpverleningsdiensten leidend te laten zijn bij de voorbereiding op grote evenementen. Het inroepen van de hulpverleningsdiensten voor advisering over de vergunningverlening en de voorbereiding van de te nemen maatregelen, is daarmee een verantwoordelijkheid van de gemeente. Elke gemeente van de Veiligheidsregio Zeeland hanteert hiervoor zijn eigen richtlijnen. In deze handreiking wordt een risicoanalysemodel gepresenteerd, die de gemeente al dan niet in afstemming met de omliggende gemeenten kan gebruiken voor het inschatten van de risico s die een evenement met zich mee kan brengen. De risicoanalyse kan ook dienen om een afweging te maken welke hulpverleningsdiensten betrokken moeten worden bij de advisering en de te treffen maatregelen en op welke manier dit dient te gebeuren. 3.6 Veiligheidsregio Algemeen Veiligheidsregio: In de Wet op de veiligheidsregio`s worden taken aan de Veiligheidsregio toebedeeld. Eén van die taken is het organiseren van de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Met organiseren wordt bedoeld dat er ook activiteiten van anderen dan de Veiligheidsregio noodzakelijk zijn. Directeur Veiligheidsregio: De Algemeen Directeur heeft onder andere verantwoordelijkheid voor de coördinatie van de voorbereiding en de operationele leiding over de uitvoering van grootschalig optreden, crisis beheersing en rampenbestrijding als bedoel in artikel 4 onder g van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zeeland. 4 Clustermanager Coördinatie Crisisbeheersing en Rampenbestrijding (CCR): De Clustermanager CCR draagt zorg voor de coördinatie van de multidisciplinaire operationele voorbereiding crisisbeheersing en rampenbestrijding. Hiertoe behoort eveneens het evenementenbeleid. Om dit uitvoerbaar te maken is een Taakgroep Grote Evenementen opgericht. Voorzitter Taakgroep Grote Evenementen: De voorzitter van de taakgroep draagt zorg voor de multidisciplinaire afstemming tussen de disciplines in de voorbereidingsfase van grote evenementen. Hij draagt zorg voor het multidisciplinaire advies, de rapportage en verdere afstemming in de preparatie naar het evenement toe. Veiligheidsoverleg Zeeland Het Veiligheidsoverleg Zeeland (VOZ) is conform de gemeenschappelijke regeling 5 Veiligheidsregio Zeeland belast met de advisering aan het bestuur inzake afstemming van de operationele voorbereiding van de Crisisbeheersing en Rampenbestrijding binnen het netwerk: Het individueel en of multidisciplinair ambtelijk voorbereiden van de besluitvorming van de monorespectievelijk multidisciplinaire aspecten in relatie tot de taakstelling als bedoeld in artikel 4 6 van de GR VRZ en dragen zorg voor de uitvoering in de eigen kolom 7. 4 Werkvorm VRZ Gemeenschappelijke regeling VRZ, artikel 31 6 Artikel 4 van de gemeenschappelijke regeling VRZ betreft de taken en bevoegdheden van de VRZ 7 Werkvorm VRZ Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 8 / 70

9 4. Risico-inventarisatie De maatregelen die genomen moeten worden ter voorbereiding op een evenement moeten aansluiten bij het specifieke karakter van een evenement. Om de omvang van de risico s in te kunnen schatten en te beoordelen of extra maatregelen nodig zijn en/of de inzet noodzakelijk is van (één van) de hulpverleningsdienst(en), is het van belang vooraf een risicoanalyse te maken. In dit hoofdstuk wordt een model gepresenteerd voor de systematische analyse van de risico s van evenementen. Hierbij wordt rekening gehouden met kwantitatieve én kwalitatieve risicofactoren. Het risicoanalysemodel is ontleend aan een model dat is ontwikkeld door de Duitse Arbeiter- Samariter-Bunt5 8. Dit model wordt al dan niet in aangepaste vorm op meerdere plaatsen in Nederland gebruikt. Voor dit beleidsplan is de versie gebruikt zoals die op grond van praktijkervaringen uit de Nederlandse situatie beschreven is door de projectgroep Publieksevenementen van de Raad van Regionaal Geneeskundig Functionarissen. 4.1 Het risicoanalysemodel Aan de hand van de risicoanalyse kan worden bepaald of, en in welke mate, er bij een evenement specifieke maatregelen nodig zijn en of de inzet van de hulpverleningsdiensten is vereist. De risico s worden (deels) uitgedrukt in risicopunten. De hoogte van de punten is bepaald op basis van de ervaring die in de diverse (GHOR) regio s in de loop van de jaren is opgebouwd. Het is echter niet mogelijk om door middel van risicopunten alle eventuele risico s exact uit te drukken. Er wordt bij het scoren bijvoorbeeld geen onderscheid gemaakt tussen een gewoon popconcert en een popconcert met een sterk politiek of extremistisch karakter. Datzelfde geldt voor evenementen waar rivaliserende groepen aanwezig zijn. Daarom is het nodig om niet alleen kwantitatieve aspecten in de risicoanalyse te betrekken, maar ook kwalitatieve aspecten. In de volgende paragraaf wordt het kwantitatieve deel van het risicoanalysemodel beschreven. Dit kwantitatieve deel levert een score op die een beeld geeft van de te verwachten risico s. Om tot een afgewogen risicoanalyse te komen is tevens een nadere beschouwing van de gescoorde elementen in kwalitatieve zin vereist (zie paragraaf 4.3). 4.2 Kwantitatieve deel van het risicoanalysemodel Het kwantitatieve deel van het risicoanalysemodel bestaat uit de volgende factoren: soort evenement; samenstelling van het publiek; plaats en tijdstip van het evenement. 8 Zie onder andere de uitwerking Rettungsdienstliche Planung en Betreuung von Grossverantstaltungen van de Berufsfeuerwehr Köln, Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 9 / 70

10 Soort evenement: Categorie risicopunt (grote) popconcerten, > bezoekers 3 (kleinere) popconcerten / tentfeesten, bezoekers 2 festivals (met meerdere podia) 3 markten / braderieën 2 grote recreatieve evenementen (bijvoorbeeld: meerdaagse, grote wandelmarsen) 3 kleine recreatieve evenementen (bijvoorbeeld kleine wandelmarsen) 1 tourritten (fiets, skeeler, motor, auto) 2 corso / optochten 3 beurzen 1 sportevenementen 2 grote (house)party s 2 (aangekondigde) grote demonstraties 3 (aangekondigde) kleine demonstraties 2 vliegshows 3 auto- en motorsportevenementen 3 vuurwerkshows 2 Samenstelling publiek 1. aantal deelnemers en/of bezoekers Categorie Risicopunt , , , ,80 > ,00 2. leeftijdsopbouw (zwaartepunt, maximaal 1 categorie toe te wijzen) Categorie Risicopunt 0 10 jaar (zonder aanwezigheid ouders) 0, jaar (met aanwezigheid ouders) 0, jaar (zonder aanwezigheid ouders) 0, jaar (met aanwezigheid ouders) 0, jaar 1, jaar 0,50 > 45 jaar 0,25 alle leeftijden 0,75 3.conditie / gezondheidstoestand Risicopunt Categorie goed 0 redelijk 0,25 matig 0,50 slecht 1,00 4. gebruik alcohol / drugs Categorie Risicopunt niet aanwezig 0 mogelijk aanwezig, maar geen 0,25 risicoverwachting aanwezig met risicoverwachting 1,00 5. aanwezigheid van publiek Categorie Risicopunt als toeschouwer 0,50 als toeschouwer en/of deelnemer 0,75 als deelnemer 1,00 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 10 / 70

11 Plaats en tijdstip van het evenement 1. locatie evenement Categorie Risicopunt in een gebouw 0,75 in een tijdelijk onderkomen (tent, partyboot e.d.) 0,75 in open lucht; op locatie die daarvoor is 0,50 bestemd en ingericht in open lucht; op locatie die daar niet voor is 0,75 bestemd en ingericht binnen één gemeente 0,50 gemeentegrens overstijgend 1,00 2. toegankelijkheid aan- en afvoerwegen Categorie Risicopunt goede aan- en afvoerwegen 0 redelijk (1 weg voor aan- en afvoer) 0,50 matig (weg met obstakels) 0,75 slecht (geen toegangsweg) 1,00 3. seizoen Categorie Risicopunt lente of herfst 0,25 zomer of winter 0,50 4. duur evenement Categorie Risicopunt 0 3 uur, (maandag t/m donderdag) daguren 0, uur, (maandag t/m donderdag) avond- 0,50 /nachturen 0 3 uur, (weekend vrijdag t/m zondag) 0,50 daguren 0 3 uur, (weekend vrijdag t/m zondag) avond- 0,75 /nachturen 3 12 uur, daguren 0, uur, avond- /nachturen 1,00 1 dag 1,00 meerdere dagen 1,00 5. ondergrond Categorie Risicopunt harde ondergrond; steen asfalt, e.d. 0,25 zachte ondergrond, vochtdoorlatend; zand, 0,50 gras, e.d. zachte ondergrond, drassig; zand, gras, e.d. 0,75 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 11 / 70

12 4.3 Kwalitatieve deel van het risicoanalysemodel Om tot een gedegen inschatting van de risico s van een evenement te komen, dienen de kwantitatieve gegevens in kwalitatieve zin te worden beschouwd. De belangrijkste aspecten die in het kwalitatieve deel van de risicoanalyse bekeken moeten worden zijn: a. kans op slachtoffers; b. bereikbaarheid; c. momenten van verhoogd risico; d. de maatschappelijke impact bij een calamiteit. ad a kans op slachtoffers Het vooraf schatten van het mogelijk aantal slachtoffers, met daarbij de mate van verwonding, is uiterst moeilijk. Alleen als het risicoprofiel van desbetreffende evenementen en daarbij de verschillende ramptypen die mogelijk plaats kunnen vinden (bijvoorbeeld paniek in menigten ) nauwkeurig in kaart worden gebracht, kan een indicatie worden gegeven. Het regionaal crisisplan van de Veiligheidsregio Zeeland kan hierbij als hulpmiddel gebruikt worden. ad b bereikbaarheid De bereikbaarheid van een evenement wordt meegewogen in de kwantitatieve analyse. Maar niet alle factoren die de bereikbaarheid bepalen, worden daarbij meegewogen. De afstand (van de bebouwde kom of snelweg), het aantal wegen, de aard van de wegen en de verkeersintensiteit zijn ook belangrijk, omdat deze aspecten invloed hebben op de opkomsttijd van de hulpverleningsdiensten en de mogelijkheid tot het snel laten opkomen van versterking. Indien uit de kwantitatieve en kwalitatieve analyse blijkt dat de bereikbaarheid is bemoeilijkt, kan het nodig zijn in multidisciplinair verband het deelproces verkeerssituatie uit te werken. Zo kan bijvoorbeeld worden overwogen een uitgangstelling voor hulpverleningsdiensten in te richten, als blijkt dat de wettelijke aanrijdtijd niet te halen is. ad c momenten van verhoogd risico Bij de meeste evenementen wisselt de mate van risico tijdens de duur van het evenement. Elk evenement kent momenten van verhoogd risico op incidenten. Het verhoogde risico kan (pieksgewijs) extra inzet van de hulpverleningsdiensten vragen. Ook voor evenementen die plaatsvinden op plaatsen en tijdstippen waarop de opkomst van hulpverleningsdiensten wordt belemmerd (bijvoorbeeld tijdens de spits), moet een aanvullende kwalitatieve analyse worden gemaakt. ad d de maatschappelijke impact bij een calamiteit Sommige evenementen kunnen met de objectieve risicoanalysescorelijst als betrekkelijk risico-arm naar voren komen. Toch kunnen zij de potentie hebben om, áls er zich tijdens het evenement een calamiteit voor doet, uit de hand te lopen. De mate waarin een gebeurtenis uit de hand loopt, hangt samen met de maatschappelijke impact die de gebeurtenis heeft. 4.4 Totale analyse door gemeente Op basis van voorgaande analyse kan bepaald worden hoe de voorbereiding op het evenement verder vorm dient te krijgen. De gemeente maakt deze risicoanalyse - zo mogelijk met de organisator - alvorens advies te vragen. De gemaakte risicoanalyse maakt ook deel uit van de aanvraag. In voorkomende gevallen (zoals grote impact voor de gemeente, aanwezigheid van koninklijk bezoek etc.) kan de gemeente ook multidisciplinair advies vragen indien de uitslag van de analyse niet leidt tot een C evenement. De argumentatie wordt dan volledigheidshalve aangegeven bij de aanvraag. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 12 / 70

13 Stap 1 Allereerst worden de risicopunten bij elkaar opgeteld die in de kwantitatieve risicoanalyse (paragraaf 4.2) zijn gescoord. Het minimum aantal punten dat gescoord kan worden is 3,70. Het maximum aantal punten is 13,00 Hierbij wordt gebruik gemaakt van de digitale versie, die hiervoor is ontwikkeld. Minimum aantal risicopunten Maximum aantal risicopunten soort evenement 1,00 3,00 samenstelling publiek 0,95 5,00 plaats en tijdstip 1,75 5,00 totaal 3,70 13,00 Stap 2 Als tweede stap dienen de gescoorde risicopunten in kwalitatieve zin geanalyseerd te worden. Dit betekent dat een evenement en de bijbehorende score nogmaals bekeken wordt vanuit de professionele deskundigheid die aanwezig is binnen de gemeente. Bij deze kwalitatieve analyse worden de aandachtspunten van 4.3 en ook subjectieve aspecten meegenomen. Stap 3 Vervolgens wordt de totaalsom van de kwantitatieve punten samen met de kwalitatieve analyse vertaald naar een classificatiesysteem, die op zijn beurt de grondslag vormt voor de maatregelen die de verschillende diensten dienen te treffen bij het evenement. Stap 4 De gemeente neemt vervolgens de maatregelen die gekoppeld zijn aan de uitkomst van het classificatiesysteem. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 13 / 70

14 5. Het classificatiesysteem 5.1 Classificatiesysteem De kwalitatieve en kwantitatieve gegevens worden in onderlinge samenhang vertaald naar een classificatiesysteem. Doel van het classificatiesysteem is inzichtelijk maken bij welke evenementen de gangbare, standaard maatregelen afdoende zijn en bij welke evenementen aanvullende maatregelen nodig zijn. Het classificatiesysteem gaat uit van drie klassen: A klasse: dit is de eenvoudigste vorm van een grootschalig evenement. Voorbeelden van evenementen die in deze klasse vallen, zijn straat-, buurt- en verenigingsfeesten. Bij deze evenementen zijn de risico s van dien aard dat er geen aanvullende maatregelen getroffen hoeven te worden, de standaard maatregelen voldoen. In deze klasse vallen evenementen die kwantitatief < 6 scoren en kwalitatief geen risico vermelden. B klasse: er is sprake van een grootschalig evenement met een gemiddeld risico. Bij dergelijk evenementen is vaak een hele gemeente betrokken, zonder dat er publiek van buiten de gemeente wordt verwacht. De organisator stelt een calamiteitenplan op. Op onderdelen waar in het risicoanalysemodel het hoogst mogelijke aantal risicopunten wordt gescoord, dient beoordeeld te worden of er aanvullende maatregelen genomen moeten worden. Meestal zijn deze maatregelen monodisciplinair. In deze klasse vallen evenementen die: o kwantitatief < 6 scoren en kwalitatief een risico vermelden; o kwantitatief >6 maar <9 scoren en kwalitatief geen risico vermelden. C klasse: er is sprake van een grootschalig evenement met een sterk verhoogd risico. Bij dergelijke evenementen wordt niet alleen publiek uit de eigen gemeente verwacht, maar ook van buiten de gemeente. Bij een C klasse evenement dienen de hulpverleningsdiensten gezamenlijk aanvullende maatregelen af te spreken en moet er een draaiboek evenement door zowel de gemeente als de hulpverleningsdiensten worden opgesteld; In deze klasse vallen evenementen die: o kwantitatief > 6 maar <9 scoren en kwalitatief een risico vermelden; o kwantitatief > 9 scoren (en kwalitatief wel of geen risico vermelden). Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 14 / 70

15 5.2 Maatregelen Klasse B en C vragen van de hulpverleningsdiensten in meer of mindere mate bepaalde maatregelen. De (aanvullende) maatregelen zijn onder te verdelen in preparatieve maatregelen (ter voorbereiding op het evenement) en repressieve maatregelen (tijdens het evenement). Klasse Klasse A Klasse B Klasse C betrokken disciplines preparatieve maatregelen repressieve maatregelen gemeente, medewerker openbare veiligheid, en gemeente informeert eventueel - lokale brandweer - lokale politie - GHOR als klasse A én gemeente vraagt advies aan: - lokale brandweer - lokale politie - GHOR multidisciplinaire werkgroep met: - gemeente - lokale brandweer - lokale politie - GHOR standaard maatregelen (basiszorg wordt niet beïnvloed) aanvullende maatregelen per discipline én minimaal: 1. calamiteitenplan met Bereikbaarheidskaart (t.b.v. alle betrokken diensten en de organisatie van het evenement) 2. informeren meldkamers 3. bereikbaarheid organisator evenement maatregelen conform klasse B én 1. multidisciplinaire maatregelen 2. draaiboek hulpverleningsdiensten per evenement standaard maatregelen standaard maatregelen Standaardmaatregelen en voorbereiding grootschalig optreden op basis van scenario s Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 15 / 70

16 5.3 Aanvullende maatregelen B- en C-klasse Hieronder wordt voor de B- en C-klasse evenementen aangegeven welke maatregelen per discipline denkbaar zijn. Tevens is aangegeven welke afdeling van de drie individuele hulpverleningsdiensten benaderd kan worden door de gemeente. Maatregelen multidisciplinair Afhankelijk van de mogelijke scenario s dienen voorbereidingen getroffen te worden voor een veilig verloop van het evenement. Hierbij kan preparatie op opschaling, informatiemanagement, leiding en coördinatie worden meegenomen zoals in het toetsingskader RADAR 2008 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is vermeld. Hierbij kan per evenement besloten worden op welke wijze deze voorbereiding zal worden ingericht. Maatregelen politie Contactafdeling voor de gemeente De operationeel adviseur die verbonden is aan de betreffende gemeente is het lokale aanspreekpunt voor een gemeente om advies in te winnen. In diverse gemeenten zijn al afspraken gemaakt over standaardisering van adviezen. Vanaf klasse B kan de politie zich voorbereiden met o.a.: Een Mobiliteitsplan; Een afspraak over de frequentie van enige vorm van toezicht; Het beslissen over het al dan niet aansturen vanuit een Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO); Het uitvoeren van processen die van toepassing kunnen zijn. Maatregelen brandweer Contactafdeling voor de gemeente De lokale brandweer is het aanspreekpunt voor een gemeente om advies in te winnen over en invulling te geven aan het brandveiligheidsbeleid. In regionaal verband is een handreiking gedaan over standaardisering van de adviezen. Vanaf klasse B kan de brandweer zich voorbereiden met o.a.: Een aanvalsplan cq. bereikbaarheidskaart met daarop vermeldt de preparatieve en repressieve maatregelen; Het kennisnemen van het door de organisator opgestelde calamiteitenplan; Voor specifieke voorbereiding op regionaal niveau kan contact worden opgenomen met bureau Risicobeheersing van de Brandweer Zeeland; Het uitvoeren van processen die van toepassing kunnen zijn; Afhankelijk van te verwachten langere opkomsttijden tengevolge van bijvoorbeeld verkeersdrukte kan overwogen worden om een extra OvD en HOvD (als Leider COPI) specifiek voor het betreffende evenement paraat te stellen. Op deze wijze wordt de reguliere operationele hoofdstructuur niet aangetast. Tevens kan besloten worden om bijvoorbeeld de Commandohaakarmbak en VC2 in te zetten. Maatregelen GHOR GHOR adviseert maatregelen op het gebied van geneeskundige hulpverlening en technische hygiënezorg; Het uitvoeren van processen die van toepassing kunnen zijn; Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 16 / 70

17 Maatregelen gemeenten Gemeente maakt de risicoanalyse - zo mogelijk met de organisator - om vast te stellen welk klasse evenement het betreft alvorens (multidisciplinair) advies te vragen. De gemeente risicoanalyse maakt deel uit van de aanvraag; Het uitvoeren van processen die van toepassing kunnen zijn. Maatregelen Informatiemanagement Informatiemanagement zal vanuit informatietechnisch oogpunt een advies uitbrengen over te nemen maatregelen zoals het al dan niet preventief inzetten van een datacommunicatielijn naar ' het veld'; Deze informatielijn kan worden ingericht door een daartoe opgeleid ondersteuningsteam van de Brandweer en levert de randvoorwaarde om informatieuitwisseling tussen bijvoorbeeld een CoPI en ROT te kunnen realiseren. Deze lijn kan ook preventief opgezet worden zonder dat er daadwerkelijk sprake is van enige vorm van formele opschaling. Hierdoor kan een informatieachterstand worden voorkomen zodra er zich een daadwerkelijk incident zou voordoen. De centrale organisatie in Middelburg (SGBO/ROT) beschikt immers over actuele informatie over het evenement tot het moment van escalatie en kan daardoor besluitvorming baseren op het totaalbeeld / actueel situatiebeeld; Het informatiemanagement-advies maakt een integraal onderdeel uit van het multidisciplinaire advies vanuit de Taakgroep Grote Evenementen van de Veiligheidsregio Zeeland. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 17 / 70

18 6. Vergunningverlening De gemeente waar de vergunningsaanvraag is binnengekomen, bepaalt op basis van de hierboven beschreven kwalitatieve en kwantitatieve risico-inventarisatie in welke klasse het evenement valt. Afhankelijk van de klasse worden dan de hulpverleningsdiensten gevraagd om advies en/of om aanvullende preparatieve maatregelen uit te werken. De GHOR heeft standaardadviezen inzake A, B en C-evenementen. Deze zijn als bijlage I bijgevoegd. De brandweer heeft de Handreiking evenementen en brandveiligheid. Deze is als bijlage II bijgevoegd. De voorbereiding voor klasse A evenementen gebeurt door de gemeente. Dat wil zeggen dat de gemeente, samen met de organisator van het evenement, zorg draagt voor de concrete activiteiten die ondernomen moeten worden ter voorbereiding van het evenement. De werkwijzen en planningen die gehanteerd worden door de individuele gemeenten zijn hierbij leidend. Indien nodig worden de hulpverleningsdiensten door de gemeente geïnformeerd over het toekomstige evenement. Voor klasse B evenementen is het nodig dat de lokale politie, lokale brandweer en GHOR een advies uitbrengen over de te nemen preparatieve maatregelen. Tot de maatregelen kan een overleg in driehoeksverband behoren. De gemeente is verantwoordelijk voor het informeren en betrekken van de juiste hulpverleningsdiensten. De gemeente is ook verantwoordelijk voor de coördinatie van de uitgebrachte adviezen en, na goedkeuren van het evenement, de uitvoering daarvan. Bij klasse C evenementen vraagt de gemeente de Veiligheidsregio om in multidisciplinair verband te adviseren over preparatieve en repressieve maatregelen. Hiertoe behoort in beginsel overleg in driehoeksverband. De gemeente stuurt hiervoor de aanvraag en een kopie van de gemaakte risicoanalyse naar de directeur veiligheidsregio voor aanvullend multidisciplinair advies. Het multidisciplinaire advies kan onafhankelijk van het monodisciplinaire advies worden uitgebracht. De directeur Veiligheidsregio geeft het advies via de clustermanager CCR in handen van de voorzitter van de Taakgroep grote evenementen om dit te laten uitvoeren. 6.1 Behandeling door Taakgroep Grote Evenementen Nadat het verzoek is ontvangen door de voorzitter van de taakgroep, wordt de aanvraag inhoudelijk behandeld. Hierbij gaat de taakgroep als volgt te werk: 1. Binnen de taakgroep wordt de risico-analyse verricht volgens het genoemde model; 2. De aanvraag met bijlagen en de informatie van het evenement worden getoetst aan het regionaal crisisplan van de Veiligheidsregio Zeeland en aan de genoemde hulpverleningsprocessen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van scenario`s. 3. De noodzaak tot preparatie 9 wordt onderzocht op het gebied van: Alarmering; Opschaling; Informatiemanagement; Leiding en coördinatie. 9 Toetsingskader RADAR 2008 van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 18 / 70

19 4.Eventueel opgemaakte mono-adviezen van hulpdiensten worden vergeleken op tegenstrijdigheden. Als dit het geval is zorgt de taakgroep voor een eenduidige advisering op die punten. De uitkomst van bovenstaande punten vormt de input voor het te geven multidisciplinaire advies. Indien dit van belang is wordt ook advies gegeven over de op te starten multidisciplinaire processen. Dit kan opschaling tot GRIP niveau zijn, het inrichten van informatiemanagement, voorbereiding C-2000 aansturing en dergelijke. In dit advies kunnen alle adviezen van de respectievelijke hulpdiensten zijn samengebracht tot een geheel. Ook kan gekozen worden tot een kort multidisciplinair deel, waar de monodisciplinaire adviezen als bijlage(n) worden meegestuurd. De werkwijze is afhankelijk van het soort evenement, de vraag van de gemeente en de tijdsrelatie tussen evenement en aanvraag advies. Het opgemaakte multidisciplinaire advies gaat vervolgens naar de directeur van de Veiligheidsregio, die na vaststelling voor toezending aan de gemeente zorgt. Op basis van dit advies (en de eventuele verstrekte monodisciplinaire adviezen) verleent de gemeente al dan niet de vergunning. Na het verlenen van de vergunning dienen de preparatieve en repressieve maatregelen verder te worden uitgewerkt. Bij een C-evenement wordt de gemeente geadviseerd deze projectmatig voor te bereiden. In deze projectgroep participeren afgevaardigden van de hulpdiensten. Een deel van deze medewerkers maken tevens deel uit van de Taakgroep grote evenementen. In de Taakgroep vindt afstemming plaats tussen de hulpverleningsdiensten onderling over de multidisciplinaire preparatie. Schematische weergave: Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 19 / 70

20 Na het C-evenement zal door de Taakgroep Grote Evenementen een (schriftelijke) evaluatie worden gehouden bij de gemeente over het verstrekte advies. De ervaringen worden vervolgens geïmplementeerd. Dit format is opgenomen als bijlage 3 bij dit beleidsplan. Het processchema van aanvraag evenement tot borging leerpunten zal in een separate instructie worden uitgewerkt. Deze zal ter besluitvorming voor worden gelegd aan het Veiligheidsoverleg Zeeland. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 20 / 70

21 Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 21 / 70

22 BIJLAGE I Standaard adviezen GHOR inzake Klasse A, B en C evenementen KLASSE A EVENEMENTEN 1.0 (Geneeskundige) Hulpverlening (Geneeskundige advisering publieksevenementen, Handreiking en adviezen van de Raad van RGFen, 2004) 1.1 Het evenemententerrein is gegarandeerd toegankelijk voor de aan- en afvoer van ambulances. 1.2 Deel de planvorming van het evenement met de MKA (Meldkamer Ambulancezorg) via: beheer.alarmcentrale@vrzeeland.nl 2.0 Technische Hygiënezorg (LCHV Hygiënerichtlijnen voor publieksevenementen, Hfdst. 4 & 7, januari 2009) 2.1 Legionellapreventie Voer maatregelen met betrekking tot legionellapreventie uit bij evenementen waar waterverneveling optreedt (of onvoorzien kan optreden) met behulp van: - een tijdelijk aangelegde leidingwaterinstallatie1 (bijv. douchecabines op popfestivals); - een waterinstallatie, zoals whirlpools, luchtbevochtiging en waterdecoraties. Legionellapreventie is niet noodzakelijk voor evenementen waar geen verneveling optreedt en/of gebruik gemaakt wordt van een locatie met een bestaande leidinginstallatie, bijvoorbeeld bij grote congrescentra. Voor de duidelijkheid: Indien op een locatie met een bestaande leidingwaterinstallatie (bijv. een congrescentra) een evenement plaatsvindt waarbij een waterinstallatie die vernevelt (bijv. een whirlpool) staat opgesteld, dan is legionellapreventie bij de in gebruik zijnde vernevelende waterinstallatiesnoodzakelijk. Legionellapreventie voor de leidingwaterinstallatie is dan echter niet nodig. Meer informatie over de legionellabacterie en de ziekte legionellose is te vinden op de website van de Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI). 2.2 Tijdelijke sanitaire voorzieningen voorzieningen Op het evenemententerrein moeten voldoende (verplaatsbare) toiletten aanwezig zijn. Toiletten die aangesloten kunnen worden op bestaande voorzieningen (waterleiding en riolering) hebben in verband met een betere hygiëne zonder meer de voorkeur. Toiletten kunnen een bron van micro-organismen vormen als ze slecht worden schoongemaakt of in slechte staat zijn. Voor een goede toilethygiëne is bovendien de aanwezigheid van een handenwasgelegenheid onontbeerlijk. - Zorg voor de aanwezigheid van één toilet per 150 gelijktijdig aanwezige bezoekers (met een minimum van twee toiletten) op een maximale loopafstand van circa 150 meter. Herentoiletten kunnen vervangen worden door urinoirs. - Maximale wachttijd bij toilet vijf minuten. - Houd de toiletten schoon en reinig op een huishoudelijke wijze. - Stel een schoonmaakschema op waar de frequentie en wijze van schoonmaken van met name de sanitaire voorzieningen op wordt aangegeven. - Stel een afvinkschema op om de schoonmaakwerkzaamheden te registreren. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 22 / 70

23 Toiletruimte: - Voorzie de vloer van materiaal dat geen vocht doorlaat of opneemt en gemakkelijk schoon is te houden. - Voorzie de wanden tot tenminste 1.50 meter vanaf de vloer van materiaal dat geen vocht absorbeert en gemakkelijk schoon te maken is. Vervaardig de overige delen van de wanden en het plafond van materiaal dat niet door water en waterdamp kan worden aangetast. - Voorzie het toilet van één of meer ventilatieopeningen of beweegbare ramen die rechtstreeks in verbinding staan met de buitenlucht. - Voorzie het toilet van goede verlichting. - Plaats sanitaircontainers in de damestoiletten. - Zorg voor voldoende toiletpapier. - Plaats in of in de onmiddellijke nabijheid van het toilet een voorziening om de handen te wassen. Voorzie de handenwasgelegenheid van een zeepdispenser, handdoekjes voor éénmalig gebruik en een afvalbak. - Plaats, indien er geen aansluiting op de waterleiding en riolering gerealiseerd kan worden, verplaatsbare toiletten met een opslagtank. Voor deze toiletten gelden dezelfde eisen als voor toiletten die wel aangesloten zijn op het waterleidingnet en de riolering. 2.3 Tijdelijke drinkwatervoorzieningen Tijdelijke drinkwatervoorzieningen zijn installaties die weer worden verwijderd na afloop van het evenement. - Zorg dat de tijdelijke drinkwaterinstallaties voldoen aan NEN 1006 waarvan de specifieke eisen staan vermeld in het werkblad 1.4.H van de VEWIN. Afwijkingen zijn alleen aanvaardbaar op basis van een risicoanalyse én in overleg met het waterleidingbedrijf. - Zorg dat het drinkwater aan het tappunt met het oog op de volksgezondheid van drinkwaterkwaliteit is en hygiënisch betrouwbaar. - Zorg dat de waterinstallatie voldoet aan de eisen gesteld in hoofdstuk 4 van de hygiënerichtlijnen voor publieksevenementen (januari 2009). Bij sommige evenementen (o.a. dance events, popconcerten en sommige sportevenementen) leveren mensen in relatief korte tijd een grote inspanning bij een hoge temperatuur in een soms zeer prikkelende omgeving (hard geluid, lichtflitsen etc.). Bij dergelijke evenementen bestaat er een verhoogd gevaar voor uitputting en uitdroging. - Plaats voldoende watertappunten waar schoon leidingwater gratis beschikbaar is, bij evenementen waarbij deze aspecten een rol spelen. 2.4 Kleedruimten en douches bij sportevenementen Een schone kleedruimte en douche is niet alleen prettig om in om te kleden en te douchen, maar ook beperkt dit het risico van het oplopen van voetschimmel. Een goede ventilatie verkleint de kans op schimmelvorming op muren en plafonds. - Plaats kleedruimten waarbij moet worden uitgegaan van 1 m² verkleedruimte per persoon. - Pas het aantal kleedruimten aan op het aantal personen dat gebruik gaat maken van de kleedruimten. Er zijn ook sportevenementen waar niet iedereen gebruikt maakt van de kleedruimten en de gelegenheid heeft om thuis te gaan douchen (bijvoorbeeld bij een hardloopwedstrijd in een dorp). - Zorg voor de aanwezigheid van één douche per 10 m² (=10 verkleedplaatsen die gelijktijdig worden gebruikt). Hiervoor geldt ook dat dit afhankelijk is van het soort gebruik en het aantal mensen dat hiervan gebruik wil gaan maken. - Houd de kleedruimten en douches huishoudelijk schoon en reinig op een huishoudelijke wijze. - Stel een schoonmaakschema op waar de frequentie en wijze van schoonmaken op wordt aangegeven. - Stel een afvinkschema op om de schoonmaakwerkzaamheden te registreren. Kleed- en doucheruimte: - Zorg ervoor dat uit elke douche warm en koud water, of voorgemengd warm water, kan worden verkregen. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 23 / 70

24 - Zorg dat wordt voldaan aan de regels omtrent legionellapreventie, zie hoofdstuk 4 van de LCHV Hygiënerichtlijnen voor publieksevenementen (januari 2009). - Voorzie de vloer van materiaal dat geen vocht doorlaat of opneemt en gemakkelijk schoon is te houden. - Plaats de vloer op afschot zodat (schrob)water vanzelf afvloeit richting een schrobputje. - Voorzie het schrobputje van een afneembaar rooster en een stankafsluiter. - Voorzie de wanden tot tenminste 1.70 meter vanaf de vloer van materiaal dat geen vocht absorbeert en gemakkelijk schoon te maken is. Voorzie de overige delen van de wanden en het plafond van materiaal dat niet door water en waterdamp kan worden aangetast. - Ventileer de kleed- en doucheruimten voldoende; zodanig dat er geen condens en/of schimmelgroei op de wanden en het plafond zichtbaar is. - Voorzie de kleed- en doucheruimte van goede verlichting. - Plaats voldoende kledinghaakjes voor het ophangen van kleding zodat deze niet nat wordt of op de vloer ligt. 2.5 Afvalverwijdering Afval kan, indien het niet adequaat en frequent wordt opgeslagen en verwijderd, een bron van ziektekiemen zijn. Afval trekt bovendien ongedierte aan die op hun beurt weer ziektekiemen bij zich kunnen dragen. De opslag en verwijdering van afval moet om die reden aan strenge eisen voldoen. - Verzamel dagelijks of zo nodig meerder keren per dag het afval bij een aparte opslagplaats. - Sla het afval op in afsluitbare afvalcontainers. - Zorg dat het afval tijdig wordt opgehaald en met die frequentie dat er geen afval rondom of buiten de afvalbakken wordt gedeponeerd. - Zorg dat er op het evenemententerrein geen vuilstort- of verbrandingsplaats aanwezig is. - Houd deze opslagplaats zodanig schoon dat ratten en ander ongedierte niet worden aangetrokken. - Verzamel glas, in verband met veiligheid, afzonderlijk. Dit geldt ook voor ander afval dat een gevaar kan betekenen voor de bezoekers. 2.6 Lozen van afvalwater Voer het afvalwater van toiletten, douches, wasbakken en andere huishoudelijke activiteiten af via de bestaande riolering of vang dit op in speciaal daarvoor bestemde opslagtanks. Het is niet toegestaan om zonder vergunning afvalwater te lozen in de bodem (onder andere in sloten e.d.). Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 24 / 70

25 KLASSE B EVENEMENTEN NB voor klasse B evenementen gelden ook de standaardvoorwaarden zoals omschreven bij klasse A evenementen. 1.0 (Geneeskundige) Hulpverlening (Geneeskundige advisering publieksevenementen, Handreiking en adviezen van de Raad van RGFen, 2004) 1.1 De communicatie vanaf het evenement naar de MKA geschiedt via de reguliere telefoonnummers: 112 of Voor communicatie vanaf de MKA naar het evenementterrein dient in de planvorming van het evenement een telefoonnummer opgenomen te worden dat de MKA kan bellen in het geval dat er een 112-melding vanaf het evenementterrein rechtstreeks bij de MKA binnenkomt, zodat de MKA contact kan zoeken met de hulpverlening ter plaatse van het evenement. 1.2 Aantal benodigde hulpverleners (Kwantiteit) Als algemeen uitgangspunt voor de berekening van de basisinzet van de geneeskundige hulpverleningsdiensten wordt het aantal hulpverleners gerelateerd aan het totale aantal risicopunten, dat verkregen is op basis van de risicoanalyse. Voor deze berekening is landelijk een richtlijn ontwikkeld. Deze dient als basis voor de advisering. Inzet (aantal hulpverleners) = Risicopunten x Bezoekersaantal Het aantal risicopunten wordt opgeteld en gedeeld door drie, vervolgens wordt dit getal vermenigvuldigd met het aantal bezoekers (of deelnemers) gedeeld door Deze berekening geeft een eindgetal voor de benodigde sterkte aan geneeskundige hulpverlening bij het evenement. Als het aantal bezoekers niet vooraf bekend is, wordt er een onderbouwde schatting gemaakt van het te verwachten aantal bezoekers (bijv. aan de hand van vergelijkbare evenementen). Tevens kan op basis van de kwalitatieve beoordeling, waarbij ook rekening wordt gehouden met de praktijkervaringen, van de richtlijnen afgeweken worden. Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 25 / 70

26 Voorbeeld berekening aantal hulpverleners Beurs, geschat aantal bezoekers (die gelijktijdig aanwezig kunnen zijn) in de leeftijd van jaar, in gebouw, geen alcoholische dranken aanwezig, plaats in een gemeente, infrastructuur redelijk, lente, duur evenement 1 dag. Risicoberekening Risicopunten Aard evenement 1 Aard publiek 1,6 Aantal bezoekers 0,6 Leeftijdsopbouw 0,5 Conditie 0 Gebruik alcohol 0 Aanwezigheid 0,5 Plaats en tijdstip 3,5 Gemeentegrens 0,5 Locatie evenement 1 Toegankelijkheid 0,5 Seizoen 0,25 Duur evenement 1 Aard ondergrond 0,25 Berekening: Inzet (aantal hulpverleners) (1 + 1,6 + 3,5)/3 x /2250 = 9 hulpverleners 2.0 Hulpverleningsniveau en differentiatie (kwaliteit) (Geneeskundige advisering publieksevenementen, Handreiking en adviezen van de Raad van RGFen, 2004) Nu middels de formule in de vorige paragraaf bepaald is hoeveel hulpverleners er nodig zijn om de geneeskundige hulpverlening te bieden, kan vervolgens bezien worden of daar een nadere specificatie in gegeven moet worden. Het maakt immers nogal wat verschil of volstaan kan worden met alleen het inzetten van EHBO ers, of dat een deel van de hulpverleners ook moet bestaan uit gecertificeerde ambulanceteams. Op basis van de volgende factoren kan worden gekomen tot een kwalitatieve uitsplitsing van het aantal hulpverleners: risicopunten m.b.t. het soort evenement het aantal bezoekers van dat soort evenement het aantal hulpverleners, dat op grond van de risicoanalyse uitgerekend is het bepaalde niveau op grond waarvan middeleninzet nodig is De invulling in kwaliteiten is uiteraard een punt van discussie. Ook hier is sprake Van ervaring, die opgedaan is bij een aantal grotere evenementen, die als best practise zijn opgevoerd. Op basis hiervan is een landelijke richtlijn opgesteld (zie tabel 1). Beleidsplan Multidisciplinaire advisering grote evenementen (versie 2.0) Pagina 26 / 70

Flowschema nieuwe situatie

Flowschema nieuwe situatie Flowschema nieuwe situatie Ontvangst en vergunningsaanvraag Bijlage 1: multidisciplinair en beleid Uitvoering kwantitatieve analyse Risicopunten >6 Nee Klasse A Indien nodig vraagt Gemeente monodisciplinair

Nadere informatie

Uitvoeringskader interdisciplinaire advisering en coördinatie

Uitvoeringskader interdisciplinaire advisering en coördinatie Uitvoeringskader interdisciplinaire advisering en coördinatie grote evenementen Veiligheidsregio Zeeland versie 13 september 2010 Uitvoeringskader interdisciplinaire advisering en coördinatie grote evenementen

Nadere informatie

Handreiking. Inzet hulpverleningsdiensten bij evenementen. Veiligheidsregio Hollands Midden

Handreiking. Inzet hulpverleningsdiensten bij evenementen. Veiligheidsregio Hollands Midden Handreiking Inzet hulpverleningsdiensten bij evenementen Veiligheidsregio Hollands Midden Gemeenten veiligheidsregio Hollands Midden GHOR Hollands Midden Politie Hollands-Midden Regionale Brandweer Hollands-Midden

Nadere informatie

Inleiding... 2 1. Definitie evenement... 3. 1.1 De definitie... 3. 1.2.1 Vergunningplichtige evenementen... 3 1.2.2 Meldingsplichtige evenementen...

Inleiding... 2 1. Definitie evenement... 3. 1.1 De definitie... 3. 1.2.1 Vergunningplichtige evenementen... 3 1.2.2 Meldingsplichtige evenementen... 2013 Evenementenbeleid Vastgesteld op: 12 november 2012 Inwerkingtreding: 1 januari 2013 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Definitie evenement... 3 1.1 De definitie... 3 1.2.1 Vergunningplichtige evenementen...

Nadere informatie

Meldformulier A-evenement

Meldformulier A-evenement Meldformulier A-evenement Met dit formulier dient u een A-evenement te melden dat u in de gemeente Maasgouw wilt organiseren. Of uw evenement kan volstaan met een melding kunt u beoordelen door het invullen

Nadere informatie

Melding A-evenementen

Melding A-evenementen Melding A-evenementen Met dit formulier dient u een A-evenement te melden dat u in de gemeente Maasgouw wilt organiseren. Of uw evenement kan volstaan met een melding kunt u beoordelen door het invullen

Nadere informatie

RICHTLIJN GECERTIFICEERDE BEVEILIGERS GEMEENTE CRANENDONCK APRIL 2014

RICHTLIJN GECERTIFICEERDE BEVEILIGERS GEMEENTE CRANENDONCK APRIL 2014 RICHTLIJN GECERTIFICEERDE BEVEILIGERS GEMEENTE CRANENDONCK APRIL 2014 Inleiding Landelijk wordt voor evenementen met een gemiddeld risico veelal een inzet van 1 gecertificeerde beveiliger op 250 bezoekers

Nadere informatie

Samen voor een veilig en gezond evenement. Richtlijn Geneeskundige advisering bij publieksevenementen

Samen voor een veilig en gezond evenement. Richtlijn Geneeskundige advisering bij publieksevenementen Samen voor een veilig en gezond evenement Richtlijn Geneeskundige advisering bij publieksevenementen De GHOR Hollands Midden wil meer inzicht geven in de voorwaarden die gesteld kunnen worden aan een evenement

Nadere informatie

Geneeskundige Advisering Publieksevenementen

Geneeskundige Advisering Publieksevenementen Geneeskundige Advisering Publieksevenementen Evenementen organiseren in Gooi en Vechtstreek Bij het organiseren van een evenement zijn er veel dingen waarmee rekening gehouden moet worden. Om ervoor te

Nadere informatie

Technische Hygiëne Zorg LCHV hygiëne richtlijnen publieksevenementen incl. wijzigingen maart 2016

Technische Hygiëne Zorg LCHV hygiëne richtlijnen publieksevenementen incl. wijzigingen maart 2016 Technische Hygiëne Zorg LCHV hygiëne richtlijnen publieksevenementen incl. wijzigingen maart 2016 GGD Gelderland Zuid: 088-1447126 1. (Tijdelijke) Sanitaire voorzieningen Schoonmaak van toiletten, douches

Nadere informatie

H Y G I Ë N E R I C H T L I J N E N V O O R P U B L I E K S E V E N E M E N T E N

H Y G I Ë N E R I C H T L I J N E N V O O R P U B L I E K S E V E N E M E N T E N H Y G I Ë N E R I C H T L I J N E N V O O R P U B L I E K S E V E N E M E N T E N J A N U A R I 2 0 0 9 Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Postbus 2200 1000 CE Amsterdam tel: 020 555 54 15 fax: 020

Nadere informatie

Geneeskundige advisering. bij. Publieksevenementen

Geneeskundige advisering. bij. Publieksevenementen Geneeskundige advisering bij Publieksevenementen Versie 1.2, januari 2013 Inleiding Het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland coördineert en regisseert de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen

Nadere informatie

De Veiligheidsregio NHN in vogelvlucht. 28-03-2011 Commissie Bestuur en middelen

De Veiligheidsregio NHN in vogelvlucht. 28-03-2011 Commissie Bestuur en middelen De Veiligheidsregio NHN in vogelvlucht 28-03-2011 Commissie Bestuur en middelen Welkom Veiligheidsregio NHN Wet veiligheidsregios Bezuinigingen Regionalisering brandweer Praktijk Veiligheidsregio Noord-Holland

Nadere informatie

Een veilig georganiseerd evenement. samenwerken aan veiligheid en gezondheid

Een veilig georganiseerd evenement. samenwerken aan veiligheid en gezondheid Een veilig georganiseerd evenement samenwerken aan veiligheid en gezondheid Veiligheid en openbare orde zijn in het belang van iedereen. Vooral in situaties waar veel mensen samenkomen is veiligheid en

Nadere informatie

Erratum Regionaal Crisisplan Uitwerking calamiteitencoördinator (CaCo)

Erratum Regionaal Crisisplan Uitwerking calamiteitencoördinator (CaCo) Erratum Regionaal Crisisplan Uitwerking calamiteitencoördinator (CaCo) Erratum Calamiteitencoördinator (CaCo) Dit erratum geeft invulling aan de huidige taakopvatting en werkwijze van de CaCo en dient

Nadere informatie

Bijlage 2: Risico-analysemodel evenementen In de APV (m.i.v. 27 e wijziging) zijn de volgende bepalingen met betrekking tot Evenementen opgenomen.

Bijlage 2: Risico-analysemodel evenementen In de APV (m.i.v. 27 e wijziging) zijn de volgende bepalingen met betrekking tot Evenementen opgenomen. Bijlage 2: Risico-analysemodel evenementen In de APV (m.i.v. 27 e wijziging) zijn de volgende bepalingen met betrekking tot Evenementen opgenomen. Afdeling 7 Evenementen Artikel 2:24 Begripsbepaling (evenement)

Nadere informatie

Bijlage 1 Beslisnotitie Districtscollege

Bijlage 1 Beslisnotitie Districtscollege Bijlage 1 Beslisnotitie Districtscollege 1. Algemeen Onderwerp: Beslisnotitie districtscollege Duin- en Bollenstreek Evenementenkader Duin- Opgesteld door Werkgroep districtskader en Bollenstreek evenementen

Nadere informatie

Organisatieplan Multidisciplinaire crisisbeheersing en rampenbestrijding Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Organisatieplan Multidisciplinaire crisisbeheersing en rampenbestrijding Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Organisatieplan Multidisciplinaire crisisbeheersing en rampenbestrijding Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Datum 18 december 2014 Versie 1.0 Status Definitief Auteur Pieter Benschop, hoofd veiligheidsbureau

Nadere informatie

Checklist Publieksevenementen

Checklist Publieksevenementen Checklist Publieksevenementen Checklist publieksevenementen Naam evenement: Naam contactpersoon: Datum: Ingevuld door: 1 Legionellapreventie 1.1 Legionellapreventie Er zijn maatregelen getroffen m.b.t.

Nadere informatie

VOORSTEL VOOR het AB VRU en het RC

VOORSTEL VOOR het AB VRU en het RC VOORSTEL VOOR het AB VRU en het RC Datum vergadering: 26 maart 2012 Agendapunt: Gez. 1. Datum: 7 maart 2012 Contactpersoon: Angela van der Putten Telefoon: 06-10037299 E-mail: a.van.der.putten@utrecht.nl

Nadere informatie

Draaiboek evenement (naam evenement) <datum van opstellen draaiboek >

Draaiboek evenement (naam evenement) <datum van opstellen draaiboek > Draaiboek evenement (naam evenement) Voorwoord Dit draaiboek is gericht op de praktische uitvoering van het evenement. Het betreft alle operationele informatie over de

Nadere informatie

CALAMITEITENPLAN. Dit format is verplicht indien er meer dan 500 personen bij een evenement aanwezig zijn. Naam evenement: Datum evenement: Versie:

CALAMITEITENPLAN. Dit format is verplicht indien er meer dan 500 personen bij een evenement aanwezig zijn. Naam evenement: Datum evenement: Versie: CALAMITEITENPLAN Dit format is verplicht indien er meer dan 500 personen bij een evenement aanwezig zijn evenement: Datum evenement: Versie: Inleiding De vergunninghouder (meestal de organisator van een

Nadere informatie

VEILIGHEIDSPLAN (NAAM EVENEMENT INVULLEN)

VEILIGHEIDSPLAN (NAAM EVENEMENT INVULLEN) VEILIGHEIDSPLAN (NAAM EVENEMENT INVULLEN) Inhoud 1. Inleiding... 29 2. Procedure... 29 3. Algemene beschrijving van het evenement... 29 4. Toezicht (beveiligingswerkzaamheden)... 30 5. EHBO... 31 6. Brandveiligheid...

Nadere informatie

Juli 2003. Richtlijnen advisering medische hulpverlening en technische hygiënezorg bij evenementen in Zeeland

Juli 2003. Richtlijnen advisering medische hulpverlening en technische hygiënezorg bij evenementen in Zeeland Juli 2003 Richtlijnen advisering medische hulpverlening en technische hygiënezorg bij evenementen in Zeeland Richtlijnen advisering medische hulpverlening en technische hygiënezorg bij evenementen in Zeeland

Nadere informatie

v 1. Kennen van verantwoordelijkheden als organisator (verantwoordelijk mbt veiligheid: inschatten en identificeren veiligheidsrisico s, nemen betreffende beheersmaatregelen, draaiboeken) 2. Kennen

Nadere informatie

Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure (GRIP) Drenthe/Assen

Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure (GRIP) Drenthe/Assen Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure (GRIP) Drenthe/Assen 25 juni 2007 Inhoudsopgave Inleiding... 1 1 Niveaus in de incident- en crisismanagementorganisatie... 1 1.1 Operationeel niveau...

Nadere informatie

AGENDAPUNT 5 a. Stand van zaken evenementenveiligheid

AGENDAPUNT 5 a. Stand van zaken evenementenveiligheid AGENDAPUNT 5 a Stand van zaken evenementenveiligheid Inhoud Inhoud... 2 Colofon... 2 1. Inleiding... 3 2. Vragenlijst... 4 2.1 Hoofdvraag... 4 2.2 Processtappen vergunningverlening... 4 3. Resultaten...

Nadere informatie

1 De coördinatie van de inzet

1 De coördinatie van de inzet 1 De coördinatie van de inzet Zodra zich een incident voordoet of dreigt voor te doen, wordt de rampenbestrijdingsorganisatie via het proces van opschaling opgebouwd. Opschalen kan worden gedefinieerd

Nadere informatie

Geneeskundige advisering bij publieksevenementen

Geneeskundige advisering bij publieksevenementen Handreiking Geneeskundige advisering bij publieksevenementen Handreiking geneeskundige advisering bij publieksevenementen Versie 2.0 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur van de Regio IJssel-Vecht op

Nadere informatie

SAMENWERKING IN DE VEILIGHEIDSREGIO Uitwerking van criterium 8 uit het Slotdocument VGS-congres 2013

SAMENWERKING IN DE VEILIGHEIDSREGIO Uitwerking van criterium 8 uit het Slotdocument VGS-congres 2013 SAMENWERKING IN DE VEILIGHEIDSREGIO Uitwerking van criterium 8 uit het Slotdocument VGS-congres 2013 In het Slotdocument van het VGS-congres 2013 Gemeentesecretaris in Veiligheid staat een leidraad voor

Nadere informatie

Protocol Gezondheidskundige advisering publieksevenementen

Protocol Gezondheidskundige advisering publieksevenementen Protocol Gezondheidskundige advisering publieksevenementen Protocol gezondheidskundige advisering publieksevenementen, vastgesteld d.d. 10 maart 2009 directeurenoverleg GGD 1 Administratieve regels en

Nadere informatie

Operationele Regeling VRU

Operationele Regeling VRU Operationele Regeling VRU Uitwerking van de Wet veiligheidsregio s over de organisatie en werking van de hoofdstructuur van de rampenbestrijding en crisisbeheersing van de Veiligheidsregio Utrecht. Vastgesteld

Nadere informatie

Een evenement, en dan?

Een evenement, en dan? Een evenement, en dan? Een doorleefsessie organiseren. Stappen rondom het organiseren van publieksevenementen Mei 2017 Inhoudsopgave: Doorleefsessie Toelichting Doel Wie organiseert Wanneer Planning Begeleider

Nadere informatie

Begeleidende samenvatting en advies behorende bij de. Concept Rapportage Regionaal Risicoprofiel

Begeleidende samenvatting en advies behorende bij de. Concept Rapportage Regionaal Risicoprofiel Begeleidende samenvatting en advies behorende bij de Concept Rapportage Regionaal Risicoprofiel 1. Inleiding 1.1 Veiligheidsregio Drenthe en het Regionaal risicoprofiel De Veiligheidsregio Drenthe heeft

Nadere informatie

Beleidsplan Advisering vergunningverlening publieksevenementen GHOR Hollands Midden

Beleidsplan Advisering vergunningverlening publieksevenementen GHOR Hollands Midden Beleidsplan Advisering vergunningverlening publieksevenementen GHOR Hollands Midden Vastgesteld door: J.C. Bernsen, Directeur Publieke Gezondheid Ingangsdatum: oktober 2011 Paraaf DPG Versienummer: 1.0

Nadere informatie

Aansprakelijkheid en vergunningsplicht

Aansprakelijkheid en vergunningsplicht Academie voor bijzondere wetten Aansprakelijkheid en vergunningsplicht 8 april 2015 1 Frank Joosten Kennisbank APV / BW 2 Serie Bijzondere Wetgeving - 2015 3 VRU 1 Definitie evenement in Model-APV Artikel

Nadere informatie

Kader evenementenveiligheid. Veiligheidsregio Hollands Midden. Datum: 8 november 2012 Versie: definitief

Kader evenementenveiligheid. Veiligheidsregio Hollands Midden. Datum: 8 november 2012 Versie: definitief Kader evenementenveiligheid Veiligheidsregio Hollands Midden Datum: 8 november 2012 Versie: definitief 1 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Doel... 3 1.3 Uitgangspunten... 4 1.4 Leeswijzer...

Nadere informatie

Rapport GHOR. Datum 4 augustus 2010. Status Gepubliceerd. GHOR Procedure. Versie 1.1. Risicomanagement bij evenementen

Rapport GHOR. Datum 4 augustus 2010. Status Gepubliceerd. GHOR Procedure. Versie 1.1. Risicomanagement bij evenementen Rapport GHOR GHOR Procedure Datum 4 augustus 2010 Status Gepubliceerd Versie 1.1 Colofon Opdrachtgever Bureau GHOR Brabant-Zuidoost Auteur(s) Gemeente Eindhoven / dhr. E.J. Smeets Eindredactie dhr. E.J.

Nadere informatie

er in de gemeente Kapelle jaarlijks diverse evenementen worden georganiseerd, variërend van straatbarbeque

er in de gemeente Kapelle jaarlijks diverse evenementen worden georganiseerd, variërend van straatbarbeque GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Kapelle. Nr. 8540 18 januari 2017 Evenementenbeleid gemeente Kapelle De burgemeester van de gemeente Kapelle; overwegende dat ; er in de gemeente Kapelle jaarlijks

Nadere informatie

STAPPENPLAN IMPLEMENTATIE WATERRAND

STAPPENPLAN IMPLEMENTATIE WATERRAND STAPPENPLAN IMPLEMENTATIE WATERRAND HOE TE KOMEN TOT EEN ADEQUATE ORGANISATIE VAN INCIDENTBESTRIJDING OP HET WATER? IN AANSLUITING OP HET HANDBOEK INCIDENTBESTRIJDING OP HET WATER Uitgave van het Projectbureau

Nadere informatie

STANDAARD VOORSCHRIFTEN BRANDWEER KLASSE C EVENEMENTEN

STANDAARD VOORSCHRIFTEN BRANDWEER KLASSE C EVENEMENTEN STANDAARD VOORSCHRIFTEN BRANDWEER KLASSE C EVENEMENTEN BEKNOPTE AANDACHTPUNTEN M.B.T. DE BRANDVEILIGHEID BI.! 9:iLe!l!1!f\j ACTIVITEITEN. 1.1 VRIJHOUDEN TERREINGEDEELTEN 1.2 De vrije doorgang naar en vanuit

Nadere informatie

Plan van aanpak Vervolgonderzoek vergunningverlening publieksevenementen

Plan van aanpak Vervolgonderzoek vergunningverlening publieksevenementen Plan van aanpak Vervolgonderzoek vergunningverlening publieksevenementen Inleiding Jaarlijks vindt er in Nederland een groot aantal publieksevenementen plaats. Hierbij is een ontwikkeling zichtbaar dat

Nadere informatie

Rampenplan Gemeente Assen 2007 Deel I: Algemeen

Rampenplan Gemeente Assen 2007 Deel I: Algemeen Rampenplan Gemeente Assen 2007 Deel I: Algemeen Rampenplan Gemeente Assen 2007 versie 9 mei 2007 Inleiding Het voorliggende Rampenplan Gemeente Assen 2007 beschrijft de organisatie en werkwijze van de

Nadere informatie

De risicomatrix wordt ingevuld op basis van de informatie verkregen uit het beschrijvend deel.

De risicomatrix wordt ingevuld op basis van de informatie verkregen uit het beschrijvend deel. Risico Analyse model Het regionaal evenementenbesluit kent de afspraak dat er bij aandachtsevenementen (eventueel) of evenementen (altijd) een veiligheidsoverleg (vergunningverlener, parate diensten en

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 15 januari 2004

gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 15 januari 2004 No: 5.4/260204 Onderwerp: Verordening brandveiligheid en hulpverlening De Raad van de gemeente Noordenveld; - gelet op artikel 1, tweede lid, en artikel 12 van de brandweerwet 1985 - gelet op artikel 8,

Nadere informatie

Afsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en ProRail

Afsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en ProRail Afsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen s, Politie en Art. 1 Doelen Partijen maken afspraken over: 1. organiseert bijeenkomsten voor de Doorlopend naar - Het vergroten

Nadere informatie

TOELICHTING AANVRAAG GROTE EVENEMENTEN

TOELICHTING AANVRAAG GROTE EVENEMENTEN TOELICHTING AANVRAAG GROTE EVENEMENTEN U moet de aanvraag minimaal 3 maanden voor de start van het evenement indienen. Partijen als politie, brandweer, Stadstoezicht, GHOR en Milieu geven eerst advies

Nadere informatie

Brandweer Haaglanden Bestuurlijke aansturing en Contouren brandweerorganisatie

Brandweer Haaglanden Bestuurlijke aansturing en Contouren brandweerorganisatie C O N C E P T R A A D S V O O R S T E L Veiligheidregio Haaglanden Brandweer Haaglanden Bijlage 5.3 C O N C E P T R A A D S V O O R S T E L Brandweer Haaglanden Bestuurlijke aansturing en Contouren brandweerorganisatie

Nadere informatie

Omgevingszorg. Regionaal Crisisplan - Bevolkingszorg

Omgevingszorg. Regionaal Crisisplan - Bevolkingszorg Omgevingszorg Regionaal Crisisplan - Bevolkingszorg Omgevingszorg Handboek Bevolkingszorg Deel D Datum: Kenmerk: Auteurs: Werkgroep Regionaal Crisisplan Bevolkingszorg Pagina 2 van 12 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Format Calamiteitenplan gemeente Bussum. Welk evenement? Datum en tijdstip?

Format Calamiteitenplan gemeente Bussum. Welk evenement? Datum en tijdstip? Format Calamiteitenplan gemeente Bussum Dit document toont een manier om uw calamiteitenplan in te delen. Het is een handreiking. U kunt van de voorgestelde opbouw afwijken. Welk evenement? Datum en tijdstip?

Nadere informatie

Kader Evenementenveiligheid VRHM

Kader Evenementenveiligheid VRHM Kader Evenementenveiligheid VRHM Kader Evenementenveiligheid VRHM Datum: 20 december 2016 Versie: Definitief Inhoud 1 INLEIDING... 2 1.1 Aanleiding... 2 1.2 Doel... 2 1.3 Uitgangspunten... 3 1.4 Leeswijzer...

Nadere informatie

Evenementen Gemeente Almere. Henk Roelandschap Coördinator vergunningen evenementen

Evenementen Gemeente Almere. Henk Roelandschap Coördinator vergunningen evenementen Evenementen Gemeente Almere Henk Roelandschap Coördinator vergunningen evenementen Evenemententerrein Almeerderstrand Definitie evenement APV Artikel 2:9 Begripsbepaling evenement 1.In deze afdeling wordt

Nadere informatie

Verordening brandveiligheid en hulpverlening Coevorden 1998

Verordening brandveiligheid en hulpverlening Coevorden 1998 Verordening brandveiligheid en hulpverlening Coevorden 1998 Wetstechnische informatie Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie gemeente Coevorden Officiële naam regeling Verordening brandveiligheid

Nadere informatie

De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1

De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1 De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1 Dit e-magazine is een kennismaking met de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) van Veiligheidsregio Limburg-Noord;

Nadere informatie

Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Hollands Midden d.d. 12 november 2009 Agendapunt BG.2A Onderdeel AB Regionale Brandweer en GHOR Titel

Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Hollands Midden d.d. 12 november 2009 Agendapunt BG.2A Onderdeel AB Regionale Brandweer en GHOR Titel BG.2A Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Hollands Midden Bijlagen 5 d.d. 12 november 2009 Agendapunt BG.2A Onderdeel AB Regionale Brandweer en GHOR Titel Gewijzigde Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio

Nadere informatie

5. Beschrijving per organisatie en

5. Beschrijving per organisatie en 5. Beschrijving per organisatie en taken secties in de hoofdstructuur 5.1 In organieke zin worden binnen de hoofdstructuur het RBT, BT, ROT, CoPI de GMK/ CMK, de secties en de actiecentra onderscheiden.

Nadere informatie

Doorontwikkeling Toezicht Nationale Veiligheid

Doorontwikkeling Toezicht Nationale Veiligheid Doorontwikkeling Toezicht Nationale Veiligheid Koers 1. Periodiek een beeld over het functioneren van de uitvoering 2. Achterliggende oorzaken 3. Meer op de keten gericht 4. Risicogericht toezicht (monitor)

Nadere informatie

- het wenselijk is de voorzieningen voor brandveiligheid en hulpverlening in samenhang te treffen,

- het wenselijk is de voorzieningen voor brandveiligheid en hulpverlening in samenhang te treffen, VERORDENING BRANDVEILIGHEID EN HULPVERLENING BRANDWEER PARKSTAD LIMBURG 2005 Het Algemeen Bestuur van Brandweer Parkstad Limburg, gelezen het voorstel van het Dagelijks Bestuur van Brandweer Parkstad Limburg,

Nadere informatie

Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s

Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Supplement u. Functie officier van dienst Functie zoals genoemd in artikel 2 lid 1 sub u Besluit personeel veiligheidsregio

Nadere informatie

Specifiek Kader Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

Specifiek Kader Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Specifiek Kader Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Gemeente Nijmegen Opgesteld door: Afdeling Veiligheid, Koen Delen Laatst geactualiseerd: 18 december 2011 Uiterste datum volgende

Nadere informatie

Bijlage A Taken op het gebied van de brandveiligheid en hulpverlening

Bijlage A Taken op het gebied van de brandveiligheid en hulpverlening Bijlage A Taken op het gebied van de brandveiligheid en hulpverlening (Behorende bij bestuursafspraken gemeente Beverwijk met de Veiligheidsregio Kennemerland i.o.*) * De Veiligheidsregio Kennemerland

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Beleidsregel Veiligheid bij evenementen. 18 januari Officiële uitgave van de gemeente Middelburg

GEMEENTEBLAD. Nr Beleidsregel Veiligheid bij evenementen. 18 januari Officiële uitgave van de gemeente Middelburg GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Middelburg Nr. 11239 18 januari 2018 Beleidsregel Veiligheid bij evenementen. Inleiding en samenvatting In Middelburg worden ieder jaar veel evenementen gehouden.

Nadere informatie

Een evenement, en dan?

Een evenement, en dan? Een evenement, en dan? Een Risicoanalyse uitvoeren Stappen rondom het organiseren van publieksevenementen Een risicoanalyse uitvoeren Toelichting: In onze regio organiseren wij publieksevenementen conform

Nadere informatie

Leidraad opzetten Veiligheidsplan Evenementen

Leidraad opzetten Veiligheidsplan Evenementen Leidraad opzetten Veiligheidsplan Evenementen voor evenementenorganisatoren Naam evenement: Datum opmaak: Risicoscore: Veiligheidsplan Met het veiligheidsplan geeft u als organisator aan welke maatregelen

Nadere informatie

Operationele Regeling VRU

Operationele Regeling VRU Operationele Regeling VRU Uitwerking van de Wet veiligheidsregio s over de organisatie en werking van de hoofdstructuur van de rampenbestrijding en crisisbeheersing van de Veiligheidsregio Utrecht. Vastgesteld

Nadere informatie

Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen

Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen AGENDAPUNT 2 Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen Vergadering 12 december 2014 Strategische Agenda Crisisbeheersing In Veiligheidsregio Groningen werken wij met acht crisispartners (Brandweer, Politie,

Nadere informatie

Bijlage E: Observatievragen

Bijlage E: Observatievragen Bijlage E: Observatievragen Inhoudsopgave Waarnemervragen Meldkamer (MK) Waarnemervragen Commando Plaats Inicident (CoPI) Waarnemervragen Regionaal Operationeel Team (ROT) Waarnemervragen Team Bevolkingszorg

Nadere informatie

De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband tussen 26 gemeenten.

De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband tussen 26 gemeenten. BELEIDSPLAN 2011-2015 VEILIGHEIDSREGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT Bijlage 3. Sturing en organisatie De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband

Nadere informatie

Onderwerp Consultatie incidentrisicoprofiel en dekkingsplan brandweer

Onderwerp Consultatie incidentrisicoprofiel en dekkingsplan brandweer Onderwerp Consultatie incidentrisicoprofiel en dekkingsplan brandweer Portefeuillehouder van der Zwan Datum collegebesluit 1 maart 2016 Opsteller H. Tanja Registratie GF16.20022 Agendapunt 14 Voorstel

Nadere informatie

Samenwerken aan Brandveiligheid

Samenwerken aan Brandveiligheid Gemeente Leiderdorp Gemeente Leiderdorp Wie zijn wij als Brandweer Hollands Midden? Wat mag u van ons verwachten en hoe zijn we aan elkaar verbonden? Samenwerken aan Brandveiligheid Missie Brandweer Hollands

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN

AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN Gemeente Leeuwarderadeel. Bezoekadres: Ljipstrjitte 1, Stiens Postadres: Postbus 24, 9050 AA, Stiens Contactpersoon: G. de Vries Tel.nr.: 058-2576617 E-mail: g.devries@leeuwarderadeel.nl

Nadere informatie

Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving

Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving 1 Betrekkingen (EWB) 070 370 7051 Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving Projectnaam Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135) 1. Evaluatie Wet veiligheidsregio's (Wvr) Bij de behandeling

Nadere informatie

Addendum Beleidsplan 2012-2015 Bestuursvisie op fysieke veiligheid in Zeeland

Addendum Beleidsplan 2012-2015 Bestuursvisie op fysieke veiligheid in Zeeland Addendum Beleidsplan 2012-2015 Bestuursvisie op fysieke veiligheid in Zeeland Waarom een addendum? Het beleidsplan 2012-2015 is op 7 juli 2011 in een periode waarop de organisatie volop in ontwikkeling

Nadere informatie

Bijlage 1 Advies brandweer Veiligheidsregio Haaglanden

Bijlage 1 Advies brandweer Veiligheidsregio Haaglanden 33 Bijlage 1 Advies brandweer Veiligheidsregio Haaglanden Wijzigingsplan "Emmastraat Pijnacker" (vastgesteld) Wijzigingsplan "Emmastraat Pijnacker" (vastgesteld) 34 Veiligheidsregio Haaglanden HlMlIIlil

Nadere informatie

Hierbij ontvangt u de vergunning voor dit evenement. Wij verzoeken u kennis te nemen van de vergunning.

Hierbij ontvangt u de vergunning voor dit evenement. Wij verzoeken u kennis te nemen van de vergunning. Samenwerkende Ondernemers Oelemarkt De heer N. Joosen Oelemarkt 20 6001 ES Weert Weert, 5 augustus 2015 Onderwerp Ons kenmerk : : Aanvraag vergunning VTH/042174 Beste heer Joosen, Op 30 juni 2015 en 5

Nadere informatie

Multidisciplinair Opleiden en Oefenen

Multidisciplinair Opleiden en Oefenen Toetsingskader en positiebepalingssystematiek (definitieve versie) Inhoudsopgave Inleiding. Verdeling in oordeel, hoofdonderwerpen, onderwerpen, hoofd- en subaspecten. Banden voor positiebepaling. Prestatieniveaus.

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN

AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN AANVRAAGFORMULIER EVENEMENTEN Gemeente Leeuwarderadeel Bezoekadres: Ljipstrjitte 1, Stiens Postadres: Postbus 24, 9050 AA, Stiens Contactpersoon: G. de Vries Tel.nr.: 058-2576617 E-mail: info@leeuwarderadeel.nl

Nadere informatie

Handreiking geneeskundige evenementenadvisering

Handreiking geneeskundige evenementenadvisering Handreiking geneeskundige evenementenadvisering GHOR-bureau Veiligheidsregio IJsselland Versiebeheer Versienr Auteur Opmerkingen 1.0 L. Veeneman Definitieve versie Distributie Versienr Datum Verspreid

Nadere informatie

ZAOV-overleg nader bepaald

ZAOV-overleg nader bepaald ZAOV-overleg nader bepaald Uitgangspunten en afspraken met betrekking tot het Overleg Zeeuwse Ambtenaren Veiligheid (ZAOVoverleg) Bestuur & Management Consultants december 2005 C.M. van der Lijcke Coordinator

Nadere informatie

CONVENANT. SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES

CONVENANT. SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES CONVENANT SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES 2012 Ondergetekenden: 1. Het Slotervaart, gevestigd te Amsterdam, in deze rechtsgeldig

Nadere informatie

Taakafstemming rampenbestrijding en crisisbeheersing tussen gemeenten en regionale brandweer

Taakafstemming rampenbestrijding en crisisbeheersing tussen gemeenten en regionale brandweer Taakafstemming rampenbestrijding en crisisbeheersing tussen gemeenten en regionale brandweer VERSIEBEHEER Vers i e Datum Auteur 0. 1 25-08- 2007 GAV 0.2 10-09-2007 ME, GAV 0. 3 11-10- 2007 GAV 0. 4 19-10-

Nadere informatie

Regionale aanpak evenementen Fryslân

Regionale aanpak evenementen Fryslân Regionale aanpak evenementen Fryslân Een gecoördineerde aanpak van evenementen VERSIE 24-01-12 INHOUDSPGAVE 1. INLEIDING... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 Doel... 5 2. AFBAKENING EVENEMENTEN... 7 2.1 Beleids-

Nadere informatie

VOORSTEL. Algemeen Bestuur. Besluit. Voorstel. Samenvatting. Regionaal kader werkwijze evenementenveiligheid. Mr. drs. M. Sijbom.

VOORSTEL. Algemeen Bestuur. Besluit. Voorstel. Samenvatting. Regionaal kader werkwijze evenementenveiligheid. Mr. drs. M. Sijbom. VOORSTEL Algemeen Bestuur ONDERWERP DATUM 9 mei 2016 Regionaal kader werkwijze evenementenveiligheid AGENDAPUNT E3 OPENBAAR ja BEHANDELD DOOR I.C.N. ter Riet REGISTRATIENUMMER [Registratienummer] TELEFOONNUMMER

Nadere informatie

Bepalingen over de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening (Wet veiligheidsregio s)

Bepalingen over de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening (Wet veiligheidsregio s) 31 117 Bepalingen over de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening (Wet veiligheidsregio s) Nr. VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 10 juli

Nadere informatie

VRBZO. Wat doet VRBZO? Zie film

VRBZO. Wat doet VRBZO? Zie film VRBZO Wat doet VRBZO? Zie film Inhoud van de begroting wordt bepaald door Algemeen Bestuur (burgemeesters) Gemeenteraden geven hun zienswijze hierover Gemeentelijke bijdrage 2020: 42,6 mln Verdeling van

Nadere informatie

Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan. voor de regio s Noord-Holland en Flevoland

Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan. voor de regio s Noord-Holland en Flevoland Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan voor de regio s Noord-Holland en Flevoland Versie 4.0 : 16 maart 2018 Bekrachtigt : ROAZ 16 juni 2017 Auteurs Frank Berg Jan Filippo Corina de Groot Karin Meijer Arjan

Nadere informatie

TOELICHTING OP AANVRAAGFORMULIER GROTE EVENEMENTEN

TOELICHTING OP AANVRAAGFORMULIER GROTE EVENEMENTEN TOELICHTING OP AANVRAAGFORMULIER GROTE EVENEMENTEN ALGEMEEN: Een aanvraag voor een groot evenement wordt ter advisering door de afdeling Openbare Orde en Veiligheid doorgestuurd naar de politie, brandweer,

Nadere informatie

Overzicht van het participatietraject

Overzicht van het participatietraject Bijlage: Overzicht van het participatietraject In deze bijlage wordt een overzicht gegeven van de bijdragen van de verschillende partijen in de totstandkoming van de Evenementenverordening 2014. De reacties

Nadere informatie

Bevolkingszorg. De weg naar een regionale organisatie

Bevolkingszorg. De weg naar een regionale organisatie Bevolkingszorg De weg naar een regionale organisatie 1 1. Inleiding In de 2 e helft van 2011 is het project Ontwikkeling Bevolkingszorg opgestart. Met dit project wordt beoogd dat de sectie Bevolkingszorg

Nadere informatie

Verzoek om medewerking bij opheffing Stichting GMK en wijziging Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Midden- en West Brabant

Verzoek om medewerking bij opheffing Stichting GMK en wijziging Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Midden- en West Brabant Aan de Raad Made, 9 oktober 2006 Raadsvergadering: 14 december 2006 Nummer raadsnota: 13 Onderwerp: Verzoek om medewerking bij opheffing Stichting GMK en wijziging Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio

Nadere informatie

Introductie GRIP GRIP1 GRIP2 GRIP3 GRIP4 GRIP5 + GRIP RIJK

Introductie GRIP GRIP1 GRIP2 GRIP3 GRIP4 GRIP5 + GRIP RIJK Risico- en crisisbeheersing Brandweer Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) Gemeenschappelijke Meldkamer Zeeland (GMK) Introductie GRIP GRIP1 GRIP2 GRIP3 GRIP4 GRIP5 + GRIP RIJK Wie

Nadere informatie

Crisisorganisatie uitgelegd

Crisisorganisatie uitgelegd GRIP Snelle opschaling, vaste teams, eenhoofdige leiding Wat kan er gebeuren? KNOPPENMODEL Meer tijd voor opschaling, maatwerk in teams en functionarissen GRIP 4 / 5 STRATEGISCH OPERATIONEEL / TACTISCH

Nadere informatie

Verordening brandveiligheid en hulpverlening van de gemeente Heerlen 2005

Verordening brandveiligheid en hulpverlening van de gemeente Heerlen 2005 CVDR Officiële uitgave van Heerlen. Nr. CVDR10487_1 12 juli 2016 Verordening brandveiligheid en hulpverlening van de gemeente Heerlen 2005 Artikel 1 Definities 1. In deze verordening wordt verstaan onder:

Nadere informatie

De oranje kolom in de Veiligheidsregio

De oranje kolom in de Veiligheidsregio De oranje kolom in de Veiligheidsregio Visiedocument voor de verankering van de gemeentelijke kolom in de Veiligheidsregio Zeeland - Vastgesteld in Kring van Zeeuwse gemeentesecretarissen d.d. 12 april

Nadere informatie

Functies en teams in de rampenbestrijding

Functies en teams in de rampenbestrijding B Functies en teams in de rampenbestrijding De burgemeester - De burgemeester heeft de eindverantwoordelijkheid voor en de algehele leiding bij het bestrijden van incidenten in de eigen gemeente; - De

Nadere informatie

Referentiekader GRIP en eisen Wet veiligheidsregio s

Referentiekader GRIP en eisen Wet veiligheidsregio s Kennispublicatie Referentiekader GRIP en eisen Wet veiligheidsregio s 1 Infopunt Veiligheid In 2006 heeft de toenmalige Veiligheidskoepel een landelijk Referentiekader GRIP opgesteld. De op 1 oktober 2010

Nadere informatie

Hygiënerichtlijnen voor grote evenementen mei 2000

Hygiënerichtlijnen voor grote evenementen mei 2000 Hygiënerichtlijnen voor grote evenementen mei 2000 Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding Postbus 16071 2500 BB Den Haag tel: 070-3656713 fax: 070-3656714 e-mail: secr@lci.lcr.nl Internet:

Nadere informatie

Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland

Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Inhoudsopgave Grip op hulpverlening 4 Routinefase 6 GRIP 1 8 GRIP 2 12 GRIP 3 18 GRIP 4 24 Gebruikte afkortingen 30 4 Grip op hulpverlening Dit boekje bevat de samenvatting

Nadere informatie

Aanvraagformulier evenement Koningsdag 2019

Aanvraagformulier evenement Koningsdag 2019 Aanvraagformulier evenement Koningsdag 2019 Met dit formulier dient u een aanvraag in voor een evenement op Koningsdag. De gemeente neemt alleen volledig ingevulde en ondertekende formulieren in behandeling

Nadere informatie