Het speelkwartier is voorbij; de zaken moeten nu echt op orde zijn

Transcriptie

1 Het Verzekeringsblad 97e jaargang 1 maart 2007 nr. 5 Alfred Oosenbrug reageert Hoe ver reikt de zorgplicht? Een wandeling met Karel Pauw mr A.W. Kist (AFM) over één jaar toezicht: Het speelkwartier is voorbij; de zaken moeten nu echt op orde zijn

2 ZODRA ER NIEUWE WETTEN KOMEN, KOMEN WIJ MET NIEUWE KANSEN. De wetgeving verandert voortdurend. En dat zal dit jaar niet minder worden. Dat heeft gevolgen voor uw bedrijfsvoering. Processen moeten worden aangepast. Nu zien sommige ondernemers dat als een probleem. Terwijl het een kans kan zijn. Want een nieuwe wet vereist wel aanpassingen, maar met de juiste kennis en ervaring kan elke aanpassing een voorsprong op de concurrent opleveren. Zo gaat compliance in uw voordeel werken. Of het nu SEPA, Solvency II of de Splitsingswet betreft. Wij adviseren u over de kansen en implementeren dat advies vervolgens in uw bedrijfsprocessen. En dan maakt het niet uit wat ze in Den Haag bedenken. Wij zorgen er in Arnhem voor dat u er wijzer van wordt.

3 INHOUD Cover We controleren hoe de prachtige woorden in daden worden omgezet We zijn begonnen heel precies toe te zien op het naleven van de regels met betrekking tot 16 de Financiële Bijsluiter, de advisering, transparantie, de vastlegging van een risicoprofiel en het inrichten van een volledig klantdossier. Deze zaken moeten echt nu op orde zijn en daar controleren wij op aldus AFM-bestuurder mr A.W. Kist. Er zijn mooie woorden gesproken over de aanbevelingen van de Commissie De Ruiter. We zullen precies nagaan of die ook in daden worden omgezet. Hoe ver reikt de zorgplicht? U was zich al bewust van het feit dat uw zorgplicht als assurantietussenpersoon ver gaat, maar hoe ver reikt deze inmiddels op grond van de laatste jurisprudentie? 11 Antwoord op deze vraag geeft Femke Postema, jurist bij Nassau verzekeringen. Zij geeft aan dat niet alleen sprake is van een zorg-, maar ook van een waarschuwingsplicht, bijvoorbeeld voor de mogelijke gevolgen van een onjuist verzekerd bedrag. Ook dient de adviseur zich ervan te vergewissen dat een taxatie op basis van de juiste grondslag heeft plaatsgevonden. Rubrieken Hoofdredactioneel 5 Nieuws 7 onder meer: - Alfred Oosenbrug reageert op hoofdredactioneel Intermediair 11 onder meer: - Support Office digitaal gekoppeld aan Profit House Transport 20 Peter Kelderman: - Juiste stuwage reduceert transport- en voertuigschade Zorg & Inkomen 24 onder meer: - Toets uw Wia kennis op vbnet - Verlaging AXA UNIMpremie Een wandeling Ditmaal wandelt Monique de Vos met de directievoorzitter van De Hypothekers Associatie Karel Pauw. Hij heeft het over de wielerclub die nauwelijks aan fietsen toekomt, 22 het verschil tussen retail en financiële dienstverlening en breekt een lans voor de bewustwording van de maatschappelijke verantwoordelijkheid. De ethiek moet steviger verankerd zitten in de sector. Het zou me daarnaast een groot goed zijn als tussenpersonen zich niet via meerdere belangenorganisaties verbinden, maar als er slechts één organisatie is, en dus een stevige lobby kan worden opgetuigd. Re-integratie loont De keuze om het WGA risico in eigen beheer te nemen is voor veel bedrijven geen eenvoudige, aldus Berend Jan de Leeuw, directeur Verzekeringscentrum Inkomen 24 van Delta Lloyd. De Wia is een lastige materie en verzekeringsoplossingen zijn brengproducten. Voor het intermediair een uiterst interessante markt dus. Kern van het adviesgesprek kan zijn het re-integreren van de werknemer. Het re-integreren van een WGA er levert de werknemer meer geld op en de werkgever een lagere boete. In de private situatie heeft de werkgever de regie in handen, bij UWV niet. vbnet: altijd actueel De website van Het Verzekeringsblad ondergaat op dit moment een complete metamorfose. Een belangrijke vernieuwing die al is doorgevoerd, is meteen zichtbaar op de startpagina: daar vindt u steeds het laatste nieuws. Meermalen per dag worden nieuwe items aan de nieuwsladder toegevoegd. Bezoekers van de site kunnen zich abonneren op de RSS-feed. Zij kunnen dan een korte beschrijving van het laatst toegevoegde nieuws op hun computer bekijken. PFP 28 Producten 29 Met name(n) 31 Preventie 32 Ing Albert J Boes rr: - Automatische brandblussing in computerruimten: middel erger dan de kwaal? Lang leve jaar Draagt Elkanders Lasten MV&D! 36 Ludo Voorn: - Strategie kann man nicht essen ICT 38 Verzekerend buitenland 39 Dat is ook waar 40 Nieuws 40 Nieuw ingeschreven 45 Barbier 46 nummer 5-1 maart

4 Een scherpe blik op hypotheken U wenst gemak en snelheid? Stuur dan uw hypotheekaanvraag elektronisch in. AEGON zoomt in op het elektronisch aanvragen van hypotheekoffertes. Elektronisch aanvragen van uw offerte staat voor gemak, betrouwbaarheid en snelheid. Zo bent u verzekerd van minder kans op fouten in uw offerte. Bovendien heeft u sneller een terugkoppeling op uw hypotheekaanvraag. Uw accountmanager kan u alles vertellen over de mogelijkheden om uw hypotheekaanvraag elektronisch, onder meer via HDN, in te sturen of kijk op Als u vóór 15 april 2007 uw hypotheekaanvraag elektronisch instuurt, maakt uw klant kans op een digitale spiegelreflexcamera. Kijk voor de actievoorwaarden op

5 COLOFON HOOFDREDACTIONEEL hoofdredactie Jan Aikens redactie Rienk Andriessen, Eric Beukema, Elly Gravendeel, Alex Klein redactie Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel , fax , internet vragen van abonnees worden gratis beantwoord uitgave van Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel uitgever Elieg Akkermans marketing Claudia Simoons (adverteerders). abonnementen en verzending Kluwer Afdeling Klantcontacten, Postbus 878, 7400 AW Deventer, tel , automatische bestellijn tel , fax abonnementsprijs ,00 incl. btw. Collectieve abonnementen meer dan 20 exemplaren 10% reductie. Annulering abonnement is mogelijk tot 3 maanden voor het begin nieuwe abonnementsperiode losse nummers Losse nummers 6,25 excl. btw; VB-interactief Gidsen 11,80 excl. btw. advertenties Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Advertentie acquisitie: Bea Kolkman Laura Lustig Erik Meester, tel , fax , bkolkman@kluwer.nl Media order: Toos Schurink, tel , fax , mosdeventer@kluwer.nl sluitingsdatum: dinsdag 9 dagen voor het verschijnen. Zet- en lithokosten worden doorberekend ontwerp Finedesign concept en ontwerpbureau Bno, Deventer vormgeving Mediabuilders, Zutphen druk Plantijn Casparie Den Haag ISSN Kluwer BV legt-uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-) overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Gekke Gerritje Met een forse duw in de rug door het Verbond van Verzekeraars kwam De Nederlandsche Bank de plicht na die de Haagse Overheid jaren lang verzaakt heeft: DNB legde ABP en PGGM een boete op wegens het stelselmatig overschrijden van hun door de wetgever strak omheinde werkterrein. Het nieuwste hoofdstuk dat nu aan het lijvige zwartboek over deze pensioenfondsen wordt toegevoegd, mag van ons als opschrift Gekke Gerritje meekrijgen. Wat is het geval? Zoals bekend weigeren Neerlands grootste pensioenfondsen zich te beperken tot hun kerntaak. Langs allerlei meer of minder slinkse wegen zoeken zij naar expansie richting de commercialiteit. Zo lang de wet zich daar niet uitdrukkelijk tegen verzette, brachten zij onder eigen label producten op de markt, die bij private ondernemingen thuis horen. Nadat de wetgever hieraan in 2001 een einde maakte, richtten zij commerciële dochters op om de inkomensaanvullende producten aan de man te brengen. De regel dat sprake moest zijn van een waterscheiding was niet meer dan een papieren tijger. Mede dankzij een jeugdzonde van onze premier werd in 2001 een opzichtige maas in de wet gecreëerd, waardoor ABP en PGGM via een omweg de naw-gegevens van hun leden konden doorspelen aan de commerciële dochters. Zo kregen ze de kans op subtiele wijze de grenzen van de taakafbakeningsregels te zoeken en te overschrijden. Die kans grepen zij met beide handen aan, zo constateerde de commissie Staatsen in een rapport onder de veelzeggende titel Schoenmaker blijf bij je leest. Onder zware druk van de pensioenfondsen zijn de behartenswaardige aanbevelingen van deze commissie slechts zeer gemankeerd overgenomen en bleven kool ABP en geit PGGM opnieuw gespaard. Dat dit tot overmoed leidde, bleek in 2005 toen de fondsen onbeschaamd openlijk reclame maakten voor de levensloopproducten van hun dochters. Toen het Verbond hiertegen een kort geding in gang zette, greep De Nederlandsche Bank in en legde ABP en PGGM een boete op omdat de fondsen alleen eigen financieel gewin voor ogen hadden en schade berokkenden aan andere aanbieders van de levensloopregeling. ABP en PGGM eisen nu voor de rechter dat die boete ongedaan wordt gemaakt. Daar is natuurlijk een goed motief voor nodig en het zal niemand verrassen dat die niet te vinden is. Dus gooien de fondsadvocaten het over de is-het-dan-al-zo-laat-boeg die ouders van opgroeiende kinderen bekend in de oren zal klinken. Kinderen gedragen zich dan als een soort Gekke Gerritje als je zegt dat ze allang in bed hadden moeten liggen, of als ze een uur later thuis zijn dan was afgesproken. Dezelfde Gerritje die bij mensen tevoorschijn komt als ze door het rode licht gereden zijn ( die stond toch op groen? ) of de maximum snelheid hebben overtreden ( je mocht op dit landweggetje toch 120? ). Zo mogelijk nog doorzichtiger is het Gerritje-pleidooi van de fondsen: Staat dat echt in de verbodsbepalingen, nou dan zijn ze niet duidelijk omschreven, zo hadden we die niet gelezen en ja, we dachten dat het mocht, omdat DNB ons niet eerst netjes is komen waarschuwen voordat we straf kregen. Je gaat je bijna afvragen of de bestuurders aan de voorgeschreven deskundigheidseisen voldoen. Zo niet, dan hebben ze een probleem en zo wel, dan hebben ze ook een probleem, want dan houden zij zich net als de eerder genoemde opgroeiende kinderen bewust van den domme met het oogmerk de regels te overtreden. Gezien de statuur van de bestuurders en hun advocaten en gelet op de inhoud van de eerdere hoofdstukken van het fondsenzwartboek houden wij het op het laatste. Jan Aikens jaikens@kluwer.nl nummer 5-1 maart

6 GMAC Basis Hypotheek De hypotheek met scherpe rente GMAC Comfort Hypotheek De hypotheek met ruime voorwaarden GMAC Star* for Life De hypotheek tot 125% EW aflossingsvrij Sterk verbeterd GMAC Bright Een volwaardige oplossing voor relaties met BKR-notering GMAC 95% Hypotheek De hypotheek voor meerdere inkomensbronnen GMAC HYPOTHEKEN. EEN HELDER VERHAAL Wij hebben ons assortiment op basis van onze ervaringen en de signalen uit de markt sterk verbeterd. Het resultaat ziet u hierboven: vijf overzichtelijke hypotheekvormen. Dankzij heldere voorwaarden, een sterk concurrerende prijsstelling en een slagvaardige organisatie kunt u uw relaties nog gerichter en beter bedienen. En als het toch ingewikkeld wordt, is op grond van RiskBasedPricing wellicht een maatwerk oplossing mogelijk. GMAC HYPOTHEKEN: Zeker Weten Kijk voor meer informatie en de leningsvoorwaarden op of bel

7 NIEUWS Alfred Oosenbrug in reactie op het vorige VB Het gaat niet om het verstrekken van kogels, maar om het aanreiken van welkome bezems Alfred Oosenbrug: Doel van de VEH, de VEB en de Consumentenbond is juist om eens en voor altijd duidelijk te krijgen waar er zaken zijn misgegaan, maar ook waar men niet langer moet zeuren. In het VB van 15 februari 2007 wordt in het hoofdredactioneel en in het artikel Omstreden benoeming van Oosenbrug uitgebreid stilgestaan bij wat (zo langzamerhand terecht) de beleggingsverzekeringssoap wordt genoemd. Voor de zuiverheid van de beeldvorming is het goed hier een enkele nuancering bij aan te brengen. Anders dan gesteld, heeft de Stichting geenszins de opdracht gegeven een collectieve claim tegen aanbieders van beleggingsverzekeringen te onderbouwen. Er is gevraagd vaktechnische ondersteuning te verlenen bij een inventariserend onderzoek naar wat er wel en wat er niet waar is van alle woekerpolisverhalen. Doel van de VEH, de VEB en de Consumentenbond is juist om eens en voor altijd duidelijk te krijgen waar er zaken zijn misgegaan, maar ook waar men niet langer moet zeuren. Nadrukkelijk is afstand genomen van partijen die voetstoots en ongenuanceerd aannemen dat een beleggingsverzekering per defi nitie niet deugt en die daarom zonder meer zijn overgegaan tot het instellen van claims. Ook de Vaste Kamer Commissie voor Financiën wenst een inventarisatie van ondeugdelijke én van goede beleggingspolissen. De beeldspraak dat constructief meewerken met het beoogde inventariserende onderzoek leidt tot het van kogels voorzien van het op verzekeraars gerichte pistool, gaat dan ook slechts op onder de premisse dat het goed fout zit met de beleggingsverzekering in het algemeen. Vooralsnog is dit noch de premisse van de consumentenorganisaties, noch die van ondergetekende. Daar waar sprake is van onvolkomenheden, leidt een en ander ook niet zozeer tot het verstrekken van door niemand gewenste dood en verderf zaaiende kogels, maar veeleer tot het aanreiken van welkome bezems om in alle openheid schoon schip te (kunnen) maken. Binnen een integere bedrijfstak kan het laatste toch alleen maar worden toegejuicht. Zoals bekend, wens(t)en de consumentenorganisaties ook primair een onafhankelijk onderzoek door een boven de partijen staande (Staats)commissie. Enkel door de afwij- zing daarvan door het Verbond en de minister zagen (en zien) zij zich genoodzaakt dit inventariserend en objectief onderzoek zelf te (laten) verrichten. Door constructief overleg daarover emotioneel en hardnekkig te weigeren, wordt de zaak echter steeds verder in de confl ictsfeer gezogen. Ook met de door verzekeraars bepleite Kifi d-route wordt de zaak nadrukkelijk in de geschilsfeer getrokken. De voorafgaande fase van onderzoek en overleg wordt daarmee overgeslagen. De zaak spitst zich direct toe op het formuleren en beslechten van geschillen en laat geen ruimte meer voor het op voorhand afzegenen van producten. In het VB van 7 december 2006 werd gepleit voor een proactieve en constructieve opstelling om deze zaak zo snel mogelijk de wereld uit te helpen. Sindsdien zijn de vergoelijkende verhalen niet van de lucht en zijn de hakken steeds dieper het zand ingegaan. Verbazingwekkend, de imagoschade wordt met de dag groter. Ook verbazingwekkend is dat met zoveel nadruk wordt gehamerd op het punt, dat een in opdracht van de consumentenorganisaties optredende onafhankelijke onderzoeker niet onafhankelijk zou kunnen zijn. Is de door het Verbond ingestelde Commissie De Ruiter dan volgens het Verbond ook niet onafhankelijk geweest? Hoe het ook zij, het excommuniceren van de tegenpartij en het diskwalifi - ceren van de door die partij ingeschakelde personen werkt alleen maar averechts. Hopelijk zitten partijen bij het verschijnen van het volgende nummer van het VB wel met elkaar aan tafel. Aan de consumentenorganisaties zal het in ieder geval niet liggen wanneer dat niet zo is. Alfred Oosenbrug nummer 5-1 maart

8 NIEUWS Overname Box Finance en KomBo door NIA De Nederlandse Inkoopcombinatie Assurantie-intermediairs (N.I.A.) heeft Box Finance en KomBo overgenomen. De nieuwe combinatie N.I.A., Box Finance en KomBo omvat bijna assurantiekantoren. De dagelijkse leiding van N.I.A. bestaat uit Hans Wilkes, Guido Witpen en Hilma Broekveldt. Van het huidige management van Box Finance en KomBo verbindt algemeen directeur Pim Frishert zich als adviseur aan N.I.A.; huidig commercieel directeur Paul Bondam blijft zijn positie bekleden. Alle samenwerkingsarrangementen met de tientallen verzekeraars, banken en geldverstrekkers zullen vooralsnog blijven bestaan. De drie bestaande verkooplabels, N.I.A., Box Finance en KomBo blijven in de lucht. Delta Lloyd korting aan TomTom-bezitters Delta Lloyd heeft samen met Aon, Athlon Car Lease en Tom- Tom de resultaten gepresenteerd van een onderzoek van onderzoeksinstituut TNO. Het onderzoek toont aan dat navigatiesystemen een positieve invloed hebben op de verkeersveiligheid. Ook reduceert het gebruik van navigatiesystemen de frequentie en de kosten van de geclaimde schades. Delta Lloyd biedt bezitters van een TomTom-navigatiesysteem daarom per 6 maart een kortingsactie. Zij ontvangen 10% korting op de premie van een nieuwe particuliere autoverzekering. De actie geldt voor nieuwe aanvragen van particuliere autoverzekeringen die tussen 6 maart en 3 juli worden ingediend. De korting geldt voor de premie voor de dekkingen WA, Mini-casco en Casco. De korting geldt niet voor de accessoiredekking, OI, SVI en Rechtsbijstand. De verzekering kan via Meetingpoint en Schade Online worden afgesloten. TomTom heeft inmiddels laten weten naast Delta Lloyd ook gesprekken aan te willen gaan met andere verzekeringsmaatschappijen. Monuta stelt Finergy beschikbaar Monuta heeft de eerste volmachtsamenwerkingen van 2007 bekrachtigd. Prins Assurantiën, Van der Spruit & Dobbelmannduin en Het AssuradeurenHuys ondertekenden een samenwerkingsovereenkomst. Monuta biedt deze en andere aangesloten volmachtkantoren de mogelijkheid om hun klantgegevens te analyseren door gebruik te maken van Finergy. Dit is een systeem dat per huishouden informatie kan geven over de bewoners. Het gaat dan niet alleen over de samenstelling van het huishouden, maar ook over aangeschafte financiële producten en diensten, aankoopvoorkeuren, financiële situatie en kanaalvoorkeur. Belangstelling voor weerverzekering Tweederde van de grotere akkerbouwbedrijven heeft belangstelling voor een brede weerverzekering om zich in te dekken tegen schade aan gewassen. Dat blijkt uit onderzoek door het Landbouw Economisch Instituut in opdracht van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV). Akkerbouwers hebben vooral belangstelling voor een verzekering per gewas. De verzekeraars willen echter het liefst een polis op bedrijfsniveau aanbieden om te voorkomen dat alleen de meest risicovolle gewassen worden verzekerd. De ondervraagde boeren geven de voorkeur aan een continuïteitsverzekering met een hoog eigen risico (ongeveer 25 % van het verzekerde bedrag). De belangstelling voor een weerverzekering blijkt sterk samen te hangen met de hoogte van de premie. Als die tussen de 10 en 15 euro per 1000 euro verzekerd gewas ligt, blijkt een derde van de belangstellenden bereid die premie te betalen. Als de premie hoger uitvalt dan 15 euro, is dat minder dan een kwart. Hulp van de overheid is noodzakelijk om de verzekering van de grond te krijgen. Diefstal vaartuigen blijft probleem: schade stijgt weer Diefstal van vaartuigen blijft een probleem. Dat concludeert het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV) op basis van cijfers over Hoewel het aantal diefstallen een lichte afname laat zien, neemt de bijbehorende schadelast nog altijd toe. Bovendien wordt slechts acht procent van de vaartuigen teruggevonden. Het VbV, dat in juni vorig jaar is gestart met het (inter)nationaal registreren van vaartuigdiefstallen, komt binnenkort met een certificering voor vaartuigbeveiliging en een keurmerk voor veilige stalling op de markt om het aantal diefstallen verder terug te dringen. In Friesland worden nog steeds de meeste vaartuigen en buitenboordmotoren gestolen. Mantelovereenkomst voor kwaliteitsborging Wft De Nederlandse Vereniging van Financieringsadviseurs wil haar leden ondersteunen bij het voldoen aan de Wft eisen. Zij werkt daarvoor samen met Quality Care FinanciëleBranche. Partijen hebben daartoe een mantelovereenkomst gesloten. Door de mantelovereenkomst krijgen de 100 leden van de NVF voordeel op een abonnement op de Wft Compliancedienstverlening van Quality Care FinanciëleBranche. Het abonnement omvat naast informatie over wet- en regelgeving en protocollen voor een invulling van de open normen van de Wft, een persoonlijk bezoek van een kwaliteitsdeskundige die hen adviseert over de verplichtingen. 8 nummer 5-1 maart 2007

9 NIEUWS Toetstermen examenmodules ministerieel bekrachtigd De minister van Financiën heeft de toetstermen van alle examenmodules formeel bekrachtigd conform de Wet op het financieel toezicht (Wft). Het betreft de toetstermen: Basis, Consumptief Krediet, Hypothecair Krediet, Levensverzekeringen, Schadeverzekeringen en Volmacht. Eind december 2006 heeft het CDFD de toetstermen van de Wft-modules Levensverzekeringen en Schadeverzekeringen voorgelegd aan het ministerie van Financiën. Deze zijn nu middels publicatie in de Staatscourant definitief vastgesteld. De toetstermen voor de module basis, consumptief krediet, hypothecair krediet, volmacht en de nu niet meer bestaande module Beleggen A waren al op 20 oktober 2006 vastgesteld. Box Finance in zee met NNEK Deelnemers van Box Finance kunnen sinds kort gebruik maken van Fondsenmozaïek van NNEK. Door deelname in Fondsenmozaïek belegt men in een actief beheerde portefeuille van beleggingsfondsen. Deelname kan al vanaf 5000 euro. Op 23 november 2006 tekende NNEK tijdens de branchedag het contract met Box Finance. Vervolgens werd in december 2006 Fondsenmozaïek in combinatie met de Bank of Scotland Effectenhypotheek en de Hypotrust Beleggershypotheek geïntroduceerd. Vanaf heden is NNEK ook als losse vermogensbeheerder toegevoegd aan het assortiment. In maart gaat Box Finance speciale trainingen organiseren voor Box Deelnemers die aan de slag willen met beleggen/vermogensbeheer. PIV-onderzoek honoraria belangenbehartigers Het Personenschade Instituut van Verzekeraars gaat de hoogte van de honoraria van belangenbehartigers onderzoeken. PIV directeur Theo Kremer: Het uurtarief is behoorlijk hoog. We hebben de indruk dat de gulden van vijf jaar geleden de euro van nu is. Bedacht moet worden dat verzekeraars dit allemaal - als schadevergoeding - betalen. Uiteindelijk komt het dus ten laste van alle verzekerden. We willen daarom dit jaar onderzoeken welke prijsstijging er in de afgelopen jaren is geweest en die met het gemiddelde prijsstijgingniveau en de uurtarieven van andere vrije beroepen vergelijken. Het PIV noemt het opmerkelijk dat de beloning van degene die de patiënt beter moet maken - de arts - inmiddels lager is dan de beloning van degene die de schade moet regelen. Bij het onderzoek wordt ook het buitenland betrokken omdat de indruk bestaat dat de Nederlandse belangenbehartigers wat meer per uur declareren dan bijvoorbeeld hun Duitse en Belgische collega s. Volgens het PIV zou (het gebrek aan) marktwerking dit mede kunnen veroorzaken. Nieuwe naam Regiobank Op 4 december 2006 hebben SNS REAAL en ING een intentieverklaring getekend voor de overname van Regio Bank. Door de activiteiten van Regio Bank en CVB Bank samen te voegen creëert SNS Bank een distributienetwerk van meer dan 800 tussenpersonen. De nieuwe combinatie zal vanaf juni onder de naam SNS Regio Bank verder gaan. Verzekerden minder merktrouw Capgemini heeft in zeven landen onderzoek gedaan naar consumentengedrag op de verzekeringsmarkt. Hieruit blijkt dat weinig verzekerden echt ontevreden zijn over hun verzekeraar of tussenpersoon, maar dat in de afgelopen vijf jaar 40% toch is geswitcht van verzekeraar. Volgens Capgemini komt dat door het toenemende internetgebruik. De consument wordt steeds onafhankelijker en prijsbewuster en daardoor minder merktrouw. De Nederlandse consument blijkt trouwens het meest tevreden over zijn verzekeraar te zijn en ook het meest merktrouw. Aanvullende dekking huisdier Volgens Proteq zijn relatief gezien weinig huisdieren verzekerd. Dit houdt in dat ze dus ook automatisch onverzekerd meegaan op vakantie. De verzekeraar heeft nu de aanvullende dekking geïntroduceerd. Daarmee is de hond of kat het hele jaar door verzekerd van medische zorg, ook in het buitenland. Delta Fonds in de prijzen Het Delta Deelnemingen Fonds van Delta Lloyd is driemaal in de prijzen gevallen bij de Standard & Poor s Awards Deze awards zijn donderdag 15 februari uitgereikt aan de best presterende beleggingsfondsen. Het Delta Deelnemingen Fonds heeft drie onderscheidingen in ontvangst genomen in de categorie Aandelenfondsen Nederland, over de periode van 1, 3 en 5 jaar. Ook in 2006 heeft het Delta Deelnemingen Fonds al twee onderscheidingen in ontvangst mogen nemen bij de Standard & Poor s Cash Fund Awards. Nu Hema brommerverzekering Dat Hema naast rookworsten ook verzekeringen verkoopt, is al langer bekend. Maar nu heeft het warenhuis naast reis-, auto- en uitvaartverzekeringen ook een brommerverzekering in de schappen liggen. Op de website van Hema s verzekeringsafdeling kunnen klanten de premie berekenen en de verzekering afsluiten. nummer 5-1 maart

10 NIEUWS VBnet.nl: altijd actueel De website van Het Verzekeringsblad ondergaat op dit moment een complete metamorfose. Een belangrijke vernieuwing die al is doorgevoerd, is meteen zichtbaar op de startpagina: daar vindt u steeds het laatste nieuws. Meermalen per dag worden nieuwe items aan de nieuwsladder toegevoegd. RSS-feed Bezoekers van de site kunnen zich abonneren op de RSS-feed. Zij kunnen dan een korte beschrijving van het laatst toegevoegde nieuws op hun computer - bijvoorbeeld via een RSS programma - bekijken. Een RSS-programma zoals bijvoorbeeld Feedreader kunt u gratis lokaal op uw computer installeren. Het programma geeft een signaal zodra er nieuws beschikbaar is. Door op de kop van het artikel te klikken kunt u het volledige artikel op onze website lezen. Gebruikers van de huidige generatie Netscape- en verwante Mozilla-browsers hoeven geen aparte RSS-reader te installeren. Mozilla Firefox bevat een ingebouwd RSS-programma met de naam Live Bookmarks. Opera ondersteunt RSS vanaf versie 8. Ook Apples, met een Safari-browser bevatten een ingebouwde RSS-lezer, net als de Internet Explorer 7. Gebruikers van deze browsers kunnen op de startpagina van vbnet klikken op de link Abonneer u hier op onze RSS-feed. Maakt u gebruik van oudere versies lees dan op onze website de korte uitleg over RSS-feeds. Daar vindt u ook de links naar gratis te downloaden programma s. Het RSS-systeem is op dit moment misschien nog niet erg vertrouwd bij iedereen. Voor ons staat vast, dat het in de naaste toekomst een grote vlucht zal nemen. Daarom spelen wij er nu al op in en adviseren wij onze lezers voor zover zij dit nog niet gedaan hebben daarmee eens een proef te nemen. U kunt er natuurlijk ook voor kiezen om iedere dag op gezette tijden naar onze website te surfen. Een dag hier niet aan toe gekomen? Geen probleem: in de linker kolom (het navigatiemenu) leidt de link nieuwsarchief u eerst naar het nieuws van de voorgaande dag en vervolgens kunt u eenvoudig terugbladeren. op dat moment in de belangstelling staat. De voorbereidingen daarvoor zijn op dit moment in volle gang, maar u kunt u nu alvast abonneren via de website of door een te zenden naar vbredactie@kluwer.nl onder vermelding van abonnement VB-infomail. (wordt vervolgd) Professor mr. T.J. Dorhout Mees-prijs Beginnende auteurs met een recent geschrift op het gebied van verzekeringsrecht kunnen meedingen naar de Dorhout Meesprijs. Hierbij wordt gedacht aan scripties van rechtenstudenten of onlangs afgestudeerde juristen. Alleen (voormalig) studenten van het wetenschappelijk onderwijs van een Nederlandse universiteit kunnen meedingen naar de prijs. De omvang van het werkstuk mag niet meer dan 40 A4-pagina s zijn en het moet vóór 1 mei worden ingezonden. De mede door het Verbond van Verzekeraars ter beschikking gestelde prijs bedraagt AFM licht risico indicator toe Zoals bekend wordt de Financiële Bijsluiter in elk geval optisch gedomineerd door de grafische risico indicator, het mannetje dat zwaarder gebukt gaat onder de zware productlast naarmate het risico dat hij daarmee neemt, groter is. De berekening van deze indicator is gebaseerd op de GUISE (de Gemiddelde uitbetaling In Geval van Slechte Eventualiteiten). Voor veel partijen is het onduidelijk welke methodiek gebruikt wordt voor deze berekening. Daarom heeft de AFM een rapport uitgebracht onder de titel Een kwantitatieve risico indicator voor financiële producten. Het rapport bestaat uit twee delen. Het eerste deel bevat een algemene uitleg van de risico-indicator; het tweede deel gaat in op de techniek van de GUISE en is vooral gericht op de marktpartijen die zelf de maat voor een risico willen berekenen. Het rapport is te downloaden vanaf ingezonden mededeling Nieuwsbrief per Veel nieuws- en vakbladen bieden hun lezers de gelegenheid om zich gratis te abonneren op een nieuwsbrief die dagelijks in hun mailbox wordt bezorgd. In veel gevallen bevat die mail de koppen van het nieuws dat op de website is gepubliceerd. Ook de redactie van Het VB zal de lezers en websitebezoekers binnenkort dagelijks van informatie gaan voorzien, maar dan niet in de vorm van de zoveelste nieuwsbrief, die slechts bestaat uit een aantal kort weergegeven actualiteiten. Elke werkdag gaan we praktijkgericht nader in op een thema dat 10 nummer 5-1 maart 2007

11 INTERMEDIAIR Hoe ver moet u gaan in uw zorgplicht jegens verzekeringnemer? Blijft uw zorgplicht beperkt tot de aan u verstrekte opdracht? U was zich al bewust van het feit dat uw zorgplicht als assurantietussenpersoon ver gaat, maar hoe ver reikt deze inmiddels op grond van de laatste jurisprudentie? De basis van de verhouding tussen de assurantietussenpersoon en zijn relatie is gelegen in artikel 7:400 BW, de overeenkomst van opdracht. In artikel 7:401 BW is de zorgplicht van de opdrachtnemer (assurantietussenpersoon) vastgelegd en is bepaald dat hij bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht moet nemen. Deze zorgverplichting geldt niet alleen bij het totstandkomen van de verzekering maar ook gedurende de looptijd van de verzekering. Sinds 1997 is deze zorgplicht in de jurisprudentie nader ingevuld. Famke Postema Schadejurist Beroeps- en Bestuurdersaansprakelijkheid, Nassau verzekeringen De vraag of de tussenpersoon aan de norm heeft voldaan moet worden beantwoord aan de hand van het criterium of hij heeft gehandeld zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend tussenpersoon mag worden verlangd. Om de schending van de zorgvuldigheidsnorm te kunnen vaststellen, is uiteraard van belang hóe de redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot onder deze omstandigheden zou hebben gehandeld. Dat de lat soms zeer hoog wordt gelegd, blijkt uit de volgende recente uitspraak. Stelt u zich eens voor: U treedt sinds 2001 op ten behoeve van een bedrijf X dat handelt in auto onderdelen. In 2003 verkrijgt X een drietal bedrijfshallen. De verzekerde waarde van die hallen bedraagt EUR ,00. In opdracht van X heeft een gerespecteerd expertisebedrijf de hallen getaxeerd ten behoeve van een afwaardering van de boekwaarde. In het in juni 2003 uitgebrachte taxatierapport is de vervangingswaarde van de hallen vastgesteld op een bedrag van EUR ,00. In april 2004 bericht een werknemer van X u dat op grond van het ontvangen taxatierapport een verlaging van het verzekerde bedrag moet worden doorgevoerd met ingang van 1 januari Uw werknemer verbaast zich over de inhoud van de brief en vraagt bij X na of de bedragen die genoemd worden juist zijn, waarop hij een bevestigend antwoord krijgt. Het taxatierapport wordt ondanks het verzoek van uw werknemer daartoe niet verstrekt. Eind mei 2004 bericht uw werknemer de verzekeraar per fax dat het verzekerde bedrag EUR ,00 moet worden. Medio augustus 2005 woedt er een brand in één van de hallen. De schade wordt vastgesteld op EUR ,00. Na de brand blijkt sprake te zijn van onderverzekering. U wordt voor de gevolgen van de onderverzekering aangesproken, met als verwijt dat u het verzekerde bedrag heeft laten aanpassen zonder te verifiëren of daarvoor goede gronden aanwezig waren en dat u zich bij het beheer van de verzekeringsportefeuille te afwachtend heeft opgesteld. De Rechtbank oordeelt dat de zorgplicht van de assurantietussenpersoon met zich meebrengt dat in een situatie als de onderhavige, waarin de assurantietussenpersoon wordt geconfronteerd met een zeer aanzienlijke neerwaartse bijstelling van de verzekerde waarde van de hallen, hij zich moet overtuigen van de juistheid van de taxatie. De bevestiging van X ten aanzien van de juistheid van het door X opgegeven bedrag ontslaat tussenpersoon niet van de op hem rustende zorgplicht, omdat de tussenpersoon op grond van die bevestiging niet wist of X door de verlaging van de verzekerde som voorzien was van adequate verzekeringsdekking voor de hallen. Het behoort volgens de Rechtbank tot de taak U was zich al bewust van het feit dat uw zorgplicht als assurantietussenpersoon ver gaat, maar hoe ver reikt deze inmiddels op grond van de laatste jurisprudentie? van de assurantietussenpersoon om te controleren of de taxatie heeft plaatsgevonden op basis van de juiste grondslag voor de betreffende verzekeringsdekking. De tussenpersoon had meer inspanningen moeten verrichten om het taxatierapport te zien te krijgen en langer moeten wachten met het doorgeven van de door X gewenste verlaging van de verzekerde som. De tussenpersoon had X moeten attenderen dat door het uitblijven van het taxatierapport het onmogelijk werd om de juistheid van de door X gewenste verlaging te beoordelen. Ook had de tussenpersoon X moeten waarschuwen voor de mogelijke gevolgen indien de verlaging onjuist mocht blijken te zijn. Het beroep van de assurantietussenpersoon op eigen schuld wordt door de Rechtbank afgewezen. nummer 5-1 maart

12 INTERMEDIAIR Zijn meerwaarde lag in het vervullen van een controlerende taak. Omdat hij zijn controlerende taak niet naar behoren heeft vervuld, heeft hij de door X gemaakte vergissing niet tijdig opgemerkt. De door X gemaakte vergissing lost als het ware op in het meer ernstige tekortschieten van de assurantietussenpersoon. Een specifiek verzoek tot advisering over het taxatierapport was volgens de Rechtbank niet nodig. De tussenpersoon gaat tegen dit vonnis in hoger beroep. Het Hof komt evenals de Rechtbank tot het oordeel dat de tussenpersoon niet heeft voldaan aan de op hem rustende zorgplicht. Het Hof is van oordeel dat de tussenpersoon niet had moeten overgaan tot de aanzienlijke verlaging van de verzekerde som zonder de inhoud van het taxatierapport te kennen. Anders dan de Rechtbank is het Hof wel van oordeel dat, nu X de bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor het beheer van haar schadeverzekeringen intern zodanig had geregeld dat de opdracht tot een ingrijpende wijziging kon worden gegeven zonder enige interne controle of verantwoording, X voor 25% aan het ontstaan van de schade heeft bijgedragen. Op grond van deze uitspraak kan de conclusie worden getrokken dat uw zorgplicht zich niet beperkt tot het uitvoeren van een aan u verstrekte opdracht tot wijziging van het verzekerde bedrag. Het wordt tot uw taak gerekend zich ervan te vergewissen dat een taxatie op basis van de juiste grondslag heeft plaatsgevonden. Op grond van deze uitspraak is niet alleen sprake van een zorgplicht aan de zijde van de tussenpersoon, maar ook van een waarschuwingsplicht. De tussenpersoon moet waarschuwen voor de mogelijke gevolgen indien een verzekerd bedrag onjuist mocht blijken te zijn. De mate van eigen schuld aan de zijde van de klant zal van geval tot geval verschillen, afhankelijk van de feiten. Vooralsnog lijkt het percentage eigen schuld maar in een heel enkel geval boven de 25% uit te komen en is de tussenpersoon steeds voor het grootste gedeelte van de schade aansprakelijk te houden. Uit andere recente uitspraken blijkt eveneens dat de zorgplicht van de tussenpersoon steeds meer wordt opgerekt. Tot het bewaken van de verzekerde belangen van de klant behoort in ieder geval ook het waken tegen een onderverzekering, zelfs als uw klant u uitdrukkelijk de opdracht geeft de verzekerde som te verlagen. Wat staat u te doen? Naast het informeren of de verlaging van het verzekerde bedrag echt de wens is van de klant, zult u de juistheid van deze wens dus ook moeten controleren. U kunt niet alleen afgaan op verkregen informatie maar u moet een actieve controlerende rol op u nemen om de juistheid van gegevens te (kunnen) controleren, óók als u met een professionele klant te maken heeft. U dient tot slot de klant te waarschuwen voor de mogelijke gevolgen van een te laag verzekerd bedrag of de omvang van de dekking in zijn algemeenheid. Uiteraard dient dit schriftelijk te gebeuren. Een wereld te winnen Zestien visies op maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) wint aan belang. Ondernemingen gaan zich er steeds meer naar gedragen en hebben ook de kansen ontdekt om MVO als strategisch instrument in te zetten. Grote ondernemingen zijn inmiddels verplicht om in hun jaarverslag verantwoording af te leggen over de milieu- en sociale aspecten van hun bedrijfsvoering. Met dit boek, een initiatief van juridisch en fiscaal dienstverlener Loyens & Loeff, wordt het belang van MVO in een veranderende samenleving belicht. Dat gebeurt in zestien interviews met politici, wetenschappers en ondernemers die elk een onderscheidende visie op dit onderwerp presenteren. T.E. Lambooy 1e druk, 2006 ISBN pagina's, 14,90 Bestellen Telefoon (0570) , Fax (0570) info@kluwer.nl Prijswijzigingen voorbehouden 12 nummer 5-1 maart 2007

13 INTERMEDIAIR Arenda introduceert risk-based pricing Arenda introduceert binnenkort een nieuwe methode om kredietaanvragen te beoordelen. Uitgangspunt is tariefbepaling op basis van risk-based pricing. Het gebruik van risk-based pricing maakt het mogelijk om iedere individuele klant een tarief te bieden aan de hand van een persoonlijk risicoprofiel. Momenteel zit het concept nog in de testfase, maar Arenda verwacht risk-based pricing op korte termijn grootschalig te kunnen introduceren. Allianz opleidingen Allianz Nederland heeft haar opleidingsprogramma voor dit voorjaar gepresenteerd. Het programma is samengesteld voor het met Allianz samenwerkende intermediair en richt zich zowel op de hypotheek- en pensioenadviseur, de binnendienstmedewerker als de financieel planner. Afgelopen seizoen zijn er twee nieuwe commerciële vaardigheidsopleidingen ontwikkeld voor zowel de hypotheekadviseur als voor de pensioenadviseur. Dit seizoen zijn er twee Pensioenopleidingen (Basiskennis Pensioenen en Collectief Pensioen in de Praktijk) voor het intermediair. DAS On the move DAS rechtsbijstand gaat van start met de actie On the move. De tussenpersonen die van maart tot en met juli de meeste rechtsbijstandpolissen afsluiten, winnen een lang weekend naar New York, Londen of Parijs. De actie die DAS jaarlijks organiseert voor haar relaties draait dit jaar niet om een hotelbon of een fles champagne, maar om een cityitrip voor zes personen. Lokaal werkende assurantiekantoren en gevolmachtigden van DAS maken kans op een reis door zoveel mogelijk rechtsbijstandpolissen af te sluiten. AXA tool autoruitcalculatie Gevolmachtigden van AXA krijgen de mogelijkheid om met het programma CARculate zelf een autoruitcalculatie uit te voeren. Op basis van het merk, type en bouwjaar krijgt een gevolmachtigd agent een overzicht van de kosten van een autoruit, gebruikte materialen autoruitreparatie en -vervanging. Vanaf 1 maart kunnen de gevolmachtigden met CARculate aan de slag. De Goudse opent marketing website intermediair De Goudse heeft een website geopend om het intermediair te ondersteunen op het gebied van marketing. Het intermediair kan er terecht voor informatie over o.a. bestandsanalyses, het segmenteren van doelgroepen en het verzorgen van mailings. Ook worden er commerciële trainingen en vakgerichte opleidingen aangeboden. Hiervoor kan men zich online opgeven. Verder kunnen tussenpersonen online inschrijven op marketingacties die door het team MarketingSupport van De Goudse worden gecoördineerd en uitgevoerd. De site wordt continu geactualiseerd, met nieuwe acties en opleidingen, en is bereikbaar via Avero Volmachten De Volmacht Academy van Avero Achmea organiseert samen met opleidingscentrum Huibers Instituut, branchedagen voor gevolmachtigde agenten.in de loop van dit jaar wordt de Volmacht Academy geïntegreerd in het Kenniscentrum van Avéro Achmea. In de eerste serie van branchedagen Volmachten staat het onderwerp Aansprakelijkheid Voor Bedrijven centraal. De AVB onderwerpen die aan bod komen, zijn product- en werkgeversaansprakelijkheid, in- en uitloop, leveringscondities en opzicht. Op 15 en 22 maart zijn er twee extra ingeplande branchedagen bij Avéro Achmea in Leusden. Later in het jaar volgen de branchedagen Brand, Benzine en Schadebehandeling. Premie.nl voor intermediair Erik de Voogd (van Voogd & Voogd Diensten) is een nieuwe onderneming gestart: Premie.nl. Met Premie.nl wil De Voogd het intermediair de mogelijkheid bieden om rechtstreeks via internet schadeverzekeringen te verkopen. Op nl kunnen consumenten niet alleen voorwaarden en premies van maatschappijen vergelijken, maar ook de adviseur vinden die de betreffende verzekering het voordeligst aanbiedt. In plaats van op prijs, kan ook worden geselecteerd op het dichtstbijzijnde kantoor of de eigen adviseur. Intermediairs die zich aansluiten bij Premie.nl betalen voor geleverde leads 10% van de jaarpremie, als de verzekering door de maatschappij is geaccepteerd. Voorlopig biedt Premie.nl alleen autoverzekeringen voor adviseurs die samenwerken met Voogd & Voogd Verzekeringen, maar aan een bredere opzet wordt gewerkt. BRAND... contra-expertise! nummer 5-1 maart

14

15 INTERMEDIAIR Support Office breidt digitaal service model uit Support Office koppelt haar service model aan dat van ProfitHouse. Hiermee ontstaat een nieuw digitaal service model waarin schade, leven en hypotheken op zowel advies-, marketing- als productniveau samenkomen. De integratie biedt de aangesloten kantoren nieuwe kansen op het gebied van portefeuille analyses en cross-selling mogelijkheden. Na de start van ProfitHouse in de zomer van 2006, heeft SupportOffice gewerkt aan een nieuw service model waarin de productonderdelen schade, hypotheken, leven en financieringen volledig zijn geïntegreerd. Hierdoor kan SupportOffice als backoffice organisatie voor haar aangesloten kantoren heel eenvoudig een portefeuilleanalyse uitvoeren voor deze productgebieden, gevolgd door gerichte cross-selling activiteiten voor of door het betreffende kantoor. Schematisch ziet het service model er als volgt uit: - In de CCS Level 7 database komen de productaanvragen via de webportal binnen. Hierin zijn ook de tarieven ondergebracht. - SOP is de Service Office Portal, een webbased module waarin de aangesloten kantoren aanvragen, berekeningen en wijzigingen doen. - RALFH staat voor REAAL, AXA, London, Fortis en Huismerk (kollektiefpolis), de volmachten van Support Office. De volmachten zullen via pooling binnen RALFH de kantoren regelmatig acties aanbieden. Het poolen moet kannibalisering onder de maatschappijen voorkomen. Fortis voert 100% eigen tekening - KIT is de Klant Informatie Terminal, een modulair CRMpakket dat de ingevoerde klantgegevens beheert. - BRAINS is het leven/hypotheek adviesprogramma. Het nieuwe model koppelt de modules SOP, KIT en de database Level7. Door het synchroniseren van deze gegevens komen ProfitHouse (leven/hypotheken/financieringen) en Support Office (schade) samen. Hierdoor wordt een schadeklant bekend in het levenbedrijf en visa versa. Het intermediair voert zijn schadeproducten in via RALFH/SOP en levenproducten via BRAINS. De klantgegevens voert hij maar één keer in. Cross-selling Door de samenvoeging van leven en schade activiteiten is Support Offi ce als backoffi ce organisatie in staat om ook uitgebreider selecties en analyses op portefeuilles uit te voeren. Nu kon dat alleen op schadegebied. Stel dat ARAG als deelnemende verzekeraar een productactie aankondigt, dan wordt voor kantoren die de volledig backoffi ce hebben ondergebracht een klantselectie gemaakt. Het kantoor bepaalt uiteindelijk of hij een actie onder zijn klanten wil voeren. Hierdoor kunnen nu ook hypotheekacties gehouden worden onder de schadekantoren. Op portefeuilles van niet volledig op de SO-backoffi ce aangesloten kantoren kan geen analyse/selectie worden doorgevoerd. Support Office Intermediair zal het nieuwe service model aan de markt presenteren tijdens een bijeenkomst vandaag in het Textielmuseum te Tilburg. Naast het informatieve deel zal Guido Thys een betoog houden over het fenomeen klant. Thys noemt zichzelf een bedrijfsverloskundige die zijn klanten helpt om waarde ter wereld te brengen. Hij legt zich vooral toe op het stimuleren en vergroten van het klantbewustzijn binnen de gehele organisatie. Gelink De deelname van Gelink Geld & Advies aan ProfitHouse deed nogal wat stof opwaaien bij de introductie in de zomer van De huidige directie, Douchka Petzoldt en Henk Oudman, doen verwoede pogingen van om het bedrijf positiever onder de aandacht te brengen. Met het verleden dat Gelink met zich meedraagt, is dat een lastige taak. De aanhoudende negatieve berichtenstroom die Gelink blijft achtervolgen hebben eind 2006 geleid tot een aanpaste bestuursstructuur van Profi t House. Rolf van der Beek: Via de holding van Douchka Petzoldt heeft Gelink een belang van 15% in Profi thouse. De resterende aandelen zijn in handen van Henk Oudman en de Support Offi ce directeuren Rolf van der Beek, Johan Vermeer en Janwillem Stulen. Gelink is hiermee niet meer de grootste aandeelhouder, wel de grootste klant. Alle geldstromen lopen via ons kantoor in Tilburg. Gelink krijgt zijn geld dan ook via deze weg uitbetaald. Hoewel Van der Beek stelt dat Support Offi ce de volledige regie over Profi thouse heeft, liggen de eigendomsrechten van de website profi thouse.nl nog steeds bij directeur Henk Oudman. Alex Klein nummer 5-1 maart

16 INTERVIEW Bij AO/IC zien we dat nog sprake is van een indalingstraject. Op dat gebied spelen we meer een stimulerende en begeleidende rol. Maar intussen zijn we begonnen heel precies toe te zien op het naleven van de regels met betrekking tot de Financiële Bijsluiter, de advisering, transparantie, de vastlegging van een risicoprofiel en het inrichten van een volledig klantdossier. Deze zaken moeten echt nu op orde zijn en daar controleren wij op. mr Anne Willem Kist We controleren hoe de prachtige woorden in daden worden omgezet Anne Willem (AW) Kist (61 jaar, getrouwd, 3 kinderen) trad in september 2005 in dienst van de Autoriteit Financiële Markten als lid van het bestuur. Daarvoor was hij voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, een positie die hij sinds 2003 bekleedde. Kist was van 1997 tot 2003 directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Voordien maakte hij carrière in de advocatuur, onder meer als partner bij Pels Rijcken en Droogleever Fortuijn, de landsadvocaat van de Nederlandse overheid, waar hij zich specialiseerde in cassatiezaken en ondernemings- en effectenrecht. Hij was in die functie onder meer betrokken bij diverse privatiseringen en verzelfstandigingen van overheidsondernemingen. Als advocaat bij de firma Loeff & Van der Ploeg specialiseerde hij zich o.m. op het gebied van vervoers- en verzekeringsrecht. Kist werkte na zijn studie als wetenschappelijk medewerker burgerlijk recht bij de Juridische Faculteit in Leiden. AW Kist studeerde Nederlands recht aan de Rijksuniversiteit Leiden met als afstudeerrichting burgerlijk recht. 16 nummer 5-1 maart 2007

17 INTERVIEW Zijn kamer kijkt de symboliek ten top uit op de Munttoren. En zie ook de hijskranen daarachter, zegt AFM-bestuurder Kist, die staan symbool voor de constructieve manier waarop wij in het kielzog van de wetgever kunnen meewerken aan de professionalisering van de financiële markten. De Autoriteit Financiële Markten houdt nu een dik jaar toezicht op het gedrag van de financiële dienstverleners. Een mooi moment voor een gesprek met het bestuurslid dat onder veel meer het toezicht financiële dienstverlening in zijn portefeuille heeft, mr Anne Willem Kist, bekend bij zijn medewerkers als AW. Dynamieken Hij aanvaardde zijn functie op 15 september 2005, nog geen vier maanden voordat de Wfd in werking trad. Dat betekende dus veel inlezen in korte tijd? Veel inlezen ja, maar daarnaast wist ik al veel van de verzekeringsbedrijfstak. Om te beginnen hield ik mij als advocaat met verzekeringsrecht bezig. En ook in mijn functie van directeur-generaal van de Nma verdiepte ik me in de verzekeringsbranche. Zo stelden wij ieder jaar de financiële monitor samen, die uiteraard vooral gericht was op de concurrentieverhoudingen. Je kan dus niet zeggen dat de financiële dienstverlening een terra incognita voor me was. Maar het is waar, in deze functie is mij nog duidelijker geworden dat de verzekeringswereld bestaat uit een veelkleurig veld van activiteiten; vanaf de productontwikkeling tot en met de distributie. Het mooie en fascinerende van de branche vind ik, dat die op zoveel terreinen volop in beweging is. Er werken allerlei dynamieken die verzekeraars en adviseurs kansen bieden op concurrentieel voordeel. Je kan de conclusie trekken dat de bedrijfstak nu de kans krijgt om de klant werkelijk centraal te stellen. Kist is positief gestemd over de ontwikkelingsmogelijkheden. Verzekeraars hebben bewezen heel goed met vernieuwingen te kunnen omgaan. Zij zullen ook zeker in staat zijn om succesvol de nieuwe marktsegmenten aan te boren die zich aandienen. Ik denk bijvoorbeeld aan de Wia, zeker nu de nieuwe coalitie heeft aangegeven dat de WGA-regeling geheel privaat zal worden uitgevoerd. Een andere dynamiek waar verzekeraars mee te maken hebben is de transparantie. Langs allerlei lijnen rukt de roep om grotere transparantie op, zegt Kist. De AFM houdt een wakend oog waar het de eerlijke voorlichting betreft van (aanstaande) klanten, maar ook in het werkveld van De Nederlandsche Bank zie je een toename van transparantieregels. Denk daarbij alleen al aan IFRS en Solvency II. Hier ligt een enorme uitdaging voor verzekeraars, want de partijen die hier voorop lopen, kunnen zich daardoor onderscheiden. Marktgewenningsproces De sector als geheel maakt op dit moment een marktgewenningsproces door, reageert Kist op ons commentaar dat de door hem geschetste dynamiek verhevigd is door sommige uitspraken van de AFM zelf. Kijk, er is sprake van een min of meer vastgeroeste cultuur binnen de bedrijfstak. Dat brengt de aard van de producten ook met zich mee. Levensverzekeringen bijvoorbeeld hebben over het algemeen een lange looptijd. Voor het gevoel van de consument gebeurt er na het afsluiten van de post lange tijd niets meer. In zijn visie blijft het dossier in de la liggen zonder dat iemand daar nog naar omkijkt. Je kan zeggen dat er sprake is van een lage concurrentieprikkel in de verzekeringsmarkt. Door het bieden van meer transparantie en het bieden van ruimhartige informatie verandert die cultuur en ontstaat een meer open markt. De partijen maken die omslag van nature niet spontaan. Daar is een wetgever voor nodig, met in diens kielzog de AFM. Maar het is ook het marktmechanisme zelf dat partijen dwingt de nieuwe realiteit onder ogen te zien. Iedere aanbieder die niet inziet dat zijn wereld aan het veranderen is en dat hij niet meer kan rekenen op de revenuen uit de oude cultuur, zal worden voorbijgestreefd. Zoals altijd in het leven zijn er mensen die dat eerder beseffen dan anderen en daardoor een voorsprong nemen op de concurrentie. Dat geldt in gelijke mate voor aanbieders als voor intermediairs. Bij beide groepen zie je bedrijven die de wending al genomen hebben, andere die er nu mee bezig zijn en ook een aantal dat daarmee nog moet beginnen. Aanpak AFM Als we vragen naar de concrete aanpak van de AFM in het eerste toezichtsjaar, noemt en roemt AW Kist het gemeenschappelijk forum Stichting Financiële Dienstverlening. De StFD speelt een heel belangrijke rol. We hebben in goed overleg en natuurlijk met behoud van ieders rol en verantwoordelijkheid werkafspraken met elkaar gemaakt. Daaraan is onder meer te danken dat van de ruim vergunningsaanvragen nu bijna 80% is afgewerkt. Zoals bekend hebben we samen met de StFD inmiddels ook de self assessments kunnen uitrollen. En dankzij de overeengekomen rolverdeling is de AFM in staat geweest themaonderzoeken te verrichten en konden we ruimte in de personele bezetting vinden om daadwerkelijk bij financiële dienstverleners langs te gaan om te kijken of de wettelijke regels naar behoren worden nageleefd. Hoewel bepaalde krantenpublicaties het tegendeel suggereren, heeft de AFM bepaald geen negatieve indruk van de branche. Kist: Concreet is uit onze onderzoeken gebleken dat door de bank genomen de gehele verzekeringssector van aanbieder tot en met bemiddelaar voor de overgrote meerderheid deugt. Bij ons is bepaald niet het beeld ontstaan dat de sector beneden de maat zou presteren. Waarmee hij gezegd wil hebben dat de regels niet op grote schaal geschonden worden. Een heel ander chapiter is de vraag of er op dit moment al de concurrentiële scherpte aanwezig is die leidt tot een voldoende mate van transparantie. Kist laat er geen twijfel over bestaan dat hier nog grote stappen gemaakt moeten worden. Het is de Commissie De Ruiter geweest, een commissie door verzekeraars zelf ingesteld, die gezegd heeft dat hier nog het nodige te doen is en wij zijn dat met de commissie eens. Marktpartijen dienen duidelijkheid te verschaffen over de samenstelling van de kostencomponenten en over de prestaties die daar tegenover staan. En net zo belangrijk: transparantie moet ertoe leiden dat de marges de marges zijn die aan de aanbieders behoren toe te vallen. Kortom: er dient sprake te zijn van een fair deal voor de klant. Een uitspraak die Kist nog een aantal malen tijdens het gesprek zal herhalen. Om aan te geven, zegt hij later, dat je in je handelen het belang van de klant centraal dient te stellen. Dat vereist het maatschappelijk belang en dus ook de wetgever, maar het biedt ook tot nu toe ongekende kansen. vervolg op de volgende pagina nummer 5-1 maart

18 INTERVIEW Deskundigheidsvereiste Tot nu toe hebben we vastgesteld dat de AFM niet alle onderdelen van de wettelijke vereisten even streng controleert. Waar het gaat om een deugdelijke en een voor de toezichthouder inzichtelijke en controleerbare administratieve organisatie en interne controle (AO/IC) neemt de AFM een andere houding aan dan bij het niet naleven van informatieverplichtingen. Ja, dat klopt, beaamt AW Kist. Bij AO/IC zien we dat nog sprake is van een indalingstraject. Op dat gebied spelen we meer een stimulerende en begeleidende rol. Maar intusvervolg van de vorige pagina AFM als consumentenvoorlichter Het VB heeft zich kritisch uitgelaten over de manier waarop de AFM zich een rol aanmeet als consumentenvoorlichter. Niet terecht, vindt Kist. Wij kennen in Nederland een sociale markteconomie. Daarin maken de consumenten hun eigen keuzes, waarvoor zij een eigen verantwoordelijkheid dragen. Essentieel voor het succes van dit stelsel is dat de consumenten een afgewogen oordeel kunnen vormen. Als sprake is van kennisasymmetrie en dat is bij financiële producten vaak het geval dan dient de wetgever regels te stellen. De taak van de AFM is dan om naast toezicht uit te oefenen op de naleving van die regels, de consumenten het instrumentarium te verschaffen om de eigen verantwoordelijkheid waar te maken. Dat spruit voort uit de doelstellingen van het gedragstoezicht en dat is ook gewoon in de Wft terug te vinden. De kern van de wetgeving is in de huidige tijd niet de consumentenbescherming in de klassieke zin, benadrukt Kist, maar het functioneren van de markt op een zodanige wijze dat de klant op een fair deal mag rekenen. Dat betekent dat de AFM twee taken naast elkaar dient uit te voeren: toezien of de branche voldoet aan de opgelegde verantwoordelijkheden en tegelijkertijd het helpen van de burger zich een goed oordeel te vormen over de aangeboden producten en diensten. Waarmee Kist een functie van de toezichthouder aangeeft die nogal eens over het hoofd wordt gezien. De AFM wordt immers door veel marktpartijen gezien als de politie-agent die op overtredingen jaagt en bekeuringen oplegt. Wij hebben ook een belangrijke preventieve taak. Die uiten we door consumenten te instrumenteren, maar ook door aanbieders en intermediairs bij te staan door aan te geven hoe zij de AO/IC-regels en die van de Financiële Bijsluiter in hun processen kunnen opnemen. We zijn op dit moment niet zozeer bezig met de handhaving op die gebieden, maar meer met het geven van voorlichting hoe deze zaken een goede plek kunnen krijgen binnen de bedrijfsvoering. Waar de handhaving wel een dominante rol speelt, is bij het verwijderen van de rotte appels. Je kan dan zeggen dat dit ten opzichte van die rotte appels repressief is, maar het werkt wel pro-actief en daarmee preventief voor alle anderen. Het is ontzettend belangrijk dat de markt ziet, dat het onmogelijk is om ongerechtvaardigd voordeel te verkrijgen door de wet aan je laars te lappen. Commotie Je kan zeggen dat de AFM aan de wieg heeft gestaan van de commotie rond beleggingsverzekeringen en dat in de vorm van een bepaald niet representatief rapport. Kist verwijst naar hetgeen hij gezegd heeft over de dynamieken waar de markt mee te maken heeft. Hier zie je dat sprake is van aanpassingsfricties. En die zijn ernstig genoeg, geen misverstand daarover. Ik ben blij dat het Verbond en de verzekeraars individueel daar goed op reageren. Ik verwijs hierbij opnieuw het rapport van de Commissie De Ruiter. Daarin worden belangrijke tekorten geconstateerd en ik vind dat verzekeraars de aanbevelingen voor verbeteringen op transparantiegebied buitengewoon serieus moeten nemen. Wij zien voor onszelf een hoofdtaak in het naleven van regels die betrekking hebben op juiste en volledige informatie. Kortom: we zullen de wijze waarop de aanbevelingen van De Ruiter worden overgenomen en de manier waarop de prachtige woorden in daden worden omgezet, precies controleren. Opnieuw kwam de branche in een kwaad daglicht door publicaties over het geven van zogenoemde niet passende adviezen aan consumenten. Dat is een héél ander chapiter, ik herhaal een heel andere kwestie, zegt Kist beslist. U doelt op De Telegraaf, die een verhaal publiceert naar aanleiding van een bijeenkomst. Niet zozeer onze uitspraken, als wel de weergave daarvan in dat bericht zorgde voor commotie en misverstanden. Zodra wij dat merkten hebben we direct op de website gepubliceerd wat er daadwerkelijk aan de orde is. We hebben uitgelegd dat de AFM in het kader van een themaonderzoek een pilot heeft uitgevoerd bij vier adviseurs en dat de keuze van die bedrijven risicogeoriënteerd was. Tevens hebben wij aangegeven dat de AFM er bij het huidige themaonderzoek niet van uit gaat dat het totaalbeeld van de bevindingen negatief zal zijn. Ook heb ikzelf direct na publicatie van het artikel een rondje getelefoneerd in de verzekeringssector om uitleg te geven. 18 nummer 5-1 maart 2007

19 INTERVIEW sen zijn we begonnen heel precies toe te zien op het naleven van de regels met betrekking tot de Financiële Bijsluiter, de advisering, transparantie, de vastlegging van een risicoprofiel en het inrichten van een volledig klantdossier. Deze zaken moeten echt nu op orde zijn en daar controleren wij op. Hoe staat het met de controle op de deskundigheidseisen? Ook hier geldt, dat het speelkwartier voorbij is. De AFM hecht aan deskundigheid, ook bij de klantmedewerkers. Je hebt immers veelal te maken met complexe producten, waarbij allerlei ingewikkelde zaken een rol spelen. De klant moet de impact daarvan duidelijk gemaakt worden, anders kan hij niet de afweging maken of hij zo n product echt wil aanschaffen. Dat vergt deskundigheid op een breed terrein. Bij veel producten speelt de fiscaliteit een rol. De aanbieders van en bemiddelaars in die producten zullen dan ook op dat terrein voldoende deskundig moeten zijn. Ja, ook dat nemen we serieus in onze controles mee. De opmerking van Kist dat die deskundigheid ook nodig is om de zorgplicht gedurende de vaak lange looptijd van een contract te kunnen nakomen, brengt ons op de verandering in de provisiestructuur. Het feit dat de consument geconfronteerd wordt met het toenemende belang van doorlopende provisie, zal hem sterken in de gedachte dat zijn belangen ook na het afsluiten van de verzekering in goede handen zijn. Dat maakt me goed gestemd over de kansen van de adviseurs. Door deze ontwikkeling zullen zij zich duidelijker als bondgenoot van de klant kunnen manifesteren dan in het huidige systeem. Jan Aikens Wfd-toezicht 2006: resultaten in cijfers In 2006 ontving de AFM vergunningaanvragen waarvan onder het overgangsregime. Van (71%) aanvragen werd de behandeling afgerond. De AFM verleende vergunningen en wees 17 aanvragen af. Ten aanzien van zo n 600 instellingen is er het voornemen de aanvraag af te wijzen. 680 vergunningaanvragen werden door de aanvrager ingetrokken. Bij de aanvragen werden bestuurders aangemeld waarvan er in (95%) op betrouwbaarheid werden getoetst. Eind april 2006 publiceerde de AFM het Wfd-register. Aanbieders (banken en verzekeraars) meldden in bemiddelaars die niet in het register stonden. Het merendeel betrof niet-actieve portefeuilles. De StFD liet haar ruim deelnemers in het najaar een self assessment invullen en gaf feedback op de uitkomsten. De AFM stuurde haar self assessment naar bijna financiële dienstverleners. In 2006 startte de AFM 127 onderzoeken bij financiële dienstverleners, de meeste bij bemiddelaars en op basis van signalen van marktpartijen of consumenten. Bij alle onderzochte ondernemingen bleek de naleving onvoldoende te zijn. In bijna 20 gevallen was de situatie dermate ernstig dat de AFM corrigerende maatregelen trof. Formele maatregelen zoals een boete of last onder dwangsom bleven uit omdat de betreffende ondernemingen zelf besloten om de vergunningaanvraag in te trekken als gevolg van faillissement of het anderszins staken van de activiteiten. De AFM verrichtte in 2006 een themaonderzoek naar overkreditering bij consumptief krediet. Bij dit onderzoek waren geen grootbanken betrokken. Belangrijke uitkomsten van dit onderzoek zijn dat slechts een derde van de onderzochte reclame-uitingen en kredietprospectussen voldoet aan de gestelde eisen en dat veel partijen onvoldoende waarborgen tegen onverantwoorde kredietverstrekking hebben. Mede naar aanleiding van dit onderzoek hebben de brancheorganisaties het initiatief genomen om nieuwe normen ontwikkelen. In verreweg de meeste gevallen zijn intrekkingen van de vergunningaanvraag op initiatief van de instelling zelf gebeurd. In een aantal gevallen heeft de AFM hierin echter een actieve rol gespeeld. Een van de door de AFM uitgevoerde onderzoeken bij financiële dienstverleners betrof een kleinere (3 medewerkers) bemiddelaar in het midden van het land. Op basis van de in het kader van de vergunningaanvraag naar boven gekomen informatie vond de AFM het noodzakelijk om door middel van een bezoek aan de onderneming meer informatie te verkrijgen. Tijdens het onderzoek op het kantoor van de bemiddelaar constateerden de medewerkers van de AFM al vrij snel diverse tekortkomingen. Dit betrof onder andere gebrekkige adviestrajecten die zij in meerdere onderzochte klantdossiers aantroffen. In het afsluitende gesprek met de bestuurder werd dit door de AFM-medewerkers aan de orde gesteld. De bestuurder onderkende dat zijn onderneming op meerdere Wfd-normen tekortschoot. Hij gaf aan te hebben besloten om zijn organisatie niet op (minimum) Wfd-niveau te brengen maar om met zijn activiteiten te stoppen en zijn portefeuille per direct af te bouwen of te verkopen. Binnen een week na het bezoek ontving de AFM het verzoek om intrekking van de vergunningaanvraag. Eind april 2006 werd het Wfd-register van de AFM openbaar. Banken en verzekeraars konden vanaf dat moment controleren of alle financiële dienstverleners waarmee zij zaken deden, stonden ingeschreven. Partijen zonder (toereikende) Wfd-registratie die toch producten van en via banken en verzekeraars probeerden te sluiten, overtraden de Wfd. De AFM constateerde dat het aantal door banken en verzekeraars aan haar gemelde financiële dienstverleners zonder (toereikende) Wfd-registratie fors achterbleef bij haar verwachting. Daarom heeft de AFM in het najaar banken en verzekeraars aangesproken op hun verantwoordelijkheid bij het van de markt weren van malafide financiële dienstverleners. Dit leverde in totaal bijna 600 meldingen door banken en verzekeraars over financiële dienstverleners zonder (toereikende) Wfd-registratie op, meestal partijen met zogenoemde slapende portefeuilles. Deze partijen zonder Wfd-registratie werden door het AFM-onderdeel Illegale Financiële Activiteiten in onderzoek genomen en gesommeerd hun activiteiten te staken. nummer 5-1 maart

20 TRANSPORT Juiste stuwage reduceert transport- en voertuigschade De Inspectie Verkeer en Waterstaat, het Korps Landelijke Politie Diensten, de Koninklijke Marechaussee en de Douane besteden bij controles regelmatig extra aandacht aan de manier waarop lading, in het bijzonder de gevaarlijke stoffen, is vastgezet tijdens transport met vrachtauto s. door Peter Kelderman Transportation Risk Manager Continental Europe van ACE Europe Tijdens verschillende acties beoordelen ze of de lading voldoende en met juiste middelen is gestuwd. In 2002 waren er 829 ongevallen op de Nederlandse snelwegen door afgevallen lading. In zes gevallen met dodelijke afl oop. De politie ontving ongeveer vijfduizend meldingen van afgevallen lading. Dat is een stijgende trend. De media tonen dagelijks voorbeelden van problemen als gevolg van niet voldoende of niet toereikende stuwage. Een groot deel van transport- en voertuigschade kan vermeden worden als men de elementaire voorschriften toepast. Ook een juiste inschatting van de risico s verbonden aan het goederenvervoer, een zorgvuldige transportvoorbereiding, het zorgdragen voor een toereikende verpakking die afgestemd is op het product, het vervoermiddel en de route, kunnen een grote bijdrage leveren om het risico op een ongeval te reduceren of in elk geval de schade te beperken. Datzelfde geldt voor een juiste stuwage en het gebruik van hulpmiddelen voor het vastzetten van de lading. In het algemeen kan worden gezegd dat de stuwage van lading zodanig moet gebeuren dat onder normale verkeersomstandigheden de goederen niet kunnen verschuiven, omvallen, wegrollen, van de wagen vallen of het omslaan van de vrachtwagen tot gevolg kunnen hebben. Een noodstop, een uitwijkmanoeuvre of een slecht wegdek zijn verkeersomstandigheden waar een goed gestuwde en vastgezette lading tegen bestand moet zijn. De eisen die aan een juiste stuwage worden gesteld kunnen in technische en organisatorische De stuwage van lading moet zodanig gebeuren dat onder normale verkeersomstandigheden de goederen niet kunnen verschuiven, omvallen, wegrollen, van de wagen vallen of het omslaan van de vrachtwagen tot gevolg kunnen hebben. maatregelen ingedeeld worden. De technische maatregelen bevatten aandachtspunten zoals: Wijze van verpakking -afmetingen, gewicht, verhouding afmeting/ gewicht Verpakking -materiaal, uitvoering, kwaliteit Voertuig -uitvoering, stuwageplan, gewicht, hoogte Ook de fysische eigenschappen die op de lading inwerken (kinetische energie bij acceleratie, bij een noodstop of bij bochten) moeten juist berekend worden. De organisatorische maatregelen zijn ondermeer het gebruik van de juiste hulpmiddelen voor stuwage (vastzetsystemen voor de lading, bescherming tegen scherpe kanten, anti-slipmatten etc.), scholen van personeel, de ontwikkeling van veiligheidsconcepten, veiligheidchecks bij alle deelnemers van de transportketen. Veel chauffeurs en producenten zijn vaak niet op de hoogte van de risico s. Veel gehoorde uit-spraken zijn: Dat is zo zwaar, dat kan niet verschuiven Dat houdt wel Ik had geen tijd Ik doe dit al sinds 20 jaar zo en er is nog nooit wat gebeurd. Juiste stuwage en cargo securing worden vaak als een kostenfactor gezien. De investering betaalt zich echter snel terug. Ze beperken claims, sparen kosten en veroorzaken in hoge mate klantentevredenheid en verkeersveiligheid. De keuze van de juiste stuwagehulpmiddelen en het inzetten daarvan moet door geschoolde medewerkers gedaan worden. Het berekenen van de hoeveelheid lashes moet vóór de verlading gebeuren. Ook cargo securing is het werk van geschoolde medewerkers. De Marine-afdelingen van grote gespecialiseerde verzekeraars kunnen de juiste ondersteunende service bieden. Maak hiervan gebruik voor het te laat is. 20 nummer 5-1 maart 2007