Hoe werkt. zeep. spreekbeurt

Transcriptie

1 Hoe werkt zeep? spreekbeurt

2 Ben je d r klaar voor? Melvin Hoi Seepje Fan! Geweldig dat jij wat meer wilt weten over zeep. Wij, Melvin en Jasper, vroegen ons toen we met Seepje begonnen ook af Hoe werkt zeep eigenlijk? Met deze Seepje spreekbeurt gaan we samen jouw klasgenootjes helemaal onderdompelen in de wereld van zeep! Jasper Het Seepje-spreekbeurt pakket Om jouw spreekbeurt te gek te maken, kun je op onze website een spreekbeurtpakket aanvragen met daarin een aantal zeepschilletjes en wasdiploma s. Om de werking van de schillen te tonen, kun je zelf een schudpot meenemen naar de klas. Vul de schudpot voor de helft met water, gooi er vier superschillen bij, en schudden maar! Na je spreekbeurt krijgen al je klasgenoten een Wasdiploma. Want als ze alles over zeep weten, zijn het allemaal Waskampioenen, toch?' Vul dit formulier in op en we sturen jou binnen een week een paar van onze schillen en 30 wasdiploma's toe. Vraag je wel even toestemming aan je ouders voordat je dit invult? En leg ze dan meteen even uit waarom ze met Seepje moeten wassen en poetsen... Groetjes, Jasper en Melvin

3 wist je dat het natuurlijk zeep in de schillen van Seepje, saponine heet?

4 Lang, lang geleden voor Christus Het oudste stuk zeep dat ooit is gevonden komt uit 2800 voor Christus, meer dan 4000 oud! Dit stuk zeep kwam uit Babylon of Babel, een stad in het Midden-Oosten. Mensen ontdekten dat wanneer je dierlijk vet (die witte stukjes op vlees), en as van bomen mengde met water, zeep ontstond. Het werd vooral gebruikt voor huidziekten. In het oude Egypte bleken mensen ook al zeep te gebruiken, maar voornamelijk met een combinatie van dierlijk en plantaardig vet. Voor hygiëne werd vooral olijfolie gebruikt. Olijfolie is volgens velen ook nog eens enorm geschikt voor het jong houden van de huid. Cleopatra, koningin van het oude Egypte, baadde zelfs elke dag in een bad olijfolie, zeggen ze... Kan je t aan haar zien? Ze staat rechts afgebeeld jaar voor Christus 40 jaar voor Christus De Romeinen gebruikten oorspronkelijk geen zeep maar oliën. Het verhaal gaat dat de Romeinen zeep uitvonden doordat er aan de oevers van de Tiber, een rivier in Italië, werd gewassen. Het rivierwater bevatte klei, vet en as afkomstig van de berg Sapo. Dit mengsel zorgde voor zeepvorming. Veel mensen denken dat dit verhaal een mythe is omdat de berg Sapo nooit is gevonden. De Tiber bestaat wel, en loopt dwars door Rome, de hoofdstad van Italië.

5 Lange tijd werd zeep geproduceerd op kleine schaal, als luxeartikel.in 1790 ontdekte de Franse Nicolas LeBlanc een manier om uit keukenzout de stof alkali te ontwikkelen, wat fungeerde als de vervanger van het as dat oorspronkelijk werd gebruikt als bindmiddel. Door deze ontdekking kon op grote schaal zeep worden gemaakt. Dit werd de basis van het recept van traditioneel zeep In de Tweede Wereldoorlog werd ontdekt hoe je petroleum (een type aardolie) kon kraken. Via dit kraakproces kon petroluem dezelfde reinigings- en schoonmaakkrachten krijgen als natuurlijk zeep. Deze manier van zeepproductie was veel goedkoper dan de traditionele manier en in de Tweede Wereldoorlog was er veel behoefte aan zeep. Deze vorm van zeep heet synthetisch en kan in tegenstelling tot natuurlijk of traditioneel zeep vervuild zijn en langzamer afbreken in het milieu De nadelen van het gebruik van aardolie voor mens en milieu als basis voor schoonmaak- en reinigingsmiddelen worden steeds duidelijker, en meer mensen willen terug naar natuurlijk zeep. Twee daarvan zijn Jasper en Melvin, die zeep herontdekten in Nepal. Hier groeien superschillen aan de Sapindus mukorossi boom die zeep produceren wanneer ze in contact komen met water. Laat de natuur je was doen!

6 wist je dat het maken van zeep verzeping heet?

7 Hoe werkt zeep? Hoe zeep is ontstaan, dat weet je nu wel Maar waarom maakt zeep vuile was weer schoon? Hoe kan het dat die vieze vlekken uit je kleding verdwijnen in de wasmachine? Vette vlek Vuil en vet komt vaak op kleding terecht. Dat moet natuurlijk schoon! Vlekken zijn meestal een beetje vettig. Vet werkt waterafstotend, met een moeilijk woord hydrofoob. Een vette vlek wilt dus zo min mogelijk met water te maken hebben! wateraf - stotend of hydrofoob Zeep waterafstotend of hydrofoob waterlievend of hydrofiel Zeep bestaat, net als al het andere op deze aarde, uit hele kleine deeltjes, ook wel moleculen genoemd. Deze moleculen zijn bij zeep heel lang. Een kant van dit lange zeepmolecuul is waterafstotend of hydrofoob, net zoals een vette vlek. De andere kant is waterlievend of hydrofiel, het tegenovergestelde van hydrofoob: deze kant is dus gek op water.

8 Door deze eigenschap kan de hydrofobe kant van zeep de vette vlek, die ook hydrofoob is, vastpakken. De andere kant van het zeep, hydrofiel, steekt uit in het water. Eigenlijk heel logisch: de hydrofobe, vette kant van zeep zoekt de vette vlek op, en de hydrofiele, waterlievende kant zoekt dus water op. Op deze manier omringen zeepmoleculen een vette vlek en vormen een brug tussen water en vet. Zo kan de vlek uit het wasgoed losweken. Wat is zeep toch eigenlijk een superheld! Zeep Vette vlek 1 De hydrofobe zeepdeeltjes zoeken naar de vette vlek, om het water te ontwijken. 2 Als de zeepdeeltjes de vlek hebben gevonden, wordt de vlek verwijderd uit je kleding!

9 wist je dat Rode wijn één van de lastigste vlekken is om uit je kleding te halen? De truc: Dep de vlek lichtjes, strooi er zout op en wassen maar!

10 Schoner én mooier Wat is Seepje? Seepje maakt schoonmaak producten en gebruikt daarvoor de schoonste ingrediënten. Zoals de schil van de Sapindus mukorossi vrucht, die in overvloed aan bomen in Nepal groeit. Wanneer deze superschillen water zien maken ze een natuurlijke vorm van zeep aan die je kleding heerlijk schoon en zacht maakt. Ook maken we er een vloeibaar extract van, dat de basis is voor de vloeibare wasmiddelen en allesreinigers Seepje en t milieu We wonen met z n allen op de aarde, daarom moeten we er goed voor zorgen. Seepje is mooi voor t milieu, want door onze vraag naar de schillen blijven de Sapindus bomen behouden. Bomen maken zuurstof en dat hebben mensen en dieren nodig om te leven. Naast zuurstof, hebben we ook water nodig om te drinken! Door te wassen met Seepje is het afvalwater veel schoner dan wanneer je gebruik maakt van een synthetisch wasmiddel. Seepje en de Nepalese werkplaats Ook creëren we samen betere leef- en werkomstandigheden voor de Nepalese mensen in de oogst en verwerking. Deze schillenhelden werken namelijk voor een eerlijk loon wat hoger ligt dan het gemiddelde loon in Nepal. Hierdoor kunnen ze bijvoorbeeld vaker hun kinderen naar school laten gaan en medicijnen betalen. Daarom hebben onze producten het FairTrade certificaat (een certificaat voor producten met eerlijke handelsrelaties). Seepje en de sociale werkplaats In Nederland werken de kanjers van onze sociale werkplaats met veel plezier voor Seepje. Op de sociale werkplaats werken mensen met een sociale of fysieke handicap. Zij zorgen voor het inpakken van Seepjes en de bestellingen via het internet! Op deze manier creëren we werk voor mensen die moeilijker aan een baan kunnen komen.

11 wist je dat we het schillenextract voor de Allesreiniger en Seepje vloeibaar zelf maken in t Washok?

12 Superschillen Waar komt die superschil vandaan? Onze superschillen groeien in Nepal. Dit is een land in Azië, tussen India en China in. Nepal heeft bijna 30 miljoen inwoners en is drie keer zo groot als Nederland. Nepal is ook nog eens enorm bergachtig. Wel eens van de Mount Everest gehoord? Die ligt in Nepal, met een hoogte van 8850 meter. Dat staat gelijk aan wasmachines op elkaar... Nederland Nepal Onze superschillen groeien in de hoge gebergtes van de Himalaya aan de Sapindus mukorossi boom. Deze boom kan wel 20 meter hoog worden, en 90 jaar oud! De vruchten van deze boom bevatten schilletjes die vol met zeep zitten. Waar iedereen vervolgens mee kan wassen en schoonmaken! Dat doen ze in Nepal al decennia...

13 De oogst van de superschil In juli en augustus staat de boom vol in bloei. Daarna duurt het een maand en ontstaan de vruchten, die 1 tot 3 zaadjes bevatten voor nieuwe bomen. Deze vruchten beginnen groen maar de schillen worden bruin in november. De schil werkt als bescherming voor de vrucht, die zaadjes bevat voor nieuwe bomen. Het zeep wat in de bruine schil zit vinden insecten en andere vijanden heel vies, waardoor deze beestjes de schil niet opeten en de zaadjes veilig blijven! Slim hè? juli en augustus september oktober november Zonnen, persen en poederen De schillen worden geoogst in november en december. Na de oogst worden de schilletjes vanuit de afgelegen gebieden naar de hoofdstad van Nepal, Kathmandu gebracht, waar de schilletjes worden verwerkt. Deze verwerking bestaat uit het drogen, inpakken en het verpoederen van de schillen voor het vloeibaar wasmiddel en de allesreiniger. Dit werk wordt gedaan door onze Nepalese schillenhelden, zoals we ze noemen. Met goede, veilige arbeidsomstandigheden en een eerlijk loon voor hun harde werk willen wij de werk- en leefomstandigheden van deze mensen verbeteren. december

14 wist je dat Seepje ook een wereldse wasmand heeft, gemaakt van van oude KLM kostuums? Je kunt m vinden in de webshop

15 Gefeliciteerd, je bent nu Seepje was- en poetskampioen! Seepje s 5 spreekbeurt tips: Een spreekbeurt geven kan best wel een beetje spannend zijn, zo weten wij, Jasper en Melvin, uit ervaring. Als je zenuwachtig bent, kun je dit gewoon zeggen tegen je klas. Probeer rustig te praten en in de klas te kijken. Je kan t! Bereid je goed voor! Door veel te lezen over zeep, kom je steeds meer te weten en ben jij de echte expert. Neem ook ns een kijkje bij de wasmachine die je thuis hebt. Oefen je spreekbeurt van te voren voor je ouders, zusjes of broertjes. Zij kunnen je helpen met je presentatie, of bijvoorbeeld wanneer iets niet helemaal duidelijk is. Als je een spiekbriefje mag gebruiken, schrijf daar dan alleen steekwoorden op. Zo kun je niet vergeten wat je wilde zeggen, maar blijf je wel de klas inkijken. Deel de wasdiploma s pas aan t einde van jouw spreekbeurt uit, anders raken je klasgenootjes misschien afgeleid. Vergeet je niet je spreekbeurtpakket met superschillen en wasdiploma s aan te vragen? Die vind je op: Veel succes!