Kwalitatieve beoordeling van de ligplaatsen langs het Amsterdam-Rijnkanaal

Transcriptie

1 Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq Kwalitatieve beoordeling van de ligplaatsen langs het Amsterdam-Rijnkanaal februari 2006

2 Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq Kwalitatieve beoordeling van de ligplaatsen langs het Amsterdam-Rijnkanaal Rijkswaterstaat Adviesdienst Verkeer en Vervoer februari 2006

3 Colofon Uitgegeven door: Afdeling Scheepvaart In opdracht van: Rijkswaterstaat Utrecht Informatie: J.U. Brolsma Telefoon: Fax: Uitgevoerd door: J.U. Brolsma Datum: februari 2006 Status: definitief 3 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

4 Inhoudsopgave Samenvatting en conclusies 5 2. Opdracht 6 3. Beoordelingscriteria Primaire criteria Secundaire criteria 9 4. Huidige situatie Beoordeling Algemeen Per overnachtingsplaats 13 4 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

5 1. Samenvatting en conclusies Het voorliggende rapport geeft een kwalitatieve beoordeling van de overnachtingsplaatsen langs het Amsterdam-Rijnkanaal. Wanneer de in november 2005 uitgevoerde tellingen verwerkt zijn, krijgt het rapport een aanvulling met een kwantitatieve beoordeling en een prognose van de toekomstige behoefte. Eerst dan is het mogelijk finale conclusies te trekken. Ten behoeve van de kwalitatieve beoordeling zijn criteria geformuleerd op grond waarvan de veilige en vlotte vaart op het kanaal gegarandeerd is bij voortdurend gebruik van de ligplaatsen. De criteria zijn afkomstig uit de Richtlijnen Vaarwegen en zijn gesplitst in primaire (need to have) en secundaire (nice to have) criteria. De onderlinge afstand tussen de ligplaatsen voor gewone motorschepen, duwvaart en schepen met één kegel voldoet aan het gestelde criterium. Dat er maar één ligplaats is voor schepen met twee kegels is, gezien het geringe aantal van dit soort schepen, geen bezwaar. Ook het aantal autoafzetplaatsen is in het algemeen voldoende. De aanleg van een dergelijke faciliteit in het Betuwepand verdient overweging. De ligplaatsen zijn op één na buiten het kanaalprofiel gesitueerd. De ligplaats Maarssen valt echter binnen het kanaalprofiel en opheffing ervan is om die reden aan te bevelen, zeker van de kegelligplaats. De kegelligplaats Nigtevecht is te dicht bij het tankpark gesitueerd. Bovendien is geen adequate afloopvoorziening aanwezig en kan de ligging pal aan de weg tot gevaarlijke situaties voor aan wal gaande bemanningsleden leiden. Ook bij de kegelligplaats in de voorhaven van de Beatrixsluis ontbreekt een afloopvoorziening. Bij sommige ligplaatsen zijn de bolders en trappen ontoereikend. Dit geldt met name voor Diemen, Breukelen, Maarssen en (gedeeltelijk) de ligplaats voor schepen met één kegel bij de Plofsluis. De ligplaatsen langs het Lekkanaal vertonen een onderhoudsachterstand, maar staan al op de nominatie aangepakt te worden. Slechts bij enkele ligplaatsen bestaat de mogelijkheid huisvuil in bakken te deponeren. Uitbreiding van dergelijke voorzieningen is aanbevelenswaardig, maar is geen harde voorwaarde. Stroomvoorziening vanaf de wal is in verband met de verbetering van luchtkwaliteit en het tegengaan van geluidoverlast voor de nabije woonbebouwing te prefereren bij Nigtevecht en Breukelen. Eerst zou echter duidelijk moeten zijn waarom van de mogelijkheid van walstroom bij de Rooseveltlaan zo weinig gebruikt wordt gemaakt. 5 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

6 2. Opdracht Het Amsterdam-Rijnkanaal en het aantakkende Lekkanaal behoren tot de meest intensief benutte vaarwegen in ons land; jaarlijks maken circa schepen, waaronder circa binnenvaartuigen en circa recreatievaartuigen gebruik van het kanaal. Deze schepen vervoerden meer dan 53 miljoen ton lading. Langs het ca. 100 m brede Amsterdam-Rijnkanaal en het Lekkanaal bevinden zich een aantal ligplaatsen, zowel in de voorhavens van de sluizen als langs het doorgaande kanaal, die de scheepvaart vooral gebruikt om te overnachten. Niet alle schepen hebben namelijk voldoende bemanning om 24 uur per dag door te mogen varen en op enigerlei moment tijdens de reis moet het schip afmeren om de bemanning in staat te stellen de wettelijk vereiste nachtrust te genieten. Uit vroegere onderzoekingen, waaronder Inventarisatie ligplaatsbehoefte hoofdvaarwegen uit 2002 is gebleken, dat in de komende jaren capaciteitsproblemen bij de ligplaatsen in het Amsterdam-Rijnkanaal kunnen ontstaan. Dit mogelijke tekort is tevens vermeld in de Nota Mobiliteit van september Daarop heeft DGTL bij brief van 25 augustus 2005 aan Rijkswaterstaat opdracht gegeven een verkenning uit te voeren naar de benodigde capaciteit van deze ligplaatsen. Er spelen wat de ligplaatsen betreft thans twee op zichzelf staande zaken. Uit de impuls voor beheer en onderhoud heeft staf DG geld beschikbaar gesteld om in de loop van een aantal jaren de oude damwand langs het kanaal te vervangen. Daartoe is het nodig te weten welke ligplaatsen gehandhaafd, verlengd of verplaatst zullen worden en welke eventueel komen te vervallen alvorens nieuwe damwand wordt geplaatst. Daarnaast en tegelijkertijd speelt de opdracht van DGTL een verkenning naar de toekomstige behoefte aan ligplaatsen uit te voeren. Het is niet wenselijk of mogelijk deze zaken los van elkaar te zien. Rijkswaterstaat Utrecht heeft de Adviesdienst Verkeer en Vervoer (AVV) gevraagd de noodzaak van instandhouding of uitbreiding opnieuw te beoordelen. Als eerste is een kwalitatieve beoordeling van de bestaande ligplaatsen uitgevoerd. Het voorliggende onderzoeksrapport is opgesteld door ir. J.U. Brolsma van de Afdeling Scheepvaart van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer. Wanner de medio november 2005 uitgevoerde tellingen zijn afgerond, krijgt het voorliggende rapport aanvulling met een beschrijving van het huidige gebruik van de ligplaatsen en een prognose van het toekomstig gebruik. Op grond daarvan is aan te geven welke ligplaatsen gehandhaaft, uitgebreid of verwijderd moeten worden. 6 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

7 3. Beoordelingscriteria Primaire criteria Er is in wezen maar één criterium voor de beoordeling van de ligplaatsen: de vlotte en veilige vaart. Met andere woorden, de aanwezigheid van de ligplaatsen mag de vlotte en veilige vaart van de scheepvaart niet significant ten nadele beïnvloeden. Deze voorwaarde geldt voor zowel de passerende vaart als voor de schepen, die langs het kanaal ligplaats hebben gekozen. Het Amsterdam-Rijnkanaal is een hoofdtransportas die 24 uur per dag in bedrijf is, dus ook s nachts. Passerende schepen mogen niet gedwongen worden tot het verminderen van snelheid voor overnachtende schepen, waardoor hun totale reistijd aanmerkelijk wordt verlengd. De veiligheid van de passerende vaart mag evenmin in het geding komen door losbrekende overnachters of schepen, die doende zijn ligplaats te nemen dan wel hun reis te hervatten. Anderzijds moeten de gemeerd liggende schepen gevrijwaard blijven van hinderlijke golfslag door de passerende vaart en mag het aanvaringsgevaar niet dusdanig hoog zijn, dat de bemanning moet vrezen in zijn slaap verrast te worden door een aanvaring. Daarenboven moeten de bolders voldoende sterk zijn voor de optredende troskrachten. De vaarwegbeheerder is er aan gehouden voldoende overnachtingsplaatsen beschikbaar te stellen om scheepsbemanning in staat te stellen te voldoen aan de wet Vaartijden en bemanningssterkte binnenvaart (WVBB), die in werking is getreden op 1 april De concretisering van deze primaire criteria volgt uit de Richtlijnen Vaarwegen. Uit het concept van de medio 2005 herziene richtlijnen is het onderstaande te ontlenen: Het afgemeerde maatgevende schip moet geheel buiten de theoretische oeverlijn liggen. De ligplaats moet derhalve tenminste de breedte van het maatgevende schip uit het kanaalprofiel liggen, opdat de doorgaande scheepvaart niet belemmerd wordt door snelheidsbeperkingen. Een extra veiligheidsstrook van 5 m breedte is aan te bevelen Voor varende schepen is een plotselinge verandering van het vaarwegdwarsprofiel hinderlijk in verband met de bestuurbaarheid. De overgang in het horizontale vlak van een loswal of ligplaats naar de vaarweg moet geleidelijk verlopen, minimaal onder 1 : 2. Loswallen en ligplaatsen dienen zo veel mogelijk gebundeld te worden, voor zover de losoperaties niet storend zijn voor overnachters, om te voorkomen dat over een grote lengte snelheidsbeperkingen gelden, die de trajectsnelheid negatief beïnvloeden. De onderlinge af- 7 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

8 stand tussen havens en/of loswallen moet niet kleiner zijn dan circa 1 uur varen, dat wil zeggen: 15 km voor vaarwegen van klasse IV - VI Om het de schippers mogelijk te maken zich te houden aan de vaaren rusttijdenwet liggen overnachtingsgelegenheden bij voorkeur niet meer dan omstreeks twee uur varen, dat wil zeggen circa 30 km uit elkaar. De wettelijk voorgeschreven afstand tot objecten en andere schepen ware aan te houden. De aard van de lading bepaalt het aantal te voeren blauwe kegels. De aan te houden minimum afstanden zijn beschreven in het ADNR en overgenomen in het BPR: - bij een schip dat één blauwe kegel voert: 10 m van andere schepen en 100 m van gesloten woongebieden, tankopslagplaatsen en kunstwerken - bij een schip dat twee blauwe kegels voert: 50 m van andere schepen en 100 m van kunstwerken en tankopslagplaatsen en 300 m van gesloten woongebieden - bij een schip dat drie blauwe kegels voert: 100 m van andere schepen en 500 m van gesloten woongebieden, tankopslagplaatsen en kunstwerken Ligplaatsen voor kegelschepen, die bestemd zijn voor laden en lossen moeten ingevolge het ADNR een vluchtweg naar de wal hebben bij zowel voor- als achterschip. Ook als de ligplaats uitsluitend bedoeld is voor overnachten, is een afloopvoorziening aan te bevelen. Bolders moeten geschikt zijn voor een trekkracht van 250 kn en in staat zijn steil staande trossen te houden. Waar schepen dubbel dik (mogen) liggen, moet met de dubbele waarde gerekend worden. De bolders moeten op circa 2 m achter de oever staan. De kleine aan de damwand gelaste bolders (linkerfoto) moeten als ontoereikend bestempeld worden. Ontoereikende bolder (Maarssen) Adequate bolder en trap (Laagraven) 8 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

9 3.2 Secundaire criteria Daarnaast kan men aan ligplaatsen eisen van comfort en sociale eisen ten behoeve van bemanning en eventuele omwonenden stellen, die als secundaire criteria te beschouwen zijn. Dit zijn de volgende punten: Beperking van geluidsoverlast en emissies door stroomkasten op de wal te plaatsen, waardoor gemeerd liggende schepen geen gebruik van generatoren hoeven te maken. Stroomkasten moeten in staat zijn een vermogen van tenminste 16 A bij 220/240 V af te geven. De aansluitbussen moeten CE gecertificeerd zijn stroomkast bij de Rooseveltlaan Aanleg van autoafzetplaatsen, wat de bemanning in staat stelt per auto boodschappen te doen, dokters- of ziekenbezoek af te leggen, kinderen naar school of internaat te brengen en de toegang voor hulpdiensten vergemakkelijkt. Vergroting van de veiligheid van onverhoopt te water geraakte opvarenden door om de 30 m trappen aan te brengen met een handbeugel aan de bovenzijde (rechterfoto op de vorige pagina). Verlichting dient om de sociale veiligheid te vergroten, met name in stedelijke gebieden. De verlichting mag niet verblindend zijn voor de doorgaande vaart. Tegengaan van vervuiling en verloedering door het plaatsen van afvalcontainers bij tenminste de grote ligplaatsen. 9 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

10 4. Huidige situatie Het Amsterdam-Rijnkanaal is een vaarweg van circa 72,5 km lengte. Aan de noordzijde sluit het kanaal aan op het IJ nabij de Oranjesluizen. Hier ligt het nulpunt van de kilometrering. Ter plaatse van kilometerraai 43,1 takt het circa 3,8 km lange Lekkanaal af, dat bij de Prinses Beatrixsluis aansluiting geeft op de Lek. Bij kmr. 59,5 liggen de Prinses Irenesluis. Op kmr. 61,3 kruist het kanaal vervolgens de Lek. Op kmr. 71,6 liggen de Prins Bernhardsluis, die toegang geven tot de Waal. Het zuidelijke gedeelte van het kanaal tussen de Nederrijn en de Waal duidt men aan met de naam Betuwepand. Het gehele kanaal, inclusief Lekkanaal, is in beheer bij Rijkswaterstaat Utrecht. Hierna volgt een overzicht van de ligplaatsen, die voor overnachting geschikt zijn. Losplaatsen en havens zijn daarbij buiten beschouwing gelaten. Soms overnacht men wel op de wachtplaatsen van de sluizen, maar dit is strikt genomen niet de bedoeling. Er zijn langs het Amsterdam-Rijnkanaal: 12 overnachtingsplaatsen voor uitsluitend motorschepen (Diemen, Breukelen, Maarssen, Keulsekade, Rooseveltlaan, Lekkanaal westzijde, Lekkanaal oostzijde, Prinses Beatrixsluis westzijde voorhaven, Prinses Irenesluis westzijde, Prinses Marijkesluis voorhaven, Prinses Marijkesluis binnenzijde, Prins Bernhardsluis binnenzijde) 3 overnachtingsplaatsen voor zowel motorschepen als duwvaart (Nigtevecht, Laagraven, Prinses Irenesluis westzijde) 2 koppelplaatsen voor de duwvaart, die eigenlijk niet bedoeld zijn voor overnachting (Prinses Marijkesluis binnenzijde, voorhaven Prins Bernhardsluis) 6 overnachtingsplaatsen voor zowel motorschepen als duwvaart met één blauwe kegel (Nigtevecht, Maarssen, Plofsluis, voorhaven Prinses Beatrixsluis, Prinses Irenesluis, Prins Bernhardsluis) 1 overnachtingsplaats voor motorschepen of duwvaart met twee blauwe kegels (Plofsluis) 5 autoafzetplaatsen (Diemen, Breukelen, Rooseveltlaan, Laagraven, Lekkanaal oostzijde); bovendien is er een autoafzetplaats in het Utrechtse havengebied Lage Weide De grootste afstand tussen de overnachtingsplaatsen is circa 15 km op het traject tussen Laagraven en Wijk bij Duurstede. Voor schepen met één kegel is de grootste afstand tussen ligplaatsen op het traject Wijk bij Duurstede - Amsterdam ongeveer 17 km, namelijk tussen Nigtevecht en Maarssen. Er is één zo n wachtplaats op het Betuwepand. De grootste afstand tussen de autoafzetplaatsen is 32 km, te weten tussen Diemen en de Rooseveltlaan. Op het Betuwepand is geen autoafzetplaats. Enige aanvullende overnachtingsgelegenheid is te vinden in het Utrechtse havengebied Lage Weide en in de mond van de Keulse Vaart (Merwedekanaal), eveneens in Utrecht. De laatste is alleen geschikt voor kleine schepen. 10 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

11 naam kilometrering lengte (m) afstand (km) bijzonderheden Diemen 5,43-5, autoafzetplaats, slechte bolders Nigtevecht 12,46-12, ,9 voor schepen met één kegel pal aan de weg gelegen 12,94-13, ,5 zowel motor- als duwschepen Breukelen 23,26-24, ,3 afmeren mag tot 24 m breedte nabij woonbebouwing autoafzetplaats, slechte bolders Maarssen 28,81-29, ,5 voor schepen met één kegel 650 smal kanaal, slechte bolders Keulsekade 35,60-35, OZ, bolders slecht (Merwedekanaal) WZ Rooseveltlaan 37,50-39, ,0 passagiersschepen na reservering (Utrecht) nabij woonbebouwing, afvalcont. autoafzetplaats, stroomkasten Laagraven 41,68-42, ,2 zowel motor- als duwschepen, (Nieuwegein) autoafzetplaats, inname KGA Plofsluis 1 kegel 42,68-42,90 2 x ter weerszijden splisingspunt voor schepen met één kegel gedeeltelijk slechte bolders Plofsluis 2 kegels 43,00-43, voor schepen met twee kegels Lekkanaal WZ 43,65-44, ligt in ronding, afvalcontainers afmeren mag tot 20 m breedte Lekkanaal OZ 44,48-44, autoafzetplaats, in de toekomst verbreding en nieuwe ligplaatsen Prinses Beatrixsluis 46,00-46, oostzijde, voor schepen met één voorhaven (Vreeswijk) kegel aan palen, geen afloop 45,85-46, westzijde, drijvende afmeerplaats Prinses Irenesluis OZ 58,07-58, ,8 alleen motorschepen (Wijk bij Duurstede) Prinses Irenesluis WZ 57,45-58, voor schepen met één kegel zowel motor- als duwschepen, autoafzetplaats, afvalcontainers Prinses Marijkesluis 61,43-61, ,1 oostzijde, drijvende afmeerplaats voorh. (Ravenswaaij) Prinses Marijkesluis 62,75-62, oostzijde, losplaats RWS binnenzijde 120 koppelplaats duwvaart Prins Bernhardsluis 70,02-70, ,7 westzijde, schepen met één kegel binnenzijde (Tiel) 315 motorschepen Prins Bernhardsluis 71,88-72, oostzijde, koppelplaats duwvaart voorhaven stituatie 2006; excl. wachtplaatsen en autoafzetplaatsen 11 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

12 5. Beoordeling Algemeen Er zijn criteria van algemene aard en criteria, die specifiek per ligplaats gelden. Van algemene aard zijn de eisen met betrekking tot grootste afstand tussen overnachtingsplaatsen, bundeling van loswallen en ligplaatsen, de aanwezigheid van autoafzetplaatsen en de mogelijkheid van afgifte van KGA. De afstand tussen overnachtingsplaatsen mag niet groter dan 30 km zijn. De grootste afstand tussen overnachtingsplaatsen voor motorschepen is 15 km, te weten op het Betuwepand. Voor de duwvaart bedraagt de grootste afstand tussen overnachtingsplaatsen 29 km, tussen Nigtevecht en Houten. Voor schepen met één kegel is de grootste afstand circa 17 km, namelijk tussen Nigtevecht en Maarssen. Schepen met twee kegels kunnen alleen bij de Plofsluis terecht. Er passeren echter minder dan 100 schepen per jaar (2004) met twee kegels, één per drie dagen, en dat getal rechtvaardigt niet meer dan deze ene ligplaats. Op grond van het afstandscriterium heeft het Amsterdam-Rijnkanaal dus voldoende overnachtingsplaatsen. De Richtlijnen Vaarwegen geven als aanbeveling havens en ligplaatsen te bundelen op een onderlinge afstand van in dit geval 15 km. Loswallen en havens bevinden zich in de regel in de nabijheid van overnachtingsgelegenheden, maar aan het criterium van 15 km is niet te voldoen, vooral niet in de omgeving van Utrecht. Gezien het aantal meldingen van hinderlijke waterbeweging met schade als gevolg (64 in 2004 en 75 in 2005) is het wel degelijk van belang kwetsbare plekken zoals loswallen en ligplaatsen te bundelen. Minder trajcten waar snelheidsreductie nodig is, geeft meer kans op daadwerkelijke vaartvermindering. De situatie is niet dusdanig, dat onmiddelijke sluiting van bepaalde faciliteiten nodig is, maar het beleid van de vaarwegbeheerder dient gericht te zijn op tegengaan van verdere verbrokkeling en bij voorkeur vermindering daarvan, overigens zonder nadelige invloed te willen uitoefenen op het ladingpakket van de binnenvaart. Langs het Amsterdam-Rijnkanaal zijn vijf autoafzetplaatsen aanwezig met als grootste tussenafstand circa 20 km. Er bestaat geen hard criterium voor de afstand tussen autoafzetplaatsen. Eenzelfde afstand als tussen overnachtingsplaatsen, 30 km, klinkt aannemelijk. In dat geval zijn er voldoende autoafzetplaatsen aanwezig. Een zwakte in dit opzicht is de afwezigheid van een dergelijke voorziening in het Betuwepand. Het verdient aanbeveling ook daar een autoafzetplaats te creeëren. Er bestaan reeds plannen om een autoafzetplaats te vestigen aan de binnenkant van de Prins Bernhardsluis bij Tiel. 12 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

13 Er is één punt voor de afgifte van KGA langs het kanaal. Dit is een van de afgiftepunten in het landelijk netwerk, dat beheerd wordt door de Stichting Afvalstoffen en Vaardocumenten Binnenvaart. Het landelijk netwerk is adequaat; uitbreiding van het aantal afgiftepunten is niet nodig. Diemen vanuit het zuiden 5.2 Per overnachtingsplaats De overnachtingsplaatsen komen nu achtereenvolgens aan de orde; de noodzaak van de aanwezigheid van enige overnachtingsplaats echter niet. Die noodzaak bepaalt AVV later aan de hand van een prognose, gebaseerd op eind 2005 uitgevoerde tellingen. Diemen De overnachtingsplaats Diemen ligt duidelijk buiten het vaarwegprofiel, zoals de foto toont. De verbreding van het ter plaatse 130 m brede naar 150 m vindt geleidelijk plaats. De situering is dus adequaat. De bolders zijn echter ontoereikend. De foto s op pagina 9 tonen (links) het hier aanwezige type bolder en (rechts) de adequate oplossing met een apart gefundeerde, stevig geconstrueerde bolder en een damwand met drenkelingentrap. Er is gelegenheid de auto met een scheepskraan op de wal te zetten. De mogelijkheid huishoudelijk afval te deponeren, ontbreekt evenwel in Diemen. Nigtevecht De ligplaats in Nigtevecht bestaat uit twee gedeelten: een kegelligplaats en een liglaats voor motor- en duwschepen. Bovendien is er een steiger voor lossende tankschepen, dat niet bedoeld is voor overnachtingen. De liglaats voor motor- en duwschepen ten zuiden van de aantakking van de Vecht ligt in een inkassing, ruimschoots buiten het vaarwegprofiel en voldoet in dat opzicht aan de vereisten. Ook de kegelligplaats bevindt zich buiten het profiel van de doorgaande vaarweg. (foto op pag. 14). 13 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

14 Nigtevecht vanuit het noordwesten gezien met de mond van de Vecht De kegelplaats ligt pal aan een drukke weg, waardoor het aan de wal gaan van bemanningsleden tot gevaarlijke situaties kan leiden. De vereiste afloopvoorzieningen zijn niet aanwezig. Deze situatie behoeft verbetering. Daarenboven is de afstand van de ligplaats tot het tankpark minder dan de volgens het ADNR minimaal vereiste 100 m. De gewone ligplaats ten zuiden van de mond van de Vecht, rechts op de bovenstaande foto en onderstaand afgebeeld, is adequaat gesitueerd met voldoende sterke bolders en trappen met handbeugel om de circa 20 m. Nigtevecht 14 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

15 Breukelen Breukelen Nabij de bebouwde kom van Breukelen bevindt zich ter plaatse van een verbreding van het kanaal een ligplaats, waar motorschepen tot een totale breedte van 24 m mogen afmeren. De overgang van het normale kanaalprofiel van 100 m breedte naar 130 m vindt geleidelijk plaats. De bolders zijn van het lichte, ontoereikende type en moeten op den duur dus vervangen worden. Er is geen mogelijkheid tot afgifte van afval en er staan geen stroomkasten. Gezien de nabijheid van woonbebouwing is de plaatsing van stroomkasten te overwegen. Maarssen 15 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

16 Maarssen Even ten noorden van Utrecht, ter hoogte van Maarssen, bevinden zich een ligplaats voor motorschepen en een kegelligplaats. De gemeerde schepen liggen binnen het kanaalprofiel van 100 m breedte. De aanwezigheid van woonbebouwing in de nabijheid maakt inkassing van de ligplaatsen nagenoeg onmogelijk. De ligplaats voldoet dus niet aan de eis voor breedte en de aanwezigheid van een kegelplaats is derhalve als onwenselijk en zelfs als riskant te betitelen. Daarenboven zijn de bolders te zwak, zijn trappen sporadisch aanwezig en dan nog zonder handbeugel en is de damwand op enkele plaatsen ontzet. Sluiting van de ligplaats Maarssen is derhalve aan te bevelen, zeker de kegelligplaats. Op 5 km ten noorden van Maarssen is de ligplaats Breukelen, 5 km zuidelijker bevindt zich het havengebied van Utrecht. Het kwantitatieve onderzoek moet aantonen of en zo ja, waar alternatieve overnachtingsplaatsen nodig zijn. Keulsekade De Keulsekade is het Merwedekanaal gelegen op de plaats waar het uitmondt in het Amsterdam-Rijnkanaal. Aan beide zijden van het kanaal zijn ligplaatsen. Aan de zuidzijde is in goede staat verkerende damwand aanwezig met adequate bolders. Aan de noordzijde liggen de schepen aan een oude kademuur. De bolders lijken in het wegdek verzonken te zijn, maar zijn voldoende stevig. Langs het aansluitende talud met onderwaterdamwand mogen de schepen in principe tot aan de brug in de Spinozaweg liggen. De houten bolders zijn evenwel in vergaande staat van ontbinding en niet in staat een veilige ligplaats te bieden. Utrecht Rooseveltlaan 16 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

17 Rooseveltlaan De ligplaats Rooseveltlaan ligt in de bebouwde kom van Utrecht met enkele flats op enkele tientallen meters van het kanaal. Ter plaatse is de vaarweg verbreed van 100 m tot 130 m om de gemeerd liggende schepen buiten het doorgaande kanaalprofiel te houden. Een autoafzetplaats maakt deel uit van de ligplaats Rooseveltlaan. Om geluidsoverlast voor de woonbebouwing te beperken, zijn enkele stroomkasten geplaatst, waar men met een chipknip kan betalen. Er wordt echter weinig gebruik van gemaakt, vermoedelijk vanwege vandalisme. Op diverse plaatsen zijn afvalcontainers opgesteld. De bolders zijn van uitstekende kwaliteit. Om de 25 m is een trap met handbeugel. Kortom, de ligplaats voldoet aan de gestelde criteria. Laagraven Op enkele kilometers afstand van de Rooseveltlaan bevindt zich in de gemeente Nieuwegein aan de oostzijde van het kanaal de ligplaats Laagraven, welke voorzien is van een autoafzetplaats. Bolders en trappen zijn adequaat. Hier is het enige afgiftepunt voor KGA langs het kanaal. Het kanaal verbreedt zich ter hoogte van deze ligplaats vanwege de aantakking van het Lekkanaal. Er is dus voldoende ruimte ten opzichte van de overige vaart. De ligplaats(en) bij de Plofsluis; het Lekkanaal buigt af naar rechts Plofsluis (Betonnen Blok) Daar waar het Lekkanaal in de gemeente Nieuwegein van het Amsterdam-Rijnkanaal aftakt en afbuigt richting Prinses Beatrixsluis zijn op het splitisngspunt drie ligplaatsen gesitueerd. 17 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

18 Aan weerszijde van de splisingsdam zijn ligplaatsen voor tankschepen met één kegel en ten zuiden van de Plofsluis is een ligplaats voor schepen met twee kegels. Een ligplaats voor schepen met twee kegels moet zich op tenminste 100 meter van kunstwerken bevinden. De Plofsluis is echter niet meer als sluis in gebruik en het is daarom niet zinvol de genoemde eis van toepassing te verklaren. De vereiste afstand tot de ligplaats voor de schepen met één kegel is circa 120 m, dus meer dan de minimaal vereiste 50 m. Omdat de schepen aan een damwand liggen, is geen aparte afloopvoorziening meer nodig. De ligplaatsen zijn duidelijk buiten het profiel van de doorgaande vaarweg gelegen, de westelijke ligplaats het minst. Een deel van de aanwezige bolders is te zwak en moet derhalve vervangen worden. Lekkanaal Aan oost- en westzijde van het Lekkanaal, aansluitend op de wachtplaats voor de Prinses Beatrixsluis, zijn overnachtingsplaatsen aanwezig. Deze zijn in een slechte staat van onderhoud. De oneffenheid van het achterliggende terrein, met name aan de westzijde, kan tot gevaarlijke situaties aanleiding geven. Trappen zijn niet of nauwelijks aanwezig. Bij de ligplaats staan voldoende stevige bolders en zijn een aantal afvalcontainers geplaatst. Er zijn vergevorderde plannen om het kanaal aan de oostzijde te verbreden en de ligplaatscapaciteit te vergroten (zie AVV-rapport Uitbreiding Ligplaatsen Lekkanaal, 1999). Dat is hard nodig, want feitelijk is het kanaalprofiel te smal voor de huidige scheepvaart. Doordat de schepen vaart minderen bij het aan- en binnenlopen van de sluis blijven de problemen in praktijk beperkt. Voorhaven Prinses Beatrixsluis, wachtplaats aan drijvend remmingwerk 18 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

19 Voorhaven Prinses Beatrixsluis (Vreeswijk) In de voorhaven bevinden zich twee overnachtingsplaatsen: aan de westzijde een ligplaats voor motorschepen aan een drijvend remmingwerk en aan de oostzijde een ligplaats voor tankschepen met één kegel op zware betonnen palen. Op het drijvende remmingwerk is niets aan te merken op een kleinigheid na, namelijk het feit dat de trap op de weg uitkomt, waar niet direct aansluitend parkeergelegenheid is. Bezoekers en aflossers moeten dus een eindje lopen langs de weg zonder voetpaden. De ligplaats voor kegelschepen aan apart staande ducdalfen aan de overzijde van de voorhaven heeft geen afloopvoorziening en is gevaarlijk gesitueerd ten opzichte van vanuit het westen de voorhaven binnenlopende schepen. Indien hier een de kegelligplaats nodig blijkt te zijn, is een andere lokatie is te prefereren. Prinses Irenesluis (Wijk bij Duurstede) Aan de binnenzijde van de Prinses Irenesluis bevinden zich aan beide zijden van het kanaal overnachtingsplaatsen. Aan de zuidwest-zijde is een gedeelte van de overnachtingsplaats gereserveerd voor tankschepen met één kegel. Hoewel er meer dan één type bolder staat, kunnen deze als adequaat beoordeeld worden. Tevens zijn containers voor huishoudelijk afval aanwezig. Prinses Marijkesluis (Ravenswaaij) Zowel aan binnen- als aan buitenzijde van de Prinses Marijkesluis is gelegenheid te overnachten. Aan de buitenzijde is een drijvend remmingwerk van voldoende kwaliteit aanwezig. Aan de binnenzijde van de sluis kan men eventueel overnachten aan de loswal van Rijkswaterstaat of aan de palen, die een koppelplaats voor de duwvaart vormen, echter alleen als de plaatsen niet ten behoeve van hun eigenlijke functie in gebruik zijn. Prins Bernhardsluis, westoever aan de kanaalzijde 19 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

20 Prins Bernhardsluis (Tiel) In de voorhaven van de Prins Bernhardsluis bevindt zich een wacht- en koppelplaats voor uitsluitend duwvaart, maar deze is niet bedoeld voor overnachten. De overnachtingsgelegenheid bevindt zich aan de binnenkant van de sluis aan de westoever van het kanaal en bestaat uit een rij forse palen in het verlengde van het remmingwerk, die op enkele plaatsen door een brug met de wal verbonden zijn. Op diverse hoogten zijn aan de palen bolders bevestigd. Een deel van de ligplaats is ingeruimd voor schepen met één kegel, hetgeen aangegeven is door middel van een blauw geschilderde paalkop. Aan de wal staan enkele afvalcontainers. De ligplaats voldoet aan de vereisten. 20 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

21 Bijlage: overzichtskaart meerplaatsen Amsterdam-Rijnkanaal 21 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK

22 22 Kwalitatieve beoordeling ligplaatsen ARK