Deelrapportage ontheffing artikel 68 Flora- en faunawet

Transcriptie

1 Deelrapportage ontheffing artikel 68 Flora- en faunawet Ontheffing: Roek (Corvus frugilegus) Specificatie: in combinatie met suikerbieten Periode: tot Zaaknummer: Foto: R. Niks L. Schrauwen Adjunct secretaris FBE Gelderland Deventer, 27 augustus 2015 Pagina 1 van 5

2 Inleiding Volgens artikel 69 van de Flora-en faunawet (Ff-wet) dient de Faunabeheereenheid Gelderland (FBE) jaarlijks over het gebruik van ontheffingen te rapporteren. Met de onderhavige deelrapportage rapporteren wij over de wijze waarop van de ontheffingen Roeken gebruik is gemaakt. Rapportages als deze liggen ter inzage bij de provincie Gelderland en zijn te downloaden vanaf de website: Op 17 februari 2015 hebben Gedeputeerde Staten (GS) van Provincie Gelderland het ontheffingsbesluit Roeken met zaaknummer vastgesteld. Aan dit besluit ligt het Faunabeheerplan (FBP) Roek ten grondslag. De ontheffing Roeken voorziet in de mogelijkheid om schade aan kwetsbare landbouwgewassen te voorkomen. Aangezien ieder gewas zijn eigen gebruiksperiode heeft, zijn via het digitale faunaregistratiesysteem (FRS) meerdere typen machtigingen verstrekt. Deze deelrapportage gaat specifiek over het gebruik van de ontheffing ter voorkoming van schade aan (ingezaaide en opkomende) suikerbieten, waarvan de gebruiksperiode normaliter loopt van 1 mei tot 30 juni. Aangezien dit gewas later aan de ontheffing is toegevoegd, is de machtiging op 11 juni ingegaan. Volgens voorschrift E2. dient jaarlijks vóór 1 juli over de wijze waarop van de ontheffing gebruik is gemaakt te worden gerapporteerd. Aangezien te voorzien was hieraan niet te kunnen voldoen, (het was voor de uitvoerders tot 15 juli mogelijk de getroffen maatregelen in het FRS in te voeren) hebben wij om uitstel gevraagd. De provincie heeft daarin ingestemd en de rapportagedatum gesteld op 1 september Doel Roeken kunnen belangrijke schade aan landbouwgewassen veroorzaken. Volgens de Verordening schadebestrijding diersoorten in Gelderland is het grondgebruikers toegestaan in WBEwerkgebieden roeken opzettelijk te verontrusten om de schade te beperken. Op percelen met bedrijfsmatige teelt van pit- en steenvruchten mogen roeken in heel Gelderland van 1 mei tot 1 november met het geweer worden gedood. Als verontrusten op andere kwetsbare gewassen zoals maïs, granen en suikerbieten niet afdoende werkt, staat de ontheffing roeken toe deze vogels met ondersteunend afschot te verjagen. Restricties en verruimingen Ten aanzien van de Ff-wet bieden de voorschriften de volgende verruimingen c.q. restricties: Het schadebestrijdingsgebied voor suikerbieten is beperkt tot een wildbeheereenheid (WBE); Het nemen van minimaal 2 preventieve maatregelen is voorafgaand aan afschot verplicht; Het maximale afschot per schadeperceel per dag is bepaald op 10 roeken met een maximum van roeken per jaar; Pagina 2 van 5

3 Van 15 maart tot 15 juli mag binnen 500 meter van een roekenkolonie het geweer niet worden gebruikt; Afschot mag alleen plaatsvinden op het schadeperceel en 20 meter vanaf de rand daarvan; Binnen ganzenfoerageergebieden is schadebestrijding tot 15 mei niet toegestaan voor zover brandganzen aanwezig zijn. Volgens voorschrift G1.d is het mogelijk om een schadebestrijdingsgebied en/of een gewas aan de ontheffing toe te voegen. Op basis van faunaschadegegevens van Bij12-unit Faunafonds (Faunafonds) is gebleken dat bij een grondgebruiker in de gemeente Buren (werkgebied WBE Neder Betuwe) roeken in 2014 schade aan suikerbieten hebben veroorzaakt. De schade is door het Faunafonds getaxeerd en uitgekeerd. Dit jaar was bij dezelfde grondgebruiker sprake van dreigende schade aan hetzelfde gewas. Daaropvolgend is op verzoek van de FBE op 10 juni 2015 het gewas suikerbieten aan de ontheffing toegevoegd. WBE Neder Betuwe is aan dit gewas gekoppeld. Resultaat gebruik machtiging schadebestrijding roeken i.c.m. suikerbieten 2015 De machtiging schadebestrijding roeken i.c.m. suikerbieten is via FRS aan één van de 49 WBE s op voorhand verleend. WBE Neder Betuwe heeft de machtiging aan één jachthouder doorgeschreven. Deze jachthouder heeft van de machtiging gebruik gemaakt, maar de genomen maatregelen per abuis gemeld onder de machtiging schadebestrijding i.c.m. maïs. Aangezien hij in de veronderstelling was te maken te hebben met de juiste machtiging, zijn de maatregelen buiten de gebruiksperiode van de machtiging schadebestrijding i.c.m. suikerbieten getroffen. Voordat de machtiging mag worden ingezet, moet de grondgebruiker eerst minimaal 2 door het Faunafonds aanbevolen preventieve maatregelen hebben getroffen, waarvan een akoestisch en een visueel. Deze preventieve maatregelen moeten in voldoende aantallen in het veld aanwezig zijn en op een doelmatige manier in werking zijn gesteld. Volgens de Handreiking Faunaschade 2009 (uitgave van het Faunafonds) worden de volgende visuele en akoestische middelen aanbevolen om het schadesoort roek (zie kraaiachtigen) te verjagen: * Het Faunafond merkt op dat niet alleen door het Faunafonds goedgekeurde visuele en akoestische middelen kunnen worden ingezet, maar dat de grondgebruiker ook andere middelen (aanvullend) kan toepassen om de kans op schade door dieren zo klein mogelijk te maken. Pagina 3 van 5

4 Om de roeken te verjagen en daarmee schade te voorkomen heeft de grondgebruiker stokken met linten en vlaggen geplaatst, het vogelafweerpistool als akoestisch middel ingezet en twee acties met het geweer uitgevoerd. De jachthouder heeft daarbij 2 verjaagacties met de hond uitgevoerd en 2 bejaagacties waarbij 5 en 15 roeken zijn gedood. Met de tweede bejaagacties is het aantal roeken per schadeperceel per dag overschreden. De jachthouder heeft verklaard dat hij het aantal verkeerd in FRS heeft ingevoerd, hij was tenslotte op de hoogte van het maximum aan te schieten roeken. Ondanks de genomen acties heeft de grondgebruiker toch schade geleden en is de taxateur langs geweest om de schade op te nemen. Op het moment van schrijven van deze rapportage was het nog te vroeg om het schadeniveau vast te stellen. De ontheffing stelt ook de voorwaarde dat maximaal roeken per jaar mogen worden gedood. Omdat de diverse machtigingen (i.c.m. maïs, graan en suikerbieten) qua gebruiksperiodes elkaar overlappen, wordt het aantal gedode roeken bepaald vanaf de datum dat de ontheffing voor het eerst is ingezet, zijnde 15 april Van 15-4 tot en met zijn op ontheffing (algemene en perceelsgebonden machtigingen) totaal 451 roeken gedood. De eindstand zal op 15 april 2016 worden bepaald. Faunaschade Volgens de Handreiking Faunaschade kunnen roeken krab- en pikschade aan suikerbieten veroorzaken. Uit de getaxeerde faunaschadecijfers van het Faunafonds blijkt dat roeken in bijna 5 jaar* ca schade aan bedrijfsmatig geteelde gewassen hebben veroorzaakt, waarvan aan suikerbieten (het betreft schade aan een en dezelfde grondgebruiker), zie tabel 1. Faunaschade * Totaal fruit (appel, peer, klein fruit) maïs (snijmais, korrelmais) granen (zomer- en wintergraan) suikerbieten overige gewassen Totale faunaschade/jaar Tabel 1: Faunaschade aan gewassen veroorzaakt door roeken *tot september 2014 Conclusie Afgelopen voorjaar heeft de provincie ons de nieuwe ontheffing Roeken verleend. In het vigerende FBP Roek is faunaschade aan maïs en granen beschreven; de gewassen waaraan roeken de meeste schade veroorzaken (voor schade aan fruit geldt een uitgebreide provinciale vrijstelling). Door de goede samenwerking tussen WBE, FBE en de provincie kon adequaat worden gereageerd op een geval van dreigende schade aan suikerbieten bij een grondgebruiker in het werkgebied van WBE Neder Betuwe. Dit gewas is op 10 juni aan de ontheffing toegevoegd. Pagina 4 van 5

5 Per abuis zijn de genomen maatregelen in een andere machtiging geregistreerd en daardoor buiten de juiste gebruiksperiode genomen. Ook de overschrijding van het maximale afschot (met 5 stuks) per schadeperceel per dag berust op een administratieve fout, zoals de jachthouder heeft verklaard. Het is bekend dat verjaag- en bejaagacties faunaschade kunnen verminderen en zelfs kunnen voorkomen. Ondanks de door de grondgebruiker en jachthouder genomen maatregelen is toch schade ontstaan. De hoogte ervan is nog niet bekend. Aanbevelingen Op 15 april 2015 is de nieuwe ontheffing volgens het FBP Roek ingegaan. Vele voorgaande aanbevelingen zijn daarin verwerkt en hebben inmiddels hun toegevoegde waarde aangetoond. Voorschrift H. 2d geeft aan dat op overig gewassen menselijke aanwezigheid als preventie naast afschot voldoende is. Wij adviseren dit voorschrift in zijn totaliteit te schrappen, naast de kwetsbare gewassen graan, maïs en suikerbieten zijn er geen overige gewassen waarop de ontheffing van toepassing is. Het voorschrift is daardoor overbodig en verwarrend t.a.v. het treffen van preventieve maatregelen. Ook voor deze deelrapportage was het onmogelijk om te voldoen aan de rapportagetermijn van 1 juli. Men heeft namelijk nog 2 weken na sluitingsdatum van de machtiging (30-6) de mogelijkheid maatregelen in FRS in te voeren. Dit is ieder jaar weer het geval. Het is dus zeer wenselijk de rapportagetermijn te verruimen en het voorschrift aan te passen in uiterlijk 4 maanden na afloop van de gebruiksperiode. Het juist registreren van afschot in een digitaal systeem blijkt niet voor iedereen evident te zijn. Uitgaande van de beste intenties van de jachthouder, verzoeken we de provincie hier coulant mee om te gaan. Pagina 5 van 5