UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN. Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking Voorzitter: Prof. Dr. Ir. H.

Transcriptie

1 UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking Voorzitter: Prof. Dr. Ir. H. Bruneel Ontwerp van een dynamische website voor een jongerenvereniging door Vincent Latré Matthias Vandermaesen Scriptie ingediend tot het behalen van de academische graad van gediplomeerde in de aanvullende studies van informatica Promotor: Prof. Dr. Ir. W. Philips Scriptiebegeleider: Ir. B. Huysmans Academiejaar

2

3 UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN Vakgroep Telecommunicatie en Informatieverwerking Voorzitter: Prof. Dr. Ir. H. Bruneel Ontwerp van een dynamische website voor een jongerenvereniging door Vincent Latré Matthias Vandermaesen Scriptie ingediend tot het behalen van de academische graad van gediplomeerde in de aanvullende studies van informatica Promotor: Prof. Dr. Ir. W. Philips Scriptiebegeleider: Ir. B. Huysmans Academiejaar

4 Overzicht Ontwerp van een dynamische website voor een jongerenvereniging door Vincent Latré Matthias Vandermaesen Scriptie ingediend tot het behalen van de academische graad van gediplomeerde in de aanvullende studies van informatica Promotor: Prof. Dr. Ir. W. Philips Begeleider: Ir. B. Huysmans Universiteit Gent Faculteit Toegepaste Wetenschappen Vakgroep Telin Samenvatting: Wij hebben een website ontworpen voor de jongerenvereniging Caracalla uit het Oost- Vlaamse Bellem. Hiermee wil het bestuur zijn leden beter informeren aangezien vroeger de communicatie soms gebrekkig verliep. We hebben ervoor gekozen om de site volledig dynamisch te maken zodat het bestuur de volledige inhoud kan aanpassen via een gebruiksvriendelijke interface. Om deze interactiviteit te garanderen hebben wij gebruik gemaakt van volgende talen: HTML, PHP, MySQL en Javascript. Ook is de site modulair opgebouwd zodat het mogelijk is om op een eenvoudige manier pagina s toe te voegen of te verwijderen. Zo kunnen we garanderen dat de site in de toekomst ook nog actueel blijft. Trefwoorden: website, PHP, MySQL, jongerenvereniging IV

5 Copyright, confidentialiteit Ondergetekenden, Matthias Vandermaesen en Vincent Latré bevestigen hierbij dat onderhavige scriptie wel mag worden geraadpleegd, maar niet mag worden gefotokopieerd. Bij het citeren moeten steeds de titel en de auteurs van de scriptie vermeld worden. 25 mei 2004 V

6 Woord Vooraf Aan het begin van deze eindverhandeling zouden wij iedereen willen bedanken voor hun hulp en bijdrage tot de realisatie van dit eindwerk. In eerste instantie gaat onze aandacht uit naar onze promotor, Prof. Dr. Ir Phillips en onze begeleider Bruno Huysmans, omdat zij ons de mogelijkheid gaven om deze thesis te verwezenlijken. Daarnaast willen wij de bestuursleden van Caracalla niet vergeten, in het bijzonder Joost Decock en Wouter Declercq, die voortdurend ter beschikking waren voor een permanente feedback. Ook Kurt De Meulenaere, oud-lid van Caracalla, willen we langs deze weg bedanken voor het ter beschikking stellen van zijn archief over Caracalla. Als laatste willen we nog al onze vrienden en al die anderen die we nog zouden moeten vermelden danken voor hun hulp tijdens onze studies en voor dit eindwerk in het bijzonder. VI

7 Online testen van de site Dit eindwerk bestaat uit het ontwikkelen van een dynamische website. In dit thesisboek wordt deze site uitvoerig besproken. Om deze eindverhandeling te beoordelen is het ook nodig om de site zelf eens te bekijken en een paar functies uit te proberen. Aangezien de site momenteel reeds online staat ( en gebruikt wordt door Caracalla is het niet mogelijk om de functionaliteit van de site te testen zonder de oorspronkelijke database te compromitteren. Daarom is er een tweede site gecreëerd die, behalve de database, een exacte kopij is van de originele site. Op deze manier is het mogelijk om alle functies van de site te testen zonder gevolgen voor de originele site. Deze kopij is terug te vinden op volgende locatie: en is beschermd via een paswoord. Om het testen optimaal te laten verlopen zijn er reeds fictieve gegevens ingevuld in de database. Zo zijn er 8 gebruikers aangemaakt: één systeemadministrator, twee bestuursleden, drie gewone leden en twee oud-leden. Ook zijn er reeds activiteiten en nieuwsfeiten toegevoegd en staan er twee fotoalbums online. Om de code van de website te bekijken wordt er verwezen naar de CD-ROM die als bijlage bij deze thesis gevoegd is. Noodzakelijke gegevens testsite: URL: Login site login: asithesis paswoord: t3l1n (=T3L1N in kleine letters) Soorten gebruikers: Naam lid Toegangsniveau Loginnaam Paswoord Vincent Latré Systeemadministrator Vincent palm Joost Decock Bestuurslid Joost palm Paul De Meester Bestuurslid Paul palm Bert Goethals Gewoon lid Bert palm Bart Vriendt Gewoon lid Bart palm Karen Declercq Gewoon lid Karen palm Nolf Lieselot Oud-lid Lieselot palm Pieter De Preatere Oud-lid Pieter palm VII

8 Inhoudsopgave Overzicht... IV Woord Vooraf... VI Online testen van de site...vii Inhoudsopgave... VIII Figurenlijst... IX Hoofdstuk 1 Inleiding Situering Caracalla Doel en vereisten van de site Structuur van deze eindverhandeling... 3 Hoofdstuk 2 Gebruikte Technologie HTML CSS Keuze van de server-side scriptingtaal PHP ASP PHP versus ASP Javascript MySQL Hosting Gebruikte ontwikkelplatformen Gebruikte tools Dreamweaver MX KWrite Photoshop SmartFTP en GFTP Hoofdstuk 3 Vaststellen functionele eisen Inleiding Vastleggen van de functionele eisen Beperkingen van de site Hoofdstuk 4 Algemene aspecten van de site Overzicht van de verschillende gebruikers van de site Structuur van de site Interfaces & modules Werken met modules Het toevoegen van een module Stylesheets Functies function is_valid_ ($var) function is_valid_euronumber($var) function decimal_point_to_comma($var) function datum_nl($datefield) function date_long_notation($datefield) function style_title($userstylesheet) function style_corner($userstylesheet) function style_arrow_left($userstylesheet) function style_arrow_right($userstylesheet) function purge($dir) Hoofdstuk 5 Overzicht functionaliteit per pagina Publiek gedeelte Hoofdpagina Agenda Babbelbox Fotobox Links VIII

9 5.1.6 Over Caracalla Contact Paswoord verloren Beheersgedeelte Nieuwsbeheer Voeg een item toe Update een item Verwijder een item Profielbeheer Agendabeheer Fotobeheer Links beheer Hoofdstuk 6 Tabellen overzicht Tabel users : Tabel agenda Tabel participants Tabel guestbook Tabel news Tabel photo_overview Tabel photo Tabel links Tabel main_content Tabel panel_content Hoofdstuk 7 Testen van de site Validatie Verificatie De validators van het W3C Andere verificatietechnieken Hoofdstuk 8 Slotwoord Referenties Figurenlijst Figuur 1: De hoofdpagina van de site Figuur 2: Overzicht van de verschillende foto-albums Figuur 3: De beheerspagina Figuur 4: Profielbeheer: ledenoverzicht Figuur 5: het exporteren van de ledenlijst naar Excel Figuur 6: ledenbeheer: wijzigen gegevens van een lid Figuur 7: Toevoegen van foto's: stap IX

10 Hoofdstuk 1 Inleiding Caracalla is een studentenvereniging uit Bellem. Tot voor kort kon deze vereniging slechts beschikken over een kleine statische website. Hoewel dit oorspronkelijk ruim voldoende was, blijkt dit vandaag de dag niet meer te voldoen aan de behoeften en de eisen van de leden van Caracalla. Zo werd de website niet regelmatig geactualiseerd. Interactie met de bezoekers en de leden was quasi onbestaand. Vanuit de ledenbasis was er dan ook een algemene vraag naar een dynamische website die een ruim aantal diensten op maat aanbiedt. Ook voor de interne werking van Caracalla bleken de voordelen van een dynamische website legio. Via deze thesis wilden de auteurs dan ook tegemoet komen aan de verzuchtingen van Caracalla. 1.1 Situering Caracalla Caracalla is een jongerenvereniging in het Oost-Vlaamse Bellem. Dit vriendenverband werd gesticht in 1976 en was oorspronkelijk bedoeld als een studentenclub, maar is in de loop der jaren geëvolueerd naar een jongerenvereniging. Caracalla telt momenteel een veertigtal leden. Hoofddoel van Caracalla is het organiseren van diverse activiteiten waaraan leden kunnen deelnemen. Deze activiteiten kunnen zowel van sportieve als van culturele aard zijn. Volgende activiteiten stonden het voorbije seizoen op de agenda: karting, bowling, uitstap naar La Coupole in Frankrijk, Westernavond, Caracalla Weekend naar Dirbach (Groot Hertogdom Luxemburg), film (Kill Bill 2), toneel (Caveman), enz. Indien er geen activiteit gepland is hebben de leden de mogelijkheid om te verzamelen in t kot. Dit is het clublokaal van Caracalla en bevindt zich in een voormalige basisschool te 1

11 Bellem. Dit clublokaal wordt ter beschikking gesteld door de gemeente Aalter en wordt volledig autonoom beheerd door Caracalla. 1.2 Doel en vereisten van de site Het doel van dit project is het creëren van een overzichtelijke en dynamische website voor de jongerenvereniging Caracalla. Een website kunnen we tegenwoordig moeilijk nog alleen als een uithangbord beschouwen. Waar een website vroeger een louter aanvullende functie had (het weergeven van enkel algemene informatie) laten de technische mogelijkheden vandaag de dag toe om véél verder te gaan. Een moderne en degelijke website vormt een communicatieplatform waar de leden van een vereniging elkaar online kunnen treffen en informatie uitwisselen. Binnen een vereniging neemt een degelijke website een centrale plaats in en houdt ze het contact en de banden tussen de leden sterk. Ook bij de organisatie en de werking neemt een goed uitgebouwde website een centrale plaats in. Het voordeel van een dynamische website is dat de technische kant quasi volledig gescheiden wordt van de inhoudelijke kant. Daar waar de webmaster vroeger eveneens verantwoordelijk was voor het publiceren van de informatie, wordt zijn rol vandaag eerder beperkt tot de technische ondersteuning. Gewone leden en bestuursleden zouden dan ook in staat moeten zijn om zelfstandig en eenvoudig informatie online te plaatsen. De webmaster valt weg als aanspreekpunt voor het online plaatsen van informatie. Dit laatste heeft een aantal aangename gevolgen. In de eerste plaats werkt de webmaster van een jeugdvereniging vaak op vrijwillige basis. De kans dat de communicatie mank loopt is vrij groot. Gepubliceerde informatie kan soms verkeerd zijn, met vertraging of zelfs helemaal niet online geplaatst worden wanneer men voor een statische website opteert. De mogelijkheid om zelfstandig en direct de agenda aan te passen, nieuws toe te voegen, enz. -kortom de inhoud dynamisch aan te passen- garandeert de correctheid en de actuele waarde van de informatie. In tweede instantie krijgt de webmaster de handen vrij om zich te concentreren op zaken zoals het toevoegen van extra functionaliteit, het technische onderhoud, het verbeteren van het comfort en de gebruiksvriendelijkheid, De vroegere website 1 is eerder statisch van aard. De verantwoordelijke heeft niet altijd tijd om nieuwe informatie toe te voegen. De site is dan ook duidelijk gedateerd en dringend toe aan vernieuwing. 2

12 Hierna stellen we kort even concreet de functies voor die we hebben geïmplementeerd. Uiteraard hebben we rekening gehouden met de eisen en de wensen van het bestuur en de leden van Caracalla. In eerste instantie dient er een nieuws- en agendasysteem te bestaan dat de leden toelaat snel en eenvoudig aankondigingen met betrekking tot het organiseren, uitstellen, afgelasten, enz. van activiteiten, vergaderingen en dergelijke meer op de website te plaatsen. In tweede instantie zou er een discussieplatform moeten komen onder de vorm van een babbelbox. Via deze babbelbox kunnen leden, bestuursleden en zelfs occasionele bezoekers een berichtje achterlaten. Regelmatig contact en communicatie wordt hierdoor bevorderd. In derde instantie is het de bedoeling om Caracalla zelf voor te stellen. Daarom is er de sectie over Caracalla gepland waar de gebruiker kan leren wat voor een vereniging Caracalla is, wat de geschiedenis is van Caracalla, hoe men lid kan worden, enz. Een laatste luik aan dit project is de implementatie van een fotohoek. Gezien de veelvuldige activiteiten van Caracalla en het bezit van digitale camera s door enkele leden, was er vraag naar een publieke sectie waar de leden bepaalde beperkingen in acht genomen online foto s kunnen plaatsen. De uitdaging van dit project is het integreren van al deze deelaspecten in één dynamisch en gebruiksvriendelijk geheel. De hierboven geëiste functionaliteit bestaat al in de vorm van andere, publiek verkrijgbare software. We denken hierbij aan bijvoorbeeld Movable Type 2, phpbb 3 en Coppermine Gallery 4. Dit zijn echter vrij complexe pakketten, wat het moeilijk maakt deze pakketten te implementeren en aan te passen aan de eisen en de wensen van de eindgebruiker. We vinden het dan ook meer opportuun om zelf een volledig systeem op maat te construeren. 1.3 Structuur van deze eindverhandeling In het tweede hoofdstuk van deze thesis wordt de technologie besproken die gebruikt is voor het ontwikkelen van de site. Hierbij wordt ondermeer uitgelegd waarom we voor een bepaalde ontwikkelingstool of programmeertaal kozen. In het volgende hoofdstuk wordt nagegaan welke functionele eisen en beperkingen in acht genomen zijn bij het ontwikkelen van deze site. De functionele eisen bepalen hierbij wat de site moet kunnen volgens het bestuur van Caracalla en de beperkingen worden bepaald 3

13 door de technische voorwaarden opgelegd door de hostingdienst waarbij de site gehost wordt. Het vierde hoofdstuk handelt over de algemene aspecten van de site. Volgende zaken komen aan bod: welke gebruikers er onderscheiden worden, wat de structuur is van de site, de modulaire opbouw van de site, het gebruik van stylesheets en het gebruik van diverse functies. In het vijfde hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de specifieke functionaliteit die de site biedt. Per pagina wordt de geleverde functionaliteit uitvoerig besproken. Het volgende hoofdstuk geeft een beschrijving van de gebruikte tabellen. Van elke tabel wordt weergegeven uit welke velden deze bestaan en op welke momenten de tabellen gemanipuleerd worden. Het laatste hoofdstuk toont hoe de site getest werd. Hierbij wordt gekeken naar de validatie (biedt de site de gevraagde functionaliteit) en de verificatie (het opsporen van ondermeer programmeerfouten) van de site. 4

14 Hoofdstuk 2 Gebruikte Technologie In dit hoofdstuk gaan we dieper in op de technologie die we gebruikten om dit project te verwezenlijken. Er is een ruime waaier aan middelen voorhanden om informatie op een snelle manier te verspreiden. De beschikbare software geeft ons niet alleen een heleboel vrijheden om een bepaalde functionaliteit te implementeren, maar legt ons vaak ook een aantal belangrijke beperkingen op. Het is dan ook van belang om uitgaande van de noden en vooropgestelde eisen een verantwoorde keuze te maken. In dit hoofdstuk bespreken we een aantal van de middelen die we hebben aangewend om tot de realisatie van onze doelstelling, het bouwen van een dynamische website, te komen. We proberen daarbij een duidelijke motivatie te geven waarom we voor een welbepaald pakket kozen en een vergelijkbaar pakket uit de boot viel. 2.1 HTML HTML 5 of HyperText Markup Language is de lingua franca die gebruikt wordt om documenten te publiceren op het World Wide Web. HTML is een opmaaktaal. Aan het te publiceren document worden een aantal extra commando s toegevoegd. Het doel van deze commando s of tags is hoofdzakelijk het beschrijven van de opmaak en het beschrijven van de logische en inhoudelijke structuur. Daarnaast dient een opmaaktaal ook om bijvoorbeeld de positie van een afbeelding binnen de tekst vast te leggen. HTML is een taal die naast een declaratief (de commando s leggen de logische structuur van het document vast) ook een proceduraal (de commando s leggen de opmaak en de lay-out vast) 6 element incorporeert. We kunnen het onderscheid maken tussen vier verschillende soorten opmaakelementen 7 : Structural Markup beschrijft de logische en inhoudelijke structuur van de tekst. 5

15 Presentational Markup beschrijft de fysische structuur van een document. Het gaat hier louter om de visuele voorstelling van de tekst los van de functie van een tekstelement. Men probeert steeds vaker inhoud en lay-out van elkaar te scheiden. Het is dan ook niet aangewezen om presentational markup rechtstreeks in een document te gebruiken, maar indirect via een aparte stylesheet. Hypertext Markup staat in voor het linken of aan elkaar koppelen van documenten door gebruik te maken van de URI of Uniform Resource Identifier. Widget Elements: voor de creatie van objecten. Voorbeelden van widget elements zijn lijsten, knoppen, tabellen, enz. HTML is een non-proprietary formaat dat gebaseerd is op SGML of Standard Generalized Markup Language. Deze standaard wordt onderhouden door de W3C 8, het World Wide Web Consortium. Zij produceert aanbevelingen. Dit zijn sets van regels die goedgekeurd werden door de W3C en als dusdanig gebruikt worden bij de ontwikkeling van nieuwe software enerzijds en de opmaak van documenten anderzijds. Wij kozen ervoor om onze site uiteindelijk in XHTML 9 weer te geven. Dit acroniem staat voor extensible HyperText Markup Language. XHTML is de opvolger van HTML XHTML is eigenlijk een herformulatie van HTML volgens XML of extensible Markup Language, een metataal die eveneens zijn oorsprong kent in SGML. De syntax van HTML blijft echter ook in XHTML bewaard. De verschillen met traditionele HTML zijn eerder klein. Het voornaamste verschil is de eis dat alle tags goed gevormd 10 dienen te zijn. Daarmee wordt ondermeer bedoeld dat een tag die geopend wordt altijd gesloten moet worden. Ook mogen de verschillende tags niet overlappen. De XHTML standaard incorporeert een nieuwe manier van denken over hoe een web document beschreven moet worden. HTML wordt vaak gebruikt om niet alleen de logische maar ook de fysische structuur van een document te beschrijven. De oorspronkelijke bedoeling van HTML was om alleen de logische structuur van een webpagina te beschrijven. Het beschrijven van de fysische structuur is een evolutie die plaatsgevonden heeft na de opkomst van de visuele webbrowser. Dit brengt met zich mee dat veel van de semantiek eigen aan HTML nauwelijks gerespecteerd wordt en zelfs verloren gaat. XHTML grijpt terug naar een oorspronkelijk concept: HTML louter en alleen voor de logische opmaak van een document gebruiken. Het visuele aspect wordt daardoor volledig overgelaten aan nieuwe technologieën die daartoe veel geschikter zijn. Men gebruikt enkel tags om de inhoudelijke en logische 6

16 structuur van een document te beschrijven. Tags en parameters die instaan voor de fysische structuur worden verwijderd. Het visuele element van een tekst wordt dan ook bij voorkeur in een apart opmaakdocument of stylesheet beschreven. We gaan verder dieper in op de voordelen van stylesheets (cf. hoofdstuk 2.2). De reden waarom wij voor XHTML kozen, is de grote compatibiliteit met de bestaande browsers. De recente versies en een flink aantal oudere versies van populaire browsers (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Opera, enz.) ondersteunen XHTML. Het respecteren van de XHTML standaard verzekert ons dat de logische structuur van een document correct zal weergegeven worden op de meeste gangbare browsers. 2.2 CSS CSS 11 of Cascading Style Sheets is een taal die gebruikt wordt om de visuele presentatie van een logisch gestructureerd document geschreven in HTML of XML te beschrijven. De CSS standaard wordt net zoals HTML en XML vastgelegd door het World Wide Web Consortium. De voornaamste bestaansreden van CSS is de scheiding van de logische structuur en de visuele representatie van die structuur. Deze scheiding brengt een aantal interessante voordelen met zich mee: Grotere toegankelijkheid van de inhoud Grotere flexibiliteit Betere controle over de fysische structuur van een document Gereduceerde complexiteit van de logische structuur van een webdocument Deze voordelen leiden ertoe dat de lay-out van een document van een statisch gegeven naar een dynamisch element overgaat. De stijl van een document kan op verschillende manieren doorgegeven worden aan een web document 11 : De Author Style wordt gedefinieerd door de maker van een document. Deze kan doorgegeven worden via een externe stylesheet die in een apart document wordt gespecifieerd, embedded in het HTML document zelf, of inline waarbij eenmalig op een welbepaalde plaats de overkoepelende stijl wordt doorbroken. De User Style wordt gedefinieerd door diegene die op dat moment het document consulteert. Het gaat om een lokale stylesheet die op alle HTML documenten wordt toegepast. 7

17 De User Agent Style is een standaard style sheet die door de user agent toegepast wordt op alle HTML documenten. Het gaat hier om de standaard voorstelling van HTML elementen door de user agent. Een user agent kan bijvoorbeeld een browser zijn maar ook de software die mobiele toestellen in staat stelt HTML documenten weer te geven. Concreet zorgt het implementeren van de inhoud in een los document ervoor dat de beschrijving van de fysische structuurelementen van een website gecentraliseerd wordt. De overhead die het updaten of aanpassen van een structureel element met zich meebrengt, wordt hierdoor geminimaliseerd. Gebruikers met een visuele handicap kunnen gemakkelijk terug vallen op een aparte stylesheet waardoor ook voor hen de inhoud toegankelijk wordt. Uiteindelijk wordt ook de HTML code vereenvoudigd aangezien de informatie met betrekking tot het visuele aspect van een element in de stylesheet wordt beschreven. Toch moeten we opletten voor een aantal gevaren dat het gebruik van embedded CSS met zich meebrengt. In de eerste plaats verdwijnt het voordeel van een minimale overhead wanneer we kiezen voor embedded CSS in alle webdocumenten. In de tweede plaats vervalt bij embedded CSS de grote flexibiliteit die met een extern stijldocument meekomt. Als men dan de stijl van een site wil aanpassen moet men op alle pagina s van de site de embedded stylesheet aanpassen. Dit moet vermeden worden. Het is beter om te opteren voor de implementatie van een externe stylesheet en het weloverwogen gebruik van inline CSS daar waar het verantwoord kan worden (meestal is dit een eenmalige afwijking van de standaard stylesheet). Tot slot geeft CSS aan de ontwerper een grote mate van vrijheid in het creëren van een layout. Het bestaan van alle mogelijkheden die geïmplementeerd zijn in een CSS selector vormt geen obligatie om deze te gebruiken. Vaak is het beter om bepaalde mogelijkheden niet te implementeren dan wel. Een indrukwekkende lay-out zorgt vaak dat de inhoud van een document minder gemakkelijk toegankelijk wordt. Het is dan ook een kwestie om een evenwicht te vinden tussen estheticisme en toegankelijkheid Keuze van de server-side scriptingtaal Een belangrijke afweging die we moesten maken tijdens de ontwikkeling van dit project was de keuze van de server-side scriptingtaal die we gingen gebruiken om op een dynamische wijze de inhoud te beheren. Deze strijd liep vlug terug tot twee mogelijke kandidaten, namelijk PHP en ASP. 8

18 2.3.1 PHP PHP 13 staat voor PHP: Hypertext Preprocessor. Het is een Open Source programmeertaal die hoofdzakelijk gebruikt wordt om server-side applicaties te ontwikkelen die op een dynamische wijze informatie aanbieden. PHP kan gezien worden als een alternatief voor Microsofts ASP/VBScript, JSscript, Sun Microsystems JSP/Java en CGI/Perl. Qua syntax leunt PHP het dichtst aan bij talen zoals C en Perl, waardoor ervaren programmeurs vrij snel complexe toepassingen kunnen ontwikkelen. PHP heeft met andere woorden een minimale leercurve. Diezelfde programmeurs kunnen daardoor heel snel overschakelen van een ander domein naar de ontwikkeling van internettoepassingen die dynamisch informatie aanbieden. Verder laat PHP een doorgedreven interactie met een groot aantal relationele databasesystemen, zoals Oracle, MySQL, DB2 en PostgreSQL toe. PHP is eveneens beschikbaar voor de meeste grote besturingssystemen zoals Unix, Linux, Windows en Mac Os X enerzijds en een aantal webservers zoals Apache, Microsoft IIS, Caudium, Zeus Web Server, e.a. anderzijds. De mogelijke combinaties om tot een geïntegreerde configuratie tussen het besturingsysteem, de webserver, PHP en een databankbeheerssysteem te komen zijn eindeloos. Een populaire architectuur die de laatste jaren furore wist te maken is LAMP of de Linux Apache MySQL PHP/Perl architectuur. Ten slotte laten versie 4 en 5 van PHP een objectgeoriënteerde aanpak toe. Vooral in versie 5, die momenteel in ontwikkeling is, worden de mogelijkheden daartoe uitgebreid ASP ASP, een belangrijk alternatief voor PHP, staat voor Active Server Pages. Het werd ontwikkeld en verkocht door Microsoft als een randtoepassing voor IIS (Internet Information Server). ASP is net als PHP een technologie die server-side werkzaam is en dynamisch webpagina s kan genereren. De meeste ASP scripts worden geschreven in VBScript (Visual Basic Scripting Edition), een subset van Visual Basic 15, hoewel ook andere talen zoals JScript en PerlScript ondersteund worden. Begin 2002 werd ASP vervangen door ASP.NET. Sindsdien kunnen ontwikkelaars gebruik maken van de mogelijkheden die het.net framework hen aanbiedt. In tegenstelling tot PHP is ASP een gesloten formaat. Programmeurs zijn niet vrij om code toe te voegen of te wijzigen. ASP is evenmin gratis. Hoewel het een geïntegreerd geheel vormt met het Windows besturingssysteem en Microsoft s IIS, is er een significante meerkost om ASP op een alternatief platform te laten opereren. ASP is dan ook hoofdzakelijk een professionele oplossing voor noden binnen de bedrijfswereld. Qua functionaliteit biedt ASP weliswaar dezelfde mogelijkheden aan als PHP. 9

19 2.3.3 PHP versus ASP Ondanks onze voorkennis en ervaring met PHP is het nodig om toch even de pro s en contra s tussen deze twee grote talen aan de orde te brengen. We houden hierbij in gedachten dat de punten die aan bod komen wel degelijk invloed hebben op ons eigen project 16. PHP leunt dichter aan bij Java dan ASP. In het kader van onze opleiding krijgen wij een goede basis Java mee. PHP kent een groot aantal gelijkenissen met deze hoogniveau programmeertaal wat betreft syntax. De syntax van ASP leunt daarentegen veel dichter aan bij Visual Basic. De moeilijkheden waarmee wijzelf te maken krijgen bij het overstappen van Java naar PHP zijn dan ook veel minder groot dan een overstap naar VBScript en ASP. Binnen het opgelegde tijdsschema is het dan ook logischer om de overstap naar PHP te maken. PHP is platformonafhankelijk. Het is mogelijk om een project te ontwikkelen in een Windows omgeving terwijl het uiteindelijke doelplatform een LAMPconfiguratie kan zijn. Verder laat dit toe om op een flexibele manier de geproduceerde PHP scripts eventueel te verhuizen tussen servers met een verschillend besturingsplatform. Het onderhoud dat een dergelijke onderneming met zich meebrengt blijft daardoor minimaal. ASP is echter platformafhankelijk. ASP draait het meest betrouwbaar op de Microsoft Internet Information Services. PHP garandeert een grotere veiligheid. Dit moeten we direct nuanceren. Het gaat om de veiligheid die een combinatie ASP/IIS/Windows met zich meebrengt. Deze omgeving staat bekend omwille van de talloze veiligheidslekken die dagelijks ontdekt worden. ASP is bovendien een commerciële programmeertaal in tegenstelling tot het Open Source karakter van PHP. Dit brengt met zich mee dat de mate waarin de veiligheid gegarandeerd kan worden volledig afhankelijk is van de goodwill van Microsoft. Het coderen van algoritmen in PHP gebeurt efficiënter dan in ASP. Dezelfde functionaliteit kan vaak bereikt worden met minder code in PHP dan in ASP. Een typisch voorbeeld hiervan is het automatisch creëren van HTTP GET en POST variabelen door PHP als global variables terwijl in ASP de informatie manueel geëxtraheerd dient te worden uit een ASP Request Object. Dit komt ook de tijd waarin een project dient uitgewerkt te worden ten goede. 10

20 PHP is een van de populairste server-side scripting talen op het Internet 17. Een van de redenen hiervoor is het feit dat de syntax van PHP een grote mate van vrijheid toelaat. Zo hoeven variabelen niet gedeclareerd te worden en speelt het datatype van een variabele geen belang. Dit geldt ook voor de constructie van arrays in PHP. Dit in tegenstelling tot veel andere talen zoals het populaire C en Java. Over de populariteit van PHP bestaan een aantal studies. Uit een onderzoek dat Netcraft voerde in april 2002 blijkt dat ongeveer 9 miljoen van de 37 miljoen domeinen die men opnam, PHP ondersteunden. De statistieken van PHP.net tonen dat dit aantal in mei 2003 al de kaap van het 13 miljoen had overschreden. Uit diezelfde cijfers blijkt trouwens dat het huidige aantal servers, die PHP ondersteunen rond 15 miljoen schommelt (maart 2004). Kortom, er zijn voldoende redenen om voor PHP te kiezen. De belangrijkste redenen voor ons project: onze ruime voorkennis, de platformonafhankelijkheid van PHP en de efficiëntie die ons toelaat algoritmen snel te coderen. 2.4 Javascript Javascript 18 is een programmeertaal die gebruikt wordt om client-side uitgevoerd te worden. Javascript wordt voornamelijk gebruikt om de server te ontlasten, en ook om clientspecifieke toepassingen uit te voeren, die onmogelijk server-side uitgevoerd kunnen worden (zoals achterhalen van schermgrootte, bestanden opslaan, ). Nadeel is wel dat de code altijd mee verstuurd moet worden naar de client. Daardoor heeft iedereen inzage in de gebruikte programmacode. Om deze reden wordt enkel Javascript gebruikt daar waar het noodzakelijk is. Waar het mogelijk is wordt met PHP gewerkt. 2.5 MySQL MySQL 19 is een relationeel databankmanagementsysteem. Een relationele databank heeft als voornaamste kenmerken snelheid en flexibiliteit. In tegenstelling tot klassieke databanken wordt de data in MySQL in verschillende tabellen bewaard die met elkaar verbonden zijn via gedefinieerde relaties. Dit maakt het mogelijk informatie op verzoek te combineren. Daarenboven is het mogelijk om door een relationeel databankmanagementsysteem informatie toe te voegen, te verwijderen en aan te passen in een databank. MySQL is bovendien open source, hoewel ook commerciële licenties beschikbaar zijn. 11

21 MySQL werkt volgens het client/server model dat bestaat uit een multi-threaded SQL server die een ruime waaier van bibliotheken, API s, client programma s, administratieve tools en andere software ondersteunt. Ondersteuning voor MySQL wordt standaard met PHP meegeleverd. PHP kent een uitgebreide set functies die toelaten om SQL commando s door de server te laten uitvoeren. Hierbij vermelden we opnieuw het belang van de MySQL binnen de populaire LAMP architectuur. De inhoudelijke informatie van de website wordt quasi volledig online bewaard in een MySQL database. Via de MySQL ondersteuning binnen PHP kan specifieke informatie snel opgevraagd worden en via een door PHP gegenereerd webdocument weergegeven worden. Naast MySQL bestaan er ook andere databankmanagementsystemen zoals MS Access of PostgreSQL. MySQL kent een aantal voordelen tegenover bijvoorbeeld MS Access 20 : Je kunt op een veelvoud aan manieren de databanken op een MySQL server bevragen. Zo kan je een MySQL databank benaderen via MS Access, de standaard MySQL client (via een command line interface of een GUI-frontend), via het web, enz. Access heeft weliswaar eveneens mogelijkheden om via een Linux/Apache/PHP configuratie benaderd te worden, maar deze zijn ondergeschikt aan de functionaliteit die een LAMP-configuratie aanbiedt. MySQL is een multi-user systeem. MS Access beperkt zich tot lokaal single-user gebruik. Een MySQL database kan door een veelvoud aan clients op hetzelfde moment, ongeacht de plaats, bevraagd worden. MS Access leent zich hier niet zo toe. MySQL is beter uitgewerkt op het vlak van veiligheid. Iedereen kan een Accessdatabase downloaden en openen. In het beste geval kan een MS Access database beveiligd worden met een paswoord. Access zelf kent geen beveiliging. De MySQL-server is zo geconstrueerd dat het de veiligheid op zich neemt. Men is verplicht het paswoord en de username van een gebruiker te kennen om een verbinding te kunnen leggen met de MySQL-server. Overigens kan men binnen een MySQL-server een ruim scala aan bevoegdheden toekennen of weigeren aan gebruikers. MySQL is open source, wat wil zeggen dat men MySQL gratis kan verkrijgen en mag aanpassen naar goeddunken, mits de code teruggegeven wordt aan de gemeenschap. Overigens zijn een groot aantal mogelijke clients die met de MySQL server een verbinding kunnen leggen eveneens open source. MS Access is echter 12

22 commerciële software waarvoor men relatief dure licentiekosten dient te betalen. Daarbij komt dat MS Access enkel compatibel is met de Windows omgeving. Dit brengt ook een gebondenheid qua hardware met zich mee. MySQL is platformonafhankelijk, iets wat onder andere het migreren van gegevens ten goede komt wanneer besloten wordt om naar een andere hostingdienst over te stappen waar men gebruik maakt van een ander platform. De voorwaarde hier is dat de nieuwe hostingdienst eveneens MySQL ondersteuning aanbiedt. Voor de website van Caracalla kozen wij voor een MySQL. De hostingdienst waar de site uiteindelijk haar onderkomen vindt, biedt namelijk geen alternatief aan. Ook het aspect van de veiligheid speelt een voorname rol in onze voorkeur voor MySQL ondersteuning. De database bevat namelijk heel wat vertrouwelijke informatie zoals adressen, thuisadressen, telefoonnummers, paswoorden, loginnamen, enz. Het compromitteren van deze gegevens valt niet te verantwoorden. Zoals gezegd wilden we van de mogelijkheden die PHP ons biedt maximaal gebruik maken. De ondersteuning vanuit PHP naar MySQL toe is superieur aan de ondersteuning van MS Access. 2.6 Hosting De vroegere website van Caracalla is gevestigd op de persoonlijke webruimte van een bestuurslid. Meer specifiek gaat het om webruimte geleverd door internetprovider Telenet. Deze webruimte zit standaard in elk internetpakket van deze provider. We sommen even de mogelijkheden op die dit pakket biedt 21 : 50MiB webruimte. Indien 50MiB onvoldoende blijkt, dan kan de webruimte per blok van 10MiB tot 200MiB uitgebreid worden Actief tot deactivatie van het account Mogelijkheid tot subdomein (naam.telenet.be) of registratie van een domeinnaam (naam.be ) Trafiek: 0,5GiB/maand toegestaan per 10MiB webruimte. Voor de standaard webruimte wordt dus 2,5GiB/maand datatrafiek toegelaten Mogelijkheid tot FTP Geen PHP/MySQL/CGI ondersteuning 13

23 Dit pakket volstaat ruimschoots voor een statische pagina. Zodra men ze ietwat dynamisch wil maken, is men aangewezen op JavaScript of Java aangezien deze twee talen client-side werkzaam zijn. Een dynamische website maken waarbij zelfgemaakte scripts server-side verwerkt worden, is uitgesloten. Gelukkig beschikt Matthias Vandermaesen (één van de schrijvers) over eigen webruimte bij de hostingservice Flaxe webhosting 22. Het pakket waarop hij geabonneerd is bevat wel de nodige functionaliteit om een dynamische website te ondersteunen. Voor dit thesisproject werd er dan ook een subdomein aangemaakt: Er werd eveneens een MySQL database toegekend samen met een deel van de beschikbare webruimte. Hoewel dit slechts een tijdelijk onderkomen is (tot het bestuur van Caracalla besloten heeft over te gaan tot de aanschaf van een eigen hostingpakket), is wel alle functionaliteit beschikbaar die eveneens via een volwaardig hostingpakket wordt aangeboden. We vermelden hier de inhoud van het totaalpakket die voor dit project relevant is. PHP/CGI ondersteuning 20 MySQL databases 200MiB Webruimte 20 subdomeinen 1 domeinnaam naar keuze.be/.nl 3GiB verkeer per maand 15 FTP accounts In onderlinge afspraak met het bestuur van Caracalla en gezien de technische vereisten werd besloten om de website voorlopig onder dit account onder te brengen. Daartoe werd 1 MySQL database toegekend, één subdomein en één FTP account. Dataverkeer en gebruik van webruimte zijn niet gelimiteerd aangezien de toekenning gebeurde in goed vertrouwen en de hosting van tijdelijke aard is. 2.7 Gebruikte ontwikkelplatformen Omwille van persoonlijke voorkeuren werd dit project deels ontwikkeld binnen een Linux omgeving en deels binnen een Windows omgeving. Dit bracht als voordeel met zich mee dat de PHP scripts en de gegenereerde HTML pagina s geoptimaliseerd werden om op 14

24 beide platformen correct te werken. Migratie is mogelijk met een minimum aan aanpassingen binnen de broncode. Zowel binnen de Linux omgeving als de Windows omgeving werden recente versies van volgende software geïnstalleerd en geconfigureerd: Apache v (Linux), v (Windows) MySQL v PHP v4.3.4 We probeerden om zo accuraat mogelijk de online configuratie van de webruimte lokaal na te bootsen. Zo konden we efficiënt en snel werken aan de broncode en hadden we direct zicht op de resultaten. Daardoor hadden we een betere greep op de ontwikkeling van de website. Binnen een eenvoudige netwerkomgeving konden we de website op beide platformen testen. Eveneens konden we eenvoudig bestanden uitwisselen zodat we zeker waren steeds met de meest recente versie te werken. 2.8 Gebruikte tools Dreamweaver MX Dreamweaver 23 is een veelzijdige WYSIWYG editor voor Windows die toelaat om eenvoudige webpagina s te bouwen. We geven hier een klein overzichtje van de features die voor ons het meeste nuttigst waren tijdens de ontwikkeling van ons project: De gebruiksvriendelijke interface laat toe om simultaan een aantal documenten te bewerken in dezelfde instantie van Dreamweaver. De interface levert heel wat feedback over de geschreven code en de interface vergemakkelijkt het bouwen van een website aanzienlijk. We gebruikten Dreamweaver om vooral PHP scripts uit te werken en in tweede instantie de gegenereerde HTML. De WYSIWYG mogelijkheden die deze editor ons bood waren daarom eerder ondergeschikt van aard. We werkten hoofdzakelijk in code view om toegang te hebben tot de code. Dreamweaver herkent de gangbare syntax van PHP, HTML, CSS en JavaScript. De code wordt door Dreamweaver gemarkeerd met kleuren waardoor alles veel overzichtelijker wordt. 15

25 Tot slot checkt Dreamweaver de code ook nog eens en geeft hints daar waar de syntax als incorrect wordt geïnterpreteerd. Een eenvoudige verkenner geeft een accuraat beeld van de folderstructuur. Hierdoor is het mogelijk om snel en efficiënt bestanden vanaf de juiste plaats te openen en te bewerken. De verkenner laat toe om de bestanden per project te groeperen zodat men aan meerdere webprojecten tegelijk kan werken zonder dat bestanden in het verkeerde project dreigen te verzeilen. Dreamweaver bezit eveneens een handige feature die toelaat de compatibiliteit van het document met een ruime waaier browsers te checken. Het gaat hier om alle versies van Internet Explorer, Netscape Navigator en Opera. Zo wordt het mogelijk om te zien of de code wel correct door de meest gangbare browsers weergegeven wordt. Los van deze browser checker bevat Dreamweaver ook een geïntegreerde validator die controleert of de HTML code correct valideert tegenover het gedefinieerde DOCTYPE (Document Type Declaration). Het gevaar bestaat echter dat de standaarden vastgelegd door de W3C door de makers van Dreamweaver niet gerespecteerd worden. Dit vormde een probleem in vroegere versies van Dreamweaver 24. Een andere feature is de uitgebreide bibliotheek die met Dreamweaver komt. Zo hadden we de O Reilly HTML/CSS reference tot onze beschikking. Jammer genoeg bezit Dreamweaver geen referentie met betrekking tot PHP, dit in tegenstelling tot ASP. Er is eveneens een uitgebreide bibliotheek met stukjes kant-en-klare code die onmiddellijk geïntegreerd kunnen worden in de pagina. Hier maakten we echter géén gebruik van omdat deze mogelijk de compatibiliteit kon schaden. Daarenboven probeerden we een uniforme lay-out te bekomen. Tot slot vermelden we het bestaan van een vrij uitgebreide preview functie. Te allen tijde is het mogelijk om op de functietoets F12 te drukken en zo de resultaten van de code te zien. Daarenboven is het mogelijk om deze functie te integreren met webservers zoals Apache of IIS. Zo wordt het mogelijk om direct het resultaat te zien via de webserver. 16

26 2.8.2 KWrite KWrite 25 is een standaard editor die mee geleverd wordt met KDE, een desktopmanager voor de grafische interface van Linux. KWrite is gelicencieerd onder de GPL wat betekent dat deze software gratis gedistribueerd mag worden en de broncode beschikbaar is. KWrite is een alternatief voor meer geavanceerde editors zoals Emacs. Een meer uitgewerkte versie van KWrite is Kate dat eveneens mee met KDE wordt verscheept. Qua gebruiksgemak kan men KWrite nog het beste vergelijken met Wordpad of Kladblok in Windows. Een van de handige features is dat KWrite de PHP syntax herkent en als dusdanig van een gekleurde highlighting voorziet net zoals Dreamweaver. Verder ontbreekt in KWrite zaken zoals het controleren van verkeerde syntax, een uitgebreide interface, enz. Het voordeel van KWrite is de performantie en het gebruiksgemak. KWrite behoeft géén uitgebreide configuratie en eenmaal opgestart kan men onmiddellijk aan de slag Photoshop Hoewel we kozen voor een eerder sobere vormgeving waarbij we voornamelijk op CSS rekenden voor de grafische ondersteuning, konden we er niet onder uit dat we een aantal elementen als afbeelding moesten weergeven. In hoofdzaak gaat het hier om de banner die als titel dienst doet en een uithangbord vormt voor de website. Om deze titelafbeelding te ontwerpen is er een ruim aanbod van tools, gaande van het minimale, standaard met Windows geleverde Paint, het onder de GPL gelicencieerde GIMP 26 en het commerciële Photoshop. Onze voorkeur ging naar Photoshop 27. Hoewel GIMP een krachtige tool is voor grafische ontwerpers, is de interface nogal chaotisch en zeker niet intuïtief. Een eerste ontwerp in de GIMP leverde dan ook niet het gewenste resultaat. Wel had één van de auteurs enige ervaring in het werken met Photoshop. Er werd dan ook naar Photoshop overgeschakeld om de banner en een aantal kleinere, minder complexe elementen verder te ontwerpen en uit te werken SmartFTP en GFTP Om de bestanden up te loaden naar de webruimte op het Internet werd er gebruik gemaakt van FTP of File Transfer Protocol. De clients die we daartoe gebruikten zijn enerzijds SmartFTP 28 voor Windows en GFTP 29 voor Linux. Onze voorkeur ging uit naar software die gebruiksvriendelijk was en ons toeliet op een snelle en efficiënte manier de bestanden op het Internet te plaatsen. 17

27 Hoofdstuk 3 Vaststellen functionele eisen 3.1 Inleiding In de planningsfase werd nagegaan wat de functionele eisen en de beperkingen waren waarmee bij de ontwikkeling van de site rekening moet gehouden worden. De functionele eisen omschrijven wat er van de site verwacht wordt: welke inhoud, de interactiviteit met de gebruiker, de mogelijkheden, enz. Bij de ontwikkeling van de site moet evenwel ook rekening gehouden worden met eventuele beperkingen, welke vaak van technische aard zijn. Na het vaststellen van de functionele eisen en beperkingen werd dan overgegaan tot het schematisch ontwerp van de site. 3.2 Vastleggen van de functionele eisen Alvorens van start te gaan met het ontwerpen van de website was het noodzakelijk om na te gaan welke functionaliteit de nieuwe, dynamische website moest bieden. Daartoe werd er een informeel gesprek gehouden met twee bestuursleden van Caracalla: Wouter De Clercq en Joost Decock. Wouter is de huidige webmaster van Caracalla. De site was toen nog niet dynamisch opgebouwd en zodoende stond Wouter in voor het volledige beheer van de site. Alle bestuursleden moesten Wouter contacteren om een activiteit, nieuwsbericht of een reeks foto s op de site te zetten. Gezien de drukke agenda van de bestuursleden kon het zijn dat Wouter te laat gewaarschuwd werd en dat daardoor de site soms veel te laat geüpdatet werd. 18

28 Voor Joost en Wouter was dit dan ook de belangrijkste reden om een nieuwe site te laten ontwikkelen voor Caracalla. Een nieuwe site zou het voor alle bestuursleden mogelijk moeten maken om zelf nieuwsfeiten, activiteiten en foto s online te zetten zonder tussenkomst van een webmaster. Dit zou de flexibiliteit verhogen: de leden kunnen op een snelle en effectieve manier gewaarschuwd worden van o.a. nieuwe activiteiten. Al snel werd duidelijk dat de site zeker moest beschikken over een nieuwspagina, een agendapagina, een fotopagina en een pagina waar de bezoeker meer informatie kon vinden over Caracalla. Ook was er vraag naar een soort van babbelbox, waar bezoekers een berichtje konden achterlaten. Uiteindelijk werd ook duidelijk dat het voor de bestuursleden handig zou zijn om ook de gegevens van de leden bij te houden via de site. Zo kunnen alle bestuursleden beschikken over een up to date ledenbestand. Met dit ledenbestand zou het mogelijk zijn om bijvoorbeeld de leden via te informeren en inschrijvingen voor activiteiten bij te houden. 3.3 Beperkingen van de site Bij het ontwikkelen van een dynamische site kan men niet alle functionele eisen gewoon beginnen ontwikkelen. Vaak heeft men te kampen met enkele beperkingen. Een voorbeeld van zo n beperking is dat de hostingsdienst van de site niet alle mogelijke technologieën ondersteunt. Ook legt de hostingsdienst vaak extra beperkingen op zoals maximale webruimte, een maximale transfervolume per maand, een beperkt aantal MySQL databases, enz. Bij de ontwikkeling van de site is rekening gehouden met deze beperkingen. Zo wordt onder andere door het gebruik van thumbnails (kopie van een foto in een kleinere afmeting, ongeveer zo groot als een postzegel) geprobeerd om het transfervolume zo laag mogelijk te houden. 19

29 Hoofdstuk 4 Algemene aspecten van de site In de volgende drie hoofdstukken wordt besproken hoe de site opgebouwd is. Dit hoofdstuk handelt over de algemene structuur van de site. Hierbij wordt ondermeer vermeld wie de verschillende gebruikers zijn van de site, hoe de site is opgebouwd (modules en interfaces), hoe de lay-out verzorgd werd, enz. Hoofdstuk 5 geeft een overzicht van de functionaliteit van de verschillende pagina s waaruit de site is opgebouwd en Hoofdstuk 6 handelt over de gebruikte SQL-tabellen. 4.1 Overzicht van de verschillende gebruikers van de site Niet alle gebruikers van de site hebben toegang tot alle pagina s. Om de gebruikers van elkaar te kunnen scheiden hebben we alle bezoekers ingedeeld in vier verschillende klassen met elk een eigen toegangsniveau. De eerste groep zijn de gewone bezoekers. Deze hebben enkel toegang tot het publiek gedeelte van de site (nieuwspagina, agenda, fotopagina en babbelbox). De gewone bezoekers kunnen eveneens een bericht achterlaten op de babbelbox. De volgende gebruikersgroep zijn de leden. Deze kunnen zich kenbaar maken door in te loggen. Een lid kan zichzelf niet inschrijven op de site. Van zodra iemand lid wordt van Caracalla zal een bestuurslid het lid inschrijven en een paswoord en een unieke gebruikersnaam aanmaken. De leden kunnen alles doen wat een gewone bezoeker kan. Voorts kunnen zij hun eigen eerder geposte berichten in de babbelbox aanpassen en verwijderen. De leden kunnen zich ook inschrijven voor een bepaalde activiteit. Verder 20

30 beschikken de leden over de mogelijkheid om hun eigen profiel binnen het ledenbestand aan te passen. Zo kan een lid gemakkelijk een adresverandering doorgeven, zijn paswoord wijzigen, enz. Deze wijzigingen zijn dan onmiddellijk beschikbaar voor de bestuursleden. De derde groep van gebruikers zijn de bestuursleden. Deze beschikken over een uitgebreide functionaliteit: nieuwsberichten toevoegen of verwijderen, agendapunten toevoegen, aanpassen of verwijderen, de inschrijvingen voor activiteiten beheren, foto s toevoegen of verwijderen, leden toevoegen, verwijderen of hun profiel aanpassen, enz. De laatste groep van gebruikers zijn de systeem administrators. Deze hebben een volledige controle over de site. Alles wat een bezoeker, lid of bestuurslid verandert, kan opnieuw aangepast worden door de systeem administrators. Zo kunnen ze alle items in de babbelbox aanpassen of verwijderen, wachtwoorden achterhalen, enz. Dit alles kadert binnen het technisch onderhoud van de website, wat hun verantwoordelijkheid is. 4.2 Structuur van de site Na het bepalen van de verschillende soorten gebruikers werd begonnen met het ontwerpen van de structuur van de website. Deze werd onderverdeeld in twee hoofdgedeelten: een publiek gedeelte dat bereikbaar is voor elke bezoeker (nieuws-, agenda- en fotopagina en babbelbox) en een beheersgedeelte waar er extra functionaliteit voorzien is voor geregistreerde leden (beheer van hun eigen profiel), bestuursleden (nieuws-, agenda-, fotoen ledenbeheer) en vanwaar de systeembeheerder uiteindelijk alle noodzakelijke onderhoud kan verrichten. Aan de hand van dit model werd de huidige site ontwikkeld. Om praktische en functionele redenen werd de scheiding tussen het publiek gedeelte en het administrator gedeelte niet altijd strikt nageleefd. Sommige delen werden zelfs gecombineerd (bijvoorbeeld babbelbox en het inschrijven voor een bepaalde activiteit). 4.3 Interfaces & modules Een site is nooit af. Wanneer een site in gebruik is genomen, blijft regelmatig onderhoud een noodzaak. Veel bestaande sites laten echter niet toe om op een gebruiksvriendelijke manier extra functies te implementeren zonder de broncode volledig aan te passen. Tijdens de ontwerpfase van dit project hebben wij geprobeerd rekening te houden met het feit dat de site ook in de toekomst nog regelmatig aangepast zal moeten worden. 21