Welkom Flower Science Café 30 maart. Innovatief onderzoek naar ziektes en plagen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Welkom Flower Science Café 30 maart. Innovatief onderzoek naar ziektes en plagen"

Transcriptie

1 Welkom Flower Science Café 30 maart Innovatief onderzoek naar ziektes en plagen

2 Sprekers Aleksander Borger Willem van Leeuwen Martijn Rep Henk Gude Rabobank Bollenstreek Hoge School Leiden Generade Universiteit van Amsterdam Wageningen Universiteit

3 Aleksander Borger Manager MKB Rabobank Bollenstreek Gastheer

4 Willem van Leeuwen Fusarium in de Tulp Hogeschool Leiden Generade

5 Fusarium in de Tulp Flower Science cafe Dr. Willem van Leeuwen, Toplab Lectoraat IMD

6 Fusarium oxysporum f.sp. tulipae (FOT) Gastheer specifiek: de tulp Evolueert relatief snel (in vergelijking met een tulp cultivar). Het lijkt dat: Snelle aanpassing van FOT aan ongevoelige cultivars (van minder gevoelig naar gevoelig) Snelle aanpassing van FOT aan antischimmel- en desinfecterende middelen

7 Wat blijkt! Welke informatie levert het erfelijk materiaal van de FOT? De verschillende FOT stammen lijken zeer veel op elkaar, maar. Agressieve stam heeft veel meer extra genetische informatie. Deze informatie is niet eigen, maar via de omgeving verkregen (evolutie). Uitwisselbaar! Fot beschikt over enzymen die diverse soorten plantcel moleculen afbreken (o.a. cutinase, pectine luase, protein essential for penetration (PEP1), esterase, lipase, xylanase, etc). FOT omzeilt de afweer van de tulp. Bv. Kleurpigment van de tulp is een fenol verbinding en verantwoordelijk voor afweer. Geel (veel fenol): actieve afweer tegen FOT Wit (weinig fenol): matige afweer tegen FOT FOT gebruikt fenol in lage concentratie als koolstof-bron!

8 Wat blijkt nog meer! Welke informatie levert het erfelijk materiaal van de FOT? FOT breekt salicylzuur af. SZ remt de ethyleenproductie. FOT heeft ethyleen nodig (maakt dit ook zelf) voor gumproduktie op bol (suikers) FOT heeft veel eigenschappen om in de bodem te overleven (anti-schimmel, - bacterie en nematode) FOT bezit een breed scala aan resistentie eigenschappen (bv paars pigment: anti m.o.) tegen vele antischimmel middelen en desinfecterende middelen (zware metalen). Bestaat er een anti-fot middel? Is een tulpenbol wel bestand (ongevoelig) tegen FOT?

9 Korte termijn oplossing: risico s op zuur tijdens het productie proces Referentiemodel Tulp productieproces

10 Korte termijn oplossing: risico s op zuur tijdens het productie proces In samenwerking met diverse specialisten uit de sector is het proces in kaart gebracht. Doel: zijn er verbeterpunten voor risicovermindering zuur? Erfelijk materiaal laat zien: is het zinvol om te desinfecteren voor het planten? Is spoelen altijd noodzakelijk? Indien ja: goed drogen. Wat is droog en bij welke temperatuur wordt gedroogd? Is pellen noodzakelijk? Beschadiging levert verhoogt risico op infectie. Alle handelingen (planten, sorteren, rooien, etc) leidt tot (onzichtbare) beschadiging: enorm verhoogd risico op infectie

11 Korte termijn oplossingen Levert geen bijdrage aan de vermindering van Fusarium (FOT) uit de bron (de bodem), wel een beperking van risico op infectie van de bol Een afdodend middel tegen FOT bestaat niet (alleen kortwerkend). Is dit wenselijk?

12 Op de lange termijn. Genetische informatie toont dat FOT een belangrijke bodemschimmel is, maar door selectie te dominant in de bodem aanwezig. De aanwezigheid van FOT moet controleerbaar worden door in balans brengen van de bodemflora. Balans (weerbaarheid) is niet alleen een kwestie van aanbrengen van antagonisten of verbeteraars, maar ook van structuur (ploegen? Verdichting?) Simpel voorbeeld: Lucht (O 2 ) toevoegen aan water: minder anaeroben gevolg minder pathogenen.

13 Op de lange termijn. Het werkt! Zelfs binnen 1 jaar is het effect al duidelijk. Reductie van infecties met een factor 10.

14 Hartelijk dank voor uw aandacht!

15 Martijn Rep Molecular Plant Pathology Universiteit van Amsterdam

16 Flower Science Café, 31 March 2017 Martijn Rep Molecular Plant Pathology University of Amsterdam Fusarium oxysporum moleculair detection based on virulence genes

17 Fol-infected tomato seedling

18 The Fusarium oxysporum species complex

19 Fusarium oxysporum Fusarium Causes wilt disease in many plant species Most strains are not pathogenic Host-specific pathogenicity is polyphyletic

20 How is host-specific pathogenicity encoded in the genome of Fusarium oxysporum?

21 Virulence genes are present in all pathogenic strains, on small chromosomes Fo Virulence gene

22 Genome sequences Like Fokkens Fol014 Fol018 Fol029 Fol073 Fol026 Fol007 Fol004 Fol4287 Fol002 Fol074 Fol038 Fom001 Forl_CL57 Fol077 FolMN25 Fol072 Fol075 Fol051 Fo47 Fol069 Forc016 Forc024 Forc031 FOSC-3a Fom013 Fom006 Fom005 Fom012 Fom004 Fom016 Fom010 Fom011 Fom009 Foq030 Foq018b Foq021 For_PHW815 Fon015 Fon019 Fon037 Fon002 Fop_HDV247 Focon_PHW808 Fo5176 Focub_N2 Foq001 Foq037 Foq015 Foq035 Fon010 Fon020 Fon021 Fon005 Fon013 Fov_NRRL25433 Focub_II5 Focub_B2 Foq011 Foq Mb core (~40 Mb) accessory

23 Peter van Dam

24 Effector-clustering EF1-alpha clustering

25 Pathogenicity chromosomes can be transferred to a non-pathogenic strain Fo47, nonpathogenic Forc

26 What we have learned Fo genomes consist of core and accessory chromosomes Virulence genes determine host-specific pathogenicity Virulence genes reside on pathogenicity chromosomes Virulence genes can be used to discriminate formae speciales These genes can be identified with comparative genomics

27

28

29 Henk Gude Het Nieuwe Verwerken Wageningen Universiteit e.a.

30 Prezi Het Nieuwe Verwerken

31 Het Nieuwe Verwerken van Bloembollen voortgang januari 2017 Henk Gude namens: WUR / PPO GMN Bright Spark Machinefabriek Akerboom KAVB Anthos Innovatiefonds Rabobank Bollenstreek Greenport D&B

32 Voorkómen verspreiding ziekten in spoel-, kook- en dompelbaden Desinfectie baden m.b.v. ECA-water (Bright Spark): Effectieve doding van bacteriën, schimmels en virussen Veilig gebruik (ph, afzuiging) Knelpunt: in lekwater na enige tijd toch weer virus en bacteriën; aanpak: slow-release-chloor (Bright Spark) Vervolg: doding van (gal)mijten, aaltjes 32

33 Droge desinfectie (hyacint, tulp, narcis) Ozon, in onderzoek Koud plasma, in onderzoek Superkritische CO 2 33

34 Aanbrengen gewasbeschermingsmiddelen Schuimen (+ hechter) Praktijkproeven, labproeven effectiviteit en betere hechting ter voorkoming van emissie Coaten (droogste methode, minste emissie) 34

35 Opsporen en verwijderen zieke bollen Cosine (visiontechniek) en Schouten/Bercomex (robotisering) In 2017 stappen zetten, o.a. vroeg detecteren van (latent) zure tulpenbollen Aandacht voor electronische neuzen 35

36 Systeemsprong energiebesparing In uitvoering: onderzoek naar gaswisseling in dunne lagen (drogen, afvoer van ethyleen en CO 2 enz.) 36

37 Netwerkborrel Dank u voor uw komst

De gecombineerde rol van ethyleen en het pelmoment in het ontstaan van zuur in tulp. Martin van Dam, PPO Frank Kreuk, Proeftuin Zwaagdijk

De gecombineerde rol van ethyleen en het pelmoment in het ontstaan van zuur in tulp. Martin van Dam, PPO Frank Kreuk, Proeftuin Zwaagdijk De gecombineerde rol van ethyleen en het pelmoment in het ontstaan van zuur in tulp Martin van Dam, PPO Frank Kreuk, Proeftuin Zwaagdijk Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR

Nadere informatie

Gebruik ECA water in de lelieteelt. Innoventis, 22 december 2015, Casper Slootweg

Gebruik ECA water in de lelieteelt. Innoventis, 22 december 2015, Casper Slootweg Gebruik ECA water in de lelieteelt Innoventis, 22 december 2015, Casper Slootweg Water- en bolontsmetting Verspreiding PlAMV en TVX Verspreiding schimmels, bacteriën Processen: Spoelen Shaven en aquagraden

Nadere informatie

Voorkomen PlAMV verspreiding

Voorkomen PlAMV verspreiding Voorkomen PlAMV verspreiding Schoon beginnen, schoon houden Hobaho lelieweek 2015, Casper Slootweg PlAMV verspreiding Via de grond Project risico s hergebruik grond Via proceswater tijdens: Spoelen Shaven

Nadere informatie

Evolution of Races within Fusarium oxysporum f.sp. Lycopersici B.V. Chellappan

Evolution of Races within Fusarium oxysporum f.sp. Lycopersici B.V. Chellappan Evolution of Races within Fusarium oxysporum f.sp. Lycopersici B.V. Chellappan University of Amsterdam Evolution of races within Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici Biju Vadakkemukadiyil Chellappan Samenvatting

Nadere informatie

Voorstudie ultrasone geluidsgolven tegen zuur in tulp

Voorstudie ultrasone geluidsgolven tegen zuur in tulp Voorstudie ultrasone geluidsgolven tegen zuur in tulp Werkt de Bulbsweep tegen Fusariumbesmettingen? Roselinde Duyvesteijn, Suzanne Breeuwsma, Martin van Dam en Marjan de Boer. Praktijkonderzoek Plant

Nadere informatie

Perspectief van reinigingsmiddelen bij de warmwaterbehandeling en de bolontsmetting

Perspectief van reinigingsmiddelen bij de warmwaterbehandeling en de bolontsmetting Perspectief van reinigingsmiddelen bij de warmwaterbehandeling en de bolontsmetting Arie van der Lans, Aad Koster, Elaine Vlaming Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. PPO Bollen, Bomen en Fruit Juli

Nadere informatie

Bolontsmetting Tulp 10/20/2011. Onderwerpen. Waarom bolontsmetting? Basis voor bolontsmetting plantgoed tulp. Welke middelen in ontsmettingsbad?

Bolontsmetting Tulp 10/20/2011. Onderwerpen. Waarom bolontsmetting? Basis voor bolontsmetting plantgoed tulp. Welke middelen in ontsmettingsbad? Onderwerpen Bolontsmetting Tulp Annette Bulle PPO Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit 25 oktober 2010 Bolontsmetting Middelen: fungiciden, insecticiden, reinigingsmiddelen Methoden: dompelen, douchen Aanvulling

Nadere informatie

Aanvullende bestrijding van stengelaaltjes door toevoeging van formaline aan het voorweekwater en kookbad

Aanvullende bestrijding van stengelaaltjes door toevoeging van formaline aan het voorweekwater en kookbad Aanvullende bestrijding van stengelaaltjes door toevoeging van formaline aan het voorweekwater en kookbad Voortgezet diagnostisch onderzoek 2012 Peter Vreeburg, Paul van Leeuwen Praktijkonderzoek Plant

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Multiple faces of Fusarium oxysporum effector protein Avr2 Di, X. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Multiple faces of Fusarium oxysporum effector protein Avr2 Di, X. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Multiple faces of Fusarium oxysporum effector protein Avr2 Di, X. Link to publication Citation for published version (APA): Di, X. (2017). Multiple faces of Fusarium

Nadere informatie

Jaarvergadering KAVB productgroep Hyacint

Jaarvergadering KAVB productgroep Hyacint Jaarvergadering KAVB productgroep Hyacint Keukenhof 20 maart 2015 Peter Vreeburg Onderwerpen hyacint nu en in de toekomst Dickeya Werkbollenkeuring Dipstick Trips Bestrijding trips bij holbollen Effect

Nadere informatie

1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming

1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming Inwendige vruchtkwaliteit paprika Plan van aanpak Voorlopige resultaten fase 2 15 mei 2013, Frank van der Helm (WUR), Jantineke Hofland-Zijlstra (WUR), Jeroen Zwinkels (DLV-plant), Jaap Bijdevaate (DLV

Nadere informatie

Voortgezet diagnostisch onderzoek Peter Vink

Voortgezet diagnostisch onderzoek Peter Vink Voortgezet diagnostisch onderzoek naar een betere beheersing van een aantasting door de schimmel Colletotrichum acutatum bij de bollenteelt van tulpen cv. Giuseppe Verdi Voortgezet diagnostisch onderzoek

Nadere informatie

Vitaal plantgoed door optimale bewaring

Vitaal plantgoed door optimale bewaring Vitaal plantgoed door optimale bewaring Bloembollen 2016, Henk Gude en collega s Inhoud Algemene inleiding bollenteelt Klimaatfactoren bewaring Bewaring tulp Bewaring lelie Bollenteelt en verwerking, het

Nadere informatie

Flower Science meets Topsector T&U. Sassenheim, 7 september Janjo de Haan. m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg

Flower Science meets Topsector T&U. Sassenheim, 7 september Janjo de Haan. m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg Flower Science meets Topsector T&U Sassenheim, 7 september 2017 Janjo de Haan m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg Oorsprong van programma bij ondernemers Vollegrondstuinbouw in Nederland Fruitteelt Vollegrondsgroenten

Nadere informatie

Relatie bodemstructuurbodemschimmels

Relatie bodemstructuurbodemschimmels Relatie bodemstructuurbodemschimmels? PCS Destelbergen 30 november 2011 Fons Vanachter Schimmels : wat? Wat zijn schimmels of zwammen? Microscopische organismen : micro-organismen Vruchtlichamen soms zichtbaar

Nadere informatie

Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030

Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030 Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030 Met bollen en bloemen van topkwaliteit, vrij van ziekten, op een rendabele manier geteeld in harmonie met de omgeving, emissieloos, klimaatneutraal en met een

Nadere informatie

PROJECTVERSLAG 2005 NAAR EEN OPLOSSING VOOR ONBEKEND WORTELROT IN LELIE

PROJECTVERSLAG 2005 NAAR EEN OPLOSSING VOOR ONBEKEND WORTELROT IN LELIE PROJECTVERSLAG 2005 NAAR EEN OPLOSSING VOOR ONBEKEND WORTELROT IN LELIE Naar een oplossing voor onbekend wortelrot in lelie Projectverslag fase 3 Uitgevoerd door: DLV Facet DLV Facet: Peter Graven DLV

Nadere informatie

For information only content must not be duplicated. Grasziekten. Lebrun Benjamin

For information only content must not be duplicated. Grasziekten. Lebrun Benjamin Grasziekten Lebrun Benjamin Grasziekten : introductie 1) Oorzaak grasziekten : Virussen Bacteriën Fungus 2) Ziekten veroorzaken een aantal problemen : Vermindering van de groei van de plant Vermindering

Nadere informatie

biologie vwo 2017-II Bananen bedreigd

biologie vwo 2017-II Bananen bedreigd Bananen bedreigd Bananen zijn de belangrijkste voedselbron voor meer dan 400 miljoen mensen in de tropen. De wereldwijde bananenproductie wordt bedreigd door schimmels die de Panama-ziekte veroorzaken.

Nadere informatie

Naar een energiezuiniger klimaatbeheersing bij de bewaring van tulpenbollen

Naar een energiezuiniger klimaatbeheersing bij de bewaring van tulpenbollen Naar een energiezuiniger klimaatbeheersing bij de bewaring van tulpenbollen Praktijkproef EB-01 Dr. H. Gude en Ing. M.H.G.E. Dijkema Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bloembollen PPO nr. 33044710

Nadere informatie

2 e Stand van zaken nov. 2014

2 e Stand van zaken nov. 2014 2 e Stand van zaken nov. 2014 Het IDC Bollen & Vaste planten is nu bijna een jaar operationeel. Om partners, maar ook de regio en belangstellenden op de hoogte te houden hierbij een tweede stand van zaken

Nadere informatie

Plantgoedmonitoring. Telen met toekomst, november

Plantgoedmonitoring. Telen met toekomst, november Beoordeling plantgoed Tulp Jaar: Cultivar: Ziftmaat: Partijnummer: (bij samenvoegen partijen afzonderlijke % vermelden) BKD nummer: Criteria Waarde Opmerkingen Schuurbeoordeling bollen (% in monster) datum

Nadere informatie

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar 17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BOKASHI is het Japanse woord voor: Goed gefermenteerd organisch materiaal Methode om organisch restmateriaal terug te geven aan de bodem Komt voort

Nadere informatie

Verspreiding van zuur vanuit plantgoed en vanuit de grond

Verspreiding van zuur vanuit plantgoed en vanuit de grond Verspreiding van zuur vanuit plantgoed en vanuit de grond Onderdeel van project 320791 Epidemiologie en beheersing van Fusarium in tulp M. F. N. van Dam, S. J. Breeuwsma, A. J. M. van Haaster Praktijkonderzoek

Nadere informatie

CRISPR-Cas om groentes te verbeteren

CRISPR-Cas om groentes te verbeteren CRISPR-Cas om groentes te verbeteren Hoe kunnen we planten weerbaarder maken? Elysa Overdijk, mei 2019 Leerstoelgroepen Fytopathologie en Celbiologie, Wageningen Universiteit Inhoud 2019 7 miljard 2050

Nadere informatie

Reciclean. Bespaart en desinfecteert water.

Reciclean. Bespaart en desinfecteert water. Reciclean Bespaart en desinfecteert water. Kurt Verhelst Dees van Kruijssen Business Development Manager Product Manager Horti Division Prayon Kemira GSM 0032-497 57 23 28 GSM 0031 622 803 743 31 May 2012

Nadere informatie

Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO

Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december 2015 Johan van Vaerenbergh, ILVO Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek Eenheid Plant Gewasbescherming / Plantengezondheid

Nadere informatie

Het voorkomen van Pseudo-kurkstip in tulpen

Het voorkomen van Pseudo-kurkstip in tulpen Het voorkomen van Pseudo-kurkstip in tulpen Voortgezet diagnostisch onderzoek 2009/2010 Peter Vink Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business Unit Bloembollen, Boomkwekerij

Nadere informatie

De rol van huidmondjes op de bol in het ontstaan van zuur bij tulpen. M.F.N. van Dam, H. Gude, H.A.E.de Werd en A. Koster

De rol van huidmondjes op de bol in het ontstaan van zuur bij tulpen. M.F.N. van Dam, H. Gude, H.A.E.de Werd en A. Koster De rol van huidmondjes op de bol in het ontstaan van zuur bij tulpen M.F.N. van Dam, H. Gude, H.A.E.de Werd en A. Koster Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. sector bloembollen Project nr. PPO--360294

Nadere informatie

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Bij de teelt van aardbeien op stellingen is het mogelijk om water en mineralen optimaler te gebruiken. Van de bemesting (stikstof en fosfaat)

Nadere informatie

Gezonde lelieteelt. Schoon beginnen, schoon houden. Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg

Gezonde lelieteelt. Schoon beginnen, schoon houden. Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg Gezonde lelieteelt Schoon beginnen, schoon houden Innoventis, 28 augustus 2015, Casper Slootweg Programma Uitgangsmateriaal Perceelskeuze Water- en bolontsmetting 2 Uitgangsmateriaal Meristeemcultuur Altijd

Nadere informatie

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO oetermeer Presentatie Afsterven steenfruitbomen Klantendag Stonefruitconsult Echteld Donderdag 7 maart Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO Boomuitval Grotere verliezen aan bomen binnen steenfruit

Nadere informatie

Kansen voor weerbaar telen

Kansen voor weerbaar telen Kansen voor weerbaar telen Literatuuronderzoek : Werkingsmechanismen en toepassingen 6 september 2011 1 : Wat verstaan we hieronder? Condities aanleggen waardoor het gewas weerbaarder wordt tegen ziektes

Nadere informatie

Water op het pluimveebedrijf

Water op het pluimveebedrijf Water op het pluimveebedrijf Water is zeer belangrijk voor het pluimveebedrijf. In de eerste plaats als drinkwater voor de kippen, maar ook om de stallen te reinigen en eventueel af te koelen. Water heeft

Nadere informatie

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond Zin en onzin van microbieel verrijkte producten Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer, CAH Dronten Onderzoeker Gewas- en bodemgezondheid, PPO Lisse Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt:

Nadere informatie

PlAMV Update en Onderzoek

PlAMV Update en Onderzoek PlAMV Update en Onderzoek Casper Slootweg Agrifirm 14 november 2014 Update / Informatie uitwisseling Resultaten onderzoek Ontwikkelingen Interactie / discussie Onderwerpen vandaag Hoe staan we ervoor?

Nadere informatie

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands

hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 204 204 SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Inleiding Het humaan immuundeficiëntie virus (HIV) is de

Nadere informatie

De invloed van ethyleen op zuur in tulp

De invloed van ethyleen op zuur in tulp De invloed van ethyleen op zuur in tulp Effect van ethyleen direct na de oogst op zuur Toediening van FreshStart na het rooien op het veld Ontsmetting met ozon tegen latent zuur Martin van Dam, Marjan

Nadere informatie

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem - samenstelling Minerale delen 43% Lucht 24% Water 22% Organische stof

Nadere informatie

Het ontwerpen van een nieuw duurzaam bewaaren verwerkingssysteem voor bloembollen

Het ontwerpen van een nieuw duurzaam bewaaren verwerkingssysteem voor bloembollen Het ontwerpen van een nieuw duurzaam bewaaren verwerkingssysteem voor bloembollen Henk Gude, Martin van Dam, Annette Bulle, Peter Vreeburg, Jeroen Wildschut en Ton Baltissen Onderzoek uitgevoerd in opdracht

Nadere informatie

Niveau 2 cursus Microbiele Interacties

Niveau 2 cursus Microbiele Interacties Niveau 2 cursus Microbiele Interacties Vraag 1 Tijdens de evolutie hebben planten ingenieuze afweermechanismen ontwikkeld waarmee ze in staat zijn zich te verdegigen tegen een breed scala aan belagers

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid. Andre van der Wurff

Bodemweerbaarheid. Andre van der Wurff Bodemweerbaarheid Andre van der Wurff Druk op gewasbeschermingsmiddelen EU KRW Druk op gewasbeschermingsmiddelen Energie bezuinigen Druk op gewasbeschermingsmiddelen Wettelijke toelating Onderschatting

Nadere informatie

De perfecte isolatiekamer: een kraakpand voor micro-organismen

De perfecte isolatiekamer: een kraakpand voor micro-organismen Inhoud De perfecte isolatiekamer: een kraakpand voor micro-organismen Lia de Graaf-Miltenburg Deskundige infectiepreventie VCCN Den Bosch mei 2015 - Isolatie vormen - Microbiologie en virologie - Bacteriën

Nadere informatie

Opbouw van presentatie: Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s. Bemesting en productkwaliteit. Hoe groeit een plant?

Opbouw van presentatie: Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s. Bemesting en productkwaliteit. Hoe groeit een plant? Opbouw van presentatie: INLEIDING: Doel / nut van gezonde bodem & plant Hoe groeit een plant? Wat doet de bodembiologie voor ons? Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s Bemesting en productkwaliteit

Nadere informatie

In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit

In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit Risico s in de productie In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit Schimmels Bewaarrot (Penicillium)

Nadere informatie

Goede bemesting geeft gezonde planten

Goede bemesting geeft gezonde planten Goede bemesting geeft gezonde planten Door: HortiNova Opbouw van presentatie: Doel van gezonde bodem & plant Hoe groeit een plant? Hoe kan een plant ziek worden? Waarom moeten we bladgroen en wortels promoten

Nadere informatie

Voorkoming van ethyleenschade bij het containervervoer van bloembollen

Voorkoming van ethyleenschade bij het containervervoer van bloembollen Voorkoming van ethyleenschade bij het containervervoer van bloembollen H. Gude en M.H.G.E. Dijkema Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bloembollen mei 2004 PPO nr. 330453 2004 Wageningen, Praktijkonderzoek

Nadere informatie

Het belang van Waterhygiëne In baden voor Hydrotherapie

Het belang van Waterhygiëne In baden voor Hydrotherapie Het belang van Waterhygiëne In baden voor Hydrotherapie Waterhygiëne Een zwembad kan erg snel erg besmettelijk worden, vanwege Aanwezigheid van voedingsmiddelen voor Bacteriën (huidschilfers, huidvet en

Nadere informatie

het antibiotica-spel Wat zijn de gevolgen van verkeerd of overmatig antibioticagebruik?

het antibiotica-spel Wat zijn de gevolgen van verkeerd of overmatig antibioticagebruik? het antibiotica-spel Wat zijn de gevolgen van verkeerd of overmatig antibioticagebruik? Blaasontsteking? Even langs de dokter voor een antibioticakuurtje. Ook bij longontsteking, bloedvergiftiging of een

Nadere informatie

LTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart Rogier Doornbos Product Specialist

LTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart Rogier Doornbos Product Specialist LTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart 2018 Rogier Doornbos Product Specialist Waarom groene(re) middelen? Consumenten: Eten en voeding is gezondheid en je goed voelen dit staat in contrast met het gebruik

Nadere informatie

Concentratie gewasbeschermingsmiddelen na verhitting dompelbad bloembollen. Annette Bulle, Arie van der Lans en Hans van Aanholt

Concentratie gewasbeschermingsmiddelen na verhitting dompelbad bloembollen. Annette Bulle, Arie van der Lans en Hans van Aanholt Concentratie gewasbeschermingsmiddelen na verhitting dompel bloembollen Annette Bulle, Arie van der Lans en Hans van Aanholt Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business Unit

Nadere informatie

Kernrot in tulp de effecten van cultivar, ethyleen, bollenmijten en stromijten

Kernrot in tulp de effecten van cultivar, ethyleen, bollenmijten en stromijten Kernrot in tulp de effecten van cultivar, ethyleen, bollenmijten en stromijten Suzanne Lommen, Roselinde Duyvesteijn, Suzanne Breeuwsma, Astrid de Boer, Annita van Haaster, Jan van Leijden en Henk Gude

Nadere informatie

Onkruidbestrijding in de bollenteelt

Onkruidbestrijding in de bollenteelt Onkruidbestrijding in de bollenteelt BolleNoord, 23 februari 2009 Annette Bulle en Aad koster PPO Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit Onderwerpen Onkruidbestrijding (voor planten) op leeg land Inundatie

Nadere informatie

Voorkómen en bestrijden van latent zuur in tulp

Voorkómen en bestrijden van latent zuur in tulp Voorkómen en bestrijden van latent zuur in tulp Huidmondjes en zuur Droge ontsmetting Effect van ethyleen direct na de oogst op zuur Martin van Dam, Marjan de Boer, Henk Gude Praktijkonderzoek Plant &

Nadere informatie

Chrysant op water. WaterEvent William Quaedvlieg, Tycho Vermeulen

Chrysant op water. WaterEvent William Quaedvlieg, Tycho Vermeulen Chrysant op water WaterEvent 2016 William Quaedvlieg, Tycho Vermeulen Chrysant op water Enkele inzichten uit het onderzoek naar substraatloos telen van Chrysant. 2 Waarom substraatloos telen? Voordelen:

Nadere informatie

Gezondheid. ziekte, hygiëne en medicijnen. mbo

Gezondheid. ziekte, hygiëne en medicijnen. mbo Gezondheid ziekte, hygiëne en medicijnen mbo Microben zijn onlosmakelijk verbonden met je gezondheid. In de gezondheidszorg wordt dagelijks strijd geleverd met microben. Verplegers en doktersassistenten

Nadere informatie

Grote variatie in agressiviteit van Fusarium isolaten uit tulp

Grote variatie in agressiviteit van Fusarium isolaten uit tulp Grote variatie in agressiviteit van Fusarium isolaten uit tulp Onderdeel van project 320791 Epidemiologie en beheersing van Fusarium in tulp S. J. Breeuwsma, M. de Boer Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Nadere informatie

Fusarium in Bloembolgewassen: Detectiemethoden en vruchtwisselingsproblematiek

Fusarium in Bloembolgewassen: Detectiemethoden en vruchtwisselingsproblematiek Fusarium in Bloembolgewassen: Detectiemethoden en vruchtwisselingsproblematiek Suzanne Breeuwsma en Marjan de Boer Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bloembollen Juli 2004 PPO project 320689

Nadere informatie

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar 17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume

Nadere informatie

21-$# 3*1-41/!"#$%&'"()*'")+,$-#.#-/'",0+1"

21-$# 3*1-41/!#$%&'()*')+,$-#.#-/',0+1 21-$# 3*1-41/!"#$%&'"()*'")+,$-#.#-/'",0+1" !"#$%$ &'"()"*$ +,)-./0$"1 MossKade: BlocCade: Naturalis-L: AQ10: Isonet-T: MO5Sport: Tegen mos en levermos Wondafdekking topfruit, rode bessen en druiven Biologisch

Nadere informatie

het machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening

het machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening antwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal Havo/VWO 3-4 het machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening In dit document vindt u de vragen uit het Micropia-onderwijsmateriaal voor Havo/VWO

Nadere informatie

Weerbaarheid in substraten

Weerbaarheid in substraten Weerbaarheid in substraten Joeke Postma 10-3-2015 Presentatie Twee belangrijke trends Weerbare teeltsystemen Bodemweerbaarheid in het kort Substraatteelt Voorbeelden van ziektewering in substraatteelt

Nadere informatie

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1 Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf

Nadere informatie

ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik

ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik Het antibiotica spel ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik Blaasontsteking? Even langs de dokter voor een antibioticakuurtje. Ook bij longontsteking,

Nadere informatie

Knelpunten in gewasbescherming

Knelpunten in gewasbescherming Knelpunten in gewasbescherming We hebben steeds minder middelen. Die zin klinkt nogal eens als het gaat om de aanpak van ziekten en plagen in de bloembollenteelt. Deels terecht, grotendeels niet terecht,

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid & bodemleven

Bodemweerbaarheid & bodemleven Bodemweerbaarheid & bodemleven Joeke Postma, Mirjam Schilder, Johnny Visser 29-11-2018, CBAV - Putten Bodemweerbaarheid Ziektegevoelig Ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen

Nadere informatie

Geeft bodemziekten geen ruimte!

Geeft bodemziekten geen ruimte! Geeft bodemziekten geen ruimte! Een gezonde plant begint bij een gezond wortelstelsel Trianum is een nieuw middel dat de wortels van tal van gewassen versterkt en beschermt tegen ziekten als Fusarium,

Nadere informatie

Het pelmoment van tulpen in relatie tot zuur

Het pelmoment van tulpen in relatie tot zuur Het pelmoment van tulpen in relatie tot zuur In opdracht van: Productschap Tuinbouw december 2008 F. Kreuk P. Botman Sr. B 08237 Proeftuin Zwaagdijk Paul Botman Agrarisch Advies Tolweg 13 Paktuinen39 1681

Nadere informatie

Uitvoeringsrichtlijn Overige Bolgewassen

Uitvoeringsrichtlijn Overige Bolgewassen Het bestuur van de Stichting Bloembollenkeuringsdienst, gelet op richtlijn 98/56/EG, artikel 9 van het Landbouwkwaliteitsbesluit 2007 en de toelichting behorende bij de Landbouwkwaliteitsregeling 2007,

Nadere informatie

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten.

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. 5 Lastige woorden Blad Groenten onder glas Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. Ziektekiem Een bacterie of virus waar je ziek van kunt worden. Stapelbed Bedden

Nadere informatie

Ethyleengevoeligheid. Rozen. 19 Mei 2014 Eelke Westra

Ethyleengevoeligheid. Rozen. 19 Mei 2014 Eelke Westra Ethyleengevoeligheid Rozen 19 Mei 2014 Eelke Westra Ethyleen In gevoelige planten (bloemen, groenten, fruit) ethyleen beïnvloedt: Groei Bloem senescentie/abscissie Blad abscissie en vergeling Bloem misvorming

Nadere informatie

De Scandinavische manier van bemesten. Nationaal Golf & Groen symposium, 10 december 2015

De Scandinavische manier van bemesten. Nationaal Golf & Groen symposium, 10 december 2015 De Scandinavische manier van bemesten Nationaal Golf & Groen symposium, 10 december 2015 Programma 1. Situaties 2. Referentie 3. De optimale mix van voedingstoffen 4. Grassoorten en hun groei potentieel

Nadere informatie

Hygiëne/infectiepreventie

Hygiëne/infectiepreventie Hygiëne/infectiepreventie Hoe we ervoor zorgen dat u bij een verblijf in het ziekenhuis geen infectie oploopt. Van elke honderd patiënten, die in de Nederlandse ziekenhuizen worden opgenomen, lopen ongeveer

Nadere informatie

Erwinia chrysanthemi in Amaryllidaceae

Erwinia chrysanthemi in Amaryllidaceae Erwinia chrysanthemi in Amaryllidaceae Voortgezet diagnostisch onderzoek 2007 Peter Vink Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit September 2008 PPO nr. 3234036700-6 /

Nadere informatie

Studieavond Courgette

Studieavond Courgette Ecologie van courgettevirus in Vlaanderen de weg naar een duurzame geïntegreerde beheersing Studieavond Courgette 28 februari 2014 IWT landbouw: 100893 Mathias De Backer Kris De Jonghe Thijs De Langhe

Nadere informatie

Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden. Desinfectie. 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Base Chemicals.

Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden. Desinfectie. 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Base Chemicals. Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Agenda Biocide Werkzame stof Welke producten worden gebruikt Oxidatieve eigenschappen Nevenproducten Juiste dosering

Nadere informatie

De chemie van liefde en oorlog: Hoe planten communiceren met hun omgeving

De chemie van liefde en oorlog: Hoe planten communiceren met hun omgeving De chemie van liefde en oorlog: Hoe planten communiceren met hun omgeving Nicole M. van Dam Onderzoeksgroep Ecogenomics Institute of Water and Wetland Research (IWWR) Radboud Universiteit Nijmegen Planten

Nadere informatie

Y:SKIN. De Nimue Youth lijn is speciaal geformuleerd voor de leeftijdscategorie 8-23 jaar, die gevoelig kan zijn voor verstoppingen en acneuitbraken

Y:SKIN. De Nimue Youth lijn is speciaal geformuleerd voor de leeftijdscategorie 8-23 jaar, die gevoelig kan zijn voor verstoppingen en acneuitbraken De Nimue Youth lijn is speciaal geformuleerd voor de leeftijdscategorie 8-23 jaar, die gevoelig kan zijn voor verstoppingen en acneuitbraken in de huid. Deze producten bevatten in de juiste combinatie,

Nadere informatie

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Petra Deproost Departement LNE, Dienst Land en Bodembescherming Biodiversiteit: niet enkel bovengronds!

Nadere informatie

Aantasting van Alliumbollen door Fusarium

Aantasting van Alliumbollen door Fusarium Aantasting van Alliumbollen door Fusarium Voortgezet diagnostisch onderzoek 2006/2007 Peter Vink, Trees Hollinger, Paul van Leeuwen en Khanh Pham Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen Augustus

Nadere informatie

Biodiversiteit, levende bodem in relatie tot plantengroei

Biodiversiteit, levende bodem in relatie tot plantengroei Biodiversiteit, levende bodem in relatie tot plantengroei Biodiversiteit 3 Principes: A) Repertoire: Organismen werken stap voor stap. (Kaas Houtstof) B) Interacties: Anderen zijn nodig (zetmeel afbreken

Nadere informatie

Het Nederlands Bloembollen Rapport De effecten van het gebruik van Micosat mycorrhizea, schimmels en bacteriën op de teelt van bloembollen

Het Nederlands Bloembollen Rapport De effecten van het gebruik van Micosat mycorrhizea, schimmels en bacteriën op de teelt van bloembollen De effecten van het gebruik van mycorrhizea, schimmels en bacteriën op de teelt van bloembollen MICOSAT NEDERLAND JULI 2017 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Proeven... 4 Producten... 4

Nadere informatie

Glastuinbouw Waterdag. update ontstemmettingstechnieken

Glastuinbouw Waterdag. update ontstemmettingstechnieken Glastuinbouw Waterdag 6 april update ontstemmettingstechnieken programma Voorstel rondje Wetgeving 2018-2027 Lozingssituatie 2015 Wat zijn de knelpunten Ontsmettingstechnieken oud en nieuw Vervolg... 2

Nadere informatie

INFECTIERISICO VERMINDEREN

INFECTIERISICO VERMINDEREN INFECTIERISICO VERMINDEREN In deze folder leest u welke maatregelen het UCCZ Dekkerswald treft om de kans op een infectie voor u zo klein mogelijk te maken. Wat is een infectie? Infecties w orden veroorzaakt

Nadere informatie

Mariene virussen. Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA)

Mariene virussen. Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA) Mariene virussen Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA) Wat is een biologisch virus? 20-200 nm (miljoenste mm) diameter Bundeltje genetisch

Nadere informatie

Lokalisatie van tulpengalmijt op tulpenbollen

Lokalisatie van tulpengalmijt op tulpenbollen Lokalisatie van tulpengalmijt op tulpenbollen Voortgezet diagnostisch onderzoek 2010 Peter Vink en Suzanne Lommen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeeel van Wageningen UR, Businessunit Bloembollen,

Nadere informatie

Precisie in de kas. meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren

Precisie in de kas. meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren Precisie in de kas meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Eldert van Henten, WU Agrarische bedrijfstechnologie Ontwikkelingen in de glastuinbouw Overschakeling

Nadere informatie

Micro-organismen. organismen

Micro-organismen. organismen Micro-organismen organismen Agenda Wat zijn micro-organismen? Verschil tussen bacteriën en virussen Wat zijn micro-organismen? Een micro-organisme is niet zichtbaar met het blote oog: Bacteriën (gram positief/negatief)

Nadere informatie

Warmwaterbehandeling van Allium tegen krokusknolaaltje

Warmwaterbehandeling van Allium tegen krokusknolaaltje Warmwaterbehandeling van Allium tegen krokusknolaaltje Onderzoek van 2003 t/m 2006 P.J. van Leeuwen, P. Vink en J.P.T. Trompert Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bollen november 2006 PPO nr.

Nadere informatie

Weerbaarheid Wietse de Boer NIOO-KNAW (Microbiële Ecologie) WUR (Bodemkwaliteit)

Weerbaarheid Wietse de Boer NIOO-KNAW (Microbiële Ecologie) WUR (Bodemkwaliteit) Weerbaarheid Wietse de Boer NIOO-KNAW (Microbiële Ecologie) WUR (Bodemkwaliteit) E-mail:w.deboer@nioo.knaw.nl Ziekteverwekkers Actoren Activiteit / Mechanisme Gevolg Duur Ziekteverwekkers Indringers Verstoring

Nadere informatie

Praktijknetwerk: bodemverbetering Bouwen aan een vitale bodem

Praktijknetwerk: bodemverbetering Bouwen aan een vitale bodem Praktijknetwerk: bodemverbetering Bouwen aan een vitale bodem Door: Sjoerd Smits Uitleg Netwerk: Goossens Flevoplant, Ens is bedenker & aanvrager van netwerk Doel: samen bouwen aan een vitale bodem, kennis

Nadere informatie

JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015

JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015 Goede zadenvoorziening; De basis voor een duurzame en gezonde land- en tuinbouw JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015 Goede zadenvoorziening de basis voor een duurzame

Nadere informatie

Handen wassen met zeep

Handen wassen met zeep HANDLEIDING DIGIBORD PRESENTATIE Handen wassen met zeep Meer informatie op hygienewerkt.info Met deze handleiding geven wij u een toelichting op de Digibord presentatie Handen wassen met zeep. Per slide

Nadere informatie

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven Organische stof: Impact op bodem en bodemleven Aad Termorshuizen Gouden Gronden, 26 januari 2018, Aduard Even voorstellen Aad Termorshuizen Specialist bodemkwaliteit en plantenpathogenen 20 jaar als docent

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Ontgiften is belangrijk, detoxen met appelazijn reinig je lichaam Ontgiften en reinigen van je lichaam is de manier om gezond en fit te blijven en om ziekten te voorkomen en tegen te gaan. Zeker in deze

Nadere informatie

Onkruid vergaat niet. Onderwerpen. Onkruidproblematiek. Onkruid vergaat niet. Methoden onkruidbestrijding. Chemische onkruidbestrijding

Onkruid vergaat niet. Onderwerpen. Onkruidproblematiek. Onkruid vergaat niet. Methoden onkruidbestrijding. Chemische onkruidbestrijding Onkruid vergaat niet bestrijding/beheersing van onkruid in bloembollen Open Dag PPO Lisse, 28 mei 2010 Aad Koster en Annette Bulle PPO Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit Onderwerpen Onkruidbestrijding voor

Nadere informatie

Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen

Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen Wim Uljee Communicatie Manager SMK februari 2018 Onze opdracht Stimuleren van duurzamer produceren en consumeren door middel van keurmerken

Nadere informatie

Toepassingen van Biotechnologie in de Agri & Food Sector

Toepassingen van Biotechnologie in de Agri & Food Sector Toepassingen van Biotechnologie in de Agri & Food Sector DAS Lectoren bijeenkomst 13 November 2014 Dr C.M. Kreike Lector Green Biotechnology Hogeschool Inholland Life Sciences and Chemistry 1 Definitie

Nadere informatie

Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met

Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met Kern Bodemresetten : Doding ziekten in de grond + met behoud van bodemleven + door het bodemleven zelf. 1. Introductie Hoofdrolspeler Panama ziekte

Nadere informatie

Warmwaterbehandeling van tulpen 2012

Warmwaterbehandeling van tulpen 2012 Warmwaterbehandeling van tulpen 2012 Voortgezet onderzoek (3 e jaar) naar temperatuurtolerantie van bollen en doding van tulpenstengelaaltjes in tulpen i.v.m. de mogelijke toepassing van warmwaterbehandeling

Nadere informatie