Politie als partner van het lokaal verkeersveiligheidsbeleid

Transcriptie

1 Politie als partner van het lokaal verkeersveiligheidsbeleid Joris Willems PCVO Limburg - Hogeschool voor Verkeerskunde Diepenbeek (

2 Onderwerpen Waarom borden niet (altijd) werken Problemen door (te veel) verkeersborden Basisfilosofie m.b.t regelgeving Basis plaatsingsvoorschriften Snoeimethoden & snoeistrategieën voor bordenbos Praktijkvoorbeeld

3 Waarom borden niet (altijd) cfr. Ontketen je brein (Theo Compernolle) Verschillende soorten hersenen: reflex, reflecterend, archiverend werken

4 Sturing van het gedrag Reflexbrein Zintuiglijk NU Automatisch Reactief o.b.v. prikkels Parallelle verwerking Multitasken kan! Genereert bliksemsnel gedrag Ervaringsgericht en intuïtief Zonder inspanning Non verbaal Patroonherkenning Reflecterend brein Denkt over heden, verleden en toekomst Bewuste keuze Proactief en doelgericht Sequentiële verwerking Géén multitasken mogelijk! Komt bedachtzaam tot gedrag Rationeel Met inspanning Verbaal Analytisch en deductief

5 Verkeersdeelnemers nemen veel beslissingen o.b.v. reflexbrein (en maar goed ook) maar borden spreken enkel het reflecterende brein aan Waarom dan toch zoveel borden? Reflecterend achter de tekentafel <-> Reflexerend op de weg

6 Sociaal-verkeerskundige achtergronden (1) Uitgangspunten: Cap. menselijke info-verwerking is beperkt (Ervaren) bestuurders gaan vooral af op natuurlijke aanwijzingen, ervaringen elders. Rijtaak is in hoge mate een auto-matisme. Ervaringen van het verleden leiden tot verwachtingen voor de toekomst

7 Sociaal-verkeerskundige achtergronden (2) Praktijk: gedachtenloze opvolging van regels Onderzoek naar naleving van regels (Hessing 1997, in Psychologie van het recht ) Formulering U wordt geacht U dient U bent verplicht Zonder reden Mét reden % opvolging 45% 41% 44% 36% 51%

8 Sociaal-verkeerskundige achtergronden (3) Suggestieve werkt effectiever en sneller dan het rationele: geen (de)coderings-stap Dosering: opvallendheid uitzonderlijkheid (oppassen voor inflatie) Begrijpelijkheid: herkenbaar, redelijk, logisch, consistent Ondersteuning: voor en door andere elementen Self-explaining road

9 Waarom zijn meer borden niet altijd veilig: enkele hypothesen Info-overload: belangrijke info gaat mogelijk verloren Borden vaak als nood-oplossing en korte termijn-maatregel: surrogaat voor slechte infra: lapmiddel en dus geen fundamentele oplossing Daardoor zijn borden vaak strijdig met het natuurlijk zelfverklarend vermogen van de weg of de oorspronkelijke bedoelingen Veel borden = weinig sociale vergevingsgezindheid (er staat toch een bord!)

10 Probleem 1: Inflatie verkeersborden Hoe meer borden, hoe minder waarde van individueel bord. Te veel wordt gewoon niet meer waargenomen.

11 Bijvoorbeeld Probleem 2: Inflatie algemene regels Voorrang van rechts Inhaalverboden in bochten en bogen. Verplicht parkeren in vakken. (dus daarbuiten verboden)

12 Enkelvoudige boodschappen tellen niet meer Zelfs geen dubbele (of drie dubbele)

13 Probleem 3: Verzwaring rijtaak

14 Probleem 4: Verwarring en uitlokking ongewenst verkeersgedrag waar géén beperkingen gelden (onlogische wegencategorisering)

15 En verder Cascade-effect Eens begonnen aanduiding, nodig op vergelijkbare plaatsen

16 Rijgedrag afgestemd op de letter

17

18 Kans op fouten en tegenstrijdigheden

19 Vandalisme en daardoor kans op tegenstrijdigheden

20 en nog meer.. Grote kans op ontkoppeling regel en omgeving Borden plaatsen gaat makkelijker en sneller Omgeving wordt vaak vergeten Hoge kosten Ongeveer 25,- per jaar per bord)

21 Geldt ook voor wegwijzers

22

23 Dus: borden moeten de infrastructuur waar nodig ondersteunen, en niet omgekeerd Stelling: Kwaliteit wegontwerp is omgekeerd evenredig met dichtheid aan verkeersborden

24 Basisfilosofie regelgeving 'Goed zeemanschap' Cfr. internationaal aanvaringsreglement 1.Handelen volgens gewoon gebruik (algemene regels) 2.(Verplicht!) Afwijken van regels indien ongeval daardoor is te vermijden. Goed zeemanschap Gezond verstand in wegverkeer steeds meer op achtergrond

25 Basis plaatsingsvoorschriften Vertrek van doelstelling Voorbeeld: voetgangers veilig laten oversteken

26

27 B.v. inhaalverbod

28 Basis plaatsingsvoorschriften nieuwe borden Kijk of bord wel beste oplossing is

29 Basis plaatsingsvoorschriften Raadpleeg kritisch de Code Wegbeheerder en ga na of een bord écht wettelijk verplicht is louter facultatief is, en feitelijke meerwaarde heeft

30 Bord verplicht

31 Bord facultatief

32 Bord meerwaarde?

33 Snoeimethoden bestaande Stappenplan borden Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Verwijdering foute borden Verwijdering dubbele boodschappen Verwijderen overbodige borden Vervanging door zoneborden Vervanging door variabele borden Vervanging door markeringen Vervanging door technische maatregelen Bewuste deregulering als totaalconcept

34 Stap 1 Verwijdering foute borden

35 Stap 1 Verwijdering foute borden Inclusief dubbele verboden

36 Stap 2 Verwijdering dubbele boodschappen

37 Stap 2 Verwijdering dubbele boodschappen

38 Stap 3 Verwijderen overbodige borden Meestal facultatieve en waarschuwingsborden

39 Stap 3 Verwijderen overbodige borden Onnodige vooraankondigingen

40 Als de omgeving al voldoende duidelijk is

41 vaak vergeten borden na herinrichting

42 Stap 4 Vervanging door zoneborden Gebrekkige coördinatie

43 Stap 4 Vervanging door zoneborden

44 Stap 5 Vervanging door variabele borden

45 Stap 6 Vervanging door markeringen

46 Stap 7 Vervanging door technische maatregelen

47 Stap 7 Vervanging door technische maatregelen

48 Stap 8 Bewuste deregulering als totaalconcept

49 Praktijkvoorbeeld Wegsectie 800 m lang 11 kruispunten 36 verkeersborden één richting! Doelstelling Verhogen duidelijkheid bestaande regels en veiligheid

50 Analyse 10 verkeersborden verplichte rijrichting (F19) 9 borden oversteek voor voetgangers (A23-F49) 8 verkeersborden voorrang van rechts (B17) 3 verkeersborden parkeren en stilstaan (E1-E3) 2 oplichtborden zone 30 schoolomgeving 2 borden einde zone 30 schoolomgeving 2 borden verbod linksaf te slaan (C31a) Verplicht Facultatief + fout Facultatief Dubbele boodschap; Fout Verplicht Verplicht Dubbele boodschap; Facultatief

51 Oplossing 5 van 36 borden zijn foutief 15 van 36 borden zijn louter facultatief en zelfs dubbel op 16 borden wettelijk verplicht Moeten weg Kunnen weg Moeten blijven Jaarlijkse kostenbesparing: 500,- (één richting!)

52 Conclusies Snoeien kan! Meer aandacht algemene regels Beetje ruimdenkendheid nodig Ook politie Ook rechterlijke macht 50 % van borden kan weg: meer duidelijkheid tot gevolg

53 Minder Borden Gids Meer informatie