SchoolOndersteuningsProfiel (SOP) KPO Basisschool Lavoor

Transcriptie

1 SchoolOndersteuningsProfiel (SOP) KPO Basisschool Lavoor SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

2 Inleiding Schoolondersteuningsprofiel (SOP) Dit document geeft weer welke mogelijkheden KPO Basisschool Lavoor heeft en wat onze ambities en ontwikkelingen zijn voor de ondersteuning van leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften. KPO Basisschool Lavoor is een school met drie locaties. Het oorspronkelijk hoofdgebouw ligt in het deelgebied Lavoor van de wijk Tolberg. Tolberg is een groot gebied in het westelijk deel van Roosendaal. Als gevolg van de sterke groei in leerlingenaantallen van de afgelopen jaren maken we gebruik van dependances: één aan de Heulberg en één aan de Morelberg. Wij hebben vanaf schooljaar op locatie Hoveniersberg groep 1 t/m 4, een peuterspeelzaal en drie HB groepen. Op locatie Heulberg is groep 5 t/m 8 en een VSO-BSO gehuisvest. Locatie Morelberg (groep 1-8) is onderdeel van het Kwadrant, een accommodatie waarin, naast katholiek onderwijs ook openbaar onderwijs, een peuterspeelzaal, VSO- BSO en een kinderdagverblijf zijn gehuisvest. Zie achterin ons Schoolondersteuningsprofiel een legenda met verklaringen van onze vaktaal en afkortingen. Ons SchoolOndersteuningsProfiel (SOP) is als volgt tot stand gekomen: - Afname Tool OnderwijsOndersteuningsProfiel door ondersteuningsteam Lavoor. Hierbij is uitgegaan van MARAP s van 2013 en 2014, verslag onderwijsinspectie 2013, uitslagen tevredenheidspeiling leerlingen-ouders-teamleden, WMK team quickscan en schooldiagnose in m.b.t. zorg en begeleiding, kwaliteitszorg, actieve directe instructie, afstemming, pedagogisch handelen, schoolklimaat, samenwerking BOU KPO. - De resultaten van deze afname zijn met het team besproken, herkend en vastgesteld. - De kwaliteitsmedewerker en directie hebben n.a.v. bovenstaande het SOP verder uitgewerkt. - Het concept SOP is met het team en de MR besproken en vastgesteld. - Alle teamleden hebben van dit ondersteuningsprofiel domein 8 ingevuld, dit is verwerkt in het SOP en zal als input dienen voor de gesprekkencyclus. - Het SOP is op de website van Lavoor geplaatst en toegevoegd aan de documenten t.b.v. de Inspectie van het onderwijs. - Het SOP wordt in maart 2015 met het ouderpanel besproken en voorzien van feedback. De visie op onderwijs en op de onderwijsondersteuning omvat de volgende componenten: een breed gedragen opvatting over onderwijs en onderwijsondersteuning, een ambitie, de waarden en de kwaliteiten van de school. We hebben met het team de visie, uitgangspunten, doelen en randvoorwaarden voor het geven van goed onderwijs aangescherpt. Dit heeft het volgende opgeleverd; Hoger doel Lavoor is een warme en open school op drie locaties in de wijk Tolberg, waar kinderen met plezier leren. Aan alle kinderen die voor onze school kiezen willen we een geborgen en gestructureerde leeromgeving bieden waarbinnen zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Hierbij vinden wij de samenwerking met ouders erg belangrijk. Ons onderwijs is gebaseerd op de verschillen tussen kinderen wat betreft niveau en interesse. De eigentijdse vertaling van de Katholieke waarden vormen voor ons een belangrijk uitgangspunt. Op Lavoor ontwikkelen kinderen zich tot zelfstandige en respectvolle jongeren die met zelfvertrouwen in het leven staan en bewust deelnemen aan een internationale samenleving. Gewaagd doel :Lavoor is een school: 1. waar in alle groepen VVTO-E integraal is opgenomen in het week- en jaarprogramma. 2. waar in alle groepen ICT als middel integraal is opgenomen in het dagprogramma. De onderwijskundige ontwikkelingen op ICT gebied zijn zichtbaar in elke klas. 3. waar in alle groepen social media een belangrijke rol spelen in het bewust opgroeien in familie - wijk stad provincie land Europa de wereld. 4. waar in alle groepen middels samenwerking en zelfstandigheid met plezier opbrengstgericht gewerkt wordt. Kernkwaliteiten: Realistisch efficiënt innovatief samenwerkend Onze vier pijlers: Betrouwbaar leergericht stimulerend - wereldwijs Grenzeloos leren. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

3 Dat doe Lavoor. Voor een volledig en uitgewerkte versie van onze onderwijskundige visie verwijzen wij naar ons schoolplan Lavoor wil een brede zorgschool zijn waar kinderen met plezier opbrengstgericht leren zodat zij klaar zijn voor een stralende toekomst! De samenwerking met ouders als partner in opvoeding zal een duidelijke plaats krijgen in onze nieuwe schoolplanperiode. We zullen ons focussen op goede communicatie, constructief overleg, afstemming, uitspreken van verwachtingen, enzz. Middels de 1-ondersteuningsroute (zie bijlage 1); het maken van een groepsoverzicht en de daaruit voortvloeiende groepsplannen wil Lavoor antwoord geven op Passend Onderwijs. Handelingsgericht werken is een planmatige manier van werken binnen het onderwijs. Handelingsgericht werken kent een aantal uitgangspunten die in samenhang met elkaar beter onderwijs voor de leerlingen moet opleveren. Centraal staan daarbij de onderwijsbehoeften van leerlingen. De stimulerende en belemmerende factoren worden goed in kaart gebracht. Daarna wordt er gekeken naar de leerlijn en de organisatie van het onderwijs. Volgens een van te voren doordachte manier van werken, vastgelegd in het groepsplan wordt het onderwijs uitgevoerd. Aan het eind van een bepaalde periode wordt dit geëvalueerd, bijgesteld en wordt vooruitgekeken naar de nieuwe periode. Wij onderscheiden 4 aanpakken in het groepsplan: - Aanpak 1; instructie afhankelijke kinderen De leerlingen die de doelen voor de komende periode kunnen bereiken als zij daarbij extra ondersteuning krijgen in de vorm van instructie-begeleiding-oefening-tijd-reductie - Aanpak 2; instructiegevoelige kinderen De leerlingen die de doelen voor de komende periode kunnen bereiken met de basisinstructie - Aanpak 3; instructie onafhankelijke kinderen De leerlingen die de doelen voor de komende periode kunnen bereiken en daarbij nog extra doelen krijgen aangeboden als verdieping/ verrijking/ minder instructie - Leerlingen met specifiek pedagogische en/ of didactische behoefte De leerlingen met een eigen ontwikkelingsperspectief (OPP) of leerling-gebonden financiering (LGF) In het kader van Passend Onderwijs dienen alle basisscholen een schoolondersteuningsprofiel op te stellen. In het profiel wordt een beeld gegeven van de mogelijkheden en ambities die de school heeft als het gaat om het bieden van onderwijsondersteuning aan leerlingen. De medezeggenschapsraad heeft adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel. De schoolondersteuningsprofielen van alle scholen samen geven een beeld van het aanbod van onderwijsondersteuning in de regio. Het profiel maakt deel uit van het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband PO Roosendaal- Moerdijk e.o. Het schoolondersteuningsprofiel ondersteunt in de eerste plaats het antwoord op de vraag of een school kan voldoen aan de onderwijsbehoefte van een leerling. Op basis van het profiel wordt in algemeenheid duidelijk wat de school wel of niet voor een kind kan betekenen. Het schoolondersteuningsprofiel is daarmee een middel in de communicatie met ouders. Ten tweede ondersteunt het schoolondersteuningsprofiel het professionaliseringsbeleid van scholen. In dit document staat namelijk beschreven waar de school staat en wat de ontwikkelpunten zijn. Bovendien geeft het ook de ambities van de school weer als het gaat om extra ondersteuningsmogelijkheden. Tot slot is het voor het samenwerkingsverband relevant om te weten in hoeverre scholen voldoen aan het afgesproken niveau van basisondersteuning. Dit document is daarmee ook een belangrijk instrument voor monitoring. KPO hanteert de volgende definitie van Passend Onderwijs: Passend Onderwijs is het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs, uitgevoerd door professionals die het als hun taak zien alles in het werk te stellen het kind te leren waar het recht op heeft (doelen), ook als dat betekent dat de leerkracht dat op een aangepaste wijze moet arrangeren, omdat de behoefte van het kind daarom vraagt. Elk kind heeft het recht zolang als mogelijk binnen de reguliere setting onderwijs te krijgen. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

4 Inhoudsopgave: Deel 1 Algemeen o o o o o Algemene gegevens van de school Leerling aantallen, gewicht leerlingen en aantal leerlingen met diagnose Aantal leerlingen met rugzakje Uitstroomgegevens per schooljaar (aantal leerlingen) Ondersteuningsniveaus Deel 2 Domeinen Onderwijsondersteuningstool o o o o o o o o Visiebeschrijving Onderwijsaanbod Expertise: HRM, Functiehuis specialisaties Ruimtelijke omgeving Basisondersteuning Breedteondersteuning Diepteondersteuning Eigenschappen op leerkrachtniveau Deel 3 Vijf concretiseringsaspecten In dit deel wordt toegelicht wanneer de vijf concretiseringsaspecten aan de orde zijn. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

5 Deel 1 Algemeen Contactgegevens Naam school KPO basisschool Lavoor BRIN nummer 23CM Adres Hoveniersberg 37 Postcode 4708 HD Plaats Roosendaal Gemeente Roosendaal Telefoon Website directie@lavoorkpo.nl Naam schoolbestuur Stichting Katholiek Primair Onderwijs Naam samenwerkingsverband PO Roosendaal-Moerdijk e.o. Website samenwerkingsverband Leerling-aantallen, gewicht leerlingen en aantal leerlingen met diagnose 1 oktober oktober oktober 2012 Aantal leerlingen Aantal leerlingen met 0.3 gewicht Aantal leerlingen met 1.2 gewicht Aantal leerlingen met rugzakje 1 oktober oktober oktober 2012 Aantal leerlingen met indicatie cluster Aantal leerlingen met indicatie cluster Aantal leerlingen met indicatie cluster Aantal leerlingen met indicatie cluster Aantal aanmeldingen bij Zorgadviesteam (ZAT) Aantal verwijzingen naar SBO 1 0 Aantal teruggeplaatste leerlingen vanuit SBO 0 0 Aantal verwijzingen naar SO cluster Aantal verwijzingen naar SO cluster Aantal verwijzingen naar SO cluster Aantal verwijzingen naar SO cluster Uitstroomgegevens per schooljaar (aantal leerlingen) Praktijkonderwijs 0 0 Beroepsgerichte leerwegen VMBO 14 9 Gemengde-theoretische leerweg VMBO MAVO-HAVO of HAVO HAVO-VWO 10 8 VWO Voortgezet speciaal onderwijs 2 Onbekend / anders; Kellebeek 1 SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

6 KPO hanteert vijf niveaus van ondersteuning. De uitkomsten van de analyse en daaruit voortvloeiende aanpak is vastgelegd in document 5 niveaus van ondersteuning KPO Basisschool Lavoor en Overzicht taken team KPO Basisschool Lavoor op Zorg en begeleiding - Kwaliteitsmanagement - Onderwijskundig gebied (zie bijlage 2). Vijf Ondersteuningsniveaus Extra ondersteuning in de groep: 1. De leerkracht signaleert dat het kind behoefte heeft aan voor- of verlengde instructie en kleine aanpassingen in het standaard aanbod. De leerkracht biedt deze extra zorg zelf in de groep. Dit gaat in overleg met de ouders. De leerkracht volgt alle leerlingen actief in hun ontwikkeling. De leerkracht observeert en signaleert, werkt handelingsgericht en spreekt met de ouders over de (voortgang van de) ontwikkelingen van hun kind. Het is overigens ook goed mogelijk dat niet de leerkracht, maar de ouders als eerste problemen signaleren. Bij observeren en signaleren maakt de leerkracht gebruik van observaties, methodegebonden toetsen en methode onafhankelijke toetsen(cito). Wij hanteren hierbij de KPO toetskalender. Alle leerlingen die een IV- of V score hebben behaald bij een CITO toets komen in aanmerking voor extra ondersteuning. In groep 7 wordt de Entreetoets van CITO afgenomen. We overwegen in kader van het goed kunnen volgen van de vaardigheidsgroei van onze kinderen i.p.v. de entreetoets groep 7, de E7 af te gaan nemen. Het resultaat hiervan geeft aan in hoeverre de leerstof tot en met groep 7 beheerst wordt. In de eerste helft van groep 8 kunnen dan eventueel interventies plaatsvinden op leerling- of groepsniveau. In groep 8 wordt de CITO Eindtoets afgenomen. Het niveau eindadvies is hiervoor al meegegaan. De leerkracht legt relevante afspraken/ regelingen vast in het digitale dossier. 2. Collegiaal overleg: De leerkracht vraagt hulp / advies aan collega's. De leerkracht legt dit vast in het leerling-dossier en bespreekt dit met de ouders. De leerkracht consulteert collega s voor reflectie en feedback op het eigen handelen, voor het uitwisselen van ideeën, waarmee hij verder kan in de benadering van een opvallende leerling. Informatie over de behoeften van de leerling en de ondernomen interventies ook uit het niveau 1, worden vastgelegd in het dossier van het kind, na bespreking met de ouders. 3. Inzet leerkracht met ondersteuningstaken: Er is meer extra ondersteuning nodig dan de leerkracht kan bieden. De leerkracht gaat in overleg met de interne begeleiding. Als een kind zich op eigen niveau ontwikkelt en niet op groepsniveau kan het noodzakelijk zijn deze afspraken vast te leggen in een ontwikkelingsperspectief. De hulpvraag is dusdanig complex dat de leerkracht er niet meer zelf uitkomt en in overleg gaat met de LB één zorgroute. Uiteraard zullen ouders bij deze stap en eventuele vervolgstappen betrokken worden. Aan de hand van het HGPD model, waarin belemmerende en beschermende factoren bij het kind, ouders en school worden omschreven, wordt de hulpvraag opnieuw geanalyseerd (wat zijn de mogelijke oorzaken) en komt men tot het formuleren van ondersteuningsbehoeften en handelingsgerichte acties. Deze worden genoteerd in het groepsoverzicht en/ of groepsplan. De leerkracht wordt bij de uitvoering van het plan begeleid door de LB één zorgroute. De LB één zorgroute monitort de voortgang en de opbrengsten van het traject en stuurt waar nodig bij. Wanneer de leerkracht er samen met ouders en/of LB één zorgroute niet in slaagt een leerling verder te helpen, bestaat de mogelijkheid om gebruik te maken van externe deskundigen. In eerste instantie zal dat onze schoolbegeleider van Care to connect zijn: een onafhankelijke consultant met kennis van zaken ondersteunt ouders en school om gezamenlijk tot een plan van aanpak te komen. 4. Inschakelen externe expertise: a. Het inschakelen van externe expertise. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

7 b. Inzet externe deskundigen. Als de problemen verder gaan dan alleen het onderwijs, dan wordt het kind aangemeld bij het Zorg Advies Team. 4a. De inzet van externe expertise is noodzakelijk om de specifieke onderwijsbehoeften in beeld te brengen en de hulpvraag nader te preciseren; het kind komt ter sprake in het ondersteuningsteam van de school. Daarna wordt indien gewenst de psycholoog, de orthopedagoog(kpo/ Extern) en/ of de jeugdverpleegkundige betrokken. Ook kan de expertise van de ondersteuningspartners uit het SBO/ SO worden ingezet in de vorm van ambulante begeleiding. Samen met de ouders (schriftelijke toestemming) wordt gezocht naar handelingsgerichte adviezen. Het ondersteuningsteam stelt indien nodig een Ontwikkelingsperspectief(OPP) op in samenspraak met de leerkracht. Binnen de school worden waar mogelijk extra voorzieningen gecreëerd en maatregelen genomen om de betreffende leerling goede ondersteuning te bieden. Indien nodig wordt extra, nader onderzoek gestart naar de kansen van de leerling in de onderwijs-, thuis- en vrijetijdssituatie om te komen tot voldoende opbrengsten en om daarnaast de grenzen van de extra ondersteuning te verkennen/ bepalen. Wanneer blijkt dat de expertise van het ondersteuningsteam onvoldoende is, zal in overleg met ouders ondersteuning gezocht worden bij externe instanties: onderwijsadviseurs, Speciaal Onderwijs(SO), Speciaal Basisonderwijs Onderwijs(SBO) en/of het Zorg Advies Team(ZAT). De leerling wordt ingeschaald binnen de breedteondersteuning van Lavoor op niveau 4a of 4b. 4b: Casus Zorg- en Adviesteam (ZAT) De ondersteuningsvraag van de leerling strekt zich verder uit dan de specifiek onderwijsgerelateerde problematiek. De behoeften van de leerling zijn meer gekoppeld aan de sociaal- maatschappelijke, problematieke situatie waarin het kind zich bevindt. Voorbeelden hiervan kunnen zijn kindermishandeling armoede die het kind bedreigt, echtscheidingsgevallen. De coördinator van de één zorgroute Lavoor brengt de casus in bij het ZAT. Daar wordt een casemanager aangesteld die de aanpak van het probleem verder oppakt en coördineert. In het ondersteuningsprocedureplan* van KPO Basisschool Lavoor is de werkwijze van het ZAT en de relatie vanuit de school daarmee omschreven. 5. Aanbod op maat/ handelingsverlegenheid van de school: Soms zijn we niet in staat om een kind verder te helpen. In dit geval wordt het kind, in overleg met de ouders, aangemeld en mogelijk geplaatst op een speciale school voor basisonderwijs/ speciaal onderwijs. Het is onverantwoord om de leerling op KPO Basisschool Lavoor te houden. De onderwijsgerelateerde problematiek van de leerling en met name de volgende zaken kunnen het onmogelijk maken de leerling het onderwijs te bieden waar het recht op heeft: - ernstige leerproblemen, - gedragsproblemen en/of zeer specifieke kindkenmerken, - lichamelijke- en/of geestelijke beperkingen. Daarbij - de leerling gaat onvoldoende door in de leerstof, - komt de ontwikkeling van het kind in gevaar, - is de veiligheid voor de leerling en/of zijn omgeving niet meer gegarandeerd. De school is handelingsverlegen. Samen met de ouders stelt de school het onderwijskundig rapport op. Indicatiestelling wordt aangevraagd bij de MDC; multi disciplinair team behorend bij het Samenwerkingsverband. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

8 Visie Passend Onderwijs op KPO niveau: Passend Onderwijs = Goed Onderwijs zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij onderwijs 10% van de leerlingen behoeft extra zorg max. 2% van de leerlingen gaat naar S(B)O Zware ondersteuning Lichte ondersteuning Basisondersteuning Opleidings trajecten: MBA MEBIT MLI MLE Versterking basisondersteuning In beeld door: Ondersteuningsprofiel Schoolfoto Marap Kwaliteitsaudit Inspectie Evaluatie schoolplan Venster PO Op KPO niveau BOU: Directe ondersteuning Op schoolniveau: binnen of zonder PLG met of zonder externe ondersteuning Op bovenschools niveau clusteren van vragen : binnen of zonder een PLG met of zonder externe ondersteuning Vragen voor externen Beleidscommissie Passend Onderwijs: Zorgplicht Ouderbelangen Arrangeren & Indiceren Leerarrangementen OPP Ondersteuningsvragen Op schoolniveau Reflectieniveau 1, 2, 3 intensiveren: - gesprekkencyclus > - persoonlijke ontwikkeling - mobiliteit Voorwaarde: gedragsafspraken vanuit kernwaarde en visie Route passend Onderwijs in beeld: SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

9 Deel 2 Domeinen Onderwijsondersteuningstool Domein 1. Visiebeschrijving. De visie op onderwijs en op de onderwijsondersteuning omvat een breed gedragen opvatting over onderwijs en onderwijsondersteuning, een ambitie en waarden en kwaliteiten van de school. Verder omvat dit domein de volgende standaarden: - de school heeft een breed gedragen visie geformuleerd - de schoolvisie sluit aan bij de bestuursvisie - de school heeft een profielbeschrijving - de school is in staat om een voorspelbare en gestructureerde leeromgeving te bieden ( bijvoorbeeld t.b.v. autisme spectrumstoornissen/ ADD/ADHD/ werkhoudingsproblemen) - de school is in staat om afgestemd en uitdagend onderwijs te bieden voor leerlingen met een eigen leerlijn die naar verwachting 1F niet halen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met een beperkte begaafdheid of vertraagde leerontwikkeling/ sociaal emotionele problemen) - de school is in staat om een uitdagende, verrijkende, verdiepende en verbrede leeromgeving te creëren (bijvoorbeeld, t.b.v. hoogbegaafde kinderen en creatieve kinderen) - de school is in staat om een taalrijke leeromgeving te bieden waarbij het ontwikkelen van taalvaardigheden plaatsvindt in een communicatief ingestelde omgeving met veel interactie tussen spreker en ontvanger (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met spraaktaalproblemen, ass, dyslexie) - de school is in staat om op een oplossingsgerichte wijze verschillende gedragsinterventietechnieken toe te passen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met oppositioneel gedrag, ADHD, ASS) - de school is in staat om leerlingen met een vertraagde/stagnerende leesontwikkeling tot een adequaat leesontwikkelingsniveau te brengen - de school is in staat om het rekenen en wiskunde diagnosticerend te onderwijzen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met een vertraagde ontwikkeling op het vakgebied rekenen en wiskunde) Conclusie en ambities t.a.v. Domein 1 visiebeschrijving Sterke punten: (Noem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool): -de school heeft een breed gedragen visie geformuleerd en de schoolvisie sluit aan bij de bestuursvisie. -de school is in staat om afgestemd en uitdagend onderwijs te bieden voor leerlingen met een eigen leerlijn die naar verwachting 1F niet halen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met een beperkte begaafdheid of vertraagde leerontwikkeling/ sociaal emotionele problemen) -de school is in staat om leerlingen met een vertraagde/stagnerende leesontwikkeling tot een adequaat leesontwikkelingsniveau te brengen Visie: De visie op onderwijs bevat een breed gedragen opvatting - De visie op onderwijs bevat een ambitie voor de komende vier jaar - De visie op onderwijs bevat waarden, die de school belangrijk vindt Terug te vinden/ zichtbaar in Schoolgids, scholingsplan,website Groepsoverzichten, groepsplannen, effectieve gespreksvoering met kinderen. Alles vastgelegd in dossiers leerlingen. Er vinden structureel groepsobservaties plaats t.a.v. instructie en verwerking Onze missie en visie is DE manier waarop wij leven/ werken op Lavoor. Deze is steeds opnieuw terug te vinden en DE basis/ uitgangspunt voor alle SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

10 Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor De visie op onderwijs bevat kwaliteiten, waar de school sterk in is en sterk in wil worden - De visie bevat een breed gedragen opvatting over onderwijsondersteuning - De visie op onderwijsondersteuning bevat een ambitie voor de komende vier jaar - De visie op onderwijsondersteuning bevat waarden, die de school belangrijk vindt - Het merendeel van de leerkrachten heeft actief deelgenomen aan het formuleren van de visie op onderwijs Uitdagend onderwijs - Samen met de ouders, de leerling, de leerkracht, IB en (evt. orthopedagoog) is een OPP opgesteld gericht op zelfredzaamheid en probleemoplossend vermogen waarbij de leerling succes ervaart, zich competent voelt en uitgedaagd wordt. - De school onderwijst diagnosticerend, waarbij de interventies afgestemd worden op de specifieke onderwijsbehoeften, waaronder leerstijl van de leerling. - De school heeft een pedagogisch klimaat gecreëerd waarbij verschillen normaal en geaccepteerd zijn Leesonderwijs - Het leesonderwijs is verrijkt met opdrachten t.b.v. stillezen en herhaling, interactie t.b.v. van begrip en beleving, samenwerkend leren en motivatie -De school is in staat om een voorspelbare en gestructureerde leeromgeving te bieden (bijvoorbeeld t.b.v. autisme spectrumstoornissen/ ADD/ADHD/ werkhoudingsproblemen) - De school is in staat om een uitdagende, verrijkende, verdiepende en verbrede leeromgeving te creëren (bijvoorbeeld, t.b.v. hoogbegaafde kinderen en creatieve kinderen) - De school is in staat om een taalrijke leeromgeving te bieden waarbij het ontwikkelen van taalvaardigheden plaatsvindt in een communicatief ingestelde omgeving met veel interactie tussen spreker en ontvanger (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met spraaktaalproblemen, ass, dyslexie) - De school is in staat om op een oplossingsgerichte wijze verschillende gedragsinterventietechnieken toe te passen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met oppositioneel gedrag, ADHD, ASS) 10 activiteiten en ontwikkelingen op Lavoor. Middels het zorgvuldig in beeld brengen van de onderwijsbehoeftes van onze leerlingen a.h.v. groepsplan periodes en MARAP. De onderwijsbehoeftes worden vertaald in activiteiten in weeklesrooster. Nieuwsbegrip XL en Estafette Nieuw Eenduidige pictogrammen; doorgaande lijn Materialen en coöperatieve werkvormen Nieuwsbegrip XL, taal actief Veiligheidsplan en indien nodig uitvoering daarvan

11 Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatie-indicatoren): -De school is in staat om het rekenen en wiskunde diagnosticerend te onderwijzen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met een vertraagde ontwikkeling op het vakgebied rekenen en wiskunde) Voorspelbare en gestructureerde leeromgeving: - De school biedt duidelijkheid en begeleiding ten aanzien van de uit te voeren taak, waarbij elk aspect ondersteund wordt door visualisaties / pictogrammen Uitdagende, verrijkende verdiepende leeromgeving - De school laat leerlingen eigenaar zijn van hun eigen leerproces door hen eigen uitdagingen, oplossingen/ werkwijzen en een planning te laten formuleren, hen werk te laten maken van de uitvoering en daarop te reflecteren Taalrijke leeromgeving: - De leerkrachten communiceren in relatie tot de doelgroep voortdurend in korte vertel/tekstblokken waarbij de essentie van de communicatie wordt gevisualiseerd (daar staat wat ik vertel) Oplossingsgerichte wijze verschillende gedragsinterventietechnieken - De school heeft affectieve educatie geïntegreerd in het onderwijs (bijv Kanjer/SoVa/De leider in mij) - De school heeft oplossingsgerichte interventietechnieken en oplossingsgerichte vaardigheden geïntegreerd in het onderwijs Leesontwikkeling - Het protocol leesproblemen en dyslexie is geïntegreerd in het onderwijs van groep 1 t/m 8 -Eenduidige pictogrammen per jaargroep/ mogelijkheid bieden aan kinderen om in prikkelarme omgeving te leren/ werken. Weektaak, activerende directe instructie KIVA groep 5-6 / GGGG en BBBB (zie bijlage 3) Dyslexie protocol SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor Rekenen en wiskunde diagnosticerend onderwijzen: - De school is in staat om een leerling in overeenstemming met de specifieke onderwijsbehoeften binnen een (sub)groep leerlingen individuele ondersteuning te bieden, met specifieke instructie en oefenvormen en met (procesgerichte) feedback t.b.v. het verhogen van de RekenWiskunde vaardigheden en betekenisverlening - De school is in staat om het drieslagmodel (plannen, uitvoeren, reflecteren: protocol ERWD) 11 MARAP; managementrapportage; onderwijsbehoeftes in beeld brengen Nieuwe rekenmethode en ERWD protocol ontwikkelen

12 Activiteiten(Hoe): als didactisch model toe te passen in het RekenWiskunde onderwijs Van goed naar beter onderwijs: -Alle teamleden werken als professionals vanuit Lavoor visie op onderwijs. -Borgen van, kwaliteitsslag maken in één zorgroute op cognitief en sociaal emotioneel gebied. -Scholing bewustwording leerkrachten: Leerlingen mogen meer verantwoordelijk zijn voor hun eigen denkleerproces. De leerkrachten moeten de leerlingen meer durven loslaten. Structureel in gesprek gaan met leerlingen om doelen te bepalen en te evalueren op proces en product. Leerlingen aanspreken op hun autonomie. Werken met portfolio s. -Wij moeten bewust meer Taal zichtbaar maken in de klas. -Dyslexie protocol moet door iedereen volgens afspraak uitgevoerd worden. -Kiezen van een nieuwe rekenmethode aansluitend bij onze visie op onderwijs. -Scholing leerkrachten in ERWD Tijdpad(Wanneer): Scholing effectieve gespreksvoering met leerlingen vanaf schooljaar Overige ontwikkeldoelen en acties: schoolplanperiode SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

13 Domein 2. Onderwijsaanbod - Het onderwijsaanbod voor de basisgroep is transparant vastgelegd - Het onderwijsaanbod voor de basisgroep bevat tenminste de leergebieden: taal, lezen, spelling en rekenen - In het onderwijsaanbod zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven: leerdoelen, wijze van evaluatie en onderwijsleersituatie - In het onderwijsaanbod voor de basisgroep zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven; aandacht - In het onderwijsaanbod voor de basisgroep zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven; Tijd - In het onderwijsaanbod voor de basisgroep zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven; Materiaal - Pedagogiek: autonomie, relatie, competentie, betrokkenheid, intrinsiek motiveren - Didactiek: waaronder ook het instructiemodel, samenwerkend leren, actief leren - Wijze van clusteren - Klassenmanagement Conclusie en ambities t.a.v. Domein 2 Onderwijsaanbod Sterke punten: (Noem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool): -Het onderwijsaanbod voor de basisgroep bevat tenminste de leergebieden: taal, lezen, spelling en rekenen. -In het onderwijsaanbod zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven: leerdoelen, wijze van evaluatie en onderwijsleersituatie. - In het onderwijsaanbod voor de basisgroep zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven; Tijd. - In het onderwijsaanbod voor de basisgroep zijn de volgende onderwerpen ten minste beschreven; Materiaal Onderwijsaanbod: - In het onderwijsaanbod is de doorgaande lijn in de groepen 1 t/m 8 zichtbaar - In het onderwijsaanbod zijn de leerdoelen van de school zichtbaar in de gewenste leeropbrengsten en deze zijn passend bij de leerling-populatie en de standaarden van de inspectie Terug te vinden/ zichtbaar in Groepsplannen en opbrengstgericht werken documenten. (zie bijlage 4) Weeklesrooster Lavoor toetsprotocol (zie bijlage 5). Groepsplandoelen, Weeklesrooster, ESIS. Doelen: - De doelen zijn per periode per vakgebied vastgelegd en bevatten de volgende componenten: resultaatopbrengst op groepsniveau (referentieniveau voor zover van toepassing) - De doelen zijn per periode per vakgebied vastgelegd en bevatten de volgende componenten: leerdoelen m.b.t. kennis van de leerstof Groepsplan: - Het groepsplan is uitgewerkt in het lesrooster per groep waar in de verdeling van het onderwijsproces inzichtelijk is LVS: SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

14 Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatie-indicatoren): - Beschreven is welk samenhangend systeem de school heeft ingericht van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van leerlingen Van goed naar beter onderwijs: -Groepsplannen zijn aanwezig maar behoeven nog een kwaliteitsslag met nadruk op inhoud en uitvoering. -De eenduidige uitvoering van het toets protocol behoeft nog een kwaliteitsslag. Doelen - De doelen zijn per periode per vakgebied vastgelegd en bevatten de volgende componenten: leerdoelen m.b.t. inzicht leerstof - De doelen zijn per periode per vakgebied vastgelegd en bevatten de volgende componenten: leerdoelen m.b.t. vaardigheden - De doelen zijn per periode per vakgebied vastgelegd en bevatten de volgende componenten: extra handen in de klas met de bijbehorende expertise. Betrokkenheid leerlingen: - De school heeft beschreven op welke wijze ze zorg draagt voor betrokkenheid van haar leerlingen en op welke wijze ze leerlingen intrinsiek motiveert - De school hanteert een pedagogisch/didactisch groepsplan ten minste voor de basisvakken taal en rekenen voor ten minste 3 perioden per schooljaar. - De school heeft een breed gedragen pestprotocol. Instructie: - De school heeft beschreven op welke wijze ze de instructie heeft ingericht; welk instructiemodel en met uitleg van het hoe en waarom van de instructiecomponenten. - De school heeft beschreven hoe zij het zelfstandig werken bij haar leerlingen stimuleert, welke componenten de school daarbij belangrijk vindt en welke begeleiding de leerlingen daarbij krijgen. - De school heeft beschreven op welke wijze ze het samenwerkend leren vorm geeft en welke componenten bij welke ontwikkelingsfase ze belangrijk vindt - De school heeft beschreven op welke wijze ze de didactiek t.a.v. de zaakvakken vormgeeft Clusteren van leerlingen: - De leerlingen worden bij voorkeur heterogeen geclusterd - De leerlingen worden in principe niet op Referentie niveaus SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

15 toetsresultaten geclusterd - De leerlingen worden op onderwijsbehoeften geclusterd Activiteiten(Hoe): Onderwijstijd: - De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd - De school heeft een eenduidig systeem t.b.v. klassenmanagement afgestemd op de ontwikkeling (denk hierbij aan weektaken, stoplicht, rondes, circuit, rooster, planningssystemen) Onderwijsaanbod leerdoelen: - In onze 1 zorg route en HGPD visie moeten we de slag maken naar het beter in beeld hebben en anticiperen op het inzicht en de vaardigheden van onze leerlingen. Onderwijsaanbod aandacht: - In onze 1 zorg route en HGPD visie moeten we een verdiepingsslag maken naar meer zelf reflectie van de leerkracht en bewust inzetten van eigen vaardigheden en expertise. Pedagogiek: - Het pedagogisch klimaat heeft grote prioriteit. Dit is terug te zien in de keuzes die we gemaakt hebben in m.b.t. KIVA, GGGG en BBBB en preventief stappenschema pesten. Vanaf scholen we ons hierin en passen dit toe in de praktijk. Didactiek: - Deze aspecten worden op genomen in onze WMK planning. Het activerende directe instructie model behoeft een kwaliteitsslag. - De inhoud en omgang met de zaakvakken moeten in een ander daglicht geplaatst worden. Meer eigentijds en passend bij de pijlers van Lavoor: wereldwijs en stimulerend zodat de pijler leergericht ook op dit gebied meer inhoud krijgt. Leerlingen worden meer uitgedaagd. ICT gaat een belangrijk middel zijn om leerlingen onderzoekend, zelfstandig en samenwerkend te laten leren. Onderwijsbehoeftes: - Deze prestatie indicatoren zouden meer in balans moeten zijn en de aandacht zou met name moeten liggen bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Scholing leerkrachten; Pedagogisch component groepsplan: effectieve gespreksvoering met leerlingen / KiVa / GGGG-BBBB Onderwijsaanbod tijd: - Er gaat nog teveel onderwijstijd verloren aan instructie en het niet los durven laten van leerlingen. - Het wegzetten van het afgesproken klassenmanagement behoeft een kwaliteitsslag. Tijdpad(Wanneer): Middels WMK planning en schoolplanperiode SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

16 Domein 3. Expertise; HRM, Functiehuis specialisaties - Professionaliserings- en ontwikkelingsbeleid is vastgelegd en wordt actief toegepast. - De specialisaties zijn geïnventariseerd en beschreven en worden op schoolniveau ingezet. - De school heeft het afgelopen schooljaar gebruik gemaakt van expertises. Conclusie en ambities t.a.v. Domein 3 Expertise; HRM, Functiehuis specialisaties Sterke punten: (Noem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool): -Professionaliserings- en ontwikkelingsbeleid is vastgelegd en wordt actief toegepast. -De specialisaties zijn geïnventariseerd en beschreven en worden op schoolniveau ingezet -De school heeft het afgelopen schooljaar gebruik gemaakt van expertises. Professionalisering: -de intern begeleiding van de scholen werken samen in professionele netwerken -De school beschikt over een meerjaren scholingsplan -De professionalisering is gekoppeld aan de schoolontwikkeling Terug te vinden/ zichtbaar in -Structureel overleg: ondersteuningsteam Lavoor / KPO IB overleg / ZAT -Scholingplan; jaarlijkse update Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatie-indicatoren): Activiteiten(Hoe): Specialisaties teamleden: - In het team is specifieke kennis aanwezig op het terrein van: Taalspecialisatie, Gedragsspecialisatie en Dyslexie. -De inzet, rol en beoogde opbrengst van de specialisten binnen het zorgsysteem van de school is concreet beschreven Van goed naar beter onderwijs: Taakverdeling Ondersteuningsteam; (zie bijlage 2) -De school heeft van alle teamleden de ondersteuningsbehoeften in beeld -De school stemt de begeleiding en coaching af op de ondersteuningsbehoeften van de teamleden - In het team is ook specifieke kennis aanwezig op het terrein van: Rekenspecialisatie en Dyscalculie - Structureel observaties in de klas - Gesprekkencyclus opnieuw opstarten - Begeleiding aansluiten op ondersteuningsbehoeften van de teamleden - Onderzoek urgentie scholing enkele teamleden in nieuwe schoolplanperiode - Taak rekencoördinator realiseren Tijdpad(Wanneer): Opstart gesprekkencyclus maart Schoolplanperiode SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

17 Domein 4. Ruimtelijke omgeving - Toegankelijkheid van de scholen is voor de doelgroepen van leerlingen met lichamelijke, audiologische en visuele problemen in kaart gebracht. - De school heeft een voorziening getroffen t.b.v. medicatie en rust voor leerlingen met een fysieke aandoening. Conclusie en ambities t.a.v. Domein 4 Ruimtelijke omgeving Sterke punten: (Bijv. een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren: (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool) Ontwikkelpunten (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan): Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatieindicatoren): -Toegankelijkheid van de scholen is voor de doelgroepen van leerlingen met lichamelijke, audiologische en visuele problemen in kaart gebracht. -De school heeft een voorziening getroffen t.b.v. medicatie en rust voor leerlingen met een fysieke aandoening. -De school heeft een voorziening getroffen t.b.v. medicatie en rust voor leerlingen met een fysieke aandoening - De school beschikt over een handelingsprotocol t.a.v. verstrekking medicatie en medisch handelen - De handelingsbeschrijvingen zijn nu bij de leerkracht in beeld. Dit moet schoolbreed in kaart gebracht worden. Terug te vinden/ zichtbaar in Activiteiten(Hoe): Tijdpad(Wanneer): -Wij sluiten nu aan op onze doelgroep van dit moment. Als blijkt dat Lavoor met behulp van middelen aan kan sluiten op de onderwijsbehoeften van (nieuwe) leerlingen met een auditieve en-of visuele en-of fysieke beperking zal Lavoor de haalbaarheid van aanschaf van deze materialen en hulpmiddelen onderzoeken èn onderzoeken of Lavoor op die manier aan kan sluiten op onderwijsbehoeftes van de betreffende leerling. -Er wordt een RI&E plan van aanpak opgesteld waarin voorzieningen zijn omschreven. Indien van toepassing Schooljaar : RI&E plan SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

18 Domein 5. Basisondersteuning - Het HGW/ HGPD 1 zorgroutemodel is gebruikt als basis voor de onderwijsondersteuningsstructuur. - De school heeft afspraken vastgelegd over een aanbod voor leerlingen met ernstige leesproblemen of dyslexie en ernstige rekenproblemen of dyscalculie. - De school heeft afspraken vastgelegd over (ortho)pedagogische en/ of orthodidactische programma s en methodieken die gericht zijn op sociale veiligheid en het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen. - De school past de afspraken zoals vastgelegd in het ondersteuningsplan van het SWV adequaat toe. Conclusie en ambities t.a.v. Domein 5 Basisondersteuning Sterke punten: (Benoem een of meerdere standaarden die hierboven staan) -Het HGW/ HGPD 1 zorgroutemodel is gebruikt als basis voor de onderwijsondersteuning structuur. - De school heeft afspraken vastgelegd over een aanbod voor leerlingen met ernstige leesproblemen of dyslexie en ernstige rekenproblemen of dyscalculie. - De school heeft afspraken vastgelegd over (ortho)pedagogische en-of orthodidactische programma s en methodieken die gericht zijn op sociale veiligheid en het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen. - De school past de afspraken zoals vastgelegd in het ondersteuningsplan van het SWV adequaat toe. Terug te vinden/ zichtbaar in Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren: (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool) SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor HGW/HGPD: -De uitgangspunten voor HGW/ HGPD zijn vastgelegd in de afspraken t.a.v. ondersteuningsstructuur -De uitgangspunten zijn zichtbaar in de groepsoverzichten en groepsplannen -De school gaat bij het vaststellen van de onderwijsopbrengsten,leerdoelen en afstemming uit van positieve kwaliteiten van de leerlingen. Dit is zichtbaar in het groepsoverzicht/ groepsplan /HGW-HGPD formulier en het OPP - De school formuleert op basis van waarneming en analyse onderwijsbehoeften en legt dit vast in een groepsoverzicht - Het onderwijs is doel en opbrengstgericht ingericht, dit is zichtbaar door: Geformuleerde ambities/ opbrengsten op groepsniveau, leerdoelen in het groepsplan. De HGW/ HGPD cyclus wordt systematisch doorlopen. Opbrengsten (de mate waarin leerlingen geprofiteerd hebben van het onderwijs) wordt systematisch op 3 niveaus (school - groep - leerling) geëvalueerd, 18 Afspraken ondersteuningstructuur Groepsplannen en opbrengstgericht werken documenten. (zie bijlage 4)

19 op gereflecteerd en waar nodig verbeteringen aangebracht Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Dyslexie: -De school hanteert het protocol Ernstige Leesproblemen en Dyslexie. Evaluatie: -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van het pedagogisch klimaat - De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de oudertevredenheid -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de medewerkerstevredenheid -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de leerlingtevredenheid Afspraken: -De school heeft de wijze waarop zij zorg draagt voor een veilig pedagogisch klimaat vastgelegd - De school heeft de wijze waarop zij zorgt draagt voor het voorkomen of aanpakken van pestgedrag vastgelegd en handelt daar naar -De school organiseert periodiek consultatie besprekingen waarin zo nodig zorgleerlingen door intern begeleider, groepsleraar en extern deskundige besproken worden - De school stemt hun toetsmomenten en groepsbesprekingen zoals van toepassing binnen de HGW/ HGPD cyclus op elkaar af -De school betrekt voor een kritische deskundige inbreng t.b.v. leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften een onafhankelijke orthopedagoog binnen de consultaties/ ZAT -De school hanteert een toetslijn waarin opgenomen een overzicht van toetsen die tenminste op de school wordt afgenomen Bovenstaande punten behoeven meer diepgang, verslaglegging en continuïteit. HGW/HGPD: -De school stemt haar onderwijs zichtbaar af op de onderwijsbehoeften en legt dit vast in het groepsplan -De leraar is eigenaar van en dus verantwoordelijk voor het groepsoverzicht, groepsplan en realisatie en inrichting van het onderwijsproces - In de ondersteuningsstructuur zijn de Dyslexie protocol WMK Tevredenheidonderzoeken planning op KPO niveau Ouderpanel Ouder Info Lavoor Café KIVA groep 5-6 / GGGG en BBBB (zie bijlage 3) Preventief stappenschema pesten (zie bijlage 3a) Deze punten behoeven meer diepgang, verslaglegging en continuïteit. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

20 volgende componenten opgenomen; LB één zorgroute en schoolleider ondersteunen de leraar en dit blijkt uit: zij hebben de ondersteuningsbehoeften van elke leraar in beeld. Zij zorgen voor passende ondersteuning/ begeleiding/scholing/ professionalisering. Dit is vastgelegd in het schoolplan/ de ondersteuningsstructuur/ het personeelsbeleid. Er is sprake van constructieve samenwerking binnen het schoolteam. De cyclus van de HGW en het onderwijskundig overleg tussen leraren valt samen. Dyscalculie: -De school hanteert het protocol Ernstige Reken en Wiskundeproblemen en Dyscalculie: ERWD Evaluatie: -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de didactiek -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de organisatieprocessen - De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van de leerlingresultaten en progressie in het VO -De school evalueert systematisch en planmatig de kwaliteit van het naleven van de ARBO eisen Afspraken: -De school beschrijft pedagogische onderwijsbehoeften in het groepsoverzicht en stemt het handelen af; dit komt tot uiting in het groepsplan - Beschermende en belemmerende factoren, onderwijsbehoeften en Interventies worden met de ouders van de betreffende leerlingen overeengekomen en vastgelegd en wel voor wat betreft ambitie, proces, wederzijdse inspanning en effect of de HGPD-cyclus Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatieindicatoren): -De ondersteuningsbehoeften van de teamleden worden in beeld gebracht - Structureel observaties in de klas - Gesprekkencyclus opnieuw opstarten - Begeleiding aansluiten op ondersteuningsbehoeften van de teamleden - Onderzoek urgentie scholing enkele teamleden in nieuwe schoolplanperiode -Om een constructieve samenwerking binnen het team te creëren vinden er verschillende overleggen plaats; groepsbesprekingen leerlingbesprekingen - SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

21 ondersteuningsteamvergaderingen - bouwvergaderingen. -De afstemming vanuit papier naar praktijk behoeft een kwaliteitsslag. - Inzet en borging WMK - Voortgangsoverleg afspraken maken met VO - RI&E plan van aanpak maken nav check in mei De nadruk komt te liggen op het in beeld brengen van de pedagogische onderwijsbehoeftes en daar op anticiperen Activiteiten(Hoe): Gesprekkencyclus oppakken Groepsbesprekingen volgens jaarplan groepsplan Scholing; effectief gesprekken voeren met leerlingen; zie scholingsplan Tijdpad(Wanneer): Gesprekkencyclus februari 2015 Start scholing team effectief gesprekken voeren met leerlingen; Verdiepende scholing team effectief gesprekken voeren met leerlingen; Schoolplanperiode SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

22 Domein 6. Breedte/lichte ondersteuning - Wanneer de school zelf tijdelijk of langdurig niet in staat is in de specifieke onderwijsbehoeften van een leerling te voorzien dan gaat de school die samenwerking aan die past bij de ondersteuningsbehoefte van de school t.a.v. die leerling. De school voert regie over deze ondersteuning en is verantwoordelijk voor het onderwijs van de leerling. Conclusie en ambities t.a.v. Domein 6 Breedte/lichte ondersteuning Sterke punten: (Benoem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren: (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool) Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatie-indicatoren): Activiteiten(Hoe): Wanneer de school zelf tijdelijk of langdurig niet in staat is in de specifieke onderwijsbehoeften van een leerling te voorzien dan gaat de school die samenwerking aan die past bij de ondersteuningsbehoefte van de school t.a.v. die leerling. De school voert regie over deze ondersteuning en is verantwoordelijk voor het onderwijs van de leerling. -De school voert actief regie op de inzet van de ondersteuning door samenwerkingspartners en beoordeelt het effect hiervan op de school/ leerkracht/ leerling/ ouders -De ondersteuning van buiten de school is afgestemd op de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling en op de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht/ school -De school heeft de ondersteuning van buiten de school geïntegreerd in de HGW/ HGPD 1 zorgroute cyclus -De school heeft bij ondersteuning van buitenaf samen met de samenwerkingspartners de onderwijsbehoeften, ondersteuningsbehoeften, doelen, opbrengsten, evaluatie en het plan vastgesteld en vastgelegd -De school monitort de voortgang, effectiviteit van de breedteondersteuning samen met de ouders, leerkracht, IB, zorgteam en de onderwijsondersteuner van buiten de school -De school zorgt ervoor dat de geboden ondersteuning door de samenwerkingspartner afgestemd is op de handelingswijze van de leerkracht als die van de school Bovenstaande is nog niet schoolbreed ingebed bij de collega s. Dit heeft deels te maken met al dan geen ervaring op dit gebied. Tevens speelt hier ook de houding/ alertheid/ kwetsbaar durven opstellen van de leerkracht een rol Terug te vinden/ zichtbaar in Groepsoverzicht, groepsplannen en opbrengstgericht werken documenten. (zie bijlage 4) Groepsoverzicht, groepsplannen en opbrengstgericht werken documenten. (zie bijlage 4) Gesprekkencyclus oppakken; indien nodig ondersteuning / coaching Groepsbesprekingen volgens jaarplan groepsplan Tijdpad(Wanneer): Vanaf januari schooljaar SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

23 Domein 7. Diepte/ zware ondersteuning - De onderwijsbehoeften van de leerling zijn van dien aard dat de school handelingsverlegen is in de tegemoetkoming van deze onderwijsbehoeften en waarbij breedteondersteuning ontoereikend is. De leerling is, in overleg met ouders, leerkracht, school en voorziening, verwezen naar een voorziening die een afgestemd arrangement heeft in de tegemoetkoming van de onderwijsbehoefte van de leerling. Conclusie en ambities t.a.v. Domein 7 Diepte/zware ondersteuning Sterke punten: (Benoem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren: (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool) Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatieindicatoren): Activiteiten(Hoe): De onderwijsbehoeften van de leerling zijn van dien aard dat de school handelingsverlegen is in de tegemoetkoming van deze onderwijsbehoeften en waarbij breedteondersteuning ontoereikend is. De leerling is, in overleg met ouders, leerkracht, school en voorziening, verwezen naar een voorziening die een afgestemd arrangement heeft in de tegemoetkoming van de onderwijsbehoefte van de leerling. -De school is bekend met de aanmeldprocedure zoals bepaald door het samenwerkingsverband -De school levert, onder begeleiding van de intern begeleider, het onderwijskundig dossier aan dat voldoet aan de criteria voor handelingsgerichte indicatie van het samenwerkingsverband -De school heeft op basis van het eigen onderwijsprofiel en de onderwijsbehoeften van de leerling de eigen handelingsverlegenheid in kaart gebracht en deze beargumenteerd Terug te vinden/ zichtbaar in Procedure BOU; (zie bijlage 6) -De school heeft in het onderwijskundig dossier een koppeling gemaakt van het eigen schoolarrangement met de in school aanwezige expertise en de onderwijsbehoeften van de leerling -De school heeft op basis van de eigen expertise, eigen onderwijsprofiel inzichtelijk gemaakt op welke wijze de school het onderwijs heeft afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerling en wat het effect daarvan is geweest Het maken van een volgende stap in de 1 zorgroute; van koppeling op papier en praktijk van groepsoverzicht groepsplan weeklesrooster naar eigen schoolarrangement, onderwijsprofiel, eigen expertise Tijdpad(Wanneer): Nieuwe schoolplan periode SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

24 Domein 8. Eigenschappen op leerkrachtniveau Interpersoonlijk competent: Een leraar die interpersoonlijk competent is, zorgt er voor dat er in zijn klas of lessen een goede sfeer van omgang en samenwerken met zijn leerlingen heerst. Hij heeft persoonlijk contact met het individuele kind en is zich bewust van zijn eigen houding en gedrag en van de invloed daarvan op het kind en de groep. Hij stemt af op wat leerlingen bezighoudt en zorgt ervoor dat er een goede sfeer van samenwerken en samenleven heerst. Hij kan omgaan met de dynamiek van een heterogene groep. Pedagogisch competent: Een leraar die pedagogisch competent is, zorgt voor het welbevinden van kinderen. Hij bevordert de sociaalemotionele en morele ontwikkeling van kinderen. Hij creëert een veilige leefomgeving waarin hij kinderen helpt ontwikkelen tot zelfstandige en verantwoordelijke personen. - De leraar bouwt een goede relatie met individuele kinderen op en houdt daarbij rekening met verschillen tussen kinderen in cultureel, sociaal en emotioneel opzicht. - De leraar begeleidt kinderen bij het kunnen nemen van initiatieven en het zelfstandig kunnen werken. - De leraar zorgt voor een leersituatie waarin kinderen hun eigen inbreng kunnen hebben. - De leraar zorgt voor een veilige, vertrouwde leeromgeving waarin kinderen en leraren op een respectvolle manier met elkaar omgaan en verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en de omgeving. Vakinhoudelijk en didactisch competent: Een leraar die vakinhoudelijk en didactisch competent is, kan binnen een domein leerprocessen ontwerpen, aanbieden, begeleiden en evalueren, zodanig dat dit aansluit bij het niveau en de werkwijze van leerlingen. Hij heeft daarbij voldoende vakinhoudelijke en didactische kennis en vaardigheid om op professionele en planmatige wijze voor individuele leerlingen en voor de groepen waarmee hij werkt een krachtige leeromgeving tot stand te brengen. - De leraar heeft voldoende inhoudelijke en didactische kennis en vaardigheid om een krachtige leeromgeving te ontwerpen waarin leerlingen zich op een goede manier de leerinhouden van een bepaald vak eigen kunnen maken. - De leraar stemt de onderwijsleer- en spelactiviteiten en zijn handelen af op de kinderen en houdt rekening met individuele verschillen. - De leraar begeleidt kinderen tijdens de onderwijsleer- en spelactiviteiten en bevordert zowel zelfstandigheid als samenwerken. De leraar zet verschillende werkvormen in die bijdragen aan de cognitieve ontwikkeling van individuele kinderen. - De leraar heeft van ieder vak- en vormingsgebied voldoende parate kennis om de krachtige leeromgeving inhoudelijk betekenisvol te maken en heeft inzicht in de structurele opbouw van kennis in een vakgebied. De leraar beschikt over een vernieuwend didactisch repertoire om maatwerk voor kinderen te verzorgen. - De leraar evalueert zowel het product als het proces van een onderwijsleeractiviteit op het niveau van het individuele kind, op groepsniveau en op zijn eigen rol en aandeel. Organisatorisch competent: Een leraar die organisatorisch competent is, beschikt over managementcapaciteiten die het geïndividualiseerde werken in een heterogene groep mogelijk maakt. Hij zorgt voor een overzichtelijke, ordelijke, taakgerichte sfeer in de groep. Hij zorgt er voor dat leerlingen weten waar ze aan toe zijn en welke ruimte ze hebben voor eigen initiatief. Leerlingen weten wat ze moeten (of kunnen) doen, hoe en met welk doel ze dat moeten (of kunnen) doen. - De leraar heeft voldoende organisatorische kennis en vaardigheid om in de klas en de lessen een goed leef-, leer- en werkklimaat tot stand te brengen. - De leraar kan goed leiding geven. Orthodidactisch competent: Een leraar die orthodidactisch competent is in staat kinderen met specifieke onderwijsbehoeften betreffende een leer- of ontwikkelings vraagstuk zo te ondersteunen dat het kind zich optimaal kan ontwikkelen, hetgeen terug te vinden is in woord, daad en beschrijving verslaglegging in (HGPD) groeidocument) - De leraar is in staat om een veilige, voorspelbare en gestructureerde leeromgeving te bieden.(bijv. t.b.v. van autisme-spectrumstoornissen/ ADD/ ADHD of werkhoudingsproblemen). SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

25 - De leraar is in staat om aangepast en uitdagend onderwijs te bieden voor leerlingen met een eigen leerlijn die naar verwachting 1 F niet halen (bijv. t.b.v. kinderen met een beperkte begaafdheid of vertraagde (leer)ontwikkeling). - De leraar is in staat om een uitdagende, verrijkende, verdiepende en verbrede leeromgeving te creëren (bijv. t.b.v. hoogbegaafde kinderen en creatieve leerlingen). - De leraar is in staat om een taalrijke leeromgeving te bieden waarbij het ontwikkelen van taalvaardigheden plaatsvindt in een communicatief ingestelde omgeving met veel interactie tussen spreker en ontvanger (bijv t.b.v. kinderen met spraaktaal problemen, ass, dyslexie) - De leraar is in staat om op een oplossingsgerichte wijze verschillende gedragsinterventie technieken toe te passen. (bijv t.b.v. leerlingen met oppositioneel gedrag, adhd, ass). - De leraar is in staat om leerlingen met een vertraagde / stagnerende leesontwikkeling tot een adequaat leesontwikkelingsniveau te brengen. (t.b.v. kinderen met een vertraagde/verstoorde spelling- lees ontwikkeling) - De leraar is in staat om het rekenen en wiskunde diagnosticerend te onderwijzen.(bijv.t.b.v. kinderen met een vertraagde/verstoorde rekenontwikkeling) Competent in HGW (handelingsgericht werken): Een leraar die HGW competent is, werkt volgens de onderstaande 7 stappen van HGW. - De leraar heeft de onderwijsbehoeften van alle leerlingen in beeld en deze staan centraal voor de inrichting van het onderwijs. - De leraar stemt het handelen af op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. - De leraar is zich bewust van het feit dat de effectiviteit van de onderwijsleersituatie wordt beïnvloed door het eigen handelen en handelt daarnaar. - De leraar grijpt de positieve/ beschermende aspecten aan om het onderwijs in te richten en het leren te stimuleren. - De leraar werkt constructief samen met de leerling, ouders, collega s en overige onderwijsprofessionals. - De leraar handelt doelgericht en planmatig. - De leraar handelt systematisch, stapsgewijs en transparant. Competent in samenwerking met collega s en omgeving: - De leraar brengt een goede werksfeer tot stand door zich bewust te zijn van eigen houding en gedrag en de invloed daarvan op collega s. De leraar levert een bijdrage aan een goed pedagogisch en didactisch klimaat op zijn school, aan goede werkverhoudingen en een goede schoolorganisatie. - De leraar levert op eigen initiatief een constructieve bijdrage aan vormen van overleg binnen de school. De leraar zorgt voor een fijne werksfeer, waarin ruimte is voor initiatieven, die het team en de werkrelaties daarbinnen ten goede komen. - De leraar brengt een goede samenwerking met de omgeving tot stand en onderhoudt daarmee professionele relaties door zich bewust te zijn van eigen houding en gedrag en de invloed daarvan op de omgeving. De leraar spreekt ouders en ketenpartners aan en is zelf ook voor hen aanspreekbaar. Competent in reflectie en ontwikkeling: - De leraar kijkt kritisch naar eigen houding, gedrag en werk. Hij brengt onder woorden, wat de persoonlijke sterke en/of minder sterke kanten zijn. - De leraar onderzoekt, expliceert en ontwikkelt zijn vakkennis, zijn opvattingen over zijn leraarschap en ook zijn vakbekwaamheid. De leraar formuleert leervragen om zijn eigen ontwikkeling in gang te zetten en werkt planmatig aan zijn professionele ontwikkeling. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

26 Conclusie en ambities t.a.v. Domein 8 Eigenschappen op leerkrachtniveau Sterke punten: (Benoem een of meerdere standaarden die hierboven staan) Dit blijkt uit de volgende prestatie indicatoren: (afkomstig uit de onderwijsondersteuningstool) Interpersoonlijk competent Pedagogisch competent Vakinhoudelijk competent Organisatorisch competent Orthodidactisch competent -Een leraar die interpersoonlijk competent is, zorgt er voor dat er in zijn klas of lessen een goede sfeer van omgang en samenwerken met zijn leerlingen heerst. Hij heeft persoonlijk contact met het individuele kind en is zich bewust van zijn eigen houding en gedrag en van de invloed daarvan op het kind en de groep. Hij stemt af op wat leerlingen bezighoudt en zorgt ervoor dat er een goede sfeer van samenwerken en samenleven heerst. Hij kan omgaan met de dynamiek van een heterogene groep. Terug te vinden/ zichtbaar in Groepsobservaties op gebied van verschillende competenties Documenten 1- zorgroute WMK -Een leraar die pedagogisch competent is, zorgt voor het welbevinden van kinderen. Hij bevordert de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van kinderen. Hij creëert een veilige leefomgeving waarin hij kinderen helpt ontwikkelen tot zelfstandige en verantwoordelijke personen. -De leraar bouwt een goede relatie met individuele kinderen op en houdt daarbij rekening met verschillen tussen kinderen in cultureel, sociaal en emotioneel opzicht. -De leraar begeleidt kinderen bij het kunnen nemen van initiatieven en het zelfstandig kunnen werken. De leraar zorgt voor een veilige, vertrouwde leeromgeving waarin kinderen en leraren op een respectvolle manier met elkaar omgaan en verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en de omgeving. -Een leraar die vakinhoudelijk competent is, kan binnen een domein leerprocessen ontwerpen, aanbieden, begeleiden en evalueren, zodanig dat dit aansluit bij het niveau en de werkwijze van leerlingen. Hij heeft daarbij voldoende vakinhoudelijke en didactische kennis en vaardigheid om op professionele en planmatige wijze voor individuele leerlingen en voor de groepen waarmee hij werkt een krachtige leeromgeving tot stand te brengen. -De leraar heeft voldoende inhoudelijke en didactische kennis en vaardigheid om een krachtige leeromgeving te ontwerpen waarin leerlingen zich op een goede manier de leerinhouden van een bepaald vak eigen kunnen maken. Een leraar die organisatorisch competent is, beschikt SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

27 over managementcapaciteiten die het geïndividualiseerde werken in een heterogene groep mogelijk maakt. Hij zorgt voor een overzichtelijke, ordelijke, taakgerichte sfeer in de groep. Hij zorgt er voor dat leerlingen weten waar ze aan toe zijn en welke ruimte ze hebben voor eigen initiatief. Leerlingen weten wat ze moeten (of kunnen) doen, hoe en met welk doel ze dat moeten (of kunnen) doen. -De leraar kan goed leiding geven. Een leraar die orthodidactisch competent is in staat kinderen met specifieke onderwijsbehoeften betreffende een leer- of ontwikkelings vraagstuk zo te ondersteunen dat het kind zich optimaal kan ontwikkelen, hetgeen terug te vinden is in woord, daad en beschrijving verslaglegging in (HGPD) groeidocument) Ontwikkelpunten: (Noem een of meerdere relevante standaarden die hierboven staan) Acties(Wat) (benoem hier de relevante prestatieindicatoren): -De leraar is in staat om een veilige, voorspelbare en gestructureerde leeromgeving te bieden.(bijv. t.b.v. van autisme-spectrumstoornissen/ ADD/ ADHD of werkhoudingsproblemen). -De leraar is in staat om op een oplossingsgerichte wijze verschillende gedragsinterventie technieken toe te passen. (bijv t.b.v. leerlingen met oppositioneel gedrag, adhd, ass). -De leraar is in staat om leerlingen met een vertraagde / stagnerende leesontwikkeling tot een adequaat leesontwikkelingsniveau te brengen. (t.b.v. kinderen met een vertraagde/verstoorde spellinglees ontwikkeling) Pedagogisch competent(deel) Didactisch competent (deel) Organisatorisch competent (deel) Orthodidactisch competent (deel) -Een leraar die pedagogisch competent is, zorgt voor het welbevinden van kinderen. Hij bevordert de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van kinderen. Hij creëert een veilige leefomgeving waarin hij kinderen helpt ontwikkelen tot zelfstandige en verantwoordelijke personen. -De leraar die didactisch competent is begeleidt kinderen bij het kunnen nemen van initiatieven en het zelfstandig kunnen werken. -De leraar zorgt voor een leersituatie waarin kinderen hun eigen inbreng kunnen hebben. - De leraar stemt de onderwijsleer- en spelactiviteiten en zijn handelen af op de kinderen en houdt rekening met individuele verschillen. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

28 -De leraar begeleidt kinderen tijdens de onderwijsleer- en spelactiviteiten en bevordert zowel zelfstandigheid als samenwerken. De leraar zet verschillende werkvormen in die bijdragen aan de cognitieve ontwikkeling van individuele kinderen. -De leraar heeft van ieder vak- en vormingsgebied voldoende parate kennis om de krachtige leeromgeving inhoudelijk betekenisvol te maken en heeft inzicht in de structurele opbouw van kennis in een vakgebied. De leraar beschikt over een vernieuwend didactisch repertoire om maatwerk voor kinderen te verzorgen. -De leraar evalueert zowel het product als het proces van een onderwijsleeractiviteit op het niveau van het individuele kind, op groepsniveau en op zijn eigen rol en aandeel. -Een leraar die organisatorisch competent is, beschikt over managementcapaciteiten die het geïndividualiseerde werken in een heterogene groep mogelijk maakt. Hij zorgt voor een overzichtelijke, ordelijke, taakgerichte sfeer in de groep. Hij zorgt er voor dat leerlingen weten waar ze aan toe zijn en welke ruimte ze hebben voor eigen initiatief. Leerlingen weten wat ze moeten (of kunnen) doen, hoe en met welk doel ze dat moeten (of kunnen) doen. -De leraar heeft voldoende organisatorische kennis en vaardigheid om in de klas en de lessen een goed leef-, leer- en werkklimaat tot stand te brengen. -De leraar die orthodidactisch competent is, is in staat om een uitdagende, verrijkende, verdiepende en verbrede leeromgeving te creëren (bijv. t.b.v. hoogbegaafde kinderen en creatieve leerlingen). -De leraar is in staat om een taalrijke leeromgeving te bieden waarbij het ontwikkelen van taalvaardigheden plaatsvindt in een communicatief ingestelde omgeving met veel interactie tussen spreker en ontvanger (bijv t.b.v. kinderen met spraaktaal problemen, ass, dyslexie) -De leraar is in staat om het rekenen en wiskunde diagnosticerend te onderwijzen.(bijv. t.b.v. kinderen met een vertraagde/verstoorde rekenontwikkeling) Activiteiten(Hoe): Een leraar die HGW competent is, werkt volgens de 7 stappen van HGW. Aan de hand van missie-visie Lavoor focus bepalen: middels groepsobservaties op gebied van verschillende competenties en-of gesprekken met leerkrachten met betrekking tot bovenstaande competenties: De leerkracht doet er toe! Afstemmen scholingsbehoeftes en -noodzaak. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

29 Tijdpad(Wanneer): Volgens jaarplanning a.h.v. scholingsplan en afspraken 1 zorgroute Specifieke planning in nieuwe schoolplanperiode: Deel 3 Vijf concretiseringsaspecten Waar zich een specifieke ondersteuningsvraag van leerkracht en/of de school aandient, worden deze 5 aspecten in het HGPD-groeidocument ingevuld ten behoeve van de onderwijsbehoefte(n) van de betreffende leerling en de ondersteuningsbehoefte(n) van de leerkracht en/of de school. Het gaat dan om: 1. De hoeveelheid aandacht en tijd 2. Het onderwijsmateriaal 3. De ruimtelijke omgeving 4. De expertise 5. De samenwerking met andere instanties SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

30 Legenda gebruikte vaktaal en afkortingen (alfabetische volgorde) Vaktaal 1F AB ARBO ASS Auditief Autonomie BBA BBBB BOU CITO Verklaring Het niveau dat leerlingen aan het einde van groep 8 moeten beheersen om de overstap naar het VO goed te kunnen maken Ambulante begeleiding: Deze begeleiding is onder andere bedoeld om scholieren met een leerling gebonden financiering binnen het primair, voortgezet onderwijs en het middelbaar onderwijs te steunen bij moeilijkheden binnen school. Arbeidsomstandigheden Autisme Spectrum Stoornissen; Onder de noemer ASS vallen verschillende stoornissen, bijvoorbeeld Klassiek Autisme, het syndroom van Asperger, en PDD- NOS (pervasieve ontwikkelingsstoornis niet nader gespecificeerd). Deze mensen hebben vooral moeite met het sociale begrip en de sociale intuïtie. Er wordt bij klassiek autisme gesproken van een drietal hoofdkenmerken, namelijk kwalitatieve beperkingen op het gebied van sociale interacties, kwalitatieve beperkingen op het gebied van communicatie, en beperkte patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten waarbij sprake is van een stoornis in de verbeelding. Het syndroom van Asperger, ook wel aspergersyndroom, is een pervasieve ontwikkelingsstoornis vernoemd naar de Weense kinderarts dr. Hans Asperger. Het syndroom kenmerkt zich door beperkingen in de sociale interacties en een beperkt repertoire aan interesses en activiteiten. Anders dan bij de klassieke autistische stoornis is er geen sprake van vertraging in de ontwikkeling van de taalvaardigheid op jonge leeftijd. Er is een normale of soms hoge intelligentie en een gemiddelde neiging tot het maken van contact, maar er zijn tekortkomingen in de sociale interacties. PDD-NOS is de afkorting van Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified, een Engelse naam voor stoornissen die worden gerekend tot de pervasieve ontwikkelingsstoornissen. Pervasieve ontwikkelingsstoornissen is de overkoepelende naam voor stoornissen waartoe ook het autisme behoort, de autismespectrumstoornissen (ASS). Pervasief verwijst naar een diep doordringen van de stoornis in vele facetten van de ontwikkeling. Een 'ontwikkelingsstoornis' duidt erop dat een kind zich anders ontwikkelt dan andere kinderen. Met betrekking tot het gehoor Recht om zelf te bepalen wat je doet Bovenbestuurlijke arrangementen De vier hoofd gevoelens Bang Boos Blij - Bedroefd Bovenschoolse Ondersteunings Unit De BOU bestaat uit een wisselende groep medewerkers van KPO Roosendaal die vanwege een bepaalde deskundigheid hierin werkzaam zijn. Scholen kunnen een beroep doen op de BOU als het gaat om vragen met betrekking tot hun schoolontwikkeling en/of begeleiding op leerlingniveau Instituut voor toetsontwikkeling SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

31 Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Diagnosticerend Didactiek Domein Dyscalculie Speciaal onderwijs voor blinde en slechtziende leerlingen. Dit cluster bestaat uit scholen voor visueel gehandicapte leerlingen of meervoudig gehandicapte leerlingen die slechtziend of blind zijn. De meeste van deze leerlingen gaan met speciale begeleiding naar het gewone onderwijs. De overige bezoeken speciale scholen. Speciaal onderwijs voor dove en slechthorende leerlingen en leerlingen met een communicatieve beperking. Dit cluster bestaat uit scholen voor dove en slechthorende leerlingen en voor leerlingen met ernstige spraakmoeilijkheden of taalmoeilijkheden. Deze scholen zijn er ook voor leerlingen met communicatieve problemen, zoals bij bepaalde vormen van autisme. Speciaal onderwijs voor gehandicapte en langdurig zieke leerlingen. Dit cluster bestaat uit scholen voor leerlingen met lichamelijke of verstandelijke beperkingen. En voor langdurig zieke kinderen en leerlingen met epilepsie. Speciaal onderwijs voor leerlingen met stoornissen en gedragsproblemen Dit cluster bestaat uit scholen voor leerlingen met psychiatrische stoornissen of ernstige gedragsproblemen. Ook scholen die verbonden zijn aan pedologische (kinderkundige) instituten vallen onder dit cluster. Oorzaak van een probleem achterhalen De theorie van de overdracht van kennis, vaardigheid en inzicht Gebied, terrein Dyscalculie betekent letterlijk 'niet kunnen berekenen'. Het is net als bij dyslexie in feite een andere term voor ernstige en hardnekkige problemen bij het aanleren van bepaalde schoolse vaardigheden, die niet worden veroorzaakt door een gebrek aan intelligentie of te weinig onderwijs. Bij dyscalculie gaat het om ernstige en hardnekkige problemen met het leren en vlot/accuraat oproepen/toepassen van reken-wiskundekennis (feiten/afspraken). Dyslexie Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen. De term komt uit het Grieks. Dys = niet goed functioneren, beperkt, en lexis = taal of woorden. Bij dyslexie gaat lezen, spellen en ook zelf schrijven, gezien de leeftijd en het onderwijsniveau, veel te moeizaam, terwijl iemand wel een gemiddelde intelligentie heeft. Er is alleen sprake van dyslexie als er geen andere oorzaken zijn die de leesproblemen kunnen verklaren. Bij dyslexie kunnen zowel lees- als spellingsproblemen voorkomen, maar deze komen ook los van elkaar voor. ERWD ESIS Expertise Fysiek Gedrag interventie technieken Gewicht leerlingen Afkorting van: Ernstige Reken Wiskunde Problemen ESIS is een compleet leerlingadministratie- en leerlingzorgprogramma. Deskundigheid Lichamelijk Actieve handelingen om probleemgedrag op te lossen De gewichtenregeling in het basisonderwijs bepaalt hoeveel geld een basisschool SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

32 krijgt om onderwijsachterstanden weg te werken. Dit gebeurt op basis van het opleidingsniveau van de ouders en het postcodegebied van de school. GGGG HAVO Heterogene groep HGW HGPD HRM IB ICT Intrinsieke motivatie KiVa Klassenmanagement KPO LB leerkracht Gebeurtenis => Gevoel => Gedrag => Gevolg Hoger algemeen voortgezet onderwijs Heterogene groepen zijn groepen waarbij de leerlingen een verschillend niveau hebben. Dat niveau kan betrekking hebben op het leervermogen of de kennis, maar ook op de vaardigheden, zoals de samenwerking. Handelingsgericht werken Handelingsgerichte procesdiagnostiek. Dit is een werkwijze waarbij de leerkracht op een snelle en positieve manier tot handelingsadviezen komt. Door de leerlingbegeleider van de school en de interne begeleiding van de school, worden individuele gesprekken met de groepsleerkracht gevoerd. In deze gesprekken wordt de situatie van het kind in kaart gebracht. Hierbij denken we in de eerste plaats in kansen. Daarbij gaat het niet alleen om hoe het kind zich op school gedraagt, maar ook over hoe het thuis en in de vrije tijd gaat. Als er al andere instanties betrokken zijn, bijvoorbeeld logopedie of jeugdzorg, dan wordt deze informatie uiteraard ook meegenomen. Human resource management. Manier van vulling geven aan personeelsbeleid. Interne begeleiding Informatie- en communicatietechnologie; computergebruik Motivatie die mensen vanuit zichzelf hebben. Hun ambitie, hun interesse of de voldoening die ze beleven aan het leveren van een prestatie. KiVa is een succesvol programma dat in Nederland en in Finland effectief is bij het voorkomen en oplossen van pesten. KiVa is één van de schoolbrede programma s die goedgekeurd zijn door het NJI (Nederlands Jeugd Instituut) om pesten tegen te gaan op basisscholen. KiVa is gebruiksvriendelijk, vernieuwend en heeft concrete materialen voor leerkrachten, leerlingen en ouders. KiVa legt de nadruk op de rol van de hele groep bij het voorkomen en stoppen van pesten. Klassenmanagement omvat alle maatregelen die een leerkracht neemt om een ideaal leer- en werkklimaat te creëren. Met andere woorden: klassenmanagement is de manier waarop het onderwijs georganiseerd wordt. Het gaat hierbij niet alleen om regels, maar om veel meer aspecten: de lesinhoud, de methoden, de manier van werken, de instructie en de relatie tussen leerkracht en leerlingen. Katholiek Primair Onderwijs. Basisschool Lavoor valt onder het bestuur van KPO Roosendaal. KPO Roosendaal verzorgt het onderwijs voor ruim leerlingen op 21 scholen in Roosendaal, Wouw, Wouwse Plantage, Heerle, Moerstraten en Nispen. De leraar LB geeft onderwijs en begeleidt leerlingen net zoals de LA leerkracht. De LB leerkracht levert tevens een bijdrage aan de voorbereiding en ontwikkeling van het onderwijs, levert bijdragen aan de schoolorganisatie en is verantwoordelijk voor professionalisering. De leraar LB heeft beleids- en SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

33 LGF MARAP MDC MR OPP Orthodidactisch Orthopedagogisch Pedagogisch bedrijfsvoeringsondersteunende werkzaamheden en draagt informatie en vaardigheden over. Leerling gebonden financiering. De school krijgt per 1 augustus 2014 geen leerlinggebonden financiering (lgf of rugzak) meer als uw kind met een indicatie op het regulier onderwijs zit. Het geld gaat nu naar het samenwerkingsverband waarin de scholen samenwerken. De onderwijsbehoefte van de leerling staat centraal. Scholen krijgen meer ruimte om te bepalen welke omdersteuning leerlingen nodig hebben om onderwijs te volgen. Samenwerkingsverbanden moeten duidelijk aangeven waarvoor zij het budget voor extra hulp inzetten. Management rapportage. Elke KPO school maakt n.a.v. de CITO toetsen twee maal per jaar een managementrapportage. Een analyse van de vooraf vastgestelde vaardigheidsgroei op school-, groeps- en individueel niveau staan hierbij centraal. Elke leerkracht brengt voor zijn-haar groep in beeld welke leerkracht interventies welk effect hebben gehad. Dit vormt de basis voor een aanpak in de daaropvolgende periode. Multi disciplinair team op bestuursniveau. Dit team geeft advies over de afgifte van beschikkingen voor arrangementen in de zware ondersteuning. De MDC wordt bemenst door personen die ter zake deskundig zijn. Afkorting voor: medezeggenschapsraad. De Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) verplicht elke basisschool om een Medezeggenschapsraad (MR) te hebben. De MR is wat de naam zelf al zegt: een orgaan voor medezeggenschap, voor inspraak. De MR is het orgaan waarin de diverse groepen die in de school aanwezig zijn, ouders en personeel, worden vertegenwoordigd. De MR spreekt voor zowel ouders als personeel en neemt namens hen een standpunt in ten opzichte van datgene wat het bestuur/schooldirectie doet. Een van de belangrijkste instrumenten van de MR daarbij is het instemming- en adviesrecht. Het doel is dat belanghebbenden kunnen meepraten over beslissingen die hen aangaan en deze behartigd. De MR probeert een sfeer van openheid en democratie te bevorderen, zodat alle betrokkenen bij school op de hoogte zijn wat er speelt en daarop kunnen reageren. Ontwikkelingsperspectief. Het ontwikkelingsperspectief is een document dat de school na overleg met de ouders vaststelt over leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. In het oude systeem was er een handelingsplan voor leerlingen met een rugzakje. Dat wordt nu vervangen door het ontwikkelingsperspectief. Het is een leertaakgerichte begeleiding die is gebaseerd op cognitieve en orthopedagogische principes en recente wetenschappelijke inzichten. Naast leergebieden als technisch en begrijpend lezen, spelling en rekenen, is er ook aandacht voor werkhouding, concentratie, planning, het organiseren van taken als school- en huiswerk en training van cognitieve vaardigheden als geheugen en visueel-ruimtelijk inzicht. De orthopedagogiek betreft een specialisatie in de opvoedkunde die zich richt op de behandeling van mensen met een mentale en/of fysieke beperking en mensen die zich in een problematische leer- of opvoedingssituatie bevinden. Opvoedkundig SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

34 Pictogrammen Prestatie indicatoren PO RI&E SBO SO SOP SWV TLV Tool Visueel Visualisaties VMBO VO VVTO-E VWO WMK ZAT Symbolen, afbeeldingen Meetbaar omschreven doelen Primair onderwijs Risico inventarisatie en evaluatie Speciaal basis onderwijs Voortgezet onderwijs School ondersteuningsprofiel Samenwerkingsverband Toelaatbaarheidsverklaring voor speciaal basisonderwijs op bestuursniveau Een tool is een instrument dat je kan helpen, ondersteunen en inspireren om te werken aan werkbaar werk Zien, zichtbaar Wat te zien is. Vertaling van gedachte naar een beeld. Voortgezet middelbaar beroepsonderwijs Voortgezet onderwijs Vroeg vreemde talen onderwijs Engels Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs Werken met kwaliteit. WMK is een webbased kwaliteitsintrument. Het legt de basis voor goede kwaliteitszorg en integraal personeelsbeleid en voldoet aan de laatste eisen van onderwijsinspectie. Zorg adviesteam. De leerkrachten zien alle kinderen van 4 tot 13 jaar vijf dagen per week op de basisschool. Ze kunnen gedrags-, ontwikkelings- en opvoedingsproblemen bij kinderen en ouders vroegtijdig signaleren en vervolgens de benodigde (leerlingen)zorg bieden. Dit doen de leerkrachten samen met de intern begeleiding. Bij complexe psychosociale problemen (Hierbij is de gedachte dat een gezonde geest en een goed functionerend lichaam beide nodig zijn om goed te kunnen functioneren in de omgeving) hebben kinderen en ouders zorg en hulpverlening nodig van de lokale voorzieningen en de jeugdzorg. Binnen de gemeente Roosendaal zorgt een goede aansluiting van onder meer centrum voor jeugd, leerplicht en politie voor de inzet van snelle, effectieve, efficiënte en goed afgestemde hulpverlening. Er zijn partijen die minimaal in een ZAT deel moeten nemen om de beoogde doelen en functies te realiseren. Daarnaast zijn er partijen die op afroep aanwezig kunnen zijn. Dit is afhankelijk van de te bespreken casussen of van de lokale of regionale zorgstructuur. SchoolOndersteuningsProfiel Lavoor

35

36 Schooljaar Overzicht taken team KPO Basisschool Lavoor Op het gebied van: Zorg en begeleiding - Kwaliteitsmanagement Onderwijskundig. Uitgevoerd op basis van onze vier pijlers: Betrouwbaar - Leergericht - Stimulerend - Wereldwijs De leerkracht is de eerstverantwoordelijke voor het pedagogisch klimaat in de klas en de aansluiting op de onderwijsbehoeftes van onze leerlingen: = De leerkracht heeft een groepsoverzicht met aandachtspunten per individuele leerling op sociaal/ emotioneel- en cognitief gebied = De leerkracht zorgt voor afstemming op instructieniveau = De leerkracht is eerste aanspreekpunt voor ouders/ verzorgers = De leerkracht is de professional op het gebied van didactiek en klassenmanagement = De leerkracht geeft tijdig ontwikkelingen externe hulp en extra zorg bij LB één zorgroute aan = De leerkracht analyseert toetsgegevens (VS en VSG), vergelijkt deze met passende opbrengsten Lavoor en anticipeert hierop door zijn of haar handelen in volgende groepsplan en laat dit terugkomen in het weeklesrooster. De directie = Kan voor zichzelf en het team de huidige ontwikkelingen bijeen brengen tot één missie, visie en concept (focus) voor de school uiteengezet in het (nieuwe) schoolplan/ scholingsplan. = Communiceert hierover helder met ouders, medewerkers, bestuur en andere stakeholders. = Richt zich op onderwijskundig leiderschap in relatie tot strategisch handelen, begeleiding en werkt beheer/organisatie volgens de PDCA cyclus aan het verder implementeren/ optimaliseren van passend onderwijs. = Hanteert de gesprekscyclus. = Initieert en/of verplicht scholing waar nodig. = Hanteert het INK model als een belangrijk referentiekader voor de implementatie van Passend Onderwijs. De leerkracht wordt ondersteund door het ondersteuningsteam. Op de volgende pagina s staan alle taken en verantwoordelijkheden van de leden van het ondersteuningsteam en de taken van de overige (LB) leerkrachten vermeld.

37 LB één zorgroute Resultaatafspraak: op papier voldoen alle groepsplannen, de groepsoverzichten en de weeklesroosters aan de afspraken van de één zorgroute. Evaluatie vindt twee keer per jaar plaats middels groepsbespreking en groepsbezoeken. 1-2 Chris Colinda Groepsplan en weekles rooster 3-4 Hoveniers Berg 3-5 Morelberg Hanneke 5-8 Heulberg 6-8 Morelberg Debbie HBG Josette = Begeleidt structureel de leerkrachten bij het maken en het uitvoeren van groepsplannen en de daaruit voortvloeiende ontwikkeling. = Begeleidt structureel de leerkrachten bij het beschrijven van de groepsoverzichten en opstellen en analyseren van complexe doelen en het op- en bijstellen van groepsplannen. (4 periodes per schooljaar) = Begeleidt in de koppeling van het groepsplan en het week lesrooster. = Adviseert en begeleidt de leerkrachten in het organiseren van de ondersteuning aan de leerlingen. = Alle individuele leerlingen met extra onderwijsbehoeftes zijn in beeld. Evaluatie vindt twee keer per jaar plaats middels groepsplan bespreking en groepsbezoeken. = Bewaakt de doorgaande lijnen. = Bewaakt de gemaakte afspraken. = Volgt de vaardigheidsscore, de vaardigheidsgroei per individuele leerling met de daarbij behorende verklaringen van de leerkracht en eventuele OPP van de door de leerkracht aangemelde individuele leerlingen die niet in één van de drie groepen van het groepsplan passen of specifieke onderwijs- of instructie behoefte hebben. = Ondersteunt waar nodig (behoefte vanuit leerkracht, ouders, of LB één zorgroute) bij gesprekken met ouders/ externen = Zorgt middels het maken van afspraken en volgen procedures voor afstemming tussen leerkracht en consultatiegever/ smw. = Gaat bij bovenstaande uit van onderwijsbehoeften van leerlingen op sociaal emotioneel-, cognitief- en creatief gebied.

38 Coördinator één zorgroute Resultaatafspraak: er wordt gehandeld volgens het schoolondersteuningsprofiel. Alle individuele leerlingen met extra onderwijsbehoeftes zijn in beeld. Onderwijsassistente Resultaatafspraak: alle interventies, vorderingen èn verslagen van besprekingen staan in het dossier van de rugzakleerling Vera Anita = Netwerken: neemt deel aan door KPO georganiseerde overleggen / WSNS. = Zorgt voor afstemming tussen de leerkracht/ ouders en partijen die deelnemen in het ZAT overleg. = Brengt kennis en kunde in bij ZAT overleg. = Volgt de landelijke ontwikkelingen en initieert, stimuleert en coördineert deze binnen de school. = begeleidt rugzakleerlingen = analyseert de vorderingen van de rugzakleerlingen = is aanwezig bij groot overleg = is (samen met de leerkracht) direct contactpersoon van ambulant begeleider = ondersteunt leerkrachten tijdens het onderwijsleerproces. = ondersteunt bij toetsafnames volgens toetsprotocol. = Stelt met de leerkracht individuele handelingsplan en handelingsovereenkomst van rugzakleerling op = Heeft overzicht van inkomsten en uitgaven REC gelden = Volgt de laatste ontwikkelingen van CITO en informeert collega s hierover. = Zorgt voor toetsmaterialen van CITO. LB kwaliteitsmedewerker Resultaatafspraak: er is een effectief werkend kwaliteitsmanagement systeem wat helder en duidelijk is bij het team. Vera = Ontwikkelt een effectief werkende Kwaliteitsmanagement systeem Lavoor. = Bewaakt de doorlopende lijnen en afspraken m.b.t. het hoger- en gewaagd doel, kernkwaliteiten, merkwaarden en ondersteuningsbeleid Lavoor. = Borgt kwaliteitsmanagement systeem (procedures en protocollen) middels PDCA cyclus. = betrekt leerkrachten bij het vorm geven en borgen van kwaliteitsmanagement.

39 LB opbrengst gericht werken Resultaatafspraak: op leerling-, groeps- en schoolniveau zijn alle M en E toetsen geanalyseerd, conclusies getrokken en verwerkt in een (MARAP) Managementrapportage Coördinator pedagogisch klimaat Resultaatafspraak; Er is een jaarplanning waarop activiteiten staan rondom pedagogisch klimaat, tevens staat dit geagendeerd op bouw-, locatieen teamvergaderingen LB coachen en begeleiden SVIB Resultaatafspraak: het coachen en begeleiden heeft als effect dat er meetbare en waarneembare vooruitgang is met betrekking tot de resultaatafspraken. Frank Leo Chris = Bespreekt, checkt en evalueert 2x per jaar de resultaatafspraken van elke groep met de leerkrachten. = Stelt MARAP s op n.a.v. toetsresultaten Lavoor. = Werkt trendanalyses per groep en schoolbreed uit. = Ondersteunt de leerkrachten bij het analyseren van de toetsresultaten; de vaardigheidsscores en de vaardigheidsgroei en anticiperen daarop. = Checkt de passende opbrengsten Lavoor: vaardigheidsscores / vaardigheidsgroei per jaargroep. Initieert, checkt, coördineert en stimuleert activiteiten/ besprekingen rondom: = LVS SEO. = preventief stappenschema pesten = sociogram. = jaarplanning pedagogisch klimaat. = doorgaande lijnen pedagogisch klimaat = sociale vaardigheidstraining. = KiVa. = Schoolposter met de 4 G s en de 4 B s. = Coacht en begeleidt de (nieuwe) leerkrachten en stagiaires in het kader van doorgaande lijnen en visie Lavoor. Het accent ligt op interactie, didactiek en klassenmanagement. = Zet SVIB in waar mogelijk nodig. Locatiecoördinator Resultaatafspraak: de collegae voeren de gemaakte afspraken uit en de notulen zijn helder en concreet uitgewerkt. Hoveniers berg: Josette. Heulberg: Frank Morelberg: Vera = Ondersteunt de collegae bij de locatie gerelateerde zaken. = Ondersteunt de directie in de (dagelijks) lopende zaken op locatie. = Bewaakt de gemaakte afspraken op onderwijsinhoudelijk organisatorisch gebied = Is het directe aanspreekpunt voor de ouders en het team wanneer de directie niet aanwezig is. = Is voorzitter van de locatievergaderingen.

40 Bouwcoördinator Resultaatafspraak: de collegae voeren de gemaakte afspraken uit en de notulen zijn helder en concreet uitgewerkt. LB taal Resultaatafspraak: het taalbeleidsplan is opgesteld, ingevoerd en geborgd. LB VVTO-E Resultaatafspraak: er wordt jaarlijks geëvalueerd en een rapportage gemaakt aan de hand van de KPO format. LB Internationalisering Resultaatafspraak: er wordt tussen de reizen geëvalueerd en een rapportage gemaakt aan de hand Erasmus + format. 1-2: Monique 3-4: Brigitte 5-6 Sylvana/ Jolanda 7-8 Dennis Sjoukje Maaike Vera Vera = Ondersteunt de collegae bij de bouw gerelateerde zaken. = Coördineert bouw gerelateerde zaken. = Is voorzitter van de bouwvergaderingen. = Bewaakt de gemaakte bouwafspraken. = Zet taalbeleidsplan op met de doorlopende leerlijnen van de peuterspeelzaal naar groep 1-2 t/m 8 = Bewaakt het taalbeleidsplan en de daarbij behorende Protocollen. = Heeft overzicht van alle geïndiceerde dyslexie leerlingen = Heeft kennis van de laatste ontwikkelingen m.b.t. dyslexie. = Heeft kennis van materiaal- en methodegebruik t.a.v. dyslexie. In kader behoud predikaat Early Bird: = Bewaakt doorgaande lijnen VVTO-E = Voert klasbezoeken uit a.h.v. Early Bird Kijkwijzer = geeft voorbeeldlessen + Is contactpersdoon early Bird = Initieert, coördineert en stimuleert CLIL, I pockets en Back pack Gold = Checkt Internationalisering project Initieert, coördineert en stimuleert Internationalisering op schoolniveau. Digicoach Resultaatafspraak: de inzet van de computers en het digibord in de groep gebeurt volgens afspraken ICT beleidsplan. Dennis Eric Monique = Ondersteunt en begeleidt structureel de leerkrachten bij hun ontwikkeling en het uitvoeren van het ICT beleidsplan en de daaruit voortvloeiende ontwikkeling. = Check en bijstellen van ICT Beleidsplan op. = Voert tweejaarlijks een klasbezoek uit m.b.v. een kijkwijzer met betrekking tot gebruik van het digibord en de inzet van de computers in de groep. = Begeleidt leerkracht en leerling bij het werken met nieuwe producten zoals i-pad, schoolmates e.d.

41 Lb Social Media Resultaatafspraak: Het werken met Ipads in de onderbouw is doelgericht en eigen gemaakt en zichtbaar in alle onderbouw groepen. LB ICT Resultaatafspraak: er is een visie ontwikkeld op het gebied van wereldoriëntatie, welke methode gaan we vanaf hanteren. Monique = Experimenteert met social media en Ipads in groepen 1-2 = Deelt ervaringen en good practise met collega s 1-2 = Coacht en begeleidt collega s groep 1-2 in bovenstaande = Onderzoekt in hoeverre social media een goed middel is t.b.v. wereldoriëntatie/ Internationalisering in de onderbouw. Eric = Onderzoekt m.b.t. wereldoriëntatie/ Internationalisering midde bovenbouw: - Hoe kunnen we ICT/ social media zodanig inzetten dat wereldoriëntatie de kinderen meer boeit en meer is dan begrijpen lezen... - Hoe kunnen we ICT/ social media zodanig inzetten dat internationalisering nog meer gaat leven bij de kinderen en alle teamleden. LB meerbegaafdheid/ hoogbegaafdheid Resultaatafspraak: de kennis en kunde vanuit HBG worden gebruikt om invulling te geven aan meerbegaafdheid protocol. In alle groepen wordt gewerkt volgens meerbegaafdheid protocol. Judith = Ondersteunt en begeleidt de leerkrachten bij het uitvoeren van het protocol meerbegaafdheid en de daaruit voortvloeiende ontwikkeling. = Coördineert werkzaamheden van de plusgroep. = Checkt de uitvoering en de voortgang van het protocol meerbegaafdheid in de klas op de doorgaande lijnen en de dagelijkse afspraken en de uitvoering per groep. = Adviseert leerkrachten m.b.t. leerling kenmerken en inzet Minimum-, verdiepings - of versneld programma. LB coördinator Hoogbegaafdheidsgroep. Josette = Ondersteunt de collega s bij HBG gerelateerde zaken = Ondersteunt de directie in de (dagelijks) lopende HBG zaken. = Fungeert als onderwijskundig en organisatorisch leider van de HBG afdeling = Is het directe aanspreekpunt voor de ouders en het team met betrekking tot HBG. = Checkt de uitvoering en de voortgang van het HBG onderwijs in de klas op de doorgaande lijnen en de dagelijkse afspraken en de uitvoering per groep.

42 In samenwerking met ouderpanel opgezet; (preventief) stappenschema pesten (preventief) stappenschema pesten Gebeurtenis Gevoel Gedrag Gevolg Vermoeden Gehoord Gezien Serieus nemen Aanpakken Onderzoeken Onderzoeken Bevestigd Niet bevestigd Aanpakken: - Bewust maken van effect eigen gedrag: de gepeste helpen de pester stoppen de meelopers aanspreken - Ouderbetrokkenheid - Dossiervorming - Duo overleg leerkrachten - Overleg TSO en BSO - Externe ondersteuning/ hulp In de gaten houden Pesten gaat door Pesten stopt! PESTEN STOPT Betrokkenen: Collega s Ouders Gepeste Pester Meelopers Afspraken Oudergesprek Bewustwording Bewustwording Bewustwording doorgeven GGGG GGGG GGGG PESTEN GAAT DOOR Omgangsregels Ouderavond Toekomstafspraak Toekomstafspraak Toekomstafspraak

43 In samenwerking met ouderpanel opgezet; (preventief) stappenschema pesten Definities Plagen Pesten - Gelijke machtsverhouding - Scheve machtsverhouding (1 tegen 1 of meerderen + omgeving) - Slachtoffer kan zich verdedigen - Slachtoffer kan zich niet verdedigen (machteloos) - Het gebeurt incidenteel - Het gebeurt langdurig en intensief - Er is geen sprake van mishandeling - Er is sprake van mishandeling (bedreigend) - Er is geen sprake van schade - Er is sprake van schade (angst, gevolgen) Plagen gebeurt spontaan en beide partijen hebben (achteraf) lol. Preventief / signalering; Twee keer per jaar afname KIJK-SEO door leerkrachten groep 1-4 en door leerlingen en leerkracht groep 5-8 in november en maart Sociogram in groep 5 t/m 8 in januari door leerlingen Journaalactiviteiten na afname KIJK-SEO vragenlijst en sociogram Dossiervorming/ groepsoverzicht Gebruik maken van pijler poster in de groep Naar behoefte gebruik van de methode Kinderen en hun sociale talenten Naar behoefte gebruik No-blame methode Naar behoefte Coole Kikker Aanpakken; Plannen (ze ook Lavoorbode november 2013): Actie/rol school; op teamniveau koppeling merkwaarden aan pedagogisch klimaat; schoolleefregels; check middels ouderarena / workshop rondom pesten / expertise in huis halen / thema avond voor ouders organiseren / collegiale consultatie / bewustwording eigen gedrag: mimiek, stemgebruik en houding van gepeste en pester / oriëntatie nieuwe methode / werken met GGGG model als basis in alle groepen: Gebeurtenis > Gevoel > Gedrag > Gevolg / werken met de 4 hoofdgevoelens BBBB: Boos Bang Blij Bedroefd / Elke klas krijgt een poster met pijlers; Betrouwbaar Leergericht Stimulerend Wereldwijs waarop per schooljaar eigen groepsregels gemaakt worden / er is een coördinator pedagogisch klimaat die ervoor zorgt dat het schema en denkwijze geëvalueerd en gedragen wordt en actief blijft. Actie/rol leerkracht; Leerkracht is pro actief!! Herkennen, signaleren, actieve antenne, empathisch vermogen! / opbrengsten sociogram en KIJK opnemen in groepsoverzicht / professionele houding Actie/rol ouders; zich bewust zijn van de rol van hun kind / anticiperen op deze rol / thema avond / ouder arena Actie/rol leerling; zich bewust worden van eigen gedrag: mimiek, stemgebruik en houding: GGGG/ leerling-panel Allen; open communicatie / GGGG model dient als bespreek- en bewustwordingsmodel / NOT done mentaliteit

44 Gebeurtenis; Wat is er gebeurd? GGGG model met hoofdgevoelens BBBB gebeurtenis-gevoel-gedrag-gevolg bang-boos-blij-bedroefd Gevoel; Welk gevoel krijg je daarbij? Gedrag; Welk gedrag laat je zien? Welke gedrag kan ook bij dit gevoel horen? Gevolg: Wat is het gevolg van jouw gedrag? Wat zou het gevolg kunnen zijn wanneer je ander gedrag laat zien? Het gevolg is meteen de nieuwe gebeurtenis!

45 GROEPS ANALYSE M- TOETSRESULTATEN JANUARI 2015 VAKGEBIED: GROEP + LEERKRACHT: BEHAALDE GEMIDDELDE VAARDIGHEIDSSCORE E TOETS BEHAALDE GEMIDDELDE VAARDIGHEIDSSCORE M TOETS BANDBREEDTE VAARDIGHEIDS SCORES PASSENDE OPBRENGSTEN LAVOOR BEHAALDE GEMIDDELDE VAARDIGHEIDSGROEI VAN E TOETS NAAR M TOETS VAARDIGHEIDSGROEI PASSENDE OPBRENGSTEN LAVOOR VERKLARINGEN BOVENSTAANDE OPBRENGSTEN Notatie 2 sterkste leerlingen + bijbehorende behaalde VS- scores + behaalde vaardigheidsgroei van deze leerlingen in vergelijking met de passende vaardigheidsgroei van Lavoor. Noteer hier tevens ook de leerling met de meeste vaardigheidsgroei. Notatie 3 zwakste leerlingen + bijbehorende behaalde VS scores. + behaalde vaardigheidsgroei van deze leerlingen in vergelijking met de passende vaardigheidsgroei van Lavoor. Noteer hier tevens ook de leerling met de minste vaardigheidsgroei.

46 WELKE INTERVENTIES PAS IK IN GROTE LIJNEN TOE VOOR MIJN VOLGENDE GROEPSPLAN? Denk hierbij aan : veranderen van leerkrachthandelen, effectieve leertijd, directe instructiemodel, klassenmanagement, inzet expertise, wijzigen groepsoverzicht en groepsplannen, streefdoelen op groepsniveau aanpassen, inzet (extra) interne ondersteuning, gesprekken directie / ondersteuningsteam, nascholing en/of meer intervisie of collegiale consultatie (paralleloverleg) en zorg voor een koppeling met je weeklesrooster. WELKE INTERVENTIES PAS IK GERICHT TOE VOOR MIJN 2 STERKSTE EN 3 ZWAKKE LEERLINGEN ÈN VOOR MIJN LEERLINGEN MET DE MEESTE EN MINSTE VAARDIGHEIDSGROEI TOE IN MIJN VOLGENDE GROEPSPLAN? Denk hierbij aan hoe je dit terugziet in je groepsplan en hoe maak je de koppeling met je weekrooster?; wat doe je precies met deze leerlingen? Welk plan van aanpak heb je voor de sterke leerlingen? Denk bijv. aan basis maken dan meteen verrijken / gebruik verdiepende lesstof en materialen/ zelfstandig (ver)werken/ maatjeswerk/ juist wel volgen van instructie voor hogere punten/ diagnostisch gesprek. Welk plan van aanpak heb je voor je zwakke leerlingen? Denk bijv. aan reductie/ gebruik (hulp)materialen/ maatjeswerk/ alleen antwoorden noteren/ responsieve instructie/ herhalen instructie/ diagnostisch gesprek/opstarten OPP of verwijzing naar OPP.

47 Kerndoelen (bijlage SOP KPO Basisschool Lavoor) Uitwerking van kerndoel tot leerlijn per vak. Begrijpend lezen en Technisch lezen (zelfde vaardigheden!) Leerlijn 1.0 Groep 1-2, DL -20-0, bijbehorende vaardigheden - Herkennen van eigen naam en namen van gezinsleden - Onderscheiden van klanken binnen een woord (hakken) - Samenvoegen van klanken tot een woord (plakken) - Onderscheiden van letters - Rijmen - Vergelijken van woordbeelden zoals poes-loes - Benoemen van letters - Zelfstandig lezen van prentenboeken - Zelfstandig beluisteren van een op band opgenomen verhaal Groep 3, DL 0-5, bijbehorende vaardigheden - Herkennen en onderscheiden (automatiseren) van de letters en klanken - Herkennen van aangeboden woordjes - Visuele/auditieve synthese van aangeboden woordjes (plakken) - Visuele/auditieve analyse van aangeboden woordjes (hakken) - Herkennen van letterclusters, directe woordherkenning (flitsen van woorden) - Lezen van eenvoudig aangeboden verhaaltjes - Beheersen van AVI M3 Groep 3, DL 5-10, bijbehorende vaardigheden - Associëren van zinnen/woorden bij plaatjes - Zinnen in tekst terugvinden - Beheersen van AVI E3 - Voorspellen op woordniveau bijv. de kinderen sp - Ordening van begrippen in groepen Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M4 - Voorspellen van handelingsverloop op grond van stukje tekst - Herkennen van informatieve verhalen, instructie teksten Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E4 - Voorspellen op zinsniveau, bijv. een zin tussenvoegen in de tekst - Voorspellen op tekstniveau, bijv. hoe zal de tekst verdergaan - Gebruik maken van verwijswoorden - Hoofdgedachte in een tekst herkennen - Conclusies trekken - Beheersen van het alfabet Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M5 - Herkennen van informatieve verhalen, instructieve teksten - Tekstsoort voorspellen op basis van titel - Tekstinhoud voorspellen op basis van titel - Volgorde aangeven in stukjes tekst - Vragen en antwoorden combineren

48 Groep 5, DL 25-30, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E5 - Gebruik maken van woordenboek, telefoongids, trefwoordenlijst, catalogus - Opzoeken van informatie - Oriënteren in tijdschriften, dagbladen, plattegronden, kaarten, tabellen en reisgidsen Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M6 - Bepalen in welke alinea een zin hoort op grond van onderwerp - Samenvatten met behulp van alinea s - Tegenstellingen en overeenkomsten vinden Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E6 - Herkennen van oorzaak/gevolg-verbanden - Letterlijk begrip - Hoofdgedachte in een tekst herkennen - Efficiënt gebruik maken van woordenboeken en encyclopedieën Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M7 - Op grond van titel, kopjes en eerste alinea de tekstinhoud globaal voorspellen - Het voorbeeldverband herkennen in teksten - Belangrijke woorden en zinnen selecteren in een informatieve tekst Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E7 - Inferenties maken (tussen de regels denken) - Conclusies trekken en evalueren - herkennen van betogende teksten, meningen en argumenten Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI+ - Het perspectief en de mening van de schrijver herkennen - Schema s maken van de inhoud van een tekst - Teksten vergelijken en kritisch beschouwen - Interpreteren van informatie uit grafieken en tabellen Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Uittreksels, samenvattingen maken van een tekst - Eenvoudig verslag maken van een tekst Rekenen: Leerlijn 1.0 rekenen Groep 1-2, DL -20 0, bijbehorende vaardigheden Sorteren en ordenen - Ordenen; veel/weinig enz. - Sorteren - Benoemen veel/weinig e.d. - Benoemen eerste/laatste - Benoemen middelste Getalbegrip - Tellen tot 5 - Tellen tot 10 - Terugtellen vanaf 5 - Terugtellen vanaf 10

49 - Synchroon tellen - Doortellen tot 10 - Koppeling getalhoeveelheid Tijdsbesef - Bewust zijn van biologische, dagelijkse en historische tijd - Weten dat bepaalde gebeurtenissen in vaste volgorde plaatsvinden - Ervaren verband tussen tijd en klok - Oriënteren in de tijd Ruimtelijke oriëntatie - Plaats van voorwerpen in de ruimte weergeven - Ervaringen opdoen met dichtbij en veraf - Kennen de verschillende basale vormen Meten en wegen - Twee voorwerpen op gewicht kunnen vergelijken met een balans - Twee of meer voorwerpen op lengte, breedte, hoogte en dikte kunnen vergelijken - Kunnen meten met natuurlijke maten Groep 3, DL 0 5, bijbehorende vaardigheden - Herkennen cijfers Getallen schrijven Herkennen van rekentekens - Inzicht in optellen tot 10 - Inzicht in aftrekken tot 10 - Splitsen tot 10 - Hanteren van rekentekens - Uitvoeren + en tot 10 - Klokkijken hele + halve uren Groep 3, DL 5 10, bijbehorende vaardigheden - Tellen met sprongen 2, 5, 10 - Inzicht in getallen tot 20 - Uitvoeren + en tot 20 zonder overschrijding tiental - Uitvoeren + en tot 20 met overschrijding tiental - Splitsen tot 20 - Klokkijken hele + halve uren + kwartieren - Optellen met tientallen tot Benoemen oneven en even getallen Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - Automatiseren + en tot 10 - Inzicht hebben in getalstructuur tot Vlot hanteren getallenrij tot Getallen tot 100 aflezen en opschrijven - Optellen tot 100 zonder overschrijding tiental - Aftrekken tot 100 zonder overschrijding tiental - Automatiseren tot 20 met en zonder overschrijding tiental - Automatiseren tafels/deeltafels 1, 2, 3, 5, 10 - Lijnen meten (cm) met liniaal - Herkennen/benoemen munten en biljetten Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - Optellen tot 100 met overschrijding tiental - Aftrekken tot 100 met overschrijding tiental

50 - Stipsommen + en tot 20 - Aflezen eenvoudige grafieken - Automatiseren tafels/deeltafels 4, 8, 6, 9, 7 - Geldrekenen tot 100 eurocent Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - Vlot hanteren getallenrij tot Tellen met sprongen van 1, 10, Klokkijken (analoog) hele klok - Cijferend optellen zonder overschrijding tiental - Cijferend aftrekken zonder lenen - Plaatsen van mm, cm, m, km in context - Heeft ruimtelijk inzicht - Optellen en aftrekken met tientallen en honderdtallen Groep 5, DL 25-30, bijbehorende vaardigheden - Geldrekenen tot 10 euro - Kennen strategie vermenigvuldigen met 10 - Cijferen optellen tot 100 met overschrijding van tiental - Cijferend aftrekken tot 100 met lenen - Meten met mm, cm, dm, m, km - Beheersen tafels/deeltafels Beheersen redactiesommen groep 5 Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in getalstructuur tot Kunnen tellen met sprongen van 10, 100, 1000 en Eenvoudig cijferend vermenigvuldigen - Aflezen eenvoudige lijngrafieken en staafdiagrammen - Oefent hoofdrekenen - Kent begrippen hoeveelheid gram/kg - Optellen getallenrij Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in begrippen uur, dag, week, maand, jaar - Benoemen eenvoudige breuken - Beheersing digitaal klokkijken - Rekenen met metriek stelsel - Beheersing deeltafels 1-10 met en zonder rest - Maken van verhoudingstabellen - Cijferend vermenigvuldigen - Benoemen en uitrekenen oppervlakte en omtrek - Berekenen hoe lang iets duurt - Cijferend delen - Beheersen redactiesommen groep 6 Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in de getalstructuur tot Cijferend optellen van kommagetallen met en zonder lenen - Kennis van inhoudsmaten - Optellen en aftrekken van gelijknamige breuken + vereenvoudigen - Breuk vermenigvuldigen met heel getal - Rekenen met metriek stelsel - Legt relatie procenten/breuken - Berekenen oppervlakte en omtrek Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden

51 - Serie kommagetallen in volgorde zetten - Vlot berekenen van staartdelingen met rest/kommagetal - Hoofdrekenen x10 / x100 / x1000 / :10 / :100 / : Breuken gelijknamig maken - Ongelijknamige breuken optellen/aftrekken en vereenvoudigen - Breuken vermenigvuldigen - Eenvoudige procentsommen - Afronden van een bedrag op 10den en 100sten - Een gemiddelde berekenen - Bedienen van een rekenmachine - Beheersen van redactiesommen groep 7 Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Berekeningen met verhoudingstabellen - Ruimtelijk redeneren - Schaal berekenen - Vergelijking kunnen maken met breuken en kommagetallen - Cijferend delen tot 3 cijfers achter de komma - Begrippen uur, etmaal, dag, week, maand, jaar, eeuw kunnen omzetten - Rekenen met procenten Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Rekenen met gelijknamige/ongelijknamige breuken - Omzetten van een breuk in kommagetal/procenten - Rekenen met procenten - Aflezen diagrammen en grafieken - Beheersen van gehele metriek stelsel - Opmeten van hoeken - Beheersen van redactiesommen groep 8 - Kwadrateren, machtsverheffen en worteltrekken Spelling: Leerlijn 1.0 Groep 1-2, DL -20-0, bijbehorende vaardigheden - Klankdiscriminatie - Rijmen - Opdelen van zin in woorden (hakken) - Verbinden van woorden tot een zin (plakken) - Opdelen van woord in lettergrepen (hakken) - Verbinden van klanken tot woord (plakken) - Beginklanken herkennen - Herkenning van eigen naam - Letters benoemen Groep 3, DL 0-5, bijbehorende vaardigheden - Alle letters (klinkers/medeklinkers) herkennen/schrijven - Korte/lange klanken Groep 3, DL 5-10, bijbehorende vaardigheden - Tweetekenklanken herkennen/schrijven - mk-woorden zoals bijv. mee - km-woorden zoals bijv. oom - mkm-woorden zoals bijv. kin Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - mkmm-woorden zoals bijv. warm

52 - mmkm-woorden zoals bijv. spin - mmkkmm-woorden zoals bijv. staart - mmmkm-woorden zoals bijv. strak Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - mmmkkmm-woorden zoals bijv. schaats - mkmmm-woorden zoals bijv. gerst - mmkmmm-woorden zoals bijv. plenst - Woorden met ng zoals bijv. ring - Woorden met nk zoals bijv. bank - Woorden met f zoals bijv. fiets - Woorden met v zoals bijv. vis - Woorden met s zoals bijv. slang - Woorden met z zoals bijv. zaag Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - -eer / -oor / -eur-woorden - -aa / -ooi / -oei-woorden - -uw / -eeuw / -ieuw-woorden - -cht(t)-woorden - Woorden eindigend op d - Woorden eindigend op t - Woorden met ei / -ij- - Klankzuivere woorden (luistervink) Groep 5, dl 25-30, bijbehorende vaardigheden - Woorden met au-, -ou- - Betekenisvolle klankgroepen zoals voet-bal - Niet betekenisvolle klankgroepen zoals por-tier - Woorden bestaande uit 2 klankgroepen met een kop- of staartstuk be/ge/ver/e/ig/lijk etc. Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Tweelettergrepige woorden met open lettergreep zoals a-pen - Tweelettergrepige woorden met een gesloten lettergreep zoals bus-sen - Begrip werkwoord zoals werken - Begrip tijd van nu (onvoltooid tegenwoordige tijd) - Begrip tijdwoord (persoonsvorm) zoals ik werk - Begrip woordenboekvorm (hele werkwoord) - Begrip onderwerp (enkelvoud/meervoud) zoals hij werkt, wij werken Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Meerlettergrepige woorden met open/gesloten lettergrepen, zoals be-lo-nen, be-trekken - Tijdwoord (persoonsvorm) met als onderwerp meer - Gewone werkwoorden (regelmatig) - Werkwoorden eindigend op den - Bijzondere werkwoorden (onregelmatig) Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke meervouden (-f-, -v-) zoals vergeef, vergeven - Moeilijke meervouden (-s-, -z-) zoals verlies, verliezen - Moeilijke meervouden (eren) zoals kind, kinderen - Tijd van toen (onvoltooid verleden tijd) werkwoorden van 2 lettergrepen - Werkwoorden met en zonder klankverandering zoals ik was, ik waste; ik lees, ik las - Voltooid deelwoord op t of d zoals werken, gewerkt; sturen, gestuurd - Voltooid deelwoord op en, zoals geven, gegeven

53 Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke meervouden ( s) auto, auto s - Woorden waarbij je ie- hoort maar i- schrijft zoals gitaar - Twee- en meerlettergrepige werkwoorden tijd van toen - Werkwoorden eindigend op ven en zen zoals leven, hij leeft, hij leefde, hij heeft geleefd; verhuizen, hij verhuist, hij verhuisde, hij is verhuisd Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke letters (q, x, c, y, th) - Woorden waarin een trema voorkomt zoals knieën - Moeilijke uitgangen (-iaal, -eaal, -ueel, -ieel, zoals ideaal) - -isch zoals electrisch - -tie zoals politie - -teit, -heid, zoals kwaliteit, zekerheid - Werkwoorden met dubbelvormen (zwakke werkwoorden eindigend op ten, -den, met als onderwerp meer) zoals wij praten, wij praatten - Voltooid deelwoord zoals hij verdeelt, hij heeft verdeeld Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Woorden eindigend op eum of ium zoals museum - Woorden met ch- die klinken als sj- zoals chef - Woorden met g- die klinken als zj- zoals garage - Woorden met ou- die klinken als oe- zoals journaal - Woorden met air, -eau, zoals militair, bureau - Woorden met een accent zoals café - Leenwoorden zoals team - Woorden met ch- in het midden die klinkt als g- zoals technisch - Woorden met een b- die klinkt als p- zoals slab - Woorden die voorgegaan worden door s zoals s middags - Moeilijke werkwoorden in tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooid deelwoord - Meerlettergrepige werkwoorden zoals verzekeren, ontvangen - Werkwoorden met ch- in het midden zoals lachen, goochelen - Engelse werkwoorden zoals trainen - Werkwoorden afkomstig van andere leenwoorden zoals logeren - Werkwoorden waarin een trema voorkomt zoals sleeën

54 Kerndoelen (bijlage SOP KPO Basisschool Lavoor) Uitwerking van kerndoel tot leerlijn per vak. Begrijpend lezen en Technisch lezen (zelfde vaardigheden!) Leerlijn 1.0 Groep 1-2, DL -20-0, bijbehorende vaardigheden - Herkennen van eigen naam en namen van gezinsleden - Onderscheiden van klanken binnen een woord (hakken) - Samenvoegen van klanken tot een woord (plakken) - Onderscheiden van letters - Rijmen - Vergelijken van woordbeelden zoals poes-loes - Benoemen van letters - Zelfstandig lezen van prentenboeken - Zelfstandig beluisteren van een op band opgenomen verhaal Groep 3, DL 0-5, bijbehorende vaardigheden - Herkennen en onderscheiden (automatiseren) van de letters en klanken - Herkennen van aangeboden woordjes - Visuele/auditieve synthese van aangeboden woordjes (plakken) - Visuele/auditieve analyse van aangeboden woordjes (hakken) - Herkennen van letterclusters, directe woordherkenning (flitsen van woorden) - Lezen van eenvoudig aangeboden verhaaltjes - Beheersen van AVI M3 Groep 3, DL 5-10, bijbehorende vaardigheden - Associëren van zinnen/woorden bij plaatjes - Zinnen in tekst terugvinden - Beheersen van AVI E3 - Voorspellen op woordniveau bijv. de kinderen sp - Ordening van begrippen in groepen Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M4 - Voorspellen van handelingsverloop op grond van stukje tekst - Herkennen van informatieve verhalen, instructie teksten Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E4 - Voorspellen op zinsniveau, bijv. een zin tussenvoegen in de tekst - Voorspellen op tekstniveau, bijv. hoe zal de tekst verdergaan - Gebruik maken van verwijswoorden - Hoofdgedachte in een tekst herkennen - Conclusies trekken - Beheersen van het alfabet Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M5 - Herkennen van informatieve verhalen, instructieve teksten - Tekstsoort voorspellen op basis van titel - Tekstinhoud voorspellen op basis van titel - Volgorde aangeven in stukjes tekst - Vragen en antwoorden combineren

55 Groep 5, DL 25-30, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E5 - Gebruik maken van woordenboek, telefoongids, trefwoordenlijst, catalogus - Opzoeken van informatie - Oriënteren in tijdschriften, dagbladen, plattegronden, kaarten, tabellen en reisgidsen Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M6 - Bepalen in welke alinea een zin hoort op grond van onderwerp - Samenvatten met behulp van alinea s - Tegenstellingen en overeenkomsten vinden Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E6 - Herkennen van oorzaak/gevolg-verbanden - Letterlijk begrip - Hoofdgedachte in een tekst herkennen - Efficiënt gebruik maken van woordenboeken en encyclopedieën Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI M7 - Op grond van titel, kopjes en eerste alinea de tekstinhoud globaal voorspellen - Het voorbeeldverband herkennen in teksten - Belangrijke woorden en zinnen selecteren in een informatieve tekst Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI E7 - Inferenties maken (tussen de regels denken) - Conclusies trekken en evalueren - herkennen van betogende teksten, meningen en argumenten Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Beheersen van AVI+ - Het perspectief en de mening van de schrijver herkennen - Schema s maken van de inhoud van een tekst - Teksten vergelijken en kritisch beschouwen - Interpreteren van informatie uit grafieken en tabellen Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Uittreksels, samenvattingen maken van een tekst - Eenvoudig verslag maken van een tekst Rekenen: Leerlijn 1.0 rekenen Groep 1-2, DL -20 0, bijbehorende vaardigheden Sorteren en ordenen - Ordenen; veel/weinig enz. - Sorteren - Benoemen veel/weinig e.d. - Benoemen eerste/laatste - Benoemen middelste Getalbegrip - Tellen tot 5 - Tellen tot 10 - Terugtellen vanaf 5 - Terugtellen vanaf 10

56 - Synchroon tellen - Doortellen tot 10 - Koppeling getalhoeveelheid Tijdsbesef - Bewust zijn van biologische, dagelijkse en historische tijd - Weten dat bepaalde gebeurtenissen in vaste volgorde plaatsvinden - Ervaren verband tussen tijd en klok - Oriënteren in de tijd Ruimtelijke oriëntatie - Plaats van voorwerpen in de ruimte weergeven - Ervaringen opdoen met dichtbij en veraf - Kennen de verschillende basale vormen Meten en wegen - Twee voorwerpen op gewicht kunnen vergelijken met een balans - Twee of meer voorwerpen op lengte, breedte, hoogte en dikte kunnen vergelijken - Kunnen meten met natuurlijke maten Groep 3, DL 0 5, bijbehorende vaardigheden - Herkennen cijfers Getallen schrijven Herkennen van rekentekens - Inzicht in optellen tot 10 - Inzicht in aftrekken tot 10 - Splitsen tot 10 - Hanteren van rekentekens - Uitvoeren + en tot 10 - Klokkijken hele + halve uren Groep 3, DL 5 10, bijbehorende vaardigheden - Tellen met sprongen 2, 5, 10 - Inzicht in getallen tot 20 - Uitvoeren + en tot 20 zonder overschrijding tiental - Uitvoeren + en tot 20 met overschrijding tiental - Splitsen tot 20 - Klokkijken hele + halve uren + kwartieren - Optellen met tientallen tot Benoemen oneven en even getallen Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - Automatiseren + en tot 10 - Inzicht hebben in getalstructuur tot Vlot hanteren getallenrij tot Getallen tot 100 aflezen en opschrijven - Optellen tot 100 zonder overschrijding tiental - Aftrekken tot 100 zonder overschrijding tiental - Automatiseren tot 20 met en zonder overschrijding tiental - Automatiseren tafels/deeltafels 1, 2, 3, 5, 10 - Lijnen meten (cm) met liniaal - Herkennen/benoemen munten en biljetten Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - Optellen tot 100 met overschrijding tiental - Aftrekken tot 100 met overschrijding tiental

57 - Stipsommen + en tot 20 - Aflezen eenvoudige grafieken - Automatiseren tafels/deeltafels 4, 8, 6, 9, 7 - Geldrekenen tot 100 eurocent Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - Vlot hanteren getallenrij tot Tellen met sprongen van 1, 10, Klokkijken (analoog) hele klok - Cijferend optellen zonder overschrijding tiental - Cijferend aftrekken zonder lenen - Plaatsen van mm, cm, m, km in context - Heeft ruimtelijk inzicht - Optellen en aftrekken met tientallen en honderdtallen Groep 5, DL 25-30, bijbehorende vaardigheden - Geldrekenen tot 10 euro - Kennen strategie vermenigvuldigen met 10 - Cijferen optellen tot 100 met overschrijding van tiental - Cijferend aftrekken tot 100 met lenen - Meten met mm, cm, dm, m, km - Beheersen tafels/deeltafels Beheersen redactiesommen groep 5 Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in getalstructuur tot Kunnen tellen met sprongen van 10, 100, 1000 en Eenvoudig cijferend vermenigvuldigen - Aflezen eenvoudige lijngrafieken en staafdiagrammen - Oefent hoofdrekenen - Kent begrippen hoeveelheid gram/kg - Optellen getallenrij Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in begrippen uur, dag, week, maand, jaar - Benoemen eenvoudige breuken - Beheersing digitaal klokkijken - Rekenen met metriek stelsel - Beheersing deeltafels 1-10 met en zonder rest - Maken van verhoudingstabellen - Cijferend vermenigvuldigen - Benoemen en uitrekenen oppervlakte en omtrek - Berekenen hoe lang iets duurt - Cijferend delen - Beheersen redactiesommen groep 6 Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Inzicht in de getalstructuur tot Cijferend optellen van kommagetallen met en zonder lenen - Kennis van inhoudsmaten - Optellen en aftrekken van gelijknamige breuken + vereenvoudigen - Breuk vermenigvuldigen met heel getal - Rekenen met metriek stelsel - Legt relatie procenten/breuken - Berekenen oppervlakte en omtrek Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden

58 - Serie kommagetallen in volgorde zetten - Vlot berekenen van staartdelingen met rest/kommagetal - Hoofdrekenen x10 / x100 / x1000 / :10 / :100 / : Breuken gelijknamig maken - Ongelijknamige breuken optellen/aftrekken en vereenvoudigen - Breuken vermenigvuldigen - Eenvoudige procentsommen - Afronden van een bedrag op 10den en 100sten - Een gemiddelde berekenen - Bedienen van een rekenmachine - Beheersen van redactiesommen groep 7 Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Berekeningen met verhoudingstabellen - Ruimtelijk redeneren - Schaal berekenen - Vergelijking kunnen maken met breuken en kommagetallen - Cijferend delen tot 3 cijfers achter de komma - Begrippen uur, etmaal, dag, week, maand, jaar, eeuw kunnen omzetten - Rekenen met procenten Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Rekenen met gelijknamige/ongelijknamige breuken - Omzetten van een breuk in kommagetal/procenten - Rekenen met procenten - Aflezen diagrammen en grafieken - Beheersen van gehele metriek stelsel - Opmeten van hoeken - Beheersen van redactiesommen groep 8 - Kwadrateren, machtsverheffen en worteltrekken Spelling: Leerlijn 1.0 Groep 1-2, DL -20-0, bijbehorende vaardigheden - Klankdiscriminatie - Rijmen - Opdelen van zin in woorden (hakken) - Verbinden van woorden tot een zin (plakken) - Opdelen van woord in lettergrepen (hakken) - Verbinden van klanken tot woord (plakken) - Beginklanken herkennen - Herkenning van eigen naam - Letters benoemen Groep 3, DL 0-5, bijbehorende vaardigheden - Alle letters (klinkers/medeklinkers) herkennen/schrijven - Korte/lange klanken Groep 3, DL 5-10, bijbehorende vaardigheden - Tweetekenklanken herkennen/schrijven - mk-woorden zoals bijv. mee - km-woorden zoals bijv. oom - mkm-woorden zoals bijv. kin Groep 4, DL 10-15, bijbehorende vaardigheden - mkmm-woorden zoals bijv. warm

59 - mmkm-woorden zoals bijv. spin - mmkkmm-woorden zoals bijv. staart - mmmkm-woorden zoals bijv. strak Groep 4, DL 15-20, bijbehorende vaardigheden - mmmkkmm-woorden zoals bijv. schaats - mkmmm-woorden zoals bijv. gerst - mmkmmm-woorden zoals bijv. plenst - Woorden met ng zoals bijv. ring - Woorden met nk zoals bijv. bank - Woorden met f zoals bijv. fiets - Woorden met v zoals bijv. vis - Woorden met s zoals bijv. slang - Woorden met z zoals bijv. zaag Groep 5, DL 20-25, bijbehorende vaardigheden - -eer / -oor / -eur-woorden - -aa / -ooi / -oei-woorden - -uw / -eeuw / -ieuw-woorden - -cht(t)-woorden - Woorden eindigend op d - Woorden eindigend op t - Woorden met ei / -ij- - Klankzuivere woorden (luistervink) Groep 5, dl 25-30, bijbehorende vaardigheden - Woorden met au-, -ou- - Betekenisvolle klankgroepen zoals voet-bal - Niet betekenisvolle klankgroepen zoals por-tier - Woorden bestaande uit 2 klankgroepen met een kop- of staartstuk be/ge/ver/e/ig/lijk etc. Groep 6, DL 30-35, bijbehorende vaardigheden - Tweelettergrepige woorden met open lettergreep zoals a-pen - Tweelettergrepige woorden met een gesloten lettergreep zoals bus-sen - Begrip werkwoord zoals werken - Begrip tijd van nu (onvoltooid tegenwoordige tijd) - Begrip tijdwoord (persoonsvorm) zoals ik werk - Begrip woordenboekvorm (hele werkwoord) - Begrip onderwerp (enkelvoud/meervoud) zoals hij werkt, wij werken Groep 6, DL 35-40, bijbehorende vaardigheden - Meerlettergrepige woorden met open/gesloten lettergrepen, zoals be-lo-nen, be-trekken - Tijdwoord (persoonsvorm) met als onderwerp meer - Gewone werkwoorden (regelmatig) - Werkwoorden eindigend op den - Bijzondere werkwoorden (onregelmatig) Groep 7, DL 40-45, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke meervouden (-f-, -v-) zoals vergeef, vergeven - Moeilijke meervouden (-s-, -z-) zoals verlies, verliezen - Moeilijke meervouden (eren) zoals kind, kinderen - Tijd van toen (onvoltooid verleden tijd) werkwoorden van 2 lettergrepen - Werkwoorden met en zonder klankverandering zoals ik was, ik waste; ik lees, ik las - Voltooid deelwoord op t of d zoals werken, gewerkt; sturen, gestuurd - Voltooid deelwoord op en, zoals geven, gegeven

60 Groep 7, DL 45-50, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke meervouden ( s) auto, auto s - Woorden waarbij je ie- hoort maar i- schrijft zoals gitaar - Twee- en meerlettergrepige werkwoorden tijd van toen - Werkwoorden eindigend op ven en zen zoals leven, hij leeft, hij leefde, hij heeft geleefd; verhuizen, hij verhuist, hij verhuisde, hij is verhuisd Groep 8, DL 50-55, bijbehorende vaardigheden - Moeilijke letters (q, x, c, y, th) - Woorden waarin een trema voorkomt zoals knieën - Moeilijke uitgangen (-iaal, -eaal, -ueel, -ieel, zoals ideaal) - -isch zoals electrisch - -tie zoals politie - -teit, -heid, zoals kwaliteit, zekerheid - Werkwoorden met dubbelvormen (zwakke werkwoorden eindigend op ten, -den, met als onderwerp meer) zoals wij praten, wij praatten - Voltooid deelwoord zoals hij verdeelt, hij heeft verdeeld Groep 8, DL 55-60, bijbehorende vaardigheden - Woorden eindigend op eum of ium zoals museum - Woorden met ch- die klinken als sj- zoals chef - Woorden met g- die klinken als zj- zoals garage - Woorden met ou- die klinken als oe- zoals journaal - Woorden met air, -eau, zoals militair, bureau - Woorden met een accent zoals café - Leenwoorden zoals team - Woorden met ch- in het midden die klinkt als g- zoals technisch - Woorden met een b- die klinkt als p- zoals slab - Woorden die voorgegaan worden door s zoals s middags - Moeilijke werkwoorden in tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooid deelwoord - Meerlettergrepige werkwoorden zoals verzekeren, ontvangen - Werkwoorden met ch- in het midden zoals lachen, goochelen - Engelse werkwoorden zoals trainen - Werkwoorden afkomstig van andere leenwoorden zoals logeren - Werkwoorden waarin een trema voorkomt zoals sleeën

61 Groepsplan Groep: Leerkracht: Datum: Periode: Methode: Kerndoelen/ leerlijnen: Namen: Doel: (wat ik wil bereiken) Instructie gevoelig Inhoud: (wat gebruik ik, materialen) Aanpak/ methodiek: (hoe doe ik het) Organisatie: Evaluatie: Instructie onafhankelijk Evaluatie: Instructie afhankelijk 1

62 Evaluatie: x leerling Evaluatie: 2

63 Groepsoverzicht Groep: Leerkracht: Datum: Periode: Waarnemen Begrijpen gegevens vanuit observatie, gesprekken, onderwijsbehoeften van het kind leerlingvolgsysteem namen stimulerend belemmerend (risicovol) algemeen specifiek 1 Denk aan: Het kind: De leerkracht: De groep: De ouders: Denk aan: Het kind: De leerkracht: De groep: De ouders: Dit kind heeft nodig: Instructie: Opdrachten: (Leer)activiteiten: Feedback: Groepsgenoten: Leerkracht: Overig: Dit kind heeft nodig: Instructie: Opdrachten: (Leer)activiteiten: Feedback: Groepsgenoten: Leerkracht: Overig:

64

65

66 4 25. Bijlage: Uitleg van de kolommen. Stimulerend en belemmerend: Beschrijvingen van informatie die je hebt verkregen middels observaties, gesprekken met kinderen en hun ouders, conclusies uit het leerlingvolgsysteem: informatie over leerproces (wat kan het kind wel/niet) concentratie, werkhouding, motivatie, taakaanpak, reactie van het kind op aanpakken, sociale vaardigheden enz. Algemene onderwijsbehoefte: Hoe sluit ik aan bij dit kind? (basale ontwikkeling). Wat heeft dit kind nodig om zich te kunnen ontwikkelen? Wat zorgt ervoor dat dit kind zich competent blijft voelen, dat zijn inbreng er toe doet en dat het kind erbij hoort en gewaardeerd wordt, wat heeft het kind nodig gezien zijn leerstijl, zelfbeeld en eigenaardigheden? Specifieke onderwijsbehoefte: 1.Wat is de volgende stap in ontwikkeling van dit vak- ontwikkelingsgebied van dit kind (doel)? Wat is je bedoeling voor de komende periode met dit kind op dit gebied? 2.Wat heeft dit kind nodig om deze stap te kunnen maken, dit doel te kunnen bereiken? Toetsen: Resultaten van (methode gebonden en CITO) toetsen; cijfermatig of middels beschrijvingen van foutenanalyses. Bevinden zich in klassenmap, rode map of digitaal. Deze zijn zo terug te vinden. Let op! Je hoeft niet bij alle kopjes iets in te vullen. Is er niks te melden over bv de ouders, dan niet doen.

67 HGPD Groeidocument NIVEAU ONDERSTEUNING ONDERSTEUNINGSTEAM INVULINSTRUCTIE 1. REFLECTIENIVEAU 1 / ZORGNIVEAU 1 LK LL - OUDER DATUM + KLEUR ZWART 2. REFLECTIENIVEAU 2 / ZORGNIVEAU 2 LK CLK LL - OUDER DATUM + KLEUR BLAUW 3. REFLECTIENIVEAU 3 / ZORGNIVEAU 3 LK LL OUDER IB CONS PAON 4. REFLECTIENIVEAU 4 / EXTRA LK LL OUDER IB - ONDERSTEUNING MET EXTERNEN CONS PAON / EXTERNE BINNEN EIGEN SCHOOL DESKUNDIGEN DATUM + KLEUR GROEN DATUM + KLEUR ROOD Tijdens elk overleg geldt dit document als leidraad: op elk ondersteuningsniveau wordt samen met de leerkracht het document nagelopen en aangevuld indien nodig. Het gaat altijd om relevante informatie in trefwoorden. Daarna fungeert dit document als verslag van alle besprekingen. Na akkoord van ouders ontvangen school, betrokken deskundigen en ouders een kopie. Dit document wordt conform wet- en regelgeving bewaard in het leerlingendossier van de school. Alle besprekingen zijn gericht op overeenstemming in het belang van de ontwikkeling van het kind. School en ouders: u wordt verzocht de vragen onder A (gegevens leerling e.d.) te beantwoorden. A.1 NAW GEGEVENS LEERLING, SCHOOL EN OUDERS Naam leerling Meisje Jongen Geboortedatum BSN Adres leerling Wettelijk verantwoordelijken (ouders/voogd) Gezinssamenstelling & eventuele bijzonderheden Namen, telefoonnummers & mailadressen ouders / verzorgers School 1. en telefoonnummer Moeder: Vader: Indien van toepassing: School 2. en telefoonnummer Groep & groep/schoolverloop Naam leerkracht(en) huidige groep & mailadres Naam betrokkene vanuit interne begeleiding & mailadres Naam consultatiegever & mailadres Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 1 van 11

68 Naam instantie en naam betrokkene, telefoonnummer & mailadres vanuit de bovenschoolse ondersteuning Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 2 van 11

69 A2 DOEL VAN BESPREKING 1. Welke vragen heb ik als leerkracht? Welke verwachting/doel heb ik als leerkracht bij deze bespreking? 2. Welke vragen heb ik als leerling? (indien gesprek met leerling heeft plaatsgevonden) 3. Welke vragen heb ik als ouder? Welke verwachting/doel heb ik als ouder bij deze bespreking? Overige opmerkingen: A3 MAATREGELEN EN EFFECTEN TOT NU TOE (in relatie tot de vraag) Welke maatregelen zijn op leerkrachtniveau met welke frequentie en intensiteit ingezet? 1 Wat waren de effecten voor de leerling? Voeg als bijlagen toe: - het document reflectieniveaus - verslagen leerlingbespreking(en) voorafgaand - recente groepsoverzichten en groepsplannen - relevante log/dagboeken - A4 TOESTEMMING OUDER(S)/WETTELIJK VERTEGENWOORDIGER(S) Kruis aan wat van toepassing is 1. Het opvragen van informatie door de school 2. De bespreking van hun kind in het overleg met externe disciplines (zoals Multidisciplinair Overleg op school) 3. Het verstrekken van informatie door jeugdzorgaanbieders aan de school Handtekening en naam ouder/wettelijk vertegenwoordiger(s) 1 Denk hierbij aan: periode, doel, aard van de begeleiding, gebruikte materialen, actie ouders, aanpassingen in de groep. Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 3 van 11

70 B1. VERZAMELING VAN GEGEVENS - LEERLING 1. LEREN: n.a.v. de analyses en conclusies i.r.t. de relevante didactische resultaten op methode gebonden toetsen en CITO toetsen dient hier ook het beginniveau aangegeven te worden met vaardigheidscores op beheersingsniveau voor het relevante vakgebied. Uit het LOVS-overzicht dient het gemiddelde leerrendement berekend te worden. Stimulerende factoren van het kind Belemmerende factoren van het kind 2. COGNITIEVE ONTWIKKELING: wat zijn de sterke kanten die we kunnen benutten en met welke risico s moeten we rekening houden, beschreven in concreet waarneembaar gedrag (instructiebegrip, geheugen, informatieverwerking, intelligentieprofiel indien beschikbaar)? Stimulerende factoren van het kind Belemmerende factoren van het kind 3. WERKHOUDING (motivatie, doorzettingsvermogen, werktempo, concentratie, taakaanpak, zelfstandig werken, nauwkeurigheid) beschreven in concreet waarneembaar gedrag Stimulerende factoren van het kind Belemmerende factoren van het kind 4. SOCIAAL-EMOTIONEEL EN GEDRAG (denk aan: impulsiviteit, begrip/ beleving van emoties/ zelfbeeld/ gedragsuiting/ contacten t.a.v. kinderen, volwassenen/ sociaal inzicht en vaardigheid/ omgangsregels) beschreven in concreet waarneembaar gedrag Stimulerende factoren van het kind op school Belemmerende factoren van het kind op school Stimulerende factoren van het kind thuis Belemmerende factoren van het kind thuis 5. SPRAAK, TAALVAARDIGHEID EN COMMUNICATIE: resultaten logopedisch onderzoek (spraak, spraakperceptie, taalvorm, taalinhoud, taalgebruik, woordenschat ) en gegevens over communicatieve redzaamheid Stimulerende factoren van het kind op school Belemmerende factoren van het kind op school Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 4 van 11

71 Stimulerende factoren van het kind thuis Belemmerende factoren van het kind thuis 6. LICHAMELIJK: motoriek (grof, fijn, schrijf), waarneming (zien en horen), gezondheid, medicatie, persoonlijke verzorging beschreven in concreet waarneembaar gedrag Stimulerende factoren van het kind Belemmerende factoren van het kind B2. FACTOREN ONDERWIJSLEERSITUATIE 1. RELEVANTE FACTOREN op leerkrachtniveau: hoe ervaart de leerkracht de relatie met de leerling en welke (directe) factoren spelen stimulerend of belemmerend in op het bereiken van doelen 2. Stimulerende factoren: Belemmerende factoren: 2. RELEVANTE FACTOREN op groepsniveau: welke factoren binnen de groep (samenstelling, seoklimaat) spelen een stimulerende dan wel belemmerende rol. Stimulerende factoren: Belemmerende factoren: 3. RELEVANTE FACTOREN op schoolniveau: welke factoren binnen de school (wijk, seo-klimaat) spelen een stimulerende dan wel belemmerende rol. Stimulerende factoren: Belemmerende factoren: B3. FACTOREN IN DE OPVOEDINGSSITUATIE 1. RELEVANTE FACTOREN in de opvoeding: in hoeverre lukt het ouders/verzorgers om in de opvoeding af te stemmen op wat het kind nodig heeft (denk hierbij aan factoren als gezinssituatie, taalbeheersing gezinssamenstelling, vrije tijdsbestedingsmogelijkheden, ondersteuningsmogelijkheden)? Stimulerende factoren: Belemmerende factoren: 2 Denk hierbij aan: instructievariatie, strategiekennis, materiaalkeuze, het organiseren van het werken voor en met de leerling. Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 5 van 11

72 C. DOELEN EN ONDERSTEUNINGSBEHOEFTEN (SMARTI) Welke onderwijsbehoefte(n) leiden we af uit de stimulerende en belemmerende factoren van leerling, zoals boven in B beschreven is: Welke doelen streven we voor deze leerling na? Welke ondersteuningsbehoefte(n) hebben leerkracht, de groep, de school en/of de ouders om de beoogde doelen voor de leerling te bereiken? We beschrijven hier wat er aanvullend op het basisaanbod, voor de leerling wordt georganiseerd. Binnen het basisaanbod OPP binnen het reguliere basisonderwijs OPP bij een arrangement binnen de zware/diepte-ondersteuning Markeer de gebieden waarvoor je aanvullende doelen gaat formuleren: technisch lezen begrijpend lezen spelling rekenen/wiskunde seo werkhouding en gedrag taal en communicatie Geplande voorlopige uitstroombestemming:voorzover relevant/mogelijk Onderbouwing gebaseerd op B1 tot en met B7: Vaardigheidsgroei Technisch lezen Toets: Begrijpend lezen: Toets: Spelling: Toets: Rekenen/wiskunde: Toets: \ Huidige (meest recente) vaardigheid score Rood als de gemiddelde vaardigheidsgroei niet gehaald is. Afnamedatum: Afnamedatum: Afnamedatum: Afnamedatum: Geplande VS midden schooljaar en wel/niet behaald Geplande VS eind schooljaar en wel/niet behaald Evt. ambitie/ verwacht eindniveau groep 8 DOELEN OP LEERLINGNIVEAU: geformuleerd in concreet waarneembaar gedrag Inhoudelijk doel(en) gekoppeld Onderwijsbehoefte(n) aan het cijfermatige doel (aspecten: instructie/gericht op strategie/ aanpak, omvang/moeilijkheid opdrachten, leeractiviteiten) Acties: wat en met welke frequentie. Technisch Lezen: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Begrijpende lezen Spelling Welke acties verbind ik daar aan?: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 6 van 11

73 Rekenen/Wiskunde SEO Werkhouding en gedrag Taal en communicatie Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: Welke onderwijsbehoefte heeft het kind?: Welke acties verbind ik daar aan?: NA DE BEGELEIDINGSPERIODE WORDT HIER OPGENOMEN OF HET DOEL VAN EN MET BETREKKING TOT DE LEERLING WEL/NIET BEHAALD IS, WELKE VERKLARING GEVONDEN IS EN WELKE CONSEQUENTIE DIT HEEFT. Datum: Doel wel/niet behaald Verklarende analyse: Consequentie: Technisch Lezen: JA / NEE Begrijpende lezen: Spelling: Rekenen/Wiskunde: SEO: JA / NEE JA / NEE JA / NEE JA / NEE Werkhouding en gedrag: JA / NEE Taal en communicatie: JA / NEE DOELEN OP GROEPSNIVEAU: geformuleerd in concreet waarneembaar gedrag Inhoudelijk doel Onderwijsbehoefte(n) op groepsniveau (denk aan klassenmanagement, leeromgeving, feedback, rol van groepsgenoten; onderwijsbehoefte van de groep) 1. Welke onderwijsbehoefte heeft de groep: Welke acties verbind ik daar aan? 2. Welke onderwijsbehoefte heeft de groep: Welke acties verbind ik daar aan? 3. Welke onderwijsbehoefte heeft de groep: Welke acties verbind ik daar aan? NA DE BEGELEIDINGSPERIODE WORDT HIER OPGENOMEN OF DE DOELEN OP GROEPSNIVEAU WEL/NIET BEHAALD ZIJN, WELKE VERKLARING GEVONDEN IS EN WELKE CONSEQUENTIE DIT HEEFT. Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 7 van 11

74 Datum: Doel wel/niet behaald Verklarende analyse: Consequentie: 1. JA / NEE 2. JA / NEE 3. JA / NEE DOELEN OP SCHOOLNIVEAU: geformuleerd in concreet waarneembaar gedrag Inhoudelijk doel Onderwijsbehoefte(n) op schoolniveau (denk aan leefklimaat, gedragsregels, afspraken over leesonderwijs, buitenspel etc.) 1. Welke onderwijsbehoefte heeft de school? Wie doet wat met welke frequentie?: 2. Welke onderwijsbehoefte heeft de school? Wie doet wat met welke frequentie?: 3. Welke onderwijsbehoefte heeft de school? Wie doet wat met welke frequentie?: NA DE BEGELEIDINGSPERIODE WORDT HIER OPGENOMEN OF DE DOELEN OP SCHOOLNIVEAU WEL/NIET BEHAALD ZIJN, WELKE VERKLARING GEVONDEN IS EN WELKE CONSEQUENTIE DIT HEEFT. Datum: Doel wel/niet behaald Verklarende analyse: Consequentie: 1. JA / NEE 2. JA / NEE 3. JA / NEE DOELEN EN ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE(N) VAN DE LEERKRACHT Denk hierbij aan de aspecten: kennis van, vaardigheden in, materiaal voor, meer handen in de klas in de vorm van, begeleiding of ondersteuning bij/door. Inhoudelijk doel Ondersteuningsbehoefte(n) 1. Welke ondersteuningsbehoefte heeft de leerkracht? Wie doet wat met welke frequentie? 2. Welke ondersteuningsbehoefte heeft de leerkracht? Wie doet wat met welke frequentie? 3. Welke ondersteuningsbehoefte heeft de leerkracht? Wie doet wat met welke frequentie? Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 8 van 11

75 NA DE BEGELEIDINGSPERIODE WORDT HIER OPGENOMEN OF DE DOELEN EN DE ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE VAN DE LEERKRACHT WEL/NIET BEHAALD ZIJN, WELKE VERKLARING GEVONDEN IS EN WELKE CONSEQUENTIE DIT HEEFT. Datum: Doel wel/niet behaald Verklarende analyse: Consequentie: 1. JA / NEE 2. JA / NEE 3. JA / NEE DOELEN EN ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE(N) VAN DE OUDERS Denk hierbij aan de aspecten: kennis van, vaardigheden in, materiaal voor, begeleiding of ondersteuning bij/door. Inhoudelijk doel Ondersteuningsbehoefte(n) 1. Welke ondersteuningsbehoefte hebben de ouders? Wie doet wat met welke frequentie? 2. Welke ondersteuningsbehoefte hebben de ouders? Wie doet wat met welke frequentie? 3. Welke ondersteuningsbehoefte hebben de ouders? Wie doet wat met welke frequentie? NA DE BEGELEIDINGSPERIODE WORDT HIER OPGENOMEN OF DE DOELEN EN DE ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE VAN DE OUDERS WEL/NIET BEHAALD ZIJN, WELKE VERKLARING GEVONDEN IS EN WELKE CONSEQUENTIE DIT HEEFT. Datum: Doel wel/niet behaald Verklarende analyse: Consequentie: 1. JA / NEE 2. JA / NEE 3. JA / NEE Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 9 van 11

76 D. MultiDisciplinairOverleg/ZAT/overleg met extern deskundige tbv een aanvraag voor extra zorgmiddelen (boven op de lichte ondersteuning) of diepte/zware ondersteuning bij het SWV ONDERSTEUNINGSTEAM PAON/ ZAT/MDO OP SCHOOLNIVEAU DOSSIERNO.: DATUM OVERLEG: Toestemming van de ouders Recente uitdraai LVS: Relevante verslagen van externe partners: Verslag laatste bespreking is geüpdatet: Motivering van de deelnemers in relatie tot het schoolspecifiekondersteuningsprofiel: Aanwezigen: JA / NEE JA / NEE JA / NEE JA / NEE JA / NEE EXTRA ONDERWIJSBEHOEFTE EN DAARBIJ PASSEND ARRANGEMENT: De school is in staat om een voorspelbare en gestructureer- de leeromgeving te bieden (bijvoorbeeld t.b.v. van autismespectrumstoornissen/ ADD/ADHD, werkhoudingsproblemen en concentratiemoeilijkheden).= structuur De school is in staat om aangepast en uitdagend onderwijs te bieden voor leerlingen met een eigen leerlijn die naar verwachting 1F niet halen (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met een beperkte begaafdheid of vertraagde (leer)ontwikkeling). (1F= Het niveau dat leerlingen aan het einde van groep 8 moeten beheersen om de overstap naar het vo goed te kunnen maken.) = aangepaste (leer)ontwikkeling De school is in staat om een uitdagende, verrijkende, verdiepende en verbrede leeromgeving te creëren (bijvoorbeeld. t.b.v. meer- of hoogbegaafde kinderen of partieel meer intelligente kinderen).= uitdaging De school is in staat om een taalrijke leeromgeving te bieden waarbij het ontwikkelen van taalvaardigheden plaatsvindt in een communicatief ingestelde omgeving met veel interactie tussen spreker en ontvanger (bijvoorbeeld t.b.v. kinderen met spraaktaal problemen, ass, dyslexie)= taalondersteuning De school is in staat, om op een oplossingsgerichte wijze, verschillende gedragsinterventietechnieken toe te passen (bijvoorbeeld t.b.v. leerlingen met oppositioneel gedrag, adhd, ass).= gedragsondersteuning De school is in staat om leerlingen met een vertraagde/ stagnerende leesontwikkeling tot een adequaat leesontwikkelingsniveau te brengen. (bijvoorbeeld bij dyslexie)= leesondersteuning. De school is in staat om het rekenen en wiskunde diagnosticerend en handelingsgericht te onderwijzen (bijv t.b.v. kinderen met een vertraagde ontwikkeling op het vakgebied rekenen en wiskunde) = rekenondersteuning OPBRENGSTEN VAN HET OVERLEG: CONCRETISERING VAN DE ONDERSTEUNING TBV DE LEERLING, DE LEERKRACHT, SCHOOL EN OUDERS IN RELATIE TOT DE EXTRA ONDERWIJSBEHOEFTE: 1. De hoeveelheid aandacht en tijd. Hoeveel extra tijd is er nodig? Welke eisen moeten we stellen aan het aantal handen in de klas of de groepsgrootte? 2. Het onderwijsmateriaal. Welke onderwijsmaterialen zijn nodig? 3. De ruimtelijke omgeving. Welke aanpassingen in de klas, in en om het schoolgebouw zijn nodig om een normale schoolgang van de leerlingen met speciale Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 10 van 11

77 behoeften te garanderen? 4. De expertise. Welke teamexpertise is nodig, en welke specialistische expertise is nodig, met welke intensiteit? 5. De samenwerking met andere instanties. Samenwerking op welke basis en met welke intensiteit is nodig met welke instellingen buiten het onderwijs? AFSPRAKEN NA RESULTAAT VAN DE AANVRAAG BIJ HET SWV Acties en vervolgafspraken: Uitvoering door Periode BIJ AANMELDING AAN DE BOVENSCHOOLSE VOORZIENING T.B.V. DOORGELEIDING NAAR HET SWV INZAKE EXTRA ONDERSTEUNING OF ZWARE/DIEPTEONDERSTEUNING Accordering door: Datum: Ouders Handtekening en naam: Orthopedagoog Handtekening en naam: 2 e deskundige Handtekening en naam: Directeur Handtekening en naam: Copyright Edux/Care to Connect te Ulvenhout. Versie januari 2015 Pagina 11 van 11

78 Planning schooljaar 2014/2015 Week Data Schoolweken Lezen Taal Rekenen Opmerkingen 34 t/m 24 aug Zomervakantie aug 1 Opstarten Instapweek Blok 1 Start groepsplan periode 1 schooljaar sept 2 Pakket 1 Thema 1 Blok sept 3 Pakket 1 Thema 1 Blok sept 4 Pakket 1 Thema 1 Blok sept 5 Pakket 1 Thema 1 Blok sep 3 okt 6 Pakket 1 Thema 2 Blok okt 7 Pakket 1 Thema 2 Blok okt 8 Pakket 1 Thema 2 Blok okt Herfstvakantie okt 9 Pakket 1 Thema 2 Blok 3 Spreekuurtje nov 10 Pakket 1 Parkeerweek 1 Blok nov 11 Toepassingsweek Thema 3 Blok nov 12 Pakket 2 Thema 3 Blok 4 Start CITO B8 Uiterlijk 12 dec. Cito invoeren + Marap invullen SEO KIJK Evaluatie groepsplan periode nov 13 Pakket 2 Thema 3 Blok 5 Technisch lezen (tussenevaluatie) Spelling (thema 1-2) Rekenen (blok 1 t/m 4) Begrijpend lezen dec 14 Pakket 2 Thema 3 Blok dec 15 Pakket 2 Thema 4 Blok dec 16 Pakket 2 Thema dec Kerstvakantie 1 29 dec 2 jan Kerstvakantie jan 17 Pakket 2 Thema 4 Blok 6 Rapport jan 18 Pakket 2 Thema 4 Blok 6 Rapportgesprekken jan 19 Pakket 2 Parkeerweek 2 Blok 6 CITO jan 20 Pakket 2 Blok 7 CITO feb 21 Toepassingsweek Thema 5 Blok 7 CITO feb 22 Thema 5 Blok 7 Uiterlijk 12 febr. Cito invoeren + Marap invullen Evaluatie Technisch lezen feb Voorjaarsvakantie feb 23 Pakket 3 Thema 5 Blok mrt 24 Pakket 3 Thema 5 Blok 8 Cito meegeven mrt 25 Pakket 3 Thema 6 Blok 8 Evaluatie groepsplan periode 2 Begrijpend lezen Spelling (thema 3 t/m 5) Rekenen (blok 5 t/m 8) mrt 26 Pakket 3 Thema 6 Blok mrt 27 Pakket 3 Thema 6 Blok mrt 3 apr 28 Pakket 3 Thema 6 Blok 9 Spreekuurtje apr 29 Pakket 3 Parkeerweek 3 Blok apr 30 Pakket 3 Thema 7 Blok apr 31 Pakket 4 Thema 7 Blok 10 Eindcito apr 1 mei Meivakantie mei Meivakantie mei 32 Pakket 4 Thema 7 Blok 11 Donderdag + vrijdag: Hemelvaart SEO KIJK mei 33 Pakket 4 Thema 7 Blok 11 Entree gr mei 34 Blok 11 Entree gr.7 / CITO 1-6

79 juni 35 Pakket 4 Thema 8 Entree gr.7 / CITO juni 36 Pakket 4 Thema 8 Blok 12 CITO 1-6 Uiterlijk 3 juli Cito invoeren + Marap invullen juni 37 Pakket 4 Thema 8 Blok 12 Evaluatie periode 3 Technisch + begrijpend lezen Spelling (thema 6 t/m 8) Rekenen (blok 9 t/m 12) juni 38 Pakket 4 Thema 8 Blok juni 3 juli 39 Pakket 4 Parkeerweek 4 Rapport juli 40 Toepassingsweek Uitstapweek Rapportgesprekken juli Vanaf 18 juli Zomervakantie

80 Toetsprotocol Lavoor Algemeen: Er wordt gewerkt volgens de KPO toetskalender. Op de jaarkalender worden hiervoor 3 vaste weken gepland. Afspraken en voorwaarden voor het afnemen van proefwerken en toetsen: Afname van methodegebonden toetsen of proefwerken gebeurt bij voorkeur in de ochtend en door de eigen leerkracht. Proefwerken nooit op maandag. Bij kortdurende afwezigheid van de eigen leerkracht wordt geen toets afgenomen. Dit geldt voor zowel methodegebonden als niet methode gebonden toetsen. Afname cito toetsen gebeurt nooit s middags en niet s maandags na een vakantie. Eerste week na een vakantie : geen proefwerk, geen huiswerk. Iedere leerkracht neemt voor afname de handleiding van de toets door. Er bestaan aanpassingen bij de afname van toetsen in kader van dyslexieprotocol,opp en rugzakleerlingen. (zie voor criteria OPP: capaciteitenonderzoek valt hier onder vanaf gr. 5) Mogelijke aanpassingen in kader van ondersteuning en begeleiding worden in schooljaar geconcretiseerd en als bijlage in het protocol opgenomen. Het gebruik van hulpmiddelen tijdens de afname van de toets is niet toegestaan, tenzij dit expliciet anders staat vermeld (Bijvoorbeeld taken van rekenen waarbij uitrekenpapier is toegestaan) Staat dit niet aangegeven, dan gebruik je deze hulpmiddelen dus echt niet. (Geen uitzondering toegelaten) Didactische materialen die normaliter in het lokaal aanwezig zijn (bijvoorbeeld tafelkaarten, overzichten met betrekking tot (werkwoord)spelling, inhouds en oppervlaktematen en getallenlijnen) mogen dus niet worden gebruikt tijdens de afname van de toetsen. Men houdt zich aan de afgesproken tijd omschreven in de handleiding. Tijdens toetsen en proefwerken maakt iedere groep gebruik van een timetimer om de overgebleven tijd aan te geven. Mocht een leerling vanwege bijvoorbeeld ziekte toetsen later in moeten halen, dan moet dit ook vermeld worden bij invoering in ESIS. Je noteert dus de dag van afname bij de leerlingen. Situatie tijdens toetsen: De leerkracht draagt zorg voor een neutrale houding tijdens de toetsafname. De leerlingen zitten in een vaste toetsopstelling, waarbij ze niet bij elkaar kunnen afkijken. De tafels staan los van elkaar. De leerkracht zorgt voor een rustige omgeving. De leerkracht heeft geregeld wat de leerlingen kunnen gaan doen als zij klaar zijn met hun toets. De leerkracht draagt er zorg voor dat de leerlingen altijd onder toezicht de toets maken. Bij het inhalen van toetsen (Bijv. door ziekte of afwezigheid) worden dezelfde situaties gecreëerd als bij de afname van toetsen zoals alle andere leerlingen deze hebben genoten. Dyslexie en afname van toetsen:

81 Hulpmiddelen en aanpassingen bij de LVS-toetsen: Hulpmiddelen Bij de papieren varianten van de LVS-toetsen zijn geen hulpmiddelen beschikbaar. Eindcito en de entreetoetsen kunnen digitaal ondersteund worden bij dyslectische leerlingen. Aanpassingen voor kinderen met een dyslexieverklaring. Algemeen Voor de LVS-toetsen - met uitzondering van de toetsen op het gebied van technisch lezen - zijn de volgende aanpassingen mogelijk: - Extra afnametijd - Toets in meerdere delen afnemen (bijvoorbeeld in drie of vier keer, in plaats van twee keer) - Vergroten van de teksten van A4 naar A3 / gebruik van een leesliniaal. - Auditieve digitale ondersteuning bij entreetoets / eindtoets. Deze aanpassingen noteer je per toets bij opmerkingen in ESIS! Technisch lezen(tl..) - Technisch lezen Leestempo: Bekijk na het nakijken in de tabel of de toets een acceptabele (AC) of een niet acceptabele (NA) score heeft. Bij NA laat je de extra toets maken. Heeft de leerling dan weer een NA-score, dan neem je AVI af om te bepalen op welk niveau de leerling zit. Dit noteer je in ESIS. - Bij kinderen met een OPP, die de tekst echt niet aankunnen, wordt met akkoord van het ondersteuningsteam technisch lezen van een andere jaargroep afgenomen. (Zie handleiding 3.7 Verwerking bij toetsen op maat.) DMT (DMT 2009) - Vanaf E5 alleen bij leerlingen met een IV of V score bij technisch lezen en bij leerlingen met (mogelijke) dyslexie. Voor M3 t/m M5 geldt dat deze toets bij alle leerlingen wordt afgenomen. AVI (AVI 2009) - Vanaf groep 3 wordt de methode aangehouden. Vanaf groep 4 alleen bij leerlingen met een IV of V score bij technisch lezen en bij leerlingen met (mogelijke) dyslexie. Let op bij uitval op technisch leesgebied wordt sowieso DMT en Avi afgenomen. - Je start met de toets die op dat moment moet worden afgenomen. Dus midden 7 dan ook M7. Terugtoetsen tot beheersingsniveau. - Bij leerlingen met een dyslexieverklaring: o Mag de tekst 1x zacht voorbereid worden (Noteren in ESIS).* o Mag de tekst vergroot worden naar A3 (Noteren in ESIS).* *Let op; je zet op het rapport dan wel een * om dit aan ouders te kunnen verklaren! Spelling (SP20..) Bij de toetsen Spelling is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - Kinderen met een dyslexieverklaring mogen geen spellingskaart gebruiken. - Tip van Edux: laat de lln Cito verbeteren in een andere kleur met spellingskaart. Je weet dan ook achteraf of de spellingskaart nut heeft. Dit kun je noteren in ESIS

82 Rekenen-Wiskunde (RW 20..) De hulpmiddelen die in de klas hangen worden afgedekt. Bij de toetsen Rekenen-Wiskunde is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - Ook in groep mogen de teksten worden voorgelezen aan leerlingen met een dyslexieverklaring, indien de leerling deze behoefte heeft, zoals dit standaard gebeurt bij de toetsen voor groep 3 en 4. - Zij mogen i.v.m. hun automatiseringsprobleem een tafeltjeskaart gebruiken. Dit moet wel genoteerd worden in ESIS. Begrijpend lezen (BL 20..) Bij de toetsen Begrijpend lezen is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - Deze toets mag niet voorgelezen worden, omdat het hier gaat om of je begrijpt wat je leest. Bij kinderen met een OPP voor technisch lezen neem je ook begrijpend lezen van een lager niveau af. Bij IV en V score van begrijpend lezen neem je begrijpend luisteren af om na te gaan of het aan het technisch lezen of het begrijpen gaat. - In E5 en E6 worden bij de IV en V leerlingen van de M-toets nogmaals deze M-toets afgenomen om de vaardigheidsgroei van de leerlingen in kaart te brengen. Deze handmatig scoren en noteren bij de opmerkingen van de M-toets. - Bij E7 zit de begrijpend lezen toets in de entreetoets. Zij hoeven deze niet nogmaals af te nemen. - vakgebieden begrijpend lezen en woordenschat. Dit heb ik gisteren ter sprake gebracht tijdens het ondersteuningsteam overleg. De uitkomst hiervan is als volgt: omdat de leerlingen dit schooljaar de overstap moeten maken van het werken in een boekje (groep 4) naar het werken op een los blad (groep 5) mogen de kinderen die mogelijk dyslexie hebben in de CITO boekjes werken als het gaat om de vakgebieden zoals hierboven vermeld. - Ik wil van jullie wel weten om welke leerlingen het gaat. Ook moet het vermeld worden in ESIS (bij het onderdeel opmerkingen) en er moet naar het einde van het schooljaar (eind CITO) geoefend worden om op een los blad te werken. Woordenschat (WST 20..) Bij de toetsen Woordenschat is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - In groep wordt de tekst voorgelezen aan leerlingen met een dyslexieverklaring, zoals dit standaard gebeurt bij de toetsen voor groep 3 en 4. Na het toetsen: - Toets nakijken; - Toets en analyses invoeren in ESIS; Let op dit gebeurt op datum volgens de KPO toetskalender. - Toetsresultaten afdrukken en in de rode map stoppen. Let er bij het afdrukken op dat je ook de opmerkingen afdrukt (ESIS bij toetsoverzicht: weergave opties toon opmerkingen: ja aanklikken); - Bij IV en V scores: foutenanalyse maken in ESIS bij de volgende toetsen: o Spelling o Rekenen-Wiskunde - Een diagnostisch gesprek met de IV en V-leerling voeren om erachter te komen hoe de leerling te werk gaat. (Niet de hele toets opnieuw laten maken.) - N.a.v. je toetsen maak je een groepsanalyse voor Rekenen / Spelling / Begrijpend lezen (Hierin betrek je ook het gebruik van Nieuwsbegrip en het Cito hulpboek) / Technisch lezen / Woordenschat / Entreetoets. Na elke toetsperiode heb je 2 weken de tijd om je groepsanalyses in te leveren bij de Lb-er OGW

83 Hulpmiddelen en aanpassingen bij de Entreetoets en de Eindtoets Basisonderwijs Hulpmiddelen Gesproken versie: bij de Entreetoets en Eindtoets is voor leerlingen met een dyslexieverklaring een gesproken versie van de opgavenboekjes op cd of daisy-cd beschikbaar. De cd s worden door de leerlingen individueel gebruikt. Om de rest van de klas niet te storen, dient de leerling een koptelefoon te gebruiken of de toets afgezonderd van de overige leerlingen te maken. Vergrote versie van de opgavenboekjes - op A3 formaat - en in zwart-wit uitvoering. De vergrote versie bevordert de woordherkenning en de leerlingen worden niet door de kleuren afgeleid. Aanpassingen Extra tijd om de toets te maken. Gebruikmaken van markeerstift om bijvoorbeeld een woord of bij een regelverwijzing, enkele regels te markeren

84 Bijlage: Veelgestelde vragen: Waarom is Cito zo terughoudend met hulpmiddelen en aanpassingen voor leerlingen met dyslexie? Voor een goede vergelijkbaarheid van de resultaten van leerlingen met zichzelf, met andere leerlingen en met de normgroep is het van groot belang dat alle leerlingen een toets zo veel mogelijk onder dezelfde omstandigheden maken. De toetsen zijn zorgvuldig samengesteld om een bepaald concept te meten, bijvoorbeeld Begrijpend lezen of Rekenen-Wiskunde. Het aantal opgaven, het soort opgaven én de afnamecondities hebben invloed op wat een toets meet én hoe betrouwbaar de uitkomsten van een toets zijn. Vanuit dit wetenschappelijke oogpunt adviseren we daarom om in principe geen hulpmiddelen toe te staan. De centrale vraag die bij elke aanpassing gesteld moet worden, is of de toets nog steeds meet wat hij zou moeten meten. Als te veel of te rigoureuze aanpassingen worden gedaan, meet de toets niet meer waarvoor deze is ontwikkeld. Dat betekent dat de resultaten van een leerling die onder die aangepaste condities tot stand zijn gekomen, geen juiste weergave zijn van de daadwerkelijke beheersing van het concept zoals bedoeld én niet meer vergelijkbaar zijn met de resultaten van andere leerlingen en de normgroep. Waarom mag de leerkracht de toetsen bij voorkeur niet voorlezen? Als u de toets voorleest, zal uw stemgebruik en intonatie niet geheel neutraal zijn. Een leerling die wordt voorgelezen, heeft zo per definitie altijd een voordeel. Dit maakt de resultaten minder betrouwbaar. Het is daarom beter om de digitale versie van de toetsen af te nemen en gebruik te maken van de auditieve mogelijkheden daarvan. Let op: de toetsen Technisch lezen, AVI/DMT en Begrijpend lezen mag u in elk geval niet voorlezen. Waarom zijn er geen aanpassingen toegestaan bij de toetsen Technisch lezen, AVI en DMT? Vanzelfsprekend zijn geen aanpassingen toegestaan van de LVS-toetsen op het gebied van technisch lezen (DMT, AVI en Technisch lezen/leestechniek & Leestempo). Bij deze toetsen willen we immers de technische leesvaardigheid van kinderen in kaart brengen: kunnen de leerlingen geschreven tekst op een juiste manier ontsleutelen? De instructies bij deze toetsen worden wel gesproken, maar de woorden of de teksten moeten door het kind zelf gelezen worden. Waarom mogen de toetsen Begrijpend lezen uit het Cito Volgsysteem primair onderwijs niet voorgelezen worden en is er wel een auditieve versie van het onderdeel Begrijpend lezen in de Eindtoets en de Entreetoets? Bij de toetsen Begrijpend lezen hebben we er bewust voor gekozen geen gesproken versie uit te brengen. Het doel van deze toetsen is het vaststellen hoe goed kinderen geschreven teksten kunnen begrijpen. Als u de toetsen zou voorlezen, meet de toets niet meer zuiver begrijpend lezen, maar iets wat het midden houdt tussen begrijpend lezen en begrijpend luisteren. Wij adviseren om leerlingen met dyslexie naast de toets Begrijpend lezen die niet wordt voorgelezen ook de toets Begrijpend Luisteren / Luisteren te laten maken. Door de prestaties op beide toetsen met elkaar te vergelijken, krijgt u informatie over de begripsvaardigheid van de leerling: maakt hij de toets Begrijpend lezen niet goed vanwege zijn dyslexie of omdat zijn begripsvaardigheid in het algemeen onder gemiddeld is? Een belangrijk doel van de Eindtoets Basisonderwijs is het geven van een onafhankelijke advies

85 voor het best passende brugklastype in het voortgezet onderwijs. Omdat leerlingen met een dyslexieverklaring veelal ook in het voortgezet onderwijs gebruik mogen maken van hulpmiddelen bij het studeren en lezen van teksten, staan we het gebruik hiervan toe bij de Eindtoets. Dat betekent wel dat de meting van Begrijpend lezen voor leerlingen met dyslexie geen zuivere meting is van de begrijpende leesvaardigheid. Het doel van de Entreetoets is deels het meten van de basisvaardigheden van een leerling op het gebied van Taal, Rekenen-Wiskunde en Studievaardigheden eind groep 5, 6 of 7 én deels het voorspellen van het best passende vervolgonderwijs. Daarom hebben we ervoor gekozen om de richtlijnen van de Entreetoets aan te laten sluiten bij de Eindtoets Basisonderwijs

86 Bovenschoolse Ondersteunings Unit KPO Roosendaal Rector Hellemonsstraat TG Roosendaal aanmeldpunt@kporoosendaal.nl Procedure voor ondersteuning BOU en inzet buitenring Vanaf het jaar 2014 geldt de afspraak dat de scholen hun nascholingplannen en ondersteuningswensen kenbaar maken aan de afdeling Onderwijs, meer specifiek de BOU. De opdracht kan opgepakt worden door de binnenring, de buitenring dan wel externen, indien de noodzakelijke expertise niet binnen de organisatie voorhanden is. Om het proces vlot te laten verlopen zijn de volgende procedurele afspraken gemaakt, waarbij het proces stap-voor-stap is weergegeven. Processtap: Uitvoering door: 1. Aanmelding BOU - Alle scholingsvoornemens worden in april kenbaar gemaakt aan de BOU - In de voornemens wordt aangegeven of men BOU-inzet wenselijk acht. - Alle ondersteuningsvragen worden gemeld bij het Aanmeldpunt BOU (aanmeldpunt@kporoosendaal.nl) - De ontvangst van de aanvraag wordt bevestigd met een ontvangstbevestiging Schooldirecties Schooldirecties Schooldirecties BOU 2. Beoordeling aanvraag - De BOU maakt, wanneer alle scholen gereageerd hebben, een overzicht van de scholingsvoornemens. - De BOU brengt matches in in het directieberaad. - Alle ondersteuningsvragen worden beoordeeld, waarbij bepaald wordt in hoeverre de ondersteuningsvraag kan worden opgepakt door de BOU (binnen- of buitenring). - Indien de expertise niet beschikbaar is wordt dit kenbaar gemaakt aan indiener van de vraag. Indien relevant voor de verdere expertise-ontwikkeling van binnen of buitenring, wordt wel de wens kenbaar gemaakt, dat een collega aansluit bij de scholing door de externe. BOU 3. Vraagverhelderend gesprek - Na de eerste beoordeling vindt er een vraagverhelderend gesprek plaats waarmee een beter inzicht wordt gekregen in de achtergrond en context van de vraag en de vraag zo mogelijk scherper wordt geformuleerd. - Op basis van de informatie uit het vraagverhelderend gesprek wordt het traject gekoppeld aan een uitvoerder. BOU met schooldirectie BOU 4. Inzet externe deskundige - Indien relevant voor de verdere expertise-ontwikkeling van binnen- BOU met schooldirectie