HOORZITTING WINDENERGIE (FEITENONDERZOEK WINDENERGIE APELDOORN)

Transcriptie

1 POLITIEKE MARKT APELDOORN HOORZITTING WINDENERGIE (FEITENONDERZOEK WINDENERGIE APELDOORN) Voorzitter Notulist P. Donswijk J. Brouwer Onderwerp Hoorzitting Windenergie (feitenonderzoek windenergie Apeldoorn) Datum 21 september 2017 Tijd uur Plaats Raadzaal Aanwezig: B. Hendrikse (Lokaal Apeldoorn), mevrouw J. Elbertsen (VVD), mevrouw J.I. Huizing-Hekert (ChristenUnie), J.M. van Alten (PvdA), D. Russchen (D66), S. Kok (SGP), mevrouw Y. de Carpentier (PSA), H. Weevers (50Plus), B. Koers (GroenLinks), M. Bontenbal (Partij voor de Dieren) Doel van de activiteit: De gemeenteraad hoort belanghebbenden over het rapport Feitenonderzoek Windenergie Apeldoorn. De voorzitter geeft vooraf ter verduidelijking de afwikkeling van dit onderwerp in tijd weer. Het woord is aan de insprekers. De heer Vastenhout heeft een evaluatie gemaakt. Het feitenonderzoek heeft niets opgeleverd en gaat niet in op de vraag op welke plekken windturbines in Apeldoorn mogen komen. Er is alleen gekeken naar wettelijke kaders. De definitieve keuze kan pas gemaakt worden na een haalbaarheidsstudie en de initiatiefnemer moet alles zelf uitzoeken en betalen. Horizonvervuiling is een veel gehoorde klacht, maar komt in het rapport maar summier aan de orde. Laag frequent geluid wordt twee keer in de marge aangestipt, ondanks dat dit veel klachten kan veroorzaken voor mensen die hier gevoelig voor zijn. De gemeenteraad heeft een zorgplicht en verantwoordelijkheid ten aanzien van extra eisen die zij kunnen stellen. De heer Vastenhout roept op om Apeldoorn een comfortabele gezinsstad te laten blijven. Dit kan ook met een 100% groene windleverancier. Windturbines zijn zinvol en gepast op plaatsen waar het veel waait. Mevrouw Ooms woont aan de Traandijk, op de grens van Beekbergsebroek en runt een bed- en breakfast en een hondenpension. Het gebied is een wandel- en fietslocatie voor bewoners uit de Maten. In de gebiedsvisie wordt voorgesteld om het te combineren met recreatie. Mevrouw Ooms heeft bij windmolens gekeken en is van mening dat dit niet samengaat. Windmolens zijn intimiderend op korte afstand. Raadslid Kloosterman heeft aangegeven dit ook zo ervaren te hebben. Uit het rapport blijkt dat windmolens ook in Beekbergerwoud geplaatst kunnen worden, waardoor mevrouw Ooms het risico loopt tussen twee windparken in te komen wonen. Dit is voor gasten geen fijne locatie. Zij heeft veel investeringen gedaan die wellicht voor niets zijn en de vraag is wie dat zal gaan vergoeden. Windmolens zijn industrieel en zouden op een bedrijventerrein moeten staan. De hele Maten zal last hebben van het licht van de windmolens en omdat ze te laag zijn, zal er weinig rendement zijn. De geringe ruimte naar de woningen zal gezondheidsklachten (slaapstoornissen) opleveren. Raadslid Dooper heeft verteld dat het gebrom van de turbine bij het bezoek in Nijmegen was tegen gevallen. De raad heeft in januari 2015 gezegd alleen windmolens te plaatsen als er draagvlak zou zijn bij omwonenden; deze is er niet. De vraag is of de raad zich aan deze afspraak houdt. Mevrouw Ooms roept de raad op om af te zien van het plaatsen van windmolens en zuinig te zijn op de omgeving. 1

2 Mevrouw Ooms citeert gedeputeerde Schouten die het heeft over een groene snelweg met uitzicht op energie opwekkers. Ofwel het groen weg en de weg groen. De inwoners willen zuinig zijn op het huidige landschap. Lokaal Apeldoorn (de heer Hendrikse) vraagt of het effect van natuurontwikkeling in combinatie met de windmolens ergens terug te vinden is. Mevrouw Ooms zal hem deze informatie doen toekomen. De heer Veldhuis is bewoner van Beekbergsebroek. Samen met zijn vader heeft hij een kudde zoogkoeien waarvan hij anderen ook wil laten genieten. De heer Veldhuis heeft duurzame energie technologie gestudeerd en is voorstander om fossiele grondstoffen terug te dringen, van innovatie en alternatieven. In het rapport wordt uitgegaan van energieneutraliteit door een mix van 30 windmolens en 30ha zonnepanelen. Dit is onrealistisch en niet nodig. Mensen zijn in voedsel en kleding ook niet zelfvoorzienend, dus waarom bij energie wel. Dit kan ook uit het buitenland worden gehaald. Windmolens hoeven niet binnen Apeldoorn opgesteld te worden. Ze horen thuis in een windrijk gebied zonder huizen. Voor het bouwen van windmolens zijn ook grondstoffen nodig, ook slechte metalen. Voedselproductie is ook belangrijk. Indien er 657ha zonnepanelen moeten komen, zullen boerenbedrijven/families hun inkomen verliezen. Het lijkt of het platteland niet meer gewaardeerd wordt: boeren moeten energie verbouwen in plaats van voedsel en worden omgeschoold naar windmolenhouders of bouwers. Energieneutraliteit is een internationaal probleem waar een internationale oplossing voor moet komen. Windenergie in Apeldoorn is geen goed idee; er is te weinig ruimte en te veel overlast. De heer Veldhuis wil graag meedenken over oplossingen en zijn expertise hiervoor inzetten. Mevrouw Veldhuis is bewoner van Beekbergsebroek, haar familie woont hier a. 125 jaar. Zij zet vraagtekens bij de ambitie omdat hier geen rekening wordt gehouden met de lokale bevolking en het indruist tegen de andere ambities. In Beekbergsebroek staan 9 huizen binnen een straal van 400m van een mogelijke windmolen, waarvan 3 binnen 300m. Bewoners wordt ten onrechte nimby gedrag verwegen, het woongenot wordt aangetast. Mevrouw Veldhuis is dankbaar voor het onderzoek, maar teleurgesteld over het resultaat. Er zal nog een uitnodiging aan de raad komen om in gesprek te gaan. Het rapport geeft ruimte aan beleidskeuzes, maar geeft geen advies over het belang van omwonenden en biedt geen handvatten voor de consequenties van de keuze. De gemeenteraad is de enige instantie die omwonenden kan beschermen en zij roepen dan ook op om af te zien van windenergie in Apeldoorn. Er is te weinig ruimte en te weinig wind. Het lijkt op een prestige project langs de snelweg. Indien Apeldoorn het toch wil, stelt mevrouw Veldhuis voor om een gedragscode op te stellen om partijen bij elkaar te brengen. De NLVOW biedt dit aan. Mevrouw Veldhuis hoopt dat de noodkreet ter harte wordt genomen. De heer Van der Plank is bewoner van Beekbergsebroek en heeft veel sympathie voor de voorstanders en begrip voor de tegenstanders. Ondanks de nadelen, is de heer Van der Plank voorstander. Hij heeft waardering en respect voor de raadswerkgroep vanwege de tijd en energie die in het rapport gestoken is. Veel windmolenprojecten stuiten op maatschappelijke weerstand en wordt een strijd tussen kampen die op zoek zijn naar argumenten, ook oneigenlijke argumenten. Met het plaatsen van windmolens moet geen nieuw lokaal milieu probleem worden georganiseerd. Als windmolens 10 tot 20% geluidsoverlast veroorzaken voor omwonenden, is dat een lokaal milieu probleem. De gemeenteraad kan sturen op een normering die een betere bescherming biedt aan omwonenden. Het is een ingewikkelde materie, waarvan de vertaalslag ligt in voldoende afstand. In het feitenonderzoek is uitgegaan van 500m, maar afhankelijk van de hoogte is 400 verdedigbaar voor alle woningen. De heer Van der Plank roept op om te kiezen voor model B van het feitenonderzoek: mogelijkheden in Apeldoorn zijn uiterst beperkt. Het gaat dan om een paar plekken voor 1 of 2 windmolens. 2

3 De heer Jansen (Nationaal Kritisch Platform Windenergie) vindt het een goede zaak dat Apeldoorn wil verduurzamen, maar mist een aantal feiten in het rapport die wel belangrijk zijn voor een afgewogen beslissing. Uit de getallen blijkt dat de opbrengst van windmolens in Beekbergsebroek 1/3 % oplevert van de energie, maar dit is een bruto bijdrage. De opbrengst zal veel minder zijn. Geluidshinder, slagschaduw, slaapstoornis en waardedaling van huizen zijn nadelen. In Nederland wordt een soepele geluidsnorm gehanteerd en mogen molens op een afstand van 400m van woningen geplaatst worden. In Vlaanderen is dit 800m en in andere Europese landen 1.000m of meer. Kunstgrepen om de norm nog te kunnen halen (mitigatie) mag niet, zo heeft de Raad van State uitgesproken. Dit is echter niet altijd te controleren. Het geluid van de A1 overschrijdt de geluidsnorm al en daar komen de molens qua geluid nog boven uit. De heer Jansen adviseert om het niet te doen, aangezien de opbrengst minder dan 1 promille is van de energievoorziening en de ellende die het veroorzaakt veel groter is. De heer Van Luttikhuizen (Wijkraad Zuid Oost) heeft nog geen reactie ontvangen op de door hen gestelde 21 vragen naar aanleiding van de presentatie en vraagt wanneer dit verwacht mag worden. Bijna dagelijks worden nieuwe feiten bekend, die de mening van de wijkraad ondersteunen. Het doorzetten van het windmolen plan is niet in het belang van Apeldoorn. Er zijn betere bronnen waar de gemeente op moet inzetten. Apeldoorn ligt op een gunstige plek voor aardwarmte. Windmolens zo dicht bij woningen levert gezondheidsklachten op. Omdat dit niet wetenschappelijk is vastgesteld, wordt het weg gewuifd. NLVOW adviseert een afstand van 800m, maar dit is eigenlijk te weinig. Het beschermen van de burgers is de rol van de gemeenteraad. Windenergie zal de andere ambities van Apeldoorn tegenwerken. 528ha windmolens en 657ha zonnepanelen betekent bijna 12km 2 Apeldoorn. Het zou beter zijn om duurzame energie in te kopen dan op te wekken. De wijkraad maakt zich zorgen over de gezondheid van bewoners en de stapeling van effecten zoals geluid van de fly-over en uitstoot van fijnstof en de vliegroutes van Lelystad. Dit zal leiden tot waardedaling van woningen en schadeclaims tot gevolg hebben. De belangen van burgers moeten voorop gesteld worden. Alle wijkraden zijn bij elkaar geweest en dit was een eye opener voor de daarbij aanwezige raadsleden. De gemeenteraad moet leren van fouten die elders zijn gemaakt en zijn slim genoeg om een wijs besluit te nemen. De dorps- en wijkraden steunen elkaar. ChristenUnie (mevrouw Huizing) vraagt hoe om gegaan zou moeten worden met woningen die in een straal van 500 tot 1500m staan. De heer Van Luttikhuizen verwijst naar het rapport van Wing waaruit blijkt dat in Apeldoorn geen plaats is voor windmolens binnen een straal van 500m van een woning. De gemeente kan woningen kopen of bewoners laten participeren, maar dat lijkt omkoping. Gezondheid is niet te koop. De heer Huisman is bewoner van het Boswachtersveld. Wing heeft geen onderzoek gedaan naar potentiële gezondheidsrisico s. Er is gezegd dat slagschaduw geen epilepsie kan veroorzaken, maar er zijn veel meer problemen. Geluid in het lage spectrum kan mensen uit hun slaap houden. Bewoners van de Maten en Beekbergsebroek maken zich zorgen over hun gezondheid. De Universiteit van Oxford heeft onderzoek gedaan naar geluidsoverlast in het algemeen en een onderzoek van RIVM laat zien dat lawaai serieuze gezondheidsklachten kan veroorzaken. Dit onderzoek ging over laag frequent geluid en niet specifiek over windmolens. Het lawaai van windmolens komt bovenop het lawaai wat er al is en hier komen wellicht vliegtuigen bij. De heer Huisman vraagt of de raad bereid is met de RIVM te gaan praten. Zij kunnen een goede risico analyse geven. 3

4 De heer Ceelie (wijkraad Kerschoten) spreekt ook namens wijkraad De Naald. In het door Kerschoten gestartte KEN project stond al een windmolen genoemd die de hele wijk kan voorzien van energie. Ook bij maximaal isoleren en zo veel mogelijk zonnepanelen zijn nog windturbines nodig. In 2023 zal de vraag naar aardgas de eigen productie overschrijden en zal de prijs stijgen. Het probleem moet als geheel worden bekeken, als duurzaamheid. Er moet veel oog zijn voor de overlast. De raad moet een belangrijke beslissing nemen en de heer Ceelie wenst hen veel wijsheid. De discussie is in Kerschoten al 3,5 jaar gaande. Tijdens de ledenvergadering in februari zal het draagvlak opnieuw worden gecheckt. De heer Altena (wijkraad Centrum) verwijst naar het standpunt van de wijkraad Kerschoten en sluit daar bij aan. Windmolens op de Noordzee is ook beperkt, omdat deze druk bevaren is en er ruimte moet blijven voor visserij. Wijkraad Centrum is voorstander van een schone en gezonde binnenstad en wil daarvoor ook gemotoriseerd verkeer verder beperken. Zij hebben het volste vertrouwen in de gemeenteraad, waarbij rekening zal worden gehouden met alle argumenten. Apeldoorn is groter dan Beekbergsebroek. Mevrouw Scholtens (dea) wijst er op dat er twee trajecten zijn: concreet in Beekbergsebroek en daarnaast de zoektocht naar andere locaties. Er zal afscheid worden genomen van gas en olie en groene energievoorziening wordt het fundament van de maatschappij. 8 turbines in 2025 en 20 in 2030 is mogelijk in Apeldoorn; uit het rapport blijken veel hectare geschikt. DeA heeft voor Beekbergsebroek al de nodige randvoorwaarden opgesteld en de raad is in de positie om hier randvoorwaarden aan toe te voegen. Mevrouw Scholtens vraagt de raad zich uit te spreken over de concrete casus in Beekbergsebroek; de klok tikt door. VVD (mevrouw Elbertse) verwijst naar de mogelijkheid om naar de Provincie te gaan voor een aanwijzingsbesluit en vraagt of dit klopt. Mevrouw Scholtens beaamt dit. DeA zal dit niet doen indien besloten wordt om geen windmolens toe te staan op Beekbergsebroek, maar een andere ontwikkelaar kan dit wel doen. ChristenUnie (mevrouw Huizing) vraagt of bekend is hoeveel woningen er staan binnen 400m en 500m. Mevrouw Scholtens zal deze info opzoeken en toezenden. De heer Overbeek (Kerschoten Energie Neutraal) is sinds 4 jaar in de wijk actief om maatregelen te stimuleren die leiden tot energieneutraliteit. Zij onderschrijven het standpunt van wijkraad Kerschoten. Hiermee willen zij de, terechte, zorg niet bagatelliseren: de overlast moet op één plek niet te groot worden. De heer Overbeek wil het gevoel van urgentie aangeven: niet blijven praten en geen maatregelen nemen. Hoe langer het duurt, hoe drastischer de maatregelen worden. De heer Overbeek is verbaasd dat het geluid van een windturbine boven het geluid van een snelweg uitkomt. Het kan niet zo zijn dat indien er al overlast is van snelwegen, daar nog windturbines bij komen. De heer Vintgens (Gelderse Natuur en Milieu Federatie) vindt het belangrijk dat het gebruik van fossiele brandstoffen in Gelderland zo snel mogelijk stopt. Er moet worden ingezet op veel energie besparen en de rest op een duurzame manier opwekken. Het is een primaire levensbehoefte, waarbij we niet afhankelijk moeten zijn van het buitenland. GNMF is een van de initiatiefnemers van de windmolens in Nijmegen. Bij elk windpark zijn omwonenden die het liever ergens anders hadden,maar dit is ook zo met snelwegen en bedrijven. Het moet een zorgvuldig proces zijn van afwegen van belangen en financiële opbrengst. Er moet niet worden gesproken in termen als draagvlak, maar over acceptatie. Het feitenonderzoek geeft een aantal geschikte locaties aan, welke genoeg zijn om 30 windmolens te kunnen plaatsen. Hoe eerder de raad ja zegt, hoe beter het is, ook om de initiatiefnemer duidelijkheid te geven. Vanwege het geluid van de snelweg, zijn de windmolens overdag niet hoorbaar. 4

5 De GNMF adviseert om door te gaan met Beekbergsebroek, aanvullende eisen te bepalen en er rekening mee te houden dat deze invloed kunnen hebben op opbrengst en haalbaarheid. Ook andere locaties moeten worden uitgewerkt. De GNMF biedt aan om hiermee te helpen; zij hebben veel ervaring. De heer Rijpma (wijkraad Brink en Orden) dankt de commissie voor het werk en de inzet. Uit het feitenonderzoek blijkt dat er geen plaats is voor windmolens in Apeldoorn. Deze moeten 230m hoog zijn om rendement te halen. Dit is op zee of in een lege polder prima, maar niet bij woningen. Dat is geen comfortabele gezinsstad. Andere gebieden liggen midden in het toeristische toplandschap. Het is logisch dat initiatiefnemers windmolens willen vanwege de subsidieregeling; het levert geld op. Het is ook logisch dat zij haast hebben: als ze er staan, gaan ze niet meer weg en komen er alleen nog verzachtende maatregelen. Er moet een draagvlak onderzoek worden gedaan onder bewoners die er direct mee te maken krijgen en onder alle bewoners van Apeldoorn. Wellicht kan dit inzet zijn voor de verkiezingen volgend jaar. De heer Neuteboom (Klarenbeeks Belang) wil het dorp Klarenbeek graag mooi houden. Zij zijn blij dat er een discussie wordt gevoerd over windenergie. Zij willen alleen maar uitspraken doen op basis van feiten. Opwekken van windenergie kan alleen in harmonie met inwoners. Het woonen leefklimaat moet altijd voorop staan. Apeldoorn is een slechte locatie voor windmolens. De nadelige effecten zijn al op vele manieren duidelijk gemaakt. Bijna iedereen in het risico gebied is tegen; er komt geen acceptatie. Maatschappelijke acceptatie kan misschien vergroot worden door een heldere nuancering en niet door mitigerende maatregelen die de ellende alleen maar verzachten. 1500m afstand tot bebouwing kan al veel ellende voorkomen. De effecten op mens en dier moeten zeer zwaar meewegen. Draagvlak is een belangrijk aspect wat wordt gemist. Waarom is er geen onderzoek gedaan naar projecten en bijbehorende kengetallen waar niet veel ellende is geweest: zou het kunnen dat deze er niet in voldoende mate zijn? De heer Neuteboom verwijst naar artikel 21 van de Grondwet. De gemeenteraad is een volksvertegenwoordiging. De inwoners van Apeldoorn hebben overduidelijk kenbaar gemaakt welke terechte bezwaren er zijn. Klarenbeeks Belang verwacht dat de gemeenteraad deze signalen zal meenemen en roept op om hoofdelijk te laten stemmen, zodat de burgers inzicht krijgen. De voorzitter dankt allen voor de inbreng en de welwillende manier van luisteren. De oriënterende bespreking is op 28 september a.s. Hierbij is iedereen van harte welkom, maar er kan niet meer worden ingesproken. De voorzitter sluit de vergadering. Conclusie: De raad neemt de bijdragen van de hoorzitting mee in de besluitvorming 5