Verpondingskohieren, registers met taxaties van Verpondingskohieren, registers met taxaties van belastbaar onroerend goed, 1649.

Transcriptie

1 Verpondingskohieren, registers met taxaties van belastbaar onroerend goed, Aalst (Kwartier van Nijmegen, Frederik de Wit circa 1650) Transcripties Bert van Keulen. Drunen 2015 Bron: Gelders Archief, 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden Verpondingskohieren, registers met taxaties van belastbaar onroerend goed, Bommelerwaard: Ammerzoden Ammerzoden, Wordragen, Well, Nederhemert, Aalst, Poederoijen, Munnikenland, 1 deel

2 Inleiding: Verpondingen In 1651 werd in de drie kwartieren van Gelderland, te weten Nijmegen, Zutphen en de Veluwe, de verponding ingevoerd. Dit was een belasting op alle onroerende goederen waaruit inkomsten werden verkregen. Dit belastingstelsel werd gehandhaafd tot en met Gegevens over de verponding werden opgeschreven in "verpondingskohieren". Deze kohieren geven informatie over het aantal huizen per plaats en wie de huizen bezaten: adel, kerk of burgers. Ook over grond kunnen veel gegevens opgenomen zijn: over de grootte van het bezit, over pacht en eigendom, over betalingen en allerlei grondbelastingen. Al deze details zijn voor ons vandaag de dag heel interessant. Verpondingen van het Ambt de Bommelerwaard in het Kwartier van Nijmegen. Al voor de daadwerkelijke invoering van de verponding, werd een begin gemaakt met de kohieren, namelijk tussen 1643 en Hierin werd de taxatie opgenomen van de belastbare waarde van de onroerende goederen. Over het taxeren van alle onroerende goederen deed men jaren. In de jaren na deze eerste schatting heeft er geen nieuwe taxatie plaatsgevonden. Gegevens kunnen dus gedateerd zijn, want het verpondingsbedrag veranderde in een vast bedrag. De vroegste kohieren geven het meest correcte beeld van de werkelijkheid van dat moment. Soms is het echter mogelijk uit de latere kohieren aanvullende gegevens te halen. Niet alle kohieren zijn overal in hun geheel voltooid. Het kan dus zijn dat niet alle hierboven genoemde gegevens opgenomen zijn. Uitvoering De hoogte van de verponding werd bepaald door de pacht of huur en de lasten die op een goed rustten. Als het onroerende goed niet werd verpacht of verhuurd, maar gebruikt werd door de eigenaar zelf, werd de waarde ervan bepaald aan de hand van andere goederen die wel verpacht of verhuurd werden. Iedereen was verplicht juiste inlichtingen te geven en je moest eventuele huurcontracten laten zien. Als je hieraan niet voldeed, kreeg je een boete. De belasting moest betaald worden over 1/6 deel (ofwel "een zesde penning") van de belastbare pachtwaarde van landerijen en erven, en 1/9 deel van de belastbare huurwaarde van huizen en molens. De penningen moesten door de collecteurs aan de ontvanger van het Kwartier worden afgedragen. Het ambt of de stad hief daarbovenop extra opcenten. Ook het Kwartier kon het bedrag nog eens verhogen. Het opleggen van de aanslag, het manen, moest gebeuren in november. Vóór eind februari moest het bedrag zijn betaald. In de maancedulen, die de belastingplichtigen kregen uitgereikt, stond alleen het verschuldigde bedrag vermeld. De belasting kon op vele verschillende manieren berekend worden en daarnaast waren er allerlei mogelijke aftrekposten, bijvoorbeeld voor onderhoud. Dit maakt het verpondingskohier tot een ingewikkelde bron. Belasting was en blijft een ingewikkelde opgaaf. (bron: Regionaal Archief Zutphen) Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 1

3 Volgents verclaronghe vande zetters is dit quoeer gestelt ende de landerien aengeslagen op vrij gelt soo van verschot als schattongen Blijvende de genomen dycken tot laste vande pachters utgenomen nieuwe queronge ende wercken van meulens huijsen ende Blusters waer op naer advenant d eijge gronden gestelt sijn de particuliere dycken syn gelate tott laste van d eijgenaers Aelst Quoyere van Aelst beginnende mette huysen opden dijck ende inde dyckavelinge. Eerstelyck Gysbert Janssen een huysken gestelt op drie gul[den] belast met 8 roeyen schoordyck eygen = = Jan van Thiels huys op VIII gul[den], belast met 5 roeyen schoordijck eijgen = Cornelis Vervorts huysken III gul[den] eygen = Alert Hermansse huysken, pro deo, = Abraham Woutersse huysken gestelt op VIII gul[den] = belast met 3 roeyen dycx eygen Gerrit Geldens huys op XIII gul[den] eygen = Arien Janssens huys gestelt op XXIIII gul[den] eygen = Arien Cornelisse huys op IX g[ulden] eygen = Pauwels Aertsse huys op IX gul[den] eygen = Arien Ariensse huys op IX g[ulden] eygen = Jo[ncke]r Torcken huys op IX g[ulden] eygen = Gerit.eeffkens huysken op V g[ulden] eygen = Egbert Bastiaenssen huysken op IX g[ulden] eygen = Lenert Jansse huys op V g[ulden] = Jan Hendricksse huys op ses g[ulden] eygen = Willem Aertsse huys op VIII g[ulden] eygen Lenert Jochemsse huys op XXVI g[ulden] eygen De erffgenaemen van Gysbert Cornelisse huys op XII g[ulden] eygen = Hendrick Cornelisse huys op X g[ulden] eygen = Cornelis Ariensse Hues huys VIII g[ulden] eygen = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 2

4 Arien Juerisse huys VIII gul[den] eygen = Het huys van Willem Egbertsse op X gul[den] pachter Arien Woutersse = Bernt Thonisse huys op XI g[ulden] eygen = Willem Jansse Cuypers huys op XI g[ulden] eygen = Dese huysen syn belast met dycken ende worden byde eygenaers bewoont De naevolgende huysen syn geleegen vande dyck int dorp Het huys t Aelst met een bongaert twee mergen is seer vergraue ende de bongert seer out op XL = Den Coornmeulen met het huys ende veer is verpacht voor I C X g[ulden] aen Cornelis Hendricksse is seer out ende heeft veel reparatie van doen = Gijsbert Derricksse een hont hoplant met een huys daer by op XII g[ulden] eygen = Marten vande Sants huys hoff ende grient groot twee mergen wort ten halve geteult op XXX g[ulden] = Aert Woutersse huys ende hoff groot anderhalve mergen op XXX g[ulden] eygen = Arien Jansse huys op XII g[ulden] eygen = Hermen Jansse huys met anderhalff hont lants daer by op XV g[ulden] = Int Brabers huys ende hoff groot vierdalff hont op X gul[den] huyrder Cornelis Willemsse = belast met 3 gul[den] 10 st[uyvers] erffthyns ende met 1 roey pack ende schoordyck Cornelis Willemsse huys ende hoff groot 1¾ honts bogaert op XIIII g[ulden] eygen = = belast met ½ roey schoordycx en[de] packdycx ende 3 st[uyvers] erfftyns Willem Cornelisse huys ende hoffstadt 1½ hont op XXIIII g[ulden] eygen = = belast met 27 st[uyvers] thyns Jo[nke]r de Bye syn huys gen[aemp]t de Hel met bogaert ende griendinge groot anderhalve mergen daer onder begrepen een halve mergen die hier nae (fol[io] 36.4 ) met Cornelis Ariensse gestelt worden op LIIII g[ulden] = = belast met 1½ roey schoordyck ende 2 roey spreydyck Jutke Gysberts huysken huyrder Joost de Nieier? op XII g[ulden] = = Willem Hendricksse huys ende hoff een hont op XVIII g[ulden] eygen = = Jan Woutersse huysken op VIII g[ulden] eygen = = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 3

5 Cornelis Meusse huysken op VIII g[ulden] eygen = = Wouter Woutersse huys en hoff op XV g[ulden] eygen = = Cornelis Hendricksse huysken met het hooffke op VI g[ulden] = = Het Pannenhuys ende hoff groot twee hont op XX g[ulden] eygen = = Jan Willemsse huys op X g[ulden] eygen = = Peter Josstensse huys ende hoff XVIII g[ulden] eygen = = Bernt Thomasse huys huyrder Jan Dircksse = = Wouter Ariensse huys ende hoff op XIII g[ulden] eygen = = Wouter Mertens ende Bastiaen Cornelisse huys ende hoff groot een halff hont de helft verhuyrt aen Peter Kerckhoff = = Aert Petersse huysken IX g[ulden] eijgen = = Anthonis Pot Weuers huysken IX g[ulden] eygen = = Custers huysken V g[ulden] = = belast met 3 g[ulden] thyns Barberie Peters huysken met anderhalff hondt lants op V g[ulden] = = belast met 7 capoenen tijns Dese huysen worden byde eygenaers gebruyckt Buyten Landen De Heer van Aelst eenen weert groot thien mergen halff beweyt ende de ander helfte gebout, wort ten halve gebruyck bij Cornelis Hendricksse geeft daer voor I C gul[den] ende de ander helfte oock op I C g[ulden] = defect = belast met twee cribben een heyninge van hondert vyftich roeyen tuyns met 8 france croonen aent forstendom Gelre met noch die last van vyff gul[den] [n.b. tekst hieronder later bij geplaatst] Naar de metonge vanden lantmeter sijn onder Aelst noch naervolgende rijsweerden. De Heer van Aelst met sijn Ed[ele] broeder 1½ morgen = De Heer van Onsenoort drie morgen = Jo[nke]r Casper Torck drie hont ten deele boomgaert = Pastorye drie hont verhuyrt aen Arien Jansse = defect = Jan Ariensse anderhalff hont hoff ende bomgert eygen = Gerit Geldens anderhalff hont hoff ende boomgaert eygen = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 4

6 Aritken Wouters drie hont vande Armen met een huysken wort pro deo verpacht = = Mem[ori] Custerye seven hont hop ende bongaert = Arien Jansse twee hont bogaert eygen = Arien Cornelisse een half hont hoplant eygen = Bernt Thomassen een halff hont hoplant eygen = Arien Ariensse een hont hop ende bogaert = Arien IJmertsse cum suis een half hont hop ende bongert = Hendrick Lenerden een anderhalf hont als boven = Jan van Thiell een hont hop ende bomgaert = Gysbert Cornelisse erve een hont als boven eygen = Lenert Jochems drie hont hop en[de] bongaert eygen = Bernt Thomasse anderhalff hont als voor[noemd] eygen = Willem Woutersse met Wouter Ariensse een hont als voor[noemd] = Hermen Jansse een ende een vierendeel honts als boven = Aert Gysbertsse een vierendeel honts hoplant eygen = Symen Geritsse een hont hoplant = Willem Aertsse een hont hoplant eygen = De Drielsche wall groot drie hont gebruyckt by Hendrick Geritsse de Bie = Pastorye elff hont hop ende vlaslant pachters Egbert Bastiaensse ende Wouter Woutersse = defect = Dit block groot 8 mer[gen] 2 hont de mergen op XVIII g[ulden] wort genomen op XXIIII g[ulden] hoplant weynich bogaert ende boulant De Heer van Aelst drie hont griendingen eygen = Pastorye drie hont pachter Tonis Pot = defect = Wouter Ariensse drie en een halff hont hop ende weylant eygen = Wouter Claesse en[de] Gysbert Ariensse 3½ hont grient hop en weylant eygen = Berent Thomasse sestalff hont vlas hop ende weynich bomgaert eygen = Jan Willemsse cum suis een ende drie vierendeel honts eygen = Costerye een hont wort byde schoolm[eeste]r gebruyckt = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 5

7 De Armen eenen mergen Bernt Tomisse hop en[de] weylant = Egbert Bastiaensse drie hont eygen vlas ende hop = Bernt Jansse drie vierendeel hont quaet hoplant = Willem Jansse Cuyper drie vierendeel hont als voorn[oemd] = Den Armen anderhalve mergen wort te halve gebruyckt = Claes Philips met Wouter Ariensse seve hont eygen weylant = De Heer van Onsenoort twee mergen griendinge = Wouter Ariensse een hont eygen hoplant = Hermen Jansse een hondt eygen hop en[de] bomgaert = Jan Stoelsse een vierendeel hont griendinge = Dit block is groot X mergen twee hont van eenen weerde bestaende in hoplant ende bougaert de morgen tegen.[n.b. niet ingevuld] Jo[nke]r Torck vyff hont griendinge eygen = belast met 1 roey pack ende schoordyck Jo[nke]r de Bie ende Geerit Geldens drie hont griendinge eygen = Arien Tonisse ende Dirck Egensse twee hont griendinge = De Heer van Aelst een hont griendinge = Dit block is groot met de Drielse wall t samen 17 hont wort alle 4 jaeren het haer vande willigen by die van Driell vercoft Willem Hendricksse een hont hoplant ende griendinge eygen = Lenert Jochemsse cum suis een hont bongaert ende griendinge eygen = Jan Willemsse dardalff hont hoplant bogaert ende griendinge eygen = Gerit Geldens anderhalff hont hoplant ende griendinge eygen = Egbert Bastiaenssen een hont hop boomgaert ende griendinge eijgen = Jan van Thiell een hondt boomgaert eygen = Peter Joosten Marij Martens hoff een hont boomgaerts eygen = belast met 10 st[uyvers] tyns Arien Thonisse anderhalff hont eygen = Hessel Geritssen anderhalff hont hoplant pachter Wouter Martensse = defect 1-3. = Hendrick Lenerden anderhalff hont hoplant ende boomgaert eijgen = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 6

8 Jan Pauwels een vierendeel hont boomgaerts eygen = Lenert Jochims met Wouter Claessen ende Jan Willemsse 2 hont eygen hop en[de] boomgaert = Beris Rutgers een hont eygen bogaerts = Dit block is groot 2 mergen 3¾ hont is van eenen prys wort byde eygenaers gebruyckt Syn de Dx e den Heere van Breedenrode met syn Dx e susters ¾ partie inde koyweert groot int geheel veertich mergen weijlant ende seven mergen griendinge pachter voor ¾ partie Gerrit Jansse Hecx tot Waelwyck voor defect = Peter Egensse het ¼ paert vande voors[chreve] weert dat hij selffs gebruyckt Noch by desen weert syn eenige griendinge ende rysweert (groot nae de lantmeters meetinge 9 mergen) gestelt op = De Heer van Outheusden utterweert ende griendinge drie ende twyntich mergen pachter Jan de Bie den hoop voor V C g[ulden] volgens bericht vande setters = defect = Binnen Landen De binnen landen op Aelst syn geleegen in twee polders door dien dat de waterganck van t meestendeel van Bommelreweert daer uud de door uit waetert het welcke causeert dat geen winter cooren can getuelt worden ende weynich somer corens als by heel drooge lentens Item yder mergen int particulier maeckt behalve de hooge dyck inde kade ende achterdyck alsoo het rontom tegen den binnen quellinge bedyckt is drie ende een halve roey behalve die gemeyne kade ende dyck die int verschot gebracht worden Het eerste block Eerst Jan Woutersse cum suis de Sluyscamp groot twee mergen eygen = Barbare Peters den Meulencamp groot vyff mergen eygen = belast met 2 roey schoordyck en[de] erffpacht van 3 gul[den] Jo[nke]r Torck drie mergen weylanden de Heer eijgen = Lenert Jochems met het Custers Geerke dardalve mergen weijlant eygen = Egbert Abram Wouters derdalve mergen weylant eygen = Hendrick Lenerde vyftien halve mergen weye eygen = belast met 3 roey dycx Theunis Ariensse twee mergen weylant = belast met 1½ schoor spreydijcx Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 7

9 De Kerck eenen mergen pachter Hendrick Lenerde = defect 1-9. = Jo[nke]r Torck drie mergen weylant eygen = belast met 2 roey aencome schoordyck De erffgenaemen van Aert Hack twee mergen weylant eygen = belast met 4 roey dyckx Bernt Tomesse vier mergen weylant eygen = belast met drie roeyen lapdycx Den selven noch elff hont weylant eygen belast met elff voet packdycx Joff[rouw] Calslaeger twee mergen weylant eygen = belast met 2 roeyen spreydycx Dit block is groot 35 mergen wort byde eygenaers gebruyckt ut genomen kercken mergen Het tweede block De Heer van Aelst elff mergen hoylant eijgen = belast met 2 roey spreydyck Pauwels Aert de Kemp twee mergen twee mergen weylandt eygen = belast met 4 voet dycx Cornelis Willemsse ende Hermen Jansse dardalve mergen eygen gebruyck = belast met een erfftyns van III g[ulden] V st[uyvers] Cornelis Ariensse Haes anderhalve mergen eygen = belast met 1½ roey dycx De Heer van Rossum anderhalve mergen griendinge = Bastiaen de Haes ende Arien IJmerden drie mergen weylant ende hoylant eygen = Pastory de Armen ende Cornelis Ariensse drie mergen twee hont bruycker Cornelis Ariensse = Bastiaen Cornelisse de Haes drie mergen selfs gebruyck = Arien van Cockenghen drie mergen twee hont pachter Jan van Thiell VI g[ulden] de mergen = defect = Wouter Ariensse vier hont weijlant eygen = Willem Hendricksse en Jan van Thiel drie mergen twee hont selfs geb[uyck] = Hendrick Lenerde cum suis twee mergen griendinge = Willem Jansse Cuyper twee mergen selffs gebruyck = Hermen Joosten ende Egbert Bastiaensse twee mergen vyer hondt = belast met twee roeyen spreydycx Arien Tonisse ende Wouter Claesse twee mergen = belast met 10 v[oet] spreydijck Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 8

10 Lenert Jochemsse Arien Thonisse ende Hendrick Lenerde vyer mergen drie hont weylant = belast met een roey ende thien voeten spreydyck Egbert Bastiaensse ende Bernt Tomesse dardalve mergen = belast met darenhalve roey spreydycx Claes Philipsse anderhalff mergen weijlant = Fabiaen Vis Lieutenant anderhalve mergen voorde commer ut gegeve aen Godert Anthonisse pachter Willem Jansse Kuyper = defect = met 9 voet pack en[de] schoordyck Dit block is groot 53 mergen 5 hont is geheel leeg ende langs de achterdyck ut gedyckt doch in dit block syn anderhalve mergen griendinge vande Heer van Rossum ende twee mergen van Hendrick Lenerde die wat beter syn dan de andere De Heer van Rossum ses ende twyntich mergen vyer hondt binnenlandt pachter Peter Joosten den hoop voor defect = Des blyft den eygenaer belast met seventhien roeyen ende een halff packdyck Catalyn Jans dardalve mergen weylant = Bernt Cornelisse vierdalve mergen weylant = Den Armen van Aelst anderhalve mergen bruyker Jan Willemsse = defect = De Custerye eenen halve mergen wort byde Custer gebruyckt = De Pastorye vyff mergen de helft verpacht aen Arien Jansse d ander helft Egbert Bastiaensse te samen = defect = Arien IJmersse cum suis drie mergen drie hondt weylant = Jan Ariensse Bollecamp drie mergen weylant = Bastiaen [Cornelisse] ende Jan Cornelisse drie mergen weylant = Pauwels Aertsse ende Arien Cornelisse drie mergen weylant = belast met een roey spreydyck De erffgenaemen van Aert Hack Woutersse vyftalve mergen weylant = belast met 1 roey lapdyck Wouter Ariensse anderhalve mergen weylant = Dit block is groot 32 mergen drie hont Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 9

11 Landeryen geleegen tusschen de eerde kaede ende den raem beginnende aende Seedyck Jan Woutersse ende Wouter Claesse de Hoeck camp groot drie mergen bastaert boulant = Willem Hendrickse ende Wouter Ariensse twee mergen hoylant = balast met 1 roey lapdyck Arien Thonisse vier mergen bau ende hoylant = Hendrick Aertsse cum suis drie mergen lant als vooren = Bastiaen Cornelisse ende Hendrick Lenerde drie mergen bastaert boulant = belast met 3 roeyen schoordyck ende ses g[ulden] tyns Jan Cornelisse cum suis twee mergen als vooren = Pastorye twee mergen pachter Hendrick Lenerden = defect = Den Armen tot Aelst drie mergen pachter Peter Joosten ende Jan van Tiell = defect = Custerye eenen halve mergen byde kuster gebruyckt = Willem Hendrickse twee mergen anderhalff hont bastart lant = Peter Joosten, Egbert Bastiaensse, Jan Cornelisse cum suis twee mergen drie en een vierendeel honts lant als voor = Dit block is groot ses ende twyntich mergen vyff ende een vierendeel honts Den Heer van Aelst met Egbert Bastiaensse drie mergen twee hont weylants = Claes Philipsse cum suis vyer mergen wey ende hoplant = belast met twee roeyen schoordycx Arien Thonisse acht mergen weijlant = belast met vyer roeyen schoordycx Lenert Jochemsse vyer mergen weylant = belast met eene roede schoordycx Egbert Bastiaensse ende Bernt Tomesse vyer mergen weylant = belast met twee roeyen schoordycx Joff[rou]w Calslaeger mett Arien Tonisse vyer mergen weylant = belast met twee roeyen schoordycx Bernt Tomesse cum suis vyer mergen twee hont weylant = met 2 roeyen schoordyck Arien Jansse ende Bernt Jansse vyer mergen vyer hont weylant = met 2½ roey schoordycx Jo[nke]r de Bie negen mergen pachter Jan van Thiell = defect = = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 10

12 Den Armen van Aelst vyer mergen de hoop = defect = pachter Willem Hendrickse ende Arien IJmersse belast met 2½ roey lapdyck De weeskynderen van Arien Jansse vyer mergen pachter Willem Cornelisse = defect = = De erffgenaemen van Aert Hack Woutersse vyff mergen weylant = belast met 6 roeyen lapdyck Arien Jansse ende Jan Ariensse drie mergen boulant = belast met 3 roeyen lapdyck Jo[nke]r Torck drie mergen weylant = Vrou Leuweston met Wouter Ariensse drie mergen = belast met 3 royen schoordyck Aert Petersse cum suis twee mergen twee hont = met 2 roeyen schoordyck De Pastorye van Aelst drie hont meest hoplant pachter Thonis Pot = = defect 14.6 = Arien Egbertsse cum suis ses mergen den Spiringscamp = belast met 2 roeyen 4 voet schoor packdyck Catalynen Camp Vicarie vier mergen pachter Hendrick Lenerde te halve geteult nu Arien Ariensse = Hermen Jansse drie mergen weylant = belast met 17 voeten schoor packdyck Willem Aertsse cum suis het Ackerlant groot derdenhalve mergen = belast met 18 voeten lapdyck Dit block is groot LXXXV e mergen vyer hondt Pauwels Aertsse drie mergen wey = Jan Van Thiel anderhalve mergenweylant = belast met VII g[ulden] tyns ende ½ roey dycx Den Armen tot Nederhemert anderhalve mergen pachter Aert Godertsse tot Nederhemert = defect = met ½ roey dycx Arien Cornelisse cum suis drie mergen weylant = Aert Gysbertsse cum suis dardenhalve mergen weylant = IJmert Bastiaensse ende Bernt Tomesse drie mergen drie hont weylant = Jo[nke]r Torck cum suis ses mergen drie hont weylant = De Pastorye van Aelst Cornelis Willemsse ende Wouter Woutersse vyer mergen vyer hondt pachter van de elftalff hont pastorye Hendrick Lenerde de rest byde eygenaers selffs int geheel aengetoogen = defect = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 11

13 Arien van Cockengen drie mergen twee hont pachter Jan van Thiell de mergen VII gulden facit = defect = De Custerye van Aelst drie hont gebruyckt de custer = Arien van Cockenghen vier mergen twee hont griendinge = Den Armen van Aelst seven hont pachter Jan van Thiel voor veele gepasseerde jaeren = defect = Joff[rou]w Calslaegen ses mergen vier hont weijlant = Peter Joosten met Willem Gysbertsse twee mergen weylant = De Heer van Aelst eenen mergen hier van is in ses jaeren niet gecomen onverpacht = met 1 roey schoordyck Gysbert Melisse twee hont mede onverpacht = Vrou Leuenston vyff mergen pachter Hermen Joosten = defect = Dit block is groott vyftich mergen drie hont Het block genaempt d Ordenent De Vicarie anderhalve mergen wey grient ende hoplant pachter Arien IJmerde = defect = Hendrick Lenerden drie ende een halff hondt hop bomgaert ende griendinge = Lenert Jochemsse cum suis 2 hont hop bomgaert grient = Jan Woutersse cum suis drie ende een halff hont als voor = Jan de Bie met Cornelis Ariensse vyer hont als boven drie hont daer aff conne aen Jo[nke]r de Bie de welcke in eenen massa verpacht syn hier voor (fol[io] 6 ) aen Gerit Jansse ende aldaer aengeslaegen compt voort een hont van Cornelis Ariensse = Arien Corn[eli]sse Haes twee hont lant als boven = Arien IJmerden eenen mergen lant als vooren = Egbert Bastiaensse cum suis eenen mergen hoplant bomgaert grient = belast met drie gulden erfftyns aen pastorie ende 6 voet aencomende schoordyck = [n.b. later bijgeplaatst] D erfgename van Willem Egberts cum suis seven hondt ge[aem]t tu hof belast met 4 g[ulden] erftins en 1 roede spreideck. = Bernt Tomesse vier hont lant als vooren = Cornelis Ariensse Haes cum suis eenen mergen lant als vooren = belast met 6 st[uyvers] erfftyns 6 voeten dycx Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 12

14 Gysbert Dirricksse cum suis vier hont als vooren = Bernt Tomessen twee hont hop boomgaert ende griendinge = Jan Woutersse een hont hop bomgaert grient = Meus Claesse erven eene halve mergen als voore = Dit block is groot X mergen III hont meest in cleyne partye vergrave geleege langs onder de dyck inde quellinge synde meest plantase ofte griendinge wort byde eygenaers gebruyckt behalve de vicarije Het Hamblock het eerste block Het Capittel van Hemert eenen mergen bomen steech met elff hondt dese elff hont voor negen gul[den] achtien st[uyvers] de mergen = verpacht onder XXVIII mergen op Delwijnen maer is niet soo goet Godert Anthonisse eenen mergen = met 1 roeij schoordyck Hermen Jansse seven hont bastart lant = Willem Anthonisse anderhalve mergen landt als boven = Peter Vos anderhalve mergen niet verpacht = Gerit Covertsse anderhalff mergen bastart saylant = Godert Anthonisse seven hont lant als vooren = Joost Damen cum suis vier mergen drie ende een halff hont als voor = belast met 2 roeyen schoor packdyck De Heer van Aelst drie mergen vier hont daer onder een halve mergen griendinge = met 6 roeyen lapdyck Joachim Cornelisse vyer mergen slecht = Catalyn Jansse ende Sweer Goders vyer mergen als voor = Den Armen tot Nederhemert seven en[de] een halff hont als voor = Godert Anthonis 7½ hont slecht lant = Aert Hacken erven seve en een halff hont slecht = Gerit Neesskens cum suis drie mergen slecht lant = Pastorye tot Aelst X hont Capittel tot Hemert 7½ hont pachter den Heer van Aelst beyde dese posten by een uutgetoogen = defect = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 13

15 Aert Heymensse ende Jochim Cornelisse twee mergen twee hont slecht lant = Gysbert Willemsse ende nu Aert Artsse Doorn vier mergen als vooren = met 1½ roey spreydycx Willem Anthonisse acht en een halff hont als vooren = Hendrick Jansse twee hont slecht = Willem Jacobsse een hont als boven = Dirrick van Hemert thien hont als vooren = Peter Jansse Daeler eene mergen als vooren = met 2 roeyen packdyck Peter Jansse Daeler, Lyn Hessels ende Bastiaen Bouman vier mergen slecht = Aert Hacken erven seuve ende een halff hondt als boven = Catalyn Jansse elff hont als boven = De Heer van Aelst drie mergen twee hont niet verpacht = belast met een erfftyns van drie gul[den] vyff st[uyvers] met drie roeyen schoor ende spreydijck Dit block is groot seve ende vyftich mergen een hont Cornelis Thonissen ses mergen de Koye op LX g[ulden] doch is byden eygenaer ten halven uuytgedaen = Jochim Cornelisse twee mergen hoplant = Joost Goyertsse twee mergen weylant = belast met twee roeyen spreydycx Gerit Goyertsse ende Stees Jansse drie mergen drie hont weylant = Hermen Jansse twee mergen twee hont weylant = Den Heer van Aelst vyff ende twyntich mergen twee hont bruyckers van ses½ mergen syn Ed[ele] suster Calslager. Thonis Pot van 4 mergen X g[ulden] voorden mergen Aert Woutersse 3 mergen voor IX g[ulden] de mergen Arien Jansse 3 mergen 4 hont voor XI g[ulden] de mergen uut getoogen in een som op XII g[ulden] de mergen compt = belast met 20 roeyen schoordyck Arien Jansse ende Bernt Jansse vyff mergen weylant = Cornelis Gysbertsse anderhalff mergen weylant = Gysbert Derricksse ende Bastiaen Cornelisse vyer mergen weylant = belast met 3 roeyen packdyck Hendrick Aertsse seven hont weye = Mary Dirricks vyff ende een halff hont griendinge = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 14

16 Den Armen tot Wel acht hont griendinge = Aert Hacken erve seve hont griendinge = Dingen Jansse met Joost Dingensse twee mergen weylant drie hont griendinge = Noch Aert Hacken erve cum suis seve hont griendinge = Jan Ariensse seve hont griendinge = Godert Anthonisse twee mergen ende drie mergen weylant = belast met 1 roey schoordyck Arien de Greeff drie mergen weylant pachter Peter Petersse = defect 4-7. = Egbert Bastiaensse cum suis vyer mergen vyer hont griendinge = belast met 28 voeten schoordyck Egbert Bastiaensse cum suis elff hont griendinge = Dirrick Gysbertsse anderhalff hont griendinge ende hoplant = belast met dartiendalve st[uyvers] erfftyns ende ses roeyen lapdycx Heesken Egbertsse ende Arien Thonisse vyff hont griendinge ende hoplant = Cornelis Stevensse anderhalff hont hoplant ende griendige = belast met 6 voeten schoordycx Arien Thonisse acht hont weylant = belast met sevenentwyntich en drie oort stuyvers erfftijns Pauwels Aertsse drie hont weylant = belast met 9¼ stuy[vers] erfftyns Jan van Thiel vyer ende een halff hont hoplant = belast met 4½ stuyver erfftijns Aert Hack twee ende een halff hont bastart ende weylant = belast met vyff ende twyntich st[uyvers] erfftyns Cornelis Derricksse twee ende een halff hont = belast met ½ roey dyck Willem Gysbertsse anderhalff hont ende een vierendeel hoplant ende griendinge = Govert Anthonisse drie mergen anderhalff hont bogaert hoplant ende weylant = Bastiaen Cornelisse de Haes drie hont hoplant = Abraham Woutersse een halff hont boomgaert = Willem Hendrickse ende Wouter Ariensse twee mergen anderhalff hont weylant = Bastiaen Cornelisse Haes eene mergen vier ende een halff hond synde 5½ hont griendinge de rest weylant = belast met 12 voeten dycx Govert Anthonisse vyff ende een halff hont griendinge = belast met een halve roey schoordyck Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 15

17 Egbert Bastiaensse vier ende een halff hondt hoplants = Hermen Jansse anderhalff hont hoplants = Gysbert Jansse cum suis sestehalff hont hoplant = Cornelis Willemsse met Wouter Ariensse vyff hont hoplant en[de] griendinge = Aert Woutersse cum suis vier mergen waer van vier hont griendinge de reste boulant = belast met een halve roeye dycx Bernt Tomesse, Jan Hendrickse ende Jan Woutersse drie hont hoplant ende griendinge = belast met 3 st[uyvers] erfftyns Heesken Egbertsse met Symen Geritsse eenen mergen hoplant ende meest griendinge = Govert Anthonisse vyff en een halff hont vyff en[de] een halff hont hoplant ende griendinge = belst met 1 roey spreydyck 3 g[ulden] erfftyns aen[de] Armen Jeurnen Langenberch twee hont bogaerts = Arien van Cockenghen vyff ende een halff hont griendinge = Jo[nke]r Casper Torck vyff mergen weijlant = belast met eene roeij lapdyck Arien Thonisse ende Arien Cornelisse een ende drie vierendeel honts hoplant bomgert ende griending = belast met een halve roey packdyck vyffendartich st[uyvers] en een halff pont was. Aert Woutersse een halff hont boogaert = Hermen Jansse cum suis twee mergen hoplant en[de] griendinge = Huych Jansse twee ende halff hont hoplant ende griendinge = belast met 5 voet schoordyck Cornelis Willemsse dardalf hont hoplant ende griendinge = belast met 5 voet schoordyck Arien Jansse met Aert Hacken erven anderhalve mergen hoplant ende griendinge = Gysbert Dirricksse anderhalff hont hoplant = belst met 7½ st[uyvers] erfftyns Gerit Geldens een hont hoplant = Arien Thonisse een en drie vierendeel hont hoplant = belast met achtalve stuyver erfftyns ende seve voet dycx Catalyn Jans drie ende een halff hont hoplant = Aert Hacken erven vierdalff hont hoplant ende griendinge = Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 16

18 Gysbert Dirricksse ende Foken Meusse vierdalff hont hoplant = belast met een erfftyns van drie lichte guldens Fabiaen Visch vierdalff hont hoplant = ten halve gebruyckt en[de] belast met drie lichte gul[dens] erfftijns Aert Hacken erven cum suis vierdalff hondt hoplant = Aert Hack ende Hendrick Aertsse vierdalf hont hoplants = Govert Anthonisse ende Willem Anthonisse vierdalff hont hoplant boomgaert ende griending = belast met vijer voeten spreydyck Dit block is groot hondert acht mergen een ende eenvierendeel honts. De erffgenaemen van Willem van Driell hebben den thient int Hamblock ofte aende Hemertsche syde genomen op XV gul[den] alsoo bij natte jaeren daer gans niet van compt laetste pachter Godert Anthonisse = Den Heere van Aelst de thiende int ander block wort byde Heer selffs aengevoert getaxeert op vyftich g[ulden] doch compt dickwils niet van = Item staet te weeten dat yder mergen int Hamblock moet maecken drie roeyen kade buyten het dagelycx verschot Mem[orie] Over de binnen Landen syn geweest de naevolgende jaeren 1638 = = = = = = = = = = = De defecten ofte Heere schattinge met des Ampts lasten daerinne heeft yder mergen te lasten gehadt = Wy onderges[chreve] geauthoriseerden tot het maecken van het quoyere over Aelst hebben wy in conforuntie van der Lantschaps justructie de behoorlycken eedt aen handen vande Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 17

19 Heere Amptman gedaen hebben de verhuyrde landerye huysen ende erven ondersocht ende daer huyrcedelen te becommen waere geexamineert ende nae advenant vandien de eygen landeryen huysen ende erven nae proportie aengeslaegen alles naer onser beste kennisse vermogens onse vyff sinnen opdat de Lantschap aen de eene syde ende de particulieren aen d andere syde niett beswaert noch vercortt worden hebben oock niet vergeeten ofte overgeslaegen vermogens onse kennisse ten waeren oorconde is dit bij ons onderges[chreve] geauthoriseerden beteeckent Datum Bommel de 23 januarij Dit Quoyere van Aelst is by ons onderges[chreve] commissarien totte verpondinge gevisiteert geexamineert ende gesommeert wort gevonden int geheel op te brengen ter somme van negen duysent een hondert acht ende t seventich gulden twaelff stuyvers Ende is aldus bij ons onderges[chreve] geslooten Actum Bommel de 29 januarij De opcompste ende pachten der landerien ende thienden onder Aelst belopen jaerlicks acht duysent ses hondert ses ende twintich gulden twee st[uyvers] negen den[arii] VIII M VI C XXVI [ibra] II st[uyvers] IX den[arii] Daer van den sesten pennick bedraegt een duysent vier hondert seven ende dartich gulden dartien st[uyvers] 9½ den[arii] = ½ De huijseren ende meulen brengen jaerlicks ut sevenhondert negen ende virtich gul[den] eenen st[uyver] VII C XLIX [ibra] I st[uyver] Waer van den sesten negenden pennick is doende drie ende t achtentich gul[den] vier st[uyvers] 6 2 / 3 den[arii] = / 3. Aldus bij onders[chreve] commisarien totte verpondinge gerevidiert bereckent ende opgenomen binnen Bommel den 23 Julij Mattheus van de Poll Gerhardt Cosijn vander Hell Alex[ander] Schimmelpenninck van der Oij Gerhardt Sluijsken Singendonck. Transcripties Bert van Keulen, Drunen 2015 Pagina 18