Memoriael ende Resolutieboeck. der stede van Edam

Transcriptie

1 Memoriael ende Resolutieboeck der stede van Edam Archief 'Oud Edam' 1357 t/m 1813, inventarisnr. 65 Streekarchief Waterland te Purmerend Getranscribeerd door de Werkgroep Paleografie: Dick Brinkkemper - Wim Koning - Jan Schilder Jan H. van Drongelen - Mia en John Bok - Jaap Molenaar

2 - Inhoud A Memoriael van Burgermeesteren B Memoriael van Burgermeesteren C Memoriael van Burgermeesteren D Memoriael van Burgermeesteren E Drije dorpen van de Zeevanck F Resolutieboeck van Vroetschappen G Resolutieboeck van Vroetschappen H Resolutieboeck van Vroetschappen J Resolutieboeck van Vroetschappen K Resolutieboeck van Vroetschappen L Resolutieboeck van Vroetschappen M Resolutieboeck van Vroetschappen N Resolutieboeck van Vroetschappen P Memoriael Q Bijlagen Alfabetisch register van straten, grachten, gebouwen, landerijen enz. in Edam en omgeving Alfabetisch register van plaatsnamen Alfabetisch register van voornamen Alfabetisch register van patroniemen en achternamen Alfabetisch register van onderwerpen - 261

3 Voorwoord Sinds 1986 is de werkgroep Paleografie bezig moeilijk leesbare handschriften uit het Streekarchief Waterland te Purmerend te transcriberen. Tot nu toe zijn de volgende manuscripten in leesbare tekst omgezet: - Het informatieboeck der stede van Edam (O.R.A. 3811) - Criminele Rol van Monnickendam (O.R.A. 3563) - Van Criminele ende Halssaecken te Purmerendt (O.R.A. 3729) - Register van het Burgerweeshuis te Edam (Edams Weeshuis nr.1) - Privilegiën ende Hantvesten midtsgaders Keuren ende Ordonnantiën der stede van Edam (Oud-Edam nr.41) - Criminele Rol van De Beemster (O.R.A. 4021) - Memoriael ende Resolutieboeck der stede van Edam (Oud- Edam nr. 65) Voor het volgend jaar staat gepland: - Het Schepensboeck van Purmerent (O.R.A. 3692) Om de leesbaarheid van dit boek te vergemakkelijken hebben wij enkele wijzigingen in de getranscribeerde tekst aangebracht: a. alle besluiten zijn door ons genummerd van A1 tot en met P 21; b. de persoonsnamen zijn met een hoofdletter geschreven; c. de afkortingen zijn voluit geschreven; d. de interpunctie en de lengte van de alinea's zijn door ons aangepast; e. in de tekst zijn voetnoten aangebracht met woordverklaringen; f. er is een nieuwe indeling van onderwerpen aangebracht. In het originele manuscript stonden de besluiten en de aantekeningen zowel naar onderwerp als naar tijd her en der door elkaar. Wij hebben ze gerangschikt en in chronologische volgorde gezet. Het boek is door ons als volgt ingedeeld: 1. Allereerst het Memoriael van Burgermeesteren dat loopt van 1576 tot Deze aantekeningen betreffen alleen de stad Edam met de omliggende dorpen, bijvoorbeeld: - vijf mannen uit Warder die gevangen zijn genomen door de Turken; - het geven van subsidie aan een lakenfabrikant die zich in de stad wil vestigen en daar een bedrijf wil oprichten; - het laten maken van een nieuwe stenen sluis bij de Zuidoosterpoort; - instructies voor de nieuwe sluiswachter. 2. Apart in het manuscript stonden de aantekeningen over de kwestie tussen de Zeevangsdorpen en Edam over het innen van de belasting-

4 gelden in de drie dorpen. Deze hebben wij in een hoofdstuk als één geheel laten staan. De machtsstrijd hierover was in 1583 nog niet afgelopen. In de resoluties van de Vroedschappen komt dit onderwerp nog herhaaldelijk aan de orde. 3. De resoluties van de Vroedschappen van de jaren 1576 tot Hierin werden niet alleen besluiten over de stad Edam vastgesteld, maar ook de stemadviezen die de afgevaardigde van de stad Edam meekreeg naar de vergaderingen van de Staten van Holland. Enkele besproken onderwerpen waren bijvoorbeeld: - het papenland van de pastoor, de kloostergoederen van de bagijnen van Edam en die van het klooster buiten Hoorn; - de moord op Prins Willem van Oranje op 10 juli 1584 en de afvaardiging op zijn begrafenis; - de ingebruikname van het stadhuis op de Voorhaven; - het reglement waaraan de schout van Edam zich had te houden; - het aanstellen van de graaf van Leicester in In dat jaar werd er op de Dam een houten luifel op pilaren gemaakt. Deze overkapping bestaat nog steeds en werd eertijds genoemd 't Leicester, maar is nu verbasterd tot Lancaster; - het subsidiëren van stenen dakbedekking na de brand van 1587; - het afzweren van de koning van Spanje door de steden van Holland; - het aanleggen van nieuwe vestingwerken rond de stad Edam. 4. Losse aantekeningen uit de jaren 1580 tot 1621 die de secretaris achter in het boek had opgetekend. Enkele voorbeelden hiervan zijn: - de financiële afdracht van de verschillende steden tot instandhouding van het leger in 1580; - de metingen van de stadsgrachten in 1582; - eedsformules van de schutterij; - een inhoudsopgave van het manuscript. 5. De bijlagen die door ons zijn samengesteld waardoor het opzoeken van persoonsnamen, aardrijkskundige namen en onderwerpen gemakkelijk in het boek zijn op te zoeken. Verder hebben wij het boek verluchtigd met tekeningen, etsen van de stadpoorten en foto's van het tegenwoordige Edam die laten zien dat van deze stad niet alleen de geschiedenis dient vastgelegd en bestudeerd te worden, maar dat Edam ook een stad is die ten volle waard is bezichtigd te worden. Volendam, 1 maart 1995 Dick Brinkkemper Coördinator Werkgroep Paleografie

5 Op de buitenzijde van de kaft van het origineel stond vermeld: Memoriael ende Resolutieboeck van Burgermeesteren ende Vroetschappen beginnende den 12 meij 1575 ende eijndigende den 24 octobris anno 1584

6 * * * Op de rug van de kaft stond: Memori en Resolutieboeck van Burgermeesteren en Vroetschappen 12 juni

7 * * * Op de binnenzijde van de kaft stond: Diet is het bock van bemoerij van die stat gemaeckt van jaer 1579 * * *

8

9 A Memoriael van Burgermeesteren [fol.22 r ] 1 A1 Specificatie der landen tot fortificatie der stede Edam verspit ende verdolven 2 sijnde, welcke burgermeesteren der voorschreven stede stellen in reeckeninge ende afcortinge van haren I C penninck 3 soo sij plagen te contribueren voor 't verspitten, Annis 1574 ende 1575 ende In den eersten die Bagijnelanden liggende op die gracht verspit, groot wesende vijf deijmt 4 lants, Claes Mettenooms wedue ende Claes Tijssoon te samen verspit drije deijmt, IJsbrant Martszoon verspit twee deijmt, Meester Jan Janszoon verspit vijf vierndel 5 deijmt, Sijmon Barentses erfgenamen verspit anderhalf deijmt, Pieter Dirckszoon verspit een half deijmt, die Luckiemiede 6 verspit groot een deijmt, Pieter Heijn verspit twee deijmt, de stadts landen verspit groot vier deijmt, Modweren 7 toecomende Wilhem Hillebrantszoon groot anderhalf deijmt, Heijn Dircxszoon verspit een half deijmt, Jan Nanninckszoon ende Willem Hillebrantszoon twee deijmt, noch daer die Veste op leit twee deijmt, Jan Brascher in Warderbroeck verspit negen verndel, 't Capels landen verspit vijf deijmt, Pieter Janszoon met Heijn Jacobszoon verspit een deijmt, de folionummers verwijzen naar de pagina's van de originele tekst de graszoden van een land werden weggespit om te dienen tot opwerping van een verdedigingswal belasting van 1% stuk grasland dat een maaier op één dag kon maaien (van dagmaat) vierde deel nu geheten: Lokkemientje (= kleine weide) slijkerig land 11

10 Jongh Pieter Arentsesdochter verspit twee deijmt, Jan Barntges verspit een deijmt, Trijn Allertsdochter verspit twee deijmt, Wilhem Barntges verspit anderhalf deijmt. Dese voorschreven landen sijn verspit bij die van Edam voornoemt in den jare 1574 verleden. Somma 45 deijmt, facit 45 gulden. A2 [fol.22 v ] Anno Noch stellen de borgemeesteren in reeckeninge van afcortinge van haeren I C penninck dese navolgende percele landts anno 1575 tot fortificatie der voorschreven stede verspit sijnde. Pouwels Janszoon ende Griet Pieters te samen verspit anderhalf deijmt lants, noch Claes Janszoon cum socijs 8 te samen een stuck lants verspit groot vier deijmt, het Peerdelandt drie verndel, Smaellweren groot een deijmt, van Cornelis Poort lant verspit een half deijmt, van Heijn Corneliszoon lant verspit twee deijmt, Moensven verspit groot een deijmt, Lijsbet Jaep Heijnses verspit een half deijmt, Neel Jansdochter ene verspit een half deijmt, Lijsbet Jaep Martses ende Jaep Gertszoon te samen een deijmt, Willem Pieterszoon ende Fredrick Adrijaenszoon te samen een deijmt, Jan Weijrtszoon verspit twee deijmt, Jeroen Claeszoon verspit drie deijmt, Cornelis Reijerszoon verspit derdhalf deijmt, Marten Claeszoon verspit anderhalf deijmt, die Tijsschert verspit groot een deijmt, Griet Trijn Sijmonsdochter verspit vijf verndel. Dese voorschreven landen verspit ter cause voorschreven anno Somma 27 3/4 deijmt. [fol.23 r ] A3 Volgt mijn Heeren de borgermeesteren in reeckeninge in afcortinge van de I C penninck dese parcele landts anno 1576 tot fortificatie verspit sijnde. Anno Die Westergracht wijder gemaeckt dan hij te vooren geweest is ende de Noorderveste verbreijdet, is te samen gemeten aen lant verspit te wesen drie deijmt een verndel. Garbrant Jeroens een stuck lants verspit derdhalf 9 deijmt. 8 met de zijnen 12

11 Moijert Claeszoon verspit drie deijmt. Claes Loen verspit een stuck lants groot een deijmt en een vierndel. Jeroen Claeszoon erffen verspit anderhalf deijmt. Somma 12½ deijmt lants. Welcke voorschreven landen als boven alle tot die fortificatie der stede verspit sijn ende tot die gracht veele verdolven ende sijn meestendeel alle dicht onder ofte bij de stede leggende. Comt d'een door d'ander in de I C penninck te contribueren van 't deijmt een gulden. A4 9 2½ 13

12 Noch stelle de borgermeesteren in reeckeninge de armen huijssittenen haer landen 10 in de banne van Edam liggende waer van sij geen I C penninck noch morgengelt 11 en geven (achtervolgende de resolutie bij de Staten daervan gepasseert) hondert en dertien deijmt, I C XIII deijmt. Comt elcken deijmt d'een door d'ander in de I C penninck te contribueren 18 stuijvers, afgetrocken de 6 penningen voor de bruijcker blijft 15 stuijvers. Facit 12 aen gelt 84 gulden 15 stuijvers. A5 Noch heeft het weeshuijs der voorschreven stede sestien deijmt. Comt te contribueren als boven vijftien stuijvers van elcken deijmt in den hondertsten penninck, afgetrocken voor den bruijcker den seste penninck blijft 12 stuijvers 8 penningen. Facit aen gelt voor een reise 10 gulden. [fol.23 v ] A6 Noch stellen die borgermeesteren in reeckeninge in afcortinge van hare I C penninck des Coninklijke Majestijts domeijnen 13 in hare banne leggende die mede tot den honderste penninck niet en contribueren, sijn groot ontrent sevenentnegentich deijmt. Comt elcke deijmt in de honderste penninck 18 stuijvers, afgetrocken den 6en penninck voor de bruijcker blijft 15 stuijvers. [fol r : blanco] Het land tot onderhoud van de armen die niet in een gesticht waren opgenomen en geen bedelaars waren. Op gepaste tijden kregen zij van de huiszittenmeesters brood of turf. belasting per oppervlakte land de totale som bedraagt de Heerenbroecklanden tussen Edam en Volendam behoorden aan de Grafelijkheid 14

13 B Memoriael van Burgermeesteren B1 [fol.1 r ]. Anno Den 12en meij soe is Claes Fopsen aen genomen om des snachts op den toern 14 te waken ende sal gehouden wesen om alle half uren op die vier hoecken van den toern te blasen. Hier voer sal hij ontfangen voer het vijftich Karolus gulden, dach als bo(ven) alle vierdel jaers 12½ gulden selfde. Dit bij Claes Fopszoon opten XIIen meije 1581 opgeseijt. B2 Den XXII dach meij met Claes Pietersoen Glaesmaek(er) verdraegen, dat hi die clock sal bevaeren 15 ende opsicht van crut 16 te hebben ende te droegen 17 ende uit delen. Dar sal hi voor hebben XII gulden alle verder jaers. B3 Op den XXII dach meij soe hebben vij met Jaep Gersen Lisbet echt verdraegen van alle geschiel soe van sijn soen in coeijen ende van costen die hi bij die stede geleden heeft ende mede van sijn lantken bij die doer gelegen bij de Munkendam port. Dat sal die stat eijgen sijn. Int present van onse vier burgemesteren, te veten Jan Pietersen Loen, Jan Pieter Men ende Volkert Claesen ende Jan Claeszoon Sloot. B4 Den 6en novembris soe heeft die stede verschoten 18 voer die landen aen die suijdt sijde van die stede tot twie verscheiden stonden die somma van vierthien gulden een stuver toren het toezicht houden op de torenklok kruit te drogen betaald aan belasting (De landerijen waren in het bezit van de Grafelijkheid. Hiervoor moest de stad ieder jaar 90 gulden betalen) 15

14 Anno 1579 den 6en novembris. Noch den laesten october 1581 negen gulden. Noch bij de stede betaelt aen Pieter van Berghen aen ijsserwerck ses guldens opten 15 november B5 Opten XIIIen novembris anno 1579 is bij Claes Huijch van wegen die stede Eedam reeckeninghe gehouden met Hendrick Wouw, ontfanger generael in den Noorder Quarthiere van de hondertste penning de annis 1577 ende 1578 verleden ende es hem daer van volle betalinge gedaen, blijckende bij II quijtantien beijde van date den XIen novembris 1579 voornoemt. B6 Opten 17en novembris anno 1579 soe is daer afgelost een brief van negen gulden jaerlixs renten waer van die hooft som was hondert ende twie ende tsestich gulden. Dach als boven. Bij burgemeesteren Jan Claeszoon Sloot, Jan Pieterzoon Men, Volckert Claeszoon, etcetera. B7 [fol.1 v ] Anno Op huijden den 27en novembris soe is Jong Jaep Poertier an genomen tot meij thoe te dienen nae 't jaer te rekenen voer achtendevijftich gulden. B8 Op dach als boven soe is Cornelis Jacopzoon Wever an genomen om die torf te dragen tot vijff wachthuijsen met die twie poertiers die torf te bedragen waer voer hij sal hebben ter weeke vierthien stuvers, etcetera. B9 Op huijden den 22en decembris anno 1579 soe hebben die burgemeesteren gelicht tot den gevangenen in Turckijen gevangen sijnde, haren gelt om haer verlies te verhoeden 19. In den eersten van Marij Jong Griets soon van Warder gelicht twaleff gulden thien stuvers. Noch van Jan Ariszoon van Warder sijn ghelt gelicht twieendedertich gulden ander halffe stuver. Noch van drie gevangen van Warder als voer gelicht thien gulden derthien stuvers, dach als voorschreven. Actum opten XXII decembris anno 1579 ter presentie van Jacob Baerentszoon ende Claes Janssoon Hencxt, schepenen, in kennisse van mij, J.J. Breed, om hiermee de gevangenen vrij te kopen 16

15 Dese penningen betaelt in handen van de vrienden deser gevangenen voornoemt opten 8en martij [fol.2 r ] [fol.1 v ] B10 Opten vijfden dach januarij 1580 stilo communi 20 is tusschen borgermeesteren deser stede ende d'erffgenamen van Pieter Pouwelszoon Gaell saliger gedachtenis reeckeninge gehouden van alle verlopen hondertste penningen ende morgentaelen 21 zedert dese trouble tijden tot dese huijdigen dach toe verloopen zijnde over die landen in den onlende 22 liggende haer te zaemen toe comende, waer van zij geen C penningen betaelt hebben als eensdeels verswegen geweest zijnde. Alzo dat borgermeesteren die erffgenamen van alles voorscreven es, zullen quijdtschelden, midts dat d'erffgenamen tegens desen wederomme zullen casseren 23 alzulcken obligatie als d'erffgenamen op de stede es hebbende, groot hondert Carolus guldens, welcke penningen bij Pieter Gaell die stede in den jaere 1572 verleden geleent zijn geweest, waer mede die voorscreven questie gesopeert 24 ende gecasseert wesen za(l), midts dat mede veraccordeert es dat de landen die erffgenamen jegenwoordich in de onlende tezamen toecomende van nu voort in alle C penningen zullen contribueren ende betaelen achtien deijmpten van alles. Hier buijten gesloten alle ander landen, Dirck Hagen off andere vreembde luijden in den onlende gelegen toecomende, welcke zijn Dirck Hag(en) ende het lant groot 9 verndel ende 63 roeden, toecomende Claes Tijmses erffgenamen cum socijs zonder meer ende es doe onlende groot tot aen de Mollentochten 25 toe van de Inlage 26 aff. B11 Opten 28en januarij 1580 stilo communi heeft Pouwels Janssoon Tolck ter abritragie van Cornelis Pieterszoon Noonen, Wessel Egbertszoon ende Dirck Huijbertssoon gecocht van de borgermeesteren deser stede al zulcke de dan heersende tijdrekening grondbelasting ommelanden; landen in de omgeving verbreken teniet gedaan molensloot dijk in het land achter een voormalige dijkdoorbraak 17

16 stucke landts als aen de Stads cingell gelegen es, welcke die stede eertijts gecocht heeft gehadt van Griet Pietge Moijerts ende d'erffgenamen van Jan Pouwelszoon, zo groot ende cleijn als 't leijt voor de zomme van hondert vijffendetnegentich Carolus 27 guldens tot XL grooten Vlaems 't stick. Te betalen d'een derdepaert gereet ende die reste op twie naest comende twaeleff nachten. 27 naam van een gouden munt, geslagen voor Karel de Stoute 18

17 Hier op betaelt bij Pouwels voornoemt ende in betalinge gegeven een rentebrief van drije gulden siaers, hooftzomme vier ende vijftich gulden, welcke sijn suster op de stede spreeckende heeft gehadt ende de reste met gelt opten 26en februarij 1580 in handen van de tresorier 28 deser stede. Noch heeft Pouwels Janszoon Tolck in handen van den tresorier Heijn Janszoon die twiede derdepaert van dese voorscreven zomme betaelt als wesende die twiede custene 29 van dit lant voornoemt. Actum opten 24 junij [fol.2 r ] B12 Memorie. Het huijs van Heijmeeff gecomen ende bij de borgermeesteren gecocht, is geaccordeert aff te breecken midts dat die twie naetste gebuuren die stede daer toe te hulpe zullen comen elcx vijff ende veertich Carolus guldens, ende die twie naetste overgebuuren elcx vijftien guldens, te betaelen d'een helft tot meije anno 1580 ende d'ander helft opten zelven dach siaers daer naest aen volgende. Ende heeft Karst Lubbertszoon als naeste buijrman van 't huijs aende zuijdtzijde hem voor dese penningen te borge gestelt als eijgen schult. B13 Den 25en novembris 1580 is van weghen Heijn toe Jaeperties met consent van hem sel(ve) betaelt aen die vredemaeckers 30 van Middellie die somme van vijff gulden thien stuvers. Van weghen Claes Loen aen die selfde beta(elt). Noch betaelt in handen van Thaems Sijmszoon de zomme van negen gulden thien stuvers ter cause van landthuure die Thaems waer comende van Heijn Jaepertges bij consente ende verzoicke van Heijn voornoemt. Actum opten 20en december 1580 op reeckeninge van de twie jaer huijrs welcke hem es restende van 't lant binnen deser stede gelegen. Noch es Heijn ten achteren aen de stede 3 gulden 15 stuvers van 100 penningen van den jaere 1579 verleden. Noch bij Heijn ten achteren 24 stuvers van de C penning van zijn huijs. Actum opten 17 martij Noch I C penning van 't huijs den (..)en anno schatbewaarder belastingtermijn gekozen dorpshoofden. In Warder, Middelie en Kwadijk had men vredemakers. 19

18 [fol.4 v ] [fol.3 r ] [fol.2 v ] Noch II C penning van 't lant binnen d(ie) muer 1 gulden 10 stuvers van den 80 omgeslaghen den (...) B14 Aen den rentemeesteren van Kennemerlant ende Westvrieslant betalinge ter zaecken dese nae bescreven penningen. Bij de stede betaelt aen den leijdecker Heijn Moenszoon betaelt van verwen Aen gewichte gecocht anno 1580 aen 350 pond wichts B15 Willem Willemszoon van Graft es poorter geworden binnen deser stede opten 15 februarij ende heeft voor zijn poorterschappe belooft 3 gulden te betalen op meijendach B16 Den 21en mertij 1581 betaelt in handen van Aef Stoppels ende Sijmen Hoots wijf die somme van vijftien gulden ter cause van een derde paert van den eerste termijn van het afbreecken van Dirck Bets huijs. Noch betaelt tot volle betalinghe van den ee(r)sten termijn in handen van Jaep Grebber die somme van 31 gulden. Noch betaelt in handen van Jaep Grebber ende Aeff Stoppels de somme van 46 gulden in volle betalinge van de anderde custen van Dirck Bests huijs. Actum opten 16en februarij Noch betaelt in handen van Jaep Grebber de zomme van 46 gulden in volle betalinge van de laetste custen van Dirck Bests huijs. Actum den 21 december [fol.3 r ] B17 Den 24en mertij 1581 is Claes Loen schuldich van voergaende hondertste penning die somme van 30 gulden 19 stuvers. Noch es Claes Loen schuldich 25 gulden 11 stuvers 8 penningen boven het gene zijne huijrluijden betaelt hebben ende es dit zelve gecomen van de 50en penning, anno 1582 gecollecteert. Hierop comt hem van den actie van den Bolckwercx ven bij seeckere arbiters ter nedergeleijt tusschen hem ende de stede 45 gulden. (..) penningen. [fol.3 r ] B18 Meester Jan die Clant is schuldich op het toecomende verndel jaers verschenen meij toecomende die somme van dertich gulden. Hier op betaelt X gulden opten 9 meije

19 B19 Noch meester Claes Tijszoon schuldich op het selfde verndel jaers twintich gulden. Hier op betaelt vijff gulden den 9en meije Hier op betaelt vijff gulden van 't verndel jaers van meije aff tot Jacobi 31 toe. Actum opten 15en augusti Hierop betaelt twie gulden opten XIen meije Hierop betaelt twie gulden opten 9 augusti Hierop betaelt 3 gulden den 23en februarij [fol.3 r ] [fol.2 v ] B20 Opten XIen meije 1581 is bij borgermeesteren deser stede Jong Jaep poortier aengenomen om dit jegenwoordijge jaer tot meijendach anno 1582 toe zijn voorgaende offitie te verwaeren 32 voor de zomme van vijff ende tzestich guldens tot XX stuvers 't stuck, te weten voor tzomer halff jaer XXXV gulden ende voor twinter halff jaer XXX gulden. Van meije aff tot Sint Jacob toe betaelt 17½ gulden opten 15en augusti 158(2). B21 Den XIIen meije 1581 heeft Claes Fopszoon zijn offitie van 't wachten opten thoorn opgeseijt begerende 't zelve niet langer te bedienen. B22 Opten XVI meije 1581 is Jacob Jacobszoon bij die borgermeesteren deser stede aengenomen om alle nacht opten thoren te waecken ende zal gehouden wesen om alle halff jaere op die vier hoecken van den thoren te blaesen ende goede toesicht te nemen voor brant ende andere inconvenienten 33, waer voor hij 's iaers zal ontfangen vijftich Carolus guldens tot XX stuvers bedragende alle verndel jaers XIII gulden. Actum als boven. Van meije aff tot Jacobi betaelt 12½ gulden juli te blijven bekleden ongemakken; onheil 21

20 Actum opten 15 augusti Opten zelven conditien es Cornelis Claeszoon gecomen in de plaetze van Jacob Jacobzoon vermidts daer voor genietende alle jaere vijfftich gulden gelijck Jacob Jacobzoon, zijn voorsaet 34, daer aff genoten heeft. Noch zal hij genieten acht guldens siaers voor het opsluijten van beijde poorten ende boomen achter die kercke op ende toe te sluijten nae exigentie 35 van de tijt. Den 1en februarij 1591 is Pouwels ende Janszoon toe getelt bij provijsie voer een half jaer 8 gulden om die poorten ende bomen op ende toe te sluijten. [fol.3 r ] [fol.2 v ] B23 Op huijden desen XVIen junij 1581 is die stede van Eedam een ordonnantie verleent van de zomme van 393 gulden 15 stuvers 14 penningen, in volle betalinge van meerder zomme die de stede van Eedam eertijts voor 't gemene landt verschoten ende verleijt 36 heeft, blijckende bij de specificatie daer van zijnde, welcke ordonnantie bij Jan Pieterszoon, borgermeester deser stede ex offitio 37 ondergeteijckent heeft door dien die princepale zomme meestendeel al uut zijn bouck ende reeckeninge eertijts gedaen, getrocken es. Dan zij de zelve 393 gulden 15 stuvers 14 penningen geemploijert ende toegetelt aen handen van Heijn Janszoon, tresorier deser stede jegenwoordich, welcke daer voor in zijn reeckeninge verantwoorden zal, alzo dat Jan Pieterszoon (niet jegenstaende hij 't zelve ondergeteijckent heeft) die voorscreven penningen stracx aen handen van Heijn Janszoon bekeert ende toegetelt heeft. B24 Meester Gijsbrecht Gijsbertzoon es opten 15en augusti 1581 op het verndel jaers van Jacobi tot Alreheijligen toe bij de stede geleent ende verschoten twaeleff gulden. B25 Jan Braber es noch die stede schuldich 9 gulden verschenen den 24 augusti 1581 bij hem noch onbetaelt, niet tegenstaende het jaer van 1582 bij hem aen Pieter Loen betaelt es. [fol.3 v ] B26 Op huijden desen laetsten dach octobris 1581 sijn borgermeesteren deser stede met Melis Corneliszoon Hoetges geaccordeert nopende 't versetten van des voorscreven Melis huijs, in forma hier nae volgende. Te weten dat voorganger in een ambt al naargelang de tijd vereist voorgeschoten en uitgeleend uit hoofde van zijn beroep 22

21 Melis zijn exue 38 zal toecomen als zijn huijs nu ter tijt staet, ende voort noorden op van de noordwester houck van zijn achterhuijs tot die roijpael toe, staende een stuck weechs binnen zijn schut recht roijende van de zelve houck tot die voorscreven roijpael toe. Actum ter presentie van alle vier borgermeesteren ende Melis voornoemt, ten dage ende jaere voorscreven. Opten XIen februarij 1584 heeft Cornelis Claeszoon Tapman aengenomen. B27 38 recht geheven op erfenissen die aan iemand buiten de stad toevallen 23

22 Opten naestlaetsten januarij 1582 is meester Claes Janszoon Juecht voor een schooldienaer aengenomen voor den tijt van een halff jaere tot een proeve tot wille ende wederzeggen van borgermeesteren deser stede, te reeckenen bij 1 jaer voor tnegentich gulden ende het halff jaere naer advenhandt 39, midts zo hij dient tot believen van mijne Heeren, zo zal hij een jaer lanck dienen, ende daer voor ontfangen tnegentich gulden, midts dat hij op zijn eijgen huijshuur zal wonen, ende mijn Heeren van geen huijshuur bemoeijen. Claes Tijszoon es aengenomen voor 80 gulden aen 't jaer. Meester Jan Gerbrantszoon siaers voor 125 gulden. Dit es verandert anno 1584 op 200 gulden. B28 Op huijden desen XIIen aprilis 1582 is Jan Janszoon Brasscher van Monnickendam met die borgermeesteren deser stede veraccordeert noopende 't verdelven van een stucke Warderbroecxlants aen die zee liggende, bij die stede in dese verleden trouble verspit wesende, midtsgaders zeeckere delen ende andere schulden die hij de stede es eijsschende omme een lijffrentenbrieff van thien Carolus guldens, houdende op 't lijff van Griet Jansdochter, zijn stomme dochter, verschijnende alle jaere opten XIIen aprilis, waermede alle actie, questie ende geschille doot, te niet ende gesopeert 40 wesen ende blijven ten ewijgen dagen sall. [fol.4 r ] B29 Mijn Heeren borgermeesteren deser stede hebben gecocht het huijs staende op 't pompke bij de Westerpoorte beoosten Jochems Smits huijs, voor de zomme van vier ende tnegentich Carolus guldens tot XX stuvers, te betaelen op drie naestcomende meijendagen als anni 1582, 1583 ende 1584 toeco(mende). Hierop betaelt ter zomme van XXXI gulden, VI stuvers, X penningen opten IIen meije In betalinge van 1e custene. Dese 2e custene es bij Marten Pieterssoon Moij, tresorier, betaelt in junio Dit huijs es ten vollen betaelt bij de stede opten 29 junij B in evenredigheid opgeheven 24

23 Den 23en februarij anno 1583 is Heijn Dircxzoon aengenomen om in statssaecken te besongieren 41 ende nae Den Haghe te trecken, ende van statsweghen aldaer met Claes Dircxzoon Huijch ten besten te consuleren, ende sal daer voer genieten voer sijn salaris ofte weddens 's daechs een gulden vijf stuvers, ende sal den voernoemde Hendrick Dircxsoon dit selfde op sijn eijghen costen doen, behalven schuijt ende waghenvracht. B31 Den 16 aprilis 1583 is Aernt Roeloffssoon Wiltvanck aengenomen voor wachtmeester een halff jaere lanck voor 30 gulden ende zo hij een jaer lanck dient, zal alsdan voor 't jaer ontfangen 63 gulden, alles tot wederseggen van borgermeesteren. Aernts tijt gaet van nu voort inne opten 10en augusti [fol.5 r ] [fol.5 r ] B32 Op huijden desen 11 junij 1583 hebben borgermeesteren deser stede gecocht van Jaepvaer Janszoon, poorter der zelver stede, drie acht ende dertichsten deelen van het lant alwaer die oude Doele opgestaen heeft. In voughen hij 't zelve van Sijmon Pieterszoon Moenneeff eertijts gecocht heeft, ende zullen die borgermeesteren daer voren betaelen de zomme van vier ende twinticht guldens in gereeden gelde. Actum ter arbitragie van Wessel Egbertszoon, Jaep Pieterssoon Pieteij, Claes Dircxzoon Voorn ende Baernt Sijmszoon, schrijffer arbiters bij parthien hier inde geëligeert 42. B33 Op huijden desen XXIIIen julij 1583 heeft Heijn Heijnszoon Man in handen van borgermeesteren deser stede zijn behoorlicke eedt gedaen als stadtbode, met stipulatie 43 om in alle getrouwicheijt zijn offitie te quijten ende te draegen als een getrouw dienaer toestaende es, nae zijn uuijterste vermoghen. B zich bezighouden met gekozen bepaling 25

24 Op huijden desen XXVIen augusti 1583 heeft Sijmvaer Claeszoon van borgermeesteren aengenomen alle nachten die dueren van beijde de schantzen voor een jaer d'oosterpoorten op ende toe sluijten, midtsgaders den boom ende oock mede het heck bij Jan Barntges huijs op ende toe te sluijten tot bequaemer tijt, ende voort alle daghe den wacht tusschen die twie schantzen 44 aen te spreecken, als oock op Oorgaet ende die zelve eensdeels ende altemet die zelve wacht te visiteren voor welcke dinghen in aller getrouwicheijt te bewaeren, zo es met hem veraccordeert, dat hij jaerlicx daer voren ontfangen ende genieten zall vijff ende veertich guldens tot XX stuvers 't stuck. Alle 't welcke hij in aller getrouwicheijt bij eede in handen van borgermeesteren belooft heeft nae te comen, ende dat hij hem als een goet poortier zall dragen, ende niemant nae 't sluijten in ofte uuijt zal laten, zonder consent van borgermeesteren, ten waere hem bekent waere dat enich van stadts weghen in ofte uuijt moste wesen, zonder ijemant anders. Opten 30en november es Sijmvaer Claeszoon tot dese 45 gulden noch siaers 5 gulden meer toegeleijt, mits dat hij daervoren die poort aen de zuijtzijde ende een boom binnen dijck in Zeevanck alle dage op ende toe zall sluijten. Geduurende 't zelve een jaer lanck tot believen van borgermeesteren die alsdan haer optie zullen hebben. [fol.5 v ] B35 Op huijden desen 26 augusti hebben borgermeesteren deser stede aengenomen Anthonium van der Schouwbeke, tot sterckinge der neringe binnen deser stede, omme het arme volck te wercke te stellen ende die zelve des toe beter sich toe mogen erneren 45 toe onderhouden ende met haeren handen den cost met eeren te verdienen ende alzo van de ledichganck de jonge juecht te weren, ende zijn hantwerck van groffgreijnen saijen 46 ende diergelijcke gewaden te maecken, toe oeffenen ende in't gebruijck te brenghen. Waer voren borgermeesteren voor zijne oncosten ende voor zijn opbreecken van Deventer hier hem belooft hebben te gevene ende te betaelen dertich guldens op zijne coombste alhier. Ende zo wanneer hij een jaer alhier gewoont heeft gelijcke dertich guldens. Ende zo wanneer hij daer nae noch een jaer hier gewoont ende zijn ambocht gedaen heeft, noch gelijcke dertich guldens zonder meer. Ende hem tot zijne woninge in doen ende laten volghen het cleijne schole staende aen de poort in't convent, midtsgaders het naetste huijsgen bewesten die poort ende noch een plaetze om zijn kethell te setten daer bij verdedigingswerk; bastion; stadswal zich bezighouden met grofgeweven stof 26

25 gelegen. Ende zal hem oock volghen zo vele regenwaters uut die sementback als die predicanten zullen mogen ontberen. Ende op die toecomende tijt zal men hem leveren een plaetze tot een tuijne om hem daer mede te generen, ende bovendien hem ende zijne kinderen die borgerschappe met belofte om hem in zijne gerechticheijt voor te staen ende te beschermen als een ander goet ingeboren borger. Welverstaende, zo Godt almachtig die zaecke alzo mochte stuuren ende segenen, dat hij hem op dese plaetze niet mochte generen, zoe beloven hem borgermeesteren ander wijder ofte bequaemer plaetze te leveren, daer hij hem zal mogen beter behelpen nae dat die gelegenheijt des wercx verheijsschen zall. Actum bij alle vier borgermeesteren ten dage ende jaere voornoemt. [fol.3 v ] [fol.4 v ] B36 Opten 1 decembris 1583 heeft Claes Janssoon Bosschieter hem borge gestelt voor het exuwe van Pieter Luijtgessoon die nae Ambsterdam vertrocken es. B37 Opten 10 december 1583 is Cornelis Janszoon bij de borgermeesteren aengenomen als constapell 47 ende dat hij op 't geschut zal passen ende goede acht hebben 't zelve zuijver ende claer houden (oock die wacht houden) alle dage bij die Noortosterschantze, alle scepen ende schuijten te visiteren om alle periculen 48 te verhoeden. Ende dat voor een vierdell jaers naestcomende voor de somme van 22 gulden in 't vierdel jaers. Oock alle turff ende rijs, hoeij, heijde ende andere twijchscepen te steecken 49 ende te doen als een goet wachter toestaende es. Opten 13 aprilis 1584 is Cornelis Janszoon zijn offitie opgeseijt ende es van zijn dienste betaelt ende voldaen. [fol.6 r ] B38 Op huijden desen 10en decembris 1583 zijn borgermeesteren deser stede te eenre, ende Dieuw Claes Lousdochter geassisteert met Pieter Dircxzoon haer gecoren voocht ter andere zijde, door tusschenspreecken van Jan Janszoon Brouwer, Lambert Janszoon, IJsbrant Martszoon ende Pouwels Janszoon Tolck, als aen wedersijden tot arbiters in desen geeligeert 50, te saemen veraccordeert noopende die coope van een stucke lants liggende op die Nieuwe Vaert bij de Groote Kerck, groot omtrent een halff deijmpte schaers met zijn toebehoorende dijck, zowel tuijndijck als stadswacht moeilijkheden; gevaren het doorzoeken van alle schepen beladen met turf, takken, hooi, heide en andere twijgen gekozen 27

26 anders ende dat voor de somme van drie hondert gulden tot XX stuvers 't stuck, te betaelen op drie naestcomende twaeleff nachten 51 telckens een gerechte derdepaert van de somme voorschreven. 51 Driekoningen; 6 januari 28

27 Welverstaende dat hierinne gesmouten 52 es het misbruijck ende alle andere schaeden ende interesten, ende alle actien die d'erffgenamen van Claes Louw geleden zouden mogen hebben ter cause van den overganck van 't zelve lant midts dat 't oosterse landt d'erffgenamen van Claes Lou noch toecomende zijn overganck ende notwech zal behouden op die nieuwe wech, in voughen als 't zelve lant in voortijden gehadt heeft door die stege tusschen die huijsinghen van Heijn Claeszoon magister saliger gedachtenis. Ende zal die stege voornoemt toecomen die stede in alzulcke gerechicheijt als 't lant van oude tijden gehadt heeft. Ende die dijck van de sloot ofte Nieuwe Vaert zal comen ende blijven tot laste van 't achterlant toecomende d'erffgenamen van Claes Louw voorschreven. Actum ten dage ende jaere voornoemt in kennisse van mij, 1583, J.J. Breed. Nota. Hier op betaelt aen handen van Dieuw Claes Lous die somme van hondert gulden in betalinge van d'eerste derdepaert van dit voorschreven langte. Actum desen 15 februari Hier op betaelt aen handen van Dieuw voorschreven de somme van 100 gulden door handen van Sijmon Gerbrantszoon, tresorier, in betalinge van die twiede derdepaert opten 22 martij Dit es ten vollen betaelt. [fol.3 v ] [fol.6 r ] B39 Opten XVIIIen februari 1584 heeft Melis Corneliszoon aengenomen beijde de Westerpoorten met den boom ende alle clincketten 53 op 't Westeijnde op ende toe te sluijten midtsgaders die poorte bij die Gevangenpoort met zijnen toebehorende bruggetges ende boomen, midts daer van te genieten 58 gulden 's iaers. B40 Opten XVIIen martij 1584 is ten versoecke van Claes Janssoon Juecht bij borgermeesteren deser stede geresolveert dat die zelve Claes Janszoon zal mogen opstellen een bijschoole om die jonge juecht te mogen instrueren, midts dat hij tot onderhout van de groote schoole alzulcke penningen van zijne jongens zall contribueren ende uutkeeren als bij mijn Heeren wedthouderen deser stede generalick geordonneert wesen zall ende dat tot wederseggen van borgermeesteren. B inbegrepen; versmolten valdeuren; valhekken 29

28 [fol.4 v ] [fol.7 r ] Op huijden desen 28 martij 1584 hebben borgermeesteren belast den capeteijn Wilhem Nijsebeth dat hij die twie gevangens, als Cornelis Claeszone van Uuijtrecht ende IJpe Drinckuuijt van Groeningen, soldaten, sel relaxeren ende van boeijen te ontlasten, volgende zeeckere authorisatie waerbij zijlieden bij den oversten Sonoij 54, bij missive van de 22en meerte 1584 geauthorijseert zijn, bij welcke missive den gevangens in handen van mijn Heeren gestelt werden, ende heeft den capeteijn die voorschreven gevangens door 't voorschreven bevel van mijn Heeren ontlast ende ontledicht. Nademael mijn Heeren borgermeesteren gene belastinge van d'een ofte andere op die voorseide gevangenen tot desen dage toe gehoort hebben. B42 Op huijden desen VIIIen junij 1584 zijn door tusschenspreecken van Lambert Janszoon, IJsbrant Martszoon, Claes Janszoon Hencxt ende Sijmon Gerbrantszoon gecoren arbiters in desen ter wedersijden geeligeert borgermeesteren deser stede ter eenre, ende Jan Claeszoon Jonghe Brouwer ter andere zijde, geaccordeert ende verenicht nopende het Mollenworff daer die molen van Sijmon ende Reijn molenaars jegenwoordich op staende es, bij die stede aengetast ende gedestineert tot het Mollenwerf voorschreven in manieren hiernae verclaert, te weten dat borgermeesteren deser stede in betalinge van 't voorschreven Mollenworff gehouden zullen wesen te betaelen die somme van drie ende 't negentich guldens, negen stuvers eens, te betaelen d'een helft van dien gereet ende d'ander helft op Paesschen naestcomende. Ende die groote van 't voorschreven Mollenworff es ses ende tzestich roeden ende thien voeten, hierinne gereeckent het Mollenworff daer die molen ende 't mollenhuijs opstaet sonder die laen welcke hier buijten gesloten es. Ende coomt tot laste van de mollenaers voorschreven. Ende zijn hiermede alle actien ende oncosten, zo van dijckagie, C ende thiende penning ende diergelijcke dinghen hierinne gereeckent die gevallen mochten wesen zedert den tijt dat borgermeesteren 't voorschreven Mollenworff aengetast hebben tot dese daghe toe. Welverstaende dat die eijgenaar ende besitter van 't voorschreven lant zal gehouden wesen te onderhouden alzulck dijck ende dijckagie als 't zelve lant nae zijn groot zoude mogen compteren. Actum ten dage ende jaere voorseide ende ter ordonnantie van de parthijen geteijkent bij mij, J.J. Breed, Hier op betaelt de somme van 46 gulden, 14 stuvers, 8 penningen in betalinge van de gerechte helft van de somme voorschreven opten 29 junij Diederik Sonoy, legeraanvoerder en gouverneur van het Noorderkwartier 30

29 [fol.4 r ] Noch hier op betaelt bij Sijmon Gerbrantszoon de somme van penningen opten 2 meije 1585 in volle betalinge. B43 Die joncxste schoolmeester Michiell heeft ontfangen op reeckeninge van zijn diensts, te weten van meije 1584 aff tot november toe, de somme van 30 gulden ende zijn schoolgelt daerboven op reeckeninge. Actum den 3 september Noch opten 7 october 12 gulden bij hem ontfangen. Noch den 5en januarij gulden bij hem ontfangen. Noch bij hem ontfangen van de scoolkinderen 8 gulden opten 2en februari Noch bij hem ontfangen van de scoolkinderen 8 gulden opten 1en meij [fol.34 v ] B44 Op huijden desen XIen julij 1584 stilo novo sijn bij advijs van de gemene vroedtschappe deser stede gedeputeert ende gecommitteert Folckert Claeszoon, borgermeester, ende Cleas Dircxzoon Huijch omme over nacht ende dach haer te transporteren binnen Delfft ende aldaer met d'andere steden van Hollant ende Zeelant te mogen helpen resolveren ende advijseren 't gene zijlieden in desen jegenwoordijgen aenstaende noodt tot preservatie van 't gemene vaderlant bevinden zullen te behoo-ren, zowel op 't ponct van de regeringe des vaderlants (nademael zijne Princelijcke Excellentie, Godt beter 't, op gisteren nae noene met een roer gescoten es), als op alle andere voorvallende zaecken, hoedanich die moghen zijn, sonder enich vorder rappoort van ons dies aengaende behoeven te verwachten. Onder expresse belofften dat alle 't gene wes bij dese voorschreven gecommitteerden gedaen, gehandelt ofte gebesongneert zal werden, vast ende van waerden onderhouden zal werden als of 't bij die geheele vroedtschappe gedaen waere onder alle verbanden van de rechten daer toe staende ende behoorende. J.J. Breed, Ende vorder opt die preservatie ende bewaernisse van dese stede is geresoleert, dat van nu voortaen alle nachten een 8en part van de schutterie zullen die wacht houden alle schutters bij huijs zijnde die niet cranck zijn zelffs in persone zullen moeten waecken; ende die cranck ofte van huijs zijn, zullen gehouden wesen een ander goet getrouw patriot te huuren, ende dit alles ter tijt ende wijlen toe bij mijn Heeren borgermeesteren, wedthouderen ende capeteijnen van de schutterie anders zal zijn geordonneert. Actum als boven, in kennisse van mij, 31

30 J.J. Breed, [fol.4 v ] B45 Opten 30 septembris 1584 is Claes Sijmszoon aengenomen voor portier buijten die Oosterpoorte, dat hij gehouden zal wesen alle nachten die dueren van beijde schantzen op ende toe te sluijten, midts gaders den boom ende het heck bij Jan Barntges, ende alle dage die wacht binnen die schantzen ende die poort aen te spreecken ende diezelve altemet visiteren voor den tijt van een halff jaer toe. 't Halff jaer daer voren te genieten XX gulden eens nae den tijt te reeckenen, ende heeft hem belooft daer inne te quijten als een goet portier toestaende es. Dit zelve es verandert op 50 gulden voor 't jaer. In deses plaetze es gesuccedeert Jan Hermszoon, Stille Jan, omme dit offitie te bedienen tot meije toe 1587 voor die somme van 36 gulden eens. [fol.4 v ] [fol.6 v ] [fol.6 v ] Opten 26en maij 87 is de voorschreven Jan Harmanszoon, alias Stille Jan, wederom angenomen tot de voorschreven dienste tot meij toe anno '88 de tijt van een iaer voor 36 gulden. B46 Op huijden desen IXen novembris 1584 is bij borgermeesteren deser stede die vreedmaeckers van Warder, Middelie ende Cadijck, midtsgaders die borgermeesteren van Oosthuijsen, eendrachtelick geresolveert ende besloten dat men een woensdaech in de aencomende weecke off een dach ofte twie daer nae onbegrepen, nae dat weder verheijsschen zal, die sluijsen in Zeevanck zullen doen openen omme die muijsen daer door te mogen quijt werden. Actum in 't collegie als voren in kennisse van mij, J.J. Breed, B47 Opten XIen decembris 1584 es Michiell die schoolmeester bij borgermeesteren als schoolmeester aengenomen voor dit aenstaende jaer van 1585 midts dat hij voor dit jaer daer voren zall ontfangen ende genieten de somme van 125 gulden, innegaende prima maij 1585 toecomende met een vrij huijs daer hij inne wonen zall. 't Welck es gehuurt voor de somme van 15 gulden. Dese es voor 't jaer 1586 om die voorschreven penningen aengenomen midts dat hij 't (zo 't noot doet) die kinderen in de Latijnse schole die rudimenta 55 zal leeren. Actum den 4en januarij grondbeginselen 32

31 Ende meester Jan Stassen voor 115 gulden met 1 vrije woninge ingaende als voren. Affgeseit ende affgedanckt. Claes Janszoon Hencxt huijs es bij borgermeesteren gehuurt voor meester Michiel voorschreven voor 't jaer 1586 te bewonen voor 15 gulden. Actum desen 4en januarij [fol.6 v ] [fol.5 v ] [fol.6 r ] [fol.7 r ] B48 Opten 18en januarij 1585 is Claes Janszoon Juecht als schoolmeester aengenomen voor een jaer lanck, beginnende prima maij 1585, omme de jonge juecht nae zijn cranck vermogen te instrueren hem eerlick te dragen, alle dronckenschappe te mijden als een goet schoolmeester toe staende es, midts dat hij in 't jaer daervoren genieten zal tnegentich guldens, alle vierdel jaers een 4en deel van dien. Mer zo hij hem weder mochte misgrijpen, zullen mijn Heeren hem weder moghen casseren zonder zijnen tegenspreecken. Welverstaende zo hij hem zeer wel ende eerlick es dragende, zullen mijn Heeren op een aender jaer in alle redelicheijt met hem handelen zoo 't inder billicheijt behooren zall. Is voor den tijt gestorven. B49 Op huijden desen 22en januarij 1585 hebben borgermeesteren deser stede betaelt in handen van Sander Slotemaecker die somme van ses gulden twie stuvers in betalinge van zeeckere sloten, boijen, duijmijsers ende diengelijke materien, die bij hem gemaect zijn tot straffe van alle delinquanten. Welcke boijen den Offitier gelevert zijn, mer den stede in eijgendoom behoorende als die zelve ten vollen betaelt hebben. B50 Opten XIen martij 1585 is bij Folckert Janszoon van Enchuijsen betaelt aen handen van borgermeesteren deser stede ses gulden acht stuvers op betalinge van zijn exuwe ende in minderinge van de vordere somme op reeckeninge. B51 Op huijden desen 26 aprilis 1585 hebben die vreedmaeckers van die drie dorpen van de Seevanck haere reeckeninge gedaen beroerende die collectatie van de ommeslach die bij haer in den jaere 1584 gecollecteert es geweest. Ende es bevonden dat die vreedmaeckers van Middelie boven 't gene zijlieden behoorden gecollecteert te hebben 't over ontfangen ende gecollecteert hebben gehadt die somme van 23 gulden, 9 stuvers, 2 penningen. Warder van gelijcken 19 gulden, 12 stuvers, 14 penningen. Cadijck mede 48 gulden, 7 stuvers, 10 penningen. Compt te zaemen 92 gulden, 9 stuvers, 10 penningen. Welcken overschot haerlieden belast es te 33

32 emploijeren aen handen van de nieuwe vreedmaeckers, opdat de collectatie in toecomende jaere over die landen van de Seevanck zo vele te minder gecollecteert souden mogen werden. Ende es dese collectatie bij haer gedaen ende die voorschreven somme overgeschoten boven die somme daer op zijlieden bij 't gemene lant gestelt zijn geweest ende boven haere salaris 't welcke haer volgende de resolutie van de Staten toegeleijt es geweest als te wesen van elcke 100 gulden 3 gulden voor collectatiegelt. Actum voor borgermeesteren ende Adrijaen Heertges ende Thijs Pieterszoon Cruijff, scepenen. [fol.7 v ] B52 Opten 17 julij 1585 is Dirck Jacobzoon Can met borgermeesteren overgecomen, dat men hem voor dese tijt zijns dochters lijffrenten zal laten volgen, midts dat hij ten naetsten jaere belooffde met borgermeesteren ten handelen ende accorderen nopende het exuwe zijnre goederen ende gene custen te lichten voor hij met borgermeesteren dies halven gehandelt heeft, behoudelicx dat borgermeesteren sullen procederen op anderen van gelijcke natuure wesende. B53 Op huijden desen 24 decembris 1585 hebben borgermeesteren deser stede aengenomen Conradum Johannis Autarium tot schoolmeester omme op te richten een Latijnse schole, omme die juecht in haere eerste fundamenta nae die gaeve hen van Godt verleent te mogen instrueren, ende zal daeraff genieten van de stede 175 gulden jaerlicx ende een vrij huijs inne te wonen, ende daer en boven 't halve schoolgelt van de jongers, 't welcke op 't minste gestelt zal werden op elcke hooft 10 stuvers op 't minste, ende zal daeromme voor hem mogen houden een avont bijschole waeraff hij die proffijten alleen zal genieten ende proffijteren ende zal niet boven 4 commensalen mogen houden om redenen mijn Heeren bewegende. Hem gedaen op vordel op ten 12 aprilis 1586 de somme van 60 gulden om van zijn dienste weder aff te corten tegens Jacobi naestcomende. Tot den 1en november 1586 is om bede wille den rector niet affgecort, mer heeft tot dien dage toe zijn volle schoolgelt ontfangen. Onder expresse conditie dat van nu voort alle vierdel jaers hem zal affgecort werden een gerechte vierdepaert van de voorschreven 60 gulden, geduurende van vierdel jaers tot vierdel jaers, zo lange die geheele somme betaelt zal zijn sonder enijge vordere exceptie offte delaije 56. Hierop betaelt de somme van 15 guldens in betalinge van die gerechte 4e paert van dese geleende ende verschoten 60 guldens. 56 uitzondering of uitstel 34

33 Actum desen Xen februarij Hier op gecort de somme van 15 gulden in betalinge van een vierde paert van de voorschreven geleende penningen. Actum den XXVIen maij Hier op gecort die somme van seven gulden thien stuvers in betalinge van een halve vierdepaert van de voorschreven geleende penningen. Actum den sevenden augusti Hier op gecort die somme van seven gulden ende thien stuvers in betalinge van een halve vierdepaert van de voorscreven geleende penningen. Actum den 26en novembris Hier op gecort die somme van seven gulden ende thien stuvers in betalinge van een halve vierdepaert van de voorscreven geleende penningen. Actum den 12 februarij

34 C Memoriael van Burgermeesteren [fol.8 r ] C1 Minuijt van de acte van indempnite 57 die alle den tresoriers gelevert werden in 't affgaen van haere offitien ende overleveren van haere registeren. Achtervolgende zeeckere resolutie bij de vroedtschappe deser stede opten laetsten februarij 1586 laestleden genomen, soe bekennen wij, borgermeesteren ende regeerders der stede Eedam, dat d'eersaeme Thaems Sijmszoon in den jaere XV C LXXIX tresorier onser stede geweest es, die welcke in den jaere voorschreven gehadt heeft den geheelen ontfanck der zelver stede ende ter ordonnantie van mijn Heeren borgermeesteren in dier tijt wesende die zelve weder gedistribueert ende uutgeleent aen los lijffrenten ende andere notelike 58 lasten (de)ser stede, volgende die reeckeninge dies aengaende bij hem voor onser stede vroetschappe gedaen, bij haer opgenomen ende gesloten, waer inne hij hem gequeten heeft als een goet ende oprecht tresorier toestaende es. Ende bedancken hem van zijne goede administratie, belovende hem ende zijnen erven te bevrijen costeloos ende scadeloos te indempneren van alle moeijten, lasten, actijen ende swaricheeden die hem ende zijn erven t'enijgertijt bij ijemanden soude mogen bejegenen ende aengedaen werden in enijger manieren, waer voren wij (bij consent als boven) verbinden alle die goeden 59, present ende toecomende, onser voorschreven stede toebehoorende, geen uutgesondert. Submitterende 60 de zelve voor die bevrijdinge van dien de heerlijke ende reale executie van allen hoven, wetten ende gerechten zo hem goetduncken ende gelieven zal, met die costen, schaeden ende interesten daeromme gelden wesende. T'oorconde deser met onser stede zegele bevestijget. Gedaen desen XIen meerte Ter ordonnatie van borgermeesteren geteijckent bij mij, 57 ontwerp van de akte van schadeloosstelling; vrijwaring 58 noodzakelijke 59 goederen; eigendommen; bezittingen 60 onderwerpen 36