Prestatieafspraken woningvoorraad

Transcriptie

1 Prestatieafspraken woningvoorraad Voorzitter Susanne Schilderman Tijd uur Zaal Trouwzaal Soort Bijeenkomst: Bespreken raadsvoorstel Werkvorm bijeenkomst Regulier Geagendeerd door: D66, Student & Starter, PvdA, CDA, SP, Stadsbelang, CU en GroenLinks Doel van de bijeenkomst De raad hoort graag de mening van betrokkenen. Betrokken ambtenaren/ Berend Jan Brijder/ REO Wonen (presentatie) Presentatoren Harriët van Opheusden REO Wonen Johan Klinkenberg STUW (presentatie) Arian Boersma STUW Meepraters Frans van den Berg Energieteam Voordorp Op Eigen Kracht Ieke Benschop Natuur en Milieufederatie Utrecht Else Huisman hswb /stok/ complex 507 Eut van Berkum Werkgroep Prestatieafspraken STOK; Bewonerscommissie Toekomstclub 507 Michel Post STOK huurdersorganisatie van Bo-Ex Martin van 't Klooster STOK Thijs de Boer VIDIUS Kim Blom BoKS Miriam C.N. Sterk De Bundeling Dré Hopmans burger Portefeuillehouder(s) Aanwezige griffiemedewerker(s) Programma Vervolg Ad Tourné Bewonersplatform Overvecht (alleen schriftelijke reactie) Paulus Jansen Mieke Tiwon Presentatie Gemeente en STUW Vragen raadsleden Meepraters aan het woord Vragen raadsleden De gemeenteraad debatteert over dit onderwerp tijdens de extra vergadering van de commissie Stad & Ruimte van 2 februari. Onderwerp en doel van de bijeenkomst De gemeente maakte prestatieafspraken met de STUW en de vijf grootste woningcorporaties over de productie en ontwikkeling van de woningvoorraad, investeringen en de toewijzing van woningen. De raadsleden willen weten wat inwoners en andere belanghebbenden vinden van het voorstel. 1

2 Motivatie De fracties van D66, PvdA, CU, SP, S&S, CDA, GroenLinks en Stadsbelang Utrecht willen tijdens een RIA graag van belanghebbenden horen hoe zij aankijken tegen het raadsvoorstel Prestatieafspraken. Bijdragen Frans van den Berg, Energieteam Voordorp Op Eigen Kracht Geachte raadsleden, Wij vragen uw aandacht voor uitvoering van motie 51 en motie 183 bij het invullen van de prestatieafspraken in Achtergrond hiervoor is dat in heel Nederland CV ketels en radiatoren geplaatst worden, zonder deze in te regelen op het type woning en stookgedrag. Ook CV-installaties bij huurwoningen van woningbouwcorporaties worden niet ingeregeld. Zelfs bij renovatie blijft dit buiten beeld. Zorgwekkende voorbeelden zijn daarvan bekend. Een eenvoudige rekensom leert dat, als je ketels en radiatoren wel inregelt, dit een besparing van gemiddeld 180m³gas (15%) oplevert per huishouden met een CV ketel. Dit kan met weinig moeite gerealiseerd worden. Met de aanwezigheid van 6,5 miljoen ketels in Nederland praten we landelijk over een potentie aan besparing van 1 miljard m³ gas per jaar. Wat Utrecht betreft wordt, naast CV verwarming, een groot deel van de woningen verwarmd middels stadsverwarming. Daar spelen soortgelijke problemen een rol. Vooral bij blokverwarming (bv de Naxosflat, Overvecht), waar verwarming is aangelegd met behulp van stijgleidingen en de warmtekosten geregistreerd worden d.m.v. warmtekostenverdelers gaat het mis. Naast de enorme energiebesparing die daar mogelijk is, is er een buitenproportioneel scheve verdeling van de warmtekosten binnen zo n blok. De bewoners dicht bij de bron zijn spekkoper met lage rekeningen, en zij die ver weg zitten, de grote verliezer. Dat wordt veroorzaakt doordat de warmtekostenverdelers niet correct de afgenomen warmte kunnen registreren omdat de volumestromen niet goed zijn ingeregeld, m.a.w. niet waterzijdig ingeregeld zijn. Het is de Europese NEN-EN 834 norm, die de voorwaarden beschrijft voor een correcte warmteregistratie. Helaas is in Nederland deze norm niet verplicht maar een aanbeveling. Het gevolg is dat de NEN-EN 834 meestal niet wordt toegepast. Eenvoudigweg niet, omdat eigenaren, vastgoedbedrijven en woningbouwcorporaties géén eigen voordeel hebben bij deze toch noodzakelijke investeringen. Zoals gezegd leidt dit tot hogere en verkeerde verdeling van stookkosten voor huurders. Ook Aedes zelf wijst zijn leden, de woningbouwcorporaties, op de gevolgen van slecht ingeregelde installaties (bijlage Handreiking warmtewet voor woningbouwcorporaties Aedes p ) Gelukkig is bovenstaande problematiek de raadsleden van onze stad niet ontgaan. Want met betrekking tot de te maken prestatieafspraken werd tot 2 keer een motie hierover ingediend, overgenomen, respectievelijk aangenomen. Motie M 51 ingetrokk M 51 'Woonvisie: de boodschappenlijst van de en en raad' overgeno men Indiener(s) Bos, C.H. (Cees) (Stadsbelang Utrecht), Koning, M.A. (Maarten) (D'66), Schipper, T.W. (Tim) (SP), Zwanenberg, P. (Pepijn) (GroenLinks) 2

3 M 183 Bespaar stookkosten door CV-ketel in Motie M te stellen en waterzijdig inregelen van aangeno 183 radiatoren men Bollen, M.J.S. (Monique) (GroenLinks), Esch, E.M. van (Eva) (Partij voor de Dieren), Indiener(s) Isik, B. (Bülent) (PvdA), Menke, S. (Steven) (Student & Starter), Sienot, M.F. (Matthijs) (D'66) Wat is er nu van deze moties terecht gekomen in de prestatieafspraken? Helaas niets anders dan enkele voornemens. Bijlage 1 - STUW prestatieafspraken Duurzaamheid: CVinstallaties De moties 51/2015, De boodschappenlijst van de raad. Heldere en controleerbare afspraken met corporaties over een aantal punten, waaronder optimaal inregelen van CV-installaties en 183/2015 Bespaar stookkosten door CVketel in te stellen en waterzijdig inregelen van radiatoren, zullen door de STUW en De Bundeling worden opgepakt. De STUW zal samen met De Bundeling nader onderzoeken, hoe het instellen van CV-ketels en het waterzijdig inregelen van radiatoren kan worden uitgewerkt. Medio 2016 zal hierover een concrete afspraak worden toegevoegd aan de prestatieafspraken. Met betrekking tot CV-optimalisatie in huishoudens met een CV ketel wordt hier de bal vooruit geschoven zonder te scoren. En de problematiek m.b.t. stadsverwarming is simpelweg niet terug te vinden. Hier lijken de huurders met vooral stadsverwarming het onderspit te gaan delven. De vraag is, of de heldere en controleerbare afspraken, zoals benoemd in de moties uit 2015 er in 2016 wèl gaan komen, en wie gaat dàt controleren? Parallel aan de moties is het Energieteam Voordorp samen met NMU en De Bundeling in overleg geweest met gemeente Utrecht m.b.t. invulling van de prestatieafspraken. Het volgende voorstel is het resultaat van dit overleg over de invulling daarvan. Hierbij wordt onderscheidt gemaakt in de verschillen typen van verwarming van huishoudens: 1. HUISHOUDENS MET EEN EIGEN CV KETEL Woningcorporaties nemen het afstellen van de CVketel (m.b.t. woningkarakteristiek en stookgedrag) en waterzijdig inregelen op in hun onderhoudscontracten met aannemende bedrijven. Er wordt gewerkt met bedrijven die het OK-CV label* voeren. In de gevallen waar tijdens het bezoek van de onderhoudsmonteur (energie service specialist) de noodzaak van waterzijdig inregelen wordt aangevinkt, wordt er ook gehandeld; een installateur wordt ingeschakeld voor het waterzijdig inregelen en aanvullende aanpassing van de afstellingen aan de ketel uitgevoerd indien nodig. Vanaf het moment dat de contracten zijn aangepast, worden zo in maximaal twee jaar tijd alle huishoudens met eigen CVketel afgesteld en radiatoren ingeregeld. Dit betekent meer betaalbare woonlasten, meer comfort, minder energieverbruik en installaties die langer meegaan. * Aedes (vereniging van woningbouwcorporaties)ondersteunt het OK-CV label, ingevoerd door RVO, UNETO- VNI en VFK. 2. BLOKVERWARMING MET STADSVERWARMING ALS BRON 3

4 Bij stads- en blokverwarming blijkt dat energielasten vaak ongelijk en oneerlijk verdeeld worden en installaties over het algemeen niet, of verkeerd zijn ingeregeld, waardoor het gefactureerde bedrag hoger is dan noodzakelijk. Afgesproken wordt dat woningcorporaties op moment van renovaties ervoor zorgen, dat de installatie goed waterzijdig worden ingeregeld. In de eerste helft van 2016 stellen de woningcorporaties een plan op waarmee inzichtelijk wordt gemaakt hoe in vier jaar tijd (dus uiterlijk 2020) ALLE complexen met blok- stadsverwarming correct zijn ingeregeld en facturering juist gebeurt. En hoe monitoring zal plaatsvinden op dit onderwerp. Concluderend: Op dit moment staan ondanks uw betrokkenheid bij dit onderwerp, zowel u, als ik, maar vooral de huurders voorlopig nog met lege handen. Ik eindig zoals ik begon, met een oproep aan u, leden van de raad, toe te zien dat motie 51 en motie 183 alsnog hun plaats krijgen bij de invulling van de prestatieafspraken in Frans van den Berg, mede namens Walter Willems en Maarten van Oene, Energieteam van Voordorp op Eigen Kracht. Bijlage: Bijlage: Handreiking Warmtewet, voor woningbouwcorporaties versie 2.0 AEDES, vereniging van woningbouwcorporaties Pag Onrendabele installaties Niet goed ingeregeld systeem. Vaak komt het voor dat op basis van klachten wordt gestuurd op de installatie. Als een bewoner klaagt dat het niet warm wordt, zet de leverancier de stooklijn omhoog. Dit leidt uiteraard tot meer stookkosten, vaak ook omdat andere woningen relatief te warm worden door deze aanpassing. De oorzaak ligt dan aan een slecht ingeregelde installatie, zie ook het volgende punt Slecht ingeregelde installaties. Hiermee wordt onder ander bedoeld dat installaties niet in balans zijn en dat over sommige radiatoren veel meer water wordt gestuurd dan over andere. Dit komt door wat genoemd wordt het niet waterzijdig inregelen. Door waterzijdig inregelen wordt de installatie uitgebreid met een drukregeling. Daardoor wordt de hoeveelheid water die door het systeem gaat beperkt als er bijvoorbeeld veel radiatoren dicht zijn gezet. Vaak krijgen echter de radiatoren vlak achter de ketel het meeste warmwater, terwijl aan het eind van de stijgleiding er nauwelijks meer druk is en de meeste warmte al uit het water is verdwenen. Waterzijdig inregelen heeft een aantal voordelen: o Alle radiatoren krijgen in principe dezelfde warmte toegevoerd. o Er is minder verlies in de stijgleidingen. o De leidingen achter de ketel geven geen geluidhinder, ze ruisen niet meer. o Er is minder elektriciteit nodig voor de pompen, deze hoeven minder hard te werken. o Er zijn geen stooklijnaanpassingen meer nodig. Waterzijdig inregelen is helaas in onbruik geraakt, omdat degene die investeert in een goede inregeling niet profiteert. Dat verandert nu door de Warmtewet. Uit de praktijk blijkt dat als bijvoorbeeld radiatorkranen worden vervangen, de meerinvestering voor de waterzijdige regeling binnen een jaar is terugverdiend. 4

5 Uit recent onderzoek van Danfoss, zie onderstaande figuur, blijkt dat niet waterzijdig inregelen ook grote afwijkingen kan geven op de uitlezingen van de warmtekostenverdelers. Met name als er relatief weinig water door de radiator stroomt kan de uitlezing fors afwijken van de werkelijke warmteafgifte. Deze afwijkingen zijn het grootst bij de radiatoren aan het eind van een stijgleiding, bij voorbeeld woningen onder het dak. Hier stroomt vaak minder warm water door de radiator, waardoor de radiator niet of in mindere mate over het totale oppervlak warm wordt. 5

6 6

7 Ieke Benschop,Natuur en Milieufederatie Utrecht Reactie van de Natuur en Milieufederatie Utrecht op de prestatieafspraken tussen gemeente Utrecht, woningcorporaties en Bundeling. tbv RIA 28 januari 2016 Ten eerste van harte gefeliciteerd met de prestatie-afspraken nieuwe stijl, zoals deze zijn opgesteld naar aanleiding van de nieuwe woningwet. Zoals u kunt verwachten van een milieu-organisatie gaan wij hierbij in op de duurzaamheidsparagraaf. De ambitie van de gemeente is een klimaatneutraal Utrecht in Utrecht stelt als tussendoel om in % energie te besparen (ten opzichte van 2010). In het SER-Energieakkoord is afgesproken dat corporatiewoningen gemiddeld label B (= nu Energie-Index van 1,21-1,40, peildatum ) hebben. Als onderdeel van deze energieprestatie streeft het college ernaar dat in 2020 op 10% van de daken zonnepanelen liggen. Einddoel in 2030 is alle woningen nul-op-de-meter. De STUW wil haar bijdrage aan deze ambities leveren. We zijn verheugd dat het doel klimaatneutrale stad in 2030 als eerste genoemd wordt. Of de tussendoelen 30% energiebesparing in 2020 en op 10% van de daken zonnepanelen daarvoor voldoende ambitieus zijn, is de vraag. Des te meer reden om een marsroute op te stellen hoe dit gaat gebeuren, en wat er vervolgens tussen 2020 en 2030 moet gebeuren om de resterende 70% energie te besparen en restant van de daken van zonnepanelen te voorzien. Komt deze marsroute er? Energieprestatie van het woningbezit De STUW-corporaties en de gemeente delen de ambitie om op gemiddeld een Energie-index van 1,21-1,40 (label B) te hebben. De uitwerking hiervan vindt plaats op corporatie-niveau. De landelijke doelstelling om een gemiddeld label B (energie index 1,25 is afgesproken in het landelijk convenant energiebesparing huursector - waaraan SER-energie-akkoord refereert) te realiseren in 2020 wordt onderschreven. Betekent dit dat er bij renovaties naar bijvoorbeeld label B, rekening gehouden wordt met dat de woning uiteindelijk naar energieneutraal moet kunnen worden verbeterd? Worden renovaties standaard NOM-ready uitgevoerd? Wij zijn verheugd dat één van de doelen die geformuleerd zijn voor bijdragen vanuit het Fonds meerwaardeafdracht duurzaamheid en zelfs Nul-op-de-meter is. Wij hopen dat hier grif gebruik van gemaakt zal worden. Nul-op-de-meter De STUW-corporaties werken, samen met de gemeente, verder aan de ontwikkeling en realisatie van Nul-opde-meter-woningen in Utrecht. Concrete afspraken worden vastgelegd in de prestatieafspraken per corporatie. Zijn de concrete afspraken over aantallen Nul-op-de-meter renovaties met de afzonderlijke woningcorporaties ambitieus genoeg om in 2030 alle woningen energieneutraal te hebben? En is er een marsroute naar 2030? CV-installaties De moties 51/2015, De boodschappenlijst van de raad. Heldere en controleerbare afspraken met corporaties over een aantal punten, waaronder optimaal inregelen van CV-installaties en 183/2015 Bespaar stookkosten 7

8 door CV-ketel in te stellen en waterzijdig inregelen van radiatoren, zullen door de STUW en De Bundeling worden opgepakt. De STUW zal samen met De Bundeling nader onderzoeken hoe het instellen van CV-ketels en het waterzijdig inregelen van radiatoren kan worden uitgewerkt. Medio 2016 zal hierover een concrete afspraak worden toegevoegd aan de prestatieafspraken. Een suggestie van onze kant om de afspraken over waterzijdig inregelen en CV optimalisatie concreet te maken: 1. HUISHOUDENS MET EEN EIGEN CV KETEL Woningcorporaties nemen het waterzijdig inregelen op, in hun onderhoudscontracten met aannemende bedrijven. Er wordt bij voorkeur gewerkt met bedrijven die het OK-CV label voeren. In de gevallen waar tijdens het bezoek van de onderhoudsmonteur de maatregel cv optimalisatie en/of waterzijdig inregelen wordt aangevinkt, wordt er ook gehandeld. Een installateur wordt ingeschakeld om te komen optimaliseren en inregelen. Vanaf het moment dat de contracten zijn aangepast, worden zo in maximaal twee jaar tijd alle huishoudens met eigen CV ketel geoptimaliseerd en ingeregeld. Dit betekent meer betaalbare woningen, meer comfort, minder energieverbruik en installaties die langer meegaan. 2. BLOKVERWARMING / STADSVERWARMING Bij stads- en blokverwarming blijkt dat energielasten vaak ongelijk en oneerlijk verdeeld worden, en installaties over het algemeen niet of verkeerd zijn ingeregeld waardoor het gefactureerde bedrag hoger is dan nodig. Afgesproken wordt dat woningcorporaties op moment van renovaties ervoor zorgen dat de installatie goed waterzijdig worden ingeregeld. In de eerste helft van 2016 stellen de woningcorporaties een plan op waarmee inzichtelijk wordt gemaakt hoe in vier jaar tijd (dus uiterlijk 2020) ALLE complexen met blok- of stadsverwarming correct zijn ingeregeld en facturering juist gebeurt. En hoe monitoring plaatsvindt op dit onderwerp. Tot slot. Vast een schot voor de boeg: voor de volgende ronde prestatie-afspraken zouden ook ambities gedeeld kunnen worden op gebied van circulaire economie. Zie voor ons volledige lijstje met suggesties, onze NMUsite. Natuur en Milieufederatie Utrecht. contact via Ieke Benschop, i.benschop@nmu.nl; Michel Post, STOK huurdersorganisatie van Bo-Ex Huurdersorganisatie STOK (Bo-Ex) zal de prestatie-afspraken niet ondertekenen. We hebben geen andere keuze: met onze inbreng is weinig tot niets gedaan en ook zijn we niet tevreden over de gemaakte afspraken. Over het proces Met de nieuwe Woningwet gingen wij er vanuit dat huurders een volwaardige plek zouden krijgen aan de onderhandelingstafel. Daar hebben we helaas weinig van gemerkt. Wellicht heeft dat te maken met de vernieuwde grotere rol van de gemeente. Gemeente en corporaties leken vooral met elkaar bezig. Op geen enkel moment is ons gevraagd of het wat ons betreft in de goede richting ging. Het van gemeentezijde ontbreken ontbreken van heldere proces-afspraken vooraf heeft STOK bij de prestatie-afspraken voor Bo-Ex erg opgebroken. Voor ons was telkens onduidelijk hoe de onderwerpen besproken zouden gaan worden en wat de volgende stap zou zijn. Gekozen overlegdata vielen willekeurig zodat terugkoppeling naar onze achterban niet goed mogelijk was. 8

9 De inhoud Wij maken ons zorgen over de sociale huursector in onze stad. Met name Bo-Ex rekent tot haar doelgroep nog uitsluitend huurders met een inkomen tot euro. Dit terwijl de wet meer ruimte biedt. Wat je ook mag vinden van goedkoop scheef huren, dit beleid zal leiden tot een meer eenzijdige samenstelling van buurten en wijken. Begin deze eeuw dachten we nog dat het mengen zou komen van grootschalige sloop. Nu dat van de baan is zullen we het qua menging moeten hebben van bestaande complexen van sociale huurwoningen. De gewilde buurten worden onbereikbaar voor woningzoekenden met een laag inkomen, ze zijn in toenemende mate aangewezen op de buurten met de meeste problemen. Daar komt bij dat het aantal sociale huurwoningen sterk achterblijft bij de groei van de stad. In 2020 heeft deze stad een tekort van 4000 sociale huurwoningen. Met de komst van veel vluchtelingen zal dit tekort nog verder oplopen. Dat maakt de stad kwetsbaar voor problemen. Deze prestatie-afspraken zijn onvoldoende gericht op het oplossen van die probleem. We willen u vragen nog eens goed te kijken naar de genoemde groei van 1000 woningen. Als u in de tabellen duikt ziet u dat slecht een klein deel van deze 1000 woningen de sociale huur hebben als bestemming. Van het overgrote deel moet de bestemming nog nader worden bepaald. Hoe hard is de afspraak dat het aantal sociale huurwoningen in 2020 met 1000 woningen zal zijn toegenomen? Wij gaan er vanuit dat er geen mogelijkheid meer is de prestatie-afspraken te herschrijven. Wel willen wij u vragen om enkele aanvullingen en garanties. Meten is weten Voor een goed volkshuisvestelijk beleid is het belangrijk dat je precies weet wat je doet. In het kader van de BAS-afspraken is door Woningnet en Rigo de betaalbaarheid voor huurders in kaart gebracht. Wij denken dat dergelijke cijfers jaarlijks moeten worden geproduceerd en vooral ook meer gedetailleerd moeten zijn. De jaarlijkse cijfers moeten wat ons betreft zicht geven op: - De betaalbaarheid uitgesplitst naar de diverse inkomensgroepen: de primaire doelgroep, de secundaire doelgroep, mensen met een inkomen boven de euro, en daarbij ook te kijken naar de diverse huishoudsamenstellingen. - De consequentie voor de aantallen woningen per wijk en buurt. Wat zijn de consequenties van het beleid voor de sociale cohesie/segregatie. Op dit moment heeft niemand hier een goed beeld van. - De consequenties van beleidskeuzes, bijvoorbeeld het beleid van de corporaties ten aanzien van de jaarlijkse huurverhogingen. Het kan van grote meerwaarde zijn dit onderzoek op te zetten in nauw overleg met de huurdersorganisaties. Wij zien graag dat dit jaar gewerkt zal worden aan een protocol ongedeelde stad waarin de zeggenschap van huurders staat beschreven. Dit betreft niet alleen de rechten en plichten van huurders bij sloopt en renovatie, zoals zal worden vastgelegd in het sociaal protocol, maar ook zeggenschap van huurders ten aanzien van andere zaken die hun leefomgeving bepalen, zoals verkoop, liberalisatie, huurbeleid, en zelfbeheer. Een toename van de rechten van huurders is een voorwaarde voor meer huurdersparticipatie. Het bovenwettelijke recht van huurders in de stad Utrecht om sloop effectief te kunnen tegengaan (DUO/Utrecht Vernieuwt) heeft de stad in het nabije verleden veel goeds gebracht. Wat gaat de stad doen aan het tekort aan sociale huurwoningen en wat gaan we doen aan het toenemen van de segregatie? Het huidige rijksbeleid maakt het de stad niet makkelijk om sociale structuren 9

10 overheid te houden. Een idee is wellicht om per wijk vast te stellen hoeveel sociale huurwoningen er minimaal en maximaal gewenst zijn. Dit om te voorkomen dat wijken te arm, te zwart, te wit of te saai worden. Martin van t Klooster, STOK (Stedelijk overleg Kommissies Bo-Ex) 1. Huurderheffing De prestatieafspraken zoals nu geformuleerd bevatten in de tekst Prestatieafspraken op stedelijk niveau geen enkele verwijzing naar de verhuurderheffing. In de bilaterale afspraken tussen STOK, Bo-Ex en gemeente vinden we in ieder geval nog de zinsnede omtrent de verhuurders heffing; die luidt Gemeente, Bo-Ex en STOK voeren een gezamenlijke lobby om de verhuurderheffing van tafel te krijgen en te vervangen door een investeringsopgave. De gevolgen van de verhuurderheffing zijn voor de hoogte van de huren, de omvang van het woningbestand, de verbetering in duurzaamheid en de investeringsruimte voor corporaties desastreus. Laten we duidelijk zijn; de verhuurdersheffing wordt voor een groot deel opgebracht door de huurders; het is een feitelijke vorm van belastingheffing bedoeld om de Haagse begroting kloppend te krijgen, waarbij de woningcorporaties zich in aanvang zonder al te veel verzet bij neergelegd hebben. Met Woningbond hebben ze nu te kennen gegeven de huurdersheffing om te willen buigen tot een investering heffing. Hoe gaat de gemeente Utrecht dat steunen met alle woningcorporaties en huurdersorganisaties? Wordt het niet tijd dat ook college en gemeenteraad van Utrecht in Den Haag aan de bel gaat trekken (bijv. in 4 G verband, in VNG verband) en daarbij alle huurders en alle corporaties betrekken? Onderwijl moeten woningcorporaties bijna twee maanden huur per jaar afdragen aan de begroting van de landelijke overheid; huurderspenningen dus, die niet gaan naar kwaliteitsverbetering (bijv. duurzaamheid) of kwantiteit. Ook in Utrecht is een geschat tekort te verwachten van 4000 woningen alleen al in de sociale huisvesting. De komende tijd staat de verhuurdersheffing groot op de politieke agenda. De regering is bij monde van Blok akkoord gegaan met een evaluatie, die komende maanden zal plaatsvinden en bekend worden. De gemeente Utrecht kan aan de uiteindelijke politieke besluitvorming in het belang van de sociale huisvesting in Utrecht een bijdrage leveren. Maar moet daar wel wat voor doen! Ik hoop dat college en raad dat ook willen doen! 2. Cumulatie van maximale huurverhogingen naar inkomen Willen het college en de leden van de gemeenteraad ook nog eens kijken naar wat steeds een betere verhouding tussen huurprijs en inkomen wordt genoemd? Kan bij verder onderzoek niet ook het volgende betrokken worden? Er is allang sprake van een schever wordende verhouding tussen huurprijs en inkomen. Niet alleen bij de lagere inkomens tot ,-/29.000,- maar ook bij huurders met een gezinsinkomen van ,- en al helemaal bij ,-. Wat je ook van hoge en lage inkomens vindt het gaat hier nog steeds om inkomens (vaak gezins- of samenlevingsinkomens) die strak gereguleerd zijn in bijvoorbeeld cao-afspraken. Ieder weet hoe gemillimeterd de afspraken in het loongebouw zijn. Precies is vastgelegd wanneer je ,- (of meer) mag verdienen. Wist u dat deze groep huurders in vier jaar tijd door de inkomensafhankelijke huurverhogingen 25 procent meer huur moeten gaan betalen? Tenminste als de voorstellen voor 1 juli 2016, die ik heb gezien, doorgaan. Is hier niet sprake van verscheving van de huurverhoging? Als ik het zo op de hand uitreken gaat het in Utrecht om min. 10 procent van de huurders, dat zijn al gauw inwoners van Utrecht. 10

11 Deze huurders betalen in vier jaar tijd 25 procent meer; bij gelijkblijvende kwaliteit van het gehuurde. En ieder weet zo onderhand dat de markt voor hen geen oplossing gaat bieden. Zeker niet zolang er weg gekeken wordt van de oorzaak; te kort aan betaalbare sociale huisvesting. Vindt u echt dat we door kunnen gaan met een inkomensafhankelijke huurverhoging als dat door de jarenlange cumulatie zo scheef wordt getrokken? Utrecht, 28 januari Thijs de Boer, VIDIUS Geachte heer, mevrouw, Donderdag 17 december zijn de langverwachte prestatieafspraken gepresenteerd, waaronder die met SSH en die met STUW. VIDIUS studentenunie, de belangenbehartiger van Utrechtse studenten, is natuurlijk zeer betrokken bij studentenhuisvesting. In deze brief vindt u onze reactie op de gepresenteerde prestatieafspraken in relatie tot studentenhuisvesting. Algemeen beeld Op het punt van beschikbaarheid zijn de afspraken ondermaats, zowel met SSH als met STUW. VIDIUS ziet graag meer investeringen in beschikbaarheid, temeer omdat blijkt dat het kamertekort in Utrecht is gestegen naar Dit kamertekort is niet alleen een probleem van SSH. Een dergelijk groot tekort aan sociale woningen voor een groep die weinig te besteden heeft, is een probleem van alle woningcorporaties. Door de afschaffing van de basisbeurs dreigt op kamers gaan voor veel studenten onbereikbaar te worden. Betaalbare, sociale studentenwoningen zijn daarom juist nu van groot belang. Aan woningcorporaties is de taak om hierin te voorzien. VIDIUS pleit daarom voor een kwantitatieve doelstelling voor het aantal te realiseren studentenkamers in de prestatieafspraken met STUW. VIDIUS is wel zeer te spreken over de ambitie van SSH om in samenwerking met (institutionele) beleggers meer studentenkamers te realiseren. Het ziet er naar uit dat het ministerie deze samenwerkingen, onder voorwaarden, toch toestaat 2. VIDIUS hoopt dat SSH deze mogelijkheid veelvuldig zal aangrijpen voor het realiseren van transformatie- en nieuwbouwprojecten. Kansen door samenwerking De financiële ruimte van SSH is beperkt doordat SSH veel heeft geïnvesteerd, terwijl andere corporaties door verkoop van hun bezit hun financiële ruimte hebben zien groeien. Het is verstandig om deze financiële investeringsruimte gedeeltelijk ook te investeren in woningen die geschikt zijn voor studenten. Om te kunnen garanderen dat alle woningcorporaties hun verantwoordelijkheid nemen, is het noodzakelijk om een streefgetal voor het aantal te realiseren studentenwoningen in de prestatieafspraken met STUW op te nemen. In de prestatieafspraken was hier nog wel sprake van. Destijds werd in STUW-verband afgesproken bijna studentenwoningen en kamers te realiseren. In de periode die daarop volgde was het Actieplan Studentenhuisvesting Utrecht (ASU) van kracht waardoor prestatieafspraken over studentenhuisvesting minder belangrijk waren. Door het aflopen van het ASU en het aanhoudende kamertekort is het logisch om studentenhuisvesting weer in de prestatieafspraken met STUW op te nemen. Uiteindelijk gaat het er niet om wie de studentenkamers realiseert, maar dat ze worden gerealiseerd. Het is ook niet zo dat alle woningcorporaties per se studentenwoningen moeten bouwen. Er zijn namelijk een tal van mogelijkheden om meer studentenwoningen te creëren. Dit kan bijvoorbeeld door het omzetten en/of splitsen van (te) grote panden. Ook kan worden gedacht aan het in beheer geven van slooppanden aan SSH of 1 Apollo 2015, Kences 2 Kences, Samenwerking beleggers en corporaties onder voorwaarden mogelijk, via 11

12 studentenhuisvesting als tijdelijke bestemming voor woningen of kantoorpanden die later worden herbestemd. Daarnaast kan worden gedacht aan nieuwbouw die geschikt is voor studenten die gebruik maken van friends-contracten. Beschikbaarheid bij SSH Ondanks dat er de afgelopen jaren succesvol gewerkt is aan het realiseren van meer studentenkamers, is het tekort onverminderd groot gebleven en zelfs gestegen. Als de mogelijke effecten van de invoering van het leenstelsel buiten beschouwing worden gelaten, is voor 2020 een kamertekort van kamers voorspeld 3. SSH heeft als dé studentenhuisvester van Utrecht een verantwoordelijkheid om het niet zo ver te laten komen. Het productieschema laat zien dat er tot 2020 begonnen wordt met de bouw van 650 studentenkamers en woningen. Dit is slechts 6,27% van het toekomstige tekort. VIDIUS ziet kansen voor SSH om in samenwerking met andere woningcorporaties en (institutionele) beleggers dit percentage flink te verhogen. VIDIUS pleit tevens voor consistentie binnen de prestatieafspraken met SSH. In paragraaf 5, 8 en het productieschema van de prestatieafspraken met SSH worden onzelfstandige eenheden wel meegerekend, maar in paragraaf 2 (beschikbaarheid) niet. Hierdoor ontstaat een onrealistisch beeld van wat SSH kan en zou moeten doen op het gebied van beschikbaarheid. Het zou beter zijn om één lijn te trekken, waarbij de voorkeur uitgaat naar het overal meenemen van onzelfstandige kamers. Hiervoor zijn drie argumenten. Ten eerste ontstaat er een vollediger beeld van de woningvoorraad en de activiteiten van SSH. Ten tweede zijn prestatieafspraken de enige manier voor de gemeente om dwingend invloed uit te oefenen op het beleid van een woningcorporatie. Juist op het gebied van beschikbaarheid is sturing essentieel. Het is merkwaardig dat juist op het punt van beschikbaarheid onzelfstandige eenheden buiten de prestatieafspraken vallen. Ten derde zijn door het aflopen van het ASU er geen bindende afspraken over studentenhuisvesting. Prestatieafspraken kunnen deze leegte opvullen, mits ook onzelfstandige eenheden onder de prestatieafspraken vallen. Betaalbaarheid VIDIUS is ook tevreden over het besparen van servicekosten door zelfbeheer (1.3). VIDIUS ziet veel kansen voor zelfbeheer bij de huisvesting van internationale studenten (SSH Short Stay). Door de buitengewoon hoge servicekosten betalen zij erg hoge huren in vergelijking met Nederlandse studenten. Voor internationale studenten is zelfbeheer een uitgelezen kans om een stuk goedkoper te kunnen wonen. Duurzaamheid VIDIUS is tevreden met het feit dat SSH voornemens is om duurzame maatregelen te nemen. Daken van complexbouw lenen zich perfect voor zonnepanelen en VIDIUS ziet het als een goede eerste stap om zonnepanelen te plaatsen op het complex aan de Ina Boudier-Bakkerlaan (3.3). Ook het streven naar nul-opde-meter is uitstekend (3.4). Conclusie VIDIUS is tevreden over de afspraken met SSH op het gebied van betaalbaarheid en duurzaamheid. VIDIUS stelt echter dat er te weinig aandacht is voor beschikbaarheid van studentenhuisvesting in de prestatieafspraken met zowel SSH als STUW. Het is onwenselijk om studentenhuisvesting op het bordje van de SSH af te schuiven aangezien het probleem van een dergelijke grootte is dat alle woningcorporaties een steentje moeten bijdragen. Er kan worden vastgesteld dat de vele investeringen die SSH heeft gedaan, niet genoeg zijn gebleken om de kamernood in Utrecht het hoofd te kunnen bieden. Andere woningcorporaties moeten daarom ook hun verantwoordelijkheid nemen. Een van de mogelijkheden om samen te werken is door gezamenlijk te investeren, maar er zijn ook tal van mogelijkheden die geen kosten met zich meebrengen. Door een kwantitatieve doelstelling in de prestatieafspraken met STUW vast te leggen, kan samenwerking worden bevorderd en kan voorkomen worden dat het kamertekort nog verder oploopt. 3 Idem 12

13 Hoogachtend, Thijs de Boer Algemeen bestuurslid VIDIUS studentenunie Kim Blom, BoKS Geachte voorzitter en leden van de raad, Allereerst willen wij vanuit BoKS de gemeente complimenteren met het feit dat de prestatieafspraken voor de komende jaren in concept- af zijn. De invoering van de nieuwe woningwet heeft voor alle betrokken partijen wat voeten in aarde gehad. Wij begrijpen dat de implementatie van deze nieuwe wet wennen is en tijd nodig heeft om tot een optimaal proces te komen. Een aantal overwegingen die we mee willen geven voor de komende jaren willen we hier dan ook graag benoemen. Het proces van de totstandkoming van de prestatieafspraken kan op verschillende manieren worden vorm gegeven. Afgelopen jaar werd in eerste instantie vanuit de gemeente uitsluitend met corporaties gecommuniceerd, op een klankbordbijeenkomst na. Na de nodige opmerkingen vanuit huurders(organisaties) is in het overleg, welke op 25 of 26 juni heeft plaatsgevonden met de stuurgroep BAS, besloten dat het initiatief bij de corporatie ligt om haar achterban mee te nemen. Deze afspraak is niet vanuit de gemeente met ons gecommuniceerd. Concreet betekent dit dat mail verkeer en uitnodigingen vanuit de gemeente alleen naar de SSH werden verzonden en dat de SSH deze dienden door te sturen naar BoKS. Deze stroeve communicatie op bilateraal niveau had tot gevolg dat het gehele proces op stedelijk niveau pas relatief laat op gang kwam. Het punt dat we hier met name mee willen geven is het feit dat de communicatie omtrent én tevens tijdens het proces, zeer te wensen overliet. Antwoorden op vragen aan de gemeente werden via een door de corporatie doorgestuurde mail uiteindelijk teruggekoppeld. Een duidelijk plan vooraf over het proces en directe communicatie met de huurdersvertegenwoordiging zal maken dat wij ons meer betrokken en serieus genomen voelen. Dit zal tevens het proces van de totstandkoming van de prestatieafspraken in zijn geheel ten goede komen. Naast dit punt willen we meegeven dat de uitvraag die de gemeente doet aan de corporaties meer op maat zou moeten worden gemaakt. Bij een corporatie als de SSH, waar het merendeel van de woningen onzelfstandig is, is het wenselijk dat ook deze woonruimtes in de uitvraag van de prestatieafspraken worden meegenomen. We hopen onzelfstandige woningen komende jaren duidelijker terug te zien in de prestatieafspraken. Het behoud en de kwaliteit van deze onzelfstandige woningen is namelijk voor een stad als Utrecht met haar vele studenten, minstens net zo belangrijk om in het proces mee te nemen als zelfstandige woningen dat zijn. Al met al zijn wij als BoKS tevreden over de afspraken die er nu liggen en willen wij dus concreet twee voorstellen meegeven aan de raad: ten eerste, directe communicatie met de huurdersorganisaties bij de actualisering van de prestatieafspraken de komende jaren, 13

14 en ten tweede de uitvraag vanuit de gemeente meer op maat maken. Wij kijken uit naar de samenwerking in de komende jaren. Dank voor uw tijd. Miriam C.N. Sterk, De Bundeling Geachte raadsleden, Vlak voor Kerst vorig jaar werden met enige bombarie de nieuwe prestatieafspraken voor de gemeente Utrecht gepresenteerd. De wethouder kondigde een heuse ommekeer aan: door de netto toevoeging van 1000 sociale huurwoningen verwacht hij dat niet alleen het aantal sociale huurwoningen voor het eerst sinds jaren stijgt in plaats van daalt. Maar ook dat als gevolg daarvan de wachttijden voor sociale huurwoningen gaan dalen. Als dat nu eens waarheid zou kunnen worden. Het bestuur van De Bundeling is minder enthousiast. Het houdt aan het proces om tot deze nieuwe afspraken te komen op z n minst een katerig gevoel over. Ik zal u uitleggen waarom dat is. Vanaf het allereerste begin van het proces bespeurden wij bij de wethouder en zijn ambtenaren een weinig toeschietelijke houding om op stadsniveau met ons en de gezamenlijke corporaties in de STUW samen te werken. Zo weigerde hij vooraf gezamenlijk afspraken te maken over het te volgen proces. In andere grote steden is dat heel gebruikelijk. Voor op vrijwilligers gebaseerde partijen als De Bundeling en haar leden, ontbraken daardoor belangrijke spelregels en randvoorwaarden om tot een goed en evenwichtig proces en resultaat te komen. Hiermee werd ook de Handreiking Prestatieafspraken nota bene een stuk van de eigen VNG - met voeten getreden. Dat hebben we tijdens het proces diverse keren gemerkt. Huurdersorganisaties kregen informatie niet of te laat. Hierdoor is de transparantie die de wethouder voorstaat een wassen neus gebleken. Uitnodigingen werden vaak laat verzonden. Partijen werden soms zelfs niet uitgenodigd. De voorbereidingstijd was vaak te kort. Voor huurders belangrijke punten werden niet altijd op waarde geschat. Aan de belangen van de huurders in Utrecht wordt, zeker op stedelijk niveau, in deze prestatieafspraken dan ook maar zeer ten dele recht gedaan. De beoogde invulling van de in de nieuwe Woningwet genoemde volwaardige gesprekspartner komt er zo bekaaid vanaf. Daarnaast is in onze ogen sprake van sterk versnipperd beleid. Kennelijk had de wethouder bij voorbaat besloten om de nieuwe afspraken niet te formuleren vanuit een gezamenlijke visie over wat goed is voor de héle stad. Maar streefde hij vanaf het begin naar het maken van deel-afspraken per corporatie. Daarom beschikt u nu niet over één samenhangend geheel aan afspraken, maar over zes afzonderlijke afsprakensetjes waardoor ongetwijfeld ambtshalve een nietje is geslagen om de zaak bij elkaar te houden. Een visie op het totaal ontbreekt. De gevolgen daarvan laten zich raden: huurders zijn bij de ene corporatie beter af dan bij de andere. Een gemiste kans in meerdere opzichten: Want hoe kom je nu tot een ongedeelde stad, wanneer de afspraken per corporatie verschillend zijn? Hoe bereik je nu dat de betaalbare woningvoorraad in de toekomst betaalbaar blijft, wanneer je corporaties de ruimte geeft hiermee verschillend om te gaan? En hoe bereiken we 14

15 dat sociale huurwoningen over de hele linie verduurzaamd worden, wanneer corporaties hierin uiteenlopende beleidskeuzes (kunnen blijven) maken? De wethouder betoonde zich een slechte taartenbakker. Alle ingrediënten waren er wel maar hij heeft het niet aangedurfd ze gezamenlijk tot één deeg te kneden, in één bakvorm te stoppen en in de hete oven tot één taart te bakken. Heel Holland bakt, maar niet de wethouder in Utrecht! Natuurlijk zijn er ook positieve punten: er is aandacht voor armoede in de stad. Het aantal echt goedkope huurwoningen wordt scherper in kaart gebracht. Bij tijdelijke contracten kunnen huren wel omhoog (of beter nog - omlaag!) gaan, maar is wel nota genomen van de constatering van De Bundeling dat er geen draagvlak is om de contracten ook naar tijdsduur tijdelijk te maken. Het is overigens nog onduidelijk wat de gemeente en corporaties met deze constatering gaan doen. De Energiecampagne wordt voortgezet. Deze zaken zijn zeker in het belang van alle huurders in onze stad. Daaraan dragen wij graag bij. En dat is waarom wij de afspraken ook zullen ondertekenen. Maar het komt nu aan op de realisatie en invulling ervan. En daarvoor is het nodig dat de belangen van huurders bij het monitoren van de uitvoering van de afspraken steviger worden geborgd. Van het waarom ervan geef ik u een voorbeeld. De wethouder beroept zich erop dat dankzij deze afspraken in Utrecht 1000 sociale huurwoningen zullen worden toegevoegd. Maar van een zeer groot deel van deze nieuwe woningen is nog helemaal niet zeker of dit wel sociale huurwoningen of een ander type woningen zullen worden. Bij deze afspraak behoort dus een stevige vinger aan de pols. Het bestuur van De Bundeling en haar leden willen hierbij de partijen desnoods met de deegroller op de vingers kunnen slaan. Wij sporen uw gemeenteraad dan ook aan om de wethouder hierop vast te pinnen. Dat kan door hem aan te sporen om in het monitoringsproces met betrokken partijen heldere procedures af te spreken, die inzicht geven op het totaal voor de hele stad. Die koksmuts past ons allemaal, dus ook Paulus Jansen. Dré Hopmans, Mooi dat de Prestatieafspraken via deze RIA aan de orde komen. Dit is in ieder geval voor mij en vast en zeker ook voor vele andere huurders het enige moment, dat de huurders worden geïnformeerd en geraadpleegd Menig huurdersorganisatie, die uitsluitend voor de belangen van de zittende huurders en dus niet voor de niet-huurders mogen opkomen, kunnen hier een voorbeeld aan nemen; Wat deze huurdersorganisaties en mogelijk ook verhuurders nalaten te doen, doet Uw Raad wel: praten overde-huurders-met-de-huurders. Ondanks alles, zowel corporaties als huurdersorganisaties moeten meer opener richting hun achterban (de zittende huurders) zijn. In ieder geval is dit niet eerst, als alle plannen al in beton zijn gegoten, maar als de plannen de tekentafel hebben verlaten. Als een nieuwsbrief of ieder ander (onbenullige) bericht per mail gestuurd kan worden, dan is het toch ook mogelijk om op dezelfde manier plannen rond te sturen. Het is natuurlijk geen probleem, als huurders die op de hoogte gehouden willen worden zich voor de verzendlijst aanmelden. De huurders kunnen dan in ieder geval richting hun huurdersorganisaties feedback geven. 15

16 Menig corporatie kan een voorbeeld nemen aan Uw Raad. Niet voor niets hanteert de coalitie het motto Utrecht maken wij samen. Menig huurdersorganisaties kunnen dit nog meer doen. Soms ben je als huurder zonder huurdersorganisatie beter af, want dan moet de verhuurder de huurder direct informeren en raadplegen. Verder zullen de wetsvoorstellen Wet doorstroming huurmarkt 2015 en de Jongerenwet van Carola Schouten (Christen Unie, TK) gaan leiden tot enkele noodzakelijke aanpassingen in deze prestatieafspraken. In ieder geval is de mogelijkheid van de gemeenten mogen doelgroepen definiëren uit de wet geschrapt, sommige corporaties en gemeenten zijn bij het opstellen van de prestatieafspraken van deze mogelijkheid wel uitgegaan. De inkt was nog niet droog toen dit geschrapt werd. Zo werkt politiek nu eenmaal. Tijdens de RIA zal ik verder ingaan op het e.e.a. Zo kwam ik prestatieafspraken tegen, die wettelijk niet eens zijn toegestaan. Dit tref ik nu nog niet bij alle corporaties aan, maar met de nieuwe wetsvoorstellen rond tijdelijk huren kan dit ook voor de andere corporaties van belang zijn. Evenzo ga ik in op de mogelijke ongewenste gevolgen voor ieders inschrijving bij Woningnet na de invoering van de nieuwe wetsvoorstellen. Het is duidelijk dat niet ieder bestuurder beseft, dat hij of zij persoonlijk geraakt kan worden, als de jaarstukken niet bij de Kamer van Koophandel worden gedeponeerd. Dit staat nog los van het feit, dat niet deponeren aangemerkt wordt als het plegen van een economisch delict. Tot slot wil ik zondermeer ingaan op een zeer ernstige weeffout in de wetgeving rond huuropzeggingen. Het kan niet verkeerd zijn om in de prestatieafspraken deze weeffout te repareren, want dit is mogelijk Ad Tourné, Bewonersplatform Overvecht Wij kijken naar de effecten van woonbeleid en Prestatieafspraken van de gemeente en de woningcorporaties voor de wijk Overvecht. Vandaar uit benoemen we een aantal wensen en aandachtspunten. Daarbij stuiten wij op zaken die stedelijk gewenst zijn of positief worden beoordeeld, maar die in onze ogen een negatief effect hebben naar de wijk Overvecht. Wij benoemen dan wat gewenst is voor Overvecht. 1) Alle inspanningen om de huren te matigen zien wij als zeer welkom. Zeker in een wijk als Overvecht waar relatief veel mensen met een laag inkomen wonen is dit van belang. Dat betreft zowel de jaarlijkse huurverhogingen als de huursprong bij nieuwe verhuring van een woning. Afgelopen jaren hebben we gezien dat vooral de huurstijging bij nieuwe verhuringen heel groot kan zijn. We zagen voorbeelden waarbij de huursprong bijna niet te begrijpen en ook moeilijk te accepteren was. Als dit door blijft gaan worden steeds meer woningen onbetaalbaar voor mensen die weinig te besteden hebben. Wij roepen de woningcorporaties op om uiterst terughoudend te zijn met huurverhogingen. 2) De kernvoorraad betaalbare huurwoningen. De inzet om deze op peil te houden en zelfs wat uit te breiden is stedelijk gezien wenselijk. Overvecht kent echter, met 71% sociale huurwoningen, een grote onevenwichtigheid in de woningvoorraad in vergelijking met de rest van de stad en elke afzonderlijke wijk. Dit heeft grote sociale gevolgen. Als we het streven naar een 'Ongedeelde Stad' serieus nemen, moet deze eenzijdige concentratie van sociale huurwoningen, en daarbinnen het aandeel van de meest betaalbare voorraad, in Overvecht verminderen. De kernvoorraad betaalbare sociale huur moet beter gespreid worden door de stad. Een toename van de (meest) betaalbare voorraad in Overvecht is in ieder geval niet gewenst. Wij vragen optimale inzet van gemeente en corporaties om dit te bereiken. En wij verwachten dat de ambities en 16

17 realisatie van een dergelijke verschuiving in de Overvechtse woningvoorraad de komende jaren gemonitord zal worden. 3) Huisvesting van statushouders en uitstroom maatschappelijke opvang. De stedelijke afspraken hierover brengen ons tot een vergelijkbare reactie als bij punt 2 hierboven. Relatief veel mensen uit deze doelgroepen (maar ook mensen uit de GGZ en andere vormen van intensieve hulp) vinden een woning in Overvecht. Want daar zijn veel sociale huurwoningen beschikbaar en de corporaties hebben de opdracht een instroomtaakstelling te faciliteren. Gemiddeld gezien versterkt dit de concentratie van sociale problematiek in de wijk. Het legt een forse druk op het samenleven, de sociale samenhang en op de inzet en voorzieningen die nodig zijn om de wijk leefbaar te houden. Wij zien dit van jaar tot jaar gebeuren, terwijl er weinig mogelijkheden lijken te zijn om bevolkingssamenstelling en probleemconcentratie positief te beïnvloeden. Wij roepen gemeente en woningcorporaties op om stedelijke doelen en afspraken voor huisvesting van kwetsbare doelgroepen zo te hanteren dat ze minder eenzijdig drukken op Overvecht. En we willen dat resultaten daarvan gemonitord worden. 4) Initiatieven op het vlak van wonen en zorg. Daar is grote behoefte aan. Wij willen graag wij dat er ook in Overvecht dit soort voorzieningen tot stand komen. 5) Renovatie en Herstructurering (sloopnieuwbouw). Er is afgelopen jaren in Overvecht al veel gebeurd met complex gewijze renovatie door de woningcorporaties. Deze programma s moeten voortgezet worden, zodat ook complexen aan de beurt komen waar dit nog niet gebeurd is. Wij vinden het heel goed dat nieuwe en ingrijpend gerenoveerde woningen nu standaard het Politiekenmerk Veilige Woning krijgen. De oorspronkelijke ambities voor herstructurering (sloopnieuwbouw) van een deel va de Overvechtse flatcomplexen zijn halverwege gestrand (in 2012). Sloopnieuwbouw van (verouderde) sociale huurwoningen, waarvoor deels koop en particuliere huur terugkomt, is in de Overvechtse context nog steeds een gewenste optie. 6) Energieprestaties. Grootschalige renovatie door de woningcorporaties is dé kans om de energieprestatie van veel woningen in Overvecht ingrijpend te verbeteren. Technieken, kennis en ambitie zijn op dit punt constant in ontwikkeling. Wij pleiten voor het opwaarderen van de energieprestatie naar minimaal label B in alle Overvechtse complexen en naar label A waar dit technisch mogelijk is. Het plaatsen van zonnepanelen moet standaard bij de aanpak horen. De vele platte daken op corporatiewoningen in Overvecht bieden daar goede kansen voor. En er kan worden voortgebouwd op de ervaringen in enkele mooie projecten waar zonnestroom recent is gerealiseerd. Op de langere termijn verwachten wij veel van de doorontwikkeling en de opschaling naar hoogbouw van Nul-op-de-Meter renovatie (die nu nog overwegend in laagbouw toegepast wordt). In dit kader zijn pilots in flatcomplexen en benutten van landelijke ervaringen van groot belang. Op de korte termijn kan veel winst gehaald worden bij de stadsverwarming met het beter inregelen van de systemen voor blokverwarming van flatcomplexen. Dit leidt niet alleen tot betere energie efficiëntie, maar ook tot een eerlijker berekening van de afname van warmte door individuele gebruikers in het complex. Gezien de vele klachten daarover moet dit versneld worden aangepakt. Een toezegging over 'te maken concrete afspraken hierover' zoals nu opgenomen in de Stedelijke Prestatieafspraken, vinden wij te vrijblijvend en te weinig pro-actief. Verbetering van de energieprestatie zou niet tot extra huurverhoging moeten leiden, maar moet bijdragen aan verlaging van de woonlasten. Wij vragen de corporaties om een manier van financieren te ontwikkelen waarbij investeringen in energiebesparing niet leiden tot huurverhoging. Met vriendelijke groet, 17