Workshop Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede Editie
|
|
|
- Heidi van der Ven
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Workshop Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede Editie Evoluties in resultaatgericht financieel management in Canada en Nederland Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel 31 januari
2 Ervaringen met resultaatgericht management in Nederland Bevindingen van de studiereis naar Nederland (25-29 oktober 2004) Miekatrien Sterck, Wetenschappelijk medewerker SBOV 2
3 Structuur van de presentatie 1. Inleiding 2. Beschrijving van het systeem 3. Evaluatie van de hervormingen 3
4 1. Inleiding: administratieve context Ministeries één-op-één relatie topmanagement: SG en DG s: mandaatsysteem Interne verzelfstandiging: «Diensten die een batenlastenstelsel voeren» (Agentschappen) 30 agentschappen (1 januari 2004) Geen rechtspersoonlijkheid Resultaatgericht sturingsmodel en accrual begroting Externe verzelfstandiging Zelfstandigde Bestuursorganen: «bekleed met openbaar gezag» Rechtspersonen met een Wettelijke Taak: «vermogensrechtelijke rechten en verplichtingen» In de meeste gevallen ZBO=RWT Debat over terugdraaien verzelfstandiging 4
5 1. Inleiding: Overzicht van de recente hervormingen Operatie Comptabel Bestel (1986) Agentschapsmodel (1991) Van Beleidsbegroting Tot Beleidsverantwoording (VBTB) (1999) Eigentijds Begroten: naar een integraal baten-lastenstelsel (2001) Kwaliteitsplan Auditfunctie (2002) Comptabiliteitswet 2001 (2002) Stopzetting Project Eigentijds Begroten (2003) Evaluatie VBTB (2004) 5
6 1. Inleiding: actoren Ministerie van Financiën Directoraat-generaal Rijksbegroting Directie Begrotingszaken Directie Audit en Toezichtbeleid Inspectie der Rijksfinanciën Algemene Rekenkamer Tweede Kamer, Commissie voor de Rijksuitgaven 6
7 2. Beschrijving financieel en managementsysteem Begroting Boekhouding Prestatiemeting en rapportering Controlepiramide 7
8 VBTB: Doelstellingen Koppeling financiën, prestaties en beleid Wijziging begrotingsstructuur Beleidsartikelen Van ruim 800 artikelen naar bijna 140 artikelen Wijziging structuur jaarverslag Compactere en transparantere begrotingsen verantwoordingsdocumenten Vb. Beleidsagenda: van gemiddeld 60 pagina s (1996) naar gemiddeld 18 pagina s (2004) Vervroeging verantwoordingsdebat van september naar mei 8
9 Begrotingsstaat VBTB Beleidsbegroting Beleidsartikelen: uitgaven, ontvangsten en verplichtingen Niet-beleidsartikelen: Algemeen: uitgaven, ontvangsten en verplichtingen Geheim: uitgaven, ontvangsten en verplichtingen nominaal en onvoorzien 9
10 VBTB Beleidsbegroting Begrotingsstaat Ministerie van Economische Zaken 2005 Beleidsartikelen 1.Goed functionerende economie en markten in Nederland en Europa Verplichtingen ( 1000) Uitgaven ( 1000) Ontvangsten ( 1000) Bevorderen van innovatiekracht Een concurrerend ondernemingsklimaat Doelmatige en duurzame energiehuishouding Internationale economische betrekkingen Vitale belangen ten tijde van crises 32 7.Beheer bodemschatten Economische analyses en prognoses Voorzien in maatschappelijke behoefte aan statistieken 10.Elektronische communicatie en post Niet-beleidsartikelen Algemeen Nominaal en onvoorzien Afwikkeling oude verplichtingen
11 VBTB Beleidsbegroting Memorie van Toelichting: beleidsprioriteiten + per beleidsartikel Algemene en operationele doelstellingen Doeltreffendheidsgegevens Instrumenten Raming verplichtingen t-2 t.e.m. t+4 Raming programma-uitgaven t-2 t.e.m. t+4 Raming apparaatsuitgaven t-2 t.e.m. t+4 Doelmatigheidsgegevens Raming ontvangsten t-2 t.e.m. t+4 Veronderstellingen in effectbereiking, doelmatigheid en raming 11
12 Agentschappen in de begroting Aparte begrotingsstaat per agentschap: Vb. Begrotingsstaat Telecom 2005 (Economische zaken) Totaal Baten Totaal Lasten Saldo Agentschap Telecom Totaal Kapitaaluitgaven Totaal Kapitaalontvangsten Agentschap Telecom Agentschapsparagraaf: toelichting over doelstellingen, producten en diensten van het agentschap 12
13 Batenlastenstelsel Agentschapsmodel (1991): accrual begroting voor intern verzelfstandigde agentschappen Nota Eigentijds begroten (2001) Waarom overgaan tot accrual begroten? Beter beheer Financiële transparantie verhogen Internationale voorbeelden Modernisering van oude systemen vb. Verkeer & Waterstaat 13
14 Batenlastenstelsel «Eigenwijs» begroten in plaats van eigentijds begroten: Enkel kostenbegroting Geen eigen vermogen Geen voorzieningen Rijksbrede invoering van batenlastenstelsel verworpen in 2003 Motie Mastwijk (2004): pilootproject batenlastenstelsel ministerie 14
15 Batenlastenstelsel Waarom werd het project Eigentijds Begroten niet uitgevoerd? Te hoge kostprijs Verslechterde budgettaire situatie Hervormingsmoeheid departementen Systeemkenmerken («Eigenwijs begroten») Gebrek aan consensus tussen de minister van Financiën, het Ministerie van Financiën en de andere ministeries Dubbelzinnigheid van de impact op de financiële controle Kritiek Algemene Rekenkamer 15
16 Boekhouding Agentschappen: accrual boekhouding sinds 1995 Regelgeving: Comptabiliteitswet 2001 Centraal: rijkshoofdboekhouding Decentrale systemen voor departementen en agentschappen 16
17 Prestatiemeting en rapportering CW2001: minister verantwoordelijk voor opvolgen beleid en beheer en rapportage aan Parlement (art art.21) Normenkader Regeling Prestatiegegevens en Beleidsevaluatieonderzoek (RPE) Financieel Jaarverslag van het Rijk (3de woensdag in mei) 17
18 Prestatiemeting en rapportering Departementaal Jaarverslag (3de woensdag in mei ) Verantwoordingsstaat: inkomsten en uitgaven per beleidsartikel: raming - gerealiseerd Beleidsverslag Strategische doelstellingen Operationele doenstellingen Instrumenten Efficiëntie en effectiviteit Meerjarige data programma-uitgaven, apparaatsuitgaven, inkomsten en verplichtingen Bedrijfsvoeringsparagraaf 18
19 Kwaliteit van beleidsinformatie Motie Van Walsem: ontwikkeling normenkader en wettelijke verankering van controle Regeling Prestatiegegevens als normenkader Departementale Audit Dienst: controle van de totstandkoming van beleidsinformatie Algemene Rekenkamer: controle bij rechtmatigheidsonderzoek Resultaat: niet de juiste procedures om betrouwbaarheid te verhogen, nood aan een heroverweging 19
20 2.4 De controlepiramide: actoren Directie Financieel-Economische Zaken Departementale Audit Dienst Audit comité Ministerie van Financiën, Directie Audit en Toezichtbeleid Algemene Rekenkamer 20
21 Interne controle «Ministers zijn verantwoordelijk voor de doeltreffendheid van hun beleid en voor de doelmatigheid van de bedrijfsvoering» (art CW 2001 Normen interne controle: «Baseline financieel en materieel beheer» Directie Financieel-Economische Zaken controleert of er een ordelijk en controleerbaar financieel beheer wordt gevoerd in het kader van het toezicht op de begrotingsuitvoering IOFEZ: Interdepartementaal Overlegorgaan Financieel Economische Zaken 21
22 Interne audit Departementale Accountant Diensten zijn omgevormd tot Departementale Audit Diensten Taken: Accountants controle: certifiëren van rekeningen en jaarverslagen Operationele audit Adviserende opdrachten en bijzondere controletaken DAD rapporteert rechtstreeks aan audit comité Audit comité: audit planning, evaluatie, follow-up Overleg in IODAD 22
23 Ministerie van Financiën Directie Audit en Toezichtbeleid Van Centrale Accountantsdienst met 250 VTE (1986) naar Directie Audit en Toezichtbeleid met 40 VTE (2004) Kenniscentrum Beleidsontwikkeling Overzicht rijksbrede thema s en coördinatie departementale audits 23
24 Externe audit Algemene Rekenkamer Pijler 1: «Verantwoording en Toezicht» Goedkeuring van de Rijksrekening en opmaak Rapporten bij de Jaarverslagen Onderzoek naar beleidsinformatie Onderzoeken naar Toezicht Pijler 2: «Aansluiting van beleid en uitvoering» Prioriteiten: publieke voorzieningen, veiligheid en duurzame ontwikkeling 24
25 3. Evaluatie van de hervormingen 3.1. Effecten van de hervormingen 3.2. Faal- en succesfactoren van de hervormingen 25
26 3.1. Effecten van de hervormingen Toename transparantie: nieuwe begrotingsstrucutuur en beleidsagenda Memorie van toelichting bevat te veel technische informatie Gevaar van nieuwe vorm van bureaucratisering Begroting moet nog meer gericht zijn op de politieke beleidsprioriteiten Te veel overlap tussen begroting en beleidsnota s 26
27 3.1. Effecten van de hervormingen: VBTB Mismatch tussen begroting en verantwoording. Beleidsverslag beperkt tot tijdshorizon van 1 jaar ipv meerjarig perspectief Verantwoordingsdebat geen politiek hoogtepunt Te weinig impact op intern management. Onvoldoende vertaling van beleidsbegroting naar het operationeel niveau VBTB blijft te veel verbonden met de financieel-economische directies en te weinig met de beleidsdirecties 27
28 3.1. Effecten van de hervormingen: Operationele audit moet uitgroeien tot een volwaardig onderdeel van de DAD Risicomanagement nog onvoldoende ontwikkeld Betrekken van lijnmanagers bij risicomanagement Bewaken van onafhankelijkheid van DAD Debat over afstemming takenpakketten Algemene Rekenkamer en Departementale Audit Dienst 28
29 3.2. Faalfactoren Betrouwbaarheid van gegevens Beleidsdenken primeert op beheersdenken Hoge techniciteit en bureaucratisering Onvoldoende draagvlak bij beleidsdirecties in departementen Gebrek aan kostprijsinformatie 29
30 3.2. Succesfactoren Gelegenheidscoalitie Ministerie van Financiën, Tweede Kamer en Algemene Rekenkamer Persoonlijke ambities van Minister van Financiën Zalm Cultuur van beleidsplanning Begrotingsoverschotten Traditie van prestatiemeting Draagvlak bij de FEZ-directies Expertise Ministerie van Financiën Communicatie, opleiding en ondersteuning 30
31 Interessante links Ministerie van Financiën Algemene Rekenkamer Tweede Kamer 31
Workshop: Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede editie Evoluties in resultaatgericht management in Canada en Nederland
Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor financieel management & monitoring Workshop: Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede editie Evoluties
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2011 172 Wet van 28 januari 2011 tot wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) voor het jaar 2009 (slotwet)
Evoluties in resultaatgericht financieel management in Zweden
Workshop Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Derde editie Evoluties in resultaatgericht financieel management in Zweden Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel 21 februari
Leren uit het buitenland Risicomanagement en interne audit bij de Nederlandse Rijksoverheid.
Leren uit het buitenland Risicomanagement en interne audit bij de Nederlandse Rijksoverheid. SBOV workshop Mark Vandersmissen, manager-auditor Interne Audit 31 januari 2005 1 Opbouw presentatie Situering
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2019 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2017 Nr. 1 VOORSTEL
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar
Rijksbegroting 2018 vii Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Rijksbegroting 218 vii Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Vastgestelde departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 218 Art.no
De modernisering van de controlepiramide vanuit internationaal perspectief
De modernisering van de controlepiramide vanuit internationaal perspectief prof. dr. Geert Bouckaert Brussel, 12 mei 2005 INSTITUUT VOOR DE OVERHEID 1 Structuur van de presentatie 1. Inleiding 2. Externe
K.U.Leuven Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent.
K.U.Leuven Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent www.steunpuntbov.be Workshop: Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Australische en Britse
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 27 127 Financiële verantwoordingen over het jaar 1999 Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het (XIII), de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 360 XIII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Economische Zaken 2009 Nr. 2 RAPPORT BIJ HET JAARVERSLAG 2009 VAN HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE
Ministerie van Algemene Zaken (III)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Ministerie van Algemene Zaken (III) Rapport bij het jaarverslag 2017 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Ministerie van Algemene Zaken (III) Rapport bij het
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag. Datum 18 december 2014 Betreft Evaluatie Verantwoord Begroten
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 217 218 34 775 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 218 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Wet van 13 juli 2002 tot vaststelling van de Wet inzake het beheer van de financiën van het Rijk (Comptabiliteitswet 2001)
Wet van 13 juli 2002 tot vaststelling van de Wet inzake het beheer van de financiën van het Rijk (Comptabiliteitswet 2001) Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau,
Resultaten verantwoordingsonderzoek Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag 2017 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag Vooraf De Algemene Rekenkamer
Resultaten verantwoordingsonderzoek Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag 2017 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag Vooraf De Algemene Rekenkamer
Samenvattend auditrapport
r?' m Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Samenvattend auditrapport I u fonds (A) IM xi' ".r r' rri Samenvattend auditrapport 2016 Infrastructuurfonds (A) 15 maart 2017 Kenmerk 2017-0000036092 Inlichtingen
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 19 september 2017 Wij
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2018 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 19
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 950 III Jaarverslag en slotwet Ministerie van Algemene Zaken, het Kabinet van de Koning en de Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen-
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2018 Nr. 41
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2017 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 20 september 2016 Wij
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2016 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 15 september 2015 Wij
Ministerie van Algemene Zaken (III)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 Ministerie van Algemene Zaken (III) Rapport bij het jaarverslag 2018 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 Ministerie van Algemene Zaken (III) Rapport bij het
Datum 26 april 2017 Betreft Antwoorden op inbreng schriftelijk overleg over het nieuwe stelsel van rapporteringstoleranties
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Tweede Kamer der Staten-Generaal Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2019 Nr. 1 VOORSTEL
Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB) Rapport bij het jaarverslag 2017 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Overige Hoge Colleges
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 400 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2013 Nr. 1 VOORSTEL
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2012 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 20
Baseline financieel en materieel beheer
Baseline financieel en materieel beheer 2e herziene druk Baseline financieel en materieel beheer 2 e herziene druk Inhoud 1 Inleiding 1.1 Algemeen 4 1.2 Evaluatie en aanpassing Baseline 4 1.3 Indeling
COMPTABILITEITSWET 2001
COMPTABILITEITSWET 2001 Wet van 13 juli 2002 tot vaststelling van de Wet inzake het beheer van de financiën van het Rijk (Stb. 2002, 413), zoals deze wet laatstelijk is gewijzigd bij de wet van 18 oktober
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 29 540 Jaarverslagen over het jaar 2003 Nr. 44 JAARVERSLAG VAN HET SPAARFONDS AOW (E) Dit jaarverslag bestaat uit: + De dechargeverlening; + de
Resultaten verantwoordingsonderzoek Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Provinciefonds (C) Rapport bij het jaarverslag Inhoud 1 Conclusies
Resultaten verantwoordingsonderzoek. Generaal (IIA)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2014 Staten- Generaal (IIA) 20 mei 2015 Dit document bevat alle resultaten van ons Verantwoordingsonderzoek 2014 bij de zoals gepubliceerd op www.rekenkamer.nl/verantwoordingsonderzoek.
Studiedag De modernisering van het begroten in België. Brussel, 11 mei 2004
Studiedag De modernisering van het begroten in België Brussel, 11 mei 2004 Internationale trends in overheidsbegroten Prof. dr. Geert Bouckaert A. Internationale trends Inhoud 1. Gebruik van prestatiegegevens
Staten-Generaal (IIA)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag De Algemene Rekenkamer
XII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Infrastructuur en Milieu VOORSTEL VAN WET 18 mei 2016
34 475 XII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Infrastructuur en Milieu 2015 Nr. 3 VOORSTEL VAN WET 18 mei 2016 Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau,
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2016 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 15
Verantwoordingsonderzoek bij de Nationale Schuld 2011 (IXA)
Achtergronddocument Verantwoordingsonderzoek bij de 2011 (IXA) 16 mei 2012 Algemene Rekenkamer Lange Voorhout 8 Postbus 20015 2500 EA Den Haag 070-3424344 voorlichting@rekenkamer.nl www.rekenkamer.nl Inhoud
Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Overige Hoge Colleges
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 725 XII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Infrastructuur en Milieu 2016 Nr. 3 VOORSTEL VAN WET 17 mei 2017 Wij Willem-Alexander, bij de
4 Een resultaatgerichte overheid
4 Een resultaatgerichte overheid 4.1 Inleiding daadkracht en besluitvaardigheid zicht op prestaties kwaliteitsverbetering In het Strategisch Akkoord spreekt het kabinet de ambitie uit om zich in de komende
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2009 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Gemeenteraad 16 april 2014
Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 XIV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) voor het jaar 2010 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Resultaten verantwoordingsonderzoek BES-Fonds (H) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 BES-Fonds (H) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 BES-Fonds (H) Rapport bij het jaarverslag Inhoud 1 Conclusies 2 Feiten &
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 000 XV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2015 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2012 Nr. 1 VOORSTEL
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 949 Evaluatie VBTB 29 950 Interdepartementaal beleidsonderzoek: Regeldruk en controletoren Nr. 4 BRIEF VAN DE ALGEMENE REKENKAMER Aan de Voorzitter
van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2017 62 Wet van 25 januari 2017 tot wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds
Comptabele Canon van het Rijk
A-B-C-fiches Comptabel bestel Versie 1, mei 2011, Ministerie van Financiën, Begrotingszaken/BBH, Baran Begrotingswetten (Begrotingsbeheersinstrument) De totstandkoming van begrotingswetten is een belangrijk
Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB) Rapport bij het jaarverslag 2018 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 Overige Hoge Colleges
Staten-Generaal (IIA)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag 2017 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2016 Staten-Generaal (IIA) Rapport bij het jaarverslag Vooraf De Algemene
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 202 203 33 605 XII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Infrastructuur en Milieu 202 Nr. 3 VOORSTEL VAN WET 5 mei 203 Wij Willem-Alexander, bij de gratie
Normen in performance audit Het Belgisch Rekenhof
Normen in performance audit Het Belgisch Rekenhof Eddy Van Loocke eerste- auditeur- revisor Rekenhof De praktijk van performance audit - 18 mei 2006 1 Indeling presentatie performance audit in het Rekenhof
Auditing. Auditing en controlling bij de Rijksoverheid (1): Een dynamische. balans. 12 januari/februari 2011 tijdschrift Controlling
Auditing Auditing en controlling bij de Rijksoverheid (1): Een dynamische balans 12 januari/februari 2011 tijdschrift Controlling Tekst: Martin Dees en Jan Droogsma Prof.dr. Martin Dees RA en Jan Droogsma
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 710 IXA Jaarverslag en slotwet van Nationale Schuld 2010 Nr. 2 RAPPORT BIJ HET JAARVERSLAG 2010 VAN NATIONALE SCHULD (IXA) Aan de voorzitter
Eerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2001 2002 Nr. 127 28 000 VI Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2002 GEWIJZIGD
De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek naar de Jaarrekening 2013 zijn:
1 SAMENVATTING Voor u ligt het rapport van bevindingen van de Algemene Rekenkamer Curaçao (de Rekenkamer) bij de Jaarrekening 2013 van Curaçao. In dit rapport presenteert de Rekenkamer de resultaten van
agentschap: een baten-lastenagentschap of een verplichtingen-kasagentschap;
34 426 Regels inzake het beheer, de informatievoorziening, de controle en de verantwoording van de financiën van het Rijk, inzake het beheer van publieke liquide middelen buiten het Rijk en inzake het
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2008 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 18 september 2007
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 XI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (XI) en van de begrotingsstaat
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 2013 2014 33 930 XV Jaarverslag en slotwet Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2013 2 Nr. 2 VOORSTEL VAN WET 21 mei 2014 Wij Willem-Alexander,
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2008 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 18 september 2007 Wij
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 XV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2010 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2009 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET 16 september 2008 Wij
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 Nr. 1 VOORSTEL
Resultaten verantwoordingsonderzoek. Algemene Zaken (III)
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2014 Ministerie van Algemene Zaken (III) 20 mei 2015 Dit document bevat alle resultaten van ons Verantwoordingsonderzoek 2014 bij het zoals gepubliceerd op www.rekenkamer.nl/verantwoordingsonderzoek.
EEN ZOEKTOCHT NAAR DE PRAKTIJK VAN VERANTWOORDING
EEN ZOEKTOCHT NAAR DE PRAKTIJK VAN VERANTWOORDING Masterscriptie Avondopleiding Bestuurskunde Erasmus Universiteit Rotterdam Naam: M.I. Alam Studentnummer: 151059 Studiebegeleider: dr. H.L. Klaassen Datum:
Resultaten verantwoordingsonderzoek Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 Gemeentefonds (B) Rapport bij het jaarverslag Inhoud 1 Conclusies 2
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 2013 2014 2 33 930 VIII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 2013 Nr. 2 VOORSTEL VAN WET 21 mei 2014 Wij Willem-Alexander,
Bijlage 2. Eigenaarsconvenant Domeinen Roerende Zaken
Bijlage 2 Eigenaarsconvenant Domeinen Roerende Zaken Inhoudsopgave Eigenaarsconvenant Domeinen Roerende Zaken 1 Algemeen 2 1.1 Eigenaarschap 2 1.2 Instellingsdatum van de batenlastendienst 2 1.3 Verantwoordelijkheden
Auditrapport 2017 Agentschap Dienst Publiek en Communicatie. van het ministerie van Algemene Zaken (III) Auditdienst Rijk. Ministerie van Financiën
van het ministerie van Algemene Zaken (III) Auditrapport 2017 Agentschap Dienst Publiek en Communicatie Ministerie van Financiën Auditdienst Rijk Status Definitief Datum 15 maart 2018 Versie 1.0 Pagna
Advies commissie BBV aan ministerie van BZK mei 2013. Van een rechtmatigheidsoordeel naar een rechtmatigheidsverantwoording
Van een rechtmatigheidsoordeel naar een rechtmatigheidsverantwoording Samenvatting Mede op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de commissie BBV een onderzoek
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 670 Modernisering van de Comptabiliteitswet Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 26 573 Van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording Nr. 70 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2008 137 Wet van 4 april 2008 tot vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Comptabele Canon van het Rijk
A-B-C-fiches financiële beleidsvoering en bedrijfsvoering Versie 1, januari 2011, Ministerie van Financiën, Begrotingszaken/BBH, Van Reijsen Boeken buiten begrotingsverband (begrotingsinstrument) a. Korte
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 609 XII Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (XII) voor het jaar 2011 (wijziging samenhangende
Resultaten verantwoordingsonderzoek De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag 2016 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag Inhoud 1 Conclusies 2 Feiten &
Beleids- en beheerscyclus: Papieren waarheid of daadkrachtig bestuur. Pilootbesturen getuigen over hun ervaringen met BBC
Beleids- en beheerscyclus: Papieren waarheid of daadkrachtig bestuur Pilootbesturen getuigen over hun ervaringen met BBC Brussel, 24 november 2011 Programma Ellen Ruelens: Staan de beleidsrapporten i.f.v.
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1998 1999 26 573 Van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording Nr. 2 NOTA INHOUDSOPGAVE «Van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording» samengevat 4 1.
Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad
Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad 10 juni 2014 Gemeente Utrecht Agenda 1. Wie is de gemeentelijke accountant?
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 XIV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) voor het jaar 2009 Nr. 1 VOORSTEL VAN
Resultaten verantwoordingsonderzoek De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag
Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag 2018 Resultaten verantwoordingsonderzoek 2017 De Koning (I) Rapport bij het jaarverslag Vooraf De Algemene Rekenkamer
DEPARTEMENT WERK EN SOCIALE ECONOMIE. Dirk Vanderpoorten Secretaris Generaal
DEPARTEMENT WERK EN SOCIALE ECONOMIE Dirk Vanderpoorten Secretaris Generaal STUDIEDAG BBB EN DEUGELIJK BESTUUR BINNEN DE VLAAMSE OVERHEID 7 mei 2009 1 Werkgroep II: Taakafbakening tussen een heilige Drievuldigheid
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 2015 2016 34 475 X Jaarverslag en slotwet Ministerie van Defensie 2015 2 Nr. 3 VOORSTEL VAN WET 18 mei 2016 Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 28 380 Financiële verantwoordingen over het jaar 2001 Nr. 5 RAPPORT BIJ DE FINANCIËLE VERANTWOORDING 2001 VAN DE HOGE COLLEGES VAN STAAT EN HET
TITEL I OPRICHTING VAN EEN INTERN VERZELFSTANDIGD AGENTSCHAP "INTERNE AUDIT VAN DE VLAAMSE ADMINISTRATIE"
Besluit van de Vlaamse Regering tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap Interne Audit van de Vlaamse Administratie en tot omvorming van het auditcomité van de Vlaamse Gemeenschap tot het
Brussel, 10 september _AdviesBBB_Toerisme_Vlaanderen. Advies. Oprichtingsdecreet Toerisme Vlaanderen
Brussel, 10 september 2003 091003_AdviesBBB_Toerisme_Vlaanderen Advies Oprichtingsdecreet Toerisme Vlaanderen Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding...3 2. Krachtlijnen van het advies... 3 3. Advies...4 3.1.
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 XV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2009 Nr. 1 VOORSTEL VAN WET
Audkdienst Rijk j Ministerie van Finandën. Samenvattend auditrapport
Audkdienst Rijk j Ministerie van Finandën Samenvattend auditrapport 1 t 1 4 Samenvattend auditrapport 2013 tnfrastructuurfonds (A) 14 maart 2014 Kenmerk ADR/2o14/245 Inlichtingen Auditdienst Rijk Postbus
Auditrapport 2014 Nationale Ombudsman
Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Auditrapport 2014 Nationale Ombudsman Kenmerk ADR/2015/260 Datum 13 maart 2015 Aan: de Ombudsman Pagina 1 van 22 Auditrapport 2014 Nationale Ombudsman Colofon