Warmtelevering MRA en Zaanstad Zaanstad Beraad d.d. 16 juni Jan Schreuder, programmamanager ZEA & Henry Staal, procesmanager Duurzame Energie

Transcriptie

1 Warmtelevering MRA en Zaanstad Zaanstad Beraad d.d. 16 juni Jan Schreuder, programmamanager ZEA & Henry Staal, procesmanager Duurzame Energie Vanavond centraal Introductie (Jan Schreuder): Strategie ZEA Verdieping (Henry Staal): Achtergronden warmte Warmte in de MRA Warmte in Zaanstad 2 1

2 Introductie Zaanse Energie Agenda 2014 Massa maken en versnellen (CE/Motivaction) Verwachtingen korte termijn (<2020): 100kton Warmte als klimaatklapper & ZEA arrangement (FOCUS VANDAAG) 3 Introductie: strategie ZEA NIEUW ECOSYSTEEM wonen & werken SYSTEEMVERANDERING LOKALE BALANS WARMTE i.p.v. GAS (systeemniveau) 4 2

3 Introductie: strategie ZEA Strategie Zaanse Energie Agenda: Systeeminterventies: in beweging krijgen en versnellen Motie 109: CE/MOTIVACTION de klant: weet niet, kan niet, wil niet rol ZNSTD: markten tot ontwikkeling brengen 5 Introductie: strategie ZEA Strategie Zaanse Energie Agenda: Onderzoek CE Delft (2016): Werken ( ) Wonen: Collectiviteit (PV, isoleren, platform, ) Wijkgerichte (warmtetransitie-)plannen: Inzet op all-electric(bv. NOM-regeling) Inzet op warmte (vooralsnog Zaandam-Oost en Noord) <-FOCUS VANDAAG 6 3

4 Introductie: strategie ZEA, terugblik Terugblik: 2009 Restwarmtenet als kans 2011 Verkenning haalbaarheid 2011 B&W-besluit regie gemeente; richten op verzilveren kansen 2013 Intentieovereenkomst open en slim energienet met 22 partijen; bu.ca. s, rol en visie Ontwikkeling bu.ca. s 2016 Verzilveren concrete kansen <-FOCUS VANDAAG 8 4

5 Verdieping Achtergronden: Energie/warmtetransitie: beleid, urgentie en het buitenland Warmte in de MRA: Programma MRA warmte en koude Warmte in Zaanstad: Zaanstad-Noord Zaandam-Oost Conclusies 9 Achtergrond: energie/warmtetransitie Energy Efficiency Directive, 2012 Energieakkoord, 2013 Warmtebrief EZ, 2015 Klimaatzaak Urgenda, 2015 Herziening energiebelasting, 2015 Energierapport EZ, 2016 Beleidsagenda energietransitie Noord-Holland,

6 Achtergrond: urgentiegevoel ontbreekt 11 Achtergrond: het buitenland Denemarken, 2013: verbod gasketel bij nieuwbouw 12 6

7 Achtergrond: opbouw warmtevraag Gas voornamelijk gebruikt voor het maken van lauw water 13 Programma MRA warmte en koude Regionaal samenwerkingsprogramma met 31 partijen 14 7

8 woningequivalenten in 2040 Video: Programma MRA warmte en koude ( 16 8

9 Programma MRA warmte en koude Zaanstad voorloper en in stuurgroep MKBA: regionaal warmtenet aantrekkelijk alternatief Grand Design Regionaal warmte-akkoord

10 Programma MRA warmte en koude 20 10

11 Programma MRA warmte en koude 21 Warmte in Zaanstad Strategie Zaanse Energie Agenda: Systeemverandering noodzakelijk: Welke acties inzetten om te versnellen richting klimaatneutrale/ gaslozegebouwde omgeving en stad? Onderzoek CE Delft (2016): Wonen: Wijkgerichte warmtetransitieplannen(naast stimulering verbruiksreductie): Grootschalige inzet op warmte (vooralsnog Zaandam-Oost en Noord) Grootschalige inzet op all-electric(bv. NOM-regeling) 22 11

12 Gas, all-electric, warmtenet, of...? 23 Energietransitie: Gas niet beschikbaar geen (>2035?) gas 24 12

13 Gas beschikbaar 25 Warmte in Zaanstad Terugblik: 2013 Intentieovereenkomst open en slim energienet met 22 partijen; bu.ca. s, rol en visie Ontwikkeling bu.ca. s 2016 Verzilveren concrete kansen 13

14 Warmte in Zaanstad: 2014 Minder Zaanse HT-restwarmte beschikbaar dan verwacht (5.000 weq) t.o.v. de vraag (8.000 weq). Andere bronnen komen in beeld: biomassa, AEB, biogas, warmtepompen, effluent etc. Zaanstad-Noord: globale bu.ca. ontwikkelt (±40%). Markt pakt het niet op. Aanvraag Technical Assistance Europa (EEEF) en toegekend Zaandam: 1 e Gezamenlijke bu.ca. (±30%) opgeleverd; warmtenet lijkt rendabel. Markt pakt het op 27 Warmte in Zaanstad: Zaanstad-Noord Strategie: ontwikkelen buca en aanbesteden Minder restwarmte Forbo; koppeling Saendelft-Forbo onrendabel Bu.ca. (±30%) uitgewerkt, uitgangspunt opwekking warmte met biomassacentrale Draagvlak verworven bij Parteon en OCK Bu.ca. commercieel bezien onrendabel (maatschappelijk wel) Marktconsultatie zomer 2016, vervolgens afweging hoe verder. Grotere rol gemeente? 28 14

15 Warmte in Zaanstad: Zaandam (2014) Strategie: faciliteren marktinitiatief 1 groot warmtenet Zaandam voorlopig niet levensvatbaar Dalkia/Veolia op Zaandam-West: Restwarmte Verkade ongeschikt Restwarmte Goglio technisch lastig winbaar Cofely/ENGIE en Alliander op Zaandam-Oost: Tate & Lyle is interessant qua restwarmte maar ligt te ver van de warmtevraag Focus op restwarmte effluent RWZI en biomassa Omgevingsvergunning Bio Forte t.b.v. biomassacentrale nabij ZMC, SDE+ toekenning Aansluiting ZMC blijft vooralsnog achterwege i.v.m. uitblijven contract andere afnemers 29 Warmte in Zaanstad: Zaandam-O. (2015) Status tot eind 2015: Restwarmte effluent RWZI, biogas en houtsnippers Open warmtenet (Alliander) met focus op regio Draagvlak woningcorporaties gevoelig weq/ inv. vol. 30 mio Onrendabele top ±9 mio(hoge OPEX bronnen en CAPEX leidingnetwerk), maar zicht op veel nieuwbouw 30 15

16 Warmte in Zaanstad: Zaandam-O. (2016) VVZ Stand van zaken Zaandam-Oost: Aanpassing bronconfiguratie leidt tot betere bu.ca., robuuster warmtenet (eenvoudigere aanhaking lokale bronnen) en is 1 e MRA stap naar regionaal warmtenet Verbetering draagvlak: gezonde randvoorwaarden voor woningcorporaties en burger en duidelijkere visie Rijksoverheid Onderzoek gemeentelijke participatie infrabedrijf CO 2 emissiereductie 5-10 kton Aansluitingen: corporatiewoningen, vastgoed gem., scholen, zorgcomplexen, nieuwbouw, etc. KB 31 Warmte in Zaanstad: Zaandam-O. (2016) 32 16

17 Warmte in Zaanstad: Zaandam-O. (2016) Activiteiten: Juni: Juli: September: Oktober: Q3/4: Eind 2017: oplevering bu.ca., start second-opinion en communicatieaanpak vaststellen bu.ca. principeovereenkomst in RvC s corporaties sluiten principeovereenkomst dekking eventuele onrendabele top & contractvorming 1 e warmtelevering 33 Conclusies Perspectief op open en slim warmtenet Zaandam-Oost kansrijk: Betaalbaar: scherpe tarieven huurder (armoedebestrijding) hoge voorinvestering maar zicht op schaalvergroting en versnelling Duurzaam: substantiële labelverbetering Zaanse woningvoorraad (3-5 stappen) substantiële CO 2 emissiebesparing (80-100%) in 1 e aanzet 5-10 kton Open: Scheiding transport (publiek: mogelijkheid tot participatie Zaanstad) en levering (markt): transportnet als nutsvoorziening openbaar toegankelijk Betrouwbaar: koppeling met Amsterdams warmtenet en meerdere beschikbare bronnen 34 17

18 Conclusies Warmtenet Zaanstad kansrijk maar: Urgentiegevoel energie/warmtetransitie ontbreekt nog: aansluitrecht gas; lobby voor afsluitrecht door gemeenten (nu nog) lage gasprijs Bu.ca. s sluiten (nog) niet: transitie in bestaand gebied en beperkte schaalgrootte (warmteinfra wordt niet gesocialiseerd) leidt tot hoge aanloopkosten zwaardere rol overheid noodzakelijk Draagvlakontwikkeling cruciaal: bij renovatie en VVE s 70% instemmingsrecht perceptie klant op warmtenet niet altijd positief 35 Vragen 36 18