Poliklinische Staaroperatie

Transcriptie

1 Oogheelkunde Poliklinische Staaroperatie U krijgt een staaroperatie aan uw linkeroog / rechteroog Deze informatie is ook te vinden in de JBZ Zorgapp. Datum operatie:... Tijd:... Datum en tijd 1e controle:... Datum en tijd 2e controle:... Binnenkort komt u voor een staaroperatie naar de polikliniek Oogheelkunde. In deze folder leest u wat staar is en hoe u zich goed voorbereidt op de operatie. Het is belangrijk dat u dit doet zoals in deze folder is beschreven. Wat is grijze staar? Grijze staar, ook wel cataract genoemd, is een vertroebeling van de ooglens. Deze lens zit achter de pupilopening. Door de lens worden de dingen die wij zien scherp op het netvlies afgebeeld. Door staar gaat u op den duur steeds slechter zien. In de meeste gevallen merkt u dat u minder scherp of wazig ziet. Ook kunt u door staar dubbel zien of moeilijk tegen het licht inkijken. Deze informatie voor patienten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Jeroen Bosch Ziekenhuis / (OOG-075, uitgave januari 2017)

2 De oorzaak van staar is nog niet precies bekend. Staar kan op iedere leeftijd voorkomen, maar heeft meestal te maken met ouder worden. Er zijn verschillende andere vormen van staar. Zo kan staar ook aangeboren zijn, of ontstaan door ziekte of beschadiging van het oog door bijvoorbeeld een ongeluk. Hoe behandelen we staar? Bij beginnende staar kan een sterkere bril nog wel eens helpen, vooral bij het lezen. Maar staar wordt langzaam erger. Op den duur gaat u ook me t bril steeds slechter zien. Als u teveel last gaat krijgen van de staar bij uw normale bezigheden, is een operatie de beste en enige oplossing. Er bestaan hiervoor geen medicijnen. Wanneer dit moet gebeuren, bepaalt u in principe zelf in overleg met uw oogarts. Het oog waarmee u het minst goed ziet, wordt meestal het eerst geopereerd. Wanneer er geen andere oogafwijkingen zijn, kan een staaroperatie het gezichtsvermogen vrijwel volledig herstellen. Met een operatie is grijze staar dus goed te behandelen. Nastaar Soms treedt na de operatie nastaar op. Hierbij wordt het lenskapsel troebel. Nastaar is met een eenvoudige en pijnloze laserbehandeling snel te verhelpen. Intakegesprek Wanneer de arts staar bij u heeft geconstateerd krijgt u een uitnodiging voor een intakegesprek bij de Cataract-Care verpleegkundige. Deze verpleegkundige is speciaal opgeleid om mensen met staar te onderzoeken. Tijdens het intakegesprek krijgt u een lensmeting. Dit is nodig om de sterkte van de kunstlens te bepalen. Deze kunstlens wordt tijdens de operatie in uw oog geplaatst. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 2 van 9

3 Het onderzoek duurt niet lang en is niet pijnlijk. Draagt u contactlenzen? Dan moet u deze een langere tijd voor het onderzoek uit doen. harde lenzen e e n week voor de meting; zachte lenzen drie dagen voor de lensmeting. Ook meet de assistent uw bloeddruk en neemt ze de vragenlijst met u door. Tot slot wordt met u de operatiedatum gepland. Hoe bereidt u zich voor? Wat moet u voor de operatie thuis regelen? U heeft een recept gekregen voor oogdruppels. Deze moet u bij de apotheek ophalen. Dat een familielid of kennis op de dag van de operatie met u meegaat. En dat degene u na de operatie met de auto naar huis kan brengen. Dat er iemand bij u blijft wanneer u thuis komt. Uw geopereerde oog is namelijk afgeplakt. U kunt hierdoor uw bril niet of moeilijk dragen. Dat u paracetamol tabletten (pijnstillers) in huis heeft. Deze zijn zonder recept te koop bij drogist of apotheek. Hoewel pijnstilling vaak niet nodig is, is het goed dat u deze voor de zekerheid in huis hebt. Zorg dat iemand thuis uw oog kan druppelen als u dit zelf niet kunt. Dit kan een familielid of een verpleegkundige van de Thuiszorg voor u doen. Bij de apotheek zijn ook hulpmiddelen verkrijgbaar om zelfstandig uw oog te druppelen. Uw apotheek kan u hierover een persoonlijk advies geven. Een dag voor de operatie Een werkdag voor de operatie neemt de polikliniek Oogheelkunde telefonisch contact met u op. U kunt dan eventuele vragen stellen. Wat neemt u bij ieder bezoek mee? Uw geldig legitimatiebewijs (geldig paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of vreemdelingenkaart). Uw patiëntenpas van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Heeft u nog geen pas of kloppen de gegevens niet meer? Laat dan een (nieu- Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 3 van 9

4 we) patiëntenpas maken voordat u naar uw afspraak gaat. Dit kan op alle locaties van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, behalve Zaltbommel Gamerschestraat. Uw Actueel Medicatie Overzicht (AMO). Het is voor uw arts belangrijk te weten welke medicijnen u thuis gebruikt. Uw eigen apotheek kan dit overzicht voor u uitprinten. Vraag hierom kort voordat u het ziekenhuis bezoekt. Medicatiegegevens delen Het Jeroen Bosch Ziekenhuis kan digitaal uw historisch medicatieoverzicht opvragen, maar alleen als u daar toestemming voor heeft gegeven. Deze toestemming regelt u bij alle apotheken waar u uw medicatie ophaalt, of online via Toch blijft het ook dan belangrijk om uw papieren AMO mee te nemen naar het ziekenhuis. Aan de hand van uw AMO controleren we welke medicatie u op dit moment gebruikt. Na goedkeuring van de arts vermelden we deze medicijnen in uw Elektronisch Patiënten Dossier. Voorbereiding thuis op de dag van de operatie Druppelen van het te opereren oog voor de operatie Het is belangrijk dat u vóór de operatie thuis uw oog druppelt dat geopereerd gaat worden. U heeft hiervoor een recept meegekregen. Hierop staan vier soorten oogdruppels, Dexamethason, Yellox, Tropicamide en Phenylefrinehydrochloride. De set oogdruppels bestaat uit twee flesjes en twee minims. Minims zijn druppels in de kleine verpakking voor eenmalig gebruik. De minims opent u als volgt: Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 4 van 9

5 U pakt het minim vast met uw ene hand. Met uw andere hand trekt en draait u tegelijkertijd aan de dop. Wanneer druppelt u uw oog? Eén uur voor uw afspraak druppelt u uw oog. U druppelt van alle vier de oogdruppels, twee druppels in het oog dat geopereerd wordt. Druppel met een pauze van enkele minuten. Neem alle vier de oogdruppels mee naar het ziekenhuis! Een uitgebreide instructie over druppelen vindt u in de Druppel App. Hierin wordt stapsgewijs uitgelegd hoe u moet druppelen. Waar let u nog meer op als u naar het ziekenhuis komt? Doe geen make-up op. Liever geen korset aandoen. Laat uw sieraden thuis. Neem een brillenkoker mee. Nuchter U hoeft niet nuchter te zijn. U mag gewoon eten en drinken. U neemt thuis uw gebruikelijke medicijnen in, behalve uw plastablet(ten). Deze neemt u pas ná de operatie in. Waar meldt u zich? Op het afgesproken tijdstip meldt u zich bij de aanmeldzuil van de polikliniek Oogheelkunde. De verpleegkundige roept u binnen op de OK. Als u nog vragen heeft, dan kunt u deze met de verpleegkundige bespreken. In de voorbereidingskamer krijgt u verdovingsdruppels. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 5 van 9

6 Als u aan de beurt bent, brengt de verpleegkundige u naar de operatiekamer. Houdt u er rekening mee dat u ongeveer twee uur in het ziekenhuis bent. Moment van controle voor de operatie Artsen en verpleegkundigen controleren voor de operatie aan de hand van een checklist of alles in orde is. Zijn alle benodigde materialen aanwezig en in orde? Kloppen alle gegevens? Op verschillende momenten stellen zij ook vragen aan u. Soms heeft u een vraag al eerder beantwoord. De herhaling van vragen is onderdeel van de checklist en gebeurt dus bewust. De verdoving Kort voor de operatie wordt uw oog verdoofd door middel van druppels. Met deze verdoving voelt u geen pijn. U voelt wel dat er aan uw oog gewerkt wordt. U voelt namelijk het druppelen van water op het oog tijdens de operatie. Bij druppelverdoving is het belangrijk dat u goed tijdens de operatie in het microscooplicht kijkt. Op deze manier houdt u uw oog stil. Wat gebeurt er bij een staaroperatie? Op de operatiekamer ligt u in een speciale behandelstoel. Uw oog wordt met jodium gereinigd en daarna afgedekt. Tijdens de operatie wordt de kern van de lens vergruisd met ultrageluidsgolven (phako-emulsificatie).vervolgens wordt de lens weggezogen. Het voordeel van deze techniek is dat de hele operatie door een zeer kleine opening van het oog kan gebeuren. Als de troebele lens uit het oog is gehaald, plaatst de arts vrijwel altijd een kunstlens in het oog. Deze plaatst de arts meestal in uw eigen lenskapselzakje. U krijgt geen hechtingen in uw oog. Tijdens de operatie hoort u allerlei geluiden van het toestel waarmee gewerkt wordt. Als u pijn heeft, of u voelt zich niet prettig, zeg dit dan. U krijgt dan extra verdoving. Het is beter om niet te bewegen of te hoesten. Mocht dit toch nodig zijn, zeg het ons! De operatie duurt ongeveer vijftien minuten. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 6 van 9

7 Wat gebeurt er na de operatie? Na de operatie is uw geopereerde oog meestal afgeplakt met een kapje en/of een gaasje. Na de operatie krijgt u een kop koffie/thee. Dan wordt ook de nazorg met u doorgesproken. Zijn de controles gedaan en voelt u zich goed? Dan mag u naar huis. De eerste dagen na de operatie kunt u zwevende vlekjes of lichtsensaties of streepjes in het beeld zien. Dit komt vaker voor, u hoeft zich hierover geen zorgen te maken. Tijdens de operatie heeft u een kraakheldere kunstlens in uw oog gekregen. In het begin is het mogelijk dat u moet wennen aan de helderheid van licht. Een zonnebril dragen kan dan een oplossing zijn. Uw oog kan rood en gezwollen zijn. Dit is normaal en verdwijnt vanzelf. Uw oog is de eerste dagen nog gevoelig. Dit verbetert wanneer u de ogen druppelt. Wat zijn de risico s? Er komen bij deze operatie zelden complicaties voor. Toch kan het gebeuren dat een operatie gecompliceerder verloopt dan normaal. Zo kan het voorkomen dat het lenskapsel tijdens de operatie breekt. Er moet dan een ander soort kunstlens worden geplaatst dan oorspronkelijk de bedoeling was. In uitzonderlijke gevallen is een tweede operatie nodig. Het eindresultaat is vrijwel altijd goed. Na de operatie kan een verhoogde oogboldruk optreden waardoor u hoofd- of oogpijnklachten kunt krijgen. Ernstige complicaties als een inwendige oogontsteking of netvliesloslating zijn zeldzaam. Waar let u op als u weer thuis bent? Na de operatie neemt u uw gebruikelijke medicijnen gewoon in. U krijgt het volgende mee naar huis: twee eigen flesjes Dexamethason en Yellox ; instructies over het druppelen van uw oog; adviezen en leefregels voor de eerste periode na de operatie. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 7 van 9

8 Het is verstandig dat u het de eerste week na de operatie rustig aan doet. U kunt gewoon uw dagelijkse dingen doen. Het is alleen beter om niet zwaar te tillen, hoesten en flink te persen. Voorzichtig bukken mag wel. We raden u aan om de eerste week na de operatie niet te zwemmen. Fietsen mag u wel. Oogkapje Het dragen van een bril kan u helpen om niet per ongeluk aan het oog te zitten. Soms ziet u beter zonder bril. In dat geval mag u uw bril afzetten. Om te voorkomen dat u in uw slaap in het oog wrijft, is het verstandig om een week lang s nachts het oogkapje voor te doen. Ogen schoonmaken Het is wel noodzakelijk dat u uw oog en oogleden goed schoonmaakt. Hoe u dit het beste kunt doen, leest u in de folder: Na de staaroperatie (OOG-068). Deze folder krijgt u mee naar huis na de operatie. Druppelen Voor een goede genezing van het oog, druppelt u het geopereerde oog op de voorgeschreven tijden met de meegekregen medicijnen. Met de medicijnen Dexamethason en Yellox druppelt u: de eerste en de tweede week 3x daags de derde week 2x daags de vierde week 1x daags Na de vierde week stopt u met het druppelen van beide medicijnen. Het komt vaker voor dat u na het stoppen met druppels het gevoel van een droog oog heeft. Dit verdwijnt vaak weer vanzelf. Controles We maken twee controleafspraken met u. Ee n afspraak voor in de eerste week na de operatie en e e n voor vier tot zes weken na de operatie. Wordt u nog aan uw ander oog geopereerd, dan is de tweede controleafspraak vier tot zes weken na de tweede oogoperatie. De eerste afspraak is met de oogarts. De oogarts bekijkt hoe het herstel is na de operatie. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 8 van 9

9 Bij de tweede controleafspraak, na vier tot zes weken, komt u op controle bij de optometrist. U leest hierover meer in de folder U heeft een afspraak met de optometrist (OOG-018). De optometrist voert verschillende oogmetingen bij u uit om te bekijken wat u daadwerkelijk bent gaan zien. Kort na de staaroperatie kunt u namelijk nog niet optimaal in de verte zien of lezen. Het is een normaal verschijnsel om een donker randje opzij in beeld te zien. Meestal is dit verschijnsel in enkele weken weer verdwenen. Daarom wordt pas bij de laatste controle op de polikliniek de nieuwe sterkte van uw brillenglas bepaald. Als het nodig is om uw bril aan te passen, krijgt u van de optometrist een nieuw brilrecept. Wanneer belt u naar het ziekenhuis? U belt naar het ziekenhuis, wanneer u na de ingreep: een pijnlijk, rood oog krijgt; acuut wazig gaat zien; forse lichtflitsen, zwevende troebelingen of andere verschijnselen. Tijdens kantooruren belt u naar de polikliniek Oogheelkunde, telefoonnummer: (073) Buiten kantooruren belt u naar de afdeling Spoedeisende Hulp, telefoonnummer: (073) Heeft u nog vragen? Heeft u vragen over de operatie? Dan kunt u bellen naar de polikliniek Oogheelkunde. U kunt ook mailen naar: cataractcare1@jbz.nl. Voor meer informatie kunt u kijken op de website: Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 9 van 9