Toelichting op aanvraag flexibele omgevingsvergunning

Transcriptie

1 Toelichting op aanvraag flexibele omgevingsvergunning 17 januari 2017

2

3 Toelichting op aanvraag flexibele omgevingsvergunning Windpar Koningspleij

4

5 Kenmer R LST-agv-V02-NL Verantwoording Titel Toelichting op aanvraag flexibele omgevingsvergunning Opdrachtgever Pleij B.V. Projectleider M.A. van Ec Auteur(s) L.S. Talens Projectnummer Aantal pagina's 40 (exclusief bijlagen) Datum 17 januari 2017 Handteening Ontbreet in verband met digitale verwering. Dit rapport is aantoonbaar vrijgegeven. Colofon Tauw bv BU Water & Ruimtelije Kwaliteit Handelsade 37 Postbus AC Deventer Telefoon Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruit voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: - NEN-EN-ISO \32

6 Kenmer R LST-agv-V02-NL Inhoud Verantwoording en colofon Inleiding Aanvraag Gegevens aanvrager Gegevens gemachtigde Leeswijzer Beschrijving project Locatie Kadastrale gegevens Inrichtingsteening Aanvraag met bandbreedte Gebrui Effecten op omgeving en milieu M.e.r.-beoordelingsplicht Geluid Slagschaduw Lichthinder Radar Veiligheid Normen en certificering Externe veiligheid Buisleidingen Natuur Stilstandvoorziening Bouwen Fundering Mast Gondel Rotor Inoopstation \32

7 Kenmer R LST-agv-V02-NL 4.6 Bouwveiligheidsplan Bouwosten Uitwegvergunning Bescheiden en gegevens Bijlage(n) 1 Visualisatie windturbines in 3D 2 Inrichtingsteening 3 Verlaring van betroenheid, bewoners Veerweg 23 en Veerweg 25 4 ILT informatieblad aanduiding windturbines op het vasteland 5 Aanzichtteening windturbine 6 Teening voorbeeld inoopstation 7 Situatieteeningen 7\32

8

9 Kenmer R LST-agv-V02-NL 1 Inleiding Pleij B.V. en Raedthuys Windenergie B.V. onderzoeen de mogelijheid om een windpar te realiseren op en in de omgeving van het bedrijventerrein Kleefse Waard en gebied Koningspleij Noord te Arnhem. Het beoogde windpar bestaat uit 4 turbines in een gebogen lijnopstelling parallel aan de provinciale weg N325. Windpar Koningspleij is een project die meerdere initiatiefnemers ent. Pleij B.V. (Outsmart B.V.) en Raedthuys Windenergie B.V. weren samen aan het project onder de naam V.O.F. Windpar Koningspleij. De twee organisaties zijn gezamenlij als V.O.F. WP Koningspleij de vergunningaanvrager en vergunninghouder. Uit artiel 9f lid 2 in samenhang met artiel 9f lid 1 van de Eletriciteitswet 1998 volgt dat Gedeputeerde Staten bevoegd zijn om de omgevingsvergunning te verlenen voor een windpar met een vermogen tussen de 5 en 100 MW. Windpar Koningspleij rijgt een vermogen van circa 12 MW. Gedeputeerde Staten was van origine het bevoegd gezag voor het verlenen van de omgevingsvergunning voor het windpar, echter is 15 november jl besloten de bevoegdheid over te dragen aan de gemeente Arnhem. 1.1 Aanvraag De aanvraag betreft een omgevingsvergunning voor de volgende activiteiten: Oprichting en in wering hebben van een inrichting (artiel 2.1. lid 1 aanhef onder e Wabo) Bouwen (artiel 2.1 lid 1 aanhef onder a Wabo) Uitwegvergunning (artiel 2.2 lid 1 aanhef onder e Wabo) De aanvraag betreft een vergunning voor onbepaalde tijd voor de inrichting inclusief bijbehorende voorzieningen zoals abels, raanopstelplaatsen en infrastructuur. 1.2 Gegevens aanvrager In onderstaande tabel worden de gegevens van de aanvrager en tevens vergunninghouder weergegeven. 9\32

10 Kenmer R LST-agv-V02-NL Bedrijf Postcode Straat en nummer Plaats V.O.F. Windpar Koningspleij 6824 HM Velperweg 112a Arnhem Contactpersonen Naam Maarten de Keijzer Telefoonnummer adres maarten.de.eijzer@out-smart.eu Naam Jelle de Waart Telefoonnummer adres j.dewaart@raedthuys.nl 1.3 Gegevens gemachtigde De aanvrager wordt bijgestaan door een adviesbureau. Eén van de contactpersonen van het adviesbureau is de gemachtigde voor het indienen van de aanvraag omgevingsvergunning. De gegevens van de gemachtigde worden in onderstaande tabel weergegeven. De machtiging is ingediend samen met de aanvraag. Bedrijf Gemachtigde Voorletters Achternaam Functie Geslacht Tauw BV L.S. Talens 1 e Projectmedewerer Vrouw Vestigingsadres Bedrijf Postcode 7400 AC Straat en nummer Handelsade 37 Plaats Deventer Contactgegevens Telefoonnummer adres lucy.talens@tauw.com 10\32

11 Kenmer R LST-agv-V02-NL 1.4 Leeswijzer Deze toelichting begint met een beschrijving van het project. In hoofdstu 2 wordt de wijze van aanvraag (met een bandbreedte) toegelicht. Daarna gaan de hoofdstuen 3, 4 en 5 in op respectievelij de activiteiten milieu, bouwen en uitwegvergunning. Omdat het een aanvraag met een bandbreedte betreft, wordt een deel van de informatie later (na de definitieve euze van een type windturbine) ingediend. Dit wordt in hoofdstu 6 aangegeven. De meeste onderzoesrapporten waar naar verwezen wordt in deze toelichting zijn als losse bijlagen geleverd bij de aanvraag. De rapporten waar tevens in het MER naar verwezen wordt, zullen dezelfde nummering aanhouden zoals in het MER, om verwarring te vooromen. Bijlagen die enel gebruit worden in deze toelichting voor de flexibele omgevingsvergunning, zoals de inrichtingsteening, ontwerp/situatieteeningen, zijn wel als bijlagen in deze toelichting bijgevoegd. 2 Beschrijving project Deze aanvraag betreft een aanvraag met een bandbreedte. In dit hoofdstu wordt dit toegelicht na een nadere beschrijving van de locatie van het project. 2.1 Locatie Het bedrijventerrein Kleefse Waard maat deel uit van het aaneengesloten bedrijventerreincomplex industrieterrein Arnhem Noord. Het plangebied ligt tussen de Pleijweg (N325), de Rijn (ten zuidwesten) en de Westervoortsedij. De grootte van het totale gebied is circa 90 hectare. 11\32

12 Kenmer R LST-agv-V02-NL Figuur 2.1 Bedrijventerrein Kleefse Waard De voorgenomen ontwieling betreft het bouwen en in wering hebben van vier windturbines. Twee hiervan zullen op het gebied Koningspleij Noord gerealiseerd worden. Dit gebied is agrarisch in gebrui. De derde windturbine wordt op het bedrijventerrein IPKW gerealiseerd en de vierde windturbine wordt gerealiseerd op grond in eigendom van de gemeente. 2.2 Kadastrale gegevens Naam: Windpar Koningspleij Adres: Bedrijventerrein Kleefse Waard en Koningspleij Noord (geen nummeraanduiding) Plaats: Arnhem 12\32

13 Kenmer R LST-agv-V02-NL Tabel 2.1 Locaties windturbines Turbine X* Y* Hoogte maaiveld bestaande situatie (m) Maximale as hoogte (m) t.o.v. NAP ** ,7 131, ,0 130, ,4 134, ,3 132,3 * Op basis van Dutch Stereo-RD/NAP 2000 ** Hierbij is uitgegaan van de maximaal mogelije as hoogte van 120 m. Op onderstaande aart is de beoogde locatie te zien van de vier windturbines op het bedrijventerrein. In bijlage 1 bij deze toelichting zijn een aantal 3D gevisualiseerde afbeeldingen opgenomen die een indicatie geven van de landschappelije inpassing na realisatie van de windmolens op de vier pleen zoals aangegeven in figuur 2.2. Figuur 2.2 Locaties windturbines 2.3 Inrichtingsteening In onderstaande teening is de inrichting met de inrichtingsgrenzen van de vier windturbines aangegeven. Oo de aan te leggen uitwegen staan hierop weergegeven. 13\32

14 Kenmer R LST-agv-V02-NL Figuur 2.3 Inrichtingsteening (voor gedetailleerder beeld zie oo bijlage 2 bij deze toelichting) 2.4 Aanvraag met bandbreedte Het betreft een omgevingsvergunningaanvraag voor een viertal windturbines. Er is nog geen euze gemaat in het mer en type windturbine dat zal worden geplaatst. In overeenstemming met jurisprudentie wordt een bandbreedte qua afmetingen van de windturbines aangevraagd. Deze bandbreedte past binnen de ruimte die in het nieuwe bestemmingsplan wordt gegeven. In de onderzoeen ten behoeve van deze vergunningaanvraag wordt deze bandbreedte onderzocht door referentieturbines toe te passen. Voor el te onderzoeen aspect is een worst case windturbine geselecteerd, en waarvoor relevant oo een best case. 14\32

15 Kenmer R LST-agv-V02-NL Van de gangbare fabrianten zijn er circa negen windturbinetypes die voldoen aan de randvoorwaarden die gelden voor een gezonde exploitatie van de turbines op deze ple. Op basis van de eigenschappen van de negen modellen is onderstaande matrix opgesteld waarin de range van de belangrijste eigenschappen van de windturbines is weergegeven. Tabel 2.2 Minimale en maximale eigenschappen van de vier te plaatsen windturbines Eigenschap Minimum Maximum As hoogte (m) Rotor diameter (m) Tip-hoogte (m) Gebrui De bouwweren betreffen windturbines die worden gebruit voor het opween van eletriciteit uit wind. Voor alle vier de windturbines zal een stilstandvoorziening gelden. Hierover volgt meer in paragraaf 3.8. De windturbines zijn niet bestemd voor het verblijf van personen, het betreft hier dan oo een onbemande machine. Uiteraard is het bouwwer wel toeganelij voor inspectie, onderhoud en reparatie. Het betreft een bouwwer met overige gebruisfunctie. 3 Effecten op omgeving en milieu De windturbines hebben effecten op de omgeving en/of het milieu. Deze effecten worden hieronder beschreven. Tevens is aangegeven wele maatregelen getroffen zijn om de effecten te vooromen dan wel te beperen zodat aan el van de regels in het Activiteitenbesluit wordt voldaan. 3.1 M.e.r.-beoordelingsplicht Er is een m.e.r.-beoordelingsplicht zoals bepaald in de Wabo, via de omgevingsvergunning milieu. Voor de voorgenomen ontwieling van windpar Koningspleij is een passende beoordeling nodig omdat significant negatieve effecten op Natura2000-gebieden niet op voorhand uit te sluiten zijn. Voor het bestemmingsplan is daarom een planmer noodzaelij. Aangezien het planmer in dit geval weinig zou verschillen van een projectmer, is ervoor geozen één MER op te stellen in de vorm van een gecombineerd plan- en projectmer. Voor het Wabo-onderdeel milieu wordt daarom een aanvraag voor het oprichten en in wering hebben van de inrichting aangevraagd, waarvoor de uitgebreide procedure wordt doorlopen. 15\32

16 Kenmer R LST-agv-V02-NL 3.2 Geluid Ecofys heeft onderzocht of plaatsing van vier windturbines langs de N325 mogelij is, reening houdend met de wet- en regelgeving voor geluidsemissie bij windturbines (MERbijlage 5). De bronvermogens worden door de leverancier aangeleverd. De Nederlandse wetgeving geeft aan dat de geluidbelasting op geluidsgevoelige objecten in de omgeving niet hoger mag zijn dan de geluidsmaat Lden 47 db(a) en Lnight 41 db(a). In het onderzoe is uitgegaan van één variant met een lage geluidsemissie en één variant met een hoge geluidsemissie. Deze twee windmolenvarianten representeren de best case en de worst case type windturbine voor het aspect geluid. Uit het onderzoe blijt dat het windpar aan de wet- en regelgeving voldoet. Er vallen geen woningen of percelen met bouwrecht binnen de Lden 47 db(a) contour. Twee woningen zijn getypeerd als geluidgevoelige objecten 1 (Veerweg 23 en Veerweg 25) echter betreffen dit woningen in de sfeer van de inrichting. Van de betreffende bewoners is een verlaring van betroenheid beend, waarin zij aoord gaan met het beschouwen van de woningen in de sfeer van de inrichting (deze verlaring wordt zsm nagestuurd t.b.v. de vergunningaanvraag). Deze woningen worden daarom niet meegenomen als geluidgevoelige objecten. Oo het aantal gehinderden buiten de Lden 47dB(A) contour is inzichtelij gemaat. Dit is gedaan door gebrui te maen van een relatie tussen een geluidsdosis en het percentage ernstig gehinderde personen binnenshuis (zoals vastgesteld door TNO 2 ). In tabel 3.1 is dit weergegeven. Tabel 3.1 Totaal aantal bewoners en aantal ernstig gehinderden binnenshuis bij gebrui van windturbine met lage of hoge geluidsemissie Totaal aantal bewoners per contour Aantal ernstig gehinderden binnenshuis db(a) Lden Lage geluidsemissie Hoge geluidsemissie Lage geluidsemissie Hoge geluidsemissie > Op basis van BAG register, geluidgevoelige objecten (twee nabij gelegen woningen Schaapdij 4 en Schaapdij 6 vallen net buiten de contour). 2 TNO rapport 2008-D-R1051/B, Hinder door geluid van windturbines 16\32

17 Kenmer R LST-agv-V02-NL Op 31 maart 2014 heeft staatssecretaris Mansveld van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu de Tweede Kamer door middel van een amerbrief 3 geïnformeerd over laagfrequent geluid van windturbines. Op basis van onderzoeen van het RIVM en van Bureau LBP/Sight tret de staatssecretaris de volgende conclusie: Op grond van deze inzichten concludeer i dat de huidige norm voor geluidhinder van windturbines (47 db-lden en 41 db-lnight) en het bijbehorende reen- en meetvoorschrift voldoen en geen wijzigingen behoeven. Laagfrequent geluid wordt, zo blijt uit de brief van de staatssecretaris, bij windturbines in samenhang met hogere frequenties gehoord en niet afzonderlij hiervan. Hiervan wordt aangegeven dat laagfrequent geluid van windturbines an worden gemeten en beoordeeld met het daarvoor gangbare aoestische instrumentarium. Zoals uit de conclusie blijt is, als aan de huidige norm voor geluidhinder voor windturbines wordt voldaan, geen sprae van onaanvaardbare hinder door laagfrequent geluid. Er is nog geen euze gemaat voor een definitief type windturbine. Het aantal gehinderde personen dat uit dit onderzoe naar voren is geomen is een indicatie, doordat van de best-case en de worst case is uitgegaan voor het type windturbine dat gebruit zal worden. Wij verzoeen het bevoegd gezag om een nieuw geluidonderzoe aan te leveren uiterlij drie ween voor aanvang van de bouw, waaruit blijt dat de definitief geozen windturbinetype aan de normen van het Activiteitenbesluit voldoet. 3.3 Slagschaduw Het onderzoe naar slagschaduw is door Ecofys uitgevoerd voor negen typen windturbines. Het onderzoe is uitgevoerd voor de negen windturbines en de resultaten van de best case en worst case zijn daarin uitgelicht. Het onderzoe wijst uit dat slagschaduwbeperende voorziening nodig is om voor alle woningen aan de maximaal 6u/j slagschaduw norm te voldoen. Hier zal aan voldaan worden wanneer alle vier de windturbines 13 uur per jaar stilgezet worden gedurende de perioden waarin anders slagschaduw zou optreden (zie oo paragraaf 3.8). De overschrijding zal met name plaatsvinden in de wijen Mosterdhof, De Weem en Vredenburg, te Westervoort. Indien een slagschaduwbeperende voorziening geïnstalleerd en toegepast zal worden, zal voldaan worden aan de wettelije jaarlijse norm van het Activiteitenbesluit. Er is nog geen definitieve euze gemaat in het type windturbine. Een ander type windturbine an slagschaduw veroorzaen die anders is dan van de turbines in het onderzoe. Als er een definitieve euze in type windturbine is gemaat, zal een nieuw onderzoe uitgevoerd worden \32

18 Kenmer R LST-agv-V02-NL naar slagschaduw. Wij verzoeen het bevoegd gezag om een nieuw slagschaduwonderzoe aan te leveren uiterlij drie ween voor aanvang van de bouw, waaruit blijt dat de definitief geozen windturbinetype aan de normen van het Activiteitenbesluit voldoet. 3.4 Lichthinder Lichthinder vanwege lichtschittering van de bladen zal niet optreden, aangezien het windturbinetype dat gerealiseerd wordt in alle gevallen voorzien zal worden van een antireflecterende coating. De ans is groot dat de windturbines moeten worden voorzien van obstaelverlichting. Doel van obstaelverlichting is om te vooromen dat de veiligheid van de luchtvaart in het geding is. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) van de Directie Luchtvaart heeft op 30 september 2016 een publicatie uitgebracht met daarin uiteengezet op wele wijze obstaelverlichting moet worden toegepast (bijlage 4 bij deze toelichting). Voor Windpar Koningspleij geldt dat er een grote ans is dat de tiphoogte groter is dan 150 meter. In dat geval moeten deze windturbines worden voorzien van obstaelverlichting en marering. Windturbine 1 en 4 zullen conform de eisen van de ILT van obstaelverlichting worden voorzien, aangezien deze windturbines zich op de hoepunten van het windpar bevinden 4. Indien de tiphoogte van 150 meter wordt bereit, zullen alle vier de windturbines moeten worden voorzien van obstaelverlichting. Voor de dagperiode moet een flitsend wit licht aangebracht worden. Voor de schemer- en nachtlichtperiode wordt op het hoogste vaste punt een rood vastbrandend óf flitsend licht vereist, en indien de tiphoogte van 150 meter bereit wordt zal eveneens een rood vastbrandend licht halverwege de ondersteunende mast van minimaal 50 candela aangebracht moeten worden. Een voorstel voor het aanbrengen van marering en obstaellichten op de windturbines zal ter instemming worden voorgelegd aan de ILT. 3.5 Radar Windparinitiatieven die binnen 75 m van een radarstation staan en als de aangegeven maximale (tip)hoogte overschreden wordt, moeten de initiatieven getoetst worden. De TNO heeft een onderzoe uitgevoerd ten behoeve van eventuele radarhinder (MERbijlage 10). De windturbines bevinden zich binnen de 75 m cirel van onderstaande radarstations: Radarstation Soesterberg Radarstation Twenthe Radarstation Volel 4 Zie hiervoor bijlage 4 punt 5.1.a. 18\32

19 Kenmer R LST-agv-V02-NL Daarnaast bevinden de windturbines zich binnen de 75 m cirel van de huidige gevechtsleidingradars te Nieuw Milligen en in de 75 m cirel van de nieuwe locatie Herwijnen, die rond 2018 de locatie Nieuw Milligen gaat vervangen. Uit het onderzoe blijt dat de windturbines zich binnen de Controlled Traffic Region (CTR) bevinden van Vliegbasis Deelen, in het 500 voet normhoogtegebied. Wanneer de 1000 voet norm aangehouden wordt is er vrijwel geen effect op de vereersleidingradars. Zodra een definitieve euze is gemaat van het type windmolen binnen de voor dit project aangehouden bandbreedte, zal voor dat specifiee type een verlaring van geen bezwaar bij defensie worden aangevraagd en ter goedeuring worden voorgelegd aan het bevoegd gezag. Indien deze goedeuring ontbreet zal er niet worden aangevangen met de bouwwerzaamheden van windpar Koningspleij. 3.6 Veiligheid Voor de veiligheid van de omgeving is de risicozonering in het Activiteitenbesluit van belang. Voor veiligheidseisen ten aanzien van de constructie, onderhoud, prestatie en netaansluiting bestaan verschillende normen Normen en certificering De normen voor windturbines in Nederland zijn vrijwel allemaal overgenomen van mondiale normen. Slechts enele normen houden rechtstrees verband met Europese richtlijnen en worden op Europees niveau gemaat, waarna ze als Nederlandse norm worden overgenomen. De windturbines die in Nederland worden gebouwd voldoen allen aan de internationale ontwerpnorm voor windturbines: IEC (Design requirements). De norm heeft betreing op de windturbine en alle bijbehorende subsystemen. Met deze norm wordt gewaarborgd dat windturbines bestand zijn tegen alle voor de locatie geldende omgevingscondities (wind, blisem etc.) en de constructie gedurende de gehele technische levensduur op een veilig wijze windenergie om an zetten naar eletrische energie. Op grond van de norm bevat de turbine diverse veiligheidssystemen die ervoor zorgen dat bij falen van de turbine of bij extreme weersomstandigheden de turbine niet beschadigt. De turbine bevat onder andere een automatisch remsysteem dat ervoor zorgt dat de rotorbladen uit de wind worden gedraaid bij te hoge windsnelheden. De windturbines zijn voorzien van een blisembeveiliging die ervoor zorgt dat de ingeslagen blisem buiten wetsbare delen van de turbine naar buiten leidt. 19\32

20 Kenmer R LST-agv-V02-NL Het certificaat van de op te richten windturbine zal uiterlij zes ween voor de start van de bouw aan het bevoegd gezag worden verstret. Hiermee wordt bevestigd dat de turbines zijn ontworpen voor een levensduur van tenminste 20 jaar en dat de turbines voldoen aan de eisen die worden gesteld aan het gebrui voor de omstandigheden die zijn te verwachten. De wering van de veiligheidssystemen wordt zowel autonoom door de turbine (softwarematig) als door de periodiee inspectie- en onderhoudsbeurten gecontroleerd. De aansturing van de windturbine vindt automatisch plaats door computerbesturing. Het functioneren van de windturbine en de prestatie an op afstand gevolgd en indien wenselij bijgestuurd worden. Het controlesysteem van de turbine zet deze automatisch stil bij geconstateerde problemen of te hoge windsnelheden, de windsnelheid ter hoogte van de rotor is daarbij bepalend. Daarnaast an de turbine handmatig gestopt worden met de aanwezige start/stop schaelaar en de diverse aanwezige noodstopschaelaars Externe veiligheid Het Handboe Risicozonering Windturbines geeft duidelijheid over de risico s van het plaatsen van windturbines. Deze risico s worden gevormd door de volgende scenario s: Breu van een windturbineblad Omvallen van een windturbine door mastbreu Naar beneden vallen van de gondel en/of rotor Ten behoeve van de omgevingsvergunning activiteit milieu en het bestemmingsplan is voor Windpar Koningspleij een externe veiligheidsanalyse opgesteld. Deze analyse is als MERbijlage 4-1 bij de aanvraag gevoegd. Dit rapport is oo te gebruien om de risico s van het windpar in het ader van deze aanvraag te benoemen en beoordelen. Dit oo omdat de referentieturbines zijn meegenomen in de analyse. Middels een walitatieve risicoanalyse is voor de negen windturbine types beoordeeld wat de risicocontouren en maximale werpafstanden zijn. De relevante categorieën zijn risicovolle bebouwing, wegen, waterwegen, spoorwegen, industrie, buisleidingen en dijlichamen. De resultaten tonen dat er geen aanwijzingen zijn voor directe bezwaren met betreing tot veiligheidsrisico s. Voor de aanwezige BRZO-inrichting en vier overige inrichtingen met gevaarlije stoffen is verdere navraag bij het desbetreffende bevoegd gezag gedaan. Windmolens vallen niet onder de BEVI maar onder Activiteitenbesluit en daarom is verantwoording van het groepsrisico niet van toepassing. Voor een gedetailleerdere omschrijving van de risicovolle categorieën, zie het gehele externe veiligheidsrapport. 20\32

21 Kenmer R LST-agv-V02-NL Tabel 3.2 Turbinespecifiee afstanden tot 10-5 en 10-6 risicocontouren en maximale werpafstanden. Conf. Nr Turbine type Lagerwey L Enercon E Enercon E Siemens SWT Rotordiameter [m] Maximale tiphoogte (m) Ashoogte [m] Afstand tot 10-5 contour [m] Afstand tot 10-6 contour [m] Max. werpafstand (nominaal) [m] Max. werpafstand (2x nominaal) [m] , ,5 149, , , GE Siemens SWT Siemens SWT Vestas V Senvion M , , , , ,5 58, Maximale waarden (worst case) zijn doner groen gearceerd, minimale waarden (best-case) zijn licht groen gearceerd. Het blijt uit de tabel dat de Siemens SWT als worst case turbine naar voren omt op drie van de vier aspecten waarop de turbines in de tabel beeen zijn. De GE is op één van deze aspecten oo de worst case turbine. Als er een definitieve euze in type windturbine is gemaat, zal een nieuw onderzoe uitgevoerd worden naar externe veiligheid. Wij verzoeen het bevoegd gezag om een nieuw externe veiligheidsonderzoe aan te leveren uiterlij drie ween voor aanvang van de bouw, waaruit blijt dat de definitief geozen windturbinetype aan de normen van het Activiteitenbesluit voldoet Buisleidingen Relevant is de maximale werpafstand van de windturbines tot de aanwezige buisleiding in het plangebied. Het gaat om een aardgasleiding, die zich vanaf 100 m ten zuiden vanaf de Westervoorsedij bovengronds bevindt. De Gasunie adviseert hierbij een afstand van de maximale werpafstand bij overtoeren aan te houden. Afgaande van de gegevens uit tabel 3.2 is de worst case werpafstand 509 meter bij overtoeren. De risicoaart in het externe veiligheidsrapport (MERbijlage 4-1) laat zien tot waar deze worst case risicocontouren reien. Deze contouren overlappen niet met de aanwezige gasleiding. De windturbines voldoen aan de afstandseis voor het bovengrondse deel van de aardgasleiding. Oo de ondergrondse buisleiding valt buiten de maximale (worst case) invloedsfeer van de turbines. Overige leidingen zullen in beeld omen bij de Klic Melding. 21\32

22 Kenmer R LST-agv-V02-NL 3.7 Natuur De nieuwe Wet natuurbescherming treedt in wering op 1 januari 2017 en vervangt de Natuurbeschermingswet 1998, de Flora- en faunawet, en de Boswet. Ten tijde van het uitvoeren van de onderzoeen waren de Natuurbeschermingswet 1998 en de Flora- en faunawet aderstellend voor de bescherming van gebieden en soorten in het studiegebied. Desondans dienen eventuele ontheffingen voor gebiedsbescherming en soortenbescherming onder de nieuwe Wet Natuurbescherming aangevraagd te worden. De natuurvergunning is eerder aangevraagd bij de provincie dan de omgevingsvergunning en flora- en faunawetvergunning. Dit zal daarom niet in deze aanvraag besproen worden. De aanvraag die is ingediend is een vergunning voor de nieuwe Wet Natuurbescherming in De effecten van Windpar Koningspleij op beschermde soorten zijn onderzocht door Bureau Waardenburg (MERbijlage 1-1). Zij hebben een toetsing gedaan op grond van de Flora- en faunawet en een nader onderzoe naar vleermuizen. Op basis van dit onderzoe wordt geconcludeerd dat een stilstandvoorziening nodig is ten gevolge van de vleermuizen. De effecten van het Windpar Koningspleij op beschermde gebieden zijn tevens onderzocht door Bureau Waardenburg (MERbijlage 1-3). Ten gevolge van het windpar Koningspleij wordt een additionele sterfte van wulpen verwacht. Oo hiervoor zal een stilstandvoorziening nodig zijn. 3.8 Stilstandvoorziening Een stilstandvoorziening is nodig om significant negatieve effecten op de populatie wulpen te vooromen en aan het instandhoudingsdoel van het Natura 2000-gebied Rijntaen te behalen. Dit zal inhouden dat de drie zuidelijste windturbines gedurende de maanden september t/m maart (7 maanden) dagelijs 2 uur stilgezet worden; vanaf een halfuur voor zonsopomst tot een halfuur na zonsopomst, en vanaf zonsondergang tot een uur na zonsondergang (zie MERbijlage 1-3). De stilstandvoorziening die nodig is voor de vleermuizen, an vormgegeven worden middels een vleermuisvriendelije algoritme om het aantal slachtoffers te reduceren. Dit zal afhanelij zijn van de gemeten activiteit van vleermuizen in windpar Koningspleij. Aanvullend op de stilstandvoorziening voor soorten- en gebiedsbescherming, zullen slagschaduwbeperende voorzieningen nodig zijn om voor alle woningen aan de maximale 6 uur per jaar slagschaduw norm te voldoen. Aan deze norm wordt voldaan indien alle vier de windturbines 13 uur per jaar stilgezet worden, gedurende perioden waarin anders slagschaduw zou optreden. Dit is bereend op basis van de worst case windturbine (GE ). De slagschaduwcontouren na stilstand van 13 uur per jaar voor de worst case windturbine staat afgebeeld in figuur 3.1. Geen woningen vallen binnen de rode contour, wat beteent dat voldaan 22\32

23 Kenmer R LST-agv-V02-NL wordt aan de maximale 6 uur slagschaduw per jaar. Zie het slagschaduw onderzoe (MERbijlage 6) voor specificaties van de bereeningen en gedetailleerde omschrijving van de slagschaduwbeperende maatregel. Figuur 3.1 Slagschaduwcontouren (indicatief) voor de worst case turbine, met ingeschaelde stilstandvoorziening gedurende 13 uur per jaar 4 Bouwen Een windturbine is een standaard product en wordt door een leverancier ant en laar geleverd met een locatie-specifie ontworpen fundament. Een windturbine bestaat uit een fundament, de mast, gondel en de rotorbladen. In dit hoofdstu worden deze onderdelen in algemene zin besproen. Aansluitend worden beide referentieturbines nader uitgewert. Tot slot worden nog enele voor het onderdeel bouwen relevante zaen besproen. Hoewel ele turbine uit dezelfde onderdelen is opgebouwd, verschilt de uiterlije verschijning. Dit verschil is het best waarneembaar door het verschil in gondel en het verschil in een betonnen of metalen mast. 23\32

24 Kenmer R LST-agv-V02-NL 4.1 Fundering De windturbines omen op een stevig fundament dat ontworpen is om de trillingen en de rachten die op en in de windturbine ontstaan aan te unnen. Een windturbine is een serieproduct, terwijl een fundatie een locatie-specifie ontwerp is dat is afgestemd op de omgevingscondities, de bodemopbouw en de belastingen van de turbine die de fundatie moet dragen. Relevante condities voor het windpar zijn de bodemcondities. Voor windturbines 1, 2 en 4 is een bodemonderzoe uitgevoerd door Tauw, waaruit blijt dat de bodem geschit is om de windturbines te unnen realiseren. Wel wordt vanuit Arbo wetgeving aangeraden om voor de locatie van windturbine 4 een aanvullend onderzoe uit te voeren na verwijdering van het aanwezige depot. Het IPKW heeft het onderzoe naar de bodem bij windturbine 3 zelf laten onderzoeen. De resultaten hiervan worden eind eerste wee van januari nageleverd bij de aanvraag omgevingsvergunning. De verwachting is dat de waliteit van de bodem oo op de locatie van windturbine 3 voldoende is, of an worden gemaat voor het realiseren van de windturbine. De windturbines van Windpar Koningspleij zullen op betonnen fundaties omen te staan met een diameter van maximaal 25 meter en een dite tussen circa 1,5 tot 3,5 meter. De heipalen zijn van belang voor de stabiliteit van de windmolen. Zowel neergaande als opgaande rachten worden daarmee opgevangen. Het type paal, aantal en de afmetingen (lengte en doorsnede) is afhanelij van de ondergrond. Ervaring leert dat de lengte van de heipalen an variëren tussen 8 en 35 meter. De dimensionering van de heipalen wordt bepaald door de leef in de ondergrond (zie voor meer informatie oo het MER paragraaf 5.8.2, als bijlage toegevoegd bij de aanvraag). Wanneer het type windturbine beend is, zal duidelij worden wele afmetingen de fundaties zullen hebben en wel type en aantal heipalen er nodig zijn. 4.2 Mast De opbouw en indeling van de mast van de windturbines is afhanelij van het type windturbine. Een fabriant bepaalt wele mast het meest geschit is voor de windturbine, een turbine wordt dan oo inclusief mast geocht. Masten bestaan uit stalen of betonnen delen of een combinatie van beide. De mast is conisch waarbij de onderzijde breder is dan de bovenzijde. Bij een stalen mast is de onderzijde minder breed dan bij een betonnen mast. Voorbeelden hiervan zijn opgenomen in figuur 4.1. Onderin de mast bevindt zich een deur voor de toegang van de windturbine. Vaa zit onderin de mast een deel van de technische voorzieningen (schaelasten, omvormer en soms de transformator etc.) maar dit is type-afhanelij. Tevens bevat een mast een lift, een trap met op verschillende hoogten een platform en de abels die van gondel naar fundering lopen. 24\32

25 Kenmer R LST-agv-V02-NL Figuur 4.1 Windturbines met een betonnen of stalen mast* * Toelichting bij figuur 4.1: In dit geval is de turbine met de betonnen mast (lins) toegepast met groene ringen aan de onderzijde. Dit is een handelsmer van het mer Enercon. Beide zijn weergegeven als voorbeeld windturbines. Andere meren windturbines worden niet van deze ringen voorzien. 4.3 Gondel Bovenop de mast staat de gondel. Dit is het machinehuis van de windturbine waarin de eletriciteit wordt geproduceerd. Figuur 4.2 is een schematische weergave van de onderdelen in een windturbine. Dit betreft een windturbine met een versnellingsba. Tegenwoordig zijn er vele windturbinefabrianten die een direct-drive turbine op de mart brengen. Daar zit geen versnellingsba in, maar een direct aangedreven generator. 25\32

26 Kenmer R LST-agv-V02-NL Figuur 4.2 Schematische teening van gondel en rotor In de gondel zit een platform waar vanaf de onderdelen in de gondel te bereien zijn. Op de gondel zit meetapparatuur (windsnelheid en richting, temperatuur, luchtvochtigheid etc.). Figuur 4.3 geeft de aanzichtteening weer waarop de windturbine vanaf het vooraanzicht en het zijaanzicht weergegeven is. Oo enele mogelije gondelcontouren (niet limitatief) zijn hierop weergegeven. 26\32

27 Kenmer R LST-agv-V02-NL Figuur 4.3 Aanzichtteening windturbine (bijlage 5 bij deze toelichting voor een gedetailleerder beeld) 4.4 Rotor De rotor bestaat uit de rotorbladen en de neus (hub) van de turbine. Een windturbine heeft drie rotorbladen (wieen). Deze hebben een lichtgrijze leur. In Nederland worden geen rode banen op de rotorbladen (en de mast) toegepast zoals dat in enele andere landen gebruielij is. De 27\32

28 Kenmer R LST-agv-V02-NL bladen draaien over hun eigen as (pitchen) om optimaal de wind te benutten. De bladen draaien over het algemeen rechtsom. De windturbines rijgen een minimale rotordiameter van 100 meter en een maximale rotordiameter van 120 meter. Dit omt ruwweg overeen met de lengte van twee rotorbladen. Het rotoroppervla dat gevormd wordt door de rotorbladen is van groot belang voor de productie van eletriciteit; hoe groter de oppervlate hoe hoger de productie. De neus van de rotor (en daarmee de rotorbladen) is altijd naar de wind toegeeerd. De turbine zorgt zelf voor dit zogenaamde ruien. 4.5 Inoopstation De eletriciteit wordt geleverd aan het landelije eletriciteitsnet. Bij de locatie van het windpar is Liander de beheerder van het eletriciteitsnet. Het inoopstation is het station waar de eletriciteit van de producent wordt overgedragen aan de beheerder van het energienetwer. In figuur 4.4 is een voorbeeld opgenomen van een inoopstation. Bijlage 6 bij deze toelichting bevat een algemene teening van het inoopstation. Figuur 4.4 Voorbeeld inoopstation Het is nog niet zeer of er een inoopstation zal omen, of dat volstaan an worden met (maximaal) vier transformatorhuisjes. Hoe dat inoopstation er uit zal omen te zien is eveneens nog niet beend. Dit hangt af van het definitief geozen type windturbine en het vermogen daarvan. De opgewete stroom an via transformatorhuisjes aan het eletriciteitsnet geleverd worden. Dan zal er geen apart inoopstation nodig zijn. De initiatiefnemers denen na over het aantal en de locaties van de transformatorhuisjes en het eventuele inoopstation. In het worst 28\32

29 Kenmer R LST-agv-V02-NL case geval zullen er in totaal vier leine gebouwen gerealiseerd worden nabij de windturbines: één inoopstation met drie transformatiehuisjes, óf vier transformatiehuisjes zonder inoopstation. De mogelije locaties van de gebouwen is in de situatieteeningen in bijlage 7 bij deze toelichting opgenomen. Wij verzoeen het bevoegd gezag de definitieve teening van de locatie van het eventueel te plaatsen inoopstation en de transformatiehuisjes uiterlij zes ween voor aanvang van de bouw in te mogen dienen. 4.6 Bouwveiligheidsplan In overeenstemming met het Besluit indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning wordt een bouwveiligheidsplan opgesteld. Dit plan heeft tot doel de veiligheid van de directe omgeving van het bouwwer te waarborgen. Daarbij gaat het bij dit bouwwer om de bescherming van onder andere omwonenden, vereersdeelnemers en agrariërs tegen de externe risico s van het bouwen. Het bouwveiligheidsplan bevat onder andere één of meer teeningen waaruit de bouwplaatsinrichting blijt. De inrichting van de bouwplaats is afhanelij van het type windturbine dat wordt gerealiseerd. Ele fabriant heeft bij ele type windturbine een plan voor de bouwplaatsinrichting dat uitgewert wordt naar de specifiee bouwlocaties. Het Bouwveiligheidsplan zal voldoen aan de criteria in het Besluit indieningvereisten aanvraag bouwvergunning. Oo de personen die weren aan de realisatie van het project worden beschermd tegen veiligheids- en gezondheidsrisico s. Hiervoor gelden de bepalingen van het Arbobesluit bouwproces, waarbij het weren volgens een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) één van de elementen is. Door de bij het bouwen betroen aannemers wordt een V&G-plan opgesteld conform ISO In afstemming met het transportbedrijf en het bedrijf dat de hijswerzaamheden gaat doen wordt een plan opgesteld met de transportroute en de planning van het transport van de hijsraan en van grote delen van de windturbine. Dit transportplan wordt in overleg met het bevoegd gezag vastgesteld. 29\32

30 Kenmer R LST-agv-V02-NL 4.7 Bouwosten De informatie in deze paragraaf is afhanelij van het type windturbine dat geozen zal worden. Vooralsnog wordt een indicatie gedaan van de osten, door het gemiddelde vermogen te bereenen van de negen windturbinetypes, wat neeromt op gemiddeld 2,95 Megawatt. De osten bedragen circa 850 EUR per KiloWatt (W) opgesteld vermogen. Per windturbine zal dit neeromen op ongeveer 2,5 miljoen euro, en voor alle vier de windturbines op minimaal 10 miljoen euro. 5 Uitwegvergunning Windturbines moeten permanent bereibaar zijn in verband met onderhoud en storingen. De vereersbewegingen voor onderhoudswerzaamheden en geplande reparatieactiviteiten vinden alleen in de dagperiode plaats. Vereersbewegingen ten gevolge van storingen vinden ongepland plaats en unnen zowel in de dag-, avond- als nachtperiode plaatsvinden. In bijlage 7 bij deze toelichting zijn de gedetailleerde situatieteeningen bijgevoegd van de uitwegen voor de vier windturbines. Zoals in de teeningen is aangegeven, zullen voor windturbines 1, 2 en 4 nieuwe uitwegen aangelegd moeten worden. Voor windturbine 3 an gebrui worden gemaat van de bestaande infrastructuur op het industrieterrein. De uitweg voor windturbine 4 zal aangelegd worden vanaf de ventweg van de Westervoortsedij. Voor windturbines 1 en 2 wordt één uitweg aangelegd vanaf de Nieuwe Havenweg, waar vandaan beide windturbines te bereien zijn. 6 Bescheiden en gegevens Bij het aanvraagformulier is een inhoudsopgave gevoegd waarop alle bijlagen zijn aangegeven. In deze toelichting is een enele eer aangegeven dat verzocht wordt bijlagen en/of gegevens in een later stadium in te dienen. De gemeente bepaalt wele stuen later mogen worden ingediend. Wij verzoeen de gemeente om medewering aan uitgestelde gegevensverstreing op basis van artiel 4.7 Bor (en 2.7 Mor). Hieronder staat een overzicht van deze bescheiden wele op basis van deze toelichting wat ons betreft later worden aangeboden. 30\32

31 Kenmer R LST-agv-V02-NL Tabel 6.1 Overzicht (niet uitsluitend) nog aan te leveren bescheiden/gegevens Onderwerp Specificaties definitief geozen windturbines en bijbehorende fundatie specificaties Definitieve locaties transformatiehuisjes/inoopstation Aoord van defensie Verlaring van betroenheid (bewoners Veerweg 23 en Veerweg 25) Nieuwe onderzoesrapporten voor geluid, slagschaduw en externe veiligheid: afgestemd op de definitief geozen windturbine 31\32

32 32\32 Kenmer R LST-agv-V02-NL

33 Bijlage 1 Visualisatie windturbines in 3D

34

35 Figuur B1.1 Zicht op Windpar Koningspleij vanuit Mosterdhof, Westervoort Figuur B1.2 Zich top Windpar Koningspleij vanuit Hoogeind, Westervoort

36 Figuur B1.3 Zicht op Windpar Koningspleij vanaf het Ingenieur Molsviaduct (N325) Figuur B1.4 Zicht op Windpar Koningspleij vanaf de John Frostbrug (Nijmeegseweg)

37 Bijlage 2 Inrichtingsteening

38

39 Oude Veerweg 27A 73 WE r r r r r 71T Veerweg naar Westervoort r r r N r 73 AB Z 15 71S 71G 71K 73 GB 73 BB 73 JB2 73 CB 73 JB1 73 HB VB 73 UF 73 HE 73 VF 73 GD 73 LB1 73 LB2 73 WB 73 JD 73 TC 73 NB 73 TB 73 LC r 73 TE KB 73 SB 73 MC 73 DC r r 73 FC Pleijweg 73 MB r Kleine Pley r 1 BBo SMe Grens van de inrichting aangepast JA FHa Eerste uitgave Wijz. Get. Gec. Omschrijving Datum Infra Milieu Geo-ICT Archeologie Geo-informatie Project: Windpar Koningspleij Arnhem Zernielaan 8 Postbus AC LEEK Tel. (0594) Fax. (0594) t Opdrachtgever: Onderdeel: V. O. F. Windpar Koningspleij Grens van inrichting info@mug.nl Internet CONCEPT Projectnummer: Schaal: 1:2000 Formaat: A1 Teeningnummer: _003

40

41 Bijlage 3 Verlaring van betroenheid, bewoners Veerweg 23 en Veerweg 25

42

43 Bijlage 4 ILT informatieblad aanduiding windturbines op het vasteland

44

45 Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland In relatie tot luchtvaartveiligheid 1. Inleiding en toepassingsgebied Dit informatieblad is van toepassing op windturbines en windparen op het vasteland van Nederland binnen de geografische grenzen, de Waddenzee, het Marermeer, het IJsselmeer en Zeeuwse wateren. Dit informatieblad geeft aan in wele gevallen en op wele manier windturbines en windparen, op grond van internationale burgerluchtvaarteisen en -aanbevelingen worden voorzien van marering en obstaellichten ten behoeve van de luchtvaartveiligheid. 2. Algemeen 1. De leuren, bedoeld in dit document, voldoen aan de normen zoals omschreven in bijlage I. 2. Windturbines en windparen worden door middel van een publicatie beend gesteld aan luchtvarenden. Hiervoor wordt vóór de realisatie van de windturbine of het windpar het formulier in bijlage II ingevuld en ingediend bij de Inspectie. 3. Voor de hoogte van een windturbine geldt de som van de ashoogte ten opzichte van het loale maaiveld 1 en de halve rotordiameter (tiphoogte). Voor windturbines op een dijlichaam wordt het maaiveldniveau van het omgrenzende land aangehouden. 4. Voorstellen voor het aanbrengen van marering en obstaellichten op windturbines en windparen worden ter instemming voorgelegd aan de Inspectie. 1 Onder maaiveld wordt verstaan de hoogte van het plaatselije grondoppervla. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

46 3. Windturbines te voorzien van marering en obstaellichten 1. De volgende windturbines worden voorzien van obstaellichten en marering: 1) Windturbines binnen hindernisbeperende gebieden 2 rond luchthavens (van bovenaf gezien in het horizontale vla): a. wele de hindernisbeperende vlaen rond luchthavens (in verticale richting) penetreren; b. met een hoogte van 100 meter of meer ten opzichte van het maaiveld binnen een afstand van 120 meter van een snelweg of waterweg (zie bijlage III) (bepalend hierbij is de som van de locatie van de ondersteunende mast van de windturbine en de halve rotordiameter); c. wele niet voldoen aan bovenstaande criteria maar bepalend zijn voor (instrument)naderings- en vertreprocedures van en naar luchthavens; d. met een hoogte van 45 meter of meer ten opzichte van het maaiveld binnen een afstand van 950 m (ruim 0,5NM) tot een SAR route (zie bijlage IV); 2) Windturbines buiten de hindernisbeperende gebieden rond luchthavens (van bovenaf gezien in het horizontale vla): a. met een hoogte van 150 meter of meer ten opzichte van het maaiveld; b. met een hoogte van 100 meter of meer ten opzichte van het maaiveld binnen een afstand van 120 meter van een snelweg of waterweg (zie bijlage III) (bepalend hierbij is de som van de locatie van de ondersteunende mast van de windturbine en de halve rotordiameter); c. met een hoogte van 100 meter of meer ten opzichte van het maaiveld binnen laagvlieggebieden voor de luchtvaart 3 ; d. met een hoogte van 45 meter of meer ten opzichte van het maaiveld binnen een afstand van 950 m (ruim 0,5NM) tot een SAR route (zie bijlage IV); 4. Marering van windturbines en windparen 1. Van een windturbine wele voldoet aan de voorwaarden in onderdeel 3 van dit informatieblad worden de rotorbladen, gondel en het bovenste 2/3 gedeelte van de ondersteunende mast uitgevoerd in de leur wit (conform specificaties en RAL leuren zoals gedefinieerd in bijlage I). 2 Hindernisbeperende gebieden rond luchthavens zijn gedefinieerd in internationale regelgeving. Voor de luchthaven Schiphol zijn deze vlaen opgenomen in het Luchthaven Indeling Besluit. 3 Laagvlieggebieden en routes voor de luchtvaart zijn opgenomen in de Aeronautical Information Publication (AIP) onderdelen ENR 5.1, ENR 5.2 en ENR De AIP is te raadplegen via Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

47 2. Windturbines wele bestaan uit een vawerconstructie worden als volgt van marering voorzien: a. De rotorbladen en de gondel worden uitgevoerd in de leur wit. b. De vawerconstructie (ondersteuning van de windturbine) wordt uitgevoerd in zeven contrastrerend geleurde banden van gelije hoogte. De banden hebben wisselend een rode en witte of een oranje en witte leur. Hierbij worden de buitenste banden (onderaan en bovenaan de constructie) voorzien van de rode of oranje leur. 5. Obstaellichten op windturbines en in windparen 1. De volgende windturbines in een windpar waarbij met betreing tot het windpar of een deel daarvan wordt voldaan aan de voorwaarden in onderdeel 3 van dit informatieblad, worden voorzien van obstaellichten, zoals oo geïllustreerd in bijlage V: a. Windturbines op de hoepunten van het windpar. b. Windturbines op de randen van het windpar, tenzij de maximale horizontale afstand tussen twee windturbines voorzien van obstaellichten minder dan 900 meter bedraagt (zie bijlage V). c. Windturbines wele in hoogte boven de omringende windturbines uitsteen. 2. Een lijnopstelling van twee of meerdere windturbines wordt in dit verband gezien als een windpar. 6. Locatie en type obstaellichten 1. Windturbines wele op grond van onderdeel 3 en 5 van dit informatieblad moeten worden voorzien van obstaellichten, worden als volgt uitgerust met obstaellichten: 1) Voor de daglichtperiode: a. Op het hoogste vaste punt een wit flitsend licht met een gemiddelde lichtintensiteit type A, zoals gespecificeerd in bijlage VII. 2) Voor de schemer- en de nachtlichtperiode (dit is oo geïllustreerd in bijlage VI): Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

48 a. Op het hoogste vaste punt een rood vastbrandend licht met een gemiddelde lichtintensiteit type C, zoals gespecificeerd in bijlage VII. In dit geval dienen in afwijing van 5.1.b alle windturbines van het windpar van obstaellichten te worden voorzien (voor de schemer- en nachtlichtperiode). b. In geval van windturbines met een tiphoogte van 150 meter of meer: Halverwege de ondersteunende mast (gereend vanaf de gondel) 4, rode, vastbrandende lichten met een lage lichtintensiteit van minimaal 50 candela. c. In geval van windturbines met een tiphoogte van 210 meter of meer: op circa op 1/3 en 2/3 hoogte van de ondersteunende mast (gereend vanaf de gondel) 5 rood vastbrandende lichten met een lage lichtintensiteit van minimaal 50 candela. d. Als alternatief voor lid a mogen de windturbines op het hoogste vaste punt worden voorzien van een rood flitsend licht met een gemiddelde lichtintensiteit type B, zoals gespecificeerd in bijlage VII. 2. Het aantal lichtarmaturen per niveau is zodanig dat de windturbine, dan wel het windpar, vanuit ele vliegrichting waarneembaar is. 3. De verspreiding van het licht onder het horizontale vla mag worden bepert om hinder op de grond te vooromen, met inachtneming van de randvoorwaarden in de tabel in bijlage VII Indien de obstaellichten met een LED armatuur worden uitgerust dient deze licht uit te stralen met een golflengte van 750 tot 870 nm (nanometer). Indien aan 4 Wanneer in een windpar windturbines met een verschillende ashoogte worden geïnstalleerd mogen de lichten halverwege de ondersteunende mast, in afwijing van dit artiel, op gelije hoogte worden aangebracht. 5 Wanneer in een windpar windturbines met een verschillende ashoogte worden geïnstalleerd mogen de lichten op 1/3 en 2/3 hoogte van de ondersteunende mast, in afwijing van dit artiel, op gelije hoogte worden aangebracht. 6 Deze voorwaarde geeft aan dat afscherming van obstaellichten onder het horizontale vla wordt toegestaan, mits de voorwaarden in de tabel in bijlage VII worden gerespecteerd. De tabel in bijlage VII is gebaseerd op de internationale voorschriften opgesteld door ICAO. Hierin is gedefinieerd onder wele hoeen, zowel verticaal als horizontaal, een bepaald type obstaellicht licht moet uitstralen. Omdat deze voorwaarden in een aantal gevallen oo bepalen dat het licht tot enele graden onder het horizontale vla zichtbaar moet zijn zullen obstaellichten niet in alle gevallen onder het horizontale vla afgeschermd unnen worden. Daarnaast wijst de pratij uit dat afscherming onder het horizontale vla weinig effect heeft op het waarnemen van het obstaellicht op lange afstand. Om de beleving van lichthinder te minimaliseren worden in dit informatieblad andere mogelijheden geboden waaronder het toepassen van regeling van de lichtintensiteit en het toepassen van vastbrandende obstaellichten buiten de daglichtperiode. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

49 deze voorwaarde niet an worden voldaan dient een infrarood lichtbron te worden toegevoegd (ter hoogte van het LED armatuur) wele licht uitzendt met een golflengte tussen 750 en 870 nm. 5. Flitsende obstaellichten binnen een windpar worden onderling gesynchroniseerd. Binnen een windpar flitsen zij gelijtijdig en gelijmatig. 6. De exploitant van een windturbine voorzien van obstaellichten is er verantwoordelij voor dat obstaellichten branden gedurende die periodes van de dag zoals in dit informatieblad is verwoord. (Tijdelije) uitval van één of meerdere obstaellichten wordt door de exploitant direct gemeld aan Luchtvereersleiding Nederland (LVNL) via het telefoonnummer (020) of adres Hierdoor an LVNL een bericht aan luchtvarenden laten uitgeven. Wanneer de lichten zijn gerepareerd of vervangen meldt de exploitant dit oo bij LVNL zodat zij het bericht aan luchtvarenden in unnen treen. 7. Regeling lichtintensiteit 1. Indien de zichtbaarheid tijdens de schemer- en nachtlichtperiode meer bedraagt dan 5000 meter, mag de nominale lichtintensiteit van de obstaellichten tijdens de schemer- en nachtlichtperiode tot 30% worden verlaagd, indien de zichtbaarheid tijdens de schemer- en nachtlichtperiode meer bedraagt dan 10 ilometer mag de lichtintensiteit tijdens de schemer- en nachtlichtperiode tot 10% worden verlaagd. 2. De zichtbaarheid bedoeld in onderdeel 7 lid 1 van dit informatieblad dient te worden bepaald als een meteorologische zichtbaarheid in overeenstemming met de bepalingen en aanbevelingen van de World Meteorological Organization (WMO, zie internetsite met een toestel waarvan an worden aangetoond dat het daarmee in overeenstemming is. Voor de windparen bedraagt de afstand tussen de turbines die uitgerust zijn met apparatuur om de zichtbaarheid te meten en die turbines die daarmee niet zijn uitgerust maximaal 1500 meter. De meettoestellen voor de zichtbaarheid moeten dicht bij de gondel worden aangebracht. De meest ongunstige waarde die door één van de apparaten binnen het gehele windpar wordt gemeten, dient voor het gehele windpar te worden aangehouden. 3. In geval van defect van een meetapparaat voor de zichtbaarheid worden alle obstaellichten ingeschaeld op een intensiteit van 100%. 4. De exploitant dient aan te unnen tonen dat bovenstaande criteria worden nageleefd. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

50 8. Windturbines en windparen in aanbouw 1. Een windturbine (lees oo windpar) in aanbouw wordt, wanneer deze voldoet aan de voorwaarden in onderdeel 3 van dit informatieblad, op het hoogste vaste punt voorzien van het voorgeschreven licht overeenomstig onderdeel 6 van dit informatieblad óf tijdelij een rood vastbrandend, rondomschijnend obstaellicht met een minimale lichtintensiteit van 50 candela. Wanneer de windturbineconstructie is voltooid (en in bedrijf genomen), moet deze zijn uitgevoerd in overeenstemming met onderdeel 6 van dit informatieblad. 2. Wanneer om pratische redenen niet an worden voldaan aan het gesteld in lid 1 van dit onderdeel dient dit te worden doorgegeven aan LVNL via het telefoonnummer (020) of adres fsc@lvnl.nl. Hierdoor an LVNL een bericht aan luchtvarenden laten uitgeven. Wanneer de lichten zijn geïnstalleerd meldt de exploitant dit oo bij LVNL zodat zij het bericht aan luchtvarenden in unnen treen. 9. Afwijingen Van dit informatieblad an worden afgeween indien an worden aangetoond dat de veiligheid van het luchtvereer met deze afwijing niet in gevaar wordt gebracht en sprae is van een gelijwaardig veiligheidsniveau als beoogd in dit informatieblad. Dit dient door de partij wele van dit informatieblad af wil wijen door middel van een aeronautische studie te worden onderbouwd. De voorgenomen afwijing dient ter instemming aan de Inspectie te worden voorgelegd. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

51 10. Begrippenlijst en definities Aeronautische studie: Risicoanalyse uitgevoerd om vast te stellen of de te nemen maatregel of de te plaatsen windturbine of het windpar geen nadelige gevolgen heeft voor de luchtvaartveiligheid. Zowel binnen Nederland als daarbuiten bevinden zich diverse organisaties wele unnen assisteren tijdens het uitvoeren van een veiligheidsstudie. De veiligheidsstudie dient tenminste inzichtelij te maen wat de effecten zijn op de luchtvaartveiligheid reening houdend met het loale luchtvereer en luchtruimgebrui, de loale luchtvereersregels, snelheid, hoogte en richtingen van waaruit de windturbine of het windpar an worden benaderd, alsmede de zichtbaarheid van de windturbine of het windpar bij goede weerscondities en bij condities met slecht zicht en een lage wolenbasis. Voor dit laatste dient van de meest ongunstigste conditie te worden uitgegaan als toegestaan in het loale luchtruim. Daglichtperiode: Hoogte: Inspectie: Luchtvaartautoriteit: Marering: Nachtlichtperiode: SAR route: Deel van een etmaal met een omgevingslichtsterte groter of gelij aan 500 cd/m 2. Maximale tiphoogte van de windturbine ten opzichte van het loale maaiveld. Voor windturbines op een dijlichaam wordt het niveau van het maaiveld omringend aan dit dijlichaam aangehouden. Inspectie Leefomgeving en Transport - Luchtvaart Met betreing tot de civiele luchtvaart de Inspectie Leefomgeving en Transport Luchtvaart. Met betreing tot de militaire luchtvaart de Militaire Luchtvaart Autoriteit. Kleurstelling om de zichtbaarheid van een object tijdens de daglichtperiode te vergroten. Deel van een etmaal met omgevingslichtsterte minder of gelij aan 50 cd/m 2. Route wele wordt gevlogen om zoe- en reddingsoperaties uit te voeren (Search And Rescue). Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

52 Schemerlichtperiode: Windturbine: Windpar: Deel van een etmaal met omgevingslichtsterte tussen 50 en 500 cd/m 2. Windturbine op het vasteland. (Hieronder valt oo een in aanbouw zijnde constructie van een windturbine.) Voor de locatie van de windturbine in het horizontale vla geldt de locatie van de ondersteunende mast. Een verzameling windturbines organisatorisch behorend tot één partij. (Hieronder vallen oo in aanbouw zijnde constructies van windturbines en windturbines in een lijnopstelling.) September 2016 Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

53 Bijlage I Kleureigenschappen 1. De in dit informatieblad genoemde leuren van obstaellichten liggen binnen de volgende chromaticiteitsgrenzen zoals vastgesteld door de International Commision on Illumination (CIE), deze zijn oo weergegeven in figuur I - 1: a. Rood: Grens met paars y = x Grens met geel y = b. Wit: Grens met geel x = Grens met blauw x = Grens met groen y = en y = x Grens met paars y = x en y = Figuur I 1 Kleureigenschappen obstaellichten Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

54 2. De in dit informatieblad genoemde leuren van mareringen liggen binnen de volgende chromaticiteitsgrenzen zoals vastgesteld door CIE, deze zijn oo weergegeven in figuur I - 2: a. Wit: Grens met paars y = x Grens met blauw y = x Grens met groen y = x Grens met geel y = x Luminantiefactor ß= 0.75 (minimum) Dit correspondeert tenminste met RAL 9001, RAL 9003, RAL 9010 en RAL De toepassing van RAL 7035 is oo toegestaan. De toepassing van RAL 7038 is eveneens toegestaan, echter wordt aanbevolen RAL 9001, RAL 9003, RAL 9010, RAL 9016 of RAL 7035 te gebruien. b. Rood : Grens met paars y = x Grens met wit y = x Grens met oranje y = x Luminantiefactor ß = 0.07 (mnm) Dit correspondeert met RAL 3000, RAL 3020, RAL 3024 en RAL c. Oranje : Grens met rood y = x Grens met wit y = x Grens met geel y = x Luminantiefactor ß = 0.20 (mnm) Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

55 Figuur I 2 Kleureigenschappen marering windturbines Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

56 Bijlage II Meldingsformulier windturbines en windparen Dit meldingsformulier is te raadplegen via: %20Melding%20luchtvaartobstaels%20van%20100%20meter%20en%20hoger_tcm pdf Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

57 Bijlage III Definitie snelwegen en waterwegen Waar in dit informatieblad over snelwegen wordt gesproen worden alle wegen aangeduid met een A nummer bedoeld. Waar in dit informatieblad over waterwegen wordt gesproen wordt één of meerdere van de volgende waterwegen bedoeld: - Nieuwe Waterweg - Noordzeeanaal - Amsterdam-Rijn Kanaal - (Neder)Rijn en Le - Waal en Merwede - Maas - IJssel - Noord-Hollands Kanaal - Randmeren rond Flevoland - Kanaal van Gent naar Terneuzen - Kust van het Marermeer en het IJsselmeer - Hollandsch Diep - Hartelanaal - Philipsanaal - Westerschelde - Kanaal door Zuid-Beveland Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

58 Bijlage IV SAR Routes Figuur IV SAR routes boven Noord Nederland, weergegeven met een doorgetroen lijn. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

59 Bijlage V Locatie obstaellichten in windpar Figuur V 1 Windturbines te voorzien van obstaellichten in een windpar Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

60 Figuur V 2 Windturbines te voorzien van obstaellichten in een lijnopstelling Figuur V 3 Windturbines te voorzien van obstaellichten in een voorbeeldopstelling waarbij de afstand tussen de windturbines 450 meter bedraagt, met uitzondering van de afstand tussen de windturbines in de twee divergerende lijnen. Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

61 Bijlage VI Locatie obstaellichten op windturbine Figuur VI 1 obstaellichten windturbine tijdens daglichtperiode Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

62 Figuur VI 2 obstaellichten windturbine met maximale hoogte tot 210 meter tijdens schemer- en nachtlichtperiode Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

63 Figuur VI 4 obstaellichten windturbine 210 meter of hoger tijdens schemer- en nachtlichtperiode Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

64 Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

65 Bijlage VII Type obstaellichten Type licht Kleur (a) Signaaltype (flits snelheid) Pie intensiteit (cd) bij gegeven achtergrond verlichting Spreiding verticale bundel (c) Intensiteit (cd) ter hoogte van gegeven elevatie hoeen bij horizontaal geplaatste lichteenheid (d) Boven Beneden (e) -1 (f) ± 0 (f) cd/m 2 cd/m 2 cd/m 2 Lage intensiteit, (vast obstael) Rood Vastbrandend n.v.t. 50 mnm 50 mnm mnm (g) 50 mnm (g) Gemiddelde intensiteit, Type A Wit Flitsend (20-60 fpm) (b) ± 25% (b) ± 25% (b) ± 25% 3 mnm 3% max 50% mnm 75% max 100% mnm - - Gemiddelde intensiteit, Type B Rood Flitsend (20-60 fpm) n.v.t. n.v.t (b) ± 25% 3 mnm - 50% mnm 75% max 100% mnm - - Gemiddelde intensiteit, Type C Rood Vastbrandend n.v.t. n.v.t (b) ± 25% 3 mnm - 50% mnm 75% max 100% mnm - - Hoge intensiteit, Wit Flitsend (b) (b) (b) 3-7 3% max 50% mnm 100% - - Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

66 Type A (40-60 fpm) ± 25% ± 25% ± 25% 75% max mnm Opmering: Deze tabel bevat geen gegevens inzae horizontale bundel. In de meeste situaties is 360 deing rond een obstael vereist. Het aantal lichten dat nodig is om aan deze eis te voldoen hangt af van de horizontale spreiding van het licht en de vorm van het obstael. a) Zie chromaticiteitsdiagram in bijlage I. b) Effectieve intensiteit, zoals vastgesteld in overeenomst met ICAO Aerodrome Design Manual, Part 4. c) Bundel spreiding is gedefinieerd als de hoe tussen twee richtingen in een vla waarvoor de intensiteit gelij is aan 50% van de laagste toegestane waarde van de intensiteit getoond in de olommen Pie intensiteit (cd) bij gegeven achtergrond verlichting. De bundel is niet noodzaelij symmetrisch ten opzichte van de elevatie hoe waarbij de pie intensiteit optreedt. d) Elevatiehoeen zijn afgeleid van de horizontaal. e) Intensiteit op een gespecificeerde horizontale radiaal als een percentage van de actuele pieintensiteit op dezelfde radiaal wanneer wordt geopereerd onder de intensiteiten zoals getoond in de olom Pie intensiteit (cd) bij gegeven achtergrond verlichting. f) Intensiteit op een gespecificeerde horizontale radiaal als percentage van de laagste toegestane waarde van de intensiteit getoond in de olom Pie intensiteit (cd) bij gegeven achtergrond verlichting. g) In aanvulling op gespecificeerde gegevens moeten lichten voldoende intensiteit hebben om zichtbaarheid te garanderen onder elevatiehoeen tussen ±0 en 50. fpm n.v.t. flitsen per minuut niet van toepassing Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

67 Informatieblad Aanduiding van windturbines en windparen op het Nederlandse vasteland Versie september 2016

68

69 Bijlage 5 Aanzichtteening windturbine

70

71 Rotordiameter minimaal 100 mtr Maximale ashoogte 120 meter Mogelije contouren gondel Rotordiamater maximaal 120 mtr Mininale ashoogte 98 meter Contour toren indien stalen uitvoering Contour toren indien betonnen uitvoering Contour toren indien stalen uitvoering Contour toren indien betonnen uitvoering Aanzicht Windturbine Windpar Koningspleij Gemeente Arnhem Opdrachtgever: Tauw bv Get.: Formaat: Datum: WDK Schaal: A4 1:1000 Teeningnummer: Windturbine_Koningspleij.dwg GIS/CAD Ondersteuning en software Dalenstraat 4B, 5466 PM Eerde Tel: Web:

72

73 Bijlage 6 Teening voorbeeld inoopstation

74

75