Thermografische analyse. Langbroek & Cothen

Transcriptie

1 Thermografische analyse Langbroek & Cothen

2 Opdracht In opdracht van: Gemeente Wijk bij Duurstede Adres Karel de Grotestraat CL, Wijk bij Duurstede Contactpersoon Dhr J. Takken en Mw M. Bensmann Telefoonnummer / 595 jtakken@wijkbijduurstede.nl / mbensmann@wijkbijduurstede.nl zijn op: 8 & 11 december 2012 thermografische opnames gemaakt van particuliere woningen in Langbroek en Cothen Uitvoering Uitvoering en samenstelling rapport: Door EnjoyEnergy Postadres Postbus AZ, Zeist Telefoon info@enjoyenergy.nl Adviseur F. J. de Vries Handtekening

3 Thermografisch onderzoek 1 Algemeen Deze rapportage bevat de resultaten van de thermografische analyse van de thermische schil van verschillende woningen in Langbroek en Cothen. Voor deze analyse zijn in Langbroek woningen aan de Margrietlaan, Irenelaan, Beatrixlaan, Julianalaan, Weidedreef en Kerkeland geanalyseerd en in Cothen woningen aan de Hinkestraat, C.B. Kentiestraat, Van Beek Calkoenstraat, Wethouder Vernooijstraat, Brienstraat, Beatrixstraat, Ireneplantsoen en de Rhijnesteinstraat. EnjoyEnergy heeft ernaar gestreefd om met deze rapportage een alledaags beeld te geven van de hedendaagse energie en isolatie staat van de woningen in deze straten. De aanleiding voor de thermografische analyse van deze woningen is de door de gemeente Wijk bij Duurstede georganiseerde Energie Informatieavond in het Dorpshuis in Cothen op 18 december Het doel van de thermografische beelden die van de verschillende woningen zijn gemaakt is om energieverliezen die voor het blote oog niet waarneembaar zijn met behulp van thermografie wel zichtbaar te maken. Thermografie is een techniek waarbij met behulp van een infrarood camera warmteverschillen geregistreerd kunnen worden. De verschillende temperaturen van een object worden opgezet naar kleuren die de afzonderlijke temperaturen weergeven. Het doel van de thermografische foto s is om mogelijke energielekken en/of ongeregeldheden van objecten in kaart te brengen Dit thermografisch onderzoek is er niet op gericht om met een hoge nauwkeurigheid absolute temperaturen vast te leggen. De woningen in de genoemde straten zijn voor het merendeel gebouwd in de 70 en 80 jaren. Deze woningen zijn gebouwd met bepaalde bouwfysische eigenschappen. De thermische kwaliteit van woningen uit de jaren 70 is vaak beperkt. Gedurende de jaren 80 wordt er meer aandacht gegeven aan de thermische kwaliteiten tijdens de bouw. Overzicht Thermische isolatie eisen in de 70 en 80 jaren Vloer Gevel Dak Glas Rc = 1,3m² K/W Rc = 1,3m² K/W Rc = 1,3m² K/W Rc = 1,3m² K/W dubbel glas in woonkamer en keuken 1985 Rc = 1,3m² K/W Rc = 2,0m² K/W Rc = 2,0m² K/W dubbel glas in woonkamer en keuken 1988 Rc = 1,3m² K/W Rc = 2,5m² K/W Rc = 2,5m² K/W dubbel glas in alle vertrekken Ook kenmerkend voor woningen uit met name de jaren 70 is de grotere gevoeligheid voor vocht. Bij een authentieke woning uit de jaren 70 zijn vochtklachten zoals schimmelaantasting op meubilair, wanden en plafond niet ongewoon. Kritische koudebruggen zijn ook geen uitzondering in deze woningen. Deze problemen worden onder andere veroorzaakt door begane grondvloeren van die relatief veel vocht doorlaten, een geringe kwaliteit van de thermische woningschil en een beperkte woningventilatie. Voor de toevoer van verse lucht hadden/hebben deze woningen veelal alleen de beschikking over klep- en draairamen. Bij koud en/of winderig weer zijn/ worden deze ventilatievoorzieningen meestal gesloten. Tijdens de thermische analyse zijn veel van de hierboven besproken onderwerpen naar boven gekomen. Wat verder opvalt is dat veel bewoners in de woningen zelf al in meer of mindere maten bezig zijn geweest met isolerende maatregelen. Toch kan ook geconcludeerd worden dat er nog veel verbeteringen kunnen worden doorgevoerd voordat deze 70 en 80 jaren woningen in alle redelijkheid tegen de lat van huidige normen voor energieverbruik, isolatie en ventilatie kunnen worden gelegd.

4 2 Meetgegevens en meetomstandigheden Opname gegevens: Datum opname 1: 8 december 2012 Tijd opname: uur Thermografische camera: FliR E60, 50mK, nauwkeurigheid: 2,0 C of 2%, bereik: 20 C tot C Weergegevens op de dag van de IR opname. Weerstation: De Bilt, bron:knmi Het weer op 8 december 2012, Langbroek / Cothen Temperatuur Neerslag Gemiddelde -1,8 C Hoeveelheid 0.1 mm Maximum 2,0 C Duur 0.8 uur Minimum -8,3 C Actuele buitentemp. Gemidd. binnentemp: * -3, C C Zon, bewolking & zicht Wind Duur zonneschijn 6.8 uur Gemiddelde snelheid 2.3 m/s Gem. bedekkingsgraad half bewolkt Overheersende richting ZZW Relatieve luchtvochtigheid Luchtdruk Gemiddelde 86 % Gemiddelde luchtdruk hpa * aanname. Datum opname 2: 11 december 2012 Tijd opname: uur Thermografische camera: FliR E60, 50mK, nauwkeurigheid: 2,0 C of 2%, bereik: 20 C tot C Weergegevens op de dag van de IR opname. Weerstation: De Bilt, bron:knmi Het weer op 11 december 2012, Langbroek / Cothen Temperatuur Neerslag Gemiddelde 0,6 C Hoeveelheid 0.0 mm Maximum 1,3 C Duur 0.0 uur Minimum -1,9 C Actuele buitentemp. Gemidd. binnentemp: * -1, C C Zon, bewolking & zicht Wind Duur zonneschijn 5.8 uur Gemiddelde snelheid 2.4 m/s Gem. bedekkingsgraad half bewolkt Overheersende richting WNW Relatieve luchtvochtigheid Luchtdruk Gemiddelde 76 % Gemiddelde luchtdruk hpa * aanname

5 V 3 De scan 3.1 De conditie van de gevels De gescande woningen in de wijken van Langbroek en Cothen zijn gebouwd in de jaren 70 en 80. Na de oliecrisis van 1973 is serieus begonnen met het consequent isoleren van de spouwmuren van woningen tijdens de bouw. En dat is veelal terug te zien op de gemaakte thermische foto s. Het algemene beeld van de gescande woningen in de genoemde wijken is dan ook dat veel woningen zijn voorzien van isolatie. Voorbeelden van goed geïsoleerde gevels in de gescande wijken van Langroek en Cothen Echter uit de resultaten van de thermografische scan komt ook naar voren dat bij een groot deel van de woningen de kwaliteit van de bestaande isolatie in meer of mindere mate te wensen overlaat. Er is bij deze woningen sprake van verzakte of verpulverde isolatie in de spouw. Verzakte en verpulverde isolatie zorgt ervoor dat er in een woning onnodig energieverliezen optreden wat schimmel- en vochtproblemen tot gevolg kan hebben. Voorbeelden van slecht geïsoleerde gevels in de gescande wijken van Langroek en Cothen

6 Voorbeelden van verzakt/verpulverd isolatiemateriaal in de gevels Voorbeelden van verzakt/verpulverd isolatiemateriaal in de gevels Voorbeelden van 2 kopgevels met isolatiemateriaal in de gevels met dalende isolatiewaarde

7 3.2 Het isolerend vermogen van de ramen en kozijnen Een kenmerk van het wijkgericht bouwen in de jaren 70 is dat er in deze periode er standaard nog geen gebruik werd gemaakt van het toepassen van dubbel glas bij de bouw van deze woningen. Pas na 1975 is men standaard wel dubbelglas gaan toepassen in de woonkamer en de keuken. Pas aan het einde van 80 jaren werd dubbelglas toegepast op zowel de begane grond als op de eerste verdieping. Een substantieel deel van de bewoners heeft zelf al gezorgd voor isolerende beglazing. In de gescande wijken komen deze kenmerken allemaal naar voren. Voorbeeld van woning met isolerend glas en goede spouwmuurisolatie. Voorbeeld van woning met isolerend glas in kierende kozijnen met zeer matige spouwmuurisolatie Voorbeeld van een woning met enkel glas boven en isolerend glas beneden Voorbeeld van woningen met en zonder isolerend glas op de slaapkamer op de eerste verdieping

8 3.3 De conditie van de (voor)deuren Bij veel woningen is de enkele beglazing vervangen door isolerend glas. Maar het enkelglas in de voordeur is vaak vergeten. Een voordeur grenst direct aan buiten en bepaalt voor een belangrijk deel de temperatuur in de hal of gang. De hal en de gang staan in verbinding met de woonkamer of via het trappengat met de eerste verdieping. Daarnaast is niet ongebruikelijk dat in de halletjes en gangen radiatoren zijn aangebracht om een aangename temperatuur te creëren. Het voorzien van voordeuren met isolatieglas is dan ook zeer aan te raden. Voorbeelden van voordeuren met enkelglas. Voorbeeld van een achterdeur met enkelglas, met openstaand klepraampje Voorbeeld van een garagedeur met veel warmte verlies

9 3.4 De daken en dakkapellen De luchtdichtheid van een dakconstructie is belangrijk voor het voorkomen van energieverlies en het realiseren van een comfortabel binnenmilieu. De scan leert dat een het merendeel van de woningen is voorzien van een geïsoleerd dak. Maar niet bij elk dak is consequent de isolatie aangebracht, inmiddels los gaan zitten of op plekken vergeten. Met name bij geplaatste dakkapellen en rondom afvoerpijpjes zijn veel energielekken te vinden. Voorbeelden van ontbrekend isolatiemateriaal bij pijpjes en schoorstenen in de dakconstructie Voorbeeld van minder isolerend materiaal onder de dakkapel. Voorbeeld van ontbrekend isolatiemateriaal in de nok van de dakconstructie Voorbeelden van energielekken bij scheidingswanden in de dakconstructie.

10 3.5 De conditie van de uitbouw versus de woning. Een uitbouw moet worden gebouwd volgens de dan geldende isolatienormen. Dat betekend dat in veel gevallen de kwaliteit van de isolatiematerialen die in de uitbouw worden verwerkt een veel betere isolerende werking hebben dan de isolatielaag in de originele woning. Het realiseren van een uitbouw is een mooi moment om ook de thermische staat van de originele woning eens goed tegen het licht te houden. Met een uitbouw creëer je extra ruimte die verwarmd moet worden. Het blijkt uit de scan dat een deel van de verwarmde lucht die bestemd is voor de uitbouw verloren gaat door de minder goed geïsoleerde muren van de originele woning. Voorbeeld van een gelijkwaardig geïsoleerde woning en uitbouw Voorbeeld van een ongelijkwaardig geïsoleerde woning en uitbouw Voorbeelden van een ongelijkwaardig geïsoleerd woningen met uitbouw

11 3.6 Koude bruggen in een woning Een koudebrug is plaats in de gevel waar door slechte isolatie een grotere warmteoverdracht plaats vindt. Bij een koudebrug is er een lokaal een groter en sneller warmteverlies dan in de rest van de (goed geïsoleerde) gevel waarbij de temperatuur van buiten naar binnen normaal en langzaam stijgt. Koudebruggen veroorzaken een groot warmteverlies waardoor het in de lucht aanwezige vocht kan condenseren. Zo kunnen er vervelende vochtproblemen optreden. Koudebruggen zijn in principe op te verhelpen door de koudebrug in te pakken met isolatiemateriaal of een beter lokale ventilatie waardoor een verlaging van de relatieve vochtigheid wordt gerealiseerd. Ook is gebleken dat constructieaansluitingen een bron van energieverlies kunnen zijn. Voorbeelden van koudebruggen bij aanwezig zijn bij verschillende woningen in de gescande wijken Voorbeelden van warmteverliezen langs de constructie aansluitingen

12 4 Conclusie Deze rapportage bevat de resultaten van de thermografische analyse van de thermische schil van verschillende woningen in Langbroek en Cothen met als uitgangspunt om een alledaags beeld te geven van de hedendaagse energie en isolatie staat van de gescande particuliere woningen in de opgegeven straten in Langbroek en Cothen. Het zijn typische jaren 70 en 80 woonwijken waarin een mengeling bestaande uit goede en minder goede en slecht geïsoleerde woningen. Veel bewoners zijn zelf in de woningen al in meer of mindere maten bezig zijn geweest met isolerende maatregelen. Deze aangebracht verbeteringen zijn vaak in verschillende fase uitgevoerd. Er kan ook geconcludeerd worden dat er nog veel verbeteringen kunnen worden doorgevoerd voordat deze 70 en 80 jaren woningen in alle redelijkheid tegen de lat van huidige normen voor energieverbruik, isolatie en ventilatie kunnen worden gelegd. Onafhankelijkheid en objectiviteit EnjoyEnergy garandeert objectiviteit en volledige onafhankelijkheid bij het door haar uitgevoerde onderzoek. EnjoyEnergy verklaart geen enkele commerciële binding te hebben met aannemers, makelaars of andere tussenpersonen, die de resultaten van dit onderzoek zouden kunnen beïnvloeden Verklaring en aansprakelijkheid De gegevens en beoordelingen die in dit rapport zijn opgenomen, zijn door EnjoyEnergy zo goed en objectief mogelijk onderzocht en zo nauwkeurig mogelijk weergegeven. EnjoyEnergy is niet aansprakelijk voor een onjuiste en/of onvolledige rapportage, noch voor de gevolgen van, door haar in het kader van een opdracht, gemaakte fouten. Behoudens opzet of daarmee gelijk te stellen grove schuld. Bij schade door opzet of grove schuld dient dit schriftelijk binnen maximaal 1 maand na rapportage datum te worden aangetoond. Opdrachtgever en opdrachtnemer realiseren zich zeer dat dit rapport een momentopname is. Alle overige aansprakelijkheidsstellingen en/of schadeclaims worden door EnjoyEnergy nadrukkelijk van de hand gewezen. Aan de inhoud van deze rapportage kunnen op geen enkele wijze rechten worden ontleend en ook geen garanties uit voortvloeien. Auteursrecht Het auteursrecht van dit document berust bij EnjoyEnergy gevestigd in Zeist. Ontvangers dienen schriftelijke toestemming te hebben van EnjoyEnergy, voordat de inhoud van dit rapport geheel of gedeeltelijk wordt gereproduceerd, of aan derden openbaar wordt gemaakt voor andere doeleinden dan waarvoor dit rapport is opgesteld. Alle rechten blijven te allen tijde voorbehouden aan EnjoyEnergy.