Het Tandheelkundig Jaar 2010
|
|
|
- Tine Vedder
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het Tandheelkundig Jaar 2010
2 Het Tandheelkundig Jaar 2010 Onder redactie van: Prof. dr. C. de Baat Hoogleraar, afdeling Orale Functieleer, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen Dr. mr. R.H.B. Allard Kaakchirurg-jurist, Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, VUmc, Amsterdam Prof. dr. J.K.M. Aps Kliniekhoofd afdeling Pediatrische Tandheelkunde en Centrum Bijzondere Tandheelkunde, Hoofd Dentomaxillofaciale Radiologie; Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Universiteit Gent; Dienst voor Tand-, Mond- en Kaakziekten, Universitair Ziekenhuis Gent; Prof. dr. J. Duyck Afdeling Prothetische Tandheelkunde/BIOMAT Research Cluster, School voor Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Katholieke Universiteit Leuven Dr. S.J. Fokkema Lector, Mondzorgkunde, Instituut voor Paramedische Studies, Hogeschool Utrecht Prof. dr. R. Jacobs Hoogleraar, hoofd Centrum Orale Beeldvorming, Katholieke Universiteit Leuven Prof. dr. A. Vissink Hoogleraar, Afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen
3 2010 Bohn Stafleu van Loghum, Houten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens bestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 j het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatie werken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een zo betrouwbaar mogelijke uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. ISBN ISSN NUR 887 Ontwerp omslag en binnenwerk: TEFF ( Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus GA Houten
4 Auteurs A. Alqerban Assistent in Opleiding Orthodontie, afdeling Orthodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. C. de Baat Hoogleraar, afdeling Orale Functieleer, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen J.C.S. Beekmans Tandarts, praktijkhouder tandartspraktijk, Laren Dr. L. Bergmans Specialist endodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Dr. H. Bootsma Reumatoloog, afdeling Reumatologie en Klinische Immunologie, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen A. De Almeida Neves Coutinho Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Dr. M.A.A. De Bruyne Restauratieve Tandheelkunde en Endodontologie, Vakgroep Tandheelkunde, Universiteit Gent en Kliniek voor Tand-, Mond- en Kaakziekten, Universitair ziekenhuis Gent, Gent E. Debels Tandarts, specialisatie restauratieve tandheelkunde; groepspraktijken te Hombeek en Sint-Katelijne-Waver
5 Auteurs F. Decaluwe Tandarts MA Psychology, privépraktijk algemene tandheelkunde te Gavere prof. dr. D. Declerck Hoogleraar, School voor Tandheelkunde, Kindertandheelkunde en Bijzondere Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Dr. J. De Munck Postdoctoraal onderzoeker Leuven BIOMAT Onderzoekscluster, Departement Conserverende Tandheelkunde, Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. J. Duyck Hoofddocent, afdeling Prothetische Tandheelkunde/BIOMAT Research Cluster, School voor Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Faculteit Geneeskunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. J.P. Fryns Centrum voor Menselijke Erfelijkheid, Universitaire Ziekenhuizen Leuven G. Van Gorp Consulent endodontie-pedodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven V. Gunst Assistent in opleiding endodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven L.H. den Hartog Tandarts-onderzoeker, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen B. Huybrechts Specialist endodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. R. Jacobs Hoogleraar, hoofd Centrum Orale Beeldvorming, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven H. Lambrechts Assistent in opleiding orthodontie, Afdeling Orthodontie, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven vi
6 Auteurs P. Lambrechts Hoogleraar, afdelingshoofd Conserverende Tandheelkunde, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven W.B. van Limburgh Technisch directeur, Excent Service Center, Gouda G. Loozen Onderzoeksgroep voor Microbiële Adhesie, Afdeling Parodontologie, School voor tandheelkunde, Orale Pathologie & Maxillo-faciale Chirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. H.J.A. Meijer Hoogleraar, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen J.M. Meijer Arts-onderzoeker, tandarts, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen P.M. Meiners Arts-onderzoeker, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen S. Moors Tandarts, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven E. Mortelmans Tandarts, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven A. Muller Algemeen tandarts, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. M. Peumans Hoofddocent, Leuven BIOMAT Onderzoekscluster, Departement Conserverende Tandheelkunde, Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Prof. dr. M. Quirynen Gewoon hoogleraar, Onderzoeksgroep voor Microbiële Adhesie, Afdeling Parodontologie, School voor tandheelkunde, Orale Pathologie & Maxillofaciale Chirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven vii
7 Auteurs Prof. dr. G.M. Raghoebar Hoogleraar afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen Prof. dr. Y. Ren Hoofd Afdeling Orthodontie, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen Dr. A. Renckens Economisch consultant RBB Economics. Doctor in de Toegepaste Economische Wetenschappen, Universiteit Antwerpen en Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen Prof. dr. J.M.G.A. Schols Hoogleraar, vakgroep Huisartsgeneeskunde, sectie Ouderengeneeskunde, Universiteit Maastricht, Maastricht Prof. dr. W. Teughels Docent en postdoctoraal onderzoeker, Onderzoeksgroep voor Microbiële Adhesie, Afdeling Parodontologie, School voor tandheelkunde, Orale Pathologie & Maxillo-faciale Chirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven; Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen N. Tymstra Tandarts-onderzoeker, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen Mr. B. Vandenberghe Tandarts, Master in Medical Imaging, Doctoral Student, Oral Imaging Center, School voor Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie; Faculteit Geneeskunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Drs. M. Van Essche Onderzoeksgroep voor Microbiële Adhesie, Afdeling Parodontologie, School voor Tandheelkunde, Orale Pathologie & Maxillo-faciale Chirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Dr. K.L. Van Landuyt Postdoctoraal onderzoeker FWO Vlaanderen, Leuven BIOMAT Onderzoekscluster, Departement Conserverende Tandheelkunde, Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven viii
8 Auteurs Prof. dr. B. Van Meerbeek Gewoon Hoogleraar Leuven BIOMAT Onderzoekscluster, Departement Conserverende Tandheelkunde, Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven Dr. H.W.D. Verdonck Tandarts, afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie, Academisch Ziekenhuis Maastricht, Maastricht Prof. dr. A. Vissink Hoogleraar, afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tandheelkunde, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen Dr. L. Vrielinck Maxillofaciaal chirurg, afdeling Mond-, Kaak- en Aangezichtsheelkunde, Ziekenuis Oost-Limburg, Genk Dr. W. van Welsenes Tandarts, Amsterdam Prof. dr. G. Willems Afdelingshoofd, afdeling Orthodontie en Forensische tandheelkunde, Departement Tandheelkunde, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven S.T. Wiranto-Go Tandarts, Almelo R.I. Wiranto Tandarts, Almelo Dr. I. Witters Centrum voor Menselijke Erfelijkheid, Universitaire Ziekenhuizen Leuven J.A.J. Wouters Terzet bureau voor arbeidsgeschiktheidsvraagstukken, Ergonomie en arbeidskunde, Nijkerk Prof. dr. ir. J.M. van der Zel Hoogleraar computerondersteunde tandheelkunde, afdeling Tandheelkundige Materialen, Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, Amsterdam ix
9 Inhoud Auteurs Woord vooraf v xiii 1 L. Vrielinck, Een reflectie over het gebruik van boormallen in de dentale implantaatchirurgie 1 2 J.C.S. Beekmans, Iedereen een supersmile, mogelijkheden en bedenkingen 11 3 E. Debels, Opbouw van de avitale tand: overzicht van de behandelalternatieven 23 4 S.T. Wiranto-Go, R.I. Wiranto, J.M.G.A. Schols en C. de Baat, Het dementiesyndroom 37 5 H.W.D. Verdonck en C. de Baat, De invloed van radiotherapie in het hoofd-halsgebied op behandelingen met orale implantaten 50 6 M.A.A. De Bruyne en J.A.J. Wouters, Tandartsen en ergonomie? Pijn is toch fijn! 59 7 I. Witters en J.P. Fryns, Genetica van craniofaciale afwijkingen 71 8 D. Declerck, Mondzorg voor, tijdens en na chemotherapie 78 9 F. Decaluwe en A. Renckens, Vraaginductie in de tandheelkunde in België G. Loozen, M. Quirynen, M. van Essche en W. Teughels, Tandplaque als een biofilm: leven in slime city B. Vandenberghe, Stand van zaken rond digitale beeldvorming V. Gunst, B. Huybrechts, G. Loozen, S. Moors, G. Van Gorp, E. Mortelmans, A. De Almeida Neves Coutinho, L. Bergmans en P. Lambrechts, Cervicale wortelresorptie en endodontische relevantie H. Lambrechts, A. Alqerban, R. Jacobs en G. Willems, Cuspidaatimpacties en implicaties Y. Ren en A. Vissink, Rol van cytokinen bij de orthodontische verplaatsing van gebitselementen R. Jacobs, Odontogene sinusitis N. Tymstra, L.H. den Hartog, H.J.A. Meijer, G.M. Raghoebar en A. Vissink, Voorspelbaarheid van esthetiek bij implantaatgedragen kronen in het bovenfront K.L. Van Landuyt, J. De Munck, B. Van Meerbeek en M. Peumans, Tandheelkundige adhesieven om te hechten aan tand- en restauratiemateriaal 216 xi
10 18 J.M. Meijer, P.M. Meiners, H. Bootsma en A. Vissink, Antilichaamtherapie bij het syndroom van Sjögren W. van Welsenes, Overspecialisatie in de tandheelkunde A. Muller en J. Duyck, De rol van CAD/CAM in de restauratieve tandheelkunde W.B. van Limburgh en J.M. van der Zel, Denticien: de nieuwe tandtechnicus 269 Register Register Auteursregister 297 xii
11 Woord vooraf Dat tandheelkunde veelzijdig is, wordt in Het tandheelkundig jaar 2010 opnieuw duidelijk. Op alle fronten ontwikkelt de wetenschap zich razendsnel. We worden dagelijks overspoeld met informatie. Gezien het tempo waarin tandheelkundige toepassingen evolueren, is het duidelijk dat duurzame, kwalitatief hoogstaande mondzorg alleen mogelijk is als tandartsen zich voortdurend bijscholen. Het is dus zaak die overvloed aan informatie kritisch te beschouwen en goed onderbouwde, relevante informatie te integreren in de dagelijkse praktijkvoering. Het tandheelkundig jaar wil u hierin bijstaan door een blik te werpen op enkele belangrijke ontwikkelingen in de tandheelkunde en door bepaalde ontwikkelingen kritisch te beschouwen. U zult merken dat tandheelkunde allang niet meer alleen over tanden en kiezen gaat. Het is een vakgebied geworden waarop verschillende disciplines elkaar ontmoeten. Ingenieurs, (micro)biologen, genetici, enzovoort bouwen mee aan de vooruitgang van de tandheelkunde. Parallel aan die steeds maar breder wordende wetenschap zien we dat de verschillende deelgebieden binnen ons beroep zich ook verder verdiepen, waardoor steeds meer tandartsen zich gaan toeleggen op een bepaald deelgebied. Hoewel duidelijk is dat gespecialiseerde zorg meerwaarde biedt, blijft de tandarts-algemeen practicus de spilfiguur in de mondzorg. Deze staat elke dag weer voor de uitdaging om opgedane kennis en kunde ten dienste te stellen van de patiënten, die al even verscheiden zijn als ons beroep zelf. Ik hoop dat deze editie van Het tandheelkundig jaar het voor u weer bevestigt dat de tandheelkunde een boeiend en veelzijdig vak is dat de moeite waard is om er elke dag weer tegenaan te gaan. Graag richt ik een woord van dank aan de auteurs die een bijdrage leverden aan dit boek. Zij verdienen hiervoor onze oprechte dank en respect. Tot grote ontzetting van de redactie is Henk Verdonck, auteur van de bijdrage over de invloed van radiotherapie in het hoofd- en halsgebied op behandelingen met orale implantaten, kort na zijn academische promotie en het inleveren van zijn bijdrage aan dit boek onverwacht overleden. Zijn hoofdstuk in dit boek ziet de redactie mede als een postume hommage voor zijn grote verdiensten voor xiii
12 de tandheelkunde en als een blijk van medeleven met zijn echtgenote en twee dochters. Juli 2009 Namens de redactie, Prof. dr. J. Duyck xiv
Het Tandheelkundig Jaar 2013
Het Tandheelkundig Jaar 2013 Toegang tot de website Aan ieder exemplaar van Het tandheelkundig jaar 2013 is een unieke inlogcode toegekend die gratis en onbeperkt toegang geeft tot de online versie van
Het tandheelkundig jaar
Het tandheelkundig jaar 2012 Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Dr. mr. R.H.B. Allard Prof. dr. J. Duyck Dr. S.J. Fokkema Prof. dr. R. Jacobs Prof. dr. A. Vissink Bohn Stafleu van Loghum Het Tandheelkundig
Het Tandheelkundig Jaar 2011
Het Tandheelkundig Jaar 2011 Het Tandheelkundig Jaar 2011 Onder redactie van: Prof. dr. C. de Baat Hoogleraar, afdeling Orale Functieleer, Universitair Medisch Centrum St Radboud, Nijmegen Dr. mr. R.H.B.
Psychosociale hulpverlening voor naasten van traumapatiënten
Psychosociale hulpverlening voor naasten van traumapatiënten Psychosociale hulpverlening voor naasten van traumapatiënten Doorbreken van de cirkel van verdriet Psychosocial assistance for relatives of
Implantaten en prothetische constructies
Implantaten en prothetische constructies Implantaten en prothetische constructies Een inleiding voor mondhygiënisten Prof. dr. C. De Baat Prof. dr. G.M. Raghoebar W.F.M. Pelkmans-Tijs Bohn Stafleu van
Het Reumatologie & Orthopedie Formularium
Het Reumatologie & Orthopedie Formularium Het Reumatologie & Orthopedie Formularium Een praktische leidraad Onder redactie van: Prof. dr. W.F. Lems Prof. dr. B.J. van Royen Met medewerking van: Dr. J.P.W.
Orthopedische casuïstiek
Orthopedische casuïstiek Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van anterieure kniepijn Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Patty Joldersma Marc Martens Pat Wyffels Houten 2010 Ó 2010 Bohn
Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct
Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct W.A. Dijk B.M.A. Munstra M. Munstra F. Zijlstra Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel
Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct. Onder redactie van W.A. Dijk B.M.A. Munstra M. Munstra F. Zijlstra
Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct Onder redactie van W.A. Dijk B.M.A. Munstra M. Munstra F. Zijlstra Het ecg en het angiogram bij een acuut hartinfarct Het ecg en het angiogram bij een
Psychosociale problemen
Psychosociale problemen Reeks Kinderen en Adolescenten. Problemen en risicosituaties Psychosociale problemen is het tweede deel van de tiendelige reeks Kinderen en Adolescenten - Problemen en risicosituaties.
Van je nachtmerries af
Van je nachtmerries af 2 van je nachtmerries af Dit boek, Van je nachtmerries af, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor
Verwijtbaar (?) tandheelkundig handelen. Bundel van uitspraken en commentaren, gepubliceerd in het Nederlands Tandartsenblad in 2003 en 2004
Verwijtbaar (?) tandheelkundig handelen Bundel van uitspraken en commentaren, gepubliceerd in het Nederlands Tandartsenblad in 2003 en 2004 Verwijtbaar (?) tandheelkundig handelen Bundel van uitspraken
Valkuilen in de orthopedische diagnostiek
Valkuilen in de orthopedische diagnostiek Orthopedische casuïstiek Valkuilen in de orthopedische diagnostiek Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Nens van Alfen Edith Cup Sander Geurts Renske Janssen
Wie heeft de regie? Kwaliteit van bestaan in de praktijk. John Sijnke
Wie heeft de regie? Wie heeft de regie? Kwaliteit van bestaan in de praktijk John Sijnke Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij 2009 Alle rechten
Minder angstig in sociale situaties
Minder angstig in sociale situaties Dit boek, Minder angstig in sociale situaties, Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in
Atlas van de parodontale diagnostiek
Atlas van de parodontale diagnostiek Atlas van de parodontale diagnostiek Dr. Johan van Dijk Dr.FredSpijkervetendr.JanTromp Houten 2011 Ó 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle
Onderzoek en behandeling van de hand het polsgewricht
Onderzoek en behandeling van de hand het polsgewricht Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van de hand het polsgewricht Redactie: Koos van Nugteren Dos Winkel Met bijdragen van: Frederik Verstreken
Marike van der Schaaf Juultje Sommers. Evidence statement voor fysiotherapie op de intensive care
Marike van der Schaaf Juultje Sommers Evidence statement voor fysiotherapie op de intensive care Marike van der Schaaf Juultje Sommers Evidence statement voor fysiotherapie op de intensive care ISBN 978-90-368-0903-0
Omgaan met lichamelijke klachten
Omgaan met lichamelijke klachten Dit Werkboek omgaan met lichamelijke klachten is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor de
Neem de regie over je depressie
Neem de regie over je depressie Dit boek, Neem de regie over je depressie. Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks
Tandheelkundige zorg voor kinderen met een handicap
Tandheelkundige zorg voor kinderen met een handicap I De illustraties (omslag en binnenwerk) zijn gemaakt door leden van het Kunstproject Stichting Hendrik van Boeijen te Assen onder leiding van Jaap van
Persoonsgerichte zorg
Persoonsgerichte zorg C.J.M. van der Cingel J.S. Jukema Persoonsgerichte zorg Praktijken van goede zorg voor ouderen Houten 2014 ISBN 978-90-368-0448-6 DOI 10.1007/978-90-368-0449-3 ISBN 978-90-368-0449-3
Zakboek ziektegerelateerde ondervoeding bij volwassenen
Zakboek ziektegerelateerde ondervoeding bij volwassenen Zakboek ziektegerelateerde ondervoeding bij volwassenen Onder redactie van: G.A.E.G. van Asseldonk BSc J.J. van Duinen MSc M. Former-Boon R. van
Een nieuwe heup of knie
Een nieuwe heup of knie Een nieuwe heup of knie Hoe wordt u weer lichamelijk en sportief actief? Martin Stevens Inge van den Akker-Scheek Jan Hamelink Inge Reininga Karen den Uyl-Verlinden Robert Wagenmakers
Denken + Doen = Durven
1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor jezelf Dit werkboek is van: Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor
Patiënt en recht in de apotheek
Patiënt en recht in de apotheek Patiënt en recht in de apotheek mr Jurriane A. Rendering Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten
Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries
Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Dit boek, Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens een werkboek
Informatorium voor voeding en diëtetiek
Informatorium voor voeding en diëtetiek Majorie Former Gerdie van Asseldonk Jolanda van Duinen Jacqueline Drenth (Redactie) Informatorium voor voeding en diëtetiek Supplement 89 - april 2015 Houten 2015
Groenengrijs. Jong en oud met elkaar in gesprek. Karen van Kordelaar. Astrid Vlak. Yolande Kuin. Gerben Westerhof
Groenengrijs Groenengrijs Jong en oud met elkaar in gesprek Karen van Kordelaar Astrid Vlak Yolande Kuin Gerben Westerhof Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van
Hypertensie en 24-uursbloeddrukmeting
Hypertensie en 24-uursbloeddrukmeting Hypertensie en 24-uursbloeddrukmeting Een toegevoegde waarde voor de praktijk F.T.J. BOEREBOOM, INTERNIST-NEFROLOOG D. TAVENIER, HUISARTS Houten 2010 2010 Bohn Stafleu
Het Urologie Formularium
Het Urologie Formularium Het Urologie Formularium Een praktische leidraad Onder redactie van: Dr. A.S. Glas Dr. J.P.M. Sedelaar P. van de Woestijne Met medewerking van: Dr. F.C.H. d Ancona, Dr. M. Barendrecht,
Denken + Doen = Durven
1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor ouders Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor ouders, is onderdeel
Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens. Het cardiovasculair formularium
Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens Het cardiovasculair formularium Onder redactie van: Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens Het cardiovasculair formularium
Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn
Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Epidemiologie, preventie, diagnostiek,
Niet meer depressief
Niet meer depressief Dit boek, Niet meer depressief; Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor de
Orthopedische casuïstiek
Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van middenhand en vingers Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Frederik Verstreken Mascha Friderichs Bohn Stafleu van Loghum Houten 2010 Ó 2010 Bohn
Onderzoek en behandeling van de voet
Onderzoek en behandeling van de voet Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van de voet Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Patty Joldersma Marc Martens Irma Pelgrim Bohn Stafleu van Loghum
Het Tandheelkundig Jaar 2009
Het Tandheelkundig Jaar 2009 Het Tandheelkundig Jaar 2009 Onder redactie van: Prof. dr. C. de Baat Hoogleraar, afdeling Orale Functieleer, Universitair Medisch Cenrum St Radboud, Nijmegen Dr. J.K.M. Aps
Handleiding bij Beter beginnen
Handleiding bij Beter beginnen Handleiding bij Beter beginnen Trudy Mooren en Maartje Schoorl Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle
Het Astma Formularium
Het Astma Formularium Het Astma Formularium een praktische leidraad dr. J.C.C.M. in t Veen dr. N.H. Chavannes Houten 2011 Ó 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden.
Casusboek palliatieve zorg
Casusboek palliatieve zorg Casusboek palliatieve zorg ONDER REDACTIE VAN M.H.J. VAN DEN BEUKEN-VAN EVERDINGEN M.L.E. JANSSEN-JONGEN Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
ESAT- Screening van ASS op jonge leeftijd
ESAT- Screening van ASS op jonge leeftijd ESAT- Screening van ASS op jonge leeftijd Praktische handleiding voor signalering, screening en diagnostiek prof. dr. J. Buitelaar drs. E. van Daalen dr. C. Dietz
Leerboek Atherotrombose
Leerboek Atherotrombose Leerboek Atherotrombose Prof. dr. J.W. Jukema Prof. dr. F.W.A. Verheugt Tweede, geheel herziene druk Eerste druk, 2004 Tweede, geheel herziene druk, 2008 Bohn Stafleu van Loghum,
Gedragsproblemen bij kinderen
Gedragsproblemen bij kinderen Reeks Praktische Kindergeneeskunde Redactie: V.R. Drexhage, kinderarts L.W.E. van Heurn, kinderchirurg C.M.F. Kneepkens, kinderarts R. Pieterse, kinderarts E. van Rijswijk,
De apotheker aan de leiding. voor Yara en Abel
De apotheker aan de leiding voor Yara en Abel De apotheker aan de leiding Dr. Erik Ranzijn Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Majorie Former Gerdie van Asseldonk Jacqueline Drenth Jolanda van Duinen (Redactie) Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Dieetleer en Voedingsleer Supplement
dr. J.N. Keeman dr. B.C. Vrouenraets Kleine chirurgische ingrepen
dr. J.N. Keeman dr. B.C. Vrouenraets Kleine chirurgische ingrepen dr. J.N. Keeman dr. B.C. Vrouenraets Kleine chirurgische ingrepen Houten, 2016 Eerste druk, 1980 Zevende druk, eerste oplage, Uitgeverij
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Onder redactie van: Majorie Former Gerdie van Asseldonk Jacqueline Drenth Jolanda van Duinen Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Supplement Voedings- en Dieetleer
Valkuilen in de orthopedische diagnostiek
Valkuilen in de orthopedische diagnostiek Orthopedische casuïstiek Valkuilen in de orthopedische diagnostiek Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Nens van Alfen Edith Cup Sander Geurts Renske Janssen
Stotteren. Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 17
Stotteren Stotteren Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 17 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Een patiënt met stress en burnout
Een patiënt met stress en burnout Een patiënt met stress en burnout in de huisartspraktijk Bart Verkuil Arnold van Emmerik Roelf Holtrop Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Waar hij of hem staat, kan ook zij of haar worden gelezen. ISBN NUR 870
2008 Bohn Stafleu van Loghum, Houten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Kerncompetenties fysiotherapeuten in ontwikkeling
Kerncompetenties fysiotherapeuten in ontwikkeling Kerncompetenties fysiotherapeuten in ontwikkeling Pieternel Dijkstra en Remco Coppoolse Houten 2011 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Dr. H.S. Brand Prof. dr. J. Duyck Dr. R.J.J. van Es Prof. dr. R. Jacobs Prof. dr. A.
Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Dr. H.S. Brand Prof. dr. J. Duyck Dr. R.J.J. van Es Prof. dr. R. Jacobs Prof. dr. A. Vissink Het tandheelkundig jaar 2014 Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps
36 zieke kinderen. Een werkboek met patiëntenproblemen voor co-assistenten en basisartsen
36 zieke kinderen 36 zieke kinderen Een werkboek met patiëntenproblemen voor co-assistenten en basisartsen Guus de Jonge, emeritus hoogleraar kindergeneeskunde Arwen Sprij, kinderarts Derde, geheel herziene
Stoppen met roken Cursus
Stoppen met roken Stoppen met roken Cursus F.A. Willemsen Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Onderzoek en behandeling van artrose en artritis
Onderzoek en behandeling van artrose en artritis Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van artrose en artritis Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Marc Martens Anke Smets Pat Wyffels Bohn
Kostprijzen in ziekenhuizen
Kostprijzen in ziekenhuizen BSL - ACA_BK_1KZM - 1731_9789031342167 001 M. Levi, AMC Amsterdam Prima boek, nuttig en goed uitgewerkt. J. Zuurbier, Q-consult Ik heb bewondering voor de wijze waarop het boek
In gesprek met de palliatieve patiënt
In gesprek met de palliatieve patiënt In gesprek met de palliatieve patiënt Anne-Mei The Cilia Linssen Bohn Stafleu van Loghum Houten ª 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle
ETEN EN DRINKEN BIJ DEMENTIE. Jeroen Wapenaar Lisette de Groot
ETEN EN DRINKEN BIJ DEMENTIE Jeroen Wapenaar Lisette de Groot Eerste druk, Reed Business, Amsterdam 2013 Tweede (ongewijzigde) druk, Bohn Stafleu van Loghum, Houten 2016 ISBN 978-90-368-1557-4 DOI 10.1007/978-90-368-1558-1
De huisarts aan de leiding
De huisarts aan de leiding De huisarts aan de leiding Dr. Erik Ranzijn Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets
8FSLDBIJFS /[EPMJMGEXMIRMZIEY
Medicijnen Werkcahier Kwalificatieniveau Geerard Siereveld Cees van Stipdonk Johan van t Wout Skillslab-serie voor verpleegkundige en verzorgende beroepsvaardigheden Houten 2008 2008 Bohn Stafleu van
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek
Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Majorie Former Gerdie van Asseldonk Jacqueline Drenth Jolanda van Duinen (Redactie) Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Dieetleer en Voedingsleer Supplement
Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders
Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders MIJN BSL Aan ieder exemplaar van Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Werkboek voor deelnemers is een unieke
Handboek schematherapie
Handboek schematherapie Handboek schematherapie Theorie, praktijk en onderzoek Onder redactie van Michiel van Vreeswijk Jenny Broersen Marjon Nadort Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu
Het tandheelkundig jaar 2017
Het tandheelkundig jaar 2017 Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Drs. S.C. Boxum Prof. dr. M. De Bruyne Prof. dr. R. Jacobs Drs. W.J. van der Meer Dr. M.E.L. Nienhuijs Het tandheelkundig jaar 2017
Supervisie in onderwijs en ontwikkeling
Supervisie in onderwijs en ontwikkeling Supervisie in onderwijs en ontwikkeling Delen en helen Onder redactie van: Sijtze de Roos Auteurs: Heleen Bakker Hans Borst Corine Havelaar-Bakker Sijtze de Roos
Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen
Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen Redactie: Arno van Dam en Niels Mulder Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum,
ONDERSTEUNEND COMMUNICEREN BIJ DEMENTIE
ONDERSTEUNEND COMMUNICEREN BIJ DEMENTIE ISBN 978-90-368-1699-1 ISBN 978-90-368-1700-4 (ebook) 2017 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Zorg om mensen met dementie
Zorg om mensen met dementie Voor Ries en Myrthe Zorg om mensen met dementie Een handleiding voor verzorgenden Bère Miesen Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Doen en blijven doen
Doen en blijven doen Doen en blijven doen Voorlichting en compliancebevordering door paramedici Marieke van der Burgt en Frank Verhulst Vierde, herziene druk Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009
De patiënt als partner
De patiënt als partner De patiënt als partner De zoektocht van het UMC St Radboud Onder redactie van Lucien Engelen Houten 2012 Ó 2012 UMC St Radboud Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag
Registreren aan stem, spraak en taal
Registreren aan stem, spraak en taal Registreren aan stem, spraak en taal Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 9 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten
Cognitieve therapie bij sociale angst
Cognitieve therapie bij sociale angst Dit boek, Cognitieve therapie bij sociale angst, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens het werkboek voor cliënten te bestellen:
Perceptie van spraak
Perceptie van spraak Perceptie van spraak Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 8 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Voeding, uitscheiding en diagnostiek
Voeding, uitscheiding en diagnostiek Werkcahier Kwalificatieniveau Geerard Siereveld Cees van Stipdonk Johan van t Wout Skillslab-serie voor verpleegkundige en verzorgende beroepsvaardigheden Houten 2008
Samenwerkingsperikelen in de huisartspraktijk
Samenwerkingsperikelen in de huisartspraktijk Samenwerkingsperikelen in de huisartspraktijk Annette Berendsen Jan Schuling Houten 2011 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten
Werkboek klinische schematherapie
Werkboek klinische schematherapie Werkboek klinische schematherapie Redactie: Eelco Muste Anoek Weertman Anne-Marie Claassen Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel
Angststoornissen en hypochondrie
Angststoornissen en hypochondrie Angststoornissen en hypochondrie Diagnostiek en behandeling P.M.G. Emmelkamp T.K. Bouman S. Visser Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel
Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Dr. H.S. Brand Prof. dr. M. De Bruyne Dr. R.J.J. van Es Prof. dr. R. Jacobs Prof. dr. A.
Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M. Aps Dr. H.S. Brand Prof. dr. M. De Bruyne Dr. R.J.J. van Es Prof. dr. R. Jacobs Prof. dr. A. Vissink Het tandheelkundig jaar 2015 Onder redactie van: Prof. dr. J.K.M.
Handleiding Gezinsvragenlijst (GVL)
Handleiding Gezinsvragenlijst (GVL) Handleiding Gezinsvragenlijst (GVL) Prof. dr. J.D. van der Ploeg Prof. dr. E.M. Scholte Bohn Stafleu van Loghum Houten, 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel
Autismespectrumstoornis
Autismespectrumstoornis Hilde Geurts, Bram Sizoo & Ilse Noens [red.] AUTISMESPECTRUMSTOORNIS interdisciplinair basisboek ISBN 978-90-368-2041-7 ISBN 978-90-368-2042-4 (ebook) DOI 10.1007/978-90-368-2042-4
Methodiek en systematiek voor de verpleegkundige beroepsuitoefening
Methodiek en systematiek voor de verpleegkundige beroepsuitoefening Helen I. de Graaf-Waar Herma T. Speksnijder Methodiek en systematiek voor de verpleegkundige beroepsuitoefening Houten 2014 Helen I.
Onderzoek en behandeling van peesaandoeningen tendinose
Onderzoek en behandeling van peesaandoeningen tendinose Orthopedische casuïstiek Onderzoek en behandeling van peesaandoeningen tendinose Redactie: Dos Winkel Met bijdragen van: Paul van der Tas Bohn Stafleu
Voorkoming van medische accidenten
Voorkoming van medische accidenten Het Europese Medisch Risico Registrerend Historie-systeem Prof. dr. L. Abraham-Inpijn DERDE, ONGEWIJZIGDE DRUK BOHN STAFLEU VAN LOGHUM, HOUTEN Eerste druk, Elsevier/Bunge,
Nicolien van Halem Inge Müller. Handboek studievaardigheden voor het hbo
Nicolien van Halem Inge Müller Handboek studievaardigheden voor het hbo Toegang tot de website Op deze website vindt u het ondersteunend materiaal behorende bij Handboek studievaardigheden voor het hbo.
Voeding bij diabetes mellitus. Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen
Voeding bij diabetes mellitus Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen Voeding bij diabetes mellitus Dieetbegeleiding van Turkse, Marokkaanse en Hindostaanse bevolkingsgroepen
Koos van Nugteren Dos Winkel. Onderzoek en behandeling van het bekken
Dos Winkel Onderzoek en behandeling van het bekken Redactie: Dos Winkel Onderzoek en behandeling van het bekken Met bijdragen van: Tom Hogervorst Patty Joldersma Bram de Lange Marc Martens Jan van Melkebeek
Ted Knoester. Contractmanagement in de praktijk
Ted Knoester Contractmanagement in de praktijk Ted Knoester Contractmanagement in de praktijk Derde druk ISBN 978-90-368-0384-7 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2013 Alle rechten voorbehouden.
Casuïstiek in de inwendige geneeskunde: medische vignetten
Casuïstiek in de inwendige geneeskunde: medische vignetten Casuïstiek in de inwendige geneeskunde: medische vignetten dr. P.H.Th.J. Slee Houten 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Eerste hulp bij faalangst
Eerste hulp bij faalangst Eerste hulp bij faalangst Faalangsttraining voor jongeren van 10 tot 18 jaar drs. Petra Lahr drs. Daphne Rijkée Houten 2017 2017 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
Zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Maja van Trigt Werkredactie: Zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Inleiding en ziektebeelden Maja van Trigt Zeist Werkredactie: Amsterdam
De partiële gebitsprothese
De partiële gebitsprothese De partiële gebitsprothese Onder redactie van: Prof. dr. N.H.J. Creugers Dr. D.J. Witter Prof. dr. C. de Baat Dr. H.M.A.M. Keltjens Houten 2012 Ó 2012 Bohn Stafleu van Loghum,
Sociale psychologie en praktijkproblemen
Sociale psychologie en praktijkproblemen Sociale psychologie en praktijkproblemen van probleem naar oplossing prof. dr. A.P. Buunk dr. P. Veen tweede, herziene druk Bohn Stafleu Van Loghum Houten/Diegem
De meest gestelde vragen over: reumatologie
De meest gestelde vragen over: reumatologie De meest gestelde vragen over: reumatologie Bohn Stafleu van Loghum Houten, 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten
Denkbeelden over kleinschalig wonen voor mensen met dementie
Denkbeelden over kleinschalig wonen voor mensen met dementie Denkbeelden over kleinschalig wonen voor mensen met dementie Hugo van Waarde (red.) Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu
De meest gestelde vragen over: cholesterol
De meest gestelde vragen over: cholesterol De meest gestelde vragen over: cholesterol Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden.
Verworven taalstoornissen
Verworven taalstoornissen Verworven taalstoornissen Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 19 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets
Voortgezette regressie- en variantieanalyse
Voortgezette regressie- en variantieanalyse Voortgezette regressie- en variantieanalyse Frans W. Siero Mark Huisman Henk A.L. Kiers Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel
Essenties voor samenwerking in wonen en zorg
Essenties voor samenwerking in wonen en zorg Essenties voor samenwerking in wonen en zorg Realiseer meer en beter woonzorgvastgoed H. K. van den Beld D. van Zalk 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel