nota -WWK2-83. VOO1 De bevaarbaarheid van de Westerschelde in 1982.

Transcriptie

1 : ~ 1 ministerie van verkeer en waterstaat proleotoode 1!!EL? Li. l?lp!!lj?! auteur(8) : datum : februari 1984 bijlagen : 7 samenvatting: ng. D.C. van Maldegem rijkswaterstaat directie waterhuishouding en waterbeweging dlstrict kust en zee adviesdienst Vlissingen nota -WWK2-83. VOO1 De bevaarbaarheid van de Westerschelde in n aansluiting op de in 1960 verschenen nota 60.1 De bevaarbaar- heid van de Westerschelde voor grote schepen worden voor de Di- rectie Zeeland van de Rijkswaterstaat vanaf 1962 jaarlijks de ge- gevens over de bevaarbaarheid van de Westerschelde voor het Zeegat van Vlissingen - Antwerpen, in een nota vastgelegd. Hierbij worden voornamelijk de gegevens met betrekking tot het voorafgaande jaar ter sprake gebracht. n dit kader worden in de voorliggende nota de diepteligging van de drempels, de onderhoudsbaggerwerken en de.zandhuishouding in 1982 behandeld. De vaart met grote schepen in 1982 kon - in verband met het tot dusver ontbreken van volledige gegevens - in deze nota niet worden opgenomen. n het Scheur werd 6 3 in 1982 meer dan m en in het gebied van Westerschelde en Belgische Schelde m3 specie gebaggerd. De laatste jaren zijn de baggerwerken met name in het Scheur aanzienlijk in omvang toe- genomen. Dit in het kader van een nagestreefde verhoging van de voor de scheepvaart toe te laten diepgang. De minste beschikbare vaardiepte tot aan de Zandvlietsluis bij H.W. gemiddeld springtij bedroeg 170 dm; dit betekent een toeneming van 2 dm ten opzichte van 1981.

2 - rijkswaterstaat behoort bil: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: i - -1 ' nhoudsopgave Lijst met begrippen en afkortingen. 1. NLEDNG. 2. HET ZEEGAT VAN VLSSNGEN. 2.1 Oostgat - Sardijngeul. 2.2 Scheur - Wielingen. 2.3 Maximale diepgang scheepvaart. 3. DE WESTERSCHELDE EN DE BELGSCHE SCHELDE. 3.1 Onderhoudsbaggerwerken. 3.2 Diepteligging der drempels. 3.3 Zandwinning voor derden. 4. DE VAART MET GROTE SCHEPEN. 5. SAMENVATTNG. Literatuuropgave. Lijst van bijlagen. blz - ii

3 rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.VOOl datum: februari 1984 biadnr: ii Lijst met begrippen en afkortingen. Belgische Schelde : De Westerschelde van de Nederlands-Belgische grens tot Antwerpen. - - lichten van schepen : Het overslaan van een gedeelte van de scheepslading in kleinere vaartuigen (zgn. lichters). rijzing : De waterstand boven het peil van g.l.1.w.s. reductievlak : n deze nota: gemiddeld laag laagwater spring (g.1.l.w.s.). schepen : Schepen met een diepgang dm. M.D.V. : Minst beschikbare vaardiepte. M.D.M.V. : Minste diepte middenvaarwaters. i -.. g.l.1.w.s. : Gemiddeld laag laagwater spring. B.A.Z. : Berichten aan Zeevarenden (wekelijkse uitgave van de Dienst der Hydrografie van de Koninklijke Marine [31). (A.V.) : Volgens Adviesdienst Vlissingen (vanaf 1981). M.D.S. : Maritiem District Scheldemond. A.Z. : Antwerpse Zeediensten. [ : Literatuur.

4 ~. 1. NLEDNG. ' rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.v001 datum: februari 1984 bladnr: 1 Voor de Directie Zeeland van de Rijkswaterstaat worden sinds 1962 de gegevens over de bevaarbaarheid van de Westerschelde jaarlijks in een nota vastgelegd. Deze nota's sluiten aan op de eerste, in 1960 in dit kader uitgebrachte nota 60.1, getiteld: "De bevaarbaarheid van de Westerschelde voor schepen met grote diepgang". n deze nota's komen naast een beschouwing over de diepteligging van de drempels, tevens de uitgevoerde baggerwerken, de zandhuishouding en de vaart met diepgaande schepen aan de orde. Voor een overzicht van de bevaarbaarheid van de Westerschelde in voorgaande jaren wordt hierbij naar deze nota's verwezen [i]. Bijlage 1 van de onderhavige nota geeft voor het jaar 1982 een overzicht van de belangrijkste vaargeulen en drempels in de Westerschelde; tevens zijn op bijlage 1 gegevens vermeld met betrekking tot de langs de oevers aanwezige schutsluizen. Na een beschouwing over de situatie in het Zeegat van Vlissingen in 1982 (hoofdstuk 2) worden in hoofdstuk 3 de baggerwerken en de diepteligging van de drempels in het gebied van de Westerschelde en de Belgische Schelde besproken. n verband met het nog niet beschikbaar hebben van alle scheepvaartgegevens over 1982 is de bespreking van de vaart met grote schepen (hoofdstuk 4) beperkt tot wat algemeenheden. De ontbrekende scheepvaartgegevens zullen worden gepresenteerd in de volgende nota (bevaarbaarheid Westerschelde 1983). Een samenvattend overzicht wordt tenslotte gegeven in hoofdstuk 5. De getalsmatige presentatie van gegevens (tabellen, grafieken e.d.) in bijlagen is - in vergelijking met de vorige nota's - in deze nota gron- dig herzien, omdat het tekenwerk grotendeels moest worden gereviseerd in verband met mogelijke aanvullingen. Hierbij is rekening gehouden met goede reproductiemogelijkheden van de nota en het gebruik van de nota als naslagwerk.

5 rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: , '. 2. HET ZEEGAT VAN VLSSNGEN. 2.1 Oostgat - Sardijngeul. Voor de scheepvaart via het Oostgat is de diepteligging ter plaatse van de noordwestelijke inloop in 1982 maatgevend gebleken (bijlage 1). Er is geconstateerd dat de veranderingen van de minste beschikbare vaardiepten (M.D.V.) nabij de lichtenlijn tot dusver over het algemeen kleiner zijn dan 5 dm (bijlage 2.1). De M.D.V. bedroeg in de bewuste inloop tijdens de opneming van de Adviesdienst Vlissingen (A.V.) in oktober 1982: g.l.1.w.s. -78 dm (bijlage 1). De rijzing boven het reductievlak te Westkapelle bedraagt 34,5 dm 121 bij hoogwater gemiddeld doodtij en 42,5 dm bij hoogwater gemiddeld springtij. Dit resulteerde voor de inloop van het Oostgat in beschikbare vaardiepten van respectievelijk 112 en 120 dm. De M.D.V. in de Galgeput werd in april 1982 bepaald op g.l.1.w.s. -97 dm (A.V.) en in november/december 1982 op g.1.l.w.s dm (A.V.). Door het Maritiem District Scheldemond (M.D.S.) werden in 1982 M.D.V.'S gevonden, variërend tussen g.l.1.w.s. -88 dm en g.l.1.w.s. -92 dm. Het ondiepste punt van de Sardijngeul bevindt zich op de zuidoostelijke uitloper van de Nolleplaat. De M.D.M.V. bedroeg aldaar in april 1982 g.1.l.w.s. -83 dm en in september 1982 g.l.1.w.s. -78 dm (A.V.). Uit een vergelijking met de voorgaande jaren [i] blijkt dat de M.D.M.V.'S in de Sardijngeul aanzienlijk variëren. Het M.D.S. heeft in 1982 aldaar M.D.M.V.'S gevonden van g.l.1.w.s. -70 drn. Het diepere, onder de rechteroever van de Sardijngeul gelegen geulgedeelte is maatgevend voor de vaardiepte in dit gebied. De geringe geulbreedte houdt overigens wel een beperking in voor de scheepvaart bij het gebruik van deze geul. De M.D.V. bedroeg aldaar in april 1982 g.l.1.w.s. -97 dm en in september 1982 g.1.l.w.s. -99 dm (A.V.). Er is in dit gebied weinig verandering van de maatgevende vaardiepte ten - opzichte -

6 rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 3 opzichte van voorgaande jaren. Onderhoudsbaggerwerken zijn in 1982 in de Sardijngeul niet uitgevoerd (bijlage 2.2). De ondiepten op de buitengaats (zeewaarts van de inloop van het Oostgat) gelegen Steenbanken kunnen door ronden worden vermeden; voor de scheepvaart via het Oostgat c.a. zijn deze diepten in feite niet maatgevend, 2.2 Scheur - Wielingen. Het Scheur, sinds 1963 vaarweg voor grote schepen, wordt door baggerwerken op diepte gehouden en zo mogelijk verder verdiept. De statistiek van de baggerhoeveelheden en de M.D.M.V.'S*) is op bijlage 2.3 weergegeven. De M.D.M.V.'S zijn tijdens of direct na de betreffende baggerperiode bepaald. Uit bijlage 2.3 blijkt dat de baggerwerken geleid hebben tot een toename van de vaardiepten in het Scheur. n 1982 bedroeg de hoeveelheid 63 baggerspecie ca m. n het Pas van het Zand, de toegangsgeul tot Zeebrugge (bijlage 1) werd in de periode janari - december 1982 ca m specie gebaggerd. De baggerspecie uit het Scheur en het Pas 63 van het Zand (in 1982 totaal ca rn 1, werd naar de ten noorden van het Scheur gelegen stortplaats Schooneveld gebracht. De baggerspe- 63 cie uit de haven van Zeebrugge (ca m ) werd in het ten zuiden van de Paardenmarkt gelegen gebied ter hoogte van Knokke gestort (bijlage 1). *) - n - De M.D.M.V.'S zijn afkomstig uit lodingen van de Adviesdienst Vlissingen en de Belgische Dienst der Kust te Oostende.

7 ~ ' li rijkswaterstaat behoort blj: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 4 n januari 1982 werd door de Belgische Dienst der Kust in het Scheur een M.D.V. bepaald van g.l.1.w.s dm en in december 1982 van g.l.1.w.s dm. Op bijlage 1 zijn een aantal representatieve diepten volgens de Belgische opneming van januari 1982 weergegeven. De rijzing te Zeebrugge bedraagt bij hoogwater gemiddeld doodtij 39 dm en bij hoogwater gemiddeld springtij 48 dm [2]. De minste beschikbare vaardiepte op hoogwater bedroeg voor 1982 bij een beschikbare M.D.V. van g.1.l.w.s dm zodoende 163, respectievelijk 172 dm. n het ten zuiden van het Scheur gelegen benedenstroomse deel van de Wielingen werden in evenals in voorgaande jaren - geen onder- houdsbaggerwerken uitgevoerd. Aldaar werden medio 1981 M.D.V.'S gevonden van g.l.1.w.s. 80 dm (A.V.). De bodemligging van dit vaarwater is erg stabiel (zie ook bijlage 2.4). Tijdens hoogwater gemiddeld doodtij en hoogwater gemiddeld springtij waren in 1981 in het betreffende deel van de Wielingen minste vaardiepten van respectievelijk 119 en 128 dm aanwezig. De laatste jaren ~mrden door de Belgische Dienst der Kust hydrografische opnemingen verricht in de Wielingen ter hoogte van Cadzand. De diepteligging van dit gedeelte is nl. actueel geworden door de grote verdiepingen van het Scheur in de afgelopen jaren. n november 1982 werd in dit deel van de Scheur - Wielingen route een M.D.V. bepaald van g.1.l.w.s dm. Voor het eerst werden hier vanwege de Dienst der Kust aanzienlijke baggerwerken verricht in november en december 1982 (bijlage 5.1). 6 3 De totale hoeveelheid specie bedroeg ca. 0,8.10 m ; deze specie werd gestort nabij de Sluissche Hompels. De statistiek van de baggerhoeveelheden en M.D.V. is te vinden op bijlage Maximale diepgang scheepvaart. De maximale mogelijke diepgang van de scheepvaart via het Oostgat, het Scheur en de Welingen wordt berekend met de gegevens uit hoofdstuk 2.1 en 2.2 en de benodigde overdiepte voor het varen. - De -

8 - rijkswaterstaat behoort blj: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 5 De benodigde overdiepte') is in versies van de bevaarbaarheidsnota voor voorgaande jaren gesteld op 12,5%') van de diepgang [i]. De benodigde overdiepte in de Westerschelde en de Westerscheldemond is punt van bespreking in de Technische Schelde Commissie. Op grond van de huidige studies in dit kader wordt in deze nota nog voorshands uitgegaan van een overdiepte van 15% voor de Westerschelde en 20% voor het mondingsgebied. n tabel 1 is een overzicht gegeven van de maximale diepgangen in 1982 tijdens hoogwater gemiddeld springtij bij een overdiepte van 12,5 respectievelijk 20%. - Tabel 1: Maximale diepgang scheepvaart in 1982 tijdens hoogwater gemid- deld springtij voor de toegangsgeulen naar de Westerschelde. toegangsgeul M.D.V. [dm t.o.v. nr. benaming g. 1 * 1.w. 6.1 vlgs bijl.1 la lb C Oostgat Scheur Wielingen Wielingen (Cadzand) iaterdiep- diepgang bij overdiepte ;e [dm bij W. gem. 12.5% ipringti j] [dml [vtl [dml [vtl '04" '02" 32'08" 47 ' 00" 35'01" 48'11" - uit - De overdiepte (keel clearance) wordt bepaald door de volgende factoren: - squat = indaling als gevolg van spiegeldaling - trim = trimveranderingen - beweging ten gevolge van deining (stampen e.d.) - onnauwkeurigheid van de beschikbare dieptegegevens. * ) Voor de Westerschelde en haar toegangsgeulen bestaan tot nu toe geen officiële voorschriften met betrekking tot de overdiepte.

9 ~~ ~~~~~ ~ ~ ~~~~ rijkswaterstaat behoon bij: nota WWKZ nr 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 6 Uit tabel 1 volgt dat, als men in het Scheur zou uitgaan van een overdiepte van 20%, de maximaal toelaatbare diepgang voor de scheepvaart tijdens hoogwater gemiddeld springtij 143 dm zou zijn.

10 u rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: DE WESTERSCHELDE EN DE BELGSCHE SCHELDE. 3.1 Onderhoudsbaggerwerken. Voor het op diepte houden of eventueel verbeteren van de vaarweg tussen Vlissingen en Antwerpen, worden regelmatig op diverse plaatsen baggerwerken uitgevoerd in opdracht van de Antwerpse Zeediensten. Voor de werken op Nederlands gebied wordt hiertoe door Nederland op Belgisch verzoek jaarlijks een baggervergunning verleend. De in deze nota gepresenteerde cijfers van de beschouwde baggerwerken zijn volgens opgave van de Antwerpse Zeediensten van het Belgisch Ministerie van Openbare Werken. Op bijlage 5.1 (gedeelte Wielingen - Hansweert) en 5.2 (gedeelte Hansweert - Antwerpen) zijn de in 1982 gebruikte bagger- en storplaatsen aangegeven. n tabel 2 (zie volgende bladzijde) is een overzicht gegeven van de gebaggerde, gestorte en afgevoerde hoeveelheden specie op Belgisch en Nederlands gebied in Op de bijlagen 2.6 t/m 2.32 zijn per baggerplaats, voor zover bekend, de hoeveelheden gebaggerde en gestorte specie van 1982, de statistiek van de jaarlijkse baggerhoeveelheden en de statistiek van de drempeldiepte gepresenteerd. n tabel 3 zijn de gebaggerde hoeveelheden in 1982 voor verschillende indelingen van de Westerschelde en de Belgische Schelde weergegeven. - Tabel 2 -

11 Tabel 2: Overzicht gebaggerde, gestorte en afgevoerde hoeveelheden* specie in Stortplaetaen f afvoeren naer derden kderland Bcleë benaning o, o qöqz :0,01 0.0: 1.o' 0.1; " Aederland Totaal Belei + Rederland (%) < 0.d i DO 2.6 O. 4: 6 3 De gepresenteerde hoeveelheden zijn afgerond op 0.07 in 10 m.

12 , n rijkswaterstaat behoorl bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 9 Tabel 3: Verschillende verdelingen van de gebaggerde hoeveelheden indeling specie op de Westerschelde en de Belgische Schelde in stroomopwaarts Boudewijnsluis stroomafwaarts Boudewijnsluis 2. stroomopwaarts Zandvlietsluis stroomafwaarts Zandvlietsluis 3. Belgisch gebied Nederlands gebied hoeveelheid [m ,21 14,66 1,67 13,20 2,72 12,14 procentuele verdeling [%] Deze verschillende verdelingen van de jaarlijkse baggerhoeveelheid zijn op bijlage 4 grafisch vanaf 1950 weergegeven. Hieruit blijkt dat de totale baggerhoeveelheden reeds vanaf 1970 dezelfde orde van grootte bedra- 63 gen. De geringe toename in 1982 ten opzichte van 1981 (ca. 0,3.10 m ) is met name toe te schrijven aan een relatief aanzienlijke afname op Belgisch gebied en een toename op Nederlands gebied. Uit de statistieken van de jaarlijkse baggerhoeveelheden blijkt, dat.de hoeveelheid specie met name de laatste jaren relatief hoog is op de drem- pels van Valkenisse en Hansweert en in mindere mate op de drempel van Bath. n vergelijking met voorafgaande jaren is in 1982 een aanzienlijke hoeveelheid gebaggerd in de Overloop van Hansweert. De baggerwerken op de drempel van Borssele zijn de afgelopen jaren geleidelijk afgenomen. De jaarlijkse baggerhoeveelheden van de andere drempels op Nederlands gebied varieerden enigszins, evenals in voorgaande jaren. Voor de drempels van de Belgische Schelde valt op dat de baggeractiviteiten voor de drempel van Zandvliet de laatste jaren geleidelijk wat afnemen. Volgens opgave werd in 1982 vanwege de Antwerpse Zeediensten in 1982 ook gebaggerd in de toegangsgeul naar de Zandvlietsluis en nabij de steiger van Lillo. Alleen bij de drempel van Frederik werd een grotere hoeveelheid gebag- gerd dan in L Bijlage -

13 a jaar rijkswaterstaat behoorî bij: nota WWKZ nr. 83.VOO1 datum: februari 1984 bladnr: 10 Bijlage 3.1 en 3.2 bevatten de statistiek van de jaarlijks naar Nederland en België afgevoerde hoeveelheden specie. Op Nederlands gebied is sinds 1975 geen baggerspecie meer buiten het rivierbed van de Westerschelde afgevoerd. De statistieken van de jaarlijks gestorte en afgevoerde hoeveelheden baggerspecie afkomstig van de drempels zijn per stortplaats op bijlage 3.3 t/m 3.21 gegeven. Uit bijlage 3 blijkt dat in 1982 weer aanzienlijk gebruik is gemaakt van de stortplaatsen Gat van Ossenisse en Schaar van Waarde. Ook het gebruik van de stortplaats Konijnenschor was in 1982 weer aanzienlijk. Van de in 1980 gecreëerde stortplaatsen Rug van Baarland en Molenplaat werd in 1982 geen gebruik gemaakt. Ter plaatse van laatstgenoemd gebied zal in de toekomst eerst na voorafgaand overleg (Directie Zeeland - Antwerpse Zeediensten) eventueel weer specie worden gestort. n 1982 is opmerkelijk veel gebruik gemaakt van de sinds 1981 gecreëerde stortplaats Platen van Ossenisse. n tabel 4 is nog een overzicht gegeven van de jaarlijks gebaggerde en buiten de rivier afgevoerde hoeveelheden, stroomopwaarts van Zandvliet vanaf Hieruit blijkt een afname van de baggeractiviteiten in 1982 in het riviergedeelte bovenstrooms Zandvliet. De afgevoerde hoeveelheden naar derden (BP Chemica1 e.a.) waren in 1982 minder als in Tabel 4: Gebaggerde en buiten de rivier afgevoerde hoeveelheden bagger- 1 i, specie vanaf 1964 op de Belgische Schelde stroomopwaarts van Zandvliet. gebaggerd [m3.106] afgevoerd [m3.1o6 afgevoerd [%] vervolg tabel 4 -

14 1 - - ] rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 dafum: februari 1984 bladni: 11 Vervolg tabel 4: jaar gebaggerd [m3.1o6] 2,79 3,59 6,21 7,lO 2,82 1,05 0,79 0,20 0,80 2,48 1,21 0,46 2,11 1,51 afgevoerd [m3.106] 2,78 3,56 6,19 7,OO 2,82 0,53 0,26 0,04 O 1,18 0,20 0,lO 1,53 0,88 afgevoerd [%] 99,5 99,2 99,6 98, O De gebaggerde en gestorte hoeveelheden specie ten behoeve van de onderhoudsbaggerwerken in de havens langs de Westerschelde zijn in het kader van de nota Bevaarbaarheid Westerschelde geheel buiten beschouwing gelaten. Dit bodemmateriaal bestaat nl. voor het grootste deel uit slib en is zodoende voor de zandhuishouding van weinig of geen belang. 3.2 Diepteligging der drempels. Bijlage 1 geeft o.a. een overzicht van de ligging van de drempels in de Westerschelde en de Belgische Schelde. Bij deze drempels zijn de minste beschikbare vaardiepten in 1981 en 1982 voor zover bekend vermeld. n tabel 5 is de bron waaraan de betreffende minste beschikbare vaardiepten zijn ontleend nader vermeld. - Tabel 5 -

15 ~f rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.VOO1 datum: februari 1984 bladnr: 12 Tabel 5: Bronvermelding van de minste beschikbare vaardiepten van de drempels met betrekking tot de bijlagen 1 en 5. benaming drempel Drempel van Borssele Pas van Terneuzen Drempel van Baarland Overloop van Hansweert Middelgat Drempel van Hansweert Drempel van Valkenisse Drempel van Bath Drempel van Zandvliet Drempel van Frederik Drempel van Lillo Drempels stroomopwaarts Boudewijnsluis bron A.Z. A.Z. (vanaf 1981) A.Z. A.Z. A.Z. (vanaf 1981) A.Z. A.Z. A.Z. A.Z. (vanaf 1976) A.Z. (vanaf 1976) A.Z. (vanaf 1976) B.A.Z- De statistiek van de M.D.V.'S van de drempels is weergegeven op de bijlagen 2.1 t/m Op de statistiek van de M.D.V.'S (bijlagen 2.1 t/m'2.32) is soms de minste beschikbare vaardiepte langs een der oevers aangegeven. Voor de drempels van de hoofdvaarroute op Nederlands gebied (uitgezonderd het Scheur) is de in de baggervergunning toegestane maximale baggerdiepte ten opzichte van g.l.1.w.s. aangegeven. De toegestane overdiepte hierbij bedraagt 0,35 m. Tevens zijn de perioden van de uitgevoerde baggerwerken bij de betreffende drempels aangegeven. Op bijlage 7 zijn de vastgestelde minste en grootste drempeldiepten in 1982 stroomafwaarts van de Boudewijnsluis vermeld. De hiervan af te leiden mogelijkheden voor de scheepvaart in de verschillende riviervakken worden in hoofdstuk 4 nader besproken. Vervolgens wordt voor de verschillende drempels het verloop van de diepteligging globaal behandeld.

16 rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.~001 datum: februari 1984 bladni: Drempel - - van Borssele. De M.D.M.V.'S hebben max. ca.1,5 m gevarieerd. n 1982 was de gemid- delde diepte van de M.D.M.V.'S aanmerkelijk groter dan in Langs de diepere linkeroever van de drempel werd als gevolg van uitgevoerde baggerwerken een aanzienlijk diepere ligging vastgesteld, zodat hier voor de scheepvaart grotere vaardiepten aanwezig waren. De M.D.M.V.'S varieerden in 1982 op de drempel van Borssele tussen g.l.1.w.s en -125 dm en de M.D.V.'S tussen g.l.1.w.s dm en g.l.1.w.s dm. De maximum toegestane baggerdiepte (g.l.1.w.s. -12 rn) werd dus met ruim 3 m overschreden _ Pas van Terneuzen (ter hoogte van Ser Lippenspolder). De minste diepten in de lichtenlijn Eendragtpolder kwamen in 1982 overeen met de M.D.M.V. De minste beschikbare diepte midaenvaarwaters werd in januari 1982 bepaald op g.1.l.w.s dm, tegen g.l.1.w.s drn in n het betreffende gebied zijn in 1982 geen bagger- werken verricht vanwege de Antwerpse Zeediensten (bijlage 2.7). Hier- door zijn de M.D.M.V.'S in 1982 enigszins afgenomen ten aanzien van De M.D.M.V.'S overschreden de max. baggerdiepte met ca. 0,5 m. Drempel --_-_ van Baarland. De M.D.M.V.'S waren in 1982 enigszins toegenomen in vergelijking met voorgaande jaren. n 1982 was aldaar een minste vaardiepte beschikbaar van g.l.1.w.s. -91 dm, tegen g.1.l.w.s. -86 dm in Vanaf 1977 is er niet meer gebaggerd (bijlage 2.8). Overloop van Hansweert. De M.D.M.V.'S zijn in 1982 over het algemeen enigszins toegenomen ten opzichte van De minste beschikbare vaardiepte bedroeg in 1982 g.1.l.w.s dm, tegen g.l.1.w.s dm in 1981; de dieptevariatie bedroeg maximaal ca. 0,60 m. Er is in 1982 gebaggerd van januari t/m maart.

17 - - - U i Middelgat. ---_-- rijkswaterstaat behoort blj: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 14 De M.D.M.V.'S zijn weer afgenomen ten opzichte van voorgaande jaren (1981 = g.l.1.w.s. -76 dm; 1982 = g.l.1.w.s. -74 dm) _-_- ---.Drempel van Hansweert. De M.D.M.V.'S komen in 1982 overeen met die in De dieptevariaties zijn weliswaar toegenomen. n 1982 werd voor de M.D.M.V.'S een minimumdiepte bepaald van g.l.1.w.s dm, tegen g.l.1.w.s dm in De minste beschikbare vaardiepten onder de rechteroever van de geul zijn echter groter (veelal dieper dan g.l.1.w.s. -12 m) dan de M.D.M.V. gebleken. Er is vrij kontinu gebaggerd. De M.D.M.V.'S varieerden in 1982 tussen g.l.1.w.s dm en -129 dm. Drempel van Valkenisse. De M.D.M.V.'S zijn in 1982 enigszins toegenomen ten opzichte van 1981 (minimum beschikbare vaardiepte 1981 = g.l.1.w.s dm; 1982 = g.l.1.w.s dm). Overigens vertoonde de drempel van Valkenisse variaties in de diepteligging van maximaal ca. 0,60 m. Er is continue gebaggerd. Drempel van Bath. De M.D.M.V.'S waren in 1982 iets groter dan in voorgaande jaren (maximum ongeveer g.l.1.w.s dm). n 1982 werd ter plaatse van de drempel van Bath een minste beschikbare vaardiepte bepaald van g.l.1.w.s dm tegen g.1.l.w.s dm in Er is continue gebaggerd. Drempel -_- - - van Zandvliet. De M.D.M.V.'S waren in 1982 vergelijkbaar met die in De diepteveranderingen zijn afgenomen. De minste ter beschikking staande vaardiepte werd in 1982 op g.l.1.w.s dm vastgesteld, tegen g.l.1.w.s -118 dm in Er is vrij continue gebaggerd. - Drempel

18 ~ a Drempel _ _-_- van Frederik. rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 15 De M.D.M.V. S zijn in 1982 ten opzichte van 1981 toegenomen met ca. 1,0 m. Er is vrij kontinu gebaggerd. De minimaal beschikbare vaardiepte in 1982 bedroeg g.l.1.w.s. -92 dm, tegen g.l.1.w.s. -86 dm in Drempel van Lillo _---- De M.D.M.V. S zijn in 1982 met ca. 1,0 m toegenomen ten opzichte van De minste ter beschikking staande vaardiepte werd in 1982 evenals in 1981 bepaald op g.l.1.w.s. -91 dm. Er is in 1982 gebaggerd gedurende het eerste halfjaar.... Overigen drempels stroomopwaarts van de Boudewijnsluis. n tabel 6 wordt een overzicht gegeven van de diepteligging der drempels stroomopwaarts van de Boudewijnsluis. Tabel 6: Diepteligging der drempels stroomopwaarts van de Boudewijnsluis in naam drempel v/d Parel v. Krankelm v. Draaiende Sluis V. oostenueel beoosten Palingplaat v. m t M.D.M.V. t.o.v. g.l.1.w.s diepteverandering t.o.v. voorgaande jaren minder variatie, toename meer variatie, toename toename diepte afname diepte minder variatie, toename toename diepte evt. baggeractiviteiten ja. ja geen geen geen geen n tabel 7 wordt een overzicht gegeven van de maatgevende drempeldiepten in 1982 voor verschillende riviergedeelten. - Tabel 7 -

19 - - ~ ~ a f rijkswaterstaat behoort blj: nota WWKZ nr. 83.vooi datum: februari 1984 bladnr: 16 Tabel 7: Maatgevende drempeldiepten in 1982 voor verschillende riviergedeelten. riviergedeelte hoofdvaarwater': nevenvaarroute': Zeegat van Vlissingen- Zandvlietsluis via Gat van Ossenisse Zeegat van Vlissingen Zandvlietsluis via Middelgat Zandvlietsluis - Boudewijnsluïs stroomopwaarts Boudewijnsluis *) vanaf 4 augustus 1980 ~ maatgevende drempeldiepte drempel dm t.o.v. g.l.1.w.s. drempel van Valkenisse Middelgat drempel van Lillo drempel van Burcht n het gedeelte Zeegat van Vlissingen - Zandvlietsluis via het Gat van Ossenisse blijkt de drempel van Valkenisse in 1982 maatgevend te zijn. Bij het varen via het Middelgat was in 1982 het Middelgat (evenals in 1981) ter hoogte van de boeien maatgevend. De maatgevende diepte is langs de hoofdvaarroute bij hoogwater gemiddeld springtij geisjk gebleven en langs de nevenvaarroute afgenomen met 2 dm (bijlage 7) ten opzichte van n het gedeelte Zandvlietsluis - Boudewijnsluis is de maatgevende diepte in 1982 ten opzichte van 1981 toegenomen met 0,5 m. n het gedeelte stroomopwaarts van de Boudewijnsluis is de maatgevende diepte ten opzichte van 1981 toegenomen met 1,0 m. De drempel van Burcht was evenals in 1981 maatgevend

20 rijkswaterstaat behoort bi]: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 17, 3.3 Zandwinning voor derden a Op het Nederlandse gedeelte van de Westerschelde worden naast de onder- houdsbaggerwerken op de diverse drempels tevens baggerwerken ten behoeve van zandwinning uitgevoerd. Deze winning is als volgt onder te verdelen (zie ook bijlage 6): 1. Zandwinning door concessiehouders in de vakken t /m V en ter hoog- te van Baalhoek. 2. Zandwinning door aannemers in tijdelijke winplaatsen ten behoeve van werken. Voor de ten westen van de lijn Borssele - Hoofdplaat gelegen rivierge- deelten worden de voor zandwinning noodzakelijke baggervergunningen op grond van de Ontgrondingenwet verleend. Het overige, stroomopwaartse deel van de rivier valt onder de bepalingen van de Rivierenwet en het Baggerreglement. - Ad 1 Na 1977 is in de begrenzingen van de vakken t/m V geen verandering meer gekomen. Binnen de vastgestelde winvakken (bijlage 6) is zandwin- ning toegestaan buiten het betonde vaarwater tot een diepte van maximaal g.l.1.w. -10 m. Voor elke concessiehouder wordt bij vergunning een jaar- lijks maximaal te baggeren hoeveelheid specie vastgesteld, terwijl voor vrijwel alle concessiehouders, na het verlenen van de vergunning, de te winnen hoeveelheden binnen de verschillende winvakken nader worden gere- geld. De gewonnen hoeveelheden in 1982 zijn als volgt: vak vak 1 vak 11 vak V omg. Baalhoek totaal m m m m m io3m3 -Ad2-

21 '1 i D - Ad 2 soort zandwinning concessiehouders vak t/m V inclusief Baalhoek ten behoeve van werken rijkswaterstaat behootí bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 18 De bij deze zandwinning maximaal toegestane zuigdiepte is op N.A.P m gesteld. Om te voorkomen dat zich na de zandwinning in de over- blijvende zuigputten sterk slibhoudend materiaal afzet, wordt reeds sinds een aantal jaren gestreefd naar zoveel mogelijke winning langs de plaatranden. Door het aanwijzen van langgerekte, zoveel mogelijk in de stroomrichting gelegen winplaatsen, worden plaatselijke versto- ringen in de bodemligging en het stroombeeld zo klein mogelijk gehou- den. Voor dijkswerken zijn in dit kader in 1981 en 1982 overigens geen baggerwerken verricht. n voorgaande jaren zijn hoeveelheden zand ten 6 3 behoeve van dijkswerken gewonnen in de orde van grootte van 2.10 m. n tabel 8 wordt nog een overzicht gegeven van de totaal gewonnen hoe- veelheden zand in 1981 en Tabel 8: Overzicht gewonnen hoeveelheden zand in 1981 en totaal 3 6 hoeveelheid zand [m.10 ] ,48 1, ,48 1,52 De onder ad 1 en ad 2 vermelde hoeveelheden zand zijn in middelen van vervoer gemeten. Ter hoogte van de Haven Vlissingen Oost is langs de rechteroever van de Honte een hoeveelheid van m3 aan onderhoudsmateriaal (puin/ schorkloeten) in de omgeving van de daar aanwezige oeverwerken en 1 gestort, - Ten -

22 ~1 i u o rijkswaterstaat behoorl blj: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 19 Ten behoeve van de Belgische bedrijven HEMKSEM en BP CHEMCAL werd in 1982 in totaal 0,88.106m3 zand gewonnen op de Belgische Schelde (zie voor meer gedetailleerde informatie tabel 2).

23 rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: DE VAART MET GROTE SCHEPEN. Bij de vaart op Antwerpen (Zandvlietsluis) via het Gat van OssenisSe* waren in de laatste jaren steeds de diepten in het Scheur maatgevend. n 1982 was dit echter de drempel van Valkenisse (voor niet "gelichte" schepen). De laatste jaren worden echter ten gevolge van een nauwkeuriger onderlinge afstemming van de baggerwerken en de controle hierop, de verschillen tussen de vaardiepten van de diverse drempels in de hoofdvaarroute steeds geringer. Het begrip "maatgevende drempel" moet daarom in nauwe relatie worden gezien met de vaardiepten ter plaatse van de andere drempels. Bij gebruikmaking van de nevenvaarroute via het Middelgat was in 1982 het Middelgat (boeien 43-45) maatgevend voor de vaart op de Zandvlietsluis. n het gedeelte tussen de Zandvlietsluis en de Boudewijnsluis was de drempel van Lillo bepalend, terwijl stroomopwaarts van de Boudewijnsluis de drempel van Burcht maatgevend voor de toe te laten diepgang was (par. 3.2, tabel 7). n tabel 9 wordt een overzicht gegeven van de minste waterdiepten in de verschillende riviergedeelten op de maatgevende drempels ten opzichte van g.1.l.w.s. en bij hoogwater gemiddeld springtij in Tabel 9 - ") n deze nota wordt de benaming "Gat van Ossenisse" voor het benedenstroomse deel van de (nieuw benoemde) Overloop van Hansweert aangehouden en alleen het bovenstroomse deel "Overloop van Hansweert" genoemd.

24 ~1 s rijkswaterstaat behoort bl]: nota WWKZ ni, 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 21 Tabel 9: Minste waterdiepten op de maatgevende drempels in riviergedeelte hoofdvaarwater Zeegat van Vlissingen/Zandvlietsluis nevenvaarroute Zeegat van Vlissingen/Zandvlietsluis Zandvlietsluis-Boudewi jnsluis stroomopwaarts Boudewi jnsluis benaming dr. van Valkenisse Middelgat dr. van Lillo dr. van Burcht maatgevende drempel waterdiepte t.o.v. g.l.1.w.s dm - 74 drn - 91 dm - 80 dm -117 dm -106 dm H.W. gem dm 170 dm 146 dm 135 dm Bijlage 7 geeft een grafisch overzicht van de minste beschikbare water- diepten in 1982 tussen de Mond van de Westerschelde en Antwerpen. Deze waterdiepten zijn per riviervak uitgedrukt in dm ten opzichte van hoog- water gemiddeld springtij. De Antwerpse Zeediensten adviseren voor alle drempels een maximale diepgang van de scheepvaart. De uitgevoerde bagger- werken (hoofdstuk 3) staan in directe relatie tot deze maximale waarde. De scheepvaart op de Westerschelde wordt geregistreerd door het Belgisch en Nederlandse Loodswezen op de Rede van Vlissingen, door de Rijkswater- staat bij de sluizen te Terneuzen en door de Antwerpse Zeediensten te Antwerpen. De scheepvaartgegevens van de diepgaande schepen (diepte >, 100 dm) over 1982 waren nog incompleet. Deze gegevens worden gepresen- teerd in de nota Bevaarbaarheid in 1983.

25 ~9. 5. SAMENVATTNG. rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladnr: 22 De bevaarbaarheid van de Westerschelde in 1982 werd bepaald door de maatgevende diepte op de drempel van Valkenisse g.1.l.w.s dm; hierdoor was evenals in 1981 bij hoogwater gemiddeld springtij een waterdiepte aanwezig van 170 dm. Voor de vaart op Antwerpen (Zandvlietsluis) moest daarbij gevaren worden via het hoofdvaarwater "Overloop van Hansweert". De bevaarbaarheid via het Oostgat en de benedenstroomse geul van de Wielingen is voor schepen tot een diepgang van ca. 100 dm mogelijk. n deze nota ontbreken de scheepvaartgegevens van De vaart op Antwerpen via de nevenvaarroute (door het Middelgat) blijft beperkt door de diepte in het Middelgat (boeien 43-45; g.l.1,w.s. -74 dm); aldaar was bij hoogwater gemiddeld springtij een waterdiepte aanwezig van 126 dm. Uitgaande van een hier benodigde overdiepte van 15% is dit vaarwater geschikt voor schepen met een diepgang tot ruim 100 dm. Over het algemeen is de vaarroute vanaf het Zeegat van Vlissingen (Scheur) naar Antwerpen via de hoofdvaarroute door de Overloop van Hansweert wat verder verdiept ten opzichte van de voorgaande jaren. De geleverde inspanning voor deze verdieping en het op diepte houden van de drempels in de bewuste vaarroute is terug te vinden in de omvang van de uitgevoerde onderhoudsbaggerwerken in het Scheur c.a. en op de Westerschelde. n het Scheur werd dit jaar weer aanzienlijk meer gebaggerd dan vorig jaar (in : m ). Ook vonden grote baggerwerkzaamheden plaats in de toegangsgeul naar Zeebrugge, het aangrenzende Pas van het Zand; in 1982: m. n het gebied van de Westerschelde en de Belgische Schelde werd ook dit 63 jaar in totaal weer ca m specie gebaggerd. Het grootste gedeelte hiervan werd gebaggerd op Nederlands gebied, ca. 82% (voornamelijk drernpels van Hansweert, van Valkenisse, van Bath en Rand en Platen van Osse- nisse). n 1981 was in orde van grootte een vergelijkbare verhouding - aanwezig -

26 rijkswaterstaat behoori blj: nota WWKZ nr. 83.V001 datum: februari 1984 bladni: aanwezig. Van deze gebaggerde hoeveelheden werd ca. 0,9.10 rn afgevoerd naar derden in België. Het overige deel van de gebaggerde specie is in de diverse stortplaatsen teruggestort. Door concessiehouders werd in de winvakken t/m V (inclusief Baalhoek) in 1982 (evenals in 1981) in to- 6 3 taal ca. 1,5.10 m zand gewonnen. Ten behoeve van de uitvoering van werken werd ook dit jaar specie aan de rivier onttrokken.

27 - -1 rijkswaterstaat behoort blj: nota WWKZ nr. 83.~001 datum: februari 1984 bladni: 24 Literatuuropgave [i1 Nota's "De bevaarbaarheid van de Westerschelde" (1960, 1962 t/m 1982). Rijkswaterstaat, Directie Waterhuishouding en Waterbeweging, District Kust en Zee, Studie-/Adviesdienst Vlissingen. c23 Zeemansgids voor de Nederlandse kust en aangrenzend gebied 1979, uitgegeven door de chef der Hydrografie. i31 Berichten aan Zeevarenden van de Dienst der Hydrografie van de Koninklijke Marine, wekelijkse uitgave. [41 Technisch-Nautisch Onderzoek Verdieping Westerschelde, Deel 1, Vaarschema's en vereiste waterdiepte. Rijkswaterstaat, Dienst Verkeerskunde, Nota S

28 l i i1 bijlage nr t/m t/m t/m rijkswaterstaat behoort bij: nota WWKZ nr. 83.VOO1 datum: februari 1984 biadnr: 25 Lijst van bijlagen omschrijving Mond Westerschelde - Westerschelde. Overzicht vaarwegen Baggerhoeveelheid 1982, statistiek baggerhoeveelheid en statistiek drempeldiepte voor de baggergebieden ten behoeve van de vaarweg. Statistiek hoeveelheden afgevoerde baggerspecie (ten behoeve van vaarweg) naar de stortplaatsen. Westerschelde - Belgische Schelde. Sedert 1950 door België gebaggerde hoeveelheden specie ten behoeve van de vaarweg. Mond Westerschelde - Westerschelde - Schelde. Bagger- en stortplaatsen 1982 ten behoeve van de vaarweg. Westerschelde. n 1982 gewonnen en ingebrachte hoeveelheden specie door concessiehouders e.a. Westerschelde. Beschikbare diepten hoofdvaarwater tekening nr. Al A t/m 32 A A t/m 21 A A Al t/m Al AZ A

29

30 1 maand oostgat baggerhoeveelheden 1982 [m3. 10'1 1 gebag. gerd januari tebruori maart april juni juli september november december NOTA WWKZ - 83.V001 BLLAGE den' naar stort en afvoerplaat! statistiek baggerhoeveelheid [m3.106] rijkswaterstaat 0.1. M(. dlroclls wa.rhubhoudlno in wal.rbew.0lna dsr8cl kus1 en zee. advieadiemi vlinsinasn oec. p werterichelde baggerhoeveeiheden schml statistieken baggerhosveelheid en drempeldiepten z-$;-äqnr. - bill ' i-._....

31 sardijngeul /galgeput* NOTA WWKZ - B3.VO01 BLLAGE L baggerhoeveelheden 1982 [m3. 106] hoeveel den naar stort gerd januari iebruari maart opril 1 juni augustur september Oktober december 5 statistiek baggerhoeveelheid [m'. 106] ' O statistiek drempeldiepte (t.o.v. g.l.1.w.s.) in m -..- T---L -T minst.

32 .. 8 scheur baggerhoeveelheden 1982 [m3. 106] i-- choone- jonuori lebruori moor1 NOTA WWKZ - B3.VOOî B'JLAGE 2.2 en -v afvoerplaatsen ouguotur Oktober november december statistiek baggerhoeveelheid [m3.106] statistiek drempeldiepte (t.o.v. g.l.1.w.s.) in rn gal. M<. bili 2.3 directie walerhuchouding an wa1e:beweginn 985. dislilcl kus1 en ZOO. adviesdiens1 vlissineen -. p..-.- wesierschelde ge1 \c schaal baggerhoeveelheden 1902 ~ A 3 in, 04.î * rijkswaterstaat ~~ otqiistiehen boggerhoeveeiheid en drempeldiepien Z.~p,

33 .~. ~... wielingen ( benedenstroomse deel) boggerhoeveelheden 1982 [m3. 10'; jonuori ebruori moort oprii juni wgurtur september oktober november december NOTA WWKZ - 83.V001 BLiLAGE 2 - stort- en afvoerplaatsen --T--T O statistiek baggerhoeveelheid [m3. 106] rijkswateystaat ~ get. M. bil1 2 - dlreclle wal(irhu1ihaudlnq en waierbewoqlnq gec. dlslilct kud1 en Ze*. adviasdlsnil VlisTinQnn p. * ~ westerschelde Q*Z. chw boggerhoeveelheden stolistieken bciggerhoevaefheid en drempeldiepten ahh /$ A 3 br

34 wielingen - cadzand (omgeving boeien W5/6) NOTA WWKZ - 83.V00'1 B'JLAGE 2.: boggerhoeveelheden 1982 [m3. 106] r---;1--. gebag. januari lebruari moari opril. mei juni Juli augustus september oktober en ofvoerploot! 7 5 statistiek baggerhoeveelheid [m3. 106] O X $2 O 0 m s 2 E si $2 c! z 3 E O s; m E O E _ 'g 5 rijkswaterstaat gel. M. dmca walerhulthoudlne en WalerbeweQln9 dlslrlcl kusl Wl ZOO. aduiesdlsnd v18slngen QOC. _-.- westerrcheide Q. Z. ~ scheal boggerhoeveelhedsn 1082 stolistieken boggerhoeveelheid en drempeldiepten z-d'$ bill. 2.: A 3 [nr J-

35

36 ~ drempel van borccele NOTA WWKZ - 83.V001 B'JLAGE 2.C 1 baggerhoeveelheden 1982 [m3.106] e Oktober jonuori februari ' opril.- mei - juni juli ougublub - beplcmbcr 0, hoeveelheden naar stort- en afvoerpiaal! 4 statistiek drempeldiepte (t.o.v. g.l.1.w.s.) in rn rt----t 9.w.S. m 1.2 '91' f f T rijkswaterstaat direclle walerhulahouding en waelbeweqin0 dietricl huel en lee. sduierdienrl vlirringsn westerschelde p o ~ boggsrhoeveelheden 1882 ge1 M. blll 2.e gec \R. schaal _- statistieken baggerhoeveelheid en drempeldiepien ~ ~ A 3.1 ~ nl & ~...,,

37 ~~~~~ ~~ pas van terneuzen t.h.v. cal. ser lippens pr. NOTA WWKZ - 83.V001 B'JLAGE 2.7 baggerhoeveelheden 1982 [m3. 106] Ï ' stort- en aivl == ~ gebag-, gerd januari iebruori rnoort april rplaaisen september november december 5 statistiek boggerhoeveelheid [m3. 106] O.. statistiek drempeldiepte (t.o.v. g.l.l.ws.) in rn M<. bili 2.1 direclie walerhuiehoudin9 in walerbeweging dtslrici kus1 en me. advmsdiensl Vissingen gec. p. westerscheide goz. schaal baggerhoeveeiheden 1882.b -~ statistieken baggerhoeveelheid en drernpeidiepten z.,& A3 nr rijkswaterstaat...~

38 ~~~~~ ~~~. 1 drempel van baarland baggerhoeveelheden 1982 [m3, 1û6: maand jonuori lebruari maori opril mei juni Juli ougurtur september aki ob er november december geboggerd - NOTA WWKZ - 83.V001 BLJLAGE 2.E ien naar stort 3n aivcjerploot! statistiek baggerhoeveelheid [m3. 106] c rijkswaterstaat diieclie walerhulshouding en walerbeweging - ges, dlsliic kus1 in 100. adviesdiensl vlirsingen ~ werterrchslde boggerhoevrelhedsn M(. bijl. 2.E A_- 001 schaal. - rtotistieksn baggerhoeveelheid en drempeldiepten akk. p, A 3 1 nr e

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87