Rapportage Beheersbaarheid van Brand 2007

Transcriptie

1 Rapportage Beheersbaarheid van Brand /BVB 21 oktober 2014 Auma Benelux Le Pooleweg 9 Leiden

2 Algemene informatie Auteur Ing. C. (Corné) Leeuwesteijn M E advies@leeuwesteijn.org Opdrachtgever Habeon architecten Contactpersoon: Dhr. W. (Wilfred) Hulst De Lasso Zuid AA Roelofarendsveen Objectgegevens Bestaand bedrijfsgebouw aan Le Pooleweg 9 te Leiden Projectnaam Auma Benelux Leiden Rapportnummer /BVB Datum 21 oktober 2014 Revisie B Erkend UPD-opsteller Opmerkingen Voorliggend rapport mag uitsluitend en alleen in volledige vorm door of namens de opdrachtgever worden vermenigvuldigd en verspreid.

3 Inhoudsopgave 1. INLEIDING GEBOUWKENMERKEN BEREKENING VUURBELASTINGEN MAATREGELPAKKET OMHULLINGSEISEN CONCLUSIES TEKENLIJST Leeuwesteijn bv: Leeuwesteijn bv is een deskundig en professioneel adviesbureau op het gebied van brandveiligheid. Voor meer informatie over onze dienstverlening zie onze website of neem vrijblijvend contact op met ons bureau op Voorwaarden Al onze opdrachten worden uitgevoerd onder de toepasselijkheid van De Nieuwe Regeling 2011 Rechtsverhouding opdrachtgever architect, ingenieur en adviseur DNR 2011 (juli 2013). De DNR 2011 beslaat de algemene branchevoorwaarden voor ontwerpen, adviseren en organiseren voor de gebouwde omgeving voor opdrachtgever en -nemer. Het is de beste regeling voor het afsluiten van overeenkomsten tussen adviseurs (architecten en ingenieurs) en klanten. De DNR is een gezamenlijk initiatief van de Bond van Nederlandse Architecten (BNA) en NLingenieurs. De DNR 2011 is te downloaden op Aansprakelijkheid Ondanks de aan dit document bestede zorg kan Leeuwesteijn bv geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in dit document zou kunnen voorkomen. Onafhankelijkheid Leeuwesteijn bv heeft geen enkel financieel belang bij de uitkomsten en aanbevelingen zoals vermeld in dit document. Kwaliteitmanagementsysteem Leeuwesteijn bv is op basis van ISO 9001:2008 gecertificeerd (TÜV Rheinland Nederland bv, ID ). CIBV erkend UPD-opsteller Leeuwesteijn bv is een CIBV-erkend opsteller van uitgangspuntendocumenten (UPD s) voor brandmeld- en ontruimingsalarminstallaties volgens de CCV-regeling UPD-opsteller voor brandmeld- en ontruimingsalarminstallaties (certificaatnummer , CIBV bv). Voor meer informatie over de regeling, zie de website van het CIBV ( en het CCV ( Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 3 van 26

4 1. Inleiding 1. 1 A l g e m e e n Dit rapport beschrijft het gelijkwaardigheidsonderzoek naar de indeling van het te verbouwen gebouw in grote brandcompartimenten van Auma Benelux (verder Auma genoemd in dit rapport) aan de Le Pooleweg 9 te Leiden A a n l e i d i n g Onder een groot brandcompartiment wordt verstaan een brandcompartiment die in omvang groter is dan Bouwbesluit 2012 op basis van de prestatie-eisen aangeeft. Het onderhavig bouwwerk beschikt na de bouwkundige ingreep over een brandcompartiment welke niet voldoet aan artikel 2.83 lid 1 van Bouwbesluit 2012 (nieuwbouweisen): Een brandcompartiment heeft een gebruiksoppervlakte die niet groter is dan m 2, uitgaande van een industriefunctie. en Een brandcompartiment heeft een gebruiksoppervlakte die niet groter is dan m 2, uitgaande van een kantoorfunctie G e l i j k w a a r d i g s b e p a l i n g Aan een voorschrift van het Bouwbesluit behoeft niet te worden voldaan indien het bouwwerk of het gebruik daarvan anders dan door toepassing van het desbetreffende voorschrift tenminste dezelfde mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu biedt als is beoogd met de in die hoofdstukken gestelde voorschriften. De uitwerking van de voorschriften van het Bouwbesluit is zoveel mogelijk gegoten in de vorm van functionele eisen en daarmee samenhangende prestatie-eisen. Wanneer aan die prestatie-eis wordt voldaan, is daarmee aan de daarbij behorende functionele eis voldaan. Op basis van de gelijkwaardigheid zoals vastgelegd in artikel 1.3 is het mogelijk, zolang aan de functionele eis van het betreffende voorschrift wordt voldaan, met een andere oplossing te komen in plaats van te voldoen aan de in het besluit gegeven prestatie-eisen. Afwijking van een prestatie-eis kan bijvoorbeeld wenselijk of zelfs noodzakelijk zijn in verband met de aard of omvang van het betreffende bouwwerk of de daarin gelegen ruimten, met plaatselijke omstandigheden of met de toepassing van innovatieve materialen, constructies, voorzieningen of installaties. Zo zijn technische oplossingen voor grote brandcompartimenten, ofwel brandcompartimenten met een grotere omvang dan waaraan het Bouwbesluit prestatie-eisen stelt, vaak toegepast met een beroep op gelijkwaardigheid. Om het gelijkwaardigheidsbeginsel in de praktijk te kunnen toepassen, is het van belang dat het doel van het betreffende voorschrift zo duidelijk mogelijk is aangegeven. Dat doel blijkt uit het onderwerp van het hoofdstuk en de afdeling waarin het voorschrift is opgenomen, uit het in de betreffende afdeling opgenomen aansturingsartikel, uit het kopje boven en de in- Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 4 van 26

5 houd van het betreffende voorschrift alsmede uit de op het betreffende artikel betrekking hebbende toelichting van het besluit D o e l b e p e r k i n g u i t b r e i d i n g v a n b r a n d De functionele eis voor de beperking van de uitbreiding van brand (artikel 2.81 lid 1) van het Bouwbesluit 2012 is als volgt geformuleerd: Een te (ver)bouwen bouwwerk is zodanig dat de kans op een snelle uitbreiding van brand voldoende wordt beperkt. Het algemene doel van de brandveiligheidsvoorschriften is volgens de wetgever: het voorkomen van slachtoffers (gewonden en doden), en het voorkomen dat een brand zich uitbreidt naar een ander perceel. Het behouden van het bouwwerk en het voorkomen van schade aan het milieu, monumenten of maatschappelijke voorzieningen of belangen zijn geen doelstellingen van het Bouwbesluit. Ook de algemene uitgangspunten hierbij zijn: binnen 15 minuten na het ontstaan van een brand moet die brand zijn ontdekt en moeten de door die brand bedreigde personen en de brandweer zijn gealarmeerd; binnen 15 minuten na die alarmering moeten de door de brand bedreigde personen zonder hulp van de brandweer kunnen vluchten; de brandweer is aanwezig en operationeel binnen 15 minuten na het melden van de brand, en de brandweer moet de brand binnen 60 minuten na het ontstaan onder controle hebben, hetgeen inhoudt dat voorkomen wordt dat de brand verder uitbreidt. Op dat moment moeten de laatste door de brand bedreigde personen met behulp van de brandweer zijn gered. Op basis van gelijkwaardigheid overeenkomstig artikel 1.3 van Bouwbesluit 2012 moet worden onderzocht en aangetoond dat het grote brandcompartiment tenminste gelijkwaardig is aan deze functionele eis en de doelstelling van de wetgever G e h a n t e e r d e m e t h o d e De maximale omvang van het grote brandcompartiment en de daaraan gerelateerde brandwerendheid van scheidingsconstructies is berekend volgens de rekenmethode uit het brandbeveiligingsconcept Beheersbaarheid van Brand 2007, uitgegeven door Save / Oranjewoud in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, Directie Brandweer en GHOR, uitgave april 2007 (verder methode BvB genoemd). Met methode BvB kan worden bepaald of de aanwezige vuurlast in combinatie met de brandcompartimentering een beheersbare situatie bij brand oplevert. Uitgangspunt is dat de brandweer een te verwachten "maximale" brand zodanig kan bestrijden en/of kan controleren, waardoor uitbreiding naar andere brandcompartimenten op eigen terrein of naar een ander perceel wordt voorkomen. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 5 van 26

6 De methode BvB mag worden toegepast mits aan de volgende algemene voorwaarden van de methode BvB wordt voldaan: - Wettelijk aangegeven brandcompartimenten (bijvoorbeeld stookruimten, grote technische ruimten met gebouwgebonden installaties) moeten (met uitzonderling bij gesprinklerde ruimten) worden gehandhaafd (in het kader van dit rapport kunnen dergelijke ruimten zijn verondersteld deel uit te maken van het betreffende berekende brandcompartiment ter voorkoming van extra hoge brandwerendheidseisen voor deze ruimten); - Grote brandcompartimenten moeten, met uitzondering van de prestatie-eis ten aanzien van de omvang, aan alle eisen van het Bouwbesluit voldoen die voor een brandcompartiment in die situatie gelden; - Wettelijk aangegeven (aanvullende) regels voor objecten waarin (bij brand) gevaarlijke stoffen worden gebruikt, op- of overgeslagen moeten worden gehandhaafd. De verbrandingswaarde van de eventueel aanwezige gevaarlijke stoffen moeten worden meegerekend indien deze stoffen kunnen deelnemen aan een brand in het brandcompartiment. Dit is het geval indien: De afscheiding ervan minder is dan 60 minuten, of Bij een brandwerendheid van de afscheiding gelijk of hoger aan 60 minuten: indien de brandwerendheid van de afscheiding lager is dan de maatgevende vuurbelasting in het grote brandcompartiment. - De WBDBO 1 van de compartimentbegrenzingen moet minimaal gelijk zijn aan de maatgevende vuurbelasting 2 inclusief een eventuele WBDBO-toeslag. De uitvoering van een brandcompartiment moet in ieder geval zodanig zijn dat een brand zich niet binnen 60 minuten naar een ander brandcompartiment kan uitbreiden; - Een brandcompartiment mag de grenzen van het betreffende perceel niet overschrijden. Aan bovenstaande voorwaarden is voldaan of zal nog voldaan moeten worden op basis van de resultaten van dit rapport V e r a n t w o o r d e l i j k h e i d g e b r u i k s f a s e Een gelijkwaardige oplossing moet bij het gebruik van het bouwwerk blijvend in stand worden gehouden. De eigenaar/gebruiker heeft de verantwoordelijkheid te zorgen dat het beoogd gebruik gedurende de gehele gebruiksfase past binnen de gestelde voorwaarden zoals beschreven in deze rapportage. De eigenaar (hier tevens gebruiker) moet de in deze rapportage beschreven gelijkwaardige oplossing als ook de hiermee verbonden gebruiksbeperking en voor de gelijkwaardigheid noodzakelijke voorzieningen bekrachtigen met een akkoordverklaring (zie bijlage voor de tekenlijst). Indien het gebouw(deel) door de eigenaar wordt verhuurd aan derden, wordt voorgesteld om voorliggend rapport onderdeel uit te laten maken van het huurcontract. 1 WBDBO = Weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag. 2 De maatgevende vuurbelasting is de vuurbelasting (permanent en variabel deel) bepaald over de meest ongunstigste aaneengesloten m 2 van de bruto grondoppervlakte waar zich de meeste vuurbelasting zich bevindt. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 6 van 26

7 1. 7 R o l b e t r o k k e n p a r t i j e n Lokale overheid De lokale overheid (bevoegd gezag) is in het kader van de beoordeling van de gelijkwaardige oplossing de toetsende instantie. De lokale of regionale brandweer heeft formeel gezien geen status, maar zal kunnen optreden als adviseur van het bevoegde gezag (gemeente Leiden). Verzekeraar De verzekeraar van het gebouw en inventaris is geen partij in verband met de totstandkoming van dit rapport. Eigenaar (Auma) De eigenaar (tevens gebruiker) is geen eisende partij, maar dient zich te houden aan de randvoorwaarden en de gebruiksbeperking zoals in voorliggend rapport is bepaald. De eigenaar/gebruiker stelt, buiten de wettelijk doelstellingen om, geen aanvullende eisen ten aanzien van brandveiligheid in relatie tot de bedrijfscontinuïteit/schadebeperking. Adviesbureau brandveiligheid Het adviesbureau is de uitvoerende partij ten aanzien van het opstellen van de gelijkwaardige oplossing voor de indeling van het bouwwerk in (grote) brandcompartimenten U i t g a n g s p u n t e n Voor het opstellen van voorliggend rapport is gebruik gemaakt van de volgende gegevens: Tekeningen - Tekening nrs. A-100, A-110, A120, A200, A300, A310 en A700 van Habeon architecten, Roelofarendsveen; Overige informatie - Opgave constructiematerialen en gebruiksoppervlakken verkregen tijdens opname ter plaatse en afgestemd met de heer W. Hulst (Habeon architecten); - Opgave brandbaar inventaris industriefuncties van Auma, per ontvangen via Habeon architecten d.d ; - Rapportage Toetsing verblijfsgebieden, verblijfsruimten, luchtverversing en daglichttoetreding d.d van S&W Consultancy, Vlissingen. Opmerking: Er zijn geen gegevens beschikbaar voor wat betreft het rechtens verkregen niveau. Het onderzoek zoals in voorliggend rapport is beschreven heeft eenzelfde insteek al ware het een nieuw op te richten (deel van een) bouwwerk. Opname ter plaatse Op 3 oktober 2014 is de locatie samen met de heer Hulst van Habeon architecten bezocht met als doel informatie te verzamelen voor het uit te voeren onderzoek zoals in voorliggend rapport is beschreven. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 7 van 26

8 1. 9 D e m a r c a t i e Dit rapport is uitsluitend gebaseerd op het aspect grote brandcompartimenten. Overige brandveiligheidsaspecten maken geen deel uit van dit rapport V e r s i e b e h e e r Tijdens het ontwerp, de bouw en het gebruik van een bouwwerk kunnen uitgangspunten wijzigen. In de onderstaande tabel zijn de verschillende versies van dit rapport benoemd met eventuele aanleiding van de wijziging. De wijzigingen ten opzichte van voorafgaande versie is indien van toepassing met een vertikaal streepje in de kantlijn aangeduid. Revisie Wijziging Tabel 1 A B Eerste versie. Kwaliteit brandscheiding trappenhuis aangepast van 20 min naar 30 min WBDBO O p m e r k i n g Voorliggend rapport bevat minimaal de gegevens zoals aangegeven in deel 2 van de toepassingsinstructie BvB 2007 bijlage B, waarbij wordt opgemerkt dat de opzet en volgorde in dit rapport afwijkt van genoemde bijlage (eigen format). Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 8 van 26

9 2. Gebouwkenmerken 2. 1 A l g e m e e n Het betreft een bestaand bedrijfsgebouw gebouw welke wordt verbouwd met de volgende gebruiksfuncties volgens Bouwbesluit 2012 in de eindsituatie: - Industriefunctie; - Kantoorfunctie. Het bestaande gebouw zal worden voorzien van een tweede kantoorverdieping (kantoorfunctie) A u m a B e n e l u x B. V. De onderstaande tekst is ontleend van de website van Auma ( en bedoeld om enige achtergrondinformatie over het bedrijf te geven. AUMA Benelux B.V. is opgericht in 1974 en is de eerste dochteronderneming van het Duitse moederbedrijf AUMA Riester GmbH & Co KG, gevestigd te Leiden op bedrijvenpark Roomburg. Auma heeft een vooraanstaande positie weten te veroveren op het gebied van elektrische en mechanische aandrijvingen voor het bedienen van afsluiters, stuwen, bruggen en sluizen. De producten worden o.a. toegepast in de branches olie&gas, water, elektriciteit, industrie en (petro)chemie S i t u a t i e Afbeelding 1: Situatietekening Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 9 van 26

10 Opmerkingen: De tekening is niet op schaal en noordwestelijk gericht. Het lichtblauwe vlak is het bestaande gebouw van Auma L i g g i n g Afbeelding 2: Satellietfoto (bron: Gevel erfgrens (m) hart openbare weg / groen / water (m) Afstand gevel tot: hart perceel zonder bebouwingsbestemming (m) belending op eigen perceel (m) Noordwest 4,0 > 20 n.v.t. n.v.t. Noordoost 0 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Zuidoost 8,0 18,0 n.v.t. n.v.t. Zuidwest 0 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Tabel B r a n d c o m p a r t i m e n t e r i n g De bedrijfshal is in de bestaande situatie brandwerend afgescheiden van de kantoorverdieping. Dit valt op te maken uit de brandwerende voorzieningen die ten tijde van de rondgang Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 10 van 26

11 zijn waargenomen. Echter, vanwege de realisatie van de 2 e verdieping is om diverse redenen gekozen voor juist een andere indeling van het gebouw in brandcompartimenten. Enkele redenen zijn: 1. De kans op brandoverslag via het dak van de bedrijfshal naar de nieuwe opgaande gevel van de 2e verdieping. In deze opgaande gevel zitten ten behoeve van het daglicht veel puien welke niet voldoende brandwerende eigenschappen bezitten. 2. De uitvoering van delen van de draagconstructie hoeft niet brandwerend uitgevoerd te worden. 3. Betere onderbouwing van de kans op horizontale brandoverslag via bestaande interne hoeken tussen het grote brandcompartiment en andere direct aangrenzende brandcompartimenten. Gebleken is dat in de huidige situatie de bestaande voorzieningen ter voorkoming van de kans op brandoverslag via interne hoeken onvoldoende is. Het gebouw zal in de eindsituatie bestaan uit één groot brandcompartiment (BVBcompartiment) en daarnaast een brandcompartiment welke voldoet aan de prestatie-eis van Bouwbesluit 2012 (nieuwbouwniveau, < m 2 ). Op onderstaande afbeelding is het BVBcompartiment aangegeven. Het lichtblauwe deel is het brandcompartiment < m 2. Afbeelding 3: BVB-compartiment Opmerkingen: Het BVB-compartiment is op bovenstaande afbeelding met een rood kruis aangegeven. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 11 van 26

12 Het centrale trappenhuis van het kantoor is meegenomen in het BVB-compartiment. Dit brandcompartiment zal op basis van vluchtveiligheid voldoen aan het Bouwbesluit. Echter de aanleiding om dit trappenhuis mee te nemen in het BVB-compartiment is gelegen in het feit dat er in de bestaande situatie onvoldoende brandwerende voorzieningen zijn aangebracht ter voorkoming van brandoverslag via de interne hoeken aan zowel de voor en achterzijde van het trappenhuis. Deze voorzieningen zijn in de bestaande situatie ook niet eenvoudig zonder grote investeringen te doen te realiseren (minimaal alle bestaande puien volledig vervangen door brandwerende puien over alle bouwlagen van het trappenhuis) A f m e t i n g e n In onderstaande tabel zijn alleen die gebouwdelen opgenomen die onderdeel uitmaken van het te berekenen BVB-compartiment. Gebouwdeel Gebruiksoppervlak (m 2 ) Bedrijfsruimte begane grond Ca e verdieping tussen as KA en KE Ca e verdieping tussen as KA en KE 196,8 Trappenhuis Ca. 90 Totaal BVB-compartiment Ca Tabel B r a n d v e i l i g h e i d s v o o r z i e n i n g e n In onderstaand overzicht zijn de vanuit de methode BvB relevante brandbeveiligingsinstallaties weergegeven, inclusief de aanwezigheid. Brandbeveiligingsinstallatie Aanwezig Opmerkingen Automatische sprinklerinstallatie ja nee -- Rook- en warmteafvoerinstallatie ja nee -- Brandmeldinstallatie met volledige bewakingsomvang ja nee -- Tabel 4 Het bouwwerk zal in ieder geval moeten zijn/worden voorzien van de minimaal benodigde brandbeveiligingsinstallaties en voorzieningen zoals deze voor de situatie door Bouwbesluit 2012 zijn voorgeschreven. De vaststelling of en welke voorzieningen exact voor het bouwwerk noodzakelijk zijn, valt buiten de reikwijdte van het onderzoek. Brandbeveiligingsinstallaties die eventueel op basis van het uitgevoerde onderzoek moeten worden toegepast zijn wel in voorliggend rapport beschreven. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 12 van 26

13 3. Berekening vuurbelastingen 3. 1 A l g e m e e n In dit hoofdstuk is de gemiddelde vuurbelasting berekend. De gemiddelde vuurbelasting is benodigd voor de beoordeling van de omvang van een brandcompartiment en bestaat uit de permanente vuurbelasting (delen van de gebouwconstructie en gebouwgebonden installaties) en de variabele vuurbelasting (inventaris) U i t g a n g s p u n t e n v o o r d e b e r e k e n i n g - Er is voor de permanente vuurbelasting rekening gehouden met een post onvoorzien van 10% voor kleinere bijdragen die tot de afbouw behoren. - In afwijking van de NEN 6090 is voor de berekening van de permanente vuurbelasting rekening gehouden met alle aanwezige bouwmaterialen en gebouwinstallaties. - Voor gebouwgebonden installaties (verlichting, schakelapparatuur, vluchtpictogrammen, hemelwaterafvoer e.d.) is een verzamelpost een verbrandingswaarde van 50 MJ/m 2 meegenomen in de berekening. - De verbrandingswaarde van brandbare materialen en gebruiksfuncties zijn gebaseerd op: Bijlage A Kengetallen vuurbelasting, deel 2 methode BvB; Bijlage B en/of C van de NEN 6090 Bepaling van de vuurbelasting, uitgave 2006; Verbrandingswaarden van producten en materialen (behoort bij onderzoeksrapport Vuurbelasting in industriegebouwen, 1997, Nibra (nu Ifv); Brandveiligheid: Ontwerpen en toetsen, deel E: Rekenen aan brandveiligheid, SBR P e r m a n e n t e v u u r b e l a s t i n g Gebouwconstructie Onderdeel Hoofddraagconstructie Dak Dakbedekking Dakisolatie Daklichten Gevels Gevelisolatie Entresolvloer (mogelijke toekomstige vloer) Deuren Overheaddeuren Luifels Vloeren Tabel 5 Materiaal Staal, kalkzandsteen Stalen dakplaten (bedrijfshal), kanaalplaten (kantoor) Bitumen PS, dikte 100 mm Polycarbonaat Gasbeton (bedrijfshal), spouwmuur kalkzandsteen, baksteen metselwerk (kantoor) Niet aanwezig (bedrijfshal), Steenwol 100 mm (kantoor) Houten vloer (dikte 32 mm) op stalen frame (zelfdragend) Loopdeuren (binnen- en buitendeuren) Hout incl. kozijn Aluminium met PUR-isolatie, dikte 40mm (bedrijfshal) Staalconstructie, beplating Beton, kanaalplaatvloeren Op basis van bovenstaande tabel is de permanente vuurbelasting berekend. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 13 van 26

14 Onderdeel Dakbedekking bitumen: 2 laags (6 mm dik) à ca kg/m 3 met 27 MJ/kg (vlgs NEN 6090) Bijdrage Verbrandingswaarde Vuurlast (MJ) m MJ/m Dakisolatie PS, dik 100 mm over m 2 = 152 m 3 à 30 kg/m kg 42,5 MJ/kg Daklichten polycarbonaat, gemiddeld ca. 4,8 mm dik (kanaalplaten) à kg/m 3 met m MJ/m MJ/kg = 190 MJ/m 2 Entresol hout oppervlak ca. 200 m 2 x 32 mm à kg 19 MJ/kg 500 kg/m Overheaddeuren PUR-isolatie: totaal ca. 25m 2 met 40 mm PUR = ca. 1,0 m 3 à 45 kg/m 3 45 kg 23,9 MJ/kg Deuren hout à 2,3 m 2 (incl. kozijn) à 420 MJ/m 2 = 966 MJ/st. Het aantal deuren is conservatief gekozen op basis van vrije indeelbaarheid kantoorverdiepingen Installatieonderdelen van gebouwgebonden installaties Tabel 6 60 st 966 MJ/st m 2 50 MJ/m Vuurlast (MJ) Incl. post onvoorzien (10%) Uitgaande van een gebruiksoppervlak van m 2 is de permanente vuurbelasting: (totaal vuurlast / verbrandingswaarde voor vurenhout) gebruiksoppervlak brandcompartiment ( MJ / 19 MJ/kg) m 2 = 13,8 kg vurenhout/m V a r i a b e l e v u u r b e l a s t i n g Tot de variabele vuurbelasting behoren alle zaken die tot het gebruik kunnen worden toegerekend. De inventarisatie van brandbaar inventaris is uitgevoerd door Auma en als zodanig in de berekeningen verwerkt. Uitgangspunten - Voor kantoorfuncties is een standaardvuurlast van 500 MJ/m 2 meegerekend (gebaseerd op een kantoorfunctie, volgens bijlage B van NEN 6090). - Voor de bedrijfshal is voor het gehele oppervlak gerekend met een standaardvuurlast van 19 MJ/m 2, gebaseerd op bijlage A7 van deel 2 van de methode BvB voor wat betreft een staalfabriek(constructie)/machinefabriek met dagvoorraden olie. - Naast het kengetal van 19 MJ/m 2 voor de bedrijfshal, zijn daarnaast de afzonderlijke brandbare goederen/materialen zoals geïnventariseerd door Auma meegenomen in de berekening. - Voor de houten kisten is uitgegaan van een gemiddeld gewicht van 30 kg/st. Dit komt overeen met een verbrandingswaarde van 570 MJ/st. - De palletstellingen zijn geheel van metaal (geen houten legborden aanwezig). - Er is voor de variabele vuurbelasting rekening geen rekening gehouden met een post onvoorzien van 10% voor kleinere bijdragen, aangezien de brandbare inventaris als zodanig Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 14 van 26

15 zijn geïnventariseerd en voor standaardruimten een standaardwaarde voor de vuurlast volgens methode BvB is aangehouden. Onderdeel Bijdrage Verbrandingswaarde Vuurlast (MJ) Kantoorfuncties 1 e en 2 e verdieping 450 m MJ/m Bedrijfshal (kengetal staalfabriek / machinefabriek) m 2 19 MJ/ m Afval: oliehoudend 650 ltr 42 MJ/m Afval: Smeervetten 250 ltr 42 MJ/ltr Afval: verf en inktafval 250 ltr 42 MJ/ltr Verf en verharder 60 kg 42 MJ/kg Verdunner 20 ltr 42 MJ/ltr 840 Diverse soorten smeervetten ltr 42 MJ/ltr Diverse soorten oliën 200 ltr 42 MJ/ltr Aerosol spuitbussen 120 st MJ/ Houten pallets met product (producten zijn van metalen) 375 st 420 MJ/st Losse houten pallets 200 st 420 MJ/st Kisten 35 st 570 MJ/st Poetsdoeken (papier). Per rol 5 kg. Totaal 14 rollen 70 kg 17 MJ/kg Papierrolcontainer kg 17 MJ/kg Kunststof (PP) voorraadbakken, gemiddeld 1,0 kg/st. Totaal stuks kg 45 MJ/kg Kartonnen verpakkingen kg 17 MJ/kg Personenauto 1 st MJ/st Stelpost diverse klein brandbaar inventaris 1 st MJ/st Tabel 7 Vuurlast (MJ) Incl. post onvoorzien (10%) Uitgaande van een gebruiksoppervlak van m 2 is de variabele vuurbelasting: (totaal vuurlast / verbrandingswaarde voor vurenhout) gebruiksoppervlak brandcompartiment ( MJ / 19 MJ/kg) m 2 = 25,5 kg vurenhout/m G e m i d d e l d e v u u r b e l a s t i n g De gemiddelde vuurbelasting is de som van de permanente en de variabele vuurbelasting. De gemiddelde vuurbelasting is 39,3 kg vurenhout/m 2. Dit komt overeen met afgerond 66 ton vhe 3. Met de gemiddelde vuurbelasting kan het maatregelpakket volgens methode BvB worden vastgesteld (zie verder hoofdstuk 4). 3 vhe = vurenhoutequivalent. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 15 van 26

16 4. Maatregelpakket In dit hoofdstuk is het maatregelpakket volgens methode BvB bepaald en is onderzocht of het beschouwd brandcompartiment op basis van dit maatregelpakket als één brandcompartiment kan worden geaccepteerd K e u z e m a a t r e g e l p a k k e t Volgens methode BvB moet een maatregelpakket worden gekozen: Maatregelpakket Vuurbelasting Maatregelfactor Tabel 8 1 Basispakket, bouwkundig pakket, geen installatietechnische voorzieningen. Maximaal 300 ton vurenhoutequivalent ( MJ) per brandcompartiment 2 Diverse installatietechnische voorzieningen (RWA, detectie), beperkte afbrandsnelheid van brandontwikkeling. Maximaal 600 ton vurenhoutequivalent ( MJ) per brandcompartiment 3 Bulkopslag. Maximaal ton vurenhoutequivalent ( MJ) per brandcompartiment uitgaande van een relatief laag brandgedrag. Maximale omvang brandcompartiment m 2. 4 Automatische blusinstallatie. Afhankelijk van het uitvoeringsniveau Normaal, Verbeterd of Hoog maximaal 6.000, of ton vurenhoutequivalent ( MJ) per brandcompartiment , 25, 33 Op basis van de uitkomst van de gemiddelde vuurbelasting is gekozen voor maatregelpakket 1 volgens methode BvB. Aanvullende voorwaarden gelden voor dit pakket: - maximaal 300 ton vhe als maximale vuurlast. - een beperking aan gebruiksoppervlak (50%) in het brandcompartiment als verdieping. Situatie voldoet. Er is minder dan 50% van het totaal gebruiksoppervlak aan verdiepingsvloeren aanwezig. - een beperking aan enkelvoudige verbindingen (doorgangen zonder branddeuren met sluisconstructie) met andere brandcompartimenten. Maximaal zijn twee enkelvoudige verbindingsvlakken waar verbindingen voorkomen van maximaal 40 m 2 (breedte max. 10 m, hoogte max. 8 m) met andere brandcompartimenten toegestaan. Situatie voldoet. - een beperking aan celvormige indeling van een kantoor- of bijeenkomstfunctie. Deze delen moeten met een WBDBO van tenminste 30 minuten van de overige gebouwdelen moeten worden afgescheiden (het oppervlak van de individuele gedeelten is groter dan 500 m 2, maar kleiner dan m 2 ). Het totaal gebruiksoppervlak van kantoorfuncties gelegen in het BVB-compartiment is kleiner dan 500 m B e r e k e n i n g b r a n d c o m p a r t i m e n t s o m v a n g De maximale omvang van een brandcompartiment wordt bepaald met de onderstaande formule: A max = x m q Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 16 van 26

17 waarin: A max : maximale omvang brandcompartiment (m 2 ) : vaste waarde voor de vuurlast (kg vurenhout). q : de gemiddelde vuurbelasting (kg vurenhout/m 2 ). m : maatregelfactor behorende bij het gekozen maatregelpakket. Hieruit volgt: A max = x 1 39,3 A max = m 2 Het beschouwd brandcompartiment (GO = m 2 ) mag gelet op de omvang op basis van de uitkomsten van de gemiddelde vuurbelasting en op basis van maatregelpakket 1 als één brandcompartiment worden geaccepteerd volgens de methode BvB. Een nadere indeling van het grote brandcompartimenten is daarom niet vereist. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 17 van 26

18 5. Omhullingseisen In dit hoofdstuk is de benodigde brandwerende kwaliteit van de omhulling van het beschouwd brandcompartiment berekend. De maatgevende vuurbelasting is in algemene zin bepalend voor de kwaliteit van de omhulling van het grote brandcompartiment M a a t g e v e n d e v u u r b e l a s t i n g De maatgevende vuurbelasting is benodigd om de kwaliteit van de omhulling (brandwerendheid) te kunnen vaststellen. De maatgevende vuurbelasting is de vuurbelasting (permanent en variabel deel) bepaald over de meest ongunstigste aaneengesloten m 2 van de bruto grondoppervlakte waar zich de meeste vuurbelasting zich bevindt. Het deel met de hoogste waarde voor wat betreft aanwezige vuurlast gelegen ter plaatse van de kantoorfuncties. Onderdeel Bijdrage Verbrandingswaarde Vuurlast (MJ) Permanente vuurlast m 2 262,2 MJ/m Variabele vuurlast kantoor 1 e verdieping 250 m MJ/m Variabele vuurlast kantoor 2 e verdieping 200 m MJ/m Variabele vuurlast bedrijfshal 750 m MJ/m Tabel 9 Vuurlast (MJ) Uitgaande van een gebruiksoppervlak van m 2 is de maatgevende vuurbelasting: (totaal maatgevende vuurlast / verbrandingswaarde voor vurenhout) gebruiksoppervlak brandcompartiment ( MJ / 19 MJ/kg) m 2 = 43,7 kg vurenhout/m I n t e r n e b r a n d s c h e i d i n g e n Voor interne brandscheidingen (wanden) geldt dat de benodigde brandwerendheid wordt bepaald door de maatgevende vuurbelasting, inclusief een eventuele WBDBO-toeslag voor grote scheidingsoppervlakken. Deze WBDBO-toeslag wordt bepaald aan de hand van figuur 4.3 van de methode BvB. In de figuur zijn grafieken aangegeven voor een aantal maatgevende vuurbelastingen. Aan de hand van het oppervlak van de gevel of de wand kan de marge worden afgelezen. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 18 van 26

19 Afbeelding 2: Figuur 4.3 methode BvB Er moet voor interne brandscheidingen naar boven worden afgerond indien de uitkomst van de benodigde brandwerendheid overtuigend (= 2 of meer minuten) boven een standaardwaarde (0, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 150, 180, 210 of 240 minuten) uitkomt. Berekening interne brandscheidingen Uitgaande van een maatgevende vuurbelasting van 43,7 kg vurenhout/m 2 is de vereiste WBD: Wand Scheiding tussen trappenhuis en kantoorvleugel op as KF Tabel 10 Breedte (m 1 ) Hoogte (m 1 ) 1) Minimale WBD-eis volgens methode BvB. Oppervlak (m 2 ) WBDBOtoeslag volgens figuur 4.3 Vereiste WBD (min) voor afronding Vereiste WBD (min) na afronding 12 11, ) 60 (in twee richtingen) V e r b i n d i n g e n t u s s e n b r a n d c o m p a r t i m e n t e n Een verbinding voor personen of goederen is een zwak element in een brandscheiding. Een dergelijke verbinding heeft een faalkans en om deze reden wordt het aantal verbindingsvlakken waarin deze verbindingen voor kunnen komen naar andere brandcompartimenten beperkt. Methode BvB telt overigens niet elke afzonderlijke doorgang als aparte verbinding. Doorgangen naar buurcompartimenten, die vallen binnen een bepaalde contour kunnen samen als één verbinding worden aangemerkt. Maximaal zijn twee verbindingsvlakken met enkelvoudig uitgevoerde doorgangen naar andere brandcompartiment toegestaan. De criteria van de doorgangen in deze contour zijn: - binnen 10 meter afstand gelegen, - binnen 8 meter hoogte, en Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 19 van 26

20 - samen maximaal 40 m 2. Ter verduidelijking is dit in onderstaande afbeelding aangegeven: Afbeelding 8: Contour met verbindingen geldend als één verbinding volgens methode BvB Indien meer verbindingen naar andere buurcompartimenten wenselijk zijn dan hierboven is aangegeven dan dienen deze verbinding dubbel te worden uitgevoerd met elk de halve brandwerendheid van de brandscheiding waarin deze dubbele verbinding zich bevindt. Doorgangen die zijn afgesloten door twee achterelkaar geplaatste zelfsluitende constructies worden niet als enkelvoudige verbindingen beschouwd, mits de beide afsluitconstructies samen de vereiste brandwerendheid van de scheidingsconstructie bezitten (verhouding 50/50). Deze dubbel uitgevoerde constructies mogen onbeperkt in brandscheidingen worden toegepast. De tussenafstand van de 'dubbele deur' kan zich beperken tot minimaal de dikte van de betrokken wand, tenzij de verbinding tevens fungeert als sluis in een vluchtroute. Dan geldt de minimumafstand tussen de deuren die voor een sluis in het Bouwbesluit is aangegeven (2 m). Hiermee is overigens niet gezegd dat deuren die in een brandscheiding voorkomen en als vluchtroute worden gebruikt dan ook als sluis moeten worden uitgevoerd. Vertaling naar ontwerp Het ontwerp voorziet in één verbindingsvlak van maximaal 40 m 2 waarin meerdere verbindingen voorkomen. Situatie voldoet aan de methode BvB maatregelpakket G e v e l s Er is geen sprake van kans op brandoverslag naar de omgeving te verwachten indien op de overstaande belending geen hoger stralingsniveau dan 15 kw/m 2 aanwezig is. De warmtestraling op overstaande gevels kan worden berekend aan de hand van de formule: φdoel = φbron x Fv waarin: φdoel : de stralingintensiteit (kw/m²) die op overstaande gevel valt. φbron : straling vanuit het brandcompartiment (45 kw/m²). Fv : zichtfactor. Deze geeft aan welke fractie van de bronstraling aankomt bij een verticaal c.q. evenwijdig vlak op afstand x van de stralingsbron. De formules voor Fv zijn afgeleid van de basisformules uit de PGS 2. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 20 van 26

21 Uit figuur 5.1 van methode BvB kan vervolgens de afstandsbijdrage worden afgelezen. Afbeelding 3: Figuur 5.1 methode BvB Berekening afstandsbijdrage Gevel Breedte Hoogte Minimale afstand (m) Fv Straling φ (45 * Fv) Noordwest ,05 2,3 Zuidoost 20 7,1 0 n.r. n.r. 0 Zuidwest 52, ,14 6,2 Tabel 11 Ca (min) Bepaling WBD Op basis van de uitkomsten voor wat betreft de afstandsbijdrage (Ca) kan de WBD per geveldeel worden berekend: Vereiste brandwerendheid = basiseis WBDBO - Ca - Cb Basiseis WBDBO : basiseis aan de gehele omhulling (maatgevende vuurbelasting + WBDBO-toeslag). Ca : afstandsbijdrage in minuten. Cb : brandwerendheid overliggende gevel: op eigen perceel: de feitelijke waarde, langs perceelsgrens: fictief 30 minuten Voor gevels die op minder dan 5 m afstand uit de erfgrens staan of minder dan 5 m vrije ruimte haaks op de gevel op eigen terrein zijn gelegen, geldt dat de benodigde brandwerendheid wordt bepaald door de maatgevende vuurbelasting, inclusief een eventuele WBDBOtoeslag voor grote scheidingsoppervlakken. Deze WBDBO-toeslag wordt bepaald aan de hand van figuur 4.3 van de methode BvB. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 21 van 26

22 Afbeelding 4: Figuur 4.3 methode BvB Voor de situatie geldt dat er aan elke zijde van het beschouwd brandcompartiment meer dan 5 meter vrije ruimte op eigen perceel aanwezig is. Er hoeft dus geen WBDBO-toeslag voor de gevels in rekening te worden gebracht. De verkregen brandwerendheid moet voor gevels naar boven worden afgerond op een rond getal 0,20,30,45,60,90,120,150,180,210 of 240 minuten), indien de uitkomst van de berekening overtuigend ( = 2 of meer minuten) boven het gemiddelde van twee standaardwaarden uitkomt. Gevel Basiseis WBDBO (min) Ca (min) Cb (min) Vereiste WBD (min) Noordwest 60 n.r. 0 Zuidoost n.r. 0 Zuidwest 60 0 n.r. 60 (van buiten naar binnen Tabel D e u r e n i n b r a n d s c h e i d i n g Beweegbare constructies zoals deuren in de brandscheiding ter hoogte van as KF moeten zelfsluitend worden uitgevoerd (mechanisch of door rookmelders aangetuurd op basis van bijlage C van NEN 2535). Tevens dient de deur aantoonbaar te voldoen aan 60 munten brandwerende kwaliteit op basis van NEN 6069 (classificatie EW volgens deze norm) D o o r v o e r i n g e n Eventuele doorvoeringen in de brandwerende scheiding moeten dusdanig worden bewerkt dat de benodigde brandwerendheid niet teniet wordt gedaan. Dit kan worden gerealiseerd door toepassing van brandkleppen, manchetten en overige afdichtingsmaterialen door een ter zake kundige uitvoeringspartij. Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 22 van 26

23 6. Conclusies Er is onderzoek verricht naar de indeling in brandcompartimenten voor het bestaande te verbouwen gebouw van Auma Benelux B.V. aan de Le Pooleweg 9 te Leiden. Aanleiding van het onderzoek is dat het bouwwerk na de bouwkundige ingreep beschikt over een groot brandcompartiment welke in omvang groter is dan toegestaan volgens de eisen van Bouwbesluit Op basis van gelijkwaardigheid overeenkomstig artikel 1.3 van Bouwbesluit 2012 is onderzocht en aangetoond dat het grote brandcompartiment tenminste gelijkwaardig is aan de functionele eis van afdeling 2.10 van Bouwbesluit 2012en de doelstelling van de wetgever ten aanzien van brandcompartimentering. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van het brandveiligheidsconcept Beheersbaarheid van Brand, uitgave 2007 om deze gelijkwaardige veiligheid aan te tonen R e k e n u i t k o m s t v u u r b e l a s t i n g e n Onderdeel Vuurbelasting Permanente vuurbelasting 13,8 kg vurenhout/m 2 Variabele vuurbelasting 25,5 kg vurenhout/m 2 Gemiddelde vuurbelasting 39,3 kg vurenhout/m 2 Maatgevende vuurbelasting 43,7 kg vurenhout/m 2 Tabel K e u z e m a a t r e g e l p a k k e t Op basis van de rekenuitkomsten van de gemiddelde vuurbelasting is het maatregelpakket bepaald op maatregelpakket M a x i m a a l a a n w e z i g e v u u r l a s t Tabel 14 Beschouwd brandcompartiment (ton vhe) Maximaal toegestaan bij gekozen maatregelpakket(ton vhe) B r a n d c o m p a r t i m e n t s o m v a n g Het volgende maximum gebruiksoppervlak is vastgesteld op basis van de berekende gemiddelde vuurlast: Omvang beschouwd brandcompartiment (m 2 ) Maximale omvang volgens Methode BvB (m 2 ) Tabel Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 23 van 26

24 6. 5 O m h u l l i n g s e i s e n Interne brandscheiding Noordoostscheiding tussen hoofdtrappenhuis en kantoorvleugel op as KF Tabel 16 Vereiste brandwerendheid (min) 60 (in twee richtingen) Opmerking: Alhoewel buiten de reikwijdte van het onderzoek kan de scheiding tussen de kantoorverdiepingen en het trappenhuis op as KE op basis van de eisen van het Bouwbesluit die aan het veilig vluchten worden gesteld voldoen aan tenminste 20 min WBDBO(E) volgens de NEN Gevel Brandwerendheid bepaald volgens NEN 6069 (min) Noordwest 0 Zuidoost 0 Zuidwest Tabel (van buiten naar binnen) Afbeelding 5: Totaaloverzicht brandwerende voorzieningen 60 minuten WBDBO volgens NEN 6069 van buiten naar binnen 30 minuten WBDBO volgens NEN 6069 in twee richtingen 60 minuten WBDBO volgens NEN 6069 in twee richtingen Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 24 van 26

25 Stookruimte: In de bedrijfshal is een stookruimte gelegen. Deze stookruimte is volgens de aangetroffen brandwerende voorzieningen een apart brandcompartiment. De stookruimte maakt geen on- derdeel uit van de verbouwing. De draagconstructie van de stookruimte is niet brandwerend uitgevoerd. Gezien het verhoogd risico voor het ontstaan van brand in de stookruimte moe- die van ten de brandwerende voorzieningen dan ook worden beschouwd als voorzieningen binnen naar buiten brandwerendd moeten zijn V e r e i s t e b r a n d b e v e i l i g i n g s i n s t a l l a t i e s Voor het beschouwd brandcompartiment geldt dat de minimaal benodigde brandbeveiligings- installaties voorgeschreven in Bouwbesluit 2012 moeten worden aangebracht. Of en welke installaties moeten worden aangebracht valt buiten het uitgevoerde onderzoek. Op basis van het onderzoek naar brandcompartimentering gebaseerd op de methode Beheersbaarheid van Brand 2007 geldt dat er geen aanvullende installatietechnische voorzieningen nodig zijn C o n c l u s i e Het doel van de brandveiligheidsvoorschriften zoals de wetgever heeft beoogd is: de kans op menselijke slachtoffers tot een aanvaardbaar minimum beperken, en de kans op schade aan een bouwwerk op een ander perceel tot een aanvaardbaar mini- mum te beperken. Gelet op deze doelstellingen is het beschouwd brandcompartiment tenminste gelijkwaardig aan deze doelstelling, mits - er wordt voldaan aan de algemene uitgangspunten voor brandcompartimentering, zie verder paragraaf 3.1; - de omhulling van het brandcompartiment brandwerend wordt uitgevoerd volgens para- graaf 6.5. Voor het beschouwde brandcompartiment in de vereiste uitvoering geldt dat er geen sprake is van branduitbreiding buiten dit brandcompartiment T o e z i c h t e n h a n d h a v i n g Om de brandveiligheid tijdens het gebruik van het bouwwerk voldoende te waarborgen is het van belang dat niet meer materiaal in het beschouwd brandcompartiment aanwezig is dan op basis van de BvB-berekening is vergund. Dit is primair de verantwoordelijkheid van de eigeen dienen bij naar van het bouwwerk. Burgemeester en wethouders hebben een toezichttaak overtredingen handhavend op te treden (bron:informatieblad Toezicht en handhaving bij grote brandcompartimenten, september 2009). Kerkdriel, 21 oktober 2014 Ing. C. (Corné) Leeuwesteijn Adviseur brandveiligheid Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 25 van 26

26 Tekenlijst Bevoegd gezag Gemeente Leiden, namens deze de brandweer Verklaring geen bezwaar: Adresgegevens of stempel: Naam: Datum: Handtekening Belanghebbenden Verzekeraar Voor akkoord: Adresgegevens: Naam: Datum: Niet van toepassing, de verzekeraar is niet als belanghebbende betrokken bij de totstandkoming van dit rapport. Handtekening: Eigenaar en gebruiker, Auma Benelux B.V. Adresgegevens: Le Pooleweg XT Leiden Naam: Datum: Handtekening: Opsteller BVB-rapport Adresgegevens: Leeuwesteijn bv Postadres: Postbus AA Kerkdriel Bezoekadres: Kromsteeg AL Kerkdriel Naam: Datum: T E advies@leeuwesteijn.org Ing. C. (Corné) Leeuwesteijn Directeur 21 oktober 2014 Handtekening: Leeuwesteijn Brandveiligheid Pagina: 26 van 26