Binding, psychosociaal welbevinden en studiesucces. Jolien Dopmeijer, Docent/onderzoeker Windesheim Studiedag FACTA, 11 juni 2015, Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Binding, psychosociaal welbevinden en studiesucces. Jolien Dopmeijer, Docent/onderzoeker Windesheim Studiedag FACTA, 11 juni 2015, Utrecht"

Transcriptie

1 Binding, psychosociaal welbevinden en studiesucces Jolien Dopmeijer, Docent/onderzoeker Windesheim Studiedag FACTA, 11 juni 2015, Utrecht

2 Onderwerpen Project #FIVE de kaders Psychosociaal welbevinden en studiesucces Binding (cohesie) en studiesucces Bevorderen van binding en welbevinden: voorbeelden van activiteiten op Windesheim

3 Het creëren van een gezond en veilig studieklimaat PROJECT #FIVE

4 Project #FIVE MISSIE Fysieke en sociaal gezonde en veilige omgeving realiseren Studenten binnenboord houden die op onterechte gronden met uitval worden bedreigd

5 Aanleiding Project #FIVE Nadruk in beleid op niet-persoonsgebonden factoren Studenten veel gezondheidsklachten i.r.t. nietstuderende leeftijdsgenoten Fase van persoonlijkheidsontwikkeling Hulp mijdend gedrag Positief, steunend studieklimaat reduceert stressoren

6 Kees GEMOTIVEERD COMPETENT CANNABIS- GEBRUIK MANTEL- ZORGER SOMBER Hoe voorkomen we onnodige studie-uitval van Kees? VALT BUITEN GROEP

7 Hoe komen we tot een antwoord? We duiken achtereenvolgens dieper in: De relatie psychosociaal welbevinden en studiesucces De relatie binding en studiesucces Voorbeelden van activiteiten ter bevordering van binding en psychosociaal welbevinden

8 Het psychosociaal welbevinden van de student in het HO PSYCHOSOCIAAL WELBEVINDEN EN STUDIESUCCES

9 Studentenmonitor 2012 Hoe ervaren studenten eigen gezondheid en veiligheid? Welke determinanten hiervan gerelateerd aan studievertraging en uitval? Kwantitatief, cross-sectioneel, vragenlijst Studievoortgang, angst en depressieklachten, alcohol en drugsgebruik, roken, internetgebruik, lengte en gewicht, stress, slapen, mantelzorg, sociale cohesie 2332 respondenten (15%)

10 Uitkomsten - welbevinden Voornaamste oorzaak voor vertraging of dreigende uitval is persoonlijke problematiek Angst/depressie: ruim 60% ervaart klachten Ruim 50% mannen risicovol alcoholgebruik, 20% van de vrouwen Slaapproblemen gerelateerd aan studie Percentage mantelzorgers 15% (tot 25% op opleidingsniveau)

11 Angst/depressie en vertraging 100 Percentage studie-vertraging P=0, ,5 26,8 32, geen mogelijk waarschijnlijk zeer waarschijnlijk

12 Angst/depressie en studie-uitval 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 39,5 p = 0,000 25,0% 20,0% 24,1 15,0% 10,0% 5,0% 9,8 15,3 Wel overwogen te stoppen 0,0% Zeer ws angststoornis/depressie Waarschijnlijk angststoornis/depressie Mogelijke angststoornis/depressie Sluit angst/depressie uit

13 Alcoholgebruik en vertraging Percentage studievertraging, m/v 40,9 44,3 P<0, ,8 29,8 31,6 32, vrouw man GEEN RISICOVOL WS. AFHANKELIJKHEID

14 Conclusies psychosociaal welbevinden Kwetsbare groep in kwetsbare levensfase Problematiek is fors! Met name angst, depressie, middelengebruik (Royal College of Psychiatrists, 2006; Tosevski, 2010; Dopmeijer, 2012) Studenten zoeken nauwelijks hulp of te laat, gemis aan ondersteunend klimaat (Boot et al., 2007) Hulp positief effect op studieprestaties m.n. laagdrempelig peer-contact (Tosevski, 2010)

15 De rol van sociale cohesie in het hoger onderwijs BINDING EN STUDIESUCCES

16 Sociale cohesie en vertraging 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 38,4% 32,4% p = 0,000 20,0% 15,0% 22,0% 10,0% 5,0% 0,0% Lage mate van sociale cohesie Gemiddelde mate van sociale cohesie Hoge mate van sociale cohesie Wel studievertraging

17 Sociale cohesie en studie-uitval 30,0% 25,0% 20,0% 26,5% 15,0% 10,0% 15,9% 12,8% 5,0% 0,0% Lage mate van sociale cohesie Gemiddelde mate van sociale cohesie Hoge mate van sociale cohesie Wel overwogen te stoppen

18 Cohesie/binding Effectieve studiesuccesprogramma s zetten welbevinden van de student voorop (Tinto) Academische en sociale integratie Studieklimaat: gekend worden, interactie Monitoring en early warning Hulpaanbod

19 Model van Tinto

20 Wat we leerden tot dusver Relatie tussen psychosociale problematiek, binding en studiesucces De psychosociale problemen raken vele studenten Hoewel effectieve psychosociale interventies voorhanden -> hulp mijdend gedrag Studenten prefereren online of blended hulpaanbod Evidence zeer betrekkelijk, wel vele kansrijke initiatieven, context gebonden

21 Voorbeeldactiviteiten ter bevordering van binding en welbevinden BEVORDEREN VAN BINDING EN WELBEVINDEN

22 Aanpak op Windesheim - voorbeelden Onderwijsconcept: veilig studieklimaat, student wordt gezien en gekend, interactie centraal Learning communities Studievereniging met studentmentoren Week 1 gericht op groepsdynamica en studievaardigheden Docenten getraind in groepsdynamiek Social media voor online communities

23 Aanpak op Windesheim - voorbeelden Screener voorspeller uitval o.b.v. sociale cohesie theorie Studentcoaches (ouderejaars) Geen stamgroepen meer: 2 groepen samenvoegen met 1 dynamiek, 2 slb-ers Etc.

24 Kees

25 Ontwikkelingen Standaard screening psych met terugkoppeling naar student Portal hulpaanbod Peer-counseling Verkennen mogelijkheden POH-GGZ Onderzoek relatie psychologische interventies en studiesucces

26 In onze massale zoektocht naar dé aanpak om studiesucces te vergroten mogen we de mens achter de student niet vergeten!

27 Voor vragen over ons onderzoek of onze aanpak: Jolien Dopmeijer, MSc

Studeren met psychische (Ψ) klachten en de rol van het onderwijs. Jolien Dopmeijer en Sietske Sportel

Studeren met psychische (Ψ) klachten en de rol van het onderwijs. Jolien Dopmeijer en Sietske Sportel Studeren met psychische (Ψ) klachten en de rol van het onderwijs Jolien Dopmeijer en Sietske Sportel Aandacht voor studeren met Ψ klachten Inventarisatie door handicap + studie (2014): + Professionals

Nadere informatie

Niets nieuws onder de zon. Maar gaat ie nu schijnen? Rob Bovens Inspiratiedag studenten AD en T 28 november 2018

Niets nieuws onder de zon. Maar gaat ie nu schijnen? Rob Bovens Inspiratiedag studenten AD en T 28 november 2018 Niets nieuws onder de zon. Maar gaat ie nu schijnen? Rob Bovens Inspiratiedag studenten AD en T 28 november 2018 Presentatie langs twee lijnen: Alcoholbeleid en studentenwelzijnsbeleid Alcoholbeleid Wat

Nadere informatie

Studievoortgang en studiesucces in het wo

Studievoortgang en studiesucces in het wo Evidence-based verbeteren Studievoortgang en studiesucces in het wo VSNU Conferentie Studiesucces, 13 juni 2012 Studentenmonitor Toegankelijkheid Determinanten van studiegedrag Studiekeuze Determinanten

Nadere informatie

Studentenwelzijn opdracht handicap + studie. 29 januari Utrecht

Studentenwelzijn opdracht handicap + studie. 29 januari Utrecht Studentenwelzijn opdracht handicap + studie 29 januari 2019 - Utrecht Aandacht voor studentenwelzijn (1) + Signalen studenten(bonden) + RVS-rapport Recept voor maatschappelijk probleem 2017 + Onderzoek

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij preventie ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. mentale ondersteuning direct en dichtbij Indigo biedt niet alleen

Nadere informatie

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal volwassenen (19 t/m 64 jaar) in per 1-1-2013: 88.900 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten volwassenen (19 t/m 64

Nadere informatie

Voortgangsrapportage 4 Stoplichten: Resultaten 2012 Bureau Studentenartsen juni 2013

Voortgangsrapportage 4 Stoplichten: Resultaten 2012 Bureau Studentenartsen juni 2013 Voortgangsrapportage 4 Stoplichten: Resultaten 2012 Bureau Studentenartsen juni 2013 1. Studentengezondheidstest blijft actueel De Studentengezondheidstest is in het leven geroepen om studenten gezondheids-

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nicotine en alcohol kunnen de placenta passeren en zo het risico op nadelige uitkomsten voor het ongeboren kind verhogen. Stoppen met roken en alcoholgebruik tijdens de zwangerschap lijkt vanzelfsprekend,

Nadere informatie

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen 7 8 - te weinig regie over eigen leven

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen 7 8 - te weinig regie over eigen leven Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal ouderen (65 jaar en ouder) in Haarlemmermeer per 1-1-2013: 19.700 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten ouderen

Nadere informatie

Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck. Eerste resultaten Startmonitor VSNU-conferentie Matcht het?

Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck. Eerste resultaten Startmonitor VSNU-conferentie Matcht het? Vervroegde aanmelding, matching en studiekeuzecheck Eerste resultaten Startmonitor 2014-2015 VSNU-conferentie Matcht het? Vandaag Kort: Startmonitor Achtergronden studieuitval Vervroeging aanmelding en

Nadere informatie

Begeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus. Femke Bennenbroek, ZINZIZ

Begeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus. Femke Bennenbroek, ZINZIZ Begeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus Femke Bennenbroek, ZINZIZ Vandaag Welkom & agenda Introductie werkloos met CMD Online begeleiding Screenen en selecteren

Nadere informatie

Stress bij Studenten. Een kwalitatief onderzoek naar de ervaring van stress bij studenten van Hogeschool Inholland

Stress bij Studenten. Een kwalitatief onderzoek naar de ervaring van stress bij studenten van Hogeschool Inholland Onderwijs & Innovatie Stress bij Studenten Een kwalitatief onderzoek naar de ervaring van stress bij studenten van Hogeschool Inholland Studiedag Prestatiedruk, Facta, Utrecht Nikkie Gubbels, Lectoraat

Nadere informatie

E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ

E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN, VU & ACADEMISCHE WERKPLAATS DRS. MARCEL DIJKENS, RELATIEMANAGER BASIS GGZ, PREZENS (GGZ INGEEST) 19 JUNI 2014 E-HEALTH IN

Nadere informatie

MOVE(F)IT. Elvera Overdevest, MSc Onderzoeker lectoraat Omgeving en Gezondheid

MOVE(F)IT. Elvera Overdevest, MSc Onderzoeker lectoraat Omgeving en Gezondheid MOVE(F)IT HET GEBRUIK VAN ACTIVITY TRACKERS BIJ MENSEN MET EEN LAGE SOCIAAL-ECONOMISCHE POSITIE (SEP) Elvera Overdevest, MSc Onderzoeker lectoraat Omgeving en Gezondheid 1 INHOUD Even voorstellen Wat is

Nadere informatie

Totaal screening vo2 West-Brabant. 10 % % heeft soms

Totaal screening vo2 West-Brabant. 10 % % heeft soms 214 215 onderzoek onderzoeksperiode totaal aantal leerlingen klas 2 klas 2 sept 214 - juni 215 7857 aantal afwezig aantal aantal vragenlijsten tijdens screening vervolgonderzoeken ingevuld 336 288 7521

Nadere informatie

STUDENTENPARTICIPATIE

STUDENTENPARTICIPATIE STUDENTENPARTICIPATIE Een beschrijvend onderzoek naar studentenparticipatie binnen Fontys Lieke van Berlo onderzoeker Dienst Studentenvoorzieningen INLEIDING OP STUDENTENPARTICIPATIE In de hedendaagse

Nadere informatie

Depressie in Zeeland

Depressie in Zeeland Depressie in Zeeland Kernpunten 15.000 119.000 19 jr en ouder ernstige depressieve klachten milde depressieve klachten ernstig depressieve klachten 19-24 jarigen 10 % 2012-2016 34% 57% 19-24 jarigen milde

Nadere informatie

Vignet Psychosociaal welbevinden, mbo. Beleid. Vragenlijst Psychosociaal welbevinden

Vignet Psychosociaal welbevinden, mbo. Beleid. Vragenlijst Psychosociaal welbevinden Vignet Psychosociaal welbevinden, mbo Vragenlijst Psychosociaal welbevinden U start nu met de vragenlijst. Let op: elke vraag wordt automatisch opgeslagen. Wanneer u op 'tussentijds stoppen' klikt, kunt

Nadere informatie

Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst

Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst Workshop KD vitaal werken Voorstellen Heidy & ontspanning Doel van de workshop: bewustwording op wat vitaal werken is, wat vitaliteits-ontwikkelingen

Nadere informatie

LANDELIJK NETWERK STUDENTENWELZIJN HOGER ONDERWIJS - 10 JANUARI 2019

LANDELIJK NETWERK STUDENTENWELZIJN HOGER ONDERWIJS - 10 JANUARI 2019 LANDELIJK NETWERK STUDENTENWELZIJN HOGER ONDERWIJS - 10 JANUARI 2019 Aandacht voor studentenwelzijn is er! Op 10 januari 2019 kwamen meer dan 100 professionals uit het hoger onderwijs samen als het Landelijk

Nadere informatie

Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers

Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers Position paper In samenwerking met: Inleiding In dit paper geven MantelzorgNL en JMZ Pro inzicht in wie jonge mantelzorgers zijn, welke problemen en risico s

Nadere informatie

Nota Universiteitsraad

Nota Universiteitsraad Nota Universiteitsraad UR nummer DMS nummer Aan : College van Bestuur Van : Universiteitsraad Opsteller : F.S. Baardman, E.J.E. Carpay Onderwerp : Actieplan Studentenwelzijn Status : Ter Bespreking Behandeling

Nadere informatie

Experiment tegen schooluitval

Experiment tegen schooluitval Experiment tegen schooluitval De effecten van intensieve coaching Marc van der Steeg (CPB) Roel van Elk (CPB) Dinand Webbink (Erasmus Universiteit Rotterdam) Opzet presentatie 1. Aanleiding 2. De interventie

Nadere informatie

Masterclass Studiekeuzegesprekken. Werken met risicoprofielen

Masterclass Studiekeuzegesprekken. Werken met risicoprofielen Masterclass Studiekeuzegesprekken Werken met risicoprofielen Opdracht 1 Schrijf de top 3 van uitvalfactoren binnen je eigen instelling/opleiding op. Schrijf de top 3 van succesfactoren binnen je eigen

Nadere informatie

LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020

LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020 1 LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020 FRANK VAN DER MEIJDEN (WETHOUDER GEZONDHEIDSBELEID) MARJON JACOBS (BELEIDSMEDEWERKER GEZONDHEIDSBELEID) TINEKE MEELDIJK (GGD) 2 DOEL VAN DEZE AVOND Integraal

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Welbevinden.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Welbevinden. Criteria en vragenlijst themacertificaat Welbevinden Middelbaar beroepsonderwijs Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Welbevinden.

Nadere informatie

E-health modules voor POH-GGZ. Ondersteun uw cliënt met Karify

E-health modules voor POH-GGZ. Ondersteun uw cliënt met Karify E-health modules voor POH-GGZ Ondersteun uw cliënt met Karify Waarom e-health? De zorg in Nederland verandert, en de GGZ dus ook. Op het gebied van budgetten, wetgeving en nieuwe eisen van verzekeraars

Nadere informatie

Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning

Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning Mastertraject Pedagogische Wetenschappen Socrates, ongeveer 2500 jaar geleden: Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar

Nadere informatie

Essentie van dit onderzoek

Essentie van dit onderzoek Invloeden op en gevolgen van academisch uitstelgedrag van eerstejaars pabostudenten Veloncongres 2015 Lennart Visser Fred Korthagen Judith Schoonenboom Essentie van dit onderzoek Dit onderzoek geeft inzicht

Nadere informatie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Dr. Karen Nieuwenhuijsen voor Arbeid en Gezondheid, AMC, Amsterdam Amsterdam, 17 juni 2016 Disclosure belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017 Dorpsprofielen gemeente Bunnik Carolien Plevier 29 september 2017 Maatschappelijke veranderingen: Vergrijzing Toename chronisch zieken Groter beroep op zelfredzaamheid en autonomie Verzakelijking relaties

Nadere informatie

Genootschap. Verantwoord werken aan. Vitaliteit en inzetbaarheid

Genootschap. Verantwoord werken aan. Vitaliteit en inzetbaarheid Genootschap Verantwoord werken aan Vitaliteit en inzetbaarheid Landelijk werkende organisatie met 80 professionals in werkveld arbeid en gezondheid Bevorderen van de gezondheid, inzetbaarheid en productiviteit

Nadere informatie

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Experimentele psychopathologie Op zoek naar de psychologische processen die een rol spelen bij het ontstaan, in stand houden en terugval van psychopathologie

Nadere informatie

Conclusies en aanbevelingen

Conclusies en aanbevelingen Achtergrondinformatie Opvoeding en opvoedingsondersteuning Gezondheid Lichamelijke en leefstijl gezondheid leefstijl en psychosociaal welbevinden Conclusies en aanbevelingen Ouderenmonitor Monitor kinderen

Nadere informatie

Blended video. Module Dubbele Diagnose. Versie 2.1

Blended video. Module Dubbele Diagnose. Versie 2.1 Blended video Module Dubbele Diagnose Versie 2.1 Inhoud Blended video carrousel Dubbele Diagnose pag. 3-4 Samen met cliënt kijken of mail sturen pag. 5-6 Evaluatie ter voorbereiding vervolggesprek pag.

Nadere informatie

Eenzaamheid. Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek. Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen

Eenzaamheid. Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek. Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen Eenzaamheid Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen Stellingen Eenzaamheid staat gelijk aan veel alleen zijn Waar:

Nadere informatie

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar

Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht Gezond! Een succesvolle aanpak tussen gemeente en zorgverzekeraar Utrecht gezond! Gemeente Utrecht en Door: Ellen van der Voorst en Victor Everhardt Achmea, divisie Zorg & Gezondheid werken samen

Nadere informatie

Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren?

Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren? Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren? Effectonderzoek naar de aanpak huiselijk geweld in de G4 Majone Steketee Katinka Lünnemann Bas Tierolf Belangrijkste

Nadere informatie

Online voorbereiden op de start van je opleiding

Online voorbereiden op de start van je opleiding Online voorbereiden op de start van je opleiding LIESBETH GEBBEN Aanmelders bij het domein Techniek kunnen in aanloop naar hun studie hun niveau verhogen door online courses te volgen op het gebied van

Nadere informatie

Vragenlijst themacertificaat Psychosociaal welbevinden Middelbaar beroepsonderwijs. Beleid

Vragenlijst themacertificaat Psychosociaal welbevinden Middelbaar beroepsonderwijs. Beleid Vragenlijst themacertificaat Psychosociaal welbevinden Middelbaar beroepsonderwijs Handig om bij de hand te hebben: Schoolplan of beleidsplan Schoolgids Protocollen Beleid 1. Welke van de volgende aspecten

Nadere informatie

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Alcohol en opvoeding 15 Ouders rond 2008 onderschatten alcoholgebruik van hun kinderen

Nadere informatie

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant:

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Bouwstenen nota volksgezondheid 2013-2016 Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Renate Martens en Ivanka van der Veeken Bouwstenen Evaluatieverslag nota volksgezondheid 2008-2011 Landelijke nota gezondheidsbeleid

Nadere informatie

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming incijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming Uitkomsten GGD-gezondheidspeiling 2016 Gezondheid van aren BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I

Nadere informatie

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte. Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van

Nadere informatie

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN 2 Hoogleraar Klinische Psychologie VU POH- GGZ in huisartsenpraktijk 3 E-health Wat bedoel ik daarmee? 4 Uitgangspunt:

Nadere informatie

Verslag sessie 3: seksueel grensoverschrijdend gedrag

Verslag sessie 3: seksueel grensoverschrijdend gedrag Verslag sessie 3: seksueel grensoverschrijdend gedrag a. Reactie discuttant (Erika Frans) De resultaten van Sexpert zijn gelijklopend met eerder onderzoek: o Meer vrouwen dan mannen zijn het slachtoffer

Nadere informatie

Digitale innovatie voor de jeugdgezondheidszorg. Op tijd de juiste zorg! 16 mei 2017 Anouk Wisse GGD Amsterdam

Digitale innovatie voor de jeugdgezondheidszorg. Op tijd de juiste zorg! 16 mei 2017 Anouk Wisse GGD Amsterdam Digitale innovatie voor de jeugdgezondheidszorg Op tijd de juiste zorg! 16 mei 2017 Anouk Wisse GGD Amsterdam 20 juni 2017 Inhoud Wat is de aanleiding voor de innovatie? Wat houdt de innovatie concreet

Nadere informatie

Ouderenmonitor 2011. Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen

Ouderenmonitor 2011. Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen Ouderenmonitor 2011 Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen De Ouderenmonitor is een onderzoek naar de lichamelijke, sociale en geestelijke

Nadere informatie

De Kracht van Zingen

De Kracht van Zingen De Kracht van Zingen S Y M P O S I U M 8 N O V E M B E R N Y E N R O D E B U S I N E S S U N I V E R S I T E I T S J A A K B L O E M H O O G L E R A A R H E A L T H C A R E C O N S U M E R S & E X P E

Nadere informatie

Chronische zieke werknemers: Werkbeleving & ziekteverzuim

Chronische zieke werknemers: Werkbeleving & ziekteverzuim Chronische zieke werknemers: Werkbeleving & ziekteverzuim dr. Nathalie Donders drs. Karin Roskes dr. Joost van der Gulden Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde Centrum voor Huisartsgeneeskunde, Ouderengeneeskunde

Nadere informatie

Resultaten screening. Boxmeer. 9 % % heeft soms 2014-2015. klas 2 VO 2014-2015. Medische problemen. gewicht. aandachtsleerlingen. ernstig ondergewicht

Resultaten screening. Boxmeer. 9 % % heeft soms 2014-2015. klas 2 VO 2014-2015. Medische problemen. gewicht. aandachtsleerlingen. ernstig ondergewicht 214-215 onderzoek onderzoeksperiode klas 2 VO 214-215 aantal mogelijke aandachtsleerlingen aantal vragenlijsten ingevuld 14 32 Medische problemen zien horen 9 heeft soms moeite met horen 17 2 ook met gehoorapparaat

Nadere informatie

Kansen voor gezondheid

Kansen voor gezondheid 10-6-2015 1 g Kansen voor gezondheid L a n g e r Jan Auke Walburg Vraagstelling Hoe kan je de gezondheid en het welbevinden van een populatie bevorderen zodanig dat: mentale en somatische ziektes afnemen

Nadere informatie

Psychosociale gezondheid van jongeren in Fryslân. November 2017

Psychosociale gezondheid van jongeren in Fryslân. November 2017 Psychosociale gezondheid van jongeren in Fryslân November 2017 Inleiding Hoe staat het met de psychosociale gezondheid van Friese jongeren? In 2015 zijn op de arbeidsmarkt voor het eerst meer mensen uitgevallen

Nadere informatie

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie Anja Huizink Adolescentie = grenzen verkennen Op zoek naar prikkels Brein in ontwikkeling Nucleus accumbens (basale ganglia): -

Nadere informatie

Datum 22 november 2016 Betreft Beantwoording schriftelijke Kamervragen van de leden Tanamal en Asante (beide PvdA) over mantelzorgende studenten

Datum 22 november 2016 Betreft Beantwoording schriftelijke Kamervragen van de leden Tanamal en Asante (beide PvdA) over mantelzorgende studenten > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Gertrude van den Brink, arts onderzoeker kinder MDL Erasmus MC Sophia Prof. J.C. Escher, kinderarts maag-darm-leverziekten CCUVN Familiedag, 20-10-2018

Nadere informatie

Duurzame Inzetbaarheid. Marieke Schapers Manager Hr Business Support & Aegon Health Center

Duurzame Inzetbaarheid. Marieke Schapers Manager Hr Business Support & Aegon Health Center Duurzame Inzetbaarheid Marieke Schapers Manager Hr Business Support & Aegon Health Center 1 Hoera! We worden steeds ouder Vergrijzing en ontgroening Ook op de arbeidsmarkt Gevolgen Uitstroom expertise,

Nadere informatie

Gezondheidsmonitor gemeente Neder-Betuwe

Gezondheidsmonitor gemeente Neder-Betuwe Gezondheidsmonitor 2016-2017 gemeente Neder-Betuwe Jolanda Terpstra & Meta Moerman, ism team Gezonde Kennis GGD Gelderland-Zuid Gemeenteraad, 21 september 2017 Opzet gezondheidsmonitor gezondheidsenquête

Nadere informatie

Ouderen en verslaving Dick van Etten Verpleegkundig Specialist GGZ Centrum Maliebaan

Ouderen en verslaving Dick van Etten Verpleegkundig Specialist GGZ Centrum Maliebaan Ouderen en verslaving Dick van Etten Verpleegkundig Specialist GGZ Centrum Maliebaan U moet de bakens verzetten en noch sterke drank, noch bier meer gebruiken: houdt u aan een matig gebruik van een redelijke

Nadere informatie

De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het?

De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het? De Studiekeuzecheck: voor wie werkt het? Onderzoek naar SKC bij de Randstad hogescholen Dr. F. Rutger Kappe 17 maart, Utrecht rutger.kappe@inholland.nl Opzet Landelijk overzicht SKC in het hbo Resultaten

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling

Nadere informatie

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 64%.

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 64%. Samenvatting gezondheidsbeleving, 2015 Het Internet Panel (DIP) is in maart 2015 benaderd over het onderwerp gezondheidsbeleving. De GGD doet elke 4 onderzoek naar de gezondheid van bewoners. Dit doen

Nadere informatie

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda

Nadere informatie

Inspiratie uit IJsland

Inspiratie uit IJsland Inspiratie uit IJsland Ninette van Hasselt & Jeroen de Greeff Allesisgezondheid 2018 330.000 inwoners Homogene bevolking Sterke civil society Scandinavische drinkcultuur IJSLAND Afname middelengebruik

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen gevolgd. Een jaar later: thuis, of naar het rusthuis? Bram Vermeulen Prof. dr. Anja Declercq

Kwetsbare ouderen gevolgd. Een jaar later: thuis, of naar het rusthuis? Bram Vermeulen Prof. dr. Anja Declercq Kwetsbare ouderen gevolgd. Een jaar later: thuis, of naar het rusthuis? Bram Vermeulen Prof. dr. Anja Declercq Opzet Vlaamse Ouderen Zorg Studie VoZs bevraagt kwetsbare ouderen: - die thuiszorg gebruiken

Nadere informatie

Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht

Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht Studiekeuzegesprekken: zinvol of onzin? Marieke de Bakker, Universiteit Utrecht Studiekeuzegesprekken: wat en waarom? Studiesucces Universiteit Utrecht over het algemeen goed, maar... Relatief veel uitval

Nadere informatie

Kwetsbaarheid en slapen

Kwetsbaarheid en slapen Kwetsbaarheid en slapen Nico De Witte Inhoud Kwetsbaarheid Slapen: operationalisering Resultaten Beschrijving dataset Prevalentie slaapproblemen in relatie tot leeftijd, geslacht, inkomen, rondkomen met

Nadere informatie

Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen

Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen Annemieke Spijkerman GGD NOG 18 mei 2017 Werkconferentie gezond ouder worden GGD Noord- en Oost-Gelderland 2 Doetinchem Cohort Studie, al 30 jaar! Doetinchem

Nadere informatie

De waarde van weten. EduAnalytics. Verhoogt uw studiesucces en onderwijskwaliteit

De waarde van weten. EduAnalytics. Verhoogt uw studiesucces en onderwijskwaliteit De waarde van weten EduAnalytics Verhoogt uw studiesucces en onderwijskwaliteit De waarde van weten EduAnalytics verhoogt uw studiesucces en onderwijskwaliteit Doelgericht aan de slag met EduAnalytics

Nadere informatie

RAPPORTAGE PANELRONDE KRACHTWIJKEN APRIL 2013. Thema: GEZONDHEID

RAPPORTAGE PANELRONDE KRACHTWIJKEN APRIL 2013. Thema: GEZONDHEID RAPPORTAGE PANELRONDE KRACHTWIJKEN APRIL 2013 Thema: GEZONDHEID Stadspanel Den Haag wordt gevormd door een groep inwoners van Den Haag, die met enige regelmaat wordt gevraagd om hun mening te geven over

Nadere informatie

Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo

Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo Online-dating in studiekeuzeprocessen voor een succesvolle doorstroming naar het hbo Cees Terlouw & Hans de Vries Workshop Studiekeuzeconferentie Utrecht, 29 september 2011 Kom verder. Saxion. KCOI - Kenniscentrum

Nadere informatie

De menselijke maat: Een wetenschappelijke onderbouwing Gerben Westerhof & Ernst Bohlmeijer

De menselijke maat: Een wetenschappelijke onderbouwing Gerben Westerhof & Ernst Bohlmeijer De menselijke maat: Een wetenschappelijke onderbouwing Gerben Westerhof & Ernst Bohlmeijer 1 Een praktijkvoorbeeld De verzorgende helpt de bewoner zich aan te kleden en pakt de deodorant. Bewoner: Ga weg

Nadere informatie

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Inhoudsopgave Psychosociale risico s? De nieuwe wetgeving De psychosociale risicoanalyse

Nadere informatie

het psychisch functioneren van de ouder, de tevredenheid van de ouders met de (huwelijks)relatie en de gezinscommunicatie. Een beter functioneren van

het psychisch functioneren van de ouder, de tevredenheid van de ouders met de (huwelijks)relatie en de gezinscommunicatie. Een beter functioneren van 9 Samenvatting 173 174 9 Samenvatting Kanker is een veel voorkomende ziekte. In 2003 werd in Nederland bij meer dan 72.000 mensen kanker vastgesteld. Geschat wordt dat het hier in 9.000 gevallen om mensen

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Roken, alcohol- en drugspreventie.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Roken, alcohol- en drugspreventie. Criteria en vragenlijst themacertificaat Roken, alcohol- en drugspreventie Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Roken, alcohol-

Nadere informatie

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Opzet Introductie GGD Hollands Midden Relatie tussen armoede, schulden

Nadere informatie

De eerste 100 dagen op het HBO

De eerste 100 dagen op het HBO De eerste 100 dagen op het HBO De eerste 100 dagen bij TP: hoe kunnen wij als opleiding de aansluiting verbeteren door middel van een progressiegerichte aanpak? Marjette Slijkhuis j.m.slijkhuis@pl.hanze.nl

Nadere informatie

SAMENVATTING Schadelijk gebruik van alcohol staat wereldwijd in de top vijf van risicofactoren die tot ziekte, arbeidsongeschiktheid of overlijden kunnen leiden. Het alcoholgebruik is stabiel of neemt

Nadere informatie

Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden?

Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden? Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden? Nooit te oud om te leren Gelderse bijeenkomst Consultatiebureaus voor Ouderen, 12-01- 2010, Provinciehuis, Arnhem Bankjes, buurtsuper, betaalbaar

Nadere informatie

Gezondheidsprofiel Boxtel Oost

Gezondheidsprofiel Boxtel Oost Gezondheidsprofiel Boxtel Oost Verbinden preventie-curatie Presentatie wijkteam 6 februari 2014 Marije Scholtens (GGD Hart voor Brabant), Nicole de Baat (Robuust) Programma 16.00 16.05 welkom en voorstelrondje

Nadere informatie

testbestand school, gemeente X 10 % % heeft soms

testbestand school, gemeente X 10 % % heeft soms 216-217 onderzoek onderzoeksperiode totaal aantal leerlingen klas 2 klas 2 VO sep-nov 215 28 aantal afwezig aantal mogelijke aantal vragenlijsten tijdens screening aandachtsleerlingen ingevuld 12 74 (38%)

Nadere informatie

34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016

34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs,

Nadere informatie

Inzichten in Vitaliteit: associaties met participatie en maatschappelijke kosten

Inzichten in Vitaliteit: associaties met participatie en maatschappelijke kosten Inzichten in Vitaliteit: associaties met participatie en maatschappelijke kosten Dr. Jorien Strijk Hanneke van Dongen, MSc, Eva van Steenbergen, MSc, Dr. Wanda Wendel-Vos, Dr. Vincent Hildebrandt Positieve

Nadere informatie

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt Hbo als emancipatiemotor Onderzoek met impact Hbo in vogelvlucht #hbocijfers Februari 2018 Hbo als emancipatiemotor 453.354 Ingeschreven studenten in studiejaar

Nadere informatie

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens

Nadere informatie

Workshops congres Studiesucces 2.0

Workshops congres Studiesucces 2.0 Workshops congres Studiesucces 2.0 In dit document vindt u een overzicht en een beschrijving van de workshops die worden aangeboden tijdens het congres. De workshops zijn verdeeld over vijf thema s. We

Nadere informatie

Gap Year onderzoek. 1. Uitkomsten Jongeren

Gap Year onderzoek. 1. Uitkomsten Jongeren Samenvatting Gap Year onderzoek Mei 2012 Gap Year onderzoek In april 2012 hebben het Europees Platform en de Nuffic onderzoek gedaan naar de toekomstplannen van leerlingen na hun eindexamen. De focus van

Nadere informatie

Kenniswerkplaats Tienplus

Kenniswerkplaats Tienplus Workshop Jeugd in Onderzoek Kenniswerkplaats Tienplus Laagdrempelige ondersteuning van ouders met tieners in Amsterdam http://www.kenniswerkplaats-tienplus.nl Triple P divers Marjolijn Distelbrink Verwey-Jonker

Nadere informatie

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen

Nadere informatie

Gezond en vitaal richting pensioen

Gezond en vitaal richting pensioen Gezond en vitaal richting pensioen Hoe blijven medewerkers gezond, vitaal en inzetbaar tot aan hun pensioen (en daarna)? Wouter Schouten adviseur bedrijfszorg Pensioen < 2008 Pensioen > 2018 Medewerkers

Nadere informatie

Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs

Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs Ilse Laurijssen & Ignace Glorieux Onderzoeksgroep TOR - Vrije Universiteit Brussel Studiedag SSL: 'Hoger onderwijs: kiezen en winnen? X www.steunpuntssl.be

Nadere informatie

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd

Nadere informatie

Denk alvast over de volgende vraag na:

Denk alvast over de volgende vraag na: Denk alvast over de volgende vraag na: Wat is uw beste schoolervaring als leerling/student? (dus toen u zelf nog in de schoolbank zat; welk vak, school, opleiding, docent etc) Jos Gipmans Manager Cursisten

Nadere informatie

Actieplan Studentenwelzijn

Actieplan Studentenwelzijn NETWERK STUDENTENWELZIJN 2018 Actieplan Studentenwelzijn Jolien Dopmeijer, Nikkie Gubbels Rutger Kappe, Rob Bovens, Jannet de Jonge, Claudia van der Heijde, Peter Vonk, Reinout Wiers 20-2-2018 Actieplan

Nadere informatie

Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae

Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae 184 Welbevinden en hoofdpijn bij adolescenten: de rol van zelfregulatie In dit proefschrift is de rol van zelfregulatie processen voor het welbevinden van

Nadere informatie

Adverse Childhood Experiences:

Adverse Childhood Experiences: Adverse Childhood Experiences: Mentale en fysieke gevolgen bij jeugdigen met een verstandelijke beperking Jaarcongres Kinder- en jeugdpsychiatrie 30 oktober 2018 Esther Moonen, Verpleegkundig Specialist

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Depressie

Online Psychologische Hulp Depressie Online Psychologische Hulp Depressie 2 Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Depressie van. Je krijgt uitleg over wat een depressie is en hoe jou kan helpen

Nadere informatie

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering Signaleren, volgen en verdiepen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, Verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie