C H I P & W E R F. Jumbo Javelin. Deze maand: Conditiebewaking bij de Koninklijke Marine. M a r i n e T e c h n o l o g y de E E 7-8 / 04

Transcriptie

1 C H I P & W E R F M a r i n e T e c h n o l o g y de E E 7-8 / 04 Deze maand: Jumbo Javelin Conditiebewaking bij de Koninklijke Marine The Motor Ship Marine Propulsion Conference 2004

2 S3 CQ PERSONEEL VOOR DE MARITIEME SECTOR APPROVED SEAFARER MANNING OFFICE S\ Accredited IS O by ttib Dutch Comdlfor Accréditation V C A * Postbus 3G36 213G KA Hoofddorp Tel: G23-557G1G1 Fax: G info@lowland.com LOWLAND INTERNATIONAL

3 J u l i/ A ugustus 2004 Inhoudsopgave Artikelen 14 Jumbo Javelin Zwareladingrederij Jumbo Ship heeft er een nieuwe aanwinst bij: Jumbo Javelin. Het schip is de eerste uit een serie van twee, gebouwd op de werf Damen Galatz in Roemenië. Zusterschip Fairpartner wordt in september in de vaart genomen. De Jumbo Javelin is 143 meter lang en is uitgerust met twee scheepskranen met elk een hijsvermogen van achthonderd ton. Jakob Pinkster doet uitgebreid verslag over dit nieuwe schip van Jumbo. Conditiebewaking bij de Koninklijke M arine 1 4 mv Jumbo Javelin 2 0 M o to rjach t Ilona 2 7 Conditiebewaking bij de Koninklijke M arine 3 3 The M o to r Ship M arine Propulsion Conference Introductie van de CCV Rules 4 0 O ntw erp ballastloos schip 4 2 Algem een S e cretaris KNVTS blikt terug De kosten voor onderhoud van technische systemen zijn over de hele linie vaak erg hoog. Tegenwoordig levert conditiebewaking een kostenbesparing op als alternatief voor diverse visuele inspecties. Naast de directe kostenbesparingen op het onderhoudsbudget, heeft conditiebewaking een belangrijk aandeel in de operationele gereedheid van de scheepssystemen en dus gevechtskracht op zee. Een artikel over conditiebewaking bij de Koninklijke Marine door marineofficier Harry Lijzenga. The M o to r Ship M arine Propulsion Conference Tijdens The Motor Ship Marine Propulsion Conference 2004 in Amsterdam hielden meer dan twintig sprekers een voordracht over actuele onderwerpen op het gebied van maritieme technologie. Hoewel de belangstelling voor deze conferentie niet groot was, was het een boeiende bijeenkomst, zo schrijft Kees Verkleij. Terugblik Algemeen S ecretaris KNVTS Eerder al werd het aangekondigd op de algemene ledenvergadering van de KNVTS: Hans Burger stopt per 1 september 2004 als Algemeen Secretaris. Toen ik in 1996 werd benaderd voor de functie, kon ik niet vermoeden dat er een aantal fijne verenigingsjaren voor de nieuwe functionaris in het verschiet lagen, aldus Hans Burger in zijn terugblik. Rubrieken 2 Nieuw s 5 M aand M aritiem 1 0 M a ritie m e M a rk t 1 2 Kom pas op Den Haag L eze rs schrijven co Literatuuropgave 5 0 Productinfo 5 2 V erenigingsnieuw s Omslag: Jumbo Javelin (foto Flying Focus) S C H I P f W ^ 1=1 r = m a m m a m d. z e e h

4 Nieuws Programma tweedaagse conferentie European Shipbuilding, Repair and Conversion HBOopleiding zoekt samenwerking met bedrijven voor vierdejaars Bij deze uitgave van Schip & W erf de Zee vindt u het programma van de tweedaagse conferentie van de C E M T (Confederation of European Maritime Technology Associations). D e conferentie wordt georganiseerd door RIN A en IM arest en vindt plaats in Londen op 2 en 3 november aanstaande. Nederland scheepvaartland moet koppositie behouden Scheepvaart is traditioneel een internationale activiteit. Voor succesvol ondernemerschap in deze sector is goede bekendheid met de diverse (fiscale) aspecten van het investeringsklimaat in andere landen cruciaal. O m hieraan tegemoet te komen geeft de internationale scheepvaartgroep van Ernst & Young sinds 1998 jaarlijks de Shipping Industry Almanac uit. Dit boekwerk bevat een gedetailleerd overzicht van het (fiscale) investeringsklimaat in de eenendertig belangrijkste scheepvaartlanden. Uit de vergelijkende informatie (alle beschreven landen worden weergegeven volgens hetzelfde stramien) kunnen parallellen worden getrokken, maar ook de verschillen komen duidelijk aan bod. Uit de nieuwste uitgave blijkt dat Nederland sinds de invoering van het tonnageregime in 1996 een stevige positie heeft weten te veroveren als aantrekkelijk scheepvaartland. Echter, landen als België en Frankrijk en eerder Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hebben inmiddels ook een tonnageregime ingevoerd. Het systeem van deze landen biedt meer voordelen. Hierdoor kunnen ze voor scheepvaartondernemingen aantrekkelijker zijn dan Nederland. Volgens Ernst & Young vraagt dat om aandacht van de overheid, die dit heeft opgepakt en een evaluatie van het maritieme fiscale pakket heeft uitgevoerd. Hieruit is een aantal aanbevelingen voor verbetering van het Nederlandse scheepvaartregime gekomen. Eén aanbeveling is reeds wettelijk ingevoerd. Dit is een stap in de juiste richting, maar nog niet genoeg. Het aantal schepen dat kwalificeert voor het tonnageregime moet bij voor - beeld verruimd worden. Daarnaast zou de overheid ook een impuls moeten geven aan het investeren in schepen. Voor meer informatie of een exemplaar van de Shipping Industry Almanac kunt u contact opnemen met: Karel Zwaan, woordvoerder Tel: Mobiel: De HBO-scheepsbouwopleiding in Nederland, Scheep - bouwkunde Delft, zoekt samenwerking met bedrijven voor haar vierdejaars studenten. Er wordt gezocht naar innovatieve projecten waar de studenten zich vier maanden lang mee bezig kunnen houden. De studenten zijn er aan toe zich vast te bijten op vernieuwing, conceptueel ontwerpen en marktgericht denken. Het mag lopen van bijvoorbeeld een concept van huurboten voor de grijze golf tot het uitwerken van een rompvorm voor snelle passagiersschepen op de Wolga. W at kunnen bedrijven verwachten? Allereerst een waarschuwing. Het is een leertraject voor de studenten; op het laatst hebben zij pas de competenties aangeleerd om de opdracht helemaal goed uit te voeren. Wel is gebleken dat de ideeën vaak aanleiding geven tot het aanscherpen van uw zienswijze. Het is gezellig en nuttig om met de studenten samen te werken. U mag best wat van ze vragen; een marktonderzoek, een sterkteontwerp of bijvoorbeeld een literatuuronderzoek, aldus W. Scheper van Scheepsbouwkunde Delft. De werkzaamheden worden uitgevoerd in de vier maanden tussen september en januari en in groepen van vier. Deze vierdejaars studenten hebben al een gedegen kennis van scheepsbouwkunde. Ze werken zelfstandig, met sturing van de kant van het bedrijf en met begeleiding vanuit de school. Wie een idee heeft waar de studenten mee aan de slag kunnen, kan contact opnemen met de heer W. Scheper van Scheepsbouwkunde Delft: Veldzigtlaan C D Haarlem Tel: Mobiel; wim.scheper@inholland.nl Koninklijke onderscheiding voor Haddo Meijer Haddo Meijer (60), voormalig Nedlloyd-bestuursvoorzitter en huidig non-executive director van Koninklijke P&O Nedlloyd, is benoemd tot O f ficier in de Orde van Oranje Nassau. Meijer ontving de Koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Ivo Opstelten van Rotterdam rond de opening van de nieuwe vleugel van het Maritiem Museum in de Maasstad. De uitbreiding van het museum kwam tot stand door bijdragen van Koninklijke Nedlloyd en de Stichting Nedlloyd Pensioenfonds. Haddo Meijer dankt zijn onderscheiding niet alleen aan zijn verdiensten in het bedrijfsleven, maar ook aan de bijzondere maatschappelijke betrokkenheid die hij tijdens zijn actieve loopbaan heeft getoond, onder meer bij het Criminaliteitsbeheersing Platform Rotterdam en in het onderwijs. Meijer was bestuurslid van Nedlloyd sinds 1991 en vanaf 2002 voorzitter van de Raad van Bestuur. Vanaf 2000 was hij tevens vier jaar voorzitter van het Executive Committee van P&O Nedlloyd. Onder Meijers voorzitterschap bereikte P&O Nedlloyd afgelopen april de lang gekoesterde beursnotering.

5 Ing. P. Mast benoemd tot manager Marine Services Nederland Ing. P. Mast is per 1 juni 2004 benoemd tot Manager Marine Services Nederland en Senior Principal Surveyor van Lloyd's Register EM EA te Rotterdam. Hij volgt de heer dipl.-ing. M. Rasica op, die na ruim 29 dienstjaren per 1 juli 2004 met pensioen is gegaan. M ast trad in 1988 in dienst bij Lloyd's Register als Engineer Surveyor. N a zijn promotie tot Senior Surveyor en Surveyor in Charge van het kantoor in Vlissingen, bekleedde hij op het hoofdkantoor in Engeland diverse managementposities binnen de afdeling Fleet Services. Sinds 1999 was hij Manager Marine Operations Nederland. Ook de heer A.G. Deen is - naast zijn huidige functie als Surveyor in Charge, Port of Rotterdam - per 1 juni 2004 benoemd tot M a nager Marine Operations N e derland. I Het Marine Business Develop - ment team wordt gevormd door ing. J.W. Roobol en ir. P. Moeyaert, samen met de Surveyors in Charge van de kantoren in Vlissingen, Groningen (Haren), Amsterdam en Rotterdam. Ir. T.F. van der W erff blijft als Manager Plan Approval Centre EM EA Rotterdam verantwoordelijk voor de Plan Approval activiteiten. New contracts for Kotug d O T U G " i L I. ÜL'J U K T -ïi O T H E R P O R T S Pacific International Lines of Singapore (PIL) and Wan Hai Lines, Taipei will start a new joint service between the Far East and Europe. Their container vessels (capacity between 2400 and 2700 T EU ) will call Rotterdam on a weekly basis. In stiff competition Kotug was awarded the towage contract with both PIL and Wanhai for assistance to their container vessels in the port of Rotterdam. Furthermore the M SC Flamina, 304 meters, is the first container vessel of the new M SC Silk Service (a Far East service) that will call Rotterdam. Kotug also concluded a new towage contract with A C L (Atlantic Container Line Ltd.) for towage assistance to their con-ro vessels calling the port of Bremerhaven on a weekly basis as from 1 July A C L owned by Grimaldi has good experience with the competitive towage services of Kotug in Germany as they exclusively make use of Kotug's services in the port of Hamburg. From June until October 2004, Kotug tugs will be performing around nine pontoon transports from Antwerp, Rotterdam and Bremen to Hammerfest Norway. The Ugland standard North Sea barges (varying from 4100 gt to 6700 gt) are loaded with construction materials for the new Statoil L N G project Sn0hvit'. The contract has been awarded to Kotug through brokerage of L K L Oceantrade in Schiedam. Opdracht van Amerikaanse marine voor Beele Engineering Lloyd s Register s classed fleet has reached an all time high Beele Engineering B.V. te Aalten heeft de opdracht verworven voor levering van het RISE-systeem voor de nieuwe T-AKE-klasse bevoorradingsschepen van de Amerikaanse marine. Het RISEsysteem wordt toegepast voor het brandwerend, schokbestendig en water- en gasdicht afdichten van kabel- en buisdoorvoeringen aan boord van de nieuwe schepen. Naast het RISE-systeem levert Beele Engineering ook CSD-pluggen, waarmee doorvoeropeningen voor buizen brandwerend en gas-, rook- en waterdicht worden afgedicht. De T -A K E klasse wordt gevormd door twaalf schepen die tussen 2005 en 2010 in de vaart worden genomen. De schepen zijn bedoeld voor het bevoorraden van de Amerikaanse strijdkrachten ter zee. Naast ammunitie en reserveonderdelen zullen de schepen ook voedsel van nabijgelegen havens of speciaal toegeruste bevoorradingschepen naar de Amerikaanse vloot brengen. Taking into account world order book share, currently at 21.2 million gt, the combined tonnage of the existing fleet and ships on order far outstrips the 1979 total. The figure today is some 135 million gt, while in 1979, the combined total comprised some 124 million gt. During the 25 years since its previous high, 136 million gt of completions and transfers into class have taken place. In tonnage terms, collectively, over 75% have been oil tankers, bulk carriers and container ships. In terms of the number of ship, these three types collectively account for 50 % of the classed fleet. Other than these three main ship types, significant growth has been experienced in other sectors, most significantly in the specialised L N G and passenger ship markets. O f those built over the past 25 years, 45% of the existing L N G tanker tonnage and 46% of the existing cruise ship tonnage are currently classed by Lloyd's Register. Lloyd's Register continues to do well in the major shipbuilding countries, with over half of its 21.2 million gt order book placed in Korean yards. Currently, more ships are being built to Lloyd's Register class in Korea than with any other classification society.

6 Nieuws Fusie KIVI en NIRIA: samen één sterke vuist Tricolor wreck removal resumed Maatschappelijke aandacht voor techniek staat bovenaan onze agenda, aldus voormalig TNO-topman Jan Dekker, de huidige voorzitter van Nederlands' grootste technieklobby die door de fusie van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI) en de Nederlandse Ingenieursvereniging (NIRIA) is ontstaan. Op 8 juni gaven de ledenraden van beide beroepsverenigingen het groene licht voor een samengaan. De fusievereniging gaat verder onder de naam KIVI-NIRIA en telt circa leden. Door te fuseren kan de nieuwe vereniging een krachtiger signaal afgeven in het belang van techniek en ingenieurs. Het Nederlandse innovatiebe leid komt onvoldoende van de grond. In politieke discussies is de rol van technologie bij het oplossen van maatschappelijke problemen ten onrechte nogal vaak onderbelicht. Ingenieurs hebben geen uitzicht op doorslaggevende verbeteringen van de kennisinfrastructuur en krijgen nauwelijks de ruimte om nieuwe technologieën toe te passen. Daarom achten de beide verenigingen de tijd rijp om het heft in eigen handen te nemen door samen één sterke vuist te maken. De verdeeldheid tussen HBO-ingenieurs en TU-ingenieurs is verleden tijd. Er is nu een duidelijk gemeenschappelijk belang: de versterking van de positie van technologie en ingenieurs. Dekker: We moeten duidelijk maken dat ingenieurs een echte bijdrage leveren aan de maatschappij. Dat is onze plicht. En dat kan veel beter vanuit één krachtige vereniging. ATRICOLOR SALVAGE * The wreck removal of the Tricolor', the vehicle carrier that was lost in December miles off the French coast in the English Channel, is resumed in May. The vessel was already cut into nine sections, four of which remained on the seabed. The remaining sections will be lifted and transported to Zeebrugge. All the cutting work on the vessel finished last year before the operation was halted in November due to adverse weather conditions. The 1987-built Tricolor was lost following a collision with the container ship Kariba. The Tricolor was en route to Southampton from Antwerp, laden with nearly 3,000 luxury cars. It also carried some 2,000 tonnes of bunker oil. The vessel suffered severe damage and she went down in less than half an hour. Thankfully all crewmembers were rescued. The wreck has been ordered to be removed by the French A u thorities. So far the Combinatie Berging Tricolor, the consortium responsible for the wreck removal operation, has performed all eight required cuts and has removed five of the nine sections from the seabed. The remaining sections will be partially lifted and any remaining section debris will be cleared by the floating sheerlegs Taklift 4', equipped with a special wreck grab. Besides removing the remaining sections, the salvors will recover other debris within the wreck site. This includes all cars that have slipped out of the vessel into the sea. A s there may still be small quantities of oil trapped on board the vessel, an anti pollution vessel will be stationed next to the Tricolor to prevent oil from escaping the scene. Depending on weather conditions, the work is expected to be completed in or around September of this year. Zeeuwse Innovatieprijs Emergo voor Trident Tijdens het Zeeuws Innovatie Evenement in Kamperland op 17 juni nam Trident uit Terneuzen de Zeeuwse Innovatieprijs Emergo' in ontvangst. De jury oordeelde dat de onderwater habitat' van T rident voldoet aan alle criteria voor een belangwekkende innovatie. De gouden Luctor'- onderscheiding ging naar T N C International uit Goes. De directeur van Trident, de heer Huybregts, nam de Innovatieprijs van de heer De Kok, gedeputeerde Economische Zaken van Provincie Zeeland, in ontvangst: een kunstwerk van de Zeeuwse Kunstenares Teja van Hoften. De Zeeuwse Innovatieprijs Emergo wordt jaarlijks uitgereikt aan het Zeeuwse bedrijf dat heeft aangetoond een innovatie te realiseren en hiervan zichtbaar de vruchten te plukken. Uit de elf genomineerden ging de prijs dit keer dus naar Trident uit Terneuzen. De door Trident bedachte en ontwikkelde habitat bestaat uit een water- en luchtdichte tent die om de schroefas van een schip wordt geplaatst. Door lucht in de tent te blazen, ontstaat een luchtbel onder water. Dat maakt het mogelijk in een droge ruimte de seal' (dit is de olie- en waterkering) van de schroefas te repareren, terwijl het schip in het water ligt. Een grote kostenbesparing voor de reder, die anders deze reparatie in een droogdok moet uitvoeren. Wereldwijd bewijst de vinding al zijn diensten. Zo heeft Trident de afgelopen weken reparaties uitgevoerd in Singapore, de Bahamas en Dubai. Kortom, daar waar de klant wil dat de reparaties worden uitgevoerd. En dit is geen probleem voor de onderwater habitat; deze gaat namelijk gewoon in een koffer mee het vliegtuig in. Trident en haar Amerikaanse partners mogen als enige ter wereld deze reparatie uitvoeren. Syntens heeft Trident geholpen met octrooiaanvragen. Het Zeeuws Innovatie Evenement met als thema Onder - nemen = Innoveren' was met zo'n 250 deelnemers een groot succes. Het evenement werd mede mogelijk gemaakt door de provincie Zeeland.

7 Opdrachten M erw ed e boekt tw ee veerschepen voor B ornholm strafikken Merwede Shipyard zal in samenwerking met de Volharding Groep twee Ro-Ro veerschepen bouwen voor de Deense rederij Bornholmstrafikken. Ze zijn bestemd voor de route Kopenhagen - Ronne - Ystad. De schepen, bouwnummers 702 en 703, krijgen de volgende hoofdafmetingen: Lengte * o.a. Lengtei i Breedte mal Holte dek 3 Holte dek 5 Ontwerpdiepgang mal Draagvermogen hierbij Maximum diepgang mal 124,90 m 115,10m 23,40 m 8.60 m 14,30 m 5,30 m 3000 t 5.60 m Draagvermogen hierbij 3630 t In de Oostzee, waar het soortelijke gewicht van het water kleiner is - 1,015 t/m 3 - zijn de draagvermogens iets kleiner. De schepen zullen plaats bieden aan 400 passagiers, waarvoor 60 hutten beschikbaar zijn. De autorijdekken hebben een gezamenlijke opstellengte van 1235 m, bij een rijstrookbreedte van 3,10 m en een vrije hoogte van 4,50 m. De beide schepen moeten in april van het volgende jaar tegelijk in de vaart komen. Met de opdracht is circa 76 miljoen euro gemoeid. Impressie van de nieuwe veerschepen voor Denemarken B u lkcarrier voor Vroon Rederij Vroon, Breskens, heeft van een rederij in Hongkong de opdracht voor de bouw van een tons bulkcarrier overgenomen. De Sm it b es telt tw e e Damen ASD sleepboten Het contract tussen Smit en Damen Shipyards Gorin- kiel van dit schip, met de afmetingen L x B = 190 x 32 m, is in april van dit jaar gelegd bij een Japanse werf in Oshichem voor de bouw van twee ASD Tugs 2810 is op 21 april getekend. De levering van de eerste boot zal plaatsvinden in de tweede helft van augustus, de tweede zal in het voorjaar van 2005 worden overgedragen. De schepen zullen worden ingezet in de Panamare- gio. Vrachtschip Onego Traveller Tewaterlatingen De Onego Traveller, bouwnummer 624, oorspronkelijk Vennendiep, is op 12 juni bij Bodewes Scheepswerven Hoogezand te water gelaten. Het is een zusterschip van de kortelings opgeleverde Onego Merchant (zie SW Z juni 2004, blz. 5). Onder bouwnummer 623 is het zusterschip Veelerdiep in afbouw. ASD Tug Overdrachten Balticborg Prestige De oplevering van de Balticborg heeft onlangs plaatsgevonden door Volharding Shipyards aan de Koninklijke Wagenborg Shipping te Delfzijl. Het schip zal in timecharter gaan varen voor Kappa Kraftliner in Zweden. Het casco van de Balticborg is vervaardigd bij Daewoo Shipyards in Roemenië. De afbouw vond plaats bij Volharding Shipyards, locatie H arlingen. Het zusterschip, de Bothniaborg, bevindt zich daar in een vergevorderd stadium van afbouw. In een volgend nummer hopen we een uitgebreide beschrijving van dit bijzondere type schip te plaatsen. (Voor enige informatie: zie SW Z juni 2004, blz. 4.) Bij Bodewes Millingen heeft eind mei de overdracht plaats gevonden van de te Millingen afgebouwde Riverliner 1145E Prestige, bouwnummer 908. Het schip zal primair worden ingezet voor vrachtvervoer, maar is wel voorzien van een hefbaar stuurhuis voor het vervoer van containers in vier lagen. Het 110 m lange schip heeft een maximaal laadvermogen van 2500 t bij een diepgang van 3,18 m. Het is uitgerust met een M TU-m otor met een vermogen van 1324 kw voor aandrijving van een in een straalbuis geplaatste schroef. Verder is de Prestige voorzien van een boegschroef welke wordt aangedreven door een 390 kw DAF-motor.

8 Luymes Kinne De Koninklijke Marine heeft op 3 juni het hydrografische opnemingsvaartuig Luymes in dienst gesteld. Het is een zusterschip van de al eerder in dienst gestelde Snellius. De rompen van beide schepen zijn door Damen Galatz in Roemenië volgens een Nederlands ontwerp gebouwd. De afbouw vond plaats bij De Schelde in Vlissingen. In een volgend nummer hopen we een beschrijving van de Snellius en de Luymes te publi- Ferus Smit heeft op 4 juni het vrachtschip Kinne, bouwnummer 356, overgedragen aan rederij Kinne te Delfzijl. Het schip, dat op 24 april in Foxhol te water is gegaan, is Flinterborg het vierde van het type Trollmax dat de werf heeft opgeleverd. Voor een beschrijving van de Trollmax-schepen, zie SW Z november 2003, blz. 45. Sirocco Scheepswerf Peters te Kam pen heeft op 18 juni het vrachtschip Sirocco, bouwnummer 806, aan Tilma Shipping te Oostmahorn overgedragen. Het schip was op 7 mei te water gegaan. De Sirocco is van het type PCP 6000 en heeft de volgende kenmerken: Lengte 111,40 * o.a. m Lengten 108,02 m Breedte 13,35 m Holte 9,10 m Netto tonnage 1559 Bruto tonnage 3991 Cassiopeia Cassiopeia, bouwnummer 53, is het eerste door Holland Jachtbouw in Zaandam gebouwde motorjacht dat op 28 juni werd opgeleverd aan een Amerikaanse eigenaar. De tewaterlating van de Cassiopeia vond plaats op 25 mei (foto: Holland Jachtbouw) De afmetingen zijn: Lengte Lengtej j 32,09 m 27,20 m * o.a. Draagvermogen 6000 t Containercapaciteit 144 T E U De hoofdmotor is een W artsila diesel, type 6L26, van 2040 kw. De schepen van dit type zijn ingericht voor het vervoer van gevaarlijke stoffen volgens Solas II reg. 65. Het is het tweede schip van het type PCP 6000, dat door scheepswerf Peters is gebouwd. Het zusterschip A ltena werd in januari van dit jaar aan de eigenaren te Spijk overgedragen. Breedte o.a. 6,84 m Diepgang max. 1,93 m Waterverplaatsing 104 t De romp, met knikspant, en de bovenbouw zijn van aluminium gebouwd. Twee D D C /M T U 16V M90 dieselmotoren van elk 1324 kw bij 2300 tpm geven het schip een maximum snelheid van 27 kn, waarbij het schip gaat planeren. Om ruimte te sparen en een gunstige gewichtsverdeling te verkrijgen, is gekozen voor een V-drive', waarbij de motoren achter de tandwielkasten staan. De accommodatie omvat de eetsalon en de kombuis voorop het hoofddek en achterop de salon met daartussen het half-deck' stuurhuis. Onderdeks zijn er een eigenaarsuite over de volle breedte De Flinterborg, bouwnummer 636, is op 26 juni in Delfzijl door Bodewes Shipyards, Martenshoek overgedragen. De Flinterborg is het derde schip uit een serie van vijf voor de Flinter Groep te Paterswol- Pride de. De Flinterbaltica (november 2003) en Flinterbothnia (februari 2004) gingen hem voor. Voor nadere bijzonderheden en foto, zie SW Z januari 2004, blz. 8. Scheepswerf De Schroef1 in Sluiskil heeft de grootste binnenvaarttanker die ooit door de werf werd gebouwd, opgeleverd aan Dagevos Shipping te Wemeldinge. Het betreft een type C tanker met een inhoud van 6000 m3. Het schip heeft de naam Pride gekregen. Het vaartuig is voorzien van een installatie voor ladingverwarming en van een dubbel laad- en lossysteem met elektrische aangedreven ladingpompen. De Pride is tevens inzetbaar als bunkerschip. Het voortstuwingsvermogen wordt geleverd door een 8-cilinder ABC-motor van 1765 kw bij 1000 toeren. De binnenvaarttanker beschikt over een 600 kw boegschroef en een 350 kw hekschroef, die beide elektrisch worden aangedreven. Stroom wordt geleverd door twee generatoren van respectievelijk 963 en 484 kva. M y W ay en twee tweepersoons gastenhutten, voorin de verblijven voor vier bemanningsleden en achterin een lazaret voor two My Way, een type C binnenvaarttanker, is eind juni aan de eigenaar overgedragen door de scheepswerf L. Boer te Sliedrecht. Deze werf verzorgde de afbouw onder toezicht van Smits Machinefabriek te Krimpen. Het 110 m lange schip is uitgerust met twaalf verwarmde tanks met een gezamenlijke inhoud van 5415 m3. Aan de ijk bedraagt de diepgang 4,20 m en het laadvermogen 4250 t. Het lossysteem bestaat uit zes op dek geplaatste wormpompen, die ook geschikt zijn voor de overslag van zware producten. De voortstuwing wordt geleverd door een 8-cilinder ABCmotor, als aandrijving voor een vaste schroef in straalbuis. Een 710 kw hulpset verzorgt de stroomvoorziening, onder meer voor de ladingpompen. personal watercraft and other essential toys'. De werf bouwde tot dusver alleen luxe zeiljachten.

9 V issolela A rklow Rover Door scheepswerf De Hoop te Lobith is op 1 juli het offshore werkschip Vissolela, bouwnummer 393, overgedragen aan de Franse rederij Sonasurf. Voor de belangrijkste gegevens, zie SW Zjanuari 2003, blz. 7. Barkmeijer Stroobos heeft op 16 juli de Arklow Rover, bouwnummer 304, overgedragen aan de Ierse rederij A r klow Shipping Ltd te Arklow. Het schip was op 4 juni te water gelaten. Het is een zusterschip van de Arklow River (beschreven in SW Z december 2003, blz. 28). W isby V erity Ferus Smit te Leer heeft op 6 juli de tanker Wisby Verity, bouwnummer 344, opgeleverd aan de Zweedse rederij Wisby Tankers. Het schip was op 15 mei te water gelaten. Het ontwerp van de tanker is afgeleid van dat van de Bro G-schepen die recentelijk door Ferus Smit zijn gebouwd (zie onder meer de Bro Granite in SW Z april 2004, blz. 6). Omdat in de Wisby Verity een zwaardere motor moest wor- den geplaatst, is de machinekamer - en dus het hele schip - met circa 1,5 meter verlengd. Ook heeft het schip een groter dekhuis gekregen. Simba III, Kiboko II en Nyangumi II In een half jaar tijd heeft D a men Shipyards Gorinchem drie sleepboten van het type A SD Tug 3110 opgeleverd aan de Kenya Ports Authority in Kenia. In februari de Simba III, bouwnummer , in mei de Kiboko II, bouwnummer , en in juli de N y angumi II, bouwnummer Zij worden ingezet in de haven van Mombasa, een voorname im- en exporthaven voor Oost-Afrika en vooral een belangrijke aanloophaven voor cruiseschepen, zoals voor de Queen Elisabeth. In de haven is sleepboothulp verplicht, uit veiligheids- en milieuoverwegingen. De afmetingen van de boten zijn: L x B x H = 30,82 x10,20 o.a. o.a. x 4,80 m; de diepgang achter bedraagt 4,80 m. Voor de voortstuwing zorgen twee Caterpillar dieselmotoren, type 3516 T A HD, van elk 1725 kw bij 1600 tpm. Deze drijven Rolls Royce roerpropellers, type U S 205, aan met vijf bladen, een diameter van 2400 mm en voorzien van straalbuizen. Hoewel de prestaties van de boten onderling iets verschillen, gelden hiervoor ongeveer de volgende waarden: Snelheid vrijvarend 13 kn Paaltrek vooruit 58 t Paaltrek achteruit 54 t Het elektrische vermogen wordt geleverd door twee C a terpillar sets, type 3304B T, van elk 106 kva, en een C a terpillar 3304B N A havenset van 60 kva. De boten zijn uitgerust met een hydraulisch werkende, gecombineerde anker-/sleeplier op het voordek. Deze heeft een trekkracht van 18 t bij 11 m /m in en van 9 t bij de dubbele snelheid; de houdkracht is 130 t. Op het achterdek omvat de uitrusting: een Mampaey sleephaak, SW L 65 t, een elektrisch aangedreven Kraaijeveld kaapstander van 5 t bij 15 m/min en een hekrol van 1250 x 550 mm. De drie boten zijn uitgerust voor brandbestrijding, met een Sterling brandbluspomp van 600 m3/h bij 10 bar, aangedreven door een Caterpillar diesel, type 3306B en twee Ajax monitors van elk 300 m3/h. De Nyangumi II is verder - als enige van de drie boten - uitgerust voor duik- en bergingswerkzaamheden, oliebestrijding en het behandelen van boeien. Voor duikwerkzaamheden is een 20- voets container geplaatst, met daarin een decompressiekamer, compressoren en verdere duikuitrusting. Voor het bestrijden van olievervuilingen beschikt de boot De ASD Tug Kiboko II werd in mei opgeleverd (foto: Damen Shipyards) over 400 m oliescherm en een skimmer met een capaciteit van 20 t/h, een opslagcontainer van 10 m3 voor vuile olie en verder een sproeisysteem voor dispersant. Voor het behandelen van boeien is een Effer dekkraan geplaatst van 5,75 t op 7,6 m. De accommodatie omvat een kapiteinshut, alsmede messroom en kombuis op het hoofddek. Verder zijn er onderdeks twee eenpersoons officiershutten, twee tweepersoons hutten en een vierpersoons hut voor de bemanning. Opleveringen door buitenlandse D am en-w erven De afgelopen maanden zijn door Damen-werven in het buitenland onder meer vier Combi Freighters opgeleverd: D atum 18 januari mei juni juli 2004 B. nr. N aam schip Rederij Victoria S. Pacific S. Partner Serena Schöning Jorker Ship Man. Jorker Ship Man. Schöning W erf Damen Yichang Damen Galatz Damen Galatz Damen Yichang

10 Gracioso Het scheepsbetimmeringsbedrijf Hoogendoorn te W erkendam heeft in recordtijd de schade aan het interieur van het nieuwe passagiersschip Gracioso hersteld en een volledig nieuw ingericht schip aan de eigenaren overgedragen. Met het herstel van de schade, die was ontstaan door waterinstroming via een niet gesloten patrijspoort, waren elf weken gemoeid. Dat was inclusief de drie weken die nodig waren om het beschadigde materiaal re verwijderen van de twee dekken die als gevolg van het voorval blank hadden gestaan. Het schip, voorzien van 72 passagiershutten, is inmiddels door de Duitse eigenaren terug gevaren naar Passau. Bedrijfsnieuws Nog een Vosta LMG levering voor het Midden-Oosten V o sta LM G succesvol in Iran De snijkop van de Khaleej Bay In opdracht van De Groot Nijkerk (nu Damen Dredging) heeft Vosta L M G voor de cutterzuiger Khaleej Bay het cuttersysteem, het spudsysteem en de baggerwinches ontworpen en geleverd. Vosta L M G had ook de supervisie aan boord bij het installeren van deze systemen en componenten. In verband met de aard van de werkzaamheden in de regio werd een speciale snijkop (type SC-40) ontworpen voor gebruik in zand, klei en zachte rotsformaties. De Khaleej Bay, type CZ600, werd voor Gulf Cobla L L C gebouwd bij de Abu Dhabi Shipbuilding Company in Abu Dhabi. Enkele gegevens van de CZ600: Lengte oa 61,0 m Breedte 14,0 mal m Holte tot hoofddek 3,75 m Baggerdiepte 16 m Cuttervermogen 900 kw Van een Iranese opdrachtgever heeft Vosta L M G opdracht gekregen voor de engineering en het leveren van componenten voor een zelfvarende snijkopzuiger van het type CSD500S. De zuiger wordt in Iran gebouwd en moet in 2005 gereed komen. Een eerder project in Iran betrof eveneens een CSD500S, echter niet zelfvarend. Hiervoor leverde Vosta L M G het ontwerp en tal van componenten, zoals de diesel-, de elektrische en de hydraulische systemen, alsmede de cutter, een deel van de ladder, de spudwagen en de baggerpomp. Deze zuiger, de Shahid Rashidi, werd in Iran gebouwd door de Sadra Industrial and Marine Group voor de Iraanse Port and Shipping Organisation. Vosta L M G verzorgde het toezicht tijdens de bouw, de indienststelling en de opleiding van de bemanning. Enkele gegevens van de Shahid Rashidi zijn: Lengte 49,00 * o.a. m Lengten 37,00 m Breedte mal 10,50 m Holte hoofdponton 2,75 m Diepgang 1,50 m Gewicht 280 t Baggerdiepte max. 14 m Totaal vermogen 1510 kw De cutter, type SC10, wordt aangedreven door een hydromotor van 175 kw. De baggerpomp, type W BC 18x20-54, wordt aangedreven door een Deutz 620 motor van 1120 kw. a~ax S t u d i e b u r e a u delta marine engineering nv Engineering Planning Berekeningen Wij beschikken over volgende computersystemen: Autocad, Microstation, Nupas en Cadmatic. dme nv: Winninglaan Temse - B Tel: +32/3/ Fax: +32/3/ info(a),dme. be Web: e.be <% < Teken- en adviesbureau Star bv FLEXIBEL EN KLANTGERICHT W e maken betrouwbare tekeningen. Onze service gaat een stap verder: We denken vanuit de opdrachtgever: Uw belang is onze zorg! O o k gewichtsberekeningen en veiligheidsplannen behoren to t ons dienstenpakket.steeds meer rederijen,w erven,constructiebedrijven en baggermaatschappijen weten ons te vinden. U ook? m Teken- en adviesbureau Sta r bv Bermweg 85, LA Cape/Ie aan den IJssel v Tel.: Fax:0I info@k-star.nl - Internet- Scheepsbouw - Werktuigbouw

11 INNOTIV THINKING DOOR CO-MAKING Innotiv is een van de grootste technische projectenbureaus van Nederland. De kennis en ervaring van onze projectmedewerkers is de oplossing voor het capaciteits- of kennis probleem van onze op- geeft verregaande garanties af. Het afgeven van garanties en het afstemmen van planningen is mogelijk omdat Co-making ervaren en zelfstandige technici in vaste dienst heeft. Het concept Co-making bestaat uit twee afdelingen. De afdeling M2 (Maintenance & Manufacturing) is er voor assemblage, inbedrijfstellen en het uitvoedrachtgevers. Wij zijn als geen ander in staat om technische projecten te vinden ren van preventief en correctief onderhoud aan machines en productie processen. De afdeling Power voor het besturen, operationeel beheren en controleren van energiedie passen bij de kennis, ervaring en ambities van onze projectmedewerkers. We noemen het Innotiv Thinking. Er werken ruim 1600 hooggekwalificeerde techni- Het concept Co-making gaat met haar opdrachtgevers resultaatverplichtingen aan en en energie gerelateerde processen en systemen, alsmede eerste lijnsonderhoud. VOOr d e a f d e l in g P o w e r Z O ek en w ij sche specialisten aan de meest uiteenlopende projecten in de industrie en bij de overheid. Innotiv is opgebouwd uit een WERKTUIGKUNDIGEN m Av viertal productlijnen: Project Sourcing Group, Result Group, Specialist Group en Kwowledge Group. Iedere productlijn werkt met één of meerdere concepten. FUNCTIE OMSCHRIJVING Als Innotiv Co-making Werktuigkundige draagt u zorg voor de opwek van warmte en elektriciteit in centrales en verzorgt u de energievoorziening van bedrijven. Tijdens De projectmedewerkers van Result uw wacht bent u verantwoordelijk voor het zo optimaal mogelijk laten functioneren Group hebben hun achtergrond in de van de Utilities en de bijbehorende processen en systemen, bouwkunde, civiele techniek, elektrotechniek, installatietechniek, industriële automatisering, (scheeps)werktuigkunde en werktuigbouwkunde. Result Group U heeft onder andere ervaring met ketels, turbines en/of dieselmotoren. U bent am- bitieus binnen uw vakgebied en gedreven tot verdere persoonlijke ontwikkeling, Naast een analytisch en probleemoplossend denkvermogen bent u stressbestendig, maar bovenal een teamspeler met een "hands-on" mentaliteit, biedt haar projectmedewerkers uitdagend en afwisselend werk bij diverse opdrachtgevers. Zij werken vanuit een vast dienstverband in een team van Innotiv- collega's of individueel. Co-making en Tender zijn de twee concepten die to t de Result Group behoren. Innotiv Co-making Munsterstraat 20-A OPLEIDING Als Innotiv Co-making Werktuigkundige voldoet u aan de volgende eisen. U bent in het bezit van een diploma Scheepswerktuigkundige A of B, Rewic A of B of mts-aot. WIJ b ie d e n Wij bieden een breed pakket aan uitstekende primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en streven naar een vast dienstverband. Doordat u voor verschillende Innotiv-opdrachtgevers in het hele land werkzaam zal zijn, kunt u rekenen op afwisselend en uitdagend werk. U krijgt een uitstekende begeleiding van uw Fieldmanager. INTERESSE? 7418 EV Deventer Indien u belangstelling heeft voor deze vacature of meer informatie wenst, dan kunt Postbus 72 u een bezoek brengen aan onze website of neemt u con AB Deventer tact op met Vincent Bos of Michelle Broekhuizen. T F Uw sollicitatiebrief met curriculum vitae kunt u richten aan Innotiv Co-making ter at I tentie van Vincent Bos of via v.bos@innotiv.nl. SOLVUS Resource Group INNOTIV I RESULT GROUP

12 M aritiem e M arkt door Menso de Jong Onzekerheid troef China trapt op de rem om de op hol slaande economie af te remmen. De groei moet afnemen van 9,1% vorig jaar tot ongeveer 7%. Greenspan verhoogde de rente met 0,25% om de te sterke groei wat te temperen. De E U zou dat ook moeten doen ter beteugeling van de inflatie die de huidige economische stagnatie in een recessie kan doen omslaan. In India wil de nieuwe regering de sociale stabiliteit bevorderen door meer te doen voor de arme landbouwers wat ten koste kan gaan van de snel groeiende IT-industrie. Daardoor kunnen minder IT-banen verdwijnen in de VS en Europa. Iedereen zou opgelucht moeten zijn, omdat zulke maatregelen kunnen zorgen voor een zachte landing' van de wereldeconomie in plaats van een uiteenspattende bubble'. Toch reageerden vele markten als door een wesp gestoken. In de drogebulkvaart zijn de vrachten na de in februari/maart bereikte pieken gedaald tot het niveau van zomer Ook de tankervrachten daalden aanzienlijk, maar de beslissing van O PEC om de productie te verhogen, zorgde voor een nieuwe impuls. Bij de containervaart lijkt het alsof een plafond is bereikt na de gestage stijging van de charterhuren vanaf Volgens vele experts blijft het fundament van de wereldeconomie toch gezond, juist door de getroffen maatregelen, zodat angst voor een ernstige recessie ongefundeerd zou zijn. Inflatiespook k eert w eer Toch heerst er onzekerheid wegens toenemende inflatie en de labiele oliemarkt. Het verbreken van het EU-stabiliteitspact betekent dat Duitsland en Frankrijk niet meer zo zwaar tillen aan het inflatiespook. Al zegt minister Zalm dat te betreuren, hij heeft er toe bijgedragen dat de Nederlandse inflatie al enkele jaren de hoogste is in de EU. Al zou er geen tekort aan olie zijn ondanks de groeiende vraag in China en India, toch is de prijs ervan hoger dan ooit. De labiele situatie in Irak en de angst dat terroristen de olieproductie in Saoedi- Arabië zullen verstoren, houdt de olieprijzen op de termijnmarkten hoog. Dit te meer daar Saoedi-Arabië als enig OPEC-lid de productie op korte termijn kan opvoeren. Indonesië kan zelfs het OPEC-quotum niet meer halen, omdat de onderhandelingen over nieuwe concessies uiterst stroef verlopen. Het land importeert reeds meer ruwe olie dan het exporteert. De begrotingstekorten in West-Europa waren uiteraard bedoeld om de bedrijvigheid op te krikken en daardoor de werkloosheid te laten afnemen. Dat lukt echter niet zolang nauwelijks voortgang wordt gemaakt met het oplossen van structurele problemen als starre arbeidsmarkten, verstikkende regelgeving, de hoge kosten van vergrijzing en onvoldoende stimulansen om de langzaam verdwijnende maakindustrie te vervangen door innoverende kennisindustrieën. Daar hebben vele Europese kiezers geen moeite mee zolang hun lonen zijn geïndexeerd tegen inflatie. Zij hechten meer waarde aan schone lucht, ruimte, natuur en meer veiligheid in eigen land dan aan voortdurende economische groei, vooral als die gepaard moet gaan met zoiets als griezelige' biochemie. De nog weinig energie-efficiënte Chinese industrie mag wel steeds meer broeikasgassen uitstoten zolang wij er maar de voordelen van kunnen plukken in de vorm van lagere prijzen voor de eindproducten. Om ook op kosten te besparen, zouden regeringen kunnen overwegen een deel van de overheidsadministratie naar India of Oost-Europa over te brengen. Frankrijk wil hoofdrol Om de industrie uit het slop te halen, willen Duitsland en Frankrijk EU-kampioenen als voortrekkers. Daar zit wat in, want nationale kampioenen als de R otterdamse haven en Philips trokken ja renlang onze kar. In de praktijk blijft Frankrijk toch zuiver nationaal denken, zelfs bij een nationale kampioen als het praktisch failliete Alstom. Een overname van Alstom's krachtcentralebedrijf door Siemens is niet bespreekbaar, zodat EU-commissaris Monti maar aangaf dat er een joint venture met Siemens moet komen. De onderhandelingen daarover kan Alstom uiteraard gemakkelijk rekken en uiteindelijk torpederen. Eerder verbood de regering een Zwitserse overname van een Frans farmaceutisch bedrijf ten faveure van een zuiver Franse fusie. Alstom wil wel, op aandrang van Monti, op zijn gemak (het krijgt er vier jaar voor) naar partners gaan zoeken en de werf l'atlantique afstoten. Ondertussen is het verzekerd van overheidssteun, onder meer door een deelname van 31% in het aandelenkapitaal. De verzelfstandigde en inmiddels winstgevend geworden Franse marinewerf D C N wil graag samengaan met de elektronicagroep Thales, maar is zo realistisch in te zien dat de overheid aan l'atlantique de voorkeur kan geven. Evenals bij Izar kan Parijs D C N via aantrekkelijke defensieopdrachten de commerciële nieuwbouw van l'atlantique laten kruisbestuiven. Een alternatief voor D C N is een fusie met de Duit-

13 Toch is er ook goed nieuws. De Oost- Duitse werven hebben van het Europese H of gelijk gekregen in hun dispuut met de Commissie. Hun productie mag hoger zijn dan de theoretisch berekende maximale capaciteit, gebaseerd op de productiviteit in de jaren tachtig. Innovatie krijgt een kleine impuls met een budget van 19 miljoen euro, opgebracht door een consortium (InterShip) van zeven grote werven en de Europese Com missie in het kader van Leadership Het gaat daarbij om verbetering van de concurrentiekracht bij nieuw - bouw van cruiseschepen en veerboten, betere bedrijfszekerheid, groenere schepen en kostenbesparing. se marinewerven, maar alleen in een ondergeschikte rol, wat anathema zal zijn voor Parijs. Kampioen Thyssen Krupp wordt immers veel groter als het erin slaagt H D W over te nemen, waarna er - inclusief Blohm & Voss, Nordseewerke, Hellenic en Kockums - een groep ontstaat met een omzet van 2,2 miljard euro. De totale Duitse scheepsbouw had in 2003 een omzet, inclusief marinebouw en reparatie, van 4,3 miljard. Overigens betwijfelen vele experts de stelling dat overheden nationale of E u ropese kampioenen moeten opfokken. Onderzoek toont aan dat de laatste jaren meer groei plaats vond bij kleine en middelgrote bedrijven, vooral in de ITsector. Overheden en banken hebben bovendien een slechte reputatie - ook in Nederland zoals bij Twinning - bij het op gang helpen van veelbelovende starters. Amerikaanse particuliere kapitaalverschaffers zijn daar veel beter in, maar die hebben geen last van onze regelgeving en bemoeizucht. Vele grote bedrijven slanken juist af door zich te concentreren op kernzaken - iets wat Alstom niet deed - waardoor ze tenminste gezond blijven. Anderen zijn spectaculair de mist ingegaan, of door te sterke groei met behulp van bankkrediet, of door frauduleuze handelingen van het bestuur. Nog teveel werven CESA, de vereniging van EU-werven, vindt dat er nog steeds teveel Europese werven zijn. Dat moet ook wel aangezien vele werven noodlijdend zijn, juist in een periode van maritieme hoogconjunctuur. Zelfs de Aziatische scheepsbouw ondervindt de druk van zowel de groeiende wereldcapaciteit (van 24,4 mln. cgt in 2002 tot 27,9 mln. in 2007) als van de sterk gestegen staalprijzen. Inmiddels moet het Spaanse Izar, onder druk van de Europese Commissie, ertoe overgaan enkele werven te sluiten om een faillissement te voorkomen. In dat geval zal er wel een compromis komen over het terugbetalen van onterecht ontvangen steun van vele honderden miljoenen euro's. Werven in Italië en Duitsland proberen nog het tij te keren door over te schakelen naar de bouw van grote jachten, zodat ook daarin de klad kan komen. Ondertussen blijven de Nederlandse werven hun eigen gang gaan. Al kan er langzamerhand wat meer overheidssteun beschikbaar komen, voor enkele scheepsbouwers is dat inmiddels een gepasseerd station. De Volharding Groep onderhandelt over het nemen van een meerderheidsbelang in een Chinese werf, zodat het bedrijf de regie kan behouden bij de nieuwbouw. Bij Daewoo Mangalia in Roemenië, waar nog rompen worden uitbesteed, is dat in mindere mate mogelijk. Kommer D a men heeft aangegeven de gehele productie, behalve van enkele gespecialiseerde schepen, naar de eigen werven in China, Singapore en Oost-Europa te zullen overbrengen. IH C Holland zou het voorbeeld moeten volgen, al zal het uitbesteden van gecompliceerde baggerschepen moeilijker zijn dan bij de vracht- en containerschepen van Volharding en Damen. Menso de Jong was in het Verre Oosten vele jaren agent voor diverse scheepvaartmaatschappijen en is nu freelance journalist en vaste medewerker van Schip & W erf de Zee.

14 Kompas op Den Haag door Roland K o rte n h o rs t De nachtmerrie voorbij?! Roland Kortenhorst (1958) studeerde in af als scheepsbouwkundig ingenieur aan de TUDelft. Sinds is hij lid van de Tweede Kamerfractie van het CDA. Als er één ding is waar we waarschijnlijk allemaal wel een feestje over zouden willen organiseren, dan is het wel het recente kabinetsbesluit om 70 miljoen vrij te maken voor de scheepsbouw. Dat is terecht. En boven alles verdienen natuurlijk de scheepsbouwers zélf dit feestje. Want hoe je het wendt of keert: voor de scheepsbouw betekent die 70 miljoen gewoon het einde van een donkere, angstige nachtmerrie. De nachtmerrie waarin je een zékere en uiterst frustrerende ondergang tegemoet kon zien, omdat: A) het natuurlijk sowieso vervelend is wanneer je bedrijf langzaamaan leeg loopt, omdat anderen jouw werk uit de markt pikken, B) wat vervolgens helemaal niet te verkroppen is wanneer je wéét dat je sterker bent dan je concurrenten, maar zij die order winnen doordat hun overheid zo goed (of zo slap...) is om ze een bak subsidie te geven. Dus scheepsbouwers: aan jullie als éérste de oprechte felicitatie voor die 70 miljoen! Temeer daar het natuurlijk fantastisch is zoals jullie daar met 4000 man, gesloten als één blok, in Den Haag stonden te demonstreren. Stonden te vechten voor wat jullie vonden (en ik overigens ook...), dat het een keihard gevecht waard was. N u ik twee jaar politicus ben in Den Haag (dat blijft wennen overigens, maar dat geheel terzijde... ) heb ik al honderden mensen en branches horen zeggen: we gaan hier keihard voor. Laat ik duidelijk zijn, er is maar één ploeg die dat ook waarmaakte: de Nederlandse scheepsbouwploeg! Maar ook aan het kabinet een felicitatie, en daarin verpakt: een compliment. Want dit kabinet heeft zichzelf een gigantische bezuinigingstaak opgelegd. Om ons land ook voor de toekomst betaalbaar te houden. Voor wanneer wij zélf wat vaker een dokter nodig hebben en onze kinderen óók een goede school verdienen. Dit voorjaar betekende die bezuinigingstaak nóg eens 3 miljard. En dan komen ineens die scheepsbouwers die melden: maak er maar 3,1 miljard van, want wij zijn er óók nog. Dat dit kabinet dat waar maakte, verdient gewoon alle lof. Eindelijk een ka- Een oprechte felicitatie voor die 70 miljoen binet dat ziet dat het in de politiek niet alleen om het verdelen van de koek gaat, maar ook om het gróter laten groeien van die koek. En in de Tweede Kamer werd dat ook - zowel van links' als van rechts' - zo gevoeld. Want toen Brinkhorst naar het kabinet moest voor die 70 miljoen, toen steunden alle fracties behalve GroenLinks mijn motie met als strekking: Meneer Brinkhorst, we staan hartstikke achter je om iets serieus voor die scheepsbouw te doen... Al met al: een sector die als een blok achter zichzelf stond! Een Kamer die als een blok achter die sector stond! En een kabinet dat als een blok weer achter de Kamer stond! Je zou zeggen: we kunnen rustig gaan slapen, de scheepsbouw is gered, de nachtmerrie voorbij... Voorbij, het is écht over...we kunnen gewoon weer ontwerpen/ verkopen/ bouwen en weer blij blijven met ons mooie vak! En alsof dat niks is: er komt binnenkort nog veel méér. Zo komt Nederland binnenkort met een industriebrief. Een kabinet dat de industrie weer tot een ónderwerp maakt. Dat dóór wil gaan op de rondom de scheepsbouw inmiddels bewezen stelling dat ook het gróter m a ken van de koek belangrijk is. Ongetwijfeld zal er in die brief staan dat de regering zijn uiterste best zal doen concurrentievervalsing tegen te gaan en te werken aan een écht eerlijke markt. Dus: werkelijk verheugend nieuws. Bovendien: Nederland is binnenkort voorzitter van de EU. En binnen dat voorzitterschap zal ongetwijfeld als één van de hoofdtaken voor Nederland genoemd staan: werken aan een eerlijke en gelijke markt. Dus: werken aan een Europa waar de oude scheepsbouwnachtmerries niet meer voor zullen komen. Dus: wéér verheugend nieuws. Wie nu gelooft dat de nachtmerrie écht over is, die is blind, naïef of hoogstwaarschijnlijk beide. Natuurlijk, het is en blijft fantastisch dat we met zijn allen dit resultaat hebben bereikt en waar het kabinet mee bezig is. Maar de werkelijkheid in concurrentieland is hard en bitter. En soms smerig creatief. De strijd voor een écht eerlijke markt is nog lang niet gestreden. Wie in de scheepsbouw zit, kent alle verhalen. Verhalen van niet-concurrerende, en dus noodlijdende, werven die van hun overheid ineens voor één peseta, lire, mark of franc - dat laten we even in het midden - een paar hectare éérsteklas industriegrond mochten kopen. W at natuurlijk weer snel kon worden doorverkocht. Subsidie? Concurrentievervalsing? Nee, natuurlijk niet. Ge-

15 woon een goede grond-deal. Je mag als werf toch wel eens een mazzeltje hebben? O f verhalen van een werf die staal bestelt bij een staatsstaalbedrijf, met een enorme boete per dag voor te laat leveren. Enne...wél morgen leveren!' Zes maanden later arriveert het staal op de werf en stuurt de werf een gigantische rekening ( boete') naar het staatsstaalbedrijf. Subsidie of concurrentievervalsing? Nee joh, tuurlijk niet. De staatstaalfirma: gewoon een slechte order gehad...' De werf: gewoon goed ingekocht... En zo konden we tóch verdienen.' Je mag als werf toch wel eens een mazzeltje hebben? O f verhalen van een werf die dacht dat die veerboot verkocht was, vervolgens niks meer hoort en dan ineens een krantje voor ogen krijgt met citaten a la In einem gesamten Einspannung der Werft, des Burgermeisters und der Landesregierung verdienen allen hier die Grossten Komplimenten wegen der Sicherstellung dieser Arbeit fuer unsere...etc.' En zo kunnen we nog wel even door gaan... De werkelijkheid in concurren- tieland is hard en bitter Nogmaals: het is góed dat dit kabinet met een industriebrief komt. En het is góed dat dit kabinet ambities heeft voor een oprecht en éérlijk functionerend Europa. Alleen: het spel zal lang niet alleen op die top-niveaus' gespeeld worden. Zolang óók voor buitenlandse concurrenten geldt dat scheepsbouw export betekent, dat het banen betekent, dat het de levensader is voor complete regio's, en niet te vergeten, dat het ook daar een vak met passie zal blijven, zullen landen proberen hun industrie te beschermen. En als dat niet meer officieel kan, dan maar officieus en óver-creatief. Nederland heeft gekozen om dóór te willen gaan met haar scheepsbouw. T e recht en prachtig. Nederland wil ook dóór gaan met haar besef dat industrie belangrijk is. Ook terecht en zeer prachtig. Echter: dat is niet alleen te realiseren met industriebrieven en ambitieus EU-voorzitterschap. Daar hoort ook bij dat als je hoort van een order die met een truc wordt weggekaapt, dat je daar als overheid onmiddellijk bovenop duikt. Dat je als overheid bereid bent ook op dat orderniveau keihard te vechten voor jóuw industrie en voor jóuw banen. Dat, omgekeerd, de Nederlandse ondernemer direct het gevoel heeft: ik sta niet alleen. Als die ondernemer ergens een Burgermeister' vermoedt die trucs is aan het voorbereiden, dat die ondernemer dan onmiddellijk - samen met de Nederlandse overheid - op strijdlustig onderzoek uit kan. Dan zijn we pas echt goed bezig. Dus overheid: als je ergens in gelooft, strijdt er dan voor. Zoals de scheepsbouwers streden voor de scheepsbouw, laten we als héél Nederland strijden voor onze industrie. Met brieven, met een voorzitterschap én gewoon waar de zaken gedaan worden! Geen nachtmerries meer. Hooguit voor onze trucende' concurrenten! A. van der Neerweg EW Hoogezand Tel: Fax: r Als toeleverancier voor de scheepsbouwindustrie is Coops & Nieborg op haar vakgebied - het vervaardigen van hoofddekluiken, tussendekluiken, luikenkranen, hydraulische hefkolommen en secties voor zeeschepen - de sterkste schakel die er op de wereld te vinden is. COOPS & N I E BORG BV

16 Opleveringen door Jakob P inkster mv Jumbo Javelin The first of a series of two of the largest new heavy (1600 t) lift ships Heavy Lift Company JUMBO is now the proud owner of a fleet of no less than twelve heavy lift ships. Included in this number are two newcomers to the fleet since Jumbo Shipping S.A. Geneva received mv Jumbo Javelin, the first of two sister ships late 2003 from Damen Galatz Shipyard followed by the second of the serie of two, the mv Fairpartner, received later in The planning has been: Jumbo Javelin operational in April 2004 and the Fairpartner operational as of September The following is a description of the Jumbo Javelin. Jumbo Javelin in her element at sea longer. T o this end even the port side outer wing of the navigation bridge may be vertically pivoted about its axis as is shown in the GAP of the vessel. The heavy lift g e a r It may be argued that the heavy lift gear - consisting of two Huisman Itrec Cranes, each 800 ton SW L - is the most important part of the ship from a functional point of view. The main function of the Jumbo Javelin is to load, transport and discharge heavy (and/or voluminous) cargo with own gear (2x800 t SW L) via Lift on/lift off, Roll on/roll off or Skid on/skid off principle. For this purpose a seaworthy vessel of 143 metres length has been built, equipped with heavy lift gear (total 1600 t in tandem), a large 3100 sq. metre deck area (hold volume cu metres) for cargo storage, offering a suitable stable and safe platform for the sea leg of the journey. The v essel The vessels general design from bow to stern is dominated by: a flush deck at upper hatch level almost from stem to stern a bow with an asymmetrically placed accommodation and bridge on the foredeck at a short distance from the bow, to accommodate lengthy cargo a large box hold with 'tweendeck on the starboard wingwall two Heavy Lift M ast Cranes (H LM C) have been positioned engine room aft housing a twin engine installation driving a set of controllable pitch propellers steering gear room in aft ship / main engine exhaust outlet in transom The large flush deck area for cargo and the asymmetrically placed accommodation and bridge on the foredeck result in a free corridor on the ship that allows the carriage of deck cargo on starboard side as long as the ship itself or even The Jumbo Javelin sailed from Damen Galatz with a clean deck' and was fitted out in Rotterdam with her two cranes by Huisman-Itrec. Specially designed and built by Huisman-Itrec (Rotterdam, The Netherlands) for Jumbo Javelin, are the two Heavy Lift M ast Cranes (HLM C). These cranes are placed at 48 m distance apart on the starboard side of the box hold and supported integrally throughout the ship's structure. These H LM C 's can be defined as a compact powerful rotating crane with very high lifting capacities. This solution may be considered as being best practice' since this type of crane has, in the past, been specially designed for use on Heavy Lift Vessels, for over sea transport of large and heavy equipment; most of the H LM C 's are installed in a tandem configuration, sometimes one on each side, sometimes both on the same side of the vessel. The capacity, range and structure are excellent for this specialized

17 Main p articu lars General particulars ms Jumbo Javelin (J-1600 type) Call sign PJFR IM O no Port of registry Willemstad, Curasao, N.A. Flag Netherlands Antilles Classification Lloyd's Register 100 A1, LI, CG, LM C, UM S, with descriptive note SCM regarding loading and unloading aground during crane operations, class contemplated. Built 2004 Owners Jumbo Scheepvaartmaatschappij (Curasao) N.V. Manager Jumbo Shipping S.A. Geneva Agents Kahn Scheepvaart B.V. Rotterdam Ownwers P&I club Gard Arendal, Norway G.T N.T D.W.T All Told Draft above bottom ofkeel 7,518 m Length o.a. 143,10 m Breath moulded 26,50 m Air draft (above keel) 47,32 m (derricks down) Suez Canal G.T cbm / R T N.T cbm / R T Panama G.T cbm N.T Number of holds 1 Number of hatches 1 Hold cap. bale cbm. Free deckspace 3100 sqm Hold dimensions 82,65 x 17,00 m lowerhold Tweendeck 101,95 x 17,00 m Total height in hold 12,50 mtr. / 6,856 m Strength of tanktop 12 t / m2 Strength of tweendeck 7 t / m2 Strength of hatchcovers 3 and 5 pcs of 12 and 8,7 t / m2 resp. Number of'tweendecks 1 (flush) adjustable in height Cargo gear 1 crane 800 tons / 1 crane 800 tons. In combi 1600 ts Auxiliary hoist 37,5 t (travelling trolley) 10 t whip hoist Main engine 2x M A N 9L 32/40 (4320 kw each engine at 750 rpm) Bow thruster Lips C.P.P kw Speed about 17 kn Bunker capacity 1200 tons H F O / 110 tons M G O Fresh water capacity 140 tons Container intake 426 T E U / 192 FEU in hold w /o 'tweendeck hatch covers Lakes fitted No Note: Compensation for cranes and deckhouse ton.mtr. Standard stores / equipment / lub oil tons. Javelin to also unload and install all kinds of offshore objects. In this respect, for example, one can visualize the placement of topside process modules, windmills or even internal turrets directly onto FPSO hulls as well as offshore windmills. Such versatility of Jumbo Javelin wipes out the necessity of the use of sheer legs and crane barges and gives the vessel a number of strategic advantages compared to the competition. The Fly Jib being of a modular design may be transported with the use of conventional tonnage (i.e. other ordinary ships) and may therefore be assembled prior to the arrival of the Ju m bo Javelin at the required destination. A simple case of logistics (very important in the heavy lift business). The Fly Jib has a number of 6 metre and 12 m e tre segments that can be installed in different configurations and thereby produce a system that is custom-rigged for specific combinations of lift and outreach. The standard configuration has as a base a 34 metre jib and as such offers a 76 metre lifting height at an outreach of 22 m. Auxiliary hoist An auxiliary hoist (travelling trolley) runs along the length of each H LM C jib. These travelling trolleys are capable of supplying both a hoisting and a transport function for the lighter ob- Jumbo Javelin using her heavy lift mast cranes Fly Jib System (Jumbo goes offshore) use. The hoisting capacity amounts to 2 x 800 = 1600 SW L in tandem. Both cranes also have the possibility to fit a revolutionary modular crane extension system, the so-called Fly Jib System, which is aimed at adding installation capabilities to the already vastly versatile 1600 tons lifting capacity of the ship. The Fly Jib System is an innovative adaptation of a land-based design and results in a dramatic increase in the crane's lifting height and outreach. This will enable Jumbo

18 the wing tanks and below the main deck, that connects the forecastle to the engine room The necessary crane winches and steel wire reels are situated on the tank top - against the box hold side - within each crane pedestal compartment in the wing wall Engine room (for main engines/generators, auxiliary generators etcetera) Aft peak for water ballast, on top of which the steering gear room is situated Box hold Jumbo Javelin looking forehead, up from the tank top jects on board. Each travelling trolley has a max. outreach of 35 m and can carry up to 37,5 tons SW L for a jib angle from 0 to 30 with the horizontal axis and 24 tons SW L for a jib angle of 45. Also to be found on each H LM C jib is a sling handling hoist of 10 tons SWL. When the vessel is sailing each travelling trolley is stored at the lower end of the jib. ^ Heavy lift platform The Heavy lift cargoes are free to be placed on different vertical levels in the vessel. The highest level is directly on top of the 8 box hold hatch covers. The lowest level is on the tank top, which is the floor of the box hold. An intermediate level may be found on the vertically adjustable tweendecks in the box hold. Heavy lift cargoes are free to be placed on the weather deck hatches at 12 t/m 2, on the tweendeck at 7 t/m 2 or on the tanktop at 12 t/m 2. The top of the box hold is closed with the aid of 8 watertight steel pontoon hatch covers of the flush deck type, offering an unobstructed area of 3100 m2 for deck cargo positioning. The tweendeck may be placed at different levels in the box hold or even omitted altogether. All hatches are of the pontoon type and are floatable as separate units. The vessel can sail if required without tweendeck and/or without weatherdeck hatch covers. She is classed to do so (open hatch type of vessel) and therefore fitted out with extra large suction pipes lines to the holds and extra large capacity bilge water pumps. The lower hold floor area available is 82,65 x m and, when utilised, the tweendeck offers a floor area of 101,95 x m. The available height for cargo between the main hatches and the tanktop is 12,50 m. The vertical position of the tweendeck can be adjusted to fit a given cargo via pen-hole construction. If hatches are not utilised they may be stowed in the hold and/or on deck or left ashore or afloat at some location. During loading or discharging operations hatches may also be stored in the same way. The longitudinal subdivision under the main deck is: Forepeak for water ballast Bow thruster room H FO fuel deep tanks Pump room (for ballasting and deballasting during loading/unload - ing) Cargo area (with ballastable wing walls) On starboard side, there is a passageway with two watertight doors above The protected passageway on starboard side also contains some piping (water, fuel and hydraulic fluid, CO 2 lines for fire fighting in the hold) and electrical wiring. Both the wing and the double bottom tanks are designated as water ballast tanks. Also G R E (glasfiber reinforced epoxy) piping is present for ballasting/deballasting the ballast tanks and dewatering the box hold should this be necessary. In the engine room, situated aft, two fuel oil settling tanks and day tanks are positioned on port side as well as E.R. stores, while space on the starboard side is allocated for the switchboard room and E.R. workshop spaces. The space below the tweendeck aft of the engine room is utilized by the two sets consisting of main engine-gearbox-pto generator-propeller systems and auxiliary generator system. In the forecastle, space has been dedicated to accommodation, deck office, winches etcetera. Below the forecastle one finds provisions spaces, A C units, H FO tanks, fresh water tanks, ballast tanks and working spaces such as boatswain stores, paint stores and lashing stores. A ccom m odation The accommodation is not only for crew and officers but also for extra personnel required on board during loading/discharging operations. The accommodation is arranged under the forecastle on the upper tween and on The tank capacities of the vessel (100%) are as follows: Total storage capacity of heavy fuel oil approx Total storage capacity of marine diesel oil approx. 110 Total storage capacity of lubricating oil approx. 50 Total storage capacity of fresh water approx m 3 3 m 3 3 m 3 m 3

19 the main deck and in a deckhouse placed on the fore ship, as per general arrangement plan (see GAP). Accommodation is arranged for a total sailing complement of fifteen persons and houses in total twenty persons, as follows: Bridge deck: - Wheel house - Bridge deck technical space surrounded by a number of screens (LCD ) which show an overview of the ballast system and allows control of actual ballasting and deballasting by means of remote operation of pumps and valves. The ballast console has an operation Officer s deck (D-Deck): - 1 Captain s cabin with separate office, living room and sleeping room and private shower room annex - 1 Chief Engineer s cabin with separate living room and sleeping room and private shower room annex - 1 chief officer s cabins with separate living room and sleeping room and private shower room annex - 1 pilot/supercargo cabin with private shower room annex - a tank ullage and loading regulating and monitoring system - a load recorder - a system to monitor and show the position of the cranes - automatic regulation of the ballast pump flow - systems to measure vacuum and pressure The large cranes can also be controlled on site by means of wireless controllers. This process is monitored by the captain. Last but not least, a navigation console has been situated in the fore middle of the wheelhouse. Engine Installation Officer s deck (C-Deck): - One 2nd Engineer s cabin with separate living room and sleeping room and private shower room annex - 5 cabins with private shower room annex Crew deck (B-Deck): - 7 cabins with private shower room annex Forecastle deck (A-Deck): - 3 single-berth crew s cabins with private shower room annex - 1 deck office - Covered life boat (starboard) Main deck (F-Deck): - 2 mess rooms - 1 galley - 1 recreation room with cosy corner - Sanitary units - Covered life boat (portside) Upper tween deck fore: - Several stores, dry provisions, cold and freeze - Change room - Laundry - Fitness room - Lashing store, boatswain store, rode reels Lower tween deck fore: - A C room - Suez room - Provision store room with refrigerated store incorporated One of the main engines Jumbo Javelin Jumbo Javelin has in the engine room two M A N main diesel engines, type 9L 32/40, rated at 4320 kw m.c.r. at 750 rpm. Each main engine drives via an integrated coupling in the reduction gearbox Ansug/Advance, reduction is 1:5,5, a controllable pitch propeller (make: four bladed John Crane Lips), diameter 4350 mm. Both propeller shaft lines are slanted inwards in order to gain the optimal flow around the propeller and also utilise engine room space. At the propeller end, the main engines each drive a PTO consisting of an alternating A C generator with an output of 3750 kva/3000 kw with a frequency/speed of 60 Hz/1800 rpm and a voltage of 440 V A C /3 Phase (Cos phi = 0,8). (Leroy Somer.) The generators also supply the power for the electrically driven cranes on board. Load o n /lo a d off operation The loading and discharging processes are monitored and operated from the bridge where the operations manager has his crane console positioned on PS where he has an excellent view on the cranes, the deck and the box hold. He is mimic of the suction and pressure pipe lines. Along with this, there are the necessary LCD-screens, metres, pointers and signal lamps. The ballast instrumentation include, amongst others: - a combined flow speed indicator Auxiliary installation Jumbo Javelin has one auxiliary generator and an emergency generator. The former is placed on the tanktop in the engine room and the other on the main deck and not in the engine room. The auxiliary generator engine (air started)

20 is a M A N 8L 16/24 diesel motor with an output of 800 kw at 1200 rpm. This auxiliary diesel engine drives a generator with an output of 950 kva/760 kw and a frequency/speed of 60 Hz/1200 rpm with a voltage of 440 VAC/3 Phase. The cosine phi factor of this generator is equal to 0,8. The emergency (marine type) generating set is a driven by a M A N D2848 LE201 diesel motor producing a generator output of 460 kva/368 kw with a frequency/speed of 60 H z /1800 rpm and a voltage of 440 V A C /3 Phase (Cos phi = 0,8) Propellor installation Jumbo Javelin has two high skew controllable pitch propellers (four bladed). This system is designed for maximum free sailing speed at around 17 knots. Each propeller has a maximum revolution rate equal to 136 rpm. Given the propeller diameter of 4350 mm and an absorbed propeller power of 3920 kw by each propeller, this results in a propeller tip speed of 31 m /s and a propeller loading (Power/Diameter2) of 207 kw /m 2. These values of tip speed and propeller loading along with the vessels' underwater volume and speed all adds up to produce a formidable design task for the propeller designer. Co-operation ofju M B O and M ARIN has produced an answer to this challenging design problem. The hull's aft body has been optimized using a special C FD (Computational Fluid Dynamics) program for viscous flow which calculated the complicated flow pattern around the hull and resulted in a prognosis for full scale wake field. With this knowledge a propeller configuration was designed most suited to the requirements of the vessel, i.e. maximum sailing power as well as propulsion power ahead and astern. Other equipm ent Rudder steering machines The twin rudders are rectangular with a streamlined cross section, type spade and make Bot. They are of the free hanging type and each have a lateral projected area of17 m2. An automatic continuous grease lubricating system is provided for the rudderstock bearings. The rudder arrangement permits a maximum rudder angle of 55 from centre each side. The steering gear is of the electric-hydraulic type make Brusselle. The two rudder stocks are not mechanically linked. The hydraulic system of the steering gear is fed by two electrically driven hydraulic pumps. In normal operation mode, one pump per steering gear is in operation. Anchor and mooring equipment On the forecastle deck two combined mooring/anchor winches are installed for a 62 mm diameter stud link chain cable of high tensile strength steel, grade U3. Each windlass is driven by a slow 3-speed electric motor via a totally enclosed gearbox. For mooring purposes, each winch is equipped with a cast iron warping head. 2 stockless bow anchors each 6450 kg (type Speck), are fitted with 302,5 m stud link chain cable for each bow anchor, grade U3. On the aft main deck, one electrically driven winch has been fitted on starboard and one on port side. For mooring purposes, one cast iron warping head with a diameter of 630 mm and a width of 530 mm is provided. The winch is driven by a slow speed electric motor via a totally enclosed gearbox. Cranes for moving equipment stores Also cleverly installed for maintenance service on deck and aiding loading, sea fastening an discharging work is, of course, the afore mentioned auxiliary hoist mounted on the H LM C s' jib (travelling trolley crane). Besides these auxiliary hoists a 15 ton SW L JC B telescopic crane on crawler tracks has been placed on board for similar purposes and can indeed serve many locations on deck and in the box hold. Furth er hydrodynamic design consid eration s The Jumbo Javelin has a service speed that is about 2 knot faster than that of her fastest competitors. This speed requirement (i.e. 16 knots average service speed) along with the obvious high demands on vessel stability, motions in a seaway etcetera, in conjunction with her relatively full displacement, proposed a formidable design challenge for the JU M B O newbuilding team. In close co-operation with M A RIN the vessel was fitted out with a bulbous bow. M A RIN came upon this design solution based again on advanced C FD calculations and model tests. Also the vessel is fitted out with two asymmetrical streamlined skegs which house the tail shaft of each propeller. These skegs provide optimal flow of water to the two propellers and thereby produce high propulsion efficiency and also result in low propeller vibration levels. Ju m b o Javelin and TU Delft During the construction phase of the vessel the Ship Hydromechanics laboratory of the T U Delft has been commissioned by JU M B O to carry out a number of desk top studies in order to assess the feasibility of the use of the vessel for the positioning of offshore units on the sea bottom. The results were promising and may indeed lead the way to seeing Jumbo Javelin placing offshore structures with the aid of her own cranes and from her own decks in the future. W here is Ju m b o Javelin now? Jumbo Javelin is now on her way to the Far East to load a 1400 ton module.