VOORWOORD. Juni 2012 Henk van der Sar, Voorzitter College van Bestuur. Protestantse Theologische Universiteit 3

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VOORWOORD. Juni 2012 Henk van der Sar, Voorzitter College van Bestuur. Protestantse Theologische Universiteit 3"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011

2

3 VOORWOORD Ons besluit van ruim twee jaar geleden om de Protestantse Theologische Universiteit te verplaatsen naar Amsterdam en Groningen is nu in de fase van concrete uitvoering gekomen. Het hele verslagjaar stond in het teken van die aanstaande verhuizing. Terwijl aan de dagelijkse behartiging van onderwijs en onderzoek vanzelfsprekend voorrang moest worden gegeven, en bovendien in een situatie die voor vele medewerkers onzekerheid betekende voor wat betreft hun toekomstige situatie, moesten meerdere veelomvattende plannen worden voorbereid en uitgevoerd, zoals een personeelsplan en een sociaal plan, plannen voor de verbouwing en de inrichting, en natuurlijk voor het onderwijs. Dit legde grote druk op de organisatie. Terugkijkend mogen wij constateren dat we er organisatiebreed in geslaagd zijn het initiële voorbereidingsproces zorgvuldig en effectief uit te voeren, waar nodig in goed overleg met onze nieuwe samenwerkingspartners. Onze medewerkers van de wetenschappelijke en de ondersteunende staf, die veel extra werk hebben verzet, zijn we hiervoor dank verschuldigd. Dit geldt ook de Universiteitsraad, die zijn bijzondere verantwoordelijkheid op constructieve en effectieve wijze heeft ingezet. In de volgende hoofdstukken vindt u een weerslag van onze inzet voor onderwijs, onderzoek en dienstverlening in Speciale aandacht verdienen de ontwikkelingen bij ons postacademisch onderwijs. Het verheugt ons dat de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland besloten heeft een nieuwe integrale regeling vast te stellen voor de permanente educatie van predikanten en kerkelijk werkers. Wij staan klaar om hieraan per 1 september 2012 een substantiële bijdrage te leveren. Het jaar 2011 was ook het jaar van de voorbereiding door de regering van majeure beleidswijzigingen op het gebied van het hoger onderwijs. Enkele daarvan beschouwen wij als bedreigend voor onze huidige en toekomstige studenten. Dat dit beleid langstudeerders treft, daarvoor hebben we begrip al hadden we graag andere maatregelen gezien. Grote zorg hebben we evenwel over het beleid met betrekking tot de deeltijdstudenten, die tot op heden ongeveer een derde deel van ons studentenaantal uitmaken. Dit klemt te meer als we ons realiseren, dat er de komende jaren binnen de Protestantse Kerk in Nederland vele predikantsvacatures ontstaan. Al met al redenen genoeg om met kracht in te zetten op bevordering van instroom van jonge studenten - samen met onze partners in Amsterdam en Groningen. Juni 2012 Henk van der Sar, Voorzitter College van Bestuur Protestantse Theologische Universiteit 3

4 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inhoudsopgave 4 Hoofdstuk 1 Verslag van de Raad van Toezicht 1.1 Taken Samenstelling Raad van Toezicht Werkgeverstaken Algeheel oordeel 7 Hoofdstuk 2 Verslag van het College van Bestuur 2.1 Algemeen Bestuurlijke opmerkingen Jaarverslag Onderwijs Onderzoek Studenten Personeel Bibliotheek en archief Dienstverlening Bestuurlijke opmerkingen bij de Jaarrekening Financiële vooruitblik 11 Hoofdstuk 3 Onderwijs 3.1 Bacheloropleidingen Theologie Klassiek Verplaatsing Theologie Klassiek naar Amsterdam PThU-route binnen de Bacheloropleiding Godgeleerdheid in Groningen Theologie Klassiek als afstandstudie Bachelor Theologie Plus: Geloof, Cultuur en Samenleving Masteropleidingen Eenjarige masteropleiding Kampen Driejarige masteropleiding tot predikant Honourstraject Diploma s Internationalisering Erasmus Buitenlandse studenten aan de PThU Buitenlandse promovendi aan de PThU Internationale docentenuitwisseling Kwaliteitszorg onderwijs 22 Hoofdstuk 4 Onderzoek 4.1 Inleiding Beleid Overkoepelend onderzoeksbeleid Versterking wetenschappelijke onderzoeksoutput Ontwikkeling internationaal netwerk Valorisatie van onderzoek Onderzoeksomgeving en inbedding Onderzoeksgroepen: resultaten en evaluatie Sources Overkoepelend onderzoeksbeleid en samen werking disciplines binnen het programma Internationaal netwerk Wetenschappelijke output Valorisatie Beliefs Overkoepelend onderzoeksbeleid en samen werking disciplines binnen het programma Internationaal netwerk Wetenschappelijke output Valorisatie Practices Overkoepelend onderzoeksbeleid en samen werking disciplines binnen het programma Internationaal netwerk Versterking wetenschappelijke output Valorisatie Promoties Financiering onderzoek: eerste en overige geldstromen 29 Hoofdstuk 5 Studenten 5.1 Instroom studenten in bachelor- en masteropleidingen Kenmerken nieuwe instroom bachelor- en masteropleidingen Totaal aantal ingeschreven studenten opleidingen PThU 33 4 Jaarverslag 2011

5 Hoofdstuk 6 Personeel 6.1 Human Resources Management Formatie Promovendi Werkeloosheidsuitkeringen en WIA Personele voorzieningen Arbo Personeelsbezetting Bijlage 1 Samenstelling Raad van Toezicht, College van Bestuur, Universiteitsraad, Raad van Advies, Commissies en Werkgroepen Raad van Toezicht 43 College van Bestuur 43 Universiteitsraad 43 Raad van Advies 43 Commissie Post Academisch Onderwijs/Nascholing 43 Bibliotheek- en archiefcommissie Kampen 43 Hoofdstuk 7 Bibliotheek en archief 7.1 Inleiding Collectie Dienstverlening Samenwerkingsverbanden Archief 39 Hoofdstuk 8 Dienstverlening 8.1. Maatschappelijke en kerkelijke dienstverlening Maatschappelijke dienstverlening Organisatie Beleid Activiteiten Kerkelijke dienstverlening Beleid Activiteiten Weekend van de Theologie Youth, Faith and Culture. Academic reflections on Youth Ministry Overig 41 Hoofdstuk 9 Postacademisch onderwijs 9.1 Primaire nascholing Overig postacademisch onderwijs Cursusaanbod en afname 42 Bijlage 2 Publicaties 2011 a. Sources 44 b. Beliefs 47 c. Practices 53 Bijlage 3 Promoties 59 Bijlage 4 Internationale samenwerking en contacten 60 Bijlage 5 Publicaties personeel zonder onderzoeksaanstelling 61 Bijlage 6 Kerkelijk Album en Ordinantie Bijlage 7 Mastertheses PThU studiejaar Jaarrekening Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 65 Balans 66 Staat van baten en lasten 67 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Richtlijnen Waarderingsgrondslagen Bepaling van het resultaat 70 Protestantse Theologische Universiteit 5

6 Hoofdstuk 1 Verslag van de Raad van Toezicht 1.1 Taken De Raad van Toezicht vervult binnen de PThU een tweeledige rol: hij oefent de wettelijke taken en bevoegdheden uit die aan een Raad van Toezicht van een Nederlandse universiteit zijn toevertrouwd en daarnaast heeft hij, in opdracht van de synode van de Protestantse Kerk in Nederland, een speciale verantwoordelijkheid voor de instandhouding van de opleiding van predikanten voor de Protestantse Kerk in Nederland. Het verslagjaar stond in belangrijke mate in het teken van de voorbereiding van de verhuizing van de PThU naar de nieuwe vestigingsplaatsen in Amsterdam en Groningen. Met het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst met de Vrije Universiteit (VU), waarin de kaders zijn geschetst voor de huisvesting van de PThU in Amsterdam bij de VU, het afnemen van dienstverlening en de samenwerking op de terreinen van onderzoek en onderwijs, is een belangrijke voorwaarde geschapen voor een vernieuwde academische inbedding van de PThU met behoud van haar eigen identiteit en zichtbaarheid. Daarmee is aan een belangrijke eis voor een toekomstbestendige constellatie voldaan. Hetzelfde geldt voor de samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), die na de aanschaf van een eigen PThU-pand in Groningen verder vorm kan krijgen. Voor wat betreft het onderzoek van de PThU zijn afspraken gemaakt met de VU en de RUG over de samenwerking met de beide faculteiten Godgeleerdheid. Deze afspraken dragen er toe bij dat de onderzoekers van de PThU binnen hun nieuwe vestigingsplaats volop kunnen profiteren van het onderzoeksklimaat aan de faculteiten van de VU en de RUG. Omgekeerd kunnen de facultaire onderzoekers profiteren van de kerkelijk-theologische oriëntatie van de PThU-onderzoekers. Met betrekking tot het onderwijs is de samenwerking op bachelorniveau gewaarborgd. Met de VU is een gezamenlijk programma voor de bacheloropleiding ingericht, dat aan de NVAO is aangeboden voor omzetting tot een joint bacheloropleiding. Met de RUG is afgesproken dat de PThU binnen de bacheloropleiding van de faculteit een aanbod van in totaal 60 ECTS kan verzorgen. De Raad van Toezicht vergaderde in het verslagjaar vier maal, waarvan één keer gedeeltelijk in afwezigheid van het College van Bestuur. De belangrijkste besluiten van de Raad van Toezicht in 2011 waren goedkeuring van: de samenwerkingsovereenkomst VU PThU, inclusief de bijbehorende financiële afspraken inzake verrekening van lasten in verband met de joint bacheloropleiding; investeringsramingen voor de verbouwing en inrichting van de vestigingen Amsterdam en Groningen; het jaarverslag en de jaarrekening 2010 van de PThU; de begroting 2012; de benoeming van een hoogleraar op de bijzondere leerstoel Nieuwe en vernieuwende vormen van christelijke gemeenschap in hun betekenis voor de Nederlandse samenleving vanwege de Stichting Kerk en Wereld; de benoeming van een hoogleraar op de bijzondere leerstoel Theologische hermeneutiek van de Bijbelse grondwoorden vanwege de Stichting Breukelman/Miskotte; de vestiging van de bijzondere leerstoel Theologie van het gereformeerd protestantisme vanwege de Gereformeerde Bond aan de PThU; de benoeming van een hoogleraar op de bijzondere leerstoel Theologie van het gereformeerd protestantisme vanwege de Gereformeerde Bond aan de PThU; de uitbreiding van de bijzondere leerstoel Gereformeerde Spiritualiteit vanwege de Gereformeerde Bond; het financierings- en beleggingsstatuut van de PThU; de verlening van eredoctoraten aan prof.dr. E.G. Singgih, prof.dr. B. Goudzwaard en drs. F.J. Hoogewoud; de overeenkomst tussen Stichting Ruimzicht en de PThU inzake de huisvesting van buitenlandse studenten in Groningen; het besluit tot verkoop van de panden van de PThU in Kampen. 6 Jaarverslag 2011

7 Daarnaast hebben onder andere de volgende zaken de aandacht van de Raad gevraagd: het bestuurlijk overleg inzake de samenwerking met de VU en de RUG binnen de toekomstige constellatie van de PThU; de voorbereiding van de nieuwe huisvesting in Amsterdam en Groningen; besluitvorming over de toekomst van de locatie voor de seminariumactiviteiten in het kader van kerkelijke besluitvorming inzake haar onroerend goed, in het bijzonder landgoed Hydepark te Doorn; de permanente educatie van predikanten; overleg met het moderamen van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland inzake de procedure voor benoeming van bijzonder hoogleraren. reorganisatie samenhangt, verliep in 2011 volgens plan. Hiermee heeft de PThU een belangrijke stap gezet tot verankering van de kerkelijke theologiebeoefening in het Nederlands stelsel van hoger onderwijs. Ondanks de grote aandacht die dit transitieproces vraagt, vond ook in 2011 het reguliere proces van onderwijs en onderzoek goede voortgang. Alle medewerkers, zowel de wetenschappelijke staf als het ondersteunend personeel, verdienen hiervoor een groot compliment. Hoewel het reorganisatieproces ertoe heeft geleid dat het jaar 2011 met een tekort van moest worden afgesloten, is de financiële situatie van de PThU gezond. Gelet op de huidige samenstelling van de studentenpopulatie van de PThU baart echter het beleid van de overheid dat het oppakken van een academische opleiding op latere leeftijd sterk ontmoedigt, de Raad van Toezicht zorgen. 1.2 Samenstelling Raad van Toezicht Op 31 december 2011 was de Raad van Toezicht als volgt samengesteld: prof.dr. F.A. van der Duyn Schouten (voorzitter) mw. drs. J.J.Tj. van den Hul-Omta prof.dr. M. Kaptein mevr. ds. G.R. Peetoom dr.ir. F. Schutte 1.3 Werkgeverstaken De commissie remuneratie van de Raad van Toezicht bestond in 2011 uit prof.dr. F.A. van der Duyn Schouten en dr.ir. F. Schutte. Deze commissie heeft functioneringsgesprekken gevoerd met de leden van het College van Bestuur afzonderlijk en met de beide leden gezamenlijk. Aan de hand van het verslag van deze gesprekken is het functioneren van het College van Bestuur besproken in de Raad van Toezicht. Daarnaast heeft de Raad van Toezicht ook zijn reguliere werkgeverstaken vervuld. 1.4 Algeheel oordeel In 2011 werd substantiële voortgang geboekt in het transitieproces dat de PThU in 2011 heeft ingezet. Naar verwachting zal op 1 september 2012, in goede afstemming met VU en RUG, het onderwijs en onderzoek van de PThU volledig zijn geconcentreerd in Amsterdam en Groningen. De uitvoering van het sociaal plan dat met deze ingrijpende Protestantse Theologische Universiteit 7

8 Hoofdstuk 2 Verslag van het College van Bestuur 2.1 Algemeen Nadat de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland in november 2010 had ingestemd met de plannen voor een nieuwe constellatie van de PThU, in samenwerking met VU en RUG, en de daarmee gegeven verhuizing naar Amsterdam en Groningen, is in het verslagjaar met voortvarendheid gewerkt aan de voorbereiding van een vernieuwd onderwijsaanbod en aan de verbouwing van de beoogde behuizing op de beide nieuwe vestigingsplaatsen: de eerste verdieping van de E-vleugel van het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit aan de De Boelelaan, dat hiertoe wordt gehuurd, en het gebouw Oude Ebbingestraat 25 in de binnenstad van Groningen, dat hiertoe werd aangekocht. Met het oog op samenwerking met de VU werd een projectgroep ingesteld met vertegenwoordigers van VU en PThU. Daarnaast vond meerdere malen bestuurlijk overleg plaats op het niveau van de Colleges van Bestuur. Het bestuurlijk en ambtelijk overleg met de RUG vond meer direct en minder gestructureerd plaats. Met de Colleges van Bestuur van de VU en de RUG werden, in nauw overleg met de betrokken faculteitsbesturen, samenwerkingsovereenkomsten voorbereid, ter ondertekening in Voor de begeleiding van de verbouwing en inrichting van de nieuwe huisvesting werd een projectgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van de PThU, architectenbureau OTH en ingenieursbureau Oranjewoud. In het najaar van 2011 werd de verbouw in Groningen gegund aan bouwbedrijf Jurriëns en de verbouw in Amsterdam aan bouwbedrijf Mulckhuyse. Met spijt heeft het College van Bestuur moeten constateren dat het de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland niet heeft kunnen winnen voor zijn plan om het Koornmarktgebouw in Kampen, met behulp van een derde partij, geschikt en exploitabel te maken voor de uitvoering van de seminariumactiviteiten van Protestantse Kerk en PThU. In augustus 2011 werden de panden te Kampen derhalve per 1 september 2012 verkocht aan de Kampense De Gilden Groep. De personele gevolgen van de voorgenomen verhuizing en reorganisatie werden ingekaderd in een met de vakbonden overeengekomen Sociaal Plan. Het onderwijsmanagement heeft intensief gewerkt aan het ontwerpen van de nieuwe opleidingen in Amsterdam en Groningen. Het onderzoeksmanagement heeft zich in het bijzonder gericht op de voorbereiding van de onderzoeksvisitatie die in 2012 plaatsvindt. Om ervoor te zorgen dat de positieve energie die de verhuizing losmaakt, niet alleen wordt ingezet voor allerlei facilitaire en organisatorische zaken op de korte termijn, heeft het College van Bestuur, in overleg met de personeelsgeledingen, aan het eind van het verslagjaar ervoor gekozen een drietal speerpunten van beleid voor de langere termijn vast te stellen: reputatiemanagement, studentenwerving en internationalisering. Dit met het oog op de positionering van de universiteit op de nieuwe vestigingsplaatsen, alsmede haar continuïteit. Voor alle drie de speerpunten zijn teams ingesteld, bestaande uit medewerkers van de wetenschappelijke en de ondersteunende staf. In december 2012 presenteren de teams hun uitkomsten, waaronder ook voorstellen voor implementatie. De nieuwe constellatie gaat van start in een situatie waarin het studentental onder druk staat. Dit werd in het verslagjaar steeds duidelijker. Het voor genomen regeringsbeleid met betrekking tot langstudeerders en deeltijders is hier mede debet aan. Het College van Bestuur volgt de politieke ontwikkelingen op dit punt dan ook met grote belangstelling, samen met de besturen van de andere levensbeschouwelijke universiteiten. In het verslagjaar vond de opening van het academisch jaar plaats op 5 september in de Janskerk te Utrecht. De diesviering werd op 6 december in de Bovenkerk te Kampen gehouden. Deze academische bijeenkomsten werden opgeluisterd door redes van respectievelijk mgr. dr. Gerard J.N. de Korte en prof.dr. Frits de Lange. Op de diesviering verleende de PThU vanwege haar eerste lustrum een drietal eredoctoraten: aan dr. Gerrit Singgih, hoogleraar Oude Testament Theologische Faculteit van de Christelijke Universiteit Duca Wacana in Yogyakarta, aan dr. Bob Goudzwaard, emeritus-hoogleraar Economie 8 Jaarverslag 2011

9 aan de Faculteit Sociale Wetenschappen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, en aan drs. Frits Hoogewoud, oud-bibliothecaris van de Bibliotheca Rosenthaliana in Amsterdam. In het verslagjaar heeft het College van Bestuur twee maal overleg gevoerd met de Raad van Advies. Op verzoek van het College van Bestuur is van gedachten gewisseld over governance naar aanleiding van de door prof.dr. R. Goodijk gehouden oratie bij aanvaarding van zijn bijzondere leerstoel te Tilburg. Bij de tweede bijeenkomst is het door het bestuur in gang gezette speerpuntenbeleid, in het bijzonder reputatiemanagement, besproken. In het verslagjaar heeft het College van Bestuur een maal per zes weken een overlegvergadering gehouden met de Universiteitsraad. Bijzondere aandacht daarbij ging uit naar de aanstaande verhuizing van de PThU naar Amsterdam en Groningen. 2.2 Bestuurlijke opmerkingen Jaarverslag Onderwijs De bestaande opleidingen evaluerend stelt het College van Bestuur vast dat de rendementscijfers verbetering behoeven. Dat geldt in het bijzonder voor de bacheloropleiding. Voor het afstandsonderwijs zijn hieruit verregaande bestuurlijke consequenties getrokken, te weten een afbouw van de afstandsvariant binnen de bacheloropleiding. Voor het overige heeft het College van Bestuur zich in het kader van de beoogde prestatieafspraak met de staatssecretaris OCW gecommitteerd aan een verhoging van het rendement in 2015 tot 75% in de bacheloropleiding. Ditzelfde geldt voor de masteropleiding voor Predikant en Geestelijk Verzorger. Met genoegen constateert het College van Bestuur dat het rendement voor de buitenlandse studenten in het internationale verdiepingsjaar opnieuw 100 % was. Een adequaat selectiebeleid en een intensieve studentbegeleiding liggen hieraan ten grondslag. Eén van de eerste vruchten van de beoogde samenwerking met de VU was de inrichting, per 1 september 2011, van een joint programme bacheloropleiding, vooruitlopend op de joint bachelor opleiding. In goed overleg met de partners van de faculteit Godgeleerdheid van de VU is deze opleiding voortvarend gerealiseerd. Op 1 september 2012 kan zij van start gaan. De eerste ervaringen met betrekking tot deze intensieve vorm van samenwerking zijn positief. Dit geldt zeker als daarbij bedacht wordt dat de PThU nog niet in Amsterdam is gevestigd. Ook hier geldt de noodzaak van gezamenlijk optreden in werving en voorlichting. In het hoofdstuk over het onderwijs wordt verslag gedaan van de inhoudelijke keuzes inzake het profiel van de masteropleiding Gemeentepredikant en Predikant Geestelijk Verzorger. Aan dit profiel is intensief gewerkt door de werkgroepen Amsterdam en Groningen, in effectieve afstemming met een werkveldcommissie en op basis van de evaluaties van stages en trainingen. Hiermee is ook het voornemen gerealiseerd om in de nieuwe constellatie uit te gaan van één driejarige masteropleiding, met varianten per vestigingsplaats. Opnieuw is een stevige invulling gegeven aan het bijzondere karakter van deze opleiding: een vervlechting van beroeps- en wetenschappelijke opleiding, met geïntegreerde competenties als theoloog en predikant. Hiermee is zowel het eigen profiel van de PThU onderstreept, alsook de noodzaak van de driejarige duur van deze opleiding bevestigd. De ontwikkeling van het honourstraject vraagt blijvende aandacht. De structuur staat, maar de uitvoering dient nader bekeken te worden. In de paragraaf over de diploma s wordt aangegeven waarom de stijging van het aantal diploma s incidenteel was. Er blijft derhalve zorg over de toereikendheid van het aantal afgestudeerden om de vacatures van predikantsplaatsen binnen de PKN te vervullen. De constateringen met betrekking tot het niet benutten van de Erasmus-uitwisselingsprogramma s zijn voor het College van Bestuur aanleiding hierop expliciet beleid in te zetten. Dit wordt voorbereid door het speerpuntenteam Internationalisering Onderzoek Bij het onderzoek stelt het College van Bestuur vast dat de output in termen van kwaliteit en productiviteit aan de gestelde interne eisen voldoet. Wel is er reden deze eisen in het kader van de beoogde prestatieafspraak met de staatssecretaris OCW aan te scherpen. Protestantse Theologische Universiteit 9

10 Dit geldt overigens niet het aantal vakpublicaties: omvang en impact daarvan bevestigen de waarde die het PThU-onderzoek qua kerkelijke en maatschappelijke dienstverlening heeft. Het zal de komende jaren een uitdaging zijn het fundamentele deel van het onderzoek qua relatief volume te vergroten en op zodanige wijze in publicaties om te zetten dat zowel wetenschap als valorisatie hiermee gediend zijn. Een belangrijk deel van de beleidsinspanningen van de Commissie Wetenschap zijn in de tweede helft van het verslagjaar gericht geweest op de voorbereiding en opstelling van het evaluatierapport Onderzoek, ter beoordeling van een door de QANU geïnstalleerde beoordelingscommissie in Het stemt tot tevredenheid dat de breed-disciplinaire programmatische opzet van het onderzoek waarvoor bij de start van de PThU in 2007 gekozen is, inmiddels zijn nut bewijst. In inhoudelijk opzicht draagt het bij aan de profilering van de PThU, en in organisatorisch opzicht blijkt de span of control efficiënt en effectief. Wel blijkt het nodig de criteria en mechanismen van de interne toedeling van de onderzoeksgelden nog eens kritisch te bezien, en strakker te relateren aan het realiseren van hoogwaardige wetenschappelijke output. In het project God and Civilization is goede voortgang geboekt. Met het organiseren van een wetenschappelijk congres in 2014 zijn de nodige incentives ingebouwd om de voortgang in dit onderzoeksthema niet alleen veilig te stellen, maar ook te bevorderen. De internationale dimensie van het onderzoek van de PThU is een sterk punt, dat niet zozeer verbreding als wel verdere invulling vraagt. De aandacht voor disciplinaire ontwikkeling enerzijds en de verantwoordelijkheid voor oecumenische samenwerking anderzijds zijn in hun combinatie kenmerkend voor de PThU. De beleidsinspanningen van het College van Bestuur op dit punt blijken vruchtbaar. Nadrukkelijk constateert het College van Bestuur dat de financiële inkomsten uit de tweede geldstroom op peil moeten blijven. De inkomsten uit de derde geldstroom moeten bij bij voorkeur toenemen. Het verdienvermogen van de drie onderzoeksprogramma s blijkt op dit punt onderscheiden. Waar dit inherent is aan de verschillende contexten is dat eerder logisch dan problematisch. Het komt er dan wel op aan, dat het totaalvolume aan externe financiering ten minste gelijk blijft. Matchingsconstructies met hbo-instellingen inzake promotieonderzoeken kunnen hieraan substantieel bijdragen, zo is gebleken Studenten De tendens van daling van het aantal nieuwe inschrijvingen in de bacheloropleiding heeft zich ook in het academisch jaar doorgezet. Dat is des te meer reden beleidsmatig krachtig in te zetten op het scherp positioneren van de nieuwe gezamenlijke bacheloropleiding met de VU te Amsterdam en de bestaande bacheloropleiding van de RUG te Groningen, waarvan de PThU in de vorm van een traject een derde deel voor haar rekening neemt. Het is hierbij noodzakelijk én vanzelfsprekend met VU en RUG gezamenlijk op te treden in voorlichting en werving. De instroom van studenten in de masteropleidingen in het academisch jaar biedt goede perspectieven op de toekomst. Vergeleken met het gemiddelde van eerdere jaren is er sprake van stabilisering. Dit geldt overigens niet voor de masteropleiding Geestelijke Verzorging. Deze blijft achter, ook bij neerwaarts bijgestelde verwachtingen. Alle reden dus om deze opleiding als variant binnen de predikantsopleiding van een scherper profiel te voorzien, met ingang van 1 september 2012 en in samenwerking met de RUG. Gegeven het aandeel van ruim 40% van deeltijdstudenten in de masteropleidingen is het noodzakelijk om in samenspraak met het afnemende veld - een antwoord te vinden op het voorgenomen regeringsbeleid inzake de vraagfinanciering voor het deeltijdonderwijs Personeel In het verslagjaar was het HRM-beleid uiteraard primair gericht op de opstelling en uitvoering van het Sociaal Plan, zoals overeengekomen met de vakbonden. Zoveel mogelijk is daarbij geprobeerd een evenwicht te vinden tussen de belangen van de nieuwe organisatie ná de verhuizing en de belangen van de individuele werknemers zowel van hen die meegaan naar Amsterdam en Groningen als van hen die niet geplaatst konden worden. Deze laatste categorie betreft overigens alleen het ondersteunend personeel. Het wetenschappelijk personeel kan vrijwel in 10 Jaarverslag 2011

11 zijn geheel mee naar de nieuwe vestigingsplaatsen. Van overcapaciteit is vooralsnog geen sprake, gezien de breedheid aan onderwijstaken in de jaren 2011/12 en 2012/13, omdat er behalve in Amsterdam en Groningen ook nog onderwijs gegeven moet worden in Utrecht, Leiden en Kampen. Wel heeft het College van Bestuur een vacaturestop voor het wetenschappelijk personeel ingesteld. In 2014 zal de verplaatsing naar de nieuwe vestigingen worden beoordeeld op de studenteninstroom en de onderwijsbelasting. Tegelijk met de verwerking van de evaluaties van de unversiteit en van het onderwijs en onderzoek afzonderlijk zal dan een formatieplan kunnen worden vastgesteld Bibliotheek en archief In intensief overleg met de partners in Amsterdam en Groningen is gewerkt aan de voorbereiding van de verhuizing van de bibliotheek. Afspraken zijn gemaakt over samenwerking op het gebied van dienstverlening en aanschafbeleid. Onder leiding van het hoofd van de bibliotheek zijn in afstemming met de leerstoelhouders de profielen opgesteld voor de bibliotheekcollecties op de beide vestigingsplaatsen. Deze zijn uitgangspunt zowel voor het aanschafbeleid als voor het ontdubbelen van de huidige bibliotheek in Kampen. De gevolgen van de brand op 6 december 2011 in een naastgelegen pand aan de Oudestraat konden dankzij alert optreden van de brandweer beperkt blijven tot rook- en roetschade; de schade was aanzienlijk maar niet blijvend Dienstverlening Het accent in de maatschappelijke dienstverlening lag in het verslagjaar op activiteiten in de zorgsector, in de vorm van een masterclass voor de zorgsector en meerdere studiedagen. Verbreding van de dienstverlening is nodig, met name in de richting van de sector onderwijs. De kerkelijke dienstverlening in de vorm van nascholing van de predikanten ondervond hinder van de onzekerheid over de uiteindelijke besluitvorming van de Protestantse Kerk in Nederland ten aanzien van de permanente educatie. Nu er inmiddels duidelijkheid bestaat, mag verwacht worden dat de belangstelling voor het PThU-aanbod weer gestaag zal toenemen. Daartoe zijn heldere afspraken met de PKN inzake uitvoering en bekostiging nodig. Hieraan wordt gewerkt. 2.3 Bestuurlijke opmerkingen bij de Jaarrekening 2011 De Rijksbijdrage bedroeg in het verslagjaar k Ondanks het negatief resultaat van k 761, op een totaal aan lasten van k , is de financiële positie van de PThU structureel gezond. De extra uitgaven, die ten grondslag liggen aan dit resultaat, zijn namelijk incidenteel van aard, te weten kosten ter voorbereiding van de transitie naar Amsterdam en Groningen. Het gaat hier met name om extra inzet en vervanging van ondersteunend personeel. Het eigen vermogen bedroeg aan het einde van het verslagjaar k Dit zal op peil blijven doordat tegenover de noodzakelijke investeringen in de huisvesting in Amsterdam en Groningen de verkoop van de panden in Kampen per 1 september 2012 staat, voor een totaalbedrag van k De omvang van de liquide middelen daalde door aankoop van het pand in Groningen van k aan het begin van het jaar naar k ultimo Dit niveau is nodig om in 2012 de eerste kosten te dekken met betrekking tot de uitvoering van het sociaal plan en de verbouwing van de beoogde behuizing in Amsterdam en Groningen. Als gevolg van de toevoeging van het negatief resultaat daalt de solvabiliteitsratio licht van 0,43 naar 0,38. Ook het weerstandsvermogen daalt van 59% naar 54%. 2.4 Financiële vooruitblik Baten Naar verwachting zal de hoogte van de Rijksbijdrage in 2013 in lijn zijn met die van 2012, behoudens mogelijke gevolgen van een aanpassing van het macro-budget voor het Hoger Onderwijs. Bij invoering door de Protestantse Kerk in Nederland van een integraal nascholingsprogramma Permanente Educatie per 1 september 2012 Protestantse Theologische Universiteit 11

12 zullen de onderwijsactiviteiten van de PThU hierin op basis van declaratie worden verrekend. Hiertoe zijn met de Protestantse Kerk tariefafspraken gemaakt. Deze komen in de plaats van lopende afspraken over bijdragen uit het PKN quotum en deelnemersbijdragen. De college- en examengelden zullen verder dalen, als gevolg van a) de gekozen constructies wat betreft de bacheloropleidingen in Amsterdam (joint bachelor met de VU) en Groningen (minor binnen RUG-bachelor) en b) het besluit om de afstandsopleiding per 1 september 2012 af te bouwen. Wel wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om per 1 september 2013 in Amsterdam, in samenwerking met de VU, een nieuwe afstandsopleiding te ontwikkelen. Wat betreft baten werk van derden moet uitgegaan worden van een aanzienlijke daling in de komende jaren. De twee NWO-projecten lopen immers af, per 31 maart 2013 resp. 30 november Nieuwe projectaanvragen zijn weliswaar in voorbereiding, maar nog niet geconcretiseerd. Lasten De personeelslasten met betrekking tot het wetenschappelijk personeel zullen geleidelijk dalen als gevolg van de vacaturestop. In hoeverre ook de personeelskosten van het ondersteunend personeel zullen kunnen dalen, zal afhangen van de uitkomsten van het lopend onderzoek naar de mogelijkheden van een gedeelde aansturing van de bedrijfsvoering van de PThU te Amsterdam en die van de VU-faculteiten Godgeleerdheid en Wijsbegeerte. De ontwikkeling van de hoogte van de huisvestings- afschrijvings- en overige lasten hangt af van de uitkomst van het overleg met de VU over uitgangspunten van verrekening en over tarieven inzake inhuur en gebruik van voorzieningen op het gebied van ICT en facilitaire zaken. Dit overleg is nog niet afgerond. 12 Jaarverslag 2011

13 Hoofdstuk 3 Onderwijs 3.1 Bacheloropleidingen Theologie Klassiek De bacheloropleiding Theologie Klassiek is een brede disciplinegeoriënteerde bacheloropleiding die bij uitstek voorbereidt op de driejarige masteropleiding tot predikant. Vanaf september 2011 zijn te Kampen alleen nog het tweede en het derde jaar van de opleiding van start gegaan. De studenten van het cohort september 2010 hebben het recht hun opleiding te Kampen te voltooien en hebben de wens te kennen gegeven van dit recht gebruik te maken. Daarnaast maken nog enkele studenten gebruik van de mogelijkheid tot een verkorte bacheloropleiding in het verlengde van een gevolgde hbo-opleiding theologie. Deze deeltijdroute wordt vanwege de afspraken met de hbo-instellingen over ingedaalde en aanvullende premasterprogramma s afgebouwd. Rendement Op de peildatum 31 augustus 2011 is het rendement van de cohorten 2005 t/m 2010 van de bacheloropleiding Theologie Klassiek als volgt: Uitgesplitst naar de voltijd en deeltijdvariant is het rendement van de cohorten 2005 t/m 2010 van de bacheloropleiding Theologie Klassiek als volgt: Voltijd B Theologie Klassiek Voltijd VOLTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Uitgaande van de langstudeerdersmaatregel die inhoudt dat studenten die langer inschrijven dan de nominale studieduur (vermeerderd met een uitloopjaar) een verhoogd wettelijk collegegeldtarief betalen, blijkt uit de tabel dat het aantal voltijdse studenten van de cohorten tot 2007 (11%, één student), dat binnen deze maatregel valt vanaf studiejaar zeer beperkt is. B Klassiek VOLTIJD EN DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Aandeel voltijdse studenten dat zich na een jaar heeft heringeschreven voor de bacheloropleiding Theologie Klassiek en na drie jaar (de nominale studieduur) het diploma heeft behaald: B Klassiek VOLTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden % overstap % % % % % % 0 Protestantse Theologische Universiteit 13

14 Aandeel voltijdse studenten dat zich na een jaar heeft heringeschreven voor de bacheloropleiding Theologie Klassiek en na vier jaar het diploma heeft behaald: B Klassiek VOLTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden % % % % % % Het college van bestuur streeft naar een percentage van tenminste 75% per cohort, dat na vier jaar het diploma voor de bachelor Theologie Klassiek heeft behaald. De tabel laat zien, dat dit percentage door de cohorten sinds 2005 niet is gehaald. Het bestuur zet in op het behalen van het streefpercentage van 75% uiterlijk in De verwachting is dat de per studiejaar geïntroduceerde regeling voor een bindend studieadvies na het eerste jaar van de bachelor, zal resulteren in verhoging van het percentage studenten per cohort dat na vier jaar afstudeert. Aandeel studenten van totaal voltijdse bachelorstudenten dat na 1 jaar studie niet meer bij de instelling staat ingeschreven: B Klassiek VOLTIJD cohort aantal in cohort aantal uitvallers percentage uitvallers % % % % % % Het college van bestuur streeft naar een percentage uitval na een jaar van minder dan 25%. Uit de tabel is af te lezen dat het percentage uitvallers onder deze waarde uitkomt, met uitzondering van het cohort De introductie van een studiekeuze begeleidingsgesprek met aankomende studenten is bedoeld om het uitvalpercentage voor de bacheloropleiding te doen dalen tot een percentage van maximaal 25% in Deeltijd B Theologie Klassiek DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Uitgaande van de langstudeerdersmaatregel blijkt uit de tabel dat van het cohort % (twee studenten) respectievelijk cohort % (twee studenten) binnen deze maatregel valt vanaf studiejaar De deeltijdvariant van de bacheloropleiding Theologie Klassiek betreft een opleidingsvariant die specifiek is ingericht voor studenten die al een hbo-bachelordiploma hebben behaald en wensen door te stromen naar de driejarige predikantsmaster. Deze variant is inmiddels afgeschaft en verkeert in de fase van afbouw. Voor studenten die op de peildatum nog stonden ingeschreven voor deze variant is in overleg met de studentendecaan en met instemming van de examencommissie een individueel programma vastgesteld. Hbo-studenten met een diploma die wensen door te stromen naar de masteropleidingen, volgen een route op grond van een premastertraject. Vaststellen van streefwaarden per cohort is voor deze variant dan ook niet zinvol Verplaatsing Theologie Klassiek naar Amsterdam De voorstellen van een projectcommissie, ingesteld door PThU en VU samen, tot de inrichting van een joint programme bacheloropleiding van de Faculteit Godgeleerdheid VU en de PThU, zijn aan het begin van het kalenderjaar 2011 bestuurlijk besproken en in overleg, na enige bijstellingen, goedgekeurd. In september 2011 is deze opleiding van start gegaan, waarbij beide instellingen een opleidingscoördinator 14 Jaarverslag 2011

15 hebben aangewezen en waarin binnen een gezamenlijk ontwikkelde opleiding elke partner de helft van zijn opleiding heeft uitbesteed aan de ander. Hierbij is een fitfty-fifty-verdeling van het docentencorps gehanteerd. Dit blijkt de ontwikkeling van een duidelijk herkenbare identiteit binnen een gezamenlijk ingerichte onderwijsomgeving met zich mee te brengen: al bij dit eerste begin hebben enkele studenten zich als PThU-student ingeschreven. Nog juist binnen het jaar 2011 konden Vrije Universiteit en de PThU gezamenlijk een verzoek aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie indienen om de bacheloropleiding Godgeleerdheid van de VU en de bacheloropleiding Theologie Klassiek van de PThU voortaan als een joint degree bachelor aan te merken. Dit gebeurde op grond van twee zaken. De eerste was een gemeenschappelijke regeling voor uitvoering van de Joint degree Bacheloropleiding Theologie; dit tegen de achtergrond van de samenwerkingsovereenkomst PThU-VU. De tweede was een vergelijking van de nieuwe gezamenlijke opleiding met de beide voorgaande afzonderlijke opleidingen, die aantoont dat de afwijkingen van de nieuw ingerichte opleiding ten opzichte van de beide vroegere opleidingen niet al te omvangrijk zijn. Door het bijeenvoegen van beide opleidingen blijft het profiel breed en klassiek-theologisch van aard, maar tegelijk is het beter toegesneden op de eigentijdse context van de multiculturele samen leving PThU-route binnen de Bacheloropleiding Godgeleerdheid in Groningen Afgeleid van de bachelor Theologie te Amsterdam, biedt de PThU een eigen route aan binnen het bachelorprogramma van de Rijksuniversiteit Groningen, waarvan de onderdelen zijn afgeleid van de nu nog joint programme, straks joint degree bacheloropleiding te Amsterdam. Deze route heeft een omvang van 50 ECTS voor studenten die op het vwo of anderszins nog geen Grieks hebben gevolgd. Voor studenten die al wel Grieks hebben gevolgd bedraagt de omvang 60 ECTS. In het najaar van 2011 heeft een eerste cursus plaatsgevonden. Evaluatieresultaten van deze route zullen in 2012 bekend worden Theologie Klassiek als afstandstudie Het aanbod van de bachelor Theologie Klassiek als afstandsopleiding is vooralsnog, in afwachting van nadere besluitvorming, binnen het bestaande format aangeboden. In 2011 is een vernieuwingslag gemaakt, doordat de cursussen geactualiseerd zijn en gemakkelijker toegankelijk gemaakt via de digitale leeromgeving LOI-Campus. Rendement Op de peildatum 31 augustus 2011 is het rendement van de cohorten 2002 t/m 2010 van de bacheloropleiding Theologie Klassiek op basis van afstandonderwijs als volgt: Bachelor Klassiek AFSTAND cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Het geringe afstudeerrendement en het hoge uitvalpercentage is voor het bestuur aanleiding geweest zich te bezinnen op de toekomst van het afstandsonderwijs binnen de bacheloropleiding. Daarbij is rekening gehouden met te verwachten consequenties van externe ontwikkelingen, zoals introductie van de langstudeerdersmaatregel en de toepassing daarvan op deeltijdstudenten en studenten die op afstand studeren. Een besluit hierover wordt in 2012 genomen Bachelor Theologie Plus: Geloof, Cultuur en Samenleving In het jaarverslag van 2010 is vermeld, dat de samenwerking met de Vrije Universiteit en de CH Windesheim weliswaar een vruchtbare interactie tussen wo en hbo heeft opgeleverd, maar dat de gewenste streefcijfers aan studententallen helaas niet zijn gehaald. Na het besluit tot afbouwen van de opleiding bachelor Theologie Plus (Geloof, Cultuur en Samenleving) worden nu de laatste studenten begeleid naar hun diploma s, die naar verwachting in de zomer van 2012, dus nog in Kampen, kunnen worden uitgereikt. Protestantse Theologische Universiteit 15

16 Er staat nog een groep studenten ingeschreven voor de bacheloropleiding Theologie Plus, voltijd of deeltijd, die reeds aan deze opleiding was begonnen voordat de samenwerking met de Vrije Universiteit en de CH Windesheim van de grond kwam. Ook voor deze groep geldt, dat studenten op grond van individueel vastgestelde programma s tot afronding van hun opleiding komen. Het streven is de gehele groep in de zomer van 2012 naar het diploma te begeleiden. De nominale studieduur van de voltijdse masteropleiding Verdieping bedraagt 60 ECTS in één jaar. Deze opleiding wordt gevolgd door zowel buitenlandse als Nederlandse studenten. Het cohort buitenlandse studenten behaalt sinds 2005 jaarlijks een rendement van 100%. Voor zover binnen cohorten studenten aanwezig zijn die op de peildatum 31 augustus 2011 nog studeren aan deze opleiding, betreft het studenten van de opleiding Mens & Zorg, die in afbouw was. 3.2 Masteropleidingen Eenjarige masteropleiding Kampen De masteropleiding Verdieping (vestiging Kampen) is een eenjarige masteropleiding die gericht is op wetenschappelijke verdieping. Ook in 2011 werd de opleiding gevolgd door een groep buitenlandse studenten, die haar binnen de daarvoor gestelde termijn wist af te ronden. De voertaal in de opleiding is Engels. Er zijn ook enkele studenten die de opleiding volgen in de vorm van afstandsonderwijs: daartoe is een aantal interdisciplinaire cursussen in digitale vorm ontwikkeld. Binnen het samenwerkingsproject met de Dienst Geestelijke Verzorging van het Ministerie van Justitie tot het opleiden van voorgangers met een achtergrond in migrantenkerken, hetgeen in de master Verdieping een plaats heeft gekregen, hebben enkele studenten voortgang gemaakt met hun premastertraject. Ze staan nu op de drempel van toelating tot de master. In 2011 hebben de laatste studenten die de eenjarige master Mens en Zorg volgden hun diploma gehaald, waarmee deze opleiding is afgebouwd. Het programma van de masteropleiding Verdieping maakt daarnaast, in de vorm van een verdiepingsjaar, integraal deel uit van de beide driejarige masteropleidingen in Kampen. M Verdieping VOLTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap M Verdieping AFSTAND cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Het geringe afstudeerrendement en het hoge uitvalpercentage is voor het bestuur aanleiding in 2012 tot besluitvorming te komen over de wijze waarop afstandsonderwijs binnen de nieuwe constellatie gecontinueerd wordt Driejarige masteropleiding tot predikant De PThU kent momenteel drie masteropleidingen die het karakter hebben van een academische beroepsopleiding: de opleiding Predikantschap te Kampen, de opleiding Geestelijke Verzorging te Kampen en de opleiding Gemeentepredikant te Utrecht en Leiden. Overeenkomstig het transitiebesluit en met toestemming van de minister worden de opleidingen van Utrecht en Leiden naar Amsterdam verplaatst en die van Kampen naar Groningen. Nu nog zijn de opleidingen zelfstandig geaccrediteerd. Bij de nieuwe accreditatieronde, waartoe de opleidingen in 2013 aan een opleidingsvisitatie en een instellingaudit worden onderworpen, wil de PThU één driejarige masteropleiding voor het Predikantschap aanvragen, met vier varianten: in Amsterdam de varianten Gemeentepredikant voltijd en Gemeentepredikant deeltijd, in Groningen de varianten Gemeentepredikant en Predikant-Geestelijk Verzorger. Het traject voor een grondige herziening van deze opleidingen, was in 2010 ingezet met een onderzoek onder alumni en een universiteitsbrede onderwijsconferentie. In 2011 is een projectgroep aan het werk gegaan 16 Jaarverslag 2011

17 voor de opzet van de verschillende varianten in Amsterdam, en vervolgens ook een werkgroep voor de voorbereiding van de varianten in Groningen. Vanuit deze groepen is gewerkt aan een visie op het huidige beeld van het beroep van predikant (als intermediair, pastor, voorganger/leraar en leider); een onderwijsvisie (competentiegericht, studentgecentreerd, duaal en academisch); en competentieprofielen voor zowel de variant Gemeentepredikant als de variant Predikant Geestelijke Verzorging (ingedeeld in hermeneutische, academische, beroepsgerelateerde en persoonsgerelateerde competenties). Van daaruit zijn vervolgens voorstellen ontwikkeld voor de inrichting van het curriculum: in Amsterdam zal dat bestaan uit een verkennend, een verdiepend en een verbindend jaar; in Groningen uit een verdiepingsjaar, een duaal traject van drie semesters op onderscheiden praktijkvelden en een semester met beroepsondersteunende cursussen. Voorts zijn programmaonderdelen als instellingstraining en exposure geëvalueerd en bijgesteld. Bij de opstelling van het beroepsprofiel is een werkveldadviescommissie betrokken, die benoemd is door het College van Bestuur. Bij de curriculumontwikkeling zijn de verschillende onderzoeksgroepen betrokken, en is daarnaast gestreefd naar integratie, een gemarkeerde rol voor het seminarie, en aandacht voor supervisie en andere vormen van leerprocesbegeleiding. Projectgroep en werkgroep hebben in juni 2011 een tussenrapportage voorgelegd aan opleidingscommissies en het College van Bestuur, en in december een eindrapport. Na aanvaarding daarvan gaan vanaf de winter taakgroepen voor zowel Amsterdam als Groningen aan het werk om de plannen uit te werken op het niveau van (disciplinair en didactisch verantwoorde) cursusbeschrijvingen, zodat het nieuwe opleidingsaanbod in september 2012 op de nieuwe vestigingen van start kan gaan. Studenten die vóór de instemming met het besluit tot verhuizing van de PThU door de Generale Synode in november 2010 hun opleiding zijn begonnen, hebben het recht deze af te ronden op de plaats waar ze deze begonnen zijn. Het ziet er naar uit dat in Utrecht, Kampen en Leiden (ten dele) voltijd- en deeltijdstudenten van dit recht gebruik willen maken. Dit heeft tot gevolg dat de PThU in elk geval tussen september 2011 en augustus 2013 onderwijs aanbiedt op vijf locaties: drie oude en twee nieuwe. Rendement Masteropleiding Predikantschap Op de peildatum 31 augustus 2011 is het rendement van de voltijdse en deeltijdstudenten van de cohorten 2005 t/m 2010 van de masteropleiding Predikantschap (vestiging Kampen) als volgt: M Predikantschap Kampen VOLTIJD EN DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Uitgesplitst naar de voltijd en deeltijdvariant is het rendement van de cohorten 2006 t/m 2010 van de masteropleiding Predikantschap (vestiging Kampen) als volgt: Voltijd M Predikantschap Kampen VOLTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Aandeel studenten masteropleidingen dat binnen de nominale duur van de opleiding (180 ECTS in drie jaar) afstudeert is als volgt: M Predikantschap Kampen VOLTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden % % % % % Protestantse Theologische Universiteit 17

18 Het bestuur streeft naar een aandeel studenten per cohort dat binnen de nominale studieduur, vermeerderd met een uitloopjaar het diploma behaalt van 75% in Zoals deze tabel aantoont, is dit percentage voor de masteropleiding predikantschap niet gehaald. Studievertraging binnen de driejarige masteropleiding wordt met name binnen het verdiepingsjaar opgelopen. Dit is het jaar waarin studenten hun thesis schrijven. Deeltijd M Predikantschap Kampen DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Het aandeel deeltijd studenten masteropleidingen dat binnen de onderwijskundige nominale duur van de opleiding (180 ECTS in viereneenhalf jaar) afstudeert is als volgt: M Predikantschap Kampen DEELTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden % % % % % Het bestuur streeft naar een percentueel aandeel van het totaal aantal studenten per cohort dat binnen de nominale studieduur afstudeert van 75% in Voor het cohort 2006 is dit percentage behaald. Binnen de cohorten 2007 t/m 2009 is een groep studenten afgestudeerd binnen de nominale opleidingsduur. Dit hangt samen met instroom in de opleiding op grond van door de examencommissie afgegeven vrijstellingen. Master Gemeentepredikant (Utrecht en Leiden) Op de peildatum 31 augustus 2011 is het rendement van de voltijdse en deeltijdstudenten van de cohorten 2005 t/m 2010 van de masteropleiding Gemeentepredikant (vestiging Utrecht / Leiden) als volgt: M Gemeentepredikant Utrecht / Leiden VOLTIJD EN DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Uitgesplitst naar de voltijd en deeltijdvariant is het rendement van de cohorten 2007 t/m 2010 van de masteropleiding Gemeentepredikant (vestiging Utrecht en Leiden) als volgt: Voltijd M Gemeentepredikant Utrecht / Leiden VOLTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Het aandeel voltijdse studenten masteropleiding Gemeentepredikant dat binnen de nominale duur van de opleiding (180 ECTS in drie jaar) afstudeert is als volgt: M Gemeentepredikant Utrecht / Leiden VOLTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden Het bestuur streeft naar een aandeel studenten per cohort dat binnen de nominale studieduur het diploma behaalt van 75% in Zoals deze tabel aantoont, is dit percentage voor de masteropleiding gemeente predikant niet gehaald. 18 Jaarverslag 2011

19 Deeltijd M Gemeentepredikant Utrecht / Leiden DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Aangezien de masteropleiding gemeentepredikant in deeltijd eerst vanaf studiejaar wordt aangeboden, zijn op 31 augustus 2011 geen cijfers beschikbaar over het aandeel studenten dat binnen de onderwijskundige nominale studieduur van viereneenhalf jaar de opleiding afrondt met een diploma. Masteropleiding Geestelijke Verzorging (Kampen) Op de peildatum 31 augustus 2011 is het rendement van de voltijdse en deeltijdstudenten van de cohorten 2006 t/m 2010 van de masteropleiding Geestelijke Verzorging (vestiging Kampen) als volgt: Voltijd M Geestelijke Verzorging Kampen VOLTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Deeltijd M Geestelijke Verzorging Kampen DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap M Geestelijke Verzorging Kampen VOLTIJD EN DEELTIJD cohort aantal in cohort % afgestudeerd % nog studerend % uitval % overstap Uitgesplitst naar de voltijd en deeltijdvariant is het rendement van de cohorten 2005 t/m 2010 van de masteropleiding Geestelijke Verzorging (vestiging Kampen) als volgt: Het aandeel studenten masteropleidingen dat binnen de nominale duur van de opleiding (180 ECTS in viereneenhalf jaar) afstudeert is als volgt: M Geestelijke Verzorging Kampen DEELTIJD cohort aantal in cohort aantal afgestudeerden percentage afgestudeerden % % % % % Protestantse Theologische Universiteit 19

20 Het bestuur streeft naar een aandeel studenten per cohort dat binnen de nominale studieduur het diploma behaalt van 75% in Zoals deze tabel aantoont, is dit percentage voor de masteropleiding geestelijke verzorging in deeltijd niet gehaald. Met betrekking tot alle driejarige masteropleidingen van de PThU geldt, dat het rendement laag is ten opzichte van het streefpercentage van 75% vanaf het jaar In 2012 vindt een traject herziening predikantsmasters plaats. Deze herziening staat in verband met de nieuwe constellatie, waarin de bestaande afzonderlijk geaccrediteerde opleidingen tot één opleiding worden samengevoegd. Deze zal bestaan uit twee varianten (Gemeentepredikant en Predikant Geestelijk Verzorger). Verwacht mag worden dat deze herziening zal leiden tot hogere rendementscijfers. Belangrijke factor daarbij is het integreren van stageonderdelen in het overige cursusaanbod in het eerste en derde jaar van de opleiding. Deze integratie is met name voor de herziening van de huidige opleiding Gemeentepredikant van de vestigingen Utrecht en Leiden relevant. Studenten komen daarmee niet pas in de eindfase in aanraking met de beroepspraktijk waartoe de master opleidt. Tweede factor voor verbetering van het rendement is de versterking van de studiebegeleiding van studenten. Docenten van vakken waar theorie en beroepspraktijk nadrukkelijk op elkaar worden betrokken, zullen nadere scholing in studiebegeleiding ontvangen Honourstraject Studenten die tenminste gemiddeld een 7.5 hebben gehaald voor hun bachelordiploma kunnen in het kader van de Graduate School een extra onderwijsaanbod volgen. Kenmerkend voor het honoursprogramma is een extra specialisatie in één (sub)discipline van de theologie en in onderzoeksmethodologie. Het programma (waarin wetenschapsleer, disciplinaire deskundigheid en onderzoeksmethodologie centraal staan) is voor 15 ECTS ingebouwd in de reguliere driejarige masteropleiding en voor 15 ECTS vormt het een aanvulling daarop. De hoogleraar leidt de student in een tutoriaal traject verder op binnen het eigen onderzoeksprofiel. Deelname HONOURSPROGRAMMA in masteropleidingen Predikantschap, Gemeentepredikant en Geestelijk Verzorging cohort opleiding aantal in cohort aantal honours percentage honours 2007 K-MPRED % UL-MGP % K-MPGV 2 0 0% 2008 K-MPRED % UL-MGP % K-MPGV 1 0 0% 2009 K-MPRED % UL-MGP % K-MPGV % 2010 K-MPRED % UL-MGP % K-MPGV 4 0 0% 2011 K-MPRED % UL-MGP % K-MPGV 0 0 Het bestuur streeft naar een deelnamepercentage voor het honourstraject per cohort in de masteropleiding van tenminste 10%. Voor het cohort 2011 geldt dat dit percentage is gehaald. Vanaf het studiejaar namen in totaal 18 studenten deel aan het traject. 3.3 Diploma s Bachelorexamen Masterexamen Doctoraal examen Kerkelijk examen Totaal Het aantal behaalde bachelorexamens in het studiejaar is aanzienlijk hoger dan in de jaren ervoor. Dit hangt samen met het besluit tot afbouw van de bacheloropleiding Geloof, Cultuur en Samenleving. Studenten in deze opleiding hebben het afleggen van hun examen versneld. De groei van het aantal bachelorexamens zal gezien deze verklarende omstandigheid naar verwachting niet doorzetten. Daarbij moet bedacht worden dat het aantal nieuwe inschrijvingen voor de bacheloropleiding een dalende trend laat zien. Het totaal aantal examens valt significant lager uit dan in het voor 20 Jaarverslag 2011

Voorwoord. 24 Juni 2013 College van Bestuur. Henk van der Sar (voorzitter) Gerrit Immink (rector) Protestantse Theologische Universiteit 3

Voorwoord. 24 Juni 2013 College van Bestuur. Henk van der Sar (voorzitter) Gerrit Immink (rector) Protestantse Theologische Universiteit 3 Jaarstukken 2012 Voorwoord Voor de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) was 2012 een jaar van grote veranderingen. De verhuizing vanuit Utrecht, Kampen en Leiden naar Amsterdam en Groningen bracht

Nadere informatie

Generale regeling voor de opleiding en vorming van predikanten

Generale regeling voor de opleiding en vorming van predikanten Generale regeling voor de opleiding en vorming van predikanten als bedoeld in ordinantie 13 1 1 Wijziging generale regeling voor de opleiding en vorming van predikanten als bedoeld in ordinantie 13 in

Nadere informatie

DE COMPETENTIES VAN DE PREDIKANT EN DE GEESTELIJK VERZORGER

DE COMPETENTIES VAN DE PREDIKANT EN DE GEESTELIJK VERZORGER DE COMPETENTIES VAN DE PREDIKANT EN DE GEESTELIJK VERZORGER De PThU kent twee competentieprofielen, die voor de gemeentepredikant en die voor de geestelijk verzorger. Ze verschillen in onderdelen, maar

Nadere informatie

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. ONDERWIJSVISIE OP HO OFDLIJNEN Geachte collega s, 1 Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. We

Nadere informatie

Eindadvies Theologische Universiteit Apeldoorn 24 oktober 2016

Eindadvies Theologische Universiteit Apeldoorn 24 oktober 2016 Eindadvies Theologische Universiteit Apeldoorn 24 oktober 2016 1. Inleiding De Reviewcommissie (hierna commissie) heeft kennisgenomen van: de prestatieafspraak zoals vastgelegd in de beschikking van 3

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit; Subsidieregeling tweede graden hbo en wo Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van... (datum), nr. HO&S/2010/228578, houdende subsidiëring van tweede bachelor- en mastergraden

Nadere informatie

KTO 12-07 Generale Synode april 2012

KTO 12-07 Generale Synode april 2012 Gewijzigde voortgangsrapportage aan de generale synode inzake de Permanente Educatie KTO 12-07 Generale Synode april 2012 De generale synode heeft in november 2011 in tweede lezing ingestemd met de invoering

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

IV.8. ASSOCIATIEOVEREENKOMST MET DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND (PKN) OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 15 LID 2 VAN HET HUISHOUDELIJK REGLEMENT

IV.8. ASSOCIATIEOVEREENKOMST MET DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND (PKN) OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 15 LID 2 VAN HET HUISHOUDELIJK REGLEMENT IV.8. ASSOCIATIEOVEREENKOMST MET DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND (PKN) OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 15 LID 2 VAN HET HUISHOUDELIJK REGLEMENT B. TOELICHTING Artikel 3 De kern van de overeenkomst is dat we elkaar

Nadere informatie

Besluitenlijst van de kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland gehouden op vrijdag 21 juni 2013.

Besluitenlijst van de kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland gehouden op vrijdag 21 juni 2013. Besluitenlijst van de kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland gehouden op vrijdag 21 juni 2013. A. Jaarrekening 2012 Stichting Kerkelijk Geldbeheer (VA 13-03) 1. Het jaarverslag 2012 van de

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Basisgegevens opleidingsbeoordelingen Indicatoren en definities. 19 februari 2015

Basisgegevens opleidingsbeoordelingen Indicatoren en definities. 19 februari 2015 Basisgegevens opleidingsbeoordelingen Indicatoren en definities 19 februari 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Basisgegevens hbo-bacheloropleidingen 4 2.1 Voltijd hbo-ba 4 2.2 Deeltijd en duaal hbo-ba 5 3 Basisgegevens

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 400 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2013 Nr. 132 BRIEF

Nadere informatie

Profiel lid Raad van Toezicht

Profiel lid Raad van Toezicht Profiel lid Raad van Toezicht De huidige Raad van Toezicht (RvT) bestaat uit zes leden. De RvT streeft naar een maatschappelijk heterogene samenstelling van leden die herkenbaar en geloofwaardig zijn in

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag

Samenvatting aanvraag Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing Nieuwe opleiding is): Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree 1 Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging

Nadere informatie

Subsector geografie. Sectorbeeld Gedrag & Maatschappij, Inspectie van het Onderwijs,

Subsector geografie. Sectorbeeld Gedrag & Maatschappij, Inspectie van het Onderwijs, Samenvatting... 2 Minst aantal opleidingen... 2 Minst aantal studenten... 3 Instroom neemt af... 3 Laagste uitval... 3 Lager diplomarendement... 3 Daling in switch... 3 Twee nieuwe opleidingen... 4 Weinig

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2015-2016 Versie september 2015 2015 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA

Nadere informatie

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Profiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen

Profiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen MEMO Aan: Van: Voorzitter Stichtingsbestuur Legal Affairs Datum: 28 maart 2014 Onderwerp: Profielschetsen SB, Concept 3 Voor de invulling van de toezichthoudende functie van het Stichtingsbestuur van TiU

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM Rotterdam, maart 2011 Jaarverslag 2010 Examencommissie Faculteit der Wijsbegeerte 1 In de Wet Versterking Besturing

Nadere informatie

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN Inhoud Eindkwalificaties... 2 Afstudeerrichtingen... 3 Structuur van de opleiding... 3 Beroepsperspectief... 3 Excellentietraject... 4 Toelating en inschrijving...

Nadere informatie

Datum 2 april 2013 Betreft Beleidsreactie op de evaluatie van de islam- en imamopleidingen in Nederland

Datum 2 april 2013 Betreft Beleidsreactie op de evaluatie van de islam- en imamopleidingen in Nederland a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

1. Voor hen die de opleiding tot predikant volgen (artikel 4 generale regeling preekconsent)

1. Voor hen die de opleiding tot predikant volgen (artikel 4 generale regeling preekconsent) PROCEDURES voor het verlenen van preekconsenten in de Protestantse Kerk in Nederland ex ordinantie 5-5-2 en 13-10 van de kerkorde, alsmede de bij de kerkorde behorende generale regeling preekconsent 1.

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

1. Voor hen die de opleiding tot predikant volgen (ord ) de scriba van de kleine synode.

1. Voor hen die de opleiding tot predikant volgen (ord ) de scriba van de kleine synode. - naar - bij - een zoals PROCEDURES voor het verlenen van preekconsenten in de Protestantse Kerk in Nederland ex ordinantie 5-5-2 en 13-10 alsmede de generale regeling preekconsent van de kerkorde 1. Voor

Nadere informatie

Generale regeling voor de permanente educatie

Generale regeling voor de permanente educatie Generale regeling voor de permanente educatie als bedoeld in ordinantie 3-12 en 3-13, alsmede ordinantie 13-18 Inhoudsopgave I. DE PERMANENTE EDUCATIE Artikel 1. Artikel 2. De opbouw van de permanente

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling onderzoeksmasters vanaf 1 september 2015. 23 april 2015

Richtlijn beoordeling onderzoeksmasters vanaf 1 september 2015. 23 april 2015 Richtlijn beoordeling onderzoeksmasters vanaf 1 september 2015 23 april 2015 Parkstraat 28 Postbus 85498 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 2508 CD The Hague The Netherlands T +31 (0)70 312 2300 info@nvao.net

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Kerncijfers. Onderwijs. Onderzoek [ 6 ]

Kerncijfers. Onderwijs. Onderzoek [ 6 ] [ 6 ] Kerncijfers Onderwijs Studenten 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 Instroom propedeuse bachelor 3.857 4.153 4.541 5.222 4.937 Deelnemers excellentie 7,2% 6,3% 6,0% 7,9% 10,4% Contacturen

Nadere informatie

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017 Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience Leiden, 17 januari 2017 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen

Nadere informatie

Profiel. Protestantse Theologische Universiteit. Bestuurder in tweehoofdig College van Bestuur

Profiel. Protestantse Theologische Universiteit. Bestuurder in tweehoofdig College van Bestuur Profiel Protestantse Theologische Universiteit Bestuurder in tweehoofdig College van Bestuur Protestantse Theologische Universiteit Bestuurder in tweehoofdig College van Bestuur De Protestantse Theologische

Nadere informatie

3 1 MEI Ministerie van Ondenvijs, Cultuuren Wetenschap

3 1 MEI Ministerie van Ondenvijs, Cultuuren Wetenschap Ministerie van Ondenvijs, Cultuuren Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Christelijke Hogeschool Windesheim T.a.v. De heer Prof. dr. A.W.C.A. Cornelissen Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE

Nadere informatie

CONVENANT OPLEIDING LERAARPLUS

CONVENANT OPLEIDING LERAARPLUS CONVENANT OPLEIDING LERAARPLUS Onderwijsstichting Arcade (openbaar primair onderwijs Coevorden Hardenberg) Openbaar primair onderwijs gemeente Emmen Stenden Hogeschool (PABO Emmen) 1 INHOUDSOPGAVE PREAMBULE...3

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 27 januari 2014 Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op..2014 A. Nadere facultaire invulling

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

Subsector overig. Subsector overig

Subsector overig. Subsector overig Subsector overig Samenvatting... Grote subsector... 2 Veel switchende studenten... 3 Hoge uitval onder mbo ers... 4 Hoog wo-diplomarendement... 4 Minste studenten van hbo naar wo... 4 8 accreditaties na

Nadere informatie

Overwegende dat KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: Artikel 1. Begripsbepalingen

Overwegende dat KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: Artikel 1. Begripsbepalingen Archeologie, het Bestuur van de Faculteit Campus Den Haag, het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, het Bestuur van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, het Bestuur van de Faculteit der Sociale

Nadere informatie

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour In deze bijlage zijn feiten en cijfers opgenomen over het hoger onderwijs die illustratief kunnen zijn voor de discussies in de

Nadere informatie

Ministerie van Onderwijs, Cultuuren Wetenschap

Ministerie van Onderwijs, Cultuuren Wetenschap Ministerie van Onderwijs, Cultuuren Wetenschap > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Colleges van Bestuur van universiteiten en hogescholen cc HBO-raad en VSNU Rijnstraat

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 4 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 3 Procedure 6 pagina 2 1 Inleiding Instellingsbesturen kunnen voor opleidingen met kleinschalig,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

Neerlandistiek CROHO 60849

Neerlandistiek CROHO 60849 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Eamenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding CROHO 60849 voor het studiejaar 2017-2018 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 2. Toelating 3. Inhoud en inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) 1. Inleiding

Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) 1. Inleiding Voorstel inzake wijziging ord. 3 c.a. (wijzigingen i.v.m. HBO-theoloog/kerkelijk werker) (GCK 11-04). 1. Inleiding De generale synode heeft op 11 november 2011 besluiten genomen ten aanzien van de positie

Nadere informatie

De voorzitter van de commissie Wolbert. Adjunct-griffier van de commissie Arends

De voorzitter van de commissie Wolbert. Adjunct-griffier van de commissie Arends 24 724 Studiefinanciering Nr. Verslag van een schriftelijk overleg Vastgesteld d.d. Binnen de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hebben enkele fracties de behoefte om vragen en opmerkingen

Nadere informatie

Factsheet. Samenvatting

Factsheet. Samenvatting Afgestudeerden en uitvallers 2017 In deze factsheet staan de belangrijkste kengetallen en ontwikkelingen met betrekking tot uitval, studiewissel en studiesucces. Alle cijfers betreffen voltijd hbo-bachelorstudenten

Nadere informatie

Concept-besluit van het DB-OW over de herziening van de curricula van de masteropleidingen (7 oktober 2008).

Concept-besluit van het DB-OW over de herziening van de curricula van de masteropleidingen (7 oktober 2008). Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Concept-besluit van het DB-OW over de herziening van de curricula van de masteropleidingen (7 oktober 2008). 1. Concept-besluit en facultaire

Nadere informatie

juni 2013 Basisgegevens:

juni 2013 Basisgegevens: 1 Regeling van Samenwerking tussen het kwaliteitsregister voor geestelijk verzorgers (SKGV) en het nascholingsregister Permanente Educatie voor predikanten en kerkelijk werkers (PE PKN) juni 2013 Basisgegevens:

Nadere informatie

Bij beslissing van 14 april 2013 heeft het college van bestuur het daartegen door appellant gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.

Bij beslissing van 14 april 2013 heeft het college van bestuur het daartegen door appellant gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. Zaaknummer : 2013/091 Rechter(s) : mrs. Nijenhof, Olivier, Borman Datum uitspraak : 9 oktober 2013 Partijen : Appellant tegen Universiteit van Amsterdam Trefwoorden : Bestuursakkoord collegegeld tweede

Nadere informatie

II. DE WERKBEGELEIDINGHET MENTORAAT EN DE PRIMAIRE NASCHOLING

II. DE WERKBEGELEIDINGHET MENTORAAT EN DE PRIMAIRE NASCHOLING Generale regeling voor de permanente educatie Als bedoeld in ordinantie 3-12 en 3-13, alsmede ordinantie 13-18 I. DE PERMANENTE EDUCATIE Artikel 1. De opbouw van de permanente educatie 1. Met het oog op

Nadere informatie

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN:

SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: SELECTIE EN TOEGANKELIJKHEID VAN HET HOGER ONDERWIJS SAMENVATTING EERSTE 2 RAPPORTEN: A. VERKENNING NAAR MAATREGELEN ROND IN- EN DOORSTROOM IN HET BACHELORONDERWIJS B. VERSCHILLEN EN ONTWIKKELINGEN IN

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam

Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam Bijlage bij brief HO/BL/2005/6586 1. Preambule Het College van Bestuur van de Hogeschool van Amsterdam en het College van

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na nominaal plus 1 jaar 45 procent een diploma... 2 Rendement wo stijgt, hbo-rendement daalt... 4 Hbo-ontwerpopleidingen laagste rendement van de sector... 6 Hoger rendement wo biologie, scheikunde en

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica

d.d. 30 juni 2011 Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg 2011 Faculteit Wiskunde en Informatica d.d. 3 juni Overzicht Bestuurlijke Informatie voor Bilateraal Overleg Faculteit Wiskunde en Informatica Inhoudsopgave Onderwijs - Faculteit Wiskunde en Informatica Nr Pag Titel Toelichting 3 Aantal Bachelorstudenten

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Collegejaar 2017-2018 Versie september 2017 2017 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

Macrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht

Macrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING 1. Basisgegevens Naam instelling(en) Contactgegevens Universiteit Maastricht School of Business and Economics Tongersestraat 53 6211 LM Maastricht 1 Naam Internationale

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie BIJLAGE 3 Achtergrondinformatie Diplomarendement Daling diplomarendement voltijd hbo-bacheloropleidingen De trend die de Inspectie van het Onderwijs de afgelopen jaren signaleerde in het hbo zet door:

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN VOORLICHTING BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP > Wat is Bestuurs- en organisatiewetenschap (B&O)? > Zo zit je opleiding in elkaar

Nadere informatie

Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid

Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid 1 Inhoudsopgave Paragraaf 1 Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Instellingsbeleid doelstellingen en profiel

Instellingsbeleid doelstellingen en profiel Instellingsbeleid doelstellingen en profiel 1 Inleiding 2 Beleid 3 Onderwijs 4 Onderzoek 5 Beroepspraktijk en regio 6 Kwaliteit is mensenwerk 7 Operational Excellence 8 Bestuur 9 Raad van Toezicht 10 Financiën

Nadere informatie

Studiekeuze & studeren Waar begint mijn kind aan?

Studiekeuze & studeren Waar begint mijn kind aan? 1 Studiekeuze & studeren Waar begint mijn kind aan? Hidde de Haas - Studieadviseur Faculteit der Letteren Geschiedenis & IRIO Naomi Schuitema & Vivien van Dongen 2 Rijksuniversiteit Groningen sinds 1614

Nadere informatie

Regeling collegegeld

Regeling collegegeld Regeling collegegeld 2012-2013 Status: Vastgesteld door CvB met positief advies CMR d.d. 23 september 2011 over beleid ten aanzien van instellingscollegegeld. Wijzigingen als gevolg van wettelijke besluitvorming

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20735 23 december 2010 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 13 december 2010, nr.

Nadere informatie

Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl

Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl Pagina 1/5 Mekelweg 4, kamer LB02.800 2628 CD Delft 015-2781430 j.vandeluitgaarden-ninaber@tudelft.nl Aan: TU Delft, College van Bestuur Van: Betreft: Prestatieafspraken TU Delft Datum: 2 januari 2011

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel MA Religie en theologie. toelatingseisen opleiding

Opleidingsspecifiek deel MA Religie en theologie. toelatingseisen opleiding Opleidingsspecifiek deel Art.2.1 toelatingseisen opleiding 1. Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van een Nederlands of een buitenlands diploma van hoger onderwijs, die aantoont te beschikken over

Nadere informatie

Sectoren ho vergeleken profiel Dit overzicht bevat de volgende grafieken:

Sectoren ho vergeleken profiel Dit overzicht bevat de volgende grafieken: Sectoren ho vergeleken profiel 2016 Dit overzicht bevat de volgende grafieken: Aanbod Sectoren ho vergeleken: aantal opleidingsvarianten (brin-isat, naar voltijd en deeltijd/duaal) in het hoger onderwijs,

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na vijf jaar 38 procent met hbo-diploma Onderwijs... 2 Hbo-rendement tot voor kort dalend... 3 Wo-rendement stijgt... 4 Mbo ers in Onderwijs hoger rendement dan havisten... 6 Vrouwen halen hoger rendement

Nadere informatie

Opleidingsspecfiek deel BA Kunstgeschiedenis. colloquium doctum

Opleidingsspecfiek deel BA Kunstgeschiedenis. colloquium doctum Opleidingsspecfiek deel Art.2.3 colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op het daarbij vermelde niveau: Nederlands,

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

De wijzigingen in dit besluit hebben geen gevolgen voor de Rijksbegroting.

De wijzigingen in dit besluit hebben geen gevolgen voor de Rijksbegroting. NOTA VAN TOELICHTING Algemeen deel Inleiding Dit besluit strekt tot wijziging van het Uitvoeringsbesluit WHW 2008 (verder ook: UWHW). De wijziging behelst enkele aanpassingen vanwege het vervallen van

Nadere informatie

Implementatie - en overgangsregeling CEA eindtermen Inleiding

Implementatie - en overgangsregeling CEA eindtermen Inleiding Overlegorgaan van HBO-scholen met een accountancyopleiding Implementatie - en overgangsregeling CEA eindtermen 2016 Inleiding Op 15 december 2015 zijn door de CEA de eindtermen 2016 en kaderregelingen

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1

Nadere informatie

Advies Universiteit van Tilburg

Advies Universiteit van Tilburg Advies Universiteit van Tilburg De Reviewcommissie (hierna commissie) heeft kennisgenomen van het voorstel van de Universiteit van Tilburg (hierna UvT) dat het College van Bestuur met zijn brieven van

Nadere informatie

Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid

Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid Faculteit Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid Toelatingsreglement Nederlandstalige opleidingen Rechtsgeleerdheid 1 Inhoudsopgave Paragraaf 1 Algemene bepalingen...

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

Regeling Toelatingscommissie PThU

Regeling Toelatingscommissie PThU Regeling Toelatingscommissie PThU Artikel 1 Begripsbepalingen In dit reglement wordt verstaan onder: a. Commissie: de toelatingscommissie die door het college van bestuur wordt benoemd voor het uitvoeren

Nadere informatie

Rapportnaam: Accreditatie bachelor

Rapportnaam: Accreditatie bachelor Handleiding HvA-data Rapportnaam: Accreditatie bachelor Titel rapport: Basisgegevens Opleidingsbeoordelingen t.b.v. accreditatieaanvraag Versie 0.4 Inhoud 1. REVISIEOVERZICHT... 2 2. RAPPORTGEGEVENS...

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers April 2017 Inhoud 1 Het algemene beeld 2 2 Start van de studie: uitvallers 4 3 Start van de studie: wisselaars 5 4 Afsluiting van de studie: studiesucces

Nadere informatie

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 S AMENVATTI NG Ok t ober2015 Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

De onderwijs- en examenregeling

De onderwijs- en examenregeling De onderwijs- en examenregeling Algemeen In de onderwijs- en examenregeling (OER) wordt informatie gegeven over het onderwijs van een opleiding of een groep van opleidingen. Heeft de OER betrekking op

Nadere informatie

CONVENANT ASSOCIATE DEGREE

CONVENANT ASSOCIATE DEGREE CONVENANT ASSOCIATE DEGREE 3 juli 2018 Partijen: 1. de vereniging MBO Raad, statutair gevestigd en kantoorhoudend te (3447 GM) Woerden aan het adres Houttuinlaan 6, rechtsgeldig vertegenwoordigd door de

Nadere informatie

DOCTORS FOR MOZAMBIQUE STICHTING JAARREKENING 2015

DOCTORS FOR MOZAMBIQUE STICHTING JAARREKENING 2015 DOCTORS FOR MOZAMBIQUE STICHTING JAARREKENING 2015 Vastgesteld door het bestuur op 14 april 2016 INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG VAN HET BESTUUR 3 BALANS PER 31 DECEMBER 2015 6 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015

Nadere informatie

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs,

Uitval studenten. Sectorbeeld Onderwijs, Inspectie van het Onderwijs, Studenten sector Onderwijs vallen vaker uit... 2 Veel uitval bij 2 e graads hbo... 3 Meer uitval van pabo studenten met mbo-achtergrond... 5 Steeds meer mannen vallen uit bij pabo... 7 Studenten met niet-westerse

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 2 1 2 2 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellante tegen het Bestuur van de Faculteit Sociale Wetenschappen, verweerder

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 XVIII Vaststelling van de begrotingsstaten van de begroting Wonen, Wijken en Integratie (XVIII) voor het jaar 2009 Nr. 6 BRIEF VAN DE MINISTER

Nadere informatie