Jaarverantwoording zorginstellingen

Transcriptie

1 Jaarverantwoording zorginstellingen Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009

2 Inhoudsopgave 1. Uitgangspunten van de verslaglegging 2. Profiel van Meerkanten 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2 Structuur 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Werkgebieden 2.4 Belanghebbenden 3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en toezicht Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur Raad van Toezicht 3.2 Bedrijfsvoering Planning en controlcyclus Administratieve organisatie, interne controle Control van samenwerkingsverbanden 3.3 Cliëntenraad 4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid Doelen Inspanningen en prestaties 4.3 Algemeen kwaliteitbeleid 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten Kwaliteit van zorg Klachten Veiligheid en risicobeheersing 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid Opleiding en training Kwaliteit van het werk 4.6 Samenleving 4.7 Financieel beleid Jaarrekening Meerkanten Bijlage Gebruikte afkortingen Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 2 van 43

3 1 Uitgangspunten van de verslaggeving Het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorg levert een belangrijke bijdrage aan de transparantie van de zorg en de vergelijkbaarheid van zorginstellingen. Het geeft cliënten op zoek naar kwaliteit, houvast, zorgverzekeraars en zorgkantoren een stevige grondslag voor zorgcontractering en overheden informatie waarmee beleid geëvalueerd kan worden. Met het Jaardocument over 2009 presenteert Meerkanten zich op deze manier voor een vijfde keer. Op 15 mei 2009 vond de bestuurlijke fusie plaats met Symfora groep, een belangrijke stap op weg naar de juridische fusie die eind 2010 is voorzien. De naam van de nieuwe holdingstichting, die tevens het bestuur van de dochterstichtingen Meerkanten GGZ Flevo-Veluwe en Symfora groep vormt, is GGz Centraal. De verantwoording over het verslagjaar 2009 vindt plaats op het niveau van de juridisch zelfstandige dochterstichtingen. Het Jaardocument voldoet aan de wettelijke informatieplicht. Meerkanten kiest voor presentatie van de informatie op instellingsniveau. De Raad van Bestuur stelde dit Jaardocument vast wat door de raad van toezicht is goedgekeurd. De accountant heeft de inhoud van het Jaardocument getoetst op eventuele strijdigheden met de Jaarrekening. Opmerking Voor opgenomen cliënten gebruikt Meerkanten de term patiënten. Verblijven zij in een voorziening voor beschermd wonen dan worden zij bewoners genoemd. In het Jaardocument echter gebruiken we alleen het begrip cliënten. Daarmee kunnen zowel cliënten, patiënten als bewoners worden bedoeld. Amersfoort/Ermelo, 11 mei 2010 Raad van Bestuur GGz Centraal Raad van Toezicht GGz Centraal Ir. G.H. ter Avest M.J.C. Buijen, MA, Dr. T.J. Heeren, Dr. B.J.N. Schreuder, voorzitter C.M. van der Zalm - van Geen, voorzitter Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 3 van 43

4 2 Profiel van Meerkanten 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Meerkanten GGz flevo veluwe Adres Landgoed Veldwijk, postbus 1000 Postcode 3850 BA Plaats Ermelo Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel adres Internetpagina Structuur Stichting Meerkanten GGz flevo veluwe wordt bestuurd volgens een statutair vastgelegd en in reglementen uitgewerkt raad van toezichtmodel. De primaire en zorgondersteunende processen zijn georganiseerd in circuits: volwassenen Veluwe, ouderen Veluwe, volwassenen en ouderen Flevoland, kinder- en jeugdpsychiatrie Flevoland en Veluwe, verslavingszorg Flevoland en Veluwe. De crisisdienst werkt zowel voor de Veluwe als voor Flevoland. De geneesheer-directeur is verantwoordelijk voor zaken voortvloeiend uit de Wet Bopz. Het organogram ziet er zo uit: Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 4 van 43

5 Meerkanten heeft een sturingsmodel met centrale kenmerken. Het is een combinatie van productiesturing en procesmanagement, in de eerste plaats gericht op het leveren van bekwame en betrouwbare zorg. Aan het sturingsmodel zijn de volgende uitgangspunten verbonden: Duaal management Op alle leidinggevende niveaus is er sprake van een tweehoofdige leiding, bestaande uit een manager zorg (inhoudelijk professional, veelal een psychiater) en een manager beheer. De manager zorg is voorzitter; het primaat van de zorg komt daarin tot uitdrukking. De twee managers zijn gezamenlijk resultaatverantwoordelijk. Zorgprocessen zijn leidend Verantwoordelijkheden liggen zo laag mogelijk, op dat niveau waar beslissingen het best genomen kunnen worden. De unitcoördinatoren en behandelteamleiders zijn een spil in de organisatie. Zorgprocessen zijn leidend; taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn beschreven en aan de processen gekoppeld. De managers stellen doelen in overleg met de professionals. Herallocatie van inkomsten De variabele inkomsten zijn gebaseerd op de zorgcontracten met zorgverzekeraars die na onderhandelingen tot stand komen. In veel gevallen bestaat er een discrepantie tussen de externe tarieven en de interne kosten, toegerekend op basis van de feitelijke situatie als uitkomst van behandelvisie en werklastnormering. Daarom zijn de budgetten per organisatieonderdeel niet direct gekoppeld aan de inkomsten die daar worden gegenereerd. Het totaal aan inkomsten wordt via een transparante beleidscyclus - herverdeeld in deelbudgetten en vastgelegd in managementcontracten per begrotingsjaar. Materiële budgetten worden beheerd door ondersteunende diensten en stafafdelingen. Gestuurd wordt op een samenhang van gegevens die inzicht geven in budget (inkomsten), productie en kosten per organisatieonderdeel. Interne productienormen Zowel voor de kliniek als voor de andere zorgvormen zijn productienormen vastgesteld. Deze zijn hoofdzakelijk gebaseerd op ervaringsgegevens. Voor de kliniek geldt bijvoorbeeld een gemiddelde bezettingsnorm van 95% voor de kortdurende zorg en 98% voor de langdurende zorg. Voor de ambulante zorg bestaan productienormen op het niveau van de individuele professional; steeds gebaseerd op een mix van tijdsnormen per behandelactiviteit, een begrote hoeveelheid niet direct productieve tijd (bijvoorbeeld voor overleg) en een individuele productieplanning. Werklastnormering De personele formatie van afdelingen wordt mede op basis van zogenaamde werklastmetingen en werklastnormering vastgesteld. Variabelen daarbij zijn ondermeer: personele inzet, aantallen cliënten, aantal aandachtsplekken en zorgzwaarte, neergelegd in een werkplan. Iedere wijziging in een van de variabelen, leidt tot een inhoudelijke discussie over het werkplan en omgekeerd. Medezeggenschap De formele medezeggenschap van de cliëntenraad en de ondernemingsraad is centraal geregeld; voor beide raden is de Raad van Bestuur de formele gesprekspartner. De centrale cliëntenraad kent deelraden voor de circuits in het primaire proces. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 5 van 43

6 Toelating In het verslagjaar had Meerkanten toelating voor de volgende functies: persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, behandeling en verblijf. 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten Meerkanten is een geïntegreerde instelling voor geestelijke gezondheidszorg. We behandelen en begeleiden kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met psychische en psychiatrische problemen en verslavingsproblematiek. We bieden extramurale en intramurale zorg voor alle onderscheiden diagnosegroepen, beschermd wonen, begeleid zelfstandig wonen en dagactiviteiten. Meerkanten levert alle onderscheiden AWBZ-functies (zie DigiMV) en richt zich op de volgende AWBZ-doelgroepen: AWBZ doelgroepen Somatische aandoening of beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Psychiatrische aandoening Lichamelijke handicap Verstandelijke handicap Zintuiglijke handicap of communicatieve stoornis Psychosociale problemen ja ja ja nee nee nee nee Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens Meerkanten 2009: Productie Aantal cliënten in zorg op 31 dec Aantal feitelijke bedden/plaatsen op 31 dec. inclusief kleinschalig wonen 892 Waarvan deeltijdplaatsen 75 Waarvan kleinschalig wonen 138 Aantal geopende DBC s Aantal gesloten DBC s Aantal verzorgingsdagen inclusief beschermd wonen inclusief Bopz Waarvan verzorgingsdagen kleinschalig wonen Aantal deeltijdbehandelingen Aantal ambulante contacten Personeel Aantal personen in loondienst per 31 december Aantal fte s per 31 december Aantal vrijwilligers per 31 december 160 Aantal stagiaires in verslagjaar 181 Verlooppercentage incl. tijdelijk personeel 10,49 Verzuimpercentage 4,79 Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 6 van 43

7 Opbrengsten (in ) Totaal bedrijfsopbrengsten Waarvan wettelijk budget aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengst per fte over ,711 Ter vergelijking: bedrijfsopbrengst per fte over , Werkgebieden Meerkanten is werkzaam op de Noord en West Veluwe en in Flevoland. Het grootste deel van dit gebied ligt binnen de zorgkantoorregio s Zwolle en Flevoland. Kleine delen liggen binnen de regio s Arnhem, Utrecht en t Gooi. 2.4 Belanghebbenden Overleg met stakeholders vindt overwegend plaats op basis van wederzijdse behoefte. In de afgelopen jaren is die behoefte sterk toegenomen. Als voorbeeld: door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is het overleg met gemeentebesturen en ambtenaren sterk geïntensiveerd. Ook het overleg met partnerinstellingen en onze belangrijkste verwijzers, huisartsen en de bureaus jeugdzorg neemt toe. Moderne inzichten over relatiemanagement zijn daarbij leidraad. Cliënten De cliënten vormen de bestaansreden van Meerkanten; zij zijn de belangrijkste doelgroep. Daarnaast vormen potentiële cliënten (de bevolking van Noord en West Veluwe en Flevoland) een doelgroep. De cliëntenraad is het overlegplatform van Raad van Bestuur met de cliënten. Ook is er een familieraad actief binnen Meerkanten. Externe verenigingen van cliënten en familie vormen een secundaire doelgroep. Personeel en andere arbeidsrelaties Deskundige en gemotiveerde medewerkers zijn de ruggengraat van de organisatie. Met medewerkers zijn de volgende interne platforms verbonden: ondernemingsraad; vakgroep verpleging en verzorging. Externe doelgroepen in dit segment zijn: sociale partners; uitzendbureaus; arbeidsbureaus; opleidingsinstituten; leveranciers. Verwijzers en partners in de zorgketen Meerkanten krijgt via verwijzers cliënten aangeboden. Zij bepalen mede de input van onze instelling. De categorie verwijzers is als volgt te segmenteren: huisartsen; bureaus jeugdzorg; specialisten en psychiatrische afdelingen in algemene ziekenhuizen; gg&gd. algemeen maatschappelijk werk; politie en justitie; Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 7 van 43

8 vrijgevestigde psychiaters en psychotherapeuten; verpleeg- en verzorgingshuizen; RIAGG s en RIBW s. Voor de opvang van onze cliënten in de maatschappij onderhouden we contacten met woningcorporaties, centra voor werk & inkomen en met op rehabilitatie gerichte ondernemingen zoals Multitoon en onderwijsinstellingen. Collega-instellingen Tot de doelgroep collega-instellingen behoren: fusiepartner Symfora: samenwerkingspartner Leo Kannerhuis en andere GGz instellingen in Overijssel en Gelderland; revalidatie-instellingen; algemene ziekenhuizen Lelystad, Harderwijk en Almere; RIBW Flevoland; Tactus / Cad; GGz-Nederland als brancheorganisatie. In de keten van zorg en opvang zijn onze partners: 0 de en 1 ste lijns GGz (Tactus, Indigo, huisartsen, maatschappelijk werk, maatschappelijke opvang, eerstelijns psychologen, thuiszorgorganisaties); gemeenten (WMO); woningcorporaties. Financiers Vanuit de volgende bronnen ontvangt Meerkanten zijn geldstromen: zorgverzekeraars en zorgkantoor; landelijke en regionale overheid; verzekeringsmaatschappijen; banken; subsidieverstrekkers bij onderzoek en projecten. In meer of mindere mate scheppen zij voorwaarden voor de uitvoering van het primaire proces. Politiek, overheid, beïnvloeders Bij de hieronder genoemde groeperingen geldt als beperking voor zover van belang voor de GGz. politieke bestuurders; Nederlandse Zorgautoriteit; Colleges Bouw, Sanering; volksvertegenwoordigers; politieke partijen; belangenorganisaties; media / pers; adviesorganen; onderzoeksinstellingen. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 8 van 43

9 3 Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en toezicht Normen voor goed bestuur Governance laat zich niet alleen in regels vangen. Het komt tot uitdrukking in het doen en laten van personen. Governanceprincipes krijgen pas betekenis als bestuurders en toezichthouders zich herkennen in de bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid van hun zorgorganisatie en zij zich hierop laten aanspreken. Vanuit die gedachte richt de code zich op de kwaliteit van het bestuur, de kwaliteit van het toezicht daarop, de interactie tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht en tenslotte op het op gepaste wijze betrekken van belanghebbenden bij het beleid van de zorgorganisatie. Bij Meerkanten worden alle principes van de Zorgbrede Governancecode gehanteerd Raad van Bestuur Het Reglement Raad van Bestuur dient als aanvulling op de statuten van de stichting en op de regels die op de Raad van Bestuur op grond van Nederlands recht van toepassing zijn. In het reglement worden de volgende kernelementen beschreven: de bestuurstaak, verantwoording en verantwoordelijkheid, besluitvorming, vergaderingen, waarneming en vacature, openbaarheid en belangenverstrengeling, geheimhouding, medezeggenschap, openheid en verantwoording extern en deskundigheid. Het reglement kan worden gewijzigd door een besluit van de Raad van Bestuur. Het besluit behoeft de goedkeuring van de Raad van Toezicht. In voorkomende gevallen waarin het reglement niet voorziet besluit de Raad van Bestuur met inachtneming van wettelijke bepalingen en statuten. In de jaarlijkse evaluatie van zijn functioneren gaat de Raad van Bestuur na of het reglement nog aan de daaraan te stellen criteria voldoet. Naam Nevenfuncties Ir. G.H. ter Avest Lid van diverse bestuurs- en adviescommissies van de koepel GGZ Nederland op het gebied van ICT, benchmarking en norm- en tariefstelling, 1995 heden; Lid adviescommissie informatie beheer GGZn, 1995 heden; Lid Raad van Toezicht Intrakoop, ; Lid Raad van Commissarissen verzekeringsmaatschappij Centramed, 2009 heden; Lid Raad van Toezicht Cultura, 2006 heden; Docent masterclass Erasmus Universiteit blok procesoptimalisering, 2002 heden; Lid Commissie van Toezicht DIS. M.J.C. Buijen, MA Geen nevenfuncties. dr. T.J. Heeren Bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie/NVvP per ; Lid Commissie Zorgvisie en Normering van GGZ Nederland per ; Lid van de Beraadsgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg van de Gezondheidsraad per ; Lid van de Raad van Toezicht van het Erasmus Medisch Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 9 van 43

10 Centrum, Rotterdam per ; Lid commissie Nationaal Programma Ouderenzorg van ZonMW per ; Lid Stuurgroep Patiëntveiligheidsprogramma GGZ van GGZ Nederland per Dr. B.J.N. Schreuder Bestuurslid College voor de Beroepen en Opleidingen in de Gezondheidszorg (CBOG); Lid College Geneeskundige Specialismen; Voorzitter Commissie Kwaliteitsvisitatie van de Nederlandse Vereniging van Psychiatrie; Bestuurslid Indigo. Tabel: Samenstelling Raad van Bestuur per 31 december Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Meerkanten werkt op basis van de principes van de Zorgbrede Governance. In 2009 vergaderde de Raad van Toezicht, als toezichthoudend orgaan, zeven keer in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Om zijn toetsende taak ten aanzien van het functioneren van Meerkanten goed te kunnen uitvoeren ontvangt de Raad van Toezicht veel informatie; mondeling, in gesprekken met betrokkenen, en ook schriftelijk. Mede op basis van die informatie krijgt ook de functie van de Raad als klankbord voor de Raad van Bestuur diepgang. De Raad van Toezicht streeft ernaar om, voorafgaand aan de vergaderingen, een werkbezoek aan het primaire proces te brengen. Op 4 augustus bezocht de Raad van Toezicht Veldwijk - Ermelo, op 20 oktober de Rembrandthof in Hilversum en op 15 december Meerzicht in Lelystad. De belangrijkste onderwerpen in 2009 waren: De bestuurlijke fusie met Symfora: o de voorbereiding statutenwijziging van Meerkanten in relatie tot de bestuurlijke fusie; o de voorbereiding reglementen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur GGz Centraal; o het opstellen van een oprichtingsakte/fusiecontract GGz Centraal; o de adviesreacties van de medezeggenschapsorganen op de voorgenomen samenwerking; o een klankbordgroep, bestaande uit de voorzitters en vice-voorzitters van beide Raden van Toezicht van Meerkanten en Symfora vergaderde in de eerste helft van 2009 een aantal keren met de Raden van Bestuur over de voorgenomen samenwerking. Op 3 maart ontmoetten de leden van beide Raden van Toezicht elkaar. Bedrijfsvoering Meerkanten aan de hand van: o de periodieke exploitatieoverzichten, o het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorg 2008, de Jaarrekening 2008 en de conceptbegroting In zijn toezichthoudende rol heeft een afvaardiging van de Raad van Toezicht gesproken met de medezeggenschapsorganen van Meerkanten. Op 16 februari en op 11 maart 2009 sprak een vertegenwoordiging van de Raad van Toezicht met de Ondernemingsraad over de adviesaanvraag bestuurlijke fusie met Symfora en de begroting Op 17 december 2009 vond het jaarlijkse gesprek met de Cliëntenraad plaats. Gesproken werd over de ontwikkelingen en resultaten van de kwaliteitstoetsingen vanuit cliëntenperspectief; het HEE-project; het Handvest van Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 10 van 43

11 Maastricht/overeenkomst in de verslavingszorg én over de samenwerking tussen de cliëntenraden van Meerkanten en Symfora. Begin 2009 vonden de jaarlijkse functioneringsgesprekken met de Raad van Bestuur van Meerkanten plaats. Deze waren positief. Voor de leden van de Raden van Toezicht is de (zelf)evaluatie ook positief bevonden. Op 11 maart 2009 nam Mw. Menken, lid op voordracht van de cliëntenraad, afscheid van de Raad van Toezicht. In het kader van de fusie met Symfora is besloten de ontstane vacature niet in te vullen. Met ingang van 15 mei 2009, de datum waarop Meerkanten en Symfora bestuurlijk fuseerden, is de samenstelling van de Raad van Toezicht gewijzigd. Mw. van der Zalm van Geen, mw. Orobio de Castro en de heren Bijl, Pekdemir en de Kruijf traden toe tot de Raad van Toezicht Meerkanten. De oprichtingsvergadering Raad van Toezicht GGz Centraal vond plaats op 27 mei In deze vergadering werden de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht geïnstalleerd, werd het fusiecontract bevestigd en de werkwijze en het rooster van aftreden vastgesteld. De belangrijkste onderwerpen in de Raad van Toezicht GGz Centraal waren: de vaststelling van de reglementen Raad van Toezicht GGz Centraal en Raad van Bestuur GGz Centraal; de vaststelling van het Treasury statuut; de besluitvorming aangaande de inrichting van de organisatiestructuur GGz Centraal; de goedkeuring van de portefeuilleverdeling Raad van Bestuur; vastgoed. Binnen de Raad van Toezicht zijn de taken, conform de Governancecode, verdeeld in drie kerncommissies. Dit zijn de auditcommissie, de selectiecommissie en de remuneratiecommissie. auditcommissie: Op 2 december 2009 vergaderde de auditcommissie GGz Centraal. Er is positief advies uitgebracht aan de Raad van Toezicht inzake de conceptbegrotingen GGz Centraal, Symfora en Meerkanten De selectiecommissie Raad van Toezicht GGz Centraal, selecterende de nieuwe accountant, die door de Raad van Toezicht werd benoemd. Voor de leden van de Raad van Toezicht is een vergoedingsregeling van kracht. Het vergoedingsbedrag, conform de richtlijnen van het Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen, is gebaseerd op de omzet van de Stichting GGz Centraal. Naam Aandachtsgebied Hoofd-/ nevenfuncties Mw. C.M. van der Zalm Van Geen Per voorzitter Raad van Toezicht: voorzitter selectiecommis sie; lid remuneratie commissie. Lid van het Bestuur van de Stichting Connekt en sinds 2004 vice voorzitter; Lid Raad van Toezicht Valent RDB te Katwijk en sinds 2004 vice voorzitter; Van Geen Management & Advies ; Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 11 van 43

12 Dhr. dr. E.P. de Jong Lid per Per vicevoorzitter Raad van Toezicht: voorzitter; auditcommissie lid remuneratie commissie. Dr. R.V. Bijl Lid per lid remuneratie commissie. Lid Advies- en Arbitragecommissie cf. art. 16 Overlegbesluit Onderwijspersoneel; Voorzitter Raad van Advies Sociale Verzekeringsbank; Lid Raad van Toezicht van de Koninklijke Effatha Guyot Viataal Groep (en voorzitter Audit Committee); Lid Raad van Advies van Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders; Voorzitter Klachtencommissie Zorggroep Almere; Lid Raad van Toezicht van Vilans, Kennisinstituut Langdurende Zorg, te Utrecht (rechtsopvolgster van KBOH, KITTZ en NIZW); Voorzitter Raad van Commissarissen Stichting Habion (woningcorporatie voor de zorgsector); Voorzitter CDA-Afdeling Nunspeet; Lid bestuur Stichting Instituut GAK (waarin in 2003 het De Kruyff fonds en de Stichting Bijzonder Hoogleraarschap zijn opgegaan) en uit dien hoofde curator van een aantal (bijzondere) leerstoelen op het vakgebied van de sociale zekerheid, aan verschillende Nederlandse universiteiten; Lid bestuur en sinds 2006 Voorzitter Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving; Lid bestuur Research Institute for Psychology and Health (Utrecht University); Voorzitter Stichting Franciscaans Studiecentrum, verbonden aan de Universiteit van Tilburg; Adjunct-directeur Sociaal en Cultureel Planbureau; Lid en plv voorzitter Rekenkamer gemeente Utrecht; Dhr. mr. C. de Bruijne Lid per Voorzitter Ars Donandi, stichting voor welzijn en cultuur te Amsterdam; Secretaris Pieter van Foreeststichting (gezondheidszorg) Amsterdam; Voorzitter J.W.S. Meijerfonds (pensioenen) te Amsterdam; Lid kerkenraad PKN Hattem; Voorzitter historisch genootschap te Hattem; Drs. K. de Kruijf Lid per lid auditcommissie. Wethouder gemeente Loenen; Trainer/bemiddelaar Algemene Onderwijsbond; Voorzitter schoolbestuur BKB; Voorzitter noodfonds RWA-Amersfoort e.o. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 12 van 43

13 Mw. drs. L.M.B. Musterd Mw. Y. Orobio de Castro Lid per Directeur Concordia Kunst & Cultuur te Enschede; Voorzitter Klachtencommissie voor medewerkers Zorgcentrum De Posten te Enschede; Voorzitter Bezwarencommissie Sociaal Plan van Mediant geestelijke gezondheidszorg te Enschede; Voorzitter (resp. lid) Raad van Toezicht Orthopedagogisch Centrum de Eik te Oldenzaal; Lid per Regionale Toetsingscommissie Euthanasie Noord/Holland (Ethiek); Metigg, METC GGZ; STEG (Stichting Therapeutische Evaluatie Geneesmiddelen) erkende METC (Ethiek); Drs. U. Pekdemir, MPA Mw. prof. dr. E.H. Tonkens Lid per lid auditcommissie. Lid per Vanaf lid op voordracht van de cliëntenraad Meerkanten. Rabobank Nederland, interim management (ad interim directeur); Lid Raad van Toezicht Onderwijsgroep Tilburg; Voorzitter bestuur TANNET (Turks Academisch Netwerk); Bijzonder Hoogleraar Actief Burgerschap, Universiteit van Amsterdam, afdeling sociologie en antropologie; Lid Raad van Toezicht Meander Medisch Centrum Amersfoort; Vaste columnist voor de Volkskrant (wekelijks); Overzicht van de leden van de Raad van Toezicht Meerkanten per 31 december Bedrijfsvoering Planning- & controlcyclus De planning- & controlcyclus is in 2009 verder aangepast aan de veranderende eisen die gesteld worden aan de bedrijfsvoering. Met de aanpassing werd beoogd de jaarplancyclus beter te laten aansluiten op de begroting die jaarlijks in maart wordt vastgesteld - en de resultaten van de zorgverkoop. De taken en verantwoordelijkheden rond de planning- & controlcyclus zijn opnieuw geformuleerd en vastgelegd in de procedure beleidscyclus Meerkanten. Planning Het meerjarenbeleid Meerkanten is beschreven in de nota Verbinden en Vernieuwen. In het verlengde daarvan wordt jaarlijks een kadernota opgesteld. Veranderingen in de structuur en de financiering van de gezondheidszorg bepalen in belangrijke mate de hierin gemaakte beleidskeuzes. Het management per organisatorische eenheid stelt vervolgens de jaarplannen op. Deze zijn geënt op de kadernota, het meerjarenbeleid en beleidskeuzes van de organisatorische eenheden zelf. De jaarplannen vormen input voor de Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 13 van 43

14 opleidingsplannen (centraal en decentraal) en voor de managementcontracten met de Raad van Bestuur. Onderstaand de verdeling van taken en verantwoordelijkheden in de planningcyclus: Taken en verantwoordelijkheden in de planningscyclus RvB MT CM Expl Cie Hfd BOEI Hfd BKZ Hfd AD Hfd P&O Controller Kadernota Vwh Advies Coord Coord Begroting Vwh Coord Advies Jaarplannen Vwh Advies Advies Advies Opleidingsplan Advies Vwh Managem contract Vwh Vwh Coord De afkortingen in de gele balk betekenen achtereenvolgens: Raad van Bestuur, managementteam, circuitmanagement en diensthoofden, exploitatiecommissie, hoofd bureau organisatie, efficiency en informatisering, hoofd bureau kwaliteitszorg, hoofd administratieve dienst, hoofd personeel & opleidingen. Control De controlcyclus loopt als volgt: Dagelijks wordt managementinformatie vernieuwd in datawarehouse RADAR/Gentia. Deze informatie is beschikbaar voor management, hulpverleners en staf. Maandelijks rapporteren de stafafdelingen in de verschillende overlegorganen over onder andere productie, inkomsten, kosten, financiële perspectieven en mogelijke risico s: de ManagementTeam rapportages. De managers van de organisatorische eenheden rapporteren eens per kwartaal in bilateraal overleg aan de Raad van Bestuur over de voortgang van de jaarplannen en de getroffen dan wel geplande stuurmaatregelen. Dit gebeurt aan de hand van het managementrapport. Jaarlijks of zo nodig tweemaal per jaar vindt het management review plaats. Daarin wordt de aansturing van de organisatie geëvalueerd op grond data over uitkomsten en toegepaste instrumenten. De data zijn ondermeer afkomstig uit onderzoek en uit bijvoorbeeld de externe en interne audits die in het kader van het HKZ-certificaat worden gehouden. In verband met organisatieveranderingen in het kader van de fusie, is besloten in 2009 bij uitzondering geen management review te houden. De Resultaatberichten, de Jaarrekening en het Jaardocument maatschappelijke verantwoording zorg completeren de controlcyclus. Onderstaand de verdeling van taken en verantwoordelijkheden in de controlcyclus: Taken en verantwoordelijkheden in de controlcyclus RvB MT CM Expl Cie Hfd BOEI Hfd BKZ Hfd AD Hfd P&O Controller MT-rapportages Advies Vwh Management Vwh Advies rapport Management Vwh Advies Coord Advies review Ext en interne Vwh Advies Coord audits Jaarrekening Vwh Coord Jaardocument MVZ Vwh Coord De afkortingen in de gele balk betekenen achtereenvolgens: Raad van Bestuur, managementteam, circuitmanagement en diensthoofden, exploitatiecommissie, hoofd bureau organisatie, efficiency en informatisering, hoofd bureau kwaliteitszorg, hoofd administratieve dienst, hoofd personeel & opleidingen. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 14 van 43

15 Het financieel perspectief in de planning- & controlcyclus De financiering van de geestelijke gezondheidszorg is belangrijk veranderd. Tot 2008 werd de GGz hoofdzakelijk gefinancierd uit de AWBZ; nu vindt onze financiering hoofdzakelijk plaats uit de AWBZ (ZZP s), de ZVW (DBC s) en de WMO. Zorg wordt door meerdere partijen ingekocht: zorgkantoren, zorgverzekeraars, gemeenten, verwijzers en cliënten. Inkopers beoordelen de zorg die wij bieden, zij letten op tarieven en kwaliteit, zij kunnen kortingen bedingen of zorg inkopen bij andere aanbieders. Meer dan voorheen moet het aanbod transparant zijn en meebewegen met wat de markt vraagt. Steeds vaker spelen daarbij geoormerkte extra budgetten een rol, ad hoc geïnspireerd door de Haagse politieke actualiteit Administratieve Organisatie, Interne Controle Het onderzoek, door de externe accountant uitgevoerd in het kader van de controle op de jaarrekening, heeft geleid tot de conclusie dat het systeem van interne beheersing van een goed niveau is. Per bekostigingsbron worden specifieke eisen gesteld aan verantwoording en rechtmatigheid. Dit doet een fors appel op de bedrijfsvoering en de interne controlefunctie. Het interne controleplan is dan ook gebaseerd op de diverse beleidsregels, waarbij rekening gehouden is met de verantwoordingseisen uit de meest recente controleprotocollen. In 2009 heeft Meerkanten veel aandacht besteed aan het proces van productieregistratie, aan de hand van interne richtlijnen en overheidsregelingen rond registratie en facturatie. In het bijzonder is - met behulp van decentrale risicoanalyse - aandacht besteed aan de risico s bij zorgregistratie. De administratieve processen zijn op locatie doorgelicht en de risico s zijn gewogen en zo nodig afgedekt met beheersmaatregelen. De interne controlefunctionaris zal zich in 2010 richten op de implementatie en doeltreffendheid van de decentraal opgestelde beheersmaatregelen. Ter verantwoording van de DBC/ZVW productie zijn op basis van het controleprotocol 211 facturen onderzocht op rechtmatigheid. De hierbij geconstateerde fouten vallen binnen de toegestane marge Control van samenwerkingsverbanden Binnen de Stichting Meerkanten worden geen groepsmaatschappijen onderscheiden. Meerkanten werkt samen met RIBW Flevoland in de stichting DAC Midden- en Noord- Flevoland. De resultaten van de bedrijfsvoering zijn geïntegreerd in de jaarrekening van Meerkanten. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 15 van 43

16 3.3 Cliëntenraad De centrale cliëntenraad van Meerkanten, die ruim 34 jaar bestaat, kent een grote continuïteit aan mensen die het werk dragen'. Dit bevordert in hoge mate de kwaliteit van functioneren van de raad. De organisatie van de centrale cliëntenraad (CCR) staat model voor vele cliëntenraden in de GGz. De CCR vertegenwoordigt cliënten via de volgende deelraden: locatieraad Flevoland (ambulant, klinisch, woonvorm en DAC, volwassenen en ouderen); regioraad volwassenen Veluwe (ambulant, klinisch, woonvormen en DAC s); regionale bewonersraad, gevormd uit afgevaardigden van alle bewonerscommissies in de woonvormen Veluwe; circuitraad ouderen met bewonerscommissie van de woonvorm Hooge Riet; cliëntenraad verslavingszorg met deelraden in Almere en Ermelo; jongerenraad kinder- en jeugdpsychiatrie. Elke deelraad vaardigt één of twee leden af naar de centrale cliëntenraad, afhankelijk van de omvang De jaarbegroting van de CCR bedroeg circa exclusief de personele ondersteuning in dienst van Meerkanten die de CCR overigens zelf regelt. Kwaliteitsonderzoek Het kwaliteitsonderzoek vanuit cliëntenperspectief dat de CCR jaarlijks uitvoert met een extern onderzoeksbureau, werd in beginsel gefinancierd uit de oude CTG-regeling. De beschikbare gelden werden gespaard in de periode en dekten de onderzoekskosten tot medio Sindsdien neemt Meerkanten de kosten voor haar rekening. Er is een planning met begroting voor kwaliteitstoetsingen tot In 2009 zijn toetsingen uitgevoerd in de Dagactiviteitencentra op de Veluwe en in Flevoland. Ook is een toetsing uitgevoerd bij de sector Beschermd Wonen en Sociowonen Veluwe en Flevoland. Dit waren vervolgtoetsingen op eerdere toetsingen in 2003/2004. In het najaar is een toetsing uitgevoerd bij de opname- en behandelafdelingen op de Veluwe en in Flevoland, eveneens als vervolgtoetsing na de eerste in 2005/2006. De adviezen die voortkomen uit de kwaliteitstoetsingen werden, onder leiding van de Raad van Bestuur, omgezet in afspraken met het betrokken management over verbetertrajecten. De CCR volgt de verbetertrajecten nauwlettend. De deelraden hebben regelmatig overleg met het circuit- en sectormanagement. De voorzitter van de Raad van Bestuur heeft eenmaal per zes weken een overleg met de centrale cliëntenraad over een reeks van onderwerpen. De CCR verzorgt in dit overleg de agenda. Eenmaal sprak de CCR met de voltallige Raad van Toezicht van GGz Centraal. Lopende het jaar is uit de CCR van Symfora en de CCR van Meerkanten de Kerngroep Samenwerkende Cliëntenraden (KSC) gevormd welke op 8 oktober een samenwerkingsovereenkomst heeft getekend met de Raad van Bestuur van GGz Centraal voor de periode tot aan de juridische fusie. Adviezen Belangrijke, formele adviezen bracht de CCR uit over plek en vormgeving van verpleegposten en over inrichting van separeervoorzieningen. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 16 van 43

17 Verder heeft de CCR - via de Kerngroep - geadviseerd over adviesaanvraag inzake de bestuurlijke fusie met Symfora groep. Daaropvolgend is advies uitgebracht over de organisatie van het bestuursbureau van GGz Centraal, het bedrijfsbureau en de nieuwe organisatiestructuur. Ook over de intentieverklaring om te komen tot een bureau geneesheer-directeuren en een instituut voor opleiding, onderzoek en innovatie werd advies uitgebracht. Gevraagde en ongevraagde adviezen van de CCR spelen een belangrijke rol bij de beleidsontwikkeling en uitvoering. Andere activiteiten De Centrale Cliëntenraad nam deel aan of is vertegenwoordigd in: de stuur- en projectgroep minder separeren ; het Chevalierfonds; de menucommissie; de jury voor de verpleegprijs van Meerkanten; de jury van de Lukas Lindeboomprijs; het bestuur en commissie van het Lukasfonds. Daarnaast nam de CCR deel aan alle bouwcommissies die nieuwe huisvesting of verbouwingen voor cliëntenzorg en woonvormen voorbereiden. Deelname gebeurt vanaf het opstellen van de programma s van eisen tot en met de oplevering. De CCR organiseerde, vaak met de afdeling recreatie, feestmiddagen of avonden voor cliënten. De raad is actief betrokken bij het project cultuur op zondag en bij de pelgrimstochten voor verschillende doelgroepen. Rond het onderwerp bejegening worden regelmatig lessen aan leerlingverpleegkundigen en stagiaires binnen Meerkanten gegeven. De CCR verzorgde ook regelmatig gastlessen over psychiatrie op middelbare scholen en bij de voor ons relevante beroepsopleidingen. De CCR heeft de training samen deskundig, cliënten trainen hulpverleners ontwikkeld tot een vast scholingsaanbod voor alle medewerkers. In Flevoland en op de Veluwe zijn een flink aantal HEE-trajecten van start gegaan of voortgezet: startbijeenkomsten en studiedagen voor koppels van cliënten en hulpverleners, de cursus begin maken met herstel voor cliënten, enkele herstelwerkgroepen en de basiscursus herstelondersteunende zorg voor medewerkers. In december werd op verzoek van de CCR en de stuurgroep HEE een herstelcoördinator aangesteld voor 20 uur/week. Deze neemt de praktische taken van de CCR in het HEE-project over. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 17 van 43

18 4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid Het meerjarenbeleid van Meerkanten, onder de titel Verbinden en vernieuwen was ook in 2009 richtinggevend. Het meerjarenbeleid vormt de basis voor de jaarlijkse kadernota van de Raad van Bestuur. De thema s worden geconcretiseerd in de jaarplannen van de zorginhoudelijke circuits en de ondersteunende diensten, zoals beschreven in de planning & controlcyclus (3.2.1). In 2009 zijn de contouren van de meerjarenstrategie voor GGz Centraal, Symfora en Meerkanten, beschreven in het gezamenlijke fusiedocument. In 2010 wordt dit kader verder uitgewerkt in het meerjarenbeleid van de verschillende resultaatverantwoordelijke zorgeenheden. De missie en visie van GGz Centraal zijn: Missie Meerkanten/Symfora behandelen, begeleiden en ondersteunen mensen met psychische problemen opdat zij de regie over hun eigen leven kunnen hebben. Visie wij bieden onze hulpverlening aan in regionaal ingebedde geestelijke gezondheidszorg en in bovenregionale expertisecentra; wij bevorderen de eigen kracht en stimuleren de mogelijkheden van cliënten; (empowerment) en willen dit als leidraad opnemen in de zorgprogramma s en behandelplannen; wij bieden een aangename, betrokken en veilige omgeving waar de cliënt zich op zijn gemak voelt; wij staan iedereen direct te woord en elke vraag wordt adequaat beantwoord; wij zijn een actieve partner voor het realiseren van geestelijke gezondheidszorg op cliënt-, regionaal en landelijk niveau; wij zijn een innovatieve kennisorganisatie die professionele behandeling/ begeleiding biedt én professionals opleidt; wij zijn voor alle medewerkers een uitdagende, betrouwbare werkgever en bieden een veilige werkomgeving; wij spelen een proactieve rol in de maatschappelijke ontwikkelingen van de geestelijke gezondheidszorg; wij willen een grotere efficiency bereiken door schaalvergroting. 4.2 Algemeen beleid Doelen De belangrijkste strategieën om onze ambities te realiseren waren in het verslagjaar: Financieel Meerkanten is financieel gezond. Het Waarborgfonds voor de Zorgsector heeft vastgesteld dat Meerkanten voldoet aan de criteria voor deelname aan dat fonds. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 18 van 43

19 Exploitatieresultaat, weerstandsvermogen, het sturings- en beheersingsinstrumentarium zijn adequaat bevonden. Dit gegeven neemt de noodzaak, een substantieel tekort aan productie-inkomsten om te buigen, vanzelfsprekend niet weg. Maatregelen daartoe zijn beschreven in een notitie aan het Managementteam. De in dit verband gestelde activiteiten zijn opgenomen in de planning & controlcyclus. Beter zicht op de complexiteit en hanteerbaarheid van de nieuwe financieringssystematiek moet leiden tot intelligente registratie en declaratie. Dit onder meer door een doelgerichte administratieve organisatie en door scholing van betrokken behandelaars en functionarissen. Ook bij het voorbereiden, afsluiten en managen van de contracten met de zorginkopers is betrokkenheid van professionals van belang. Onze inzet op verkoop van zorg direct aan patiënten via persoonsgebonden budgetten dient toe te nemen. Het treasurystatuut van Meerkanten legt een nieuwe basis voor een doelmatig treasury management. Met behulp van externe deskundigheid wordt de vastgoedstrategie verbeterd. Verzelfstandiging van beheer en exploitatie van het vastgoed is voorzien. Klanten Invoering van de ontwikkelde zorgprogramma s en uitbreiding daarvan over de circuits voor ouderenpsychiatrie, verslavingszorg en kinder & jeugd is in de jaarplannen voor 2009 aan de orde. In het verlengde daarvan worden ondermeer zorgpaden ontworpen. De ontwikkeling van een in het elektronisch dossier geïntegreerd systeem voor routine outcome measurement wordt in 2009 voltooid. Onderzoek naar klanttevredenheid ook te beschouwen als een uitkomst van zorgverlening wordt voortgezet. Het periodieke kwaliteitsonderzoek vanuit cliëntperspectief en de tweejaarlijkse afname van de thermometer cliëntwaardering, leveren de behandelteams een schat aan informatie op. De follow-up daarvan, in de vorm van in de jaarplancyclus opgenomen verbeterprogramma s, verdient nadrukkelijk de aandacht van het management. De thermometer cliëntwaardering wordt vanaf 2010 stapsgewijs vervangen door de meer uitgebreide en beter gevalideerde CQ-index. Aanbod voor specifieke doelgroepen in ketensamenwerking is volop in ontwikkeling en in veel gevallen operationeel. De uitbouw en effectuering daarvan wordt het komend jaar krachtig voortgezet. Rekening moet worden gehouden met het aanbod van Indigo, dat een deel van de ambulante activiteiten van Meerkanten zal overnemen, namelijk consultatie van huisartsen en eenvoudige eerstelijns psychologische hulp. Meerkanten participeert actief in Flevolandse en Veluwse HEE-projecten. De resultaten lijken veelbelovend. De mogelijkheid om ervaringsdeskundigen op ruimere schaal in te zetten behoeft nadere studie. Het project minder separeren, meer contact en het daaraan verbonden wetenschappelijk onderzoek naderen hun voltooiing. De bevindingen van het onderzoek publiceren en de uitkomsten operationeel maken, ook voor afdelingen buiten de pilot, zijn de stappen voor De wettelijke mogelijkheid om met daartoe geïndiceerde cliënten een zelfbindingsovereenkomst te sluiten wordt gefaciliteerd. In 2008 in Meerkanten uitgevoerd onderzoek laat zien dat daar draagvlak bij behandelaren voor bestaat. Goede voorlichting en het ontwerpen van een eenvoudige logistiek zijn bij deze ingewikkelde materie echter voorwaarden. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 19 van 43

20 Processen en personeel Zorg voor veiligheid van cliënten en personeel kreeg de afgelopen tijd veel aandacht. Dit resulteerde ondermeer in BHV-programma s, maatregelen voor medicatieveiligheid, trainingen in het voorkomen en reguleren van agressie, een werkzaam agressieopvang team, een pilot met geïntegreerde incidentmelding (TriasWeb) en een valpreventieproject. Een overkoepelend veiligheidsmanagementsysteem (VMS) is nodig om doelen op het gebied van veiligheid te integreren in de beleidscyclus, risicobeperkende maatregelen te ontwerpen en te borgen en het toezicht daarop te vereenvoudigen. Dit wordt projectmatig opgezet, zodanig dat het VMS op koers ligt met de desbetreffende speerpunten van GGz-Nederland en de IGZ. Een onderdeel van het VMS is risicobeheersing in zorgprocessen. Het VMS wordt in 2009 en 2010 geïmplementeerd. Schaarste op de arbeidsmarkt was in 2008 onderwerp van een managementreview. Op grond van gedocumenteerd terugblikken op het vinden en binden van medewerkers, zullen accenten verlegd of ontwikkeld worden voor het beleid op dit punt in In het kader van het levensfasebeleid worden interventies op het gebied van ondermeer verzuim, re-integratie en jaar- en beoordelingsgesprekken geborgd middels de HKZ-systematiek. Verbeteren en vernieuwen Meerkanten continueert het beleid ter stimulering van innovaties door middel van jaarlijkse toewijzing van innovatiebudgetten aan medewerkers met vruchtbare ideeën. Voor 2009 is een bedrag begroot van ,- Regievoering is nodig om deze ideeën te positioneren en na een pilotfase - in te passen in het strategisch beleid en voortgang en effecten te monitoren. Best practices dienen, waar relevant, in dezelfde lijn te worden opgenomen. Multitoon, arbeidgerichte rehabilitatie, wordt voortgezet door de Inclusiefgroep, waarbij cliënten van Meerkanten als voorheen welkom zijn. Indigo, een stichting die eerstelijns ggz onder regie van huisartsen aanbiedt, vraagt eveneens om facilitering met begrotingsconsequenties voor Meerkanten. Amethist, een rechtspersoon in oprichting die de verslavingszorg in Almere gaat aanbieden, zal een eigen begroting/exploitatie kennen. Meerkanten brengt de verslavingskliniek in,tactus de ambulante zorg. Taakstellingen In het verlengde van de voorgaande doelen, volgt hieronder een korte opsomming van de taakstellingen voor het management in 2009: a. Uitgangspunten t.a.v. zorg, dienstverlening, organisatie en cultuur Stel in uw jaarplan één of meer doelen op het punt van verdergaande ketensamenwerking en het ontwikkelen of effectueren van nieuw aanbod, in het bijzonder met het oog op specifieke doelgroepen. Stel in uw jaarplan één of meer doelen die betrekking hebben op het effectueren van projectmatige verbeteringen of vernieuwingen. b. Kerntaken Reserveer in uw jaarplan ruimte voor veiligheidsmanagement en risicobeheersing van kritische processen. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 20 van 43

21 c. Klanten, partners en maatschappij Stel in uw jaarplan één of meer doelen met betrekking tot de ontwikkeling en invoeren van zorgprogramma s, zorgpaden en outcome metingen. Stel in uw jaarplan één of meer doelen om de tevredenheid van cliënten en ketenpartners waar nodig op onderdelen te verbeteren (hfdst 3, klanten, 1 e al). d. Medewerkers Stel in uw jaarplan één of meer doelen om het risico op schaarste aan personeel in bepaalde categorieën op korte en middellange termijn het hoofd te bieden. Stel in uw jaarplan één of meer doelen om innovatief vermogen van medewerkers aan te spreken en te benutten. e. Middelen Reserveer in uw jaarplan ruimte om uitvoering te geven aan structurele maatregelen en veranderingen, nodig om begrotingstekorten op te heffen. Reserveer in uw jaarplan ruimte voor verdere ontwikkeling en toepassing van managementinformatiesystemen (Radar 2 en 3). De uit deze taakstellingen voortkomende doelen zijn gespecificeerd in de decentrale jaarplannen. Het management rapporteert eens per kwartaal over de resultaten Inspanningen en prestaties In deze paragraaf wordt verslag gedaan van de inspanningen en prestaties als gevolg van de in vermelde doelen. Daar waar deze betrekking hebben op kwaliteit- of personeelsmanagement zijn de resultaten in de desbetreffende hoofdstukken vermeld. Financieel Het financieel resultaat over 2009 is hoger uitgekomen dan begroot én is ook hoger dan het resultaat over 2008, zie hoofdstuk 4.7 financieel verslag. Tegen de achtergrond van de nieuwe financieringsystematiek, is het proces van productieregistratie en facturatie verbeterd. Daarbij is gebruik gemaakt van een methode voor decentrale risicoanalyse en -beheersing. De administratieve processen zijn op locatie doorgelicht en de risico s zijn gewogen en zo nodig afgedekt met beheersmaatregelen. Bij het voorbereiden, afsluiten en managen van de contracten met de zorginkopers zijn professionals systematisch betrokken of ingeschakeld. Klanten Het ontwikkelen van stoornisspecifieke zorgprogramma s voor de volwassenenpsychiatrie werd in 2009 voltooid. Tegelijkertijd zijn stappen gezet op weg naar invoering: met de desbetreffende behandelaren zijn specifieke uitwerkingen van de zorgprogramma s ontworpen in de vorm van zorgpaden. Zorgpaden beschrijven stapsgewijs het op evidentie gestoelde behandelaanbod voor specifieke, veelvoorkomende problematiek. De volgende zorgpaden zijn ontworpen: angst en dwangstoornissen; autismespectrumstoornissen volwassenen; persoonlijkheidsstoornissen; psychotische stoornissen; stemmingsstoornissen; traumatische problematiek. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 21 van 43

22 In de loop van 2010 worden de zorgpaden eerst nog als pilot ingevoerd. Daartoe wordt ook de werkwijze voor diagnostiek en zorgtoewijzing doorgelicht en geëffectueerd. Het ontwikkelen en invoeren van zorgpaden vindt plaats in nauwe samenwerking met Symfora groep. In 2009 is de infrastructuur ontworpen en gerealiseerd om op systematische wijze data uit effectmetingen (Routine Outcome Measurement) op vier niveaus beschikbaar te kunnen stellen: zorgverlener en cliëntniveau; teamniveau; circuit- en instellingsniveau; externe belanghebbenden en contractpartners. Meerkanten heeft een contract getekend met KZN (zorgverzekeraars) voor aanlevering van ROM en cliëntdata. Er zijn besprekingen gevoerd over de initiatieven van KZN en GGz Nederland om ROM initiatieven samen te voegen in één benchmark database. In het kader van ROM zijn in het verslagjaar nog alleen voormetingen uitgevoerd, in het bijzonder met de HONOS 65+ in de ouderpsychiatrie. Nadat in 2008 alle ambulante cliënten van Meerkanten een thermometer cliëntwaardering voorgelegd werd, waren in het verslagjaar de klinische afdelingen aan de beurt. De thermometer is hier niet als exit meting aangeboden maar in bulk, dat wil zeggen, op een vooraf vastgestelde datum, onafhankelijk van de behandelfase. Deze keuze is gemaakt om organisatorische redenen, hoewel de uitkomsten zo wat lager kunnen uitvallen dan bij exitonderzoek. Dit geldt in het bijzonder voor het resultaat van de zorg. Omdat het onderzoek zich beperkte tot de klinische afdelingen, is het aantal uitgezette vragenlijsten in 2009 aanzienlijk lager dan in 2008 (172 tegen 1504) De respons bij de metingen was 49% (2008: 54%). Het gemiddelde rapportcijfer voor de totale behandeling was 6,8 (2008: 7,4). Vatten we de uitkomsten samen, dan blijkt: Waardering van klinische cliënten voor: Percentage wel tevreden: Percentage niet tevreden: informatie 57% 41% mogelijkheid van inspraak 77% 11% behandelaar 83% 12% verpleging 82% 15% resultaat van de zorg 63% 29% Gebrek aan informatie blijkt een belangrijke factor voor ontevredenheid te zijn; de houding en deskundigheid van het personeel daarentegen, leidt tot tevredenheid. Hieronder is te zien hoe de rapportcijfers zijn verdeeld. Het meest gekozen rapportcijfer (bijna 30%) is een 7, gevolgd door een 8 (23%). Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 22 van 43

23 Rapportcijfers thermometer cliëntwaardering % De staafdiagrammen hieronder geven meer in detail een rangorde van de gemiddelde scores op de vragen: de behandelaar toont respect de verpleging toont respect de behandelaar is te vertrouwen de verpleging is deskundig de behandelaar is deskundig de verpleging is te vertrouwen ik kan meebeslissen over mijn behandeling de verpleging toont interesse de behandelaar toont interesse ik heb ingestemd met mijn behandelplan de behandeling is de goede aanpak voor mijn problemen er is een behandelplan voor mij gemaakt mijn behandelplan is naar wens ik heb voldoende informatie over de behandelmogelijkheden gekregen ik ga voldoende vooruit door de behandeling ik heb meer greep op mijn problemen gekregen ik heb voldoende informatie over de aanpak van mijn behandeling gekregen ik kan beter omgaan met mensen en situaties ik ben beter in staat om dingen te doen die ik belangrijk vind ik heb voldoende informatie over het te verwachten resultaat gekregen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ja nee niet ingevuld/weet niet De uitkomsten van de thermometer cliëntwaardering leiden, tezamen met die van het kwaliteitsonderzoek dat de cliëntenraad organiseert, tot een aansporing voor afdelingen om de sterke kanten te onderhouden en de zwakkere aan te pakken. De introductie van Indigo is goed verlopen. Toch is slechts een klein deel van alle huisartsen een overeenkomst met Meerkanten aangegaan. Oorzaken daarvan zijn onduidelijkheden in de bestendigheid van de regelgeving en de kaders van sommige zorgverzekeraars. Regelmatig overleg tussen het hoofd Crisisdienst en de Indigoteams waarborgen de goede toegankelijkheid van de Crisisdienst voor de eerstelijns medewerkers en de huisartsen. Maatschappelijk verslag Meerkanten 2009 Pagina 23 van 43