A Perfect Storm Faillissementen in het eerste kwartaal met 16,6% toegenomen

Transcriptie

1 Persbericht 8 april 2013 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : Berchem mob : A Perfect Storm Faillissementen in het eerste kwartaal met 16,6% toegenomen Deze publicatie kan ook als pdfdocument afgehaald worden via de link: Samenvatting: Tijdens de maand maart gingen er in vergelijking met vorig jaar +10% meer bedrijven overkop. Zo moesten afgelopen maand maar liefst ondernemers de boeken neerleggen. Sedert juni 2012, ondertussen voor de tiende maand op rij, wordt zodoende systematisch het record van de desbetreffende maand (telkens in vergelijking met diezelfde maand de jaren voordien) verpulverd. Overigens werden in 2012 enkel tijdens de maanden maart en mei geen maandrecords geslagen. Indien we het volledige eerste trimester beschouwen, stellen we met faillissementen zelfs een stijging vast van maar liefst 16,6%. Een stijging met een dergelijk procentueel niveau deed zich voordien enkel voor in het eerste trimester 2009 (dit in vergelijking met het eerste trimester 2008) Opvallend hierbij is dat, daar waar de stijging zich tot voor kort louter in Vlaanderen situeerde, nu ook de andere landsgedeeltes volop in de klappen delen. In het eerste kwartaal van dit jaar noteren we, in vergelijking met dezelfde periode verleden jaar, in Vlaanderen een stijging van het aantal faillissementen met +10%, echter in Wallonië met +19% en in Brussel met +25%. Hiermee wordt een typische evolutie bevestigd waarbij stijgingen van faillissementen eerst in Vlaanderen worden vastgesteld omdat dit landsgedeelte sterker onder invloed is van internationale trends, waarna de olievlek naar het andere landsgedeelte uitdeint. Het hoge faillissementsniveau in Brussel heeft op dubbele wijze verband met de internationale link : enerzijds worden de zuiver Belgische ondernemingen getroffen, anderzijds zien we steeds meer filialen van buitenlandse ondernemingen die hier proper of minder proper- de deuren sluiten. Toch blijft het een constante vaststelling dat er naar verhouding beduidend meer faillissementen vallen in Brussel (na een trimester één per 198 actieve ondernemingen) en Wallonië (één per 328) dan in Vlaanderen (een per 436).

2 De bouwnijverheid (stijging met +31%), de kleinhandel (+22%) en de zakelijke dienstverlening (+23%) zijn opnieuw de zwaarst getroffen sectoren. Dit toont duidelijk aan dat er zich bovenop de faillissementsgolf die zich vanaf einde 2008 ontwikkelde een nieuwe faillissementsgolf ontwikkelt. Inderdaad evolueert een faillissementsgolf zich in een eerste fase (in de vorige golf was dat vanaf december 2008) binnen de eerder consumentgevoelige sectoren zoals de kleinhandel, de bouwnijverheid voor privéwoningen en renovaties, om pas in een tweede fase de toeleveranciers zoals transport, zakelijke dienstverlening, te treffen (in de vorige golf vanaf juni 2009) en in een derde fase pas de industrie (in de vorige golf pas vanaf begin 2012 met een verdere uitdieping tot op vandaag de dag). Het moet benadrukt dat ondanks deze cijfers België nog steeds een belangrijk percentage bedrijven alle kenmerken vertonen van uitdrukkelijk gezonde ondernemingen. Sommigen hiervan ontwikkelen activiteiten die weinig crisisgevoelig zijn. Anderen voelen de effecten van de crisis wel, echter: ze beschikken over ruim voldoende reserves en springen er degelijk mee om. Het gaat nog steeds over ruim 80% van het ondernemingslandschap. Anderzijds nemen we binnen het ondernemingslandschap een kern waar van om en bij de 20% ondernemingen die het steeds moeilijker hebben en waarvan in vele gevallen de reserves uitgeput zijn. Bij ongeveer 6% van de Belgische ondernemingen komt het water op dit ogenblik aan de lippen. Over de eerste drie maanden van dit jaar kwamen jobs op de helling te staan als gevolg van het faillissement van de werkgever. Dit is in vergelijking met dezelfde periode verleden jaar een stijging met +13,3%. In Vlaanderen kennen we ten opzichte van het eerste trimester van verleden jaar een stijging van het aantal door faillissement in vraag gestelde jobs met +37%. In Brussel is de schade beperkt tot +22% en in Wallonië is zelfs sprake van een daling met -12%. Ook dit toont aan dat men zich in Wallonië nog volop mag verwachten aan het uitdiepen van de derde fase binnen de eerste faillissementsgolf daar waar die in Vlaanderen al ruim een vol jaar woedt. De verdere stijging van steeds meer grote vennootschappen dat over de kop gaat, gecombineerd met steeds meer sluitingen en herstructureringen belast op nadelige wijze onze economische evolutie. Bovendien neemt het aantal nieuw opgerichte ondernemingen gestaag af. We leven in een situatie waarbij meer bedrijfswaarde wordt vernietigd dan gecreëerd. Dit wordt onder meer aangetoond door de GINOO-S tabel (zie laatste hoofdstuk van dit artikel), een index, opgestart in 2006 en toen op waarde 100 gezet, die aantoont dat de verhouding tussen oprichtingen en stopzettingen op het laagste niveau staat ooit.

3 FEDERAAL OVERZICHT Afgelopen maand maart hebben de rechtbanken opnieuw ondernemingen (+10%) failliet moeten verklaren. Vorig jaar waren dat er nog 999 in dezelfde maand. Dat brengt het voorlopige jaartotaal na 1 trimester op faillissementen, een stijging met maar liefst 16,6% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar (2.700) en een nieuw absoluut record. Ten opzichte van het eerste trimester 2011 noteerden we tijdens het eerste trimester 2012 een bijna ex aequo (minimale daling). In 2011 noteerden we in vergelijking met het eerste trimester 2010 een stijging met slechts +1,6%, in 2010 noteerden we ten opzichte van het eerste trimester 2009 een stijging met slechts +3,37%. Enkel de stijging van het eerste trimester 2009 ten opzichte van die van 2008 (+27,5%) was spectaculairder dan de huidige. Het eerste trimester van 2013 brengt dus geen beterschap, maar versterkt zelfs het deplorabel hoge niveau aan waarmee het jaar 2012 eindigde. Niet alleen neemt de faillissementenstorm nog in kracht toe; een tweede vervoegt nu de eerste.

4

5 REGIONALE TENDENSEN In Vlaanderen worden nu reeds 10,5% meer faillissementen opgetekend, voor Wallonië bijna het dubbele met 19,52% maar vooral ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gingen een kwart (25,74%) meer bedrijven failliet ten opzichte van het eerste trimester Onderstaande grafieken tonen het aantal en aandeel van elk gewest in het totale aantal Belgische faillissementen. De beschouwde periode is het eerste trimester van elk jaar. Zoals ook uit de bovenstaande overzichtstabel blijkt, is de relatieve toename van het aantal faillissementen gedurende het 1 e trimester duidelijk sterker in Brussel en Wallonië ten opzichte van Vlaanderen, waardoor het aandeel van beide gewesten in het federale totaal toeneemt. Vlaanderen voedt het federale faillissementscijfer met bijna 47,28% (terwijl het totaal aandeel actieve ondernemingen ten opzichte van het federale niveau er een is van 58,9%): dit gezien haar naar verhouding grotere bedrijvenpopulatie. Echter, met slechts 47,28% van alle faillissementen wordt het op 1 na laagste percentage behaald van de afgelopen jaren. Enkel in 2008 lag het aandeel nog iets lager met 46,99%. Het totaal aantal Waalse bedrijven ten opzichte van het federale niveau bedraagt 28,06%, dat van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest 12,97%. Toch zijn er nog steeds duidelijke gewestelijke verschillen in faillissementenniveaus. Zo ging in het eerste trimester 2013 binnen het Vlaamse gewest één bedrijf per 436 actieve ondernemingen over de kop, in Wallonië was dat 1 per 328 en in Brussel één per 198.

6 Uit voorgaande overzichtstabel blijkt eveneens dat alle provincie en regio s met een substantiële stijging van het aantal faillissementen te kampen hebben. Met uitzondering van de provincie Namen worden er in alle provincies toenames van minimaal 10% waargenomen. De sterkste stijging wordt waargenomen in de provincie Luxemburg, al heeft dat vooral te maken met de beperkte grootte van het bedrijfsuniversum in die provincie. Andere uitschieter is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en met uitbreiding de provincie Waals-Brabant die beiden met een toename van ongeveer 25% te kampen hebben.

7 Evolutie op arrondissementsniveau

8 AANTAL FAILLISSEMENTEN PER RECHTSVORM: BVBA s zijn traditioneel de rechtsvorm van de KMO en de populairste van alle vennootschapsvormen afgaande op de starterscijfers. Ongeveer 1 op 4 startende ondernemingen (incl. eenmanszaken) neemt de vorm van een BVBA aan, een duidelijke aanwezigheid in de faillissementscijfers is dan ook logisch. Echter neemt naar verhouding de stijging van het aantal faillissementen bij de BVBA veel sneller toe dan het aantal nieuwe oprichtingen. Na een eerste sterke opstoot tussen 2008 en 2009 waarbij voor het eerst failliete BVBA s tijdens het eerste trimester werden geteld, volgde een stabilisering rond een cijfer van op jaarbasis. Nu wordt opnieuw een forse stijging waargenomen bij de BVBA s met in totaal gevallen (+18,8% ten opzichte van in 2012). Ook het cijfer van de NV s, de rechtsvorm die gebruikelijk door de grotere ondernemingen wordt aangenomen, ligt hoger dan het voorbije jaar met 257 NV s over de kop ten opzichte van 235 (+9,4%) vorig jaar voor de periode januari-maart. Bij de eenmanszaken blijft de stijging zeer beperkt met 13 cases meer dan vorig jaar, in totaal 528 gedurende het eerste kwartaal 2013 (ten opzichte van 515 in 2012, 524 in 2011 en 503 in 2010.

9 Aandeel van de juridische vorm in het aantal faillissementen (1 e trimester) Momenteel hebben 6 op 10 van alle gefailleerde ondernemingen de BVBA als rechtsvorm, 1 op 6 gevallen betreft een eenmanszaak en in 1 geval op 12 gaat er een NV overkop. In verhouding tot het aantal actieve ondernemingen levert dat voor het eerste trimester 2013 volgend resultaat op. Rechtsvorm Aantal actieve ondernemingen Aantal falingen Q Falingsgraad (actieve ondernemingen + falingen) / falingen BVBA (incl EVBA en SVBA) per 171 NV per 366 Eenmanszaak per 889 CV (incl. CVOH en CVBA) per 192

10 SECTORALE TENDENSEN ALGEMEEN: De bouwnijverheid heeft het opnieuw zwaar te verduren gehad tijdens het eerste trimester van Binnen de NACE sectoren worden ongeveer 31% meer faillissementen waargenomen ten opzichte van vorig jaar. Ook de kleinhandel (+22%) en de zakelijke dienstverlening (+23%) delen in de klappen.

11 GEDETAILLEERDE SECTORGEGEVENS Onderstaande tabel is een top 50 van het aantal falingen na één trimester en per branche (NACE-2) in verhouding tot de actieve populatie.

12 FAILLISSEMENTEN EN BANENVERLIES: In het eerste kwartaal van dit jaar kwamen jobs op de helling te staan, de hoogste waarde van de afgelopen 10 jaar als gevolg van het faillissement van de werkgever. Dit is in vergelijking met dezelfde periode verleden jaar een stijging met +13,3%. In Vlaanderen kennen we ten opzichte van het eerste kwartaal van verleden jaar een stijging van het aantal door faillissement in vraag gestelde jobs met +37,6%. In Brussel meten we ter zake een stijging met +22,7%. In Wallonië lijkt de schade voorlopig- beperkt met een daling ten opzichte van de dezelfde periode van verleden jaar met -12,1%. Het zwaarste faillissement van de afgelopen 3 maanden, en voorlopig nog van het jaar, viel op 26 februari te noteren bij het bedrijf Harry Verbinnen uit Olen waar 192

13 banen op de tocht kwamen te staan. Dit bedrijf is een van de juridische entiteiten die deel maken van de VPG Groep waar, bij samentelling met de andere juridische entiteiten die binnen deze groep failliet werden verklaard, ongeveer 450 werknemers hun job verloren. Daarnaast kwamen er in de afgelopen maand maart aanzienlijk wat jobs op de helling bij verschillende ondernemingen, onder meer bij kledinghandel In2Retail uit Turnhout (76 werknemers), bij verpakkingsbedrijf Greenpack uit Anderlecht (75 werknemers) en bij Catering Operating Solutions uit Aalter (71 werknemers). Faillissementen voor het eerste kwartaal 2013 met meer dan 30 werknemers:

14 Per activiteit (nace-2) Aantal banen op de tocht als gevolg van het faillissement

15 GINOO-S Op de achtergrond van de Graydon Index van de Nieuw Opgerichte Ondernemingen en Stopzettingen draaien twee deelindexen: een eerste parameter wordt opgebouwd op basis van de nieuw opgerichte ondernemingen, een andere op basis van alle stopzettingen. De beide parameters vertrekken vanuit de waarnemingen van de conjunctureel opgaande periode Het indexijkpunt met getal 100 werd telkens vastgelegd op januari 2007, dus ongeveer één jaar voor de economische topperiode van het afgelopen decennium. Beide parameters worden samengebracht in één waarde: de GINOO-S. Deze index toont dan de seizoen gezuiverde evolutie van de nieuw opgerichte ondernemingen en stopzettingen op maandelijkse basis. Met betrekking tot de stopzettingen houden we rekening met het totaal aantal ondernemingen dat er op maandbasis het bijltje bij neerlegt: die met faillissement maar ook met de grote meerderheid zonder (sluitingen, ontbindingen, stopzettingen, pensionnering, overlijdens, ). Deze evolutie van de ondernemingen die hun activiteiten stopzetten zetten we om in een eerste seizoensgezuiverde waarde. Cijfers onder de 100 betekenen niet (noodzakelijk) dat er meer bedrijven zouden stoppen dan starten, maar geven weer dat het totale aantal stopzettingen sneller groeit dan het totale aantal oprichtingen en dus dat de globale groei ligt onder dat uit de periode van het ijkpunt. Per extentie wijzen zulke waarden aan dat de impact van stopzettingen van ondernemingen in belangrijke mate en zelfs versterkt doorweegt op de capaciteitscreatie terwijl indexcijfers boven het ijkpunt 100 een voordelige groeipotentie doen veronderstellen. Graydon publiceert de index tot op provinciaal niveau, maar deze kan, samen met de deelindexen op basis van commerciële afspraken ook geleverd worden tot op postcodeniveau én rekening houden met andere parameters zoals sector, rechtsvorm, Onder meer verschillende gemeentebesturen en belangengroepen maken hiervan gebruik om het economisch weefsel binnen hun gemeente of sector van nabij te volgen. Omdat Graydon Belgium nv met deze index een grootst mogelijke nauwkeurigheid nastreeft, rekening houdend met het feit dat gegevens met betrekking tot de oprichting en stopzetting van ondernemingen in belangrijke mate steevast met enkele dagen tot weken vertraging worden verkregen (dit in tegenstelling tot hun gegevens met betrekking tot faillissementen die de dag zelf rechtstreeks vanop de rechtbanken

16 wordt verzameld), opteert Graydon ervoor de index systematisch met één à twee maand vertraging te berekenen. Deze publicatie van de GINOO-S bevat dus waarnemingen tot en met eind januari. Het handelsinformatiekantoor Graydon Belgium nv is in Berchem gevestigd en vormt een ploeg van 140 medewerkers. Dankzij een dagelijkse gedetailleerde opvolging houdt het bedrijf een reusachtige databank up-to-date, gevoed met gegevens over alle in België gevestigde bedrijven, inclusief eenmanszaken en andere economische entiteiten. Hiermee ontwikkelt Graydon Belgium nv modellen die zowel risico's als groeikansen van ondernemingen tot uitdrukking brengen. Zo rapporteert de studiedienst van Graydon Belgium nv macro-economische tendensen en onderhoudt het bedrijf intensieve banden met diverse officiële instanties. Graydon Belgium nv richt zich vooral op het bedrijfsleven. Dankzij de databank kent elke geïnteresseerde de evoluties binnen elk individueel bedrijf. We bieden analyse-instrumenten aan die de rentabiliteit van zowel marketing- als verkoopstructuren actief ondersteunen. Graydon Belgium nv tekent voor de inbouw van beslissingssystemen op maat waarmee men de juiste zakenrelaties opspoort, accepteert en opvolgt. Contact algemeen: , Contact studiedienst: Eric Van den Broele, , Aarzel niet om ondergetekende te contacteren indien u verdere vragen heeft. Eric Van den Broele Tel: gsm: