30/08/2012. Van serviceflat naar assistentiewoning. Juridisch kader. Wat met assistentiewoningen? Tekst principieel goedgekeurd op VLR 25/05/2012

Transcriptie

1 Van serviceflat naar assistentiewoning Elke Vastiau, stafmedewerker ouderenzorg Juridisch kader Woonzorgdecreet van 13 maart 2009 BS 14 mei 2009 Uitvoeringsbesluiten - Procedurebesluit van 5 juni 2009 BS 14 aug 09 - Voorafgaande vergunning van 5 juni 2009 BS 4 sept 09 - Stambesluit + bijlagen: van 24 juli 2009 BS 17 december 09 Assistentiewoningen Principieel goedgekeurd op VLR 25/05/2012! (nog) Niet in uitvoering: woonzorgnetwerken Wat met assistentiewoningen? Tekst principieel goedgekeurd op VLR 25/05/2012 NIET definitief, nog adviesraden + RvS Onder voorbehoud van wijzigingen Besluit GAW heft erkenningsbesluit serviceflats (grotendeels) op 1

2 Decreet : twee in één Thuiszorg + ouderenzorg = woonzorg integratie van thuiszorgdecreet en ouderenzorgdecreet nieuwe voorzieningen zorgcontinuïteit zorgafstemming Decreet :thuiszorg Gezinszorg en aanvullende thuiszorg Logistieke hulp Diensten voor oppashulp Diensten voor thuisverpleging Lokale dienstencentra Regionale dienstencentra Dienst voor gastopvang Centrum voor herstelverblijf Dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds Decreet : ouderenzorg Dagverzorgingscentrum Centrum voor kortverblijf Groep van assistentiewoningen Woonzorgcentrum 2

3 Decreet : Woonzorg: Ouderenzorg + thuiszorg Woonzorgnetwerken Decreet :3 niveau s Aanmelding en controle op algemeen aanvaardbare maatschappelijke principes Erkenning en controle op het niveau van de erkenningsnormen Supplementaire erkenning en controle op het niveau van bijkomende kwaliteitseisen Decreet :3 niveau s Bijkomende kwaliteitseisen: - Reële inzet personeel in de voorziening - Vorming en bijscholing personeel - Prijzenbeleid - Opnamebeleid (! Bijkomende subsidiëring mogelijk nog niet in uitvoering) 3

4 Werkingsprincipes de toegankelijkheid van de woonzorg waarborgen zonder enige vorm van discriminatie op basis van ideologische, godsdienstige en filosofische overtuiging of lidmaatschap of enig ander criterium waarop kan worden gediscrimineerd. door de gebruiker, in gevraagd en aanvaard voorkomend geval de mantelzorgers, zijn. oog hebben voor de hele zorgsituatie, inclusief palliatie. naar aard, tijdstip, plaats, duur en intensiteit het best aangepast zijn aan de behoeften van de gebruiker. Werkingsprincipes de persoonlijke levenssfeer van de gebruiker en zijn mantelzorgers eerbiedigen zonder discriminatie op grond van ideologische, godsdienstige en filosofische overtuiging of lidmaatschap of enig ander criterium op grond waarvan kan worden gediscrimineerd de persoonlijke autonomie en zelfverantwoordelijkheid van de gebruiker en zijn mantelzorgers vrijwaren, ondersteunen en stimuleren. maximaal een beroep doen op het zelfzorgvermogen en de zelfredzaamheid van de gebruiker en zijn mantelzorgers, rekening houdend met hun draagkracht. de gebruiker en zijn mantelzorgers informeren over de mogelijkheden en beperkingen van de woonzorg en van eventuele andere hulp- en dienstverlening. Werkingsprincipes De prijsvorming bepaald door de Vlaamse Regering naleven. Een beleid ontwikkelen rond ethisch verantwoorde zorg. Het woonzorgnetwerk kan hiervoor het vertrekpunt zijn. De vrijwilligerszorg (zorg geboden door vrijwilligers) stimuleren, organiseren of samenwerkingsverbanden aangaan met organisaties die vrijwilligerszorg aanbieden. De inspraak van de gebruikers organiseren. Belemmerende factoren in het aanbieden van de woonzorg beleidsgericht signaleren Programma s ontwikkelen rond vorming, training en systemen van intervisie ter bevordering van de deskundigheid van personeel en management. 4

5 Werkingsprincipes de communicatie tussen gebruiker, mantelzorgers en voorziening stroomlijnen om de gebruiker en zijn mantelzorgers naar de gepaste zorg te kunnen toeleiden. bijzondere aandacht besteden aan gebruikers die een verhoogd risico lopen op verminderde welzijnskansen. bijzondere aandacht hebben voor diversiteit zoals allochtonen - autochtonen, hetero s holibi s, hooggeschoolden laanggeschoolden, stad-platteland, mannen - vrouwen. bijzondere aandacht besteden aan specifieke doelgroepen zoals psychiatrische patiënten, dementerenden, personen met een handicap, Werkingsprincipes De voorzieningen indiceren de behoeften van de gebruiker, rekening houdend met diens zelfzorgvermogen en met de beschikbare mantelzorg en de behoefte aan ondersteuning ervan. Decreet : ouderenzorg Extra werkingsprincipes: 1. Sociale netwerkvorming stimuleren 2. Activering, ondersteuning en revalidatie aanbieden 3. Animatie en creatieve ontspanning organiseren 4. Psychosociale ondersteuning aanbieden Leeftijdsgrens = 65 jaar 5

6 Assistentiewoningen in het deceet Defintie Een groep voor assistentiewoningen is een voorziening die bestaat uit een of meerdere gebouwen die functioneel een geheel vormen en waar, onder welke benaming ook, aan gebruikers van 65 jaar of ouder die er zelfstandig verblijven in individueel aangepaste wooneenheden, huisvesting wordt gegeven en ouderenzorg waarop zij facultatief een beroep kunnen doen. Assistentiewoningen in het deceet Taken - Aangepaste huisvesting - Ouderenzorg samenwerkingsverband mogelijk, op verzoek gebruiker, afhankelijk vastgestelde behoefte - Sociale netwerkvorming - Onmiddellijke hulp in noodsituaties Assistentiewoningen in het deceet - Sociale netwerkvorming => woonassistent - Zwevend RVT-bed 6

7 UITVOERINGSBESLUITEN 3 soorten : - Voorafgaande vergunning - Procedurebesluit - Erkenningsbesluiten : stambesluit + bijlage per voorziening Uitvoeringsbesluiten GAW -ov Programmatie valt weg Leeftijdsgrens = 65 jaar (afwijking pas te vragen wanneer meer dan 25% van de woningen bewoond zijn door mensen, jonger dan 65 jaar) Schriftelijke overeenkomst op te splitsen in overeenkomst voor zorg-en dienstverlening en verblijf (genotsrecht) (maakt huursubsidie mogelijk) 20 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Uitvoeringsbesluiten GAW ov AW zorgt voor Crisiszorg = onmiddellijk een aangepaste interventie in het geval van noodsituatie (vooraf niet in te schatten) Overbruggingshulp = aangepaste zorg na crisis gedurende korte periode tot de bewoner zelf zorg heeft gekozen Al dan niet in samenwerking met andere voorzieningen (vanaf 1/1/2014) Noodoproep: Dadelijk contact, indien nodig passende zorg 21 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst

8 Uitvoeringsbesluiten GAW ov Woonassistent: Zorgt voor deelname aan activiteiten die sociale netwerkvorming bevorderen (organiseert ze niet noodzakelijk zelf) Minstens 1 keer per week aanwezig in gebouwen Dagelijks telefonisch bereikbaar Dagelijkse leiding verzekerd door beheersinstantie 22 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Uitvoeringsbesluiten GAW ov Dagprijs bevat: Activiteiten woonassistent Gebruik oproepsysteem Garantie crisiszorg en overbruggingshulp Gebruik en onderhoud ontmoetings- en gemeenschappelijke ruimten Genotsrecht 23 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Uitvoeringsbesluiten GAW ov Infrastructuur: (voor bestaande: overgansperiode tot 2034) 40m² per woning + Ontmoetingsruimte te voet bereikbaar Min 20m² + 1,5m² per bewoner vanaf 13 GAW 24 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst

9 Uitvoeringsbesluiten GAW ov Introductie sociale assistentiewoningen: AW verhuurd volgens Vlaamse wooncode, dan is er enkel een overeenkomst over zorg + afwijkingen in sociale huurbesluit voor mensen ouder dan 65 jaar Overgangsregeling: erkende SF blijven erkend, bij intrekking of verval erkenning nieuwe normen 25 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Waarom erkennen Alternatieve zorgvormen zijn nodig (behoefte is er) Wet van 2 april 1965 BTW Onroerende voorheffing Erkenning = kwaliteitslabel Geen huurwetgeving 26 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Waarom erkennen Naar toekomst: Woonzorgnetwerk Zwevend bed kortverblijf (niet RVT!) Programmatie en subsidiëring 27 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst

10 Waarom NIET erkennen? Administratieve belasting Geen subsidies Niet voor iedereen haalbaar 28 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst Uitvoeringsbesluiten: voorafgaande verguning Aanvraag voorafgaande vergunning Beslissing voorafgaande vergunning Bewijs eigendom na 1 jaar => zo niet verval Bewijs aanvraag stedenbouwkundige vergunning na 3 jaar => zo niet verval Winddichte infrastructuur na 5 jaar => max 3 jaar uitstel! Assistentiewoning wordt (na 1/1/2013) verondersteld een VV te hebben Uitvoeringsbesluiten: procedurebesluit Erkenning = onbepaalde duur Erkenning via aanvraag tot erkenning Mogelijkheid tot voorlopige erkenning Mogelijkheid tot wijziging erkenning (vrijwilllig) Wijziging erkenning, schorsing en intrekking erkenning 10

11 Uitvoeringsbesluiten: stambesluit - Erkenning enkel binnen programmatie - Erkenningsvoorwaarden voldoen aan spec erkenningsvwdn infrastructuur per voorziening - Werkingsprincipes en andere voorwaarden uit decreet - Kwaliteitshandboek - Jaarplanningverslag en kwaliteitsplanning - Erkenningsvoorwaarden per soort voorziening - Zelfzorgvermogen van gebruiker evalueren en indiceren Stambesluit Jaarlijks voor 15 april bezorgen aan het Agentschap: Jaarverslag van het voorbije jaar Kwaliteitsplanning voor het lopende jaar Jaarverslag: registratiegegevens over de activiteiten (onderwerp, doel, vorm, frequentie, intensiteit, bereikte doelgroep), evaluatie van de kwaliteitsplanning Kwaliteitsplanning: omschrijving van activiteiten die worden ontplooid om de doelstellingen, de kwaliteitseisen en het kwaliteitssysteem te bepalen en te realiseren + de zelfevaluatie Uitvoeringsbesluiten: stambesluit Zelfevaluatie telkens gedurende een periode van 2 jaar ( eerste keer tegen 1/1/2012) 5 verplichte stappen: 1 syst wijze gegevens verzamelen en registreren 2 gegevens aanwenden om doelstellingen te bereiken 3 stappenplan met tijdspad om doelstellingen te bereiken 4 frequentie evaluatie van bereikte doelstellingen 5 stappen ondernemen bij niet bereiken doelstellingen (art 5 3 van het kwaliteitsdecreet van ) 11

12 Uitvoeringsbesluiten: stambesluit - Afwijkingen: Gemotiveerd verzoek aan administrateur generaal Afwijken leeftijdsgrens 65 jaar : - Woonzorgcentra: gemotiveerd verzoek aan administrateur- generaal - Dagverzorging en kortverblijf: verslag beschikbaar - Assistentiewoningen: 25% van de AW kan jonger dan 65 jaar Uitvoeringsbesluiten: stambesluit Voorwaarden subsidiëring: - Erkenning - Boekhoudregels volgen - Ouderenvoorzieningen: bepaalde rechtsvorm - Subsidie-enveloppe: minister bepaalt, voorschot 90 % mogelijk - Indexering Stambesluit Projecten: Minister kan projecten subsidiëren. De minister bepaalt nadere regels over: 1. Wijze waarop men moet aanvragen 2. Criteria en methode van evaluatie 3. Vaststelling van bedrag 4. Wijze van uitbetaling moeten geen vastgelegde thema s zijn 12

13 Uitvoeringsbesluiten: bijlagen I : Diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg II: Diensten voor logistieke hulp III: Diensten voor oppashulp IV: Diensten voor thuisverpleging V: Diensten maatschappelijk werk van het ziekenfonds VI: Lokale dienstencentra VII : Regionale dienstencentra VIII: Diensten voor gastopvang Uitvoeringsbesluiten: bijlagen IX: Dagverzorgingscentra X: Centra voor herstelverblijf XI: Centra voor kortverblijf XII: Woonzorgcentra XIII: Verenigingen van gebruikers en mantelzorgers XIV: Subsidiëring van de animatiewerking in de woonzorgcentra en de centra voor kortverblijf XVI: Groepen van assistentiewoningen UB Assistentiewoningen Onderdelen : I: Definities II: Programmatie III:Specifieke erkenningsvoorwaarden Algemeen Voorwaarden voor de zorg-en dienstverlening Voorwaarden voor de omkadering Voorwaarden voor de infrastuctuur Bijzondere voorwaarden voor sociale assistentiewoningen Overgangsbepalingen 13

14 UB: GAW: programmatie Iedere aanvraag wordt van rechtswege geacht te passen in programmatie Ieder groep wordt van rechtswege geacht te beschikken over VV UB: GAW: zorg-en dienstverlening 0. werkingsprincipes decreet gelden 1. geen toelatings-of ontslagcriteria hanteren die betrekking hebben op : - De ideologische, filosofische, politieke overtuiging van de bewoner - Het lidmaatschap van een organisatie of groepering - De financiële draagkracht van de bewoner - De etnische afkomst van de bewoner UB:GAW: zorg en dienstverlening 2. Grootst mogelijke vrijheid respecteren zoals men vrij is in zijn natuurlijk thuismilieu enkel beperken om organisatorische redenen (hierover communiceren) 14

15 UB:GAW: zorg- en dienstverlening 2. Grootst mogelijke vrijheid respecteren => Bewoner kiest vrij de zorg + verstrekker van de zorg Beheersinstantie brengt zorg in het bereik bewoners, telkens als dat nodig is Bewoners (die dat willen) hebben dagelijks minstens een warme maaltijd UB: GAW : Zorg en kwaliteit van zorg - GAW garandeert crisiszorg en overbruggingszorg - Kan dit zelf of via samenwerking met andere voorzieningen - Crisiszorg = onmiddellijke en aangepaste interventie in geval van noodsituatie (niet vooraf in te schatten) - Overbruggingszorg: aangepaste zorg na crisis gedurende korte periode tot bewoner zelf zorg heeft gekozen UB: GAW : Zorg en kwaliteit van zorg - Noodoproep: dadelijk contact, indien nodig onmiddellijk passende zorg - Veiligheid van de bewoners : nodige maatregelen, rekening houdend met hun toestand - De groep integreert zich zoveel mogelijk in de buurt 15

16 UB: GAW : zorg en dienstverlening - Gebruikersraad 1 maal per trimester Samenstelling: bewoners of vertegenwoordigers! Samenstelling kan wijzigen, bestaat uit min 50% bewoners brengt advies uit, op vraag GAW of eigen advies over alles ivm algemene werking Verslag van bijeenkomsten Beheersinstantie+woonassistent kunnen uitgenodigd worden UB: GAW : Zorg en dienstverlening - Klachten - Klachtenbehandelaar - Klachten verzamelen - Gevolg klacht :meedelen aan indiener - Periodieke info over klachtenbeleid aan bewoners, familie en mantelzorgers - Privacy van gegevens respecteren UB: GAW: zorg en dienstverlening Beheer van gelden en goederen niet toegestaan (tenzij voor verrekening kosten ivm verblijf) Actieve communicatie met bewoners en gebruikersraad over de beslissingen die een impact hebben op de dagelijkse werkigng van de GAW, op de kosten of op de zorg-en dienstverlening 16

17 UB: GAW: zorg en dienstverlening 4. Interne Afsprakennota (+ evt onthaalbrochure): - Identificatie en contactgegevens - Bijzondere verblijfsvoorwaarden - Omstandigheden die aanleiding geven tot opzegging + procedure - Organisatie crisiszorg en overbruggingszorg - Samenstelling + functioneren gebruikersraad - Procedure voor suggesties/opmerkingen/klachten - Verwijzing naar toezicht Wijzigingen vooraf meegedeeld, ingaan 30 dagen na bekendmaking UB: GAW: rechten en plichten 6. Schriftelijke overeenkomst: de identificatiegegevens van de contracterende partijen het bedrag en de samenstelling van de dagprijs, aanpassing ervan (indien ook genotsrecht, apart vermelden) Genotsrecht: de woning die de bewoner bij de opname wordt toegewezen plaatsomschrijving bedrag waarborg aansprakelijkheid een eventuele voorschotregeling met betrekking tot de dagprijs UB: GAW: rechten en plichten 6. Schriftelijke overeenkomst: Zorg-en dienstverlening: Diensten en leveringen die aanleiding geven tot extra vergoeding Verbod op beheer gelden en goederen de wijze waarop de overeenkomst beëindigd kan worden door de bewoner of de beheerinstantie van de GAW, de toepasselijke opzeggingstermijn Verbintenis niet te verbreken of tenzij overmacht, of in IA de wijze waarop de overeenkomst kan gewijzigd worden 17

18 Als recht bewoner op GAW vervalt, wijst de beheersinstantie een gelijkwaardige AAW toe. (bewoner weet vooraf dat genotsrecht kan opgezegd worden) UB: GAW: rechten en plichten 6. Schriftelijke overeenkomst (2) - Van onbepaalde duur - Elke bepaling niet in overeenstemming met de erkenningsvoorwaarden is nietig en zonder voorwerp - Kan opgesplitst worden in Overeenkomst voor genotsrecht en overeenkomst zorg- en dienstverlening (maar samen 1 dagprijs) - Dagprijs : 30 dagen na kennisgeven toepassen (= geen wijziging overeenkomst) UB: GAW: rechten en plichten 6. Schriftelijke overeenkomst (3) Opzeg Door bewoner: 30 dagen Door GAW: 60 dagen Proef: Eerste 30 dagen Dan opzeg 7 dagen Dagprijs blijft enkel aangerekend wanneer woning onbezet 18

19 UB: GAW: rechten en plichten - Overlijden van langstlevende= einde overeenkomst - Min 5 dagen om kamer te ontruimen na overlijden - Zelf ontruimen en opslaan => marktconforme prijzen Intussen: dagprijs zonder extra vergoedingen - Einde verblijf wanneer andere woonomgeving meer passend zou zijn (Oordeel arts + advies zorgverleners): te zorgen voor een meer passend verblijf UB: GAW : Zorg en kwaliteit van zorg - Noodoproep: dadelijk contact, indien nodig onmiddellijk passende zorg - Veiligheid van de bewoners : nodige maatregelen, rekening houdend met hun toestand - De groep integreert zich zoveel mogelijk in de buurt UB: GAW : Facturatie - Dagprijsregeling bevat: activiteiten woonassistent gebruik oproepsysteem garantie crisiszorg en overbruggingshulp (uitz reële kosten gebruik) gebruik + onderhoud ontmoetings-en gem ruimten Genotsrecht In ieder geval geen zorg die de bewoner vrij kan kiezen Dagprijs zorg-en dienstverlening is gelijk voor alle bewoners 19

20 UB: GAW : Facturatie In ieder geval geen zorg die de bewoner vrij kan kiezen - Extra vergoedingen - Waarborgsom : max 30 dagen - Afwezigheid: korting niet gebruikte leveringen en diensten - Facturatie einde maand - Inspectie mag boekhouding ind facturen nakijken UB: WZC : Omkadering - Dagelijkse leiding wordt verzekerd door beheersinistantie - Woonassistent - Overdag en s nachts moet iemand ter beschikking zijn voor noodoproepen - Uittreksel strafregister voor personeel + leden raad van bestuur UB: GAW : omkadering - Zorgt voor deelname aan activiteiten die sociale netwerkvorming bevorderen - Minstens 1 keer per week aanwezig in gebouwen - Dagelijks telefonisch bereikbaar (tijdens kantooruren) 20

21 UB: GAW: Infrastructuur - brandveiligheidsregels - In of Nabij centrum stad, gemeente, wijk - Huiselijk en gezellig - Lokalen regelmatig onderhouden - Geen vochtinsijpeling - Restafval en GFT- geen (geur)hinder - Verwarming en verluchting aangepast - Temp : verwarmen tot min 22 C - Aangepaste zonnewering UB: GAW: Infrastructuur - vermijden van hindernissen en treden - Leuningen en handgrepen - Gangen: rustpunten, twee rolstoelen moeten elkaar kunnen kruisen - Aangepast oproepsysteem - 1 lift bij 2 bouwlagen - Min aansluiting op TV, radio, internet, telefoon UB: GAW: Infrastructuur - Leefruimte + keuken + slaapruimte+ afz sanitaire ruimte - Netto oppervlakte: 40m² - Raam met zicht op buitenwereld - Rolstoeltoeganlijk - Ontmoetingsruimte = te voet bereikbaar, functioneel 1 geheel - Min 20m² m² per bewoner vanaf 13 GAW - Toiletuimte bij ontmoetingsruimte 21

22 UB: GAW: sociale AW - Wat? AW verhuurd volgens wooncode - In dit geval: enkel overeenkomst over zorg- en dienstverlening (genotsrecht via vlaamse wooncode) - Overeenkomst tussen verhuurde SAW en beheersinstantie GAW UB: GAW: overgangsbepalingen Inwerkingtreding : 1 januari 2013 Overgangsregeling : 5 jaar, tenzij erkenning voordien verloopt of wordt ingetrokken (art 88 WZD) Uitz: crisiszorg + overbruggingszorg: tegen 1 januari 2014 Serviceflatgebouwen en woningcomplexen met dienstverlening die erkend waren, blijven erkend, als ze voldoen aan voorwaarden (uitz = infrastructuur) - Infrastructuur aangepast tegen 1/1/2034 Tot dan: Infrastructuurnormen uit bijlage A 17/7/1985 Vragen en opmerkingen? 02/ elke.vastiau@vvsg.be 22