Culturele instellingen in Nederland

Transcriptie

1 Culturele instellingen in Nederland Veranderingen in geefgedrag, giften, fondsenwerving en inkomsten tussen 2011 en 2014 Het Groot Onderhoud 11 oktober 2016 Antwerpen

2 Wat kunnen andere landen leren van de ervaringen in Nederland? 1. Verwacht geen wonderen. 2. Informeer het publiek. 3. De cost gaet voor de baet uyt. 4. Experimenteer, leer, en deel.

3 België - Nederland 40% % geeft 77% 174 mln belastingaftrek 760 mln 402 mln giften huishoudens mln 11.1 mln Bevolking 16.8 mln bln BNP bln 36 giften per capita % giften huishoudens / BNP 0.003% Bron: Giving in Europe Feasibility Study country report for Belgium, including data from Defeyt (2014), Indicateurs de la générosité des belges, Bron: Bekkers, Schuyt, & Gouwenberg (2015). Geven in Nederland 2015: Giften, Sponsoring, Legaten en Vrijwilligerswerk oktober 2016 Het Groot Onderhoud 3

4 CROWDING-IN RESULT Belasting betalen en geven Gegevens van de Gallup World Poll laten zien dat in landen waarin meer belasting wordt betaald een groter deel van de bevolking geeft aan goede doelen In België geeft een beduidend kleiner deel dan in Nederland, terwijl de belastingdruk vergelijkbaar is 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 4

5 Gemiddelde gift aan goede doelen (niet kerken) in euro per huishouden via bank/giro/internet in 2005 in Nederlandse gemeenten (bron: Grote Consumenten Enquêtes , WDM Nederland) 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 5

6 Voorwaarden voor succes Investeer in fondsenwerving en relatienetwerken. Vraag niet direct geld, maar vraag advies. Generate pride, commitment, group cohesion. Voor wat hoort wat :. Geduld. U heeft minstens 30 jaar nodig. Gebruik inzichten in geefgedrag. Ontwerp proposities die appeleren aan potentiële gevers. Begin morgen. Of vandaag nog. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 6

7 Mensen geven meer wanneer zij: 1. Zich sterker bewust zijn van de behoefte aan hulp; 2. Verzoeken krijgen om te helpen; 3. Minder materiële kosten en meer opbrengsten waarnemen van hun bijdrage; 4. Om de ontvangers geven (uit altruïsme); 5. Sociale beloningen ontvangen voor prosociaal gedrag (reputatie); 6. Zich beter voelen over hun bijdrage (de warm glow ); 7. Het doel waaraan ze bijdragen vinden passen bij hun eigen waarden; 8. Vertrouwen hebben in de effectiviteit van hun gift. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 7

8 De Geefwet Verhoogde de aftrekbaarheid van giften aan geregistreerde culturele instellingen (culturele ANBI s) en vergrootte de mogelijkheden commerciële inkomsten te verwerven. Het doel van de Geefwet was: - Giften en inkomsten uit commerciële activiteiten te verhogen; - De afhankelijkheid van overheidssubsidie te verminderen. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 8

9 Maar tegelijkertijd Een daling van 220 miljoen in overheidssubsidies voor cultuur aangekondigd in In 2013 was 253 miljoen daadwerkelijk bezuinigd. 40% of 346 BIS instellingen verloren subsidie. 17% of the 137 instellingen die subsidie ontvingen zijn niet langer actief. Lokale overheden hebben ook minstens 90 miljoen bezuinigd. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 9

10 Dus De prijsverlaging voor giften aan cultuur kan het geefgedrag bevorderd hebben, maar de bezuinigingen kunnen de giften ook beïnvloed hebben. Dat effect zou zowel positief ( crowding-out ) als negatief kunnen zijn ( crowding-in ), of nul. Het Ministerie van OCW heeft de instellingen opgeroepen meer ondernemerschap te tonen en meer giften en sponsoring te werven. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 10

11 Ondernemerschap De cultuursector is bekritiseerd om een gebrek aan creativiteit bij het verdienen van geld. Vaardigheden en capaciteit voor fondsenwerving en commerciële activiteiten ontbraken. Het Ministerie van OCW subsidieerde daarom Wijzer Werven en Leiderschap in Cultuur. Bovendien werd de campagne Cultuur, daar geef je om gehouden en een toolkit aan instellingen aangeboden. 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 11

12 Het Mattheüs effect Succesvolle organisaties worden nog succesvoller Instellingen die fondsen werven en commerciële activiteiten ontplooiien verwerven inkomsten Deze inkomsten en de ervaring met fondsenwerving geven instellingen een voorsprong om nog meer inkomsten te verwerven Want een iegelijk die heeft, dien zal gegeven worden, en hij zal overvloedig hebben; maar van dengene, die niet heeft, van dien zal genomen worden, ook dat hij heeft. (Mt 25:29) 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 12

13 Giften aan cultuur Brede steekproef van huishoudens Percentage dat geeft Mediaan oktober 2016 Het Groot Onderhoud 13

14 Giften aan cultuur in 2014 hoger door bedrijven Aandeel cultuur Miljoenen oktober 2016 Het Groot Onderhoud 14

15 Giften aan cultuur constant door vermogende Nederlanders Percentage dat geeft Mediaan oktober 2016 Het Groot Onderhoud 15

16 Aandeel cultuur fluctueert huishoudens vermogende Nederlanders Geefwet oktober 2016 Het Groot Onderhoud 16

17 Inkomsten fondsenwerving > en < 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 17

18 De financieringsmix diversificeert 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 18

19 Size Matters Big Time 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 19

20 Instellingen die over de Geefwet communiceerden zagen vaker hun inkomsten toenemen Geen communicatie Communicatie Percentage dat toename in inkomsten uit fondsenwerving rapporteert. 63% rapporteert niet gecommuniceerd te hebben over de Geefwet oktober 2016 Het Groot Onderhoud 20

21 Communicatie over de Geefwet en inkomsten 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 21

22 Innovatie 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 22

23 Heeft de Geefwet de cultuursector meer ondernemend gemaakt? Waarschijnlijk wel. En vooral de instellingen die hebben geïnvesteerd in fondsenwerving hebben succes. Maar het totaal bedrag aan giften van particulieren is (nog) niet toegenomen, dat van bedrijven wel. We zien geen verplaatsingseffect van giften aan andere doelen naar cultuur.

24 Contact René Center for Philanthropic Studies VU University Amsterdam renebekkers.wordpress.com 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 24

25 Quality of data: best available evidence for giving by households Giving in Europe Feasibility Study Facts 11 oktober 2016 Het Groot Onderhoud 25