Functionele Beschrijving Bizzgame Leren Ondernemen Versie 3.1 Definitief

Transcriptie

1 Functionele Beschrijving Bizzgame Leren Ondernemen Versie 3.1 Definitief Jur van Bezu (Grafisch Lyceum Utrecht) Conny Mackenzie (Kenniscentrum GOC) Marlies Schlimme (Grafisch Lyceum Utrecht) Kees Schouten (Grafisch Lyceum Utrecht) Joost Schouten (BitPress Educatie B.V.) Maria Wessels (projectleider, Grafisch Lyceum Utrecht) 19 januari 2009

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1. Verloop van de spelrondes in het kort 4 Hoofdstuk 2. Beschrijving beginsituatie (opstartfase en testronde) 5 Hoofdstuk 3. Beschrijving fase 1 (ronde 1 en 2) 7 Hoofdstuk 4. Beschrijving bedrijf fase 2 (ronde 3 en 4) 9 Hoofdstuk 5. Beschrijving bedrijf fase 3 (ronde 5 en 6) 10 Bijlage I. Beschrijving inventaris en kosten van de opstartfase (jaar 0) 12 Bijlage II. Maximum privé-opnamen en salarissen 13 Bijlage III. Opdracht introductie ondernemen 14 Bijlage IV. Kostenraming PMC s 16 Bijlage V. Uurtarieven 17 Bijlage VI. Lay-outstijlen 18 Bijlage VII. Opdracht Lifestyle Clocks 20 Bijlage VIII. Kosten aanschaf inventaris en huur fase 3 22 Bijlage IX. Opdracht nieuwe klanten 23 2

3 Inleiding Deze functionele beschrijving beschrijft het scenario van de Bizzgame Leren Ondernemen voor de opleiding Mediavormgever. Hij is bedoeld als leidraad voor de ontwikkeling van de game en als basis voor de documentatie behorend bij de Bizzgame in de vorm van een studentengids en een docentenhandleiding. In de Bizzgame Leren Ondernemen krijgen we te maken met een grafisch vormgevingsbureau dat is opgestart door twee oudstudenten van het Grafisch Lyceum Utrecht. Deze studenten, Sara en Jan, hebben tijdens hun opleiding samen al verschillende klussen gedaan voor klanten. Dat liep zo goed dat Jan op het idee kwam om samen een bureau te beginnen. Sara en Jan zijn in mei afgestudeerd. Zij hebben de rest van het jaar gebruikt om goed uit te zoeken wat er allemaal komt kijken bij het opstarten van een bedrijf. Ze hebben met hun ouders overlegd over mogelijke financiële ondersteuning in de opstartfase. Beide ouders hebben een lening toegezegd om de eerste noodzakelijke apparatuur aan te kunnen schaffen. Sara en Jan zijn op zoek gegaan naar een goedkope locatie van waaruit ze de eerste jaren kunnen werken. En Jan heeft al behoorlijk wat gesprekken gevoerd waar een aantal potentiële klanten uit zijn voortgekomen. In januari vorig jaar zijn ze officieel van start gegaan. Het was een spannend jaar waarin ze voor zichzelf moesten bewijzen dat hun bureau een toekomst zou hebben. Dat is gelukt: Sara en Jan hebben er alle vertrouwen in dat hun bureau levensvatbaar is en in de toekomst zelfs zou kunnen groeien. De Bizzgame start als Sara en Jan het eerste jaar (= jaar 0) achter de rug hebben. De game bestaat vervolgens uit drie fasen. Fase 1: deze fase omvat ronde 1 en 2, respectievelijk jaar 1 en 2. In deze fase zijn Sara en Jan vooral bezig met het verder opzetten van hun bedrijf en het vergroten van hun omzet met een beperkt productaanbod. Fase 2: deze fase omvat ronde 3 en 4, respectievelijk jaar 3 en 4. In deze fase gaat het bedrijf groeien. Sara en Jan nemen een nieuwe medewerker in dienst. Ook breiden ze hun productaanbod uit. Fase 3: deze fase omvat ronde 5 en 6, respectievelijk jaar 5 en 6. In deze fase groeit het bedrijf verder naar een BV bestaande uit 5 werknemers inclusief Sara en Jan. Het productaanbod wordt verder uitgebeid en er wordt een nieuwe locatie gevonden van waaruit de werkzaamheden plaatsvinden. In de volgende hoofdstukken wordt dieper ingegaan op wat er in de verschillende fasen van de game gebeurt. In hoofdstuk 1 wordt het spelverloop kort toegelicht. In hoofdstuk 2 wordt de beginsituatie geschetst: de aanloop tot de daadwerkelijke start van het bedrijf en het verloop in het eerste jaar (= jaar 0). In hoofdstuk 3 volgt de beschrijving van fase 1 van de Bizzgame. Hoofdstuk 4 geeft de beschrijving van fase 2 en in hoofdstuk 5 wordt fase 3 verder uitgewerkt. De bijlagen beschrijven de opdrachten en geven de benodigde aanvullende informatie. 3

4 Hoofdstuk 1. Verloop van de spelrondes in het kort De Bizzgame wordt ingezet gedurende een periode van 9 lesweken van 2 maal 50 minuten. Een ronde komt overeen met één jaar in het spel. In de verschillende rondes komen opdrachten van klanten binnen voor het van tevoren opgestelde productaanbod, de productmarktcombinaties (PMC s). Het productaanbod begint bescheiden en breidt zich in de loop van de game verder uit. Daarnaast komen er specifieke opdrachten van klanten binnen. Hieronder volgt een kort overzicht van het verloop van de spelrondes. Week 1 Opstartfase: introductie in de game. - Thuis raken in de casus - Vormen van de groepjes voor de game - Opdracht: bedrijfsnaam en ondernemingsvormen - Opdracht: kostenraming PMC 1, 2 en 3 Week 2 Testronde - Thuis raken in de interface en de bedoeling van het spel - Opdracht: vergelijking eigen kostenraming met de standaardprijs uit de Bizzgame Week 3 Ronde 1 - Spel start als het bedrijf al een jaar (=jaar 0) heeft gedraaid. - Thuis raken in de balans en winst- en verliesrekening van jaar 0. - Opdrachten voor de verschillende PMC s komen binnen. Week 4 Ronde 2 - Balans en winst- en verliesrekening jaar 1. - Opdrachten PMC s 1, 2 en 3 blijven binnen komen. Week 5 Ronde 3 - Balans en winst- en verliesrekening jaar 2. - Nieuwe PMC is ontwikkeld: PMC 4. - Opdrachten PMC s 1, 2, 3 en 4 komen binnen. Week 6 Ronde 4 - Balans en winst- en verliesrekening jaar 3. - Nieuwe medewerker wordt aangenomen. - Specifieke opdracht van een externe klant: Lifestyle Clocks. - Opdrachten PMC s 1, 2, 3 en 4 blijven binnen komen. Week 7 Ronde 5 - Balans en winst- en verliesrekening jaar nieuwe medewerkers worden aangenomen. - Verhuizing en aanschaf inventaris. - PMC s 1, 2 en 3 vervallen, PMC 4 blijft in het aanbod. - PMC 5 en 6 zijn ontwikkeld. - Opdrachten voor PMC 4, 5 en 6 komen binnen. Week 8 Ronde 6 - Balans en winst- en verliesrekening jaar 5. - Opdrachten voor PMC 4, 5 en 6 blijven binnen komen. - Specifieke opdrachten van twee externe klanten. Week 9 Afsluiting - Evaluatie prestaties spelersgroepen - Evaluatie Bizzgame 4

5 Hoofdstuk 2. Beschrijving beginsituatie (opstartfase en testronde) Sara (21 jaar) en Jan (20 jaar) zijn afgestudeerd als Mediavormgevers (mbo). Zij kennen elkaar van school en Jan heeft voorgesteld om samen een bedrijf te beginnen. Sara en Jan zetten de afspraken op papier om te voorkomen dat ze op een later tijdstip ruzie zullen krijgen over bepaalde zaken. Stel dat ze ooit uit elkaar (willen) gaan dan moeten er afspraken zijn over de verdeling van klanten, de bankrekening, de apparatuur, etc. Bij de Kamer van Koophandel (KvK) hebben zij zich ingeschreven als een VOF, een vennootschap onder firma. Sara is een nuchter persoon, die zich in stressvolle periodes goed staande weet te houden. Zij vindt het leuk om met andere mensen samen te werken. Zij is erg creatief en goed in ontwerpen en vormgeven. Sara wordt Artdirector/Vormgever en Webdesigner. Jan is een enthousiast persoon, die zowel zelfstandig als ook in een groep kan functioneren. Hij heeft altijd plezier in het leven en in de opdrachten die hij doet en weet dit over te brengen op andere mensen. Jan wordt directeur, hierbij houdt hij zich bezig met de commerciële kant van de zaak: acquisitie, klantencontacten, marketing en traffic. Naast zijn werkzaamheden als directeur is hij tevens tekstschrijver, filmer/fotograaf. Toen Jan tijdens het laatste jaar van zijn opleiding een paar klussen kreeg, heeft hij Sara gevraagd om hem daarbij te helpen. Dit verliep voorspoedig en daarom hebben ze besloten om samen verder te gaan. In januari vorig jaar zijn ze officieel met hun bedrijf van start gegaan. De maanden vanaf hun afstuderen in mei tot de officiële start in januari vorig jaar hebben Sara en Jan gebruikt voor de voorbereidingen. Sara en Jan hebben ieder van hun ouders een lening gekregen van 4000 euro. Deze lening is aflossingsvrij maar ze moeten er wel jaarlijks 5% rente over betalen. Het geld van de lening hebben Sara en Jan gebruikt voor de opstart van hun bedrijf. Jan heeft een laptop gekocht en snelle desktop met een 19 inch scherm. Sara heeft een imac met 20 inch scherm aangeschaft. Voor de klussen die ze vorig jaar samen hebben gedaan, hebben ze software van school gebruikt. Nu ze beiden zijn afgestudeeerd en een serieus bedrijf zijn gestart, kan dat natuurlijk niet meer. Samen hebben ze de benodigde software aangeschaft. Ook hebben ze een All-in-one kantoorprinter gekocht, een A3+ printer en de noodzakelijke kantoorbenodigdheden. Jan heeft daarnaast nog een semiprofessionele digitale fotocamera gekocht. Tenslotte hebben zij kantoormeubilair aangeschaft. Zie bijlage I voor de kosten die Sara en Jan hebben gemaakt voor de aanschaf van al deze apparatuur en kantoorbenodigdheden. Alle genoemde bedragen zijn exclusief BTW. Alle apparatuur is inmiddels 1 jaar oud en hier is 20% op afgeschreven. Sara en Jan hebben tijdelijk onderdak kunnen vinden in een oud schoolgebouwtje in Nieuwegein, waar de gemeente aan kunstenaars en ontwerpers vijf jaar lang klaslokalen verhuurt. Daarna wordt het gebouw gesloopt. Het huurbedrag is 350 euro per maand en de servicekosten inclusief verwarming en energie bedragen 75 euro per maand. Ook kunnen zij voor dat bedrag gebruik maken van een gezamenlijke vergaderruimte. Sara heeft gezorgd voor ISDN met twee lijnen en internetaansluiting en onbeperkt bellen voor 80 euro per maand. Ze willen zich profileren als een full-service grafisch vormgevingsbureau. Naar aanleiding van de opdrachten die ze al tijdens hun schoolperiode gemaakt hebben, hebben zij besloten zich te richten op kleine en startende ondernemers. Hiervoor bieden ze drie verschillende product/markt-combinaties (PMC s) aan: een standaard huisstijl, een starterspakket en een standaard website met een content management systeem (CMS). Om hun bedrijf tot bloei te laten komen, besteedt Jan een groot deel van zijn tijd aan commerciële activiteiten. Naast klantcontacten en acquisitie verzorgt hij de marketingactiviteiten voor het bedrijf. De kosten daarvoor zijn in eerste instantie gesteld op 5000 euro per jaar. In de VOF kunnen Sara en Jan privé-opnamen doen. Dit kun je zien als hun salaris. De directie heeft besloten dat de privé-opname jaarlijks aan een maximum is gebonden. De maximumbedragen kun je vinden in bijlage II. Opdracht: Bedrijfsnaam en ondernemingsvormen Hier maken de studenten een opdracht die voorafgaand aan de game wordt uitgevoerd. Zie bijlage II voor de opdracht. Deze opdracht wordt uitgevoerd tijdens de opstartfase in week 1. Let op: deze opdracht moet aangepast worden! Opdracht: Kostenraming PMC s In deze opdracht moeten de studenten de prijzen berekenen voor de PMC s die in de beginfase van de game worden aangeboden. Zij bepalen de stappen die nodig zijn voor de ontwikkeling van een PMC en maken een schatting van de benodigde uren en uurtarieven. Deze opdracht wordt ook uitgevoerd tijdens de opstartfase in week 1. Zie bijlage IV voor de opdracht. De korte beschrijving van de PMC s in hoofdstuk 3 kan in deze 5

6 opdracht gebruikt worden om de studenten een beeld te geven wat de PMC s inhouden. Let op: deze opdracht moet aangepast worden! Opdracht: Vergelijking kostenraming PMC s met standaardprijs Bizzgame In deze opdracht analyseren de studenten waar eventuele verschillen tussen hun eigen kostenraming en de standaardprijzen van de PMC s in de Bizzgame vandaan komen. Deze opdracht wordt uitgevoerd tijdens de testfase in week 2. Zie bijlage IV voor de opdracht. Let op: deze opdracht moet aangepast worden! 6

7 Hoofdstuk 3. Beschrijving fase 1 (ronde 1 en 2) In fase 1 gaat de Bizzgame van start. Sara en Jan hebben het eerste jaar van hun bedrijf er op zitten. In deze fase zetten Sara en Jan hun vormgevingsbureau verder op. Ze zijn volop aan het werk met opdrachten van klanten. In een eigen bedrijf hebt, heb je naast de opdrachten van klanten ook andere werkzaamheden. De tijd die je besteedt aan opdrachten voor de klant moet worden gefactureerd. Dit zijn de zogenaamde declarabele uren. Maar je moet altijd tijd over houden voor andere werkzaamheden zoals administratie, acquisitie, marketingactiviteiten etc. Daarom gaan we ervan uit dat er per persoon maximaal 1400 declarabele uren op jaarbasis gemaakt kunnen worden. Dit is ongeveer 80% van het aantal werkbare uren (1760) in een jaar. Dit geldt in deze fase met name voor Sara, in de volgende fasen ook voor de nieuwe werknemers. Jan wordt in deze fase maximaal 700 uur ingezet voor klantopdrachten. Hij is immers verantwoordelijk voor de acquisitie en marketing. Als hij teveel op betaalde opdrachten voor klanten gezet wordt, heeft hij te weinig tijd voor werving van nieuwe klanten en marketingactiviteiten. In jaar 0 was er aan liquide middelen. Jan en Sara vinden dit te laag en hebben voor jaar 1 en de volgende jaren besloten dat er na de privé-opname tenminste aan liquide middelen moet worden aangehouden voor lopende betalingen. In elke fase van het bedrijf kunnen er meer opdrachten binnenkomen dan op basis van de beschikbare uren kunnen worden uitgevoerd. Daarom hebben Sara en Jan afspraken gemaakt met een poel van freelancers die ze op elk moment in de game kunnen inhuren. Dit moet echter tijdig worden ingepland. De freelancers uit de poel werken voor een uurtarief van 40 euro. Als er niet op tijd afspraken gemaakt zijn met freelancers, zijn Sara en Jan genoodzaakt via een gespecialiseerd uitzendbureau extra menskracht in te huren om de aangenomen klussen op tijd te klaren. Hier hangt uiteraard een prijskaartje aan. De spoeduitzendkrachten hebben een uurtarief van 70 euro. In deze fase van hun bedrijf bieden Sara en Jan drie productmarktcombinaties (PMC s) aan. Hieronder volgt de omschrijving van de PMC s. Zie bijlage V voor de uurtarieven in de verschillende fasen van het bedrijf. PMC 1: Huisstijlontwerp (ontwerp van het logo, keuze voor een lettertype, lay-outvoorstel voor visitekaartjes, briefpapier, website) De huisstijl is de visuele identiteit van het bedrijf van de klant. Het gaat om het bedenken en realiseren van de unieke uitstraling van het bedrijf. Welk gevoel wil het bedrijf oproepen? De huisstijl laat zien hoe het bedrijf over wil komen bij zijn klanten; deftig, creatief, open, grappig, warm, serieus, chic? Welke beelden, welke stijl past daarbij? Als vormgevingsbureau ontwerp je logo, kleur, typografie, vormen en beeldstijl die gebruikt worden voor alle media-uitingen van het bedrijf. De werkzaamheden van het vormgevingsbureau bestaan uit contact met de klant, ontwikkelen van een concept en vormgeven van de huisstijl. Opgeleverd worden de huisstijl (in de gangbare bestandsformaten voor print en digitaal beeld) en layoutvoorbeelden voor gebruik bij website, briefpapier en enveloppen, presentaties, visitekaartjes, en s. Klantcontact: 6 uur 6 x 40 = 240 Conceptontwikkeling: 8 uur 8 x 50 = 560 Vormgeven: 12 uur 12 x 40 = 720 totaal: PMC 2: Starterspakket (eenvoudig huisstijlontwerp visitekaartjes, 5000 vel briefpapier en 2500 enveloppen) Het starterspakket bestaat uit een eenvoudig huisstijlontwerp en visitekaartjes, briefpapier en enveloppen in de huisstijl. Het gaat om een basispakket met een aantrekkelijk prijskaartje voor startende ondernemers. Dit houdt in dat het vormgevingsbureau in korte tijd een basic huisstijl realiseert. Voor het printwerk zijn scherpe prijsafspraken gemaakt met een bedrijf in de buurt. De werkzaamheden van het vormgevingsbureau bestaan uit contact met de klant, ontwikkelen van een eenvoudige huisstijl, ontwerp van visitekaartjes/briefpapier/enveloppen en uitbesteden van printwerk. Opgeleverd worden de eenvoudige huisstijl (in de gangbare bestandsformaten voor print en digitaal beeld), visitekaartjes, briefpapier en enveloppen. Klantcontact: 3 uur 3 x 40 = 120 Conceptontwikkeling: 4 uur 4 x 50 = 200 7

8 Vormgeven: 5 uur 5 x 40 = 200 Traffic: 1 uur 1 x 40 = 40 Materiaalkosten visitekaartjes 500 cards = 142,- Materiaalkosten briefpapier 5000 vel = 164,- Materiaalkosten enveloppen 2500 enveloppen = 226,- totaal: PMC 3: Standaard website met CMS In de range van producten en diensten die je de klant te bieden hebt, zit het maken van een website. Jan en Sara hebben 5 stijlen templates gemaakt, die ze gebruiken als een klant voor een standaard website komt. De huisstijl van de klant wordt in een van deze templates ingepast en er kunnen kleine aanpassingen worden aangebracht afhankelijk van de wensen van de klant. Voor voorbeelden van de stijlen, zie bijlage IV. Het gaat hierbij om het ontwerp en de realisatie van een eenvoudige website. Als vormgevingsbureau ontwerp je de web-lay-out. Je levert templates op waarin de klant zelf content kan toevoegen via het content management systeem (CMS). Deze content kan bestaan uit tekst, beeld, geluid en video. De werkzaamheden van het vormgevingsbureau bestaan uit contact met de klant, conceptontwikkeling, vormgeving van de website, webdevelopment (technische realisatie), regelen van hosting. Opgeleverd worden een homepage, 3 templates (pagina lay-outs) voor content en een contactpagina. Verder is de domeinnaam geregeld en de hosting. Klantcontact: 3 uur 3 x 40 = 120 Conceptontwikkeling: 4 uur 4 x 50 = 200 Vormgeven: 5 uur 5 x 40 = 200 Webdevelopment: 8 uur 8 x 40 = 320 URL 15 euro per jaar 15,- Hosting: 60 euro per jaar 60,- totaal: 915 Toelichting docent op balans en winst- en verliestrekening en opdracht Deze toelichting komt in de plaats van de balansoefening uit eerdere versies van de functionele beschrijving. De balansoefening komt (voorlopig) te vervallen. Het vormgevingsbureau van Sara en Jan heeft al een jaar gedraaid voordat de game begint. Aan het eind van elk jaar wil de belastingdienst een financieel verslag hebben als onderbouwing van de aangifte voor de inkomstenbelasting. Het gaat daarbij om een balans en een winst- en verliesrekening. De docent licht de balans en winst- en verliesrekening toe van jaar 0. In de game is na elke ronde (= jaar) de balans en winst- en verliesrekening van dat betreffende jaar beschikbaar. Na deze eerste uitleg van de docent kan de student de balans en winst- en verliesrekening zelf lezen en begrijpen. De opdracht voor de student bestaat uit de analyse van de balans en winst- en verliesrekening van jaar 0. Zie pag. 11 van Bizzgames werkboek leerlingen (2008). Deze opdracht aanpassen aan onze context!! 8

9 Hoofdstuk 4. Beschrijving bedrijf fase 2 (ronde 3 en 4) Jan en Sara hebben een aantal vaste klanten uit de directe omgeving, wat regelmatig opdrachten oplevert. Dat is een goede basis, maar inmiddels begint het zo druk te worden dat ze regelmatig freelancers in moeten huren. Er komen nog steeds flink wat opdrachten binnen voor het maken van standaard websites met een content management systeem (CMS). Maar ook komen er nu opdrachten binnen van klanten die graag een uitgebreide website willen. In deze markt zien ze best mogelijkheden, al komt er nu wel veel op het bordje van Sara te liggen. Jan zal zijn handen vol hebben als directeur die de commerciële kant doet, klanten werft en de contacten pleegt en het werk verdeelt (traffic). Zijn creatieve hart ligt bij film/fotografie en tekstschrijven, maar hier komt hij minder aan toe. In ronde 4 zien Jan en Sara in dat ze wel wat structurelere hulp kunnen gebruiken. Gezien het groeiend aantal klanten kunnen zij niet meer alles zelf doen. Ze besluiten om iemand in dienst te nemen bij het bedrijf. Na een stevige sollicitatieprocedure wordt Marina aangenomen, die vormgeven/dtp voor haar rekening neemt. Het vormgevingsbureau bestaat nu uit: Jan directeur (tekstschrijver, film/fotografie, meer commercieel, acquisitie, klantencontacten, traffic) Sara (art-director, vormgever, webdesign en -development) Marina (vormgeefster/dtper) Marina krijgt de dektop van Jan want Jan gebruikt deze steeds minder. Hij heeft genoeg aan zijn laptop omdat hij vaak op stap is naar klanten. Marina maakt gebruik van de werkplek van Jan. Jan is niet vaak op kantoor. En als hij er is, werkt hij op zijn laptop aan de extra tafel die in het kantoor is geplaatst. Marina wordt door Sara ingewerkt. Dat betekent dat Sara in dit jaar niet voor de volle 1400 uur declarabel kan worden ingezet. Het inwerken van Marina kost Sara ongeveer 100 uur. Dus het maximum aan declarabele uren voor Sara is dit jaar Marina moet zich inwerken. Sara en Jan vinden een maximum van 1000 declarabele uren voor Marine in dit eerste jaar voldoende. PMC 4: Uitgebreide website maken met CMS Het gaat hier om hetzelfde aanbod als de standaard website met CMS met de volgende uitbreidingen. Voor de web-lay-out is er meer overleg met de klant. Er worden verschillende mogelijkheden besproken en voorstellen gedaan. Extra is het realiseren van een weblog. Verder heeft de klant de mogelijkheid om het bezoek aan zijn/haar website te monitoren. De klant krijgt instructie over hoe hij/zij optimaal gebruik kan maken van de weblog en de bezoekgegevens. De werkzaamheden van het vormgevingsbureau bestaan uit dezelfde als die van het ontwerpen en realiseren van een standaard website, alleen gaat het hier om meer uren voor alle onderdelen. Opgeleverd worden een homepage, 3 templates voor content, een contactpagina, een weblog en het registreren van bezoekgegevens met instructie. Verder is de domeinnaam geregeld en de hosting. Klantcontact: 5 uur 5 x 50 = 250 Conceptontwikkeling: 6 uur 6 x 60 = 360 Vormgeven: 8uur 8 x 50 = 400 Webdevelopment: 16 uur 16 x 50 = 800 URL 15,00 euro per jaar 15,- Hosting: 80 euro per jaar 80,- totaal: Opdracht: Lifestyle Clocks Zie bijlage VI. De groep die de beste offerte maakt en een goed imago heeft als bedrijf wordt deze opdracht gegund. Er is dus maar één groep die deze opdracht in hun resultaten kan meenemen. 9

10 Hoofdstuk 5. Beschrijving bedrijf fase 3 (ronde 5 en 6) De zaken lopen lekker en Marina past goed bij het team. De naamsbekendheid van Het Bedrijf neemt toe en er komen meer opdrachten van buiten de regio binnen. Het Bedrijf heeft ook een pitch voor een grote internationale klant gewonnen. Jan rekent erop dat hij deze grote klant binnen kan houden en ook andere grote klanten binnen zal halen. Grote klanten doen echter liever geen zaken met een VOF. Omdat deze projecten groter en risicovoller zijn, wordt het tijd om een andere rechtsvorm te kiezen. Zij denken daarbij aan een BV. Er moeten ook beslissingen over (het aantal) medewerkers worden genomen. Mede dankzij de succesvolle bedrijfspresentatie die ze gemaakt hebben voor Lifestyle Clocks komt er meer en meer vraag naar bedrijfspresentaties op film en Jan kan dit niet allemaal alleen aan. De klanten verwachten ook steeds meer dat Jan persoonlijk langskomt om afspraken te maken en om werk te laten zien. Verder zit er ook flinke groei in de markt voor het maken van uitgebreide websites. Tot nu toe deed Sara dit erbij, maar dit gaat zo niet langer. Met een team van vijf mensen kunnen ze voorlopig de groei van het aantal klanten wel aan. Sara en Jan vinden dat het nu tijd is om als bedrijf serieuzer over te komen. De ruimte in het schoolgebouw is te klein en het gebouw wordt toch binnenkort gesloopt. Het oude schoolgebouw is ook niet echt representatief meer en grote klanten kijken soms raar op van de locatie als ze op bezoek komen. Nu er medewerkers bijkomen moet er serieus worden nagedacht over hoe de werkplekken moeten worden ingericht. Tot nu toe voldeed het oude meubilair. Maar aan de werkplek van de medewerkers moet meer zorg worden besteed. De twee eigenaren zijn intussen ook wat uitgekeken op de oude spulletjes. Ze gaan dus op zoek naar een nieuwe locatie en ook de inventaris moet bij de nieuwe uitstraling van het bedrijf passen! Maar dit vereist natuurlijk wel de nodige investeringen. Het nieuwe ondernemingsplan wordt gemaakt en Jan en Sara gaan ervoor. Zij presenteren hun ondernemingsplan bij de accountmanager van de bank. Die is onder de indruk van de professionele presentatie en de goede onderbouwing van hun ondernemingsplan. De bank is bereid hiervoor een lening te verstrekken tegen 7% rente per jaar. Vol enthousiasme storten ze zich in het opbouwen van een groter bedrijf. De lening van beide ouders wordt afgelost. In fase 3 bestaat Het Bedrijf uit vijf mensen. Klaas komt erbij voor film/fotografie en Juan voor webdesign en -development. Naast een goede filmer en fotograaf is Klaas een organisatorisch talent. Daarom wordt hij ook ingezet voor de traffic. En dat is hard nodig, want meer en meer klanten willen graag dat het bureau niet alleen de advertenties vormgeeft, maar ook de advertentieruimte voor ze inkoopt. Het bedrijf groeit door naar een BV met 5 mensen: Jan directeur (minder tekstschrijver, film/fotografie en traffic als voorheen, meer commercieel, acquisitie, klantencontacten) Sara (art-director, vormgever, webdesign en -development) Marina (vormgeefster/dtper) Klaas (film/fotografie, traffic) Juan (webdesign en -development) Klaas en Juan worden door Sara ingewerkt. Dat kost haar zo n 200 uur waardoor haar maximum aantal declarabele uren dit jaar 1200 is. Klaas en Juan hoeven in hun eerste niet direct voluit declarabel te zijn. Zij mogen de tijd nemen om zich in te werken. Hun maximale declarabele inzet is in dit jaar 1000 uur voor elk. Jan gaat steeds meer uren besteden aan klantcontacten omdat de klanten steeds meer verwachten dat Jan persoonlijk langs komt zoals hierboven al is aangegeven. Door meer tijd de besteden aan klantcontacten neemt het aantal klanten gestaag toe. Ook het imago van het bedrijf wordt steeds belangrijker, zeker nu ook grotere klanten zich gaan aandienen. De klantcontacten en het imago van het bedrijf gaan in deze fase meewegen in het succesvol verwerven van opdrachten. De traffic-component in de werkzaamheden van Klaas wordt ook belangrijker. Het bestaat niet alleen uit het regelen van de interne zaken maar betreft ook de inkoop van advertentieruimte, voorfinanciering van drukkerijkosten etc. Het betreft in feite alle zaken die in de winst- en verliesrekening zijn ondergebracht onder inkoopwaarde van de omzet. De PMC 1, 2 en 3 waren in de beginfase van Het bedrijf vooral voor de kleine beginnende klanten aantrekkelijk, maar Het bedrijf gaat zich in deze fase meer richten op grotere klanten. Ook zijn de uurtarieven van Sara, Jan en Marina inmiddels hoger geworden. Om voldoende winst te blijven maken, zouden ze de prijzen van de PMC s conform de nu geldende uurtarieven moeten verhogen. Gezien de concurrentie op dit soort producten door bijvoorbeeld copyshops, ligt dit niet voor de hand. Maar daarmee komen de prijzen van de PMC s onder druk te staan. Daarom besluiten Sara en Jan dat de PMC s 1, 2 en 3 uit fase 1 worden afgebouwd. 10

11 Als vervanging van PMC 1, 2 en 3 gaan ze in deze fase ze een PMC aanbieden die als een totaaloplossing kan worden gezien voor (startende) ondernemers. Het betreft hier een combinatie van huisstijl, starterspakket en advertenties (PMC 6). Het aanbod wordt tevens uitgebreid met PMC 5: een bedrijfspresentatie op film (video). PMC 4 (uitgebreide website) uit fase 2 blijft in het aanbod. Opdracht: Verhuizing en aanschaf inventaris Vervalt voorlopig. Wel wordt er geïnvesteerd in nieuwe apparatuur en kantoormeubilair i.v.m. de verhuizing naar een groter en representatiever pand. Zie bijlage VIII voor de aanschafkosten en huurkosten etc. Opdracht: Overgang VOF naar BV Deze opdracht moet de studenten begeleiden in de overgang van een VOF naar een BV. Deze opdracht moet nog worden gemaakt. Hierin kunnen vragen gesteld worden als: wat is het verschil tussen een BV en een VOF, wat betekent dat voor de salarissen, welke verschillen zie je in de balans van ronde 4 en ronde 5? PMC 5: Bedrijfspresentatie op film (video). Bij de realisatie van een bedrijfspresentatie op film wordt eerst vastgesteld wat de klant wil. Wat is het doel van de film, wat wil je laten zien en hoe wil je je als bedrijf presenteren? Op basis hiervan wordt een concept gemaakt waarvan het script het belangrijkste onderdeel is. Ter plekke vinden opnamen plaats volgens het script. De opnamen worden gemonteerd. Meestal wordt er voor de uiteindelijke film ook nog geluid (commentaar of muziek) toegevoegd. Klantcontact: 4 uur 4 x 60 = 240 Conceptontwikkeling: 10 uur 10 x 70 = 700 Camera & geluid: 16 uur 16 x 70 = 1120 Monteren en mixen geluid: 12 uur 12 x 70 = 840 Voiceover 400 Muziekrechten 480 totaal: PMC 6: Huisstijl + starterspakket + advertenties. Het betreft hier een totaalpakket voor ondernemers waarin een (nieuwe) huisstijl wordt ontworpen met de bijbehorende visitekaartjes, compliment cards, briefpapier en enveloppen worden geleverd. Daarnaast worden advertenties in regionale bladen geplaatst. Het bedrijf heeft hiervoor een deal kunnen maken met een aantal regionale bladen voor een standaardcampage met een van tevoren vastgestelde dekkingsgraad en plaatsingsfrequentie tegen een vaste prijs. Naast de advertenties wordt er ook een flyer gemaakt. Klantcontact 15 x 60 = 900 Conceptontwikkeling 20 x 70 = 1400 Vormgeven (incl. fotografie) 60 x 60 = 3600 Traffic 10 x 60 = x 400 visitekaartjes compliment cards vel briefpapier enveloppen 500 Advertenties regionale bladen Informatiefolder 3000 stuks 600 totaal: Opdracht nieuwe klanten Twee opdrachten van klanten waar een snelle computer voor nodig is, bijvoorbeeld 3D, video renderen o.i.d. Zie bijlage IX. 11

12 Bijlage I. Beschrijving inventaris en kosten van de opstartfase (jaar 0) Alle bedragen ex BTW. Vermeld staan de aankoopprijzen. Alle apparatuur is 1 jaar oud en hier is 20% op afgeschreven. imac + 20 inch scherm = 1000 euro Laptop = 650 euro Desktop + 19 inch scherm = = 850 euro Software = 200 euro Semiprofessionele fotocamera = 1000 euro Semiprofessionele videocamera = 1000 euro HP Officejet K7100 printer A3+ printer = 250 euro De HP Officejet K7100 kleurenprinter is afgestemd op gebruikers in thuiskantoren en kleinzakelijke gebruikers die een veelzijdige, voordelige A3+ printer zoeken om een breed scala aan documenten te produceren, van brieven en flyers tot foto's en marketingmateriaal. Betrouwbare, gebruiksvriendelijke printer om met of zonder witranden te printen tot A3+. Zwarte tekst van laserkwaliteit, indrukwekkende kleurenafbeeldingen en professionele foto's printen met standaard vier of optioneel zes inktkleuren2. Voordelige, veelzijdige en betrouwbare printer die de productiviteit verhoogt en de externe printkosten verlaagt. Snel printen met 25 ppm in zwart en 20 ppm in kleur. Korte productietijd met snel-drogende HP Vivera kantoorinkt. Eén veelzijdig apparaat voor de dagelijkse prints, foto- en A3-prints. Uitzonderlijke mediaflexibiliteit en een papierpad aan de achterzijde voor zware media. Professioneel dubbelzijdig materiaal produceren met een optionele automatische A4/A3 duplexmodule3. HP Officejet Pro L7600 all-in-one printerserie = 250 euro De HP Officejet Pro L7600 is ontworpen voor kleinzakelijke klanten en gebruikers met een bedrijf aan huis die een snelle, productieve netwerkklare all-in-one zoeken die professionele prints produceert voor een aanzienlijk lagere prijs per pagina dan vergelijkbare laserprinters. Kantoorbenodigdheden = 275 euro Kantoormeubilair (3 tafels, 3 stoelen en 2 kasten) = 1000 euro. Huurkosten 350 euro per maand Servicekosten inclusief verwarming en energie = 75 euro per maand ISDN met twee lijnen en internetaansluiting en onbeperkt bellen = 80 euro per maand Marketingkosten euro 12

13 Bijlage II. Maximum privé-opnamen en salarissen Personeel Kosten R0 Kosten R1 Kosten R2 Kosten R3 Kosten R4 Kosten R5 Kosten R6 Jan Sara Marina Klaas Juan

14 Bijlage III. Opdracht introductie ondernemen ###Opdracht aanpassen!!! Tijdens de voorgaande studiejaren heb je kennis gemaakt met aspecten van het ondernemen binnen de grafimedia. Deze kennis heb je toegepast en verdiept en aan de werkelijkheid kunnen toetsen tijdens de stage. Als afsluiting ga je in deze periode een digitale game spelen. De Bizzgame gaat uit van een bepaalde voorgegeven situatie, de startsituatie. Om alvast in the mood te komen voor de game ga je vooraf een aantal opdrachten doen. Hierbij kun je gebruik maken van het Handboek voor het Opzetten van een Ontwerppraktijk, 4 de, geactualiseerde editie (ISBN , BIS Publishers, Amsterdam, Telefoon , De startsituatie in het kort: Twee studenten van het Grafisch Lyceum Utrecht zijn afgestudeerd als Mediavormgever. Tijdens hun studie hebben ze al samengewerkt en ook buiten school klusjes voor echte opdrachtgevers gedaan. Hierbij hebben ze veel plezier gehad en ook een leuk zakcentje verdiend. Ze voelen er eigenlijk niet zo veel voor om voor een baas te gaan werken. Dus willen ze de grote sprong wagen en zelf ondernemer worden. Ze willen een fullservice grafisch vormgevingsbureau opstarten dat zich richt op kleine startende ondernemers. Hiervoor gaan ze in eerste instantie een starterspakket aanbieden, standaard huisstijlen en een website. Het bedrijf moet een en ander vastleggen om goed van start te kunnen gaan en onduidelijkheden en irritaties te voorkomen. Wat zouden de twee ex-studenten in ieder geval moeten vastleggen? En waar en hoe? Wat moet je in ieder geval regelen om als zelfstandig ondernemer aan de slag te kunnen gaan? (In het boek Handboek voor het opzetten van een ontwerppraktijk vind je praktische wenken op pagina 10 t/m 13.) Opdracht 1. Het is altijd leuk om een naam voor een bedrijf te verzinnen. Tijdens de Bizzgame moet je dat ook doen. Aan welke eisen moet de naam voldoen die je voor het bedrijf van de twee starters gaat verzinnen? Leg uit. Opdracht 2. 2a. Welke ondernemingsvormen zijn gebruikelijk in de ontwerpwereld? Informatie hierover vind je in het boek Handboek voor het opzetten van een ontwerppraktijk op pagina 74 t/m 80. Tip: Kijk ook in de bijlage van het boek! 2b. Welke ondernemingsvorm zou je de twee starters die willen samenwerken aanraden? Leg uit wat de inhoud van deze ondernemingsvorm is en wat de juridische gevolgen kunnen zijn. De twee starters hebben op school geleerd dat het handig is om een ondernemingsplan te schrijven. Opdracht 3. 14

15 3a. Waarom is het handig een ondernemingsplan te hebben? 3b. Wat moet er minimaal in een ondernemingsplan aan bod komen? (In de bijlage van het boek vind je een voorbeeld ondernemingsplan op pagina 124 en 125.) Opdracht 4. Waarom is het belangrijk de persoonlijkheid van de ondernemer/s onder de loep te nemen als je een klein bedrijf start? Leg uit. Opdracht 5. Waarom is het belangrijk te onderzoeken op welke markt het ontwerpbureau bezig is? Hoe kom je erachter wie je mogelijke concurrenten en klanten zijn? Opdracht 6. Waarom moet een starter weten wat er in Nederland gaande is op het gebied van onbeheersbare factoren zoals de Economie, de Overheid, de Politiek, de Technologie, de Samenleving, de Trends? Opdracht 7. Wat zijn de belangrijkste P s van de Marketingmix? Opdracht 8. Zijn er verschillen tussen het marketing- en promotiebeleid van een groot bedrijf (zoals bijvoorbeeld Philips) en een klein bedrijf zoals het ontwerpbureau? Opdracht 9. Welke onderdelen moeten in een vrijblijvende offerte voorkomen? Opdracht 10. Welke onderdelen moeten in een factuur voorkomen? Verplichte literatuur: Handboek voor het opzetten van een ontwerppraktijk, 4 de, geactualiseerde editie, ISBN , BIS Publishers, Amsterdam, Telefoon , 15

16 Bijlage IV. Kostenraming PMC s ###Opdracht uit elkaar trekken: een voor de opstartfase en een voor de testronde!!! Opdrachten en vragen fase 1: berekenen van productprijzen Sara en Jan zullen genoeg geld moeten gaan verdienen om hun bedrijf draaiend te houden. Dit betekent dat zij voldoende opdrachten moeten krijgen en dat er een goede uurprijs berekend moet worden per product. Opdracht 1. Eén van de producten die het bedrijf van Sara en Jan gaat aanbieden is het ontwerpen van een huisstijl. Hierbij moet je denken aan een eenvoudige huisstijl voor kleine ondernemingen, bijvoorbeeld een eenmans yogapraktijk of een klussenbedrijfje. Bepaal voor dit product: a. welke stappen Sara en/of Jan moeten ondernemen om een huisstijl voor een klant te ontwerpen (stap 1 is bijvoorbeeld een gesprek met de klant) b. het aantal uren dat aan elke stap besteed moet worden c. de uurprijs d. de totaalprijs Vraag Vergelijk de totaalprijs van het huisstijlontwerp met de standaardprijs die in de game wordt gehanteerd. Wat is het verschil? Als een bedrijf als dat van Sara en Jan alleen huisstijlontwerpen zou verkopen, hoeveel moeten ze er dan per jaar van verkopen om hun salarissen van te kunnen betalen? Opdracht 2. Een laatste product dat het bedrijf van Sara en Jan gaat aanbieden is een starterspakket voor beginnende ondernemers. Hierbij moet je denken aan een totaalproduct bestaande uit een eenvoudig huisstijlontwerp, 500 visitekaartjes, 5000 vel briefpapier en 2500 enveloppen. Bepaal ook voor dit starterspakket: a. welke stappen Sara en/of Jan moeten ondernemen om een starterspakket te maken b. het aantal uren dat aan elke stap besteed moet worden c. de uurprijs d. de totaalprijs Vraag Vergelijk de totaalprijs van het starterspakket met de standaardprijs die in de game wordt gehanteerd. Wat is het verschil? Opdracht 3. Een ander product dat het bedrijf van Sara en Jan gaat aanbieden is het maken van een website. Ook hier gaat het om kleine ondernemingen. Bepaal voor dit product: a. welke stappen Sara en/of Jan moeten ondernemen om een website te maken voor een klant b. het aantal uren dat aan elke stap besteed moet worden c. de uurprijs d. de totaalprijs Vraag Vergelijk de totaalprijs van de website met de standaardprijs die in de game wordt gehanteerd. Wat is het verschil? 16

17 Bijlage V. Uurtarieven Tarieven voor de verschillende activiteiten Hieronder de tarieven die voor de verschillende activiteiten van het grafisch vormgevingsbureau in de verschillende fasen van het bedrijf worden berekend. Zij zijn gebaseerd op gegevens van BNO en op informatie van vergelijkbare bureaus. Fase 1 is de opstartfase met twee medewerkers (Jan en Sara), fase 2 is de fase waarin het bedrijf doorgroeit naar 3 medewerkers. Fase 3 is de laatste fase in het spel waarin het bureau is gegroeid naar een BV met 5 medewerkers. Activiteit Fase 1 Fase 2 Fase 3 Klantcontacten Conceptontwikkeling Vormgeven en fotografie Traffic Webdevelopment Film (geluid, camera, licht) en monteren Freelancers Spoeduitzendkrachten

18 Bijlage VI. Lay-outstijlen LAY-OUT STIJLEN WEBSITE lay-out stijlen van site: U maakt een keuze uit één van de lay-out stijlen die ons MKB-pakket biedt. Aangepast met uw logo, huisstijlkleuren, foto's en teksten vormt dit uw unieke bedrijfswebsite. Bekijk hier lay-out stijl A Lay-out stijl A heeft een strakke, zakelijk uitstraling met een duidelijke navigatiestructuur en indeling. De site is overzichtelijk en door de rustige grijstinten prettig en goed leesbaar. Deze lay-out is uitermate geschikt voor bedrijven als adviesbureaus, consultants, accountants, communicatie adviseurs, aannemers en opleidingsinstituten. De toegepaste technieken op deze website zijn (X)HTML en php. De website is geoptimaliseerd voor gebruikers met een beeldschermresolutie van 1024x768 pixels Bekijk hier lay-out stijl B Lay-out stijl B heeft een vrolijk doch zakelijke uitstraling met een duidelijke en overzichtelijke navigatiestructuur. Door het gebruik van contrasterende kleuren en een indeling in vlakken heeft de site een wat informeler uiterlijk. De informatie op de site is goed leesbaar en direct te zien. Deze layout is uitermate geschikt voor bedrijven als ICT bureaus, kinderdagverblijven, horeca, installatiebedrijven, adviesburo's, communicatie adviseurs, winkeliers en verenigingen. De toegepaste technieken op deze website zijn (X)HTML en php. De website is geoptimaliseerd voor gebruikers met een beeldschermresolutie van 1024x768 pixels Bekijk hier lay-out stijl C Lay-out stijl C heeft een frisse en open uitstraling. Met het navigatiemenu in een verticale opstelling is deze duidelijk aanwezig en overzichtelijk ingedeeld. Door het contrast met de witte achtergrond komen de lichte kleuren goed tot hun recht. De icoontjes bij de adresgegevens en de diverse kleurtinten 18

19 geven het geheel een vrolijk tintje. Deze lay-out is geschikt voor bedrijven als kapsalons, (sport)masseurs, nagelstudio's, pedicures en manicures. De toegepaste technieken op deze website zijn (X)HTML en php. De website is geoptimaliseerd voor gebruikers met een beeldschermresolutie van 1024x768 pixels Bekijk hier lay-out stijl D Lay-out stijl D heeft een lichte, frisse maar toch zakelijke uitstraling. Het navigatiemenu is met zijn verticale opstelling duidelijk aanwezig. Door het contrast van de verschillende tinten blijft de site overzichtelijk ondanks de relatief gezien grote hoeveelheid aan informatie. Deze lay-out is geschikt voor bedrijven als adviesbureaus, accountants, adviseurs, boekhouders en managers. De toegepaste technieken op deze website zijn (X)HTML en php. De website is geoptimaliseerd voor gebruikers met een beeldschermresolutie van 1024x768 pixels Bekijk hier lay-out stijl E [opent in nieuw venster] Lay-out stijl E heeft een strakke, zakelijke uitstraling. Met zijn rechte indeling en navigatiestructuur is deze site zeer overzichtelijk. Door het gebruik van verschillende contrast kleuren is het zeer prettig en rustig om de informatie te lezen. Deze lay-out is geschikt voor allerlei (MKB) bedrijven, specifiek voor bedrijven in de wat meer zakelijke segmenten. De toegepaste technieken op deze website zijn (X)HTML en php. De website is geoptimaliseerd voor gebruikers met een beeldschermresolutie van 1024x768 pixels NB: Voor alle ontwerpen (zowel digitaal als drukwerk) geldt dat wij u intensief betrekken bij het ontwerp- en ontwikkelingsproces. Wij zullen samen met u enkele feedback momenten inlassen om het ontwerp te bespreken en indien nodig aanpassingen door te voeren. 19

20 Bijlage VII. Opdracht Lifestyle Clocks Lifestyle Clocks, een reeds 10 jaar bestaand bedrijf dat wegens uitbreiding naar een bedrijventerrein in de regio verhuist, vraagt om een offerte voor het maken van een volledige huisstijl. Het gaat om een groothandel in klokken en horloges in de hogere prijsklasse. De huidige huisstijl is sterk verouderd en dateert bovendien uit de begintijd van het bedrijf toen het met 3 mensen begon. Nu is het een bedrijf waar ca. 20 fulltimers werkzaam zijn en dat uurwerken levert aan een geselecteerd aantal klokkenwinkels in de hele Benelux. Het bedrijf wil niet alleen dat de huisstijl door jou ontworpen wordt, maar vraagt je tevens het maken van het drukwerk te begeleiden. Ook moet een bedrijfsfilm gemaakt worden die op beurzen getoond kan worden. Bij het eerste gesprek hebben ze aangegeven het volgende te willen: Ontwerp van een volledige huisstijl voor druk en web Ontwerp en uitvoering van uitgebreide website Begeleiding drukwerk Briefpapier stuks Bedrukte enveloppen stuks Compliment cards 3000 stuks Visitekaartjes voor 15 medewerkers (x 150 stuks) Een bedrijfspresentatie op video voor vertoning op vakbeurzen Wervingsadvertentie voor nieuw personeel Plaatsing van wervingsadvertentie in plaatselijke en regionale huis-aan-huis bladen Informatiefolder (3000 stuks) Lifestyle Clocks vraagt bij meerdere ontwerpbureaus offertes aan. Uiteindelijk is er maar 1 bureau dat deze opdracht gaat krijgen. De prijs zal uiteraard mede bepalend zijn voor de keuze van het ontwerpbureau, maar heel belangrijk is ook dat het bureau laat zien dat ze begrijpen welke uitstraling Lifestyle Clocks nodig heeft. En dat ze op professionele wijze de bovenstaande producten kunnen leveren. Het opgebouwde imago telt hierbij dus ook mee. Het is ook belangrijk dat de klant er vertrouwen in heeft dat de opdracht ook werkelijk in de afgesproken tijd uitgevoerd kan worden. Als er veel uitzendkrachten moeten worden ingehuurd voor de uitvoering van de opdracht, dan vindt de opdrachtgever dat niet vertrouwenwekkend. Houd er rekening mee dat je natuurlijk niet alle producten zelf kan vervaardigen en dat je dus werk moet uitbesteden (niet alleen het drukwerk) of mensen in moet huren. De opdracht: Maak een plan van aanpak (pva) voor als je deze opdracht binnenhaalt. Uit het pva moet duidelijk blijken hoeveel uren in de opdracht gaan zitten, wat je moet uitbesteden en wat verdere (materiaal)kosten zijn. Naar aanleiding van het pva maak je een uitgebreide offerte voor Lifestyle Clocks. De offerte moet zowel qua vormgeving als qua inhoud professioneel ogen. Een uitgebreide offerte bestaat vaak uit een brief waarin de opdracht inhoudelijk omschreven wordt, een tijdplanning en een specificatie van de kosten per onderdeel zodat de klant in één oogopslag kan zien hoeveel het geheel gaat kosten. In de offerte moet je de klant er van overtuigen dat je de opdracht begrijpt, weet wat de klant wil bereiken, weet wat de doelgroep is, dat jij het perfecte bureau bent voor de uitvoering (meerwaarde), dat je op tijd kan leveren (personeel en technische faciliteiten), dat de prijs-kwaliteitverhouding goed is, etc. Kernwoorden voor het opstellen van een plan van aanpak en de offerte (kunnen) zijn: achtergrond, probleemstelling, strategie, doelgroep, marktpositie, concurrentie, doorlooptijden, deadlines, budget, technische details, contactpersonen, informatieaanlevering, (vaste) leveranciers, etc. 1. analyseer waaruit de opdracht bestaat en maak een plan van aanpak 2. stel een begeleidende brief op die voor de klant jouw aanpak duidelijk maakt 3. maak een offerte waarin alle elementen uit het pva voorkomen. Kijk zonodig naar de bijgevoegde simpele offerte. 20

21 Suggesties (niet bedoeld voor de student): Ontwerp van een volledige huisstijl voor druk en web 20 x Ontwerp en uitvoeringvan uitgebreide website 40 x Begeleiding drukwerk (marge van 15% op kosten) Briefpapier stuks 450 Bedrukte enveloppen stuks 500 Compliment cards 3000 stuks 400 Visitekaartjes voor 15 medewerkers (x 200 stuks) 700 Een bedrijfsfilm (exbtw) Klantcontact 240 conceptontw. (script / draaiboek) dag opname kleine crew 1400 montage 12 uur 960 muziekrechten 120 per 30 sec 480 voiceover Wervingsadvertentie voor nieuw personeel 100 Plaatsing van wervingsadvertentie in plaatselijke en regionale huis-aan-huis bladen 1280 Informatiefolder (3000 stuks) Ontwerp 12 x Druk 600 Totaal

22 Bijlage VIII. Kosten aanschaf inventaris en huur fase 3 Alle bedragen ex BTW. Vermeld staan de aankoopprijzen. Er wordt jaarlijks 20% op afgeschreven. imac + 20 inch scherm voor Sara= euro Apple G5 voor Klaas = euro Laptop voor Jan = 850 euro Desktop + 22 inch scherm voor Marina = = euro Desktop + 22 inch scherm voor Juan = = euro Grafische software = 5000 euro Digitale fotocamera = euro Digitale videocamera = euro Groot formaat printer = euro Kantoorprinter all-in-one = 500 euro Kantoorbenodigdheden = 500 euro Kantoormeubilair = euro Kantoorinrichting = euro Huurkosten euro per jaar Servicekosten inclusief verwarming en energie = euro per jaar ISDN met twee lijnen en internetaansluiting en onbeperkt bellen = 80 euro per maand Marketingkosten = euro 22

23 Bijlage IX. Opdracht nieuwe klanten Opdracht nieuwe klant 1 Een bedrijf dat prints ontwerpt gaat zijn markt verbreden naar interieurtoepassingen: wanddecoraties, meubelstoffen, tapijten, e.d.. Het printbedrijf gaat samenwerken met een meubelzaak. Het idee is dat klanten van de meubelzaak op de website de meubels kunnen combineren met de beschikbare prints. Jan is met de twee bedrijven in contact gekomen. Hem is gevraagd om met een voorstel te komen voor aanpassing van de website. Die is nu statisch, maar de bedrijven denken erover om 'm dynamisch te maken. Dan kunnen klanten ook ervaren hoe het is om in de kamer van je keuze te lopen en te zitten. Het gaat in eerste instantie om een beperkte uitwerking om te laten zien wat er mogelijk is. Marina heeft inmiddels ervaring met 3D en zij maakt de volgende offerte: klantcontact: 14 uur 14 x 60 = 840 conceptontwikkeling: 36 uur 36 x 70 = D modelling & texturing: 120 uur 120 x 70 = programmeren: 82 uur 82 x 70 = totaal: Opdracht nieuwe klant 2 Een architect heeft Jan benaderd voor de nieuwe ingang van het gemeentehuis. De huidige ingang ziet er nogal gesloten uit en is niet handig voor invaliden. De architect heeft een nieuwe, grotere ingang ontworpen met een open uitstraling die goed bereikbaar is voor invaliden. Het ontwerp is klaar, maar de architect zou ook een 3D ontwerp willen hebben waar je doorheen kunt lopen om de gemeente een nog betere indruk te kunnen geven. Hij heeft aan Jan gevraagd of hij deze opdracht uit zou willen voeren. Het ontwerpen van 3D is een flinke klus maar Jan en Sara denken dat dit een leuke uitdaging is voor Marina. Na overleg ziet de offerte er zo uit: klantcontact: 14 uur 14 x 60 = 840 conceptontwikkeling: 40 uur 40 x 70 = D modelling & texturing: 120 uur 120 x 70 = programmeren: 100 uur 100 x 70 = muziekrechten: 980 monteren geluid 64 uur: 64 x 70 = totaal: