Nieuwsbrief Pensioenen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwsbrief Pensioenen"

Transcriptie

1 Over februari 2017 Nieuwsbrief Pensioenen Bedoeld voor pensioenfondsen Verzamelwet Pensioenen Op 1 februari 2017 heeft Staatssecretaris Klijnsma het wetsvoorstel Verzamelwet pensioenen 2017 bij de Tweede Kamer ingediend. Een verzamelwet is een wet met veel verschillende (deel)onderwerpen. Voor een verzamelwet gelden drie criteria: - er moet in de verzamelwet sprake zijn van een band tussen de onderwerpen (hier: pensioen ), - een verzamelwet mag geen omvangrijke en complexe onderdelen bevatten, en - een verzamelwet mag geen politiek omstreden inhoud hebben. De Verzamelwet pensioenen 2017 bevat 14 uiteenlopende pensioenonderwerpen Raad van Toezicht bij grotere ondernemingspensioenfondsen Elektronische informatieverstrekking Periodieke vaste stijging variabele pensioenuitkering Voorwaardelijkheidsverklaring alleen in persoonlijke informatie over toeslagverlening Ook melding DNB bij dekkingsgraad onder niveau minimaal vereist eigen vermogen Verduidelijken aantal meetmomenten beleidsdekkingsgraad Pensioenvergelijker in laag Overgangsrecht website verplichting Uitvoeringsreglement gesloten fondsen bij een Apf Informatieverstrekking hoogte pensioenen op basis van scenario s Uitbreiden spreidingstermijn bij de variabele uitkering van 5 naar 10 jaar Bevoegdheid tot waardeoverdracht bij herkansing Procedure wijziging beroepspensioenregeling Adviesrechten en beroepsrecht verantwoordingsorgaan beroepspensioenfondsen. DNB heeft gevraagd of in de verzamelwet ook opgenomen zou kunnen worden dat pensioenfondsen een voorgenomen fusie of splitsing van een pensioenfonds bij DNB moeten melden en dat DNB een verbod tot fusie of splitsing zou kunnen opleggen. De staatssecretaris vindt dat onderwerp echter niet passend voor een verzamelwet en heeft het daarom niet opgenomen. Er is ook nog een aantal redactionele wijzigingen van de Pensioenwet in de Verzamelwet pensioenen 2017 opgenomen. In de bijlage bij dit Pensioennieuws hebben wij de 14 deelonderwerpen van de Verzamelwet kort toegelicht. Het is de bedoeling dat het wetsvoorstel op 1 juli 2017 in werking treedt, maar het is te verwachten dat een aantal wijziging op een later moment in werking zal treden. Meer informatie hierover:

2 Wet verbeterde premieregeling: invulling DNB In de vorige Nieuwsbrief hebben wij stilgestaan bij de Leidraad Wet verbeterde premieregeling van AFM. Inmiddels heeft ook DNB een speciale site over de Wet verbeterde premieregeling. DNB wijst erop dat deze wet niet alleen gevolgen heeft voor uitvoerders van een variabele pensioenuitkering. DNB wijst erop dat de wet ook gevolgen heeft voor uitvoerders van premie- en kapitaalovereenkomsten die geen variabel pensioen aanbieden. Zij moeten deelnemers namelijk (1) voorafgaand aan de pensioendatum wel een keuzemogelijkheid geven tussen een vaste en een variabele pensioenuitkering, (2) zij moeten de deelnemers informeren over het shoprecht als een pensioenuitvoerder alleen maar een vaste of een variabele pensioenuitkering aanbiedt en (3) zij moeten de beleggingsmix aanpassen aan de voorkeur van een deelnemer voor een vaste dan wel een variabele pensioenuitkering. DNB heeft vervolgens diverse factsheets en Q&A s opgenomen over de Wet verbeterde premieregeling: - Te hanteren rendementen voor de tijdelijke regeling informatieverstrekking variabel pensioen totdat het URM voor de drie bij de informatieverstrekking te hanteren scenario s is vastgesteld. Op dit moment worden de regels vastgesteld voor het Uniform Rekenmodel (URM) op basis waarvan de pensioenbedragen in de verschillende scenario s (optimistisch, verwacht en pessimistisch scenario) moeten worden gebaseerd. De opgaven op basis van de URM zullen niet eerder dan ergens in 2018 plaatsvinden. Tot die tijd geldt een tijdelijke regeling met drie verschillende rendementen. DNB heeft de rekenregels vastgesteld voor de te hanteren rendementen. - Nadere regels voor de variant van een variabele pensioenuitkering met een vaste daling. Uitleg van de regels over de maximering van de vaste daling en de consistentie met het beleggingsbeleid. - Uitleg inzake prudent person premieregelingen en variabele uitkeringen. Hierin staat o.a. dat prudent person betekent dat bij het beleggingsbeleid rekening moet worden gehouden met de leeftijd van de deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Dat betekent dat in de opbouwfase van het pensioen in principe het life cycle beginsel moet worden toegepast. De pensioenuitvoerder mag echter ook bij DNB aantonen dat de deelnemer op een andere wijze effectief wordt beschermd tegen de gevolgen van beleggingsrisico s in de periode voorafgaande aan de pensioendatum. Dit betekent bescherming tegen het risico van zakelijke waarden en het renterisico. - De regels voor beleggingen voor premieregelingen met en zonder beleggingsvrijheid. De factsheet geeft een overzicht van de regels die daarbij gelden. - De regels voor beleggingen voor variabele pensioenuitkeringen. De factsheet geeft een overzicht van de eisen die vanuit prudent person gelden: prudent person, zorgplicht, risicohouding en life cycle. - Het vaststellen van de risicohouding als vertrekpunt voor het beleggingsbeleid bij premieregelingen en variabele pensioenuitkeringen met één beleggingsprofiel. De risicohouding moet per toedelingskring worden vastgesteld. DNB maakt daarbij een onderscheid tussen de vaststelling bij pensioenfondsen en de vaststelling bij verzekeraars en PPI s. Nieuwsbrief over februari van 10-

3 - In welke gevallen is er een shoprecht bij premie- en kapitaalovereenkomsten? Hierbij wijst DNB er op dat Klijnsma heeft toegezegd dat onderzocht zal worden of en in hoeverre er ook een shoprecht kan gaan gelden bij vrijwillige regelingen bij pensioenfondsen waarbij er geen sprake is geweest van een werkgeversbijdrage. - De eisen aan het besluitvormingsproces bij de opdrachtaanvaarding dan wel invoering van premieovereenkomsten door pensioenfondsen, verzekeraars en PPI s. DNB geeft daarbij een opsomming van de vragen die deze instellingen zich ten minste moeten stellen voordat zij overgaan tot het invoeren en uitvoeren van premieovereenkomsten. Meer informatie over de factsheets en Q&A s van DNB: Wettelijke vormgeving nettopensioen bij een pensioenfonds In het kader van de taakafbakening geldt dat als er bij een premie- of een kapitaalovereenkomst geen sprake is van een werkgeversbijdrage of een werkgeversbijdrage die lager is dan 10%, de pensioenen in de basispensioenregeling van het pensioenfonds moet worden ingekocht. Dit betekent dus dat er bij deze premie- en kapitaalovereenkomsten geen shoprecht bestaat. Ook kan er geen variabele pensioenuitkering worden toegekend. Bij nettopensioenregelingen gelden nog aanvullende voorwaarden ( fiscale hygiëne ) om te voorkomen dat de resultaten op de beleggingen en het langlevenrisico vermengd worden met deze resultaten binnen de basispensioenregeling. De Pensioenfederatie heeft onlangs de noodklok geluid: de huidige voorwaarden die aan de inkoop van nettopensioenen worden gesteld leiden ertoe dat nettopensioenregelingen bij pensioenfondsen absoluut onaantrekkelijk zijn voor deelnemers. Ten eerste omdat de Pensioenfederatie stelt dat de inkoop moet plaatsvinden tegen de opslag van het vereist eigen vermogen (VEV), terwijl bij de meeste fondsen het VEV op dit moment ontbreekt. Daardoor verliezen deelnemers al 20 á 30% van hun pensioen. De Pensioenfederatie stelt voor de inkoop op basis van de dekkingsgraad te laten plaatsvinden. Dus dekkingsgraadneutraal, al dan niet met een minimum van het minimaal vereist eigen vermogen en een maximum van het vereist eigen vermogen. Daarnaast is het nettopensioen voor deelnemers volgens de Pensioenfederatie onaantrekkelijk, omdat het pensioenfonds geen variabele pensioenuitkeringen kan toekennen. Ook dat zou veranderd moeten worden. Meer informatie: Fiscaal kader 2018 In het fiscale besluit van 21 december 2016 is opgenomen dat vanaf 1 januari 2018 de pensioenrichtleeftijd in 2e pijler pensioenregelingen wordt verhoogd van 67 naar 68 jaar. Vanaf 1 januari 2018 mag dan nog steeds fiscaal gefaciliteerd een maximale levenslange uitkering van 1,875% van het middelloon worden opgebouwd, maar daarbij dient bij de berekening te worden uitgegaan van een uitkering die ingaat vanaf de 68-jarige leeftijd. Dit betekent feitelijk een versobering van de pensioenopbouw. Pensioenregelingen die een lager opbouwpercentage kennen dan 1,875% hoeven niet altijd aangepast te worden. Voor pensioenregelingen met een opbouwpercentage van 1,75% en een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar zal het erom gaan spannen of de regeling op 1 januari 2018 ongewijzigd in stand kan blijven. Nieuwsbrief over februari van 10-

4 De maximale premiestaffels voor beschikbare premieregelingen zullen in 2018 ook aangepast worden. De belastingdienst heeft onlangs aangegeven dat deze maximale premiestaffels pas eind 2017 gepubliceerd zullen worden. Meer informatie: DNB vangt bot bij rechter ten aanzien van sectorbrief VPL-regelingen DNB is op 15 februari jl. in hoogste instantie op alle punten in het ongelijk gesteld in een zaak die DNB had aangespannen tegen Bpf Slagers. Het betreft een zaak over de sectorbrief VPLregelingen van DNB van 31 oktober Het uitvoeren van de VPL-regeling wordt door DNB gezien als een toegestane nevenactiviteit. In deze brief stelt DNB dat de uitvoering van VPLregelingen door pensioenfondsen in feite op de tweede plaats komt: in eerste instantie is een pensioenfonds verantwoordelijk voor de uitvoering van de echte basispensioenregeling. Het is volgens DNB niet toegestaan om de financiering van het VPL-pensioen vanuit het vermogen van het pensioenfonds te laten plaatsvinden. In de eerdere procedure heeft DNB al het standpunt laten vallen dat het uitvoeren van een VPLregeling een nevenactiviteit zou zijn. In hoogste instantie stelde DNB echter nog wel dat het onttrekken van vermogen aan het pensioenfonds voor de financiering van VPL-gelden een impliciete premiekorting zou zijn. In geval van een reservetekort is dat niet toegestaan. Bpf Slagers verkeerde in 2011 tot en met 2013 in een reservetekort. De rechter heeft echter nu in hoogste instantie beslist dat het onttrekken van pensioengelden aan het vermogen van een pensioenfonds niet gezien kan worden als een vorm van premiekorting. Bpf Slagers handelde dus niet in strijd met de regels omtrent premiekorting. De rechter concludeert bovendien dat er bij de vraag of het bestuur evenwichtig heeft gehandeld in het kader van artikel 105, lid 2, Pensioenwet, rekening gehouden moet worden met een zekere mate van beleidsvrijheid van het bestuur. DNB moet niet op de stoel van het bestuur van het pensioenfonds gaan zitten. Mede omdat het verantwoordingsorgaan een positief advies had gegeven, concludeert de rechter dat er geen grond bestaat voor de conclusie dat er sprake zou zijn van een onevenwichtige belangenbehartiging. DNB verweet BPF Slagers ook nog dat er geen sprake was geweest van een integere en beheerste bedrijfsvoering. De rechter wijst DNB erop dat DNB ook pas in 2012 met de sectorbrief is gekomen. Met andere woorden: wijsheid achteraf van DNB. De conclusie ten aanzien van de sectorbrief VPL-regelingen is dat DNB (1) iets te gemakkelijk heeft geconcludeerd dat er bij de uitvoering van een VPL-regeling slechts sprake zou zijn van een nevenactiviteit en (2) er onvoldoende grond is om pensioenfondsen te dwingen afspraken uit het verleden met terugwerkende kracht ongedaan te maken. Blijft wel staan dat de best practices uit de sectorbrief VPL-regelingen wel voor de toekomst in acht genomen moet worden. Meer informatie: Ongelukkige communicatie pensioenwereld ten aanzien van AOW-leeftijd Radar heeft in een uitzending 27 februari jl. sterke kritiek geuit op de wijze waarop de pensioenwereld over de AOW-leeftijd communiceert. Uit allerlei communicatie lijkt dat iedereen op dit moment een AOW-leeftijd heeft van 67 jaar en 3 maanden. Dit is volgens Radar misleidend, omdat op basis van CBS-prognoses nu al duidelijk is dat vooral jongeren met een veel hogere AOW-leeftijd geconfronteerd zullen worden. Hun pensioenleeftijd is namelijk gekoppeld aan de Nieuwsbrief over februari van 10-

5 (snel stijgende) levensverwachting. Door verschillende partijen worden allerlei rampscenario s beschreven, waarbij personen op 67- jarige leeftijd en drie maanden tot de conclusie komen dat ze dan nog geen AOW-ontvangen en dus een enorm AOW-gat hebben. Dat is echter geen reëel scenario. Het pensioenontslag is namelijk vrijwel altijd gekoppeld aan de AOW-leeftijd en niet aan de pensioenrichtleeftijd in pensioenregelingen. Bovendien zullen de pensioenrichtleeftijden in pensioenregelingen ook net als de AOW-leeftijd geleidelijk omhoog gaan. Het is echter wel terecht dat er beter over gecommuniceerd moet worden. Zelfs op Mijnpensioenoverzicht.nl werd niet duidelijk verteld dat de AOW-leeftijd de komende jaren sterk omhoog zal gaan. Stichting Pensioenregister heeft nu aangegeven dat de overzichten op Mijnpensioenoverzicht.nl dit jaar nog daarop aangepast zullen worden. Meer informatie: Overig Bij individuele waardeoverdrachten is de overdragende pensioenuitvoerder een rentevergoeding verschuldigd aan de ontvangende pensioenuitvoerder. Deze rentevergoeding wordt gebaseerd op het U-rendement. Voor 2017 is dit U-rendement -0,08% en dus negatief. Het Ministerie van Sociale Zaken, het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie hebben gezamenlijk geconcludeerd dat op basis van de wettekst bij het wettelijke recht op waardeoverdracht voor 2017 een percentage van 0% moet worden gehanteerd en geen negatief percentage. De Koepel van Nederlandse Vereniging van Gepensioneerden heeft in een open brief een plaats in de SER geëist. Ze willen een permanente vertegenwoordiging in de SER of in ieder geval in een aantal belangrijke SER-commissies. Ze willen gehoord worden bij de afspraken die gemaakt gaan worden over het nieuwe pensioenstelsel. De SER zal namelijk na de verkiezingen van 15 maart a.s. de contouren van een nieuw pensioenstelsel publiceren. Ook willen ze betrokken worden bij onderwerpen zoals wonen en de zorg. Vanuit de Europese Unie komt regelmatig kritiek op het Nederlandse pensioenstelsel. De kwaliteit en toereikendheid van het Nederlandse pensioenstelsel zouden goed zijn, maar de transparantie en flexibiliteit kunnen beter en het stelsel zou oneerlijk zijn voor jonge generaties (Landverslag Nederland 2017). Maar ondertussen kampt het pensioenfonds voor de Europarlementariërs met een groot tekort. De dekkingsgraad bedraagt 37%. Het zijn riante pensioenen, waarvoor veel te weinig premie wordt betaald. Ondertussen worden deze pensioenen wel gewoon geïndexeerd en is het vrijwel onmogelijk om inzage te krijgen in de financiële risico s van het fonds. Meer informatie: Nieuwsbrief over februari van 10-

6 Pensioenagenda 2017 Q Q Q Per 1 april 2017 afschaffen van pensioenopbouw in eigen beheer. Uiterlijk 1 april 2017 implementatieplan IORP II-Richtlijn. Wetgeving recht pensioenuitvoerder op waardeoverdracht kleine pensioenen en heroverweging voorwaarden bij collectieve waardeoverdracht (vóór de zomer 2017). Wetsvoorstel fuseren bedrijfstakpensioenfondsen met afgescheiden vermogens medio Wetsvoorstel herziening Wet op het financieel toezicht. Nadere uitwerking Klijnsma transitie bij afschaffen doorsneesystematiek (voorjaar 2017). Publicatie vervolgonderzoeken CBS naar witte vlekken op pensioengebied (voorjaar 2017). Per 1 juli 2017 de verplichting om Pensioen ook voor gewezen deelnemers, gewezen partners en pensioengerechtigden beschikbaar te hebben op de website. Per 1 juli 2017 beoogde inwerkingtreding Verzamelwet pensioenen Per 16 augustus 2017 verplichting voor pensioenfondsen om derivaten via central clearing af te handelen. Zeer waarschijnlijk uitstel tot 16 augustus 2018: Europees Parlement moet nog instemmen met het besluit van de Europese Commissie daartoe. Overgangsregeling Wet verbeterde premieregeling eindigt op 31 december In 2017 evaluatie visitatiecommissies en governance bij pensioenfondsen in het algemeen. Naar verwachting uiterlijk per 1 januari 2018 uitslag van onderzoek naar vrijwillige aansluitingen bij verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfondsen. Per 1 januari 2018 AOW-leeftijd naar 66 jaar. Per 1 januari 2018 verhoging fiscale pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar. Per 1 januari 2018 verwachte inwerkingtreding wetsvoorstel recht op waardeoverdracht kleine pensioenen pensioenuitvoerder en heroverweging voorwaarden collectieve waardeoverdracht. Naar verwachting per 1 januari 2018 inwerkingtreding Wet inzake fusie verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen. In de loop van 2018 weergave te verwachten pensioen in Pensioenregister o.b.v. drie scenario's. Vóór 13 januari 2019 implementatie van vernieuwde IORP-richtlijn in Nederlandse regelgeving. Onderzoek Commissie Parameters naar nieuwe parameters pensioenfondsen per 1 januari Uiterlijk per 1 september 2019 evaluatie Wet verbeterde premieregeling (variabele pensioenuitkeringen) Nieuw pensioenstelsel met degressieve pensioenopbouw en/of persoonlijke pensioenrekeningen moet in werking treden (?). Afschaffen doorsneepremie (?). Per 1 januari 2021 AOW-leeftijd naar 67 jaar. Evaluatie Wet inzake recht op waardeoverdracht klein pensioen. AOW-leeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting: per 1 januari 2022 AOW-leeftijd naar 67 jaar en 3 maanden. Nieuwsbrief over februari van 10-

7 Bijlage Verzamelwet Verzamelwet Pensioenen De Verzamelwet pensioenen 2017 bevat 14 uiteenlopende pensioenonderwerpen Raad van Toezicht bij grotere ondernemingspensioenfondsen. Ondernemingspensioenfondsen met een beheerd vermogen van meer dan 1 miljard moeten het interne toezicht gaan vormgeven met een Raad van Toezicht. Volledige verzekerde pensioenfondsen en pensioenfondsen met een gemengd bestuur hoeven geen raad van toezicht in te stellen. In de toelichting staat dat pensioenfondsen die op dit moment in liquidatie zijn ook geen raad van toezicht hoeven in te stellen. Er is verder geen specifieke regelgeving opgenomen voor de situatie dat het beheerde vermogen rond de 1 miljard blijft schommelen of er op enig moment weer structureel onder komt te liggen. De raad van toezicht heeft meer rechten en bevoegdheden dan een visitatiecommissie. Bovendien moeten de leden van een raad van toezicht door DNB getoetst worden. Op dit moment kunnen ondernemingspensioenfondsen voor het interne toezicht nog kiezen tussen een raad van toezicht en jaarlijkse visitatie. In 2013 heeft de regering al aangegeven dat er net als bij bedrijfstakpensioenfondsen ook bij ondernemingspensioenfondsen sprake zou moeten worden van een permanente raad van toezicht. Aan ondernemingspensioenfondsen is toen echter toegestaan om met jaarlijkse visitatie te werken, omdat er niet genoeg onafhankelijke deskundigen zouden zijn voor de raden van toezicht. Er is toen echter ook al aangekondigd dat er vanaf 1 juli 2017 een evaluatie zou moeten plaatsvinden van de algehele governance bij pensioenfondsen en dat dan (ook) zou worden bekeken of ondernemingspensioenfondsen verplicht zouden kunnen worden om een raad van toezicht in te stellen. In de Eerste Kamer deed Klijnsma echter de belofte dat per 1 juli 2017 bij ondernemingspensioenfondsen een raad van toezicht zou moeten worden ingesteld. Dat heeft nu gevolgen voor 31 pensioenfondsen. De VITP (Vereniging Intern Toezichthouders Pensioensector) heeft er onlangs nog bij Klijnsma op aangedrongen om de mogelijkheid van visitatiecommissies in stand te houden en zelfs uit te breiden naar bedrijfstakpensioenfondsen. De Pensioenfederatie heeft aangegeven dat het zich kan verenigen met het voorstel in de verzamelwet. Als het aan DNB ligt zou de verplichte raad van toezicht overigens voor alle ondernemingspensioenfondsen moeten gaan gelden, voor grote en kleine. Je kunt je hierbij echter serieus de vraag stellen of dit onderwerp wel geschikt is voor een verzamelwet, omdat het politiek discutabel lijkt. Ook ontbreekt er in het wetsvoorstel een invoeringstermijn Elektronische informatieverstrekking. Als een pensioenfonds op (uitsluitend) elektronische wijze wil communiceren met (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden, moet een pensioenfonds dit eerst schriftelijk vragen. Daarvoor geldt dan de negatieve optie: als een deelnemer niet reageert, wordt hij geacht in te stemmen met de elektronische wijze van communiceren. Als hij bezwaar maakt, moet het pensioenfonds schriftelijk blijven communiceren. Met het wetsvoorstel kan het pensioenfonds een deelnemer ook elektronisch vragen of het pensioenfonds in de toekomst op elektronische wijze kan communiceren. Dan is een negatieve optie echter niet voldoende: de deelnemer moet dan expliciet instemmen met elektronische communicatie. Nieuwsbrief over februari van 10-

8 3. Periodieke vaste stijging variabele pensioenuitkering. Er wordt expliciet in de wettekst opgenomen dat er bij een variabele pensioenuitkering ook gekozen kan worden voor een vast stijgende variabele uitkering. Dat betekent dat de beginuitkering lager is maar dat de latere uitkeringen steeds verhoogd worden door de vaste stijging en de rendementen. Het is overigens altijd de bedoeling geweest dat ook een vast stijgende variabele uitkering mogelijk zou moeten zijn, maar dit is bij een amendering van de betreffende bepaling per abuis geschrapt Voorwaardelijkheidsverklaring alleen in persoonlijke informatie over toeslagverlening. In het wetsvoorstel is opgenomen dat de voorwaardelijkheidsverklaring ten aanzien van de indexaties niet meer verplicht op alle overige informatieverstrekking hoeft te worden vermeld. Dat hoeft na inwerkingtreding van de voorgestelde wijziging alleen als er sprake is van persoonlijke informatieverstrekking over toeslagverlening Ook melding DNB bij dekkingsgraad onder niveau minimaal vereist eigen vermogen. In de verzamelwet wordt opgenomen dat als bij een pensioenfonds het niveau van het vereist eigen vermogen lager is dan het niveau van het minimaal vereist eigen vermogen (zoals bij volledige verzekerde pensioenfondsen) en de beleidsdekkingsgraad onder het niveau komt waarbij het minimaal vereist eigen vermogen aanwezig is, het pensioenfonds dit aan DNB moet melden. Tot nu toe was deze meldingsplicht alleen opgenomen ten aanzien van het vereist eigen vermogen. Deze fondsen hoefden tot op heden strikt genomen geen melding te doen als de beleidsdekkingsgraad onder het minimaal vereist eigen vermogen kwam, maar nog wel boven het vereist eigen vermogen lag. Dat wordt nu dus aangepast. Deze fondsen hoeven dan echter geen herstelplan in te dienen Verduidelijken aantal meetmomenten beleidsdekkingsgraad. In de wettekst wordt opgenomen dat een pensioenkorting moet worden toegepast als de beleidsdekkingsgraad, inclusief het startmoment, zes opeenvolgende meetmomenten en dus over een tussenliggende periode van in principe vijf jaar onder het niveau van het minimaal vereist eigen vermogen zit. In de praktijk bestond onduidelijkheid over de vraag of dit vijf of zes meetmomenten moesten zijn. Verder wordt duidelijk geregeld dat deze bepaling ook geldt voor pensioenfondsen waarbij het vereist eigen vermogen lager is dan het minimaal vereist vermogen. De Raad van State heeft kritiek op deze wijziging, omdat het volgens de Raad van State om een verlenging van de hersteltermijn gaat. Een pensioenfonds dat eind 2014 een dekkingstekort had en blijft houden, hoeft dan pas in 2020 te korten. Dat valt (overigens wel toevalligerwijs) samen met de voornemens ten aanzien van de stelselherziening Pensioenvergelijker in laag 2. Op basis van de huidige regels moet de Pensioenvergelijker bij de start van de deelname aan de regeling actief aan de deelnemer worden verstrekt. In de verzamelwet wordt voorgesteld om de pensioenvergelijker niet meer actief aan deelnemers te verstrekken, maar op de website in laag 2 van Pensioen op te nemen. Nieuwsbrief over februari van 10-

9 - 8. Overgangsrecht website verplichting. Op grond van de Pensioenwet moet een pensioenuitvoerder vanaf 1 juli 2016 een website hebben waarop Pensioen is vermeld. Op grond van de huidige wettekst zou dit ook moeten voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden met hun oudere regelingen. In het wetsvoorstel is opgenomen dat bepaalde informatie van vóór 1 juli 2016 niet op de website vermeld hoeft te worden. Deze informatie moet wel op verzoek verstrekt (blijven) worden Uitvoeringsreglement gesloten fondsen bij een Apf. Op dit moment is het alleen mogelijk dat een pensioenregeling zonder verdere pensioenopbouw ( gesloten fonds ) zonder uitvoeringsovereenkomst bij een Apf wordt ondergebracht als de werkgever niet meer bestaat. De onderbrenging vindt dan plaats op basis van een uitvoeringsreglement van het Apf. Op basis van het wetsvoorstel wordt dit bij een gesloten fonds ook mogelijk als de werkgever nog wel bestaat. Verder wordt geregeld dat het verantwoordingsorgaan van de betreffende collectiviteitkring een adviesrecht heeft bij het wijzigen van het uitvoeringsreglement. De meeste Apf en kennen overigens vanwege het onafhankelijke bestuursmodel geen verantwoordingsorganen, maar belanghebbendenorganen. Een belanghebbendenorgaan heeft al een dergelijk adviesrecht Informatieverstrekking hoogte pensioenen op basis van scenario s. De hoogte van het pensioen wordt op dit moment weergegeven op het bedrag van het huidige nominale pensioen. In bepaalde gevallen moet de informatieverstrekking over de hoogte van het pensioen plaatsvinden tevens op basis van een optimistisch, een verwacht en een pessimistisch scenario plaatsvinden. De wijze waarop dit precies moet gebeuren (URM: uniforme rekenmethodiek), moet nog worden vastgesteld. Dit geldt (1) bij een premie- en kapitaalovereenkomst bij de keuze en de inkoop van een vast of variabel pensioen, (2) voorafgaande aan de deelname aan een vrijwillige pensioenregeling en (3) voor de hoogte van de pensioenen vermeld in het Pensioenregister. Volgens de huidige wettekst moet de hoogte zowel op nominale basis als op basis van scenario s worden vermeld. De staatssecretaris stelt voor om in deze situaties de vermelding van de huidige nominale bedragen niet meer verplicht te stellen, omdat dit verwarrend zou kunnen zijn Uitbreiden spreidingstermijn bij de variabele uitkering van 5 naar 10 jaar. Bij variabele pensioenuitkeringen kan een spreidingsperiode worden gehanteerd voor het verwerken van winsten en verliezen. Op verzoek van de Tweede Kamer is deze spreidingsperiode beperkt van 10 naar 5 jaar. De Eerste Kamer had echter een voorkeur voor 10 jaar. Een langere spreidingsperiode biedt betere mogelijkheden voor het verwerken van tegenvallende financiële resultaten. De pensioenen zijn dan wat stabieler. Het voorstel is de maximale spreidingsperiode naar 10 jaar te verhogen. Dit biedt pensioenuitvoerders meer mogelijkheden Bevoegdheid tot waardeoverdracht bij herkansing. Mensen die gebruik hebben gemaakt van de pensioenknip kunnen bij de tweede deelaankoop van het pensioen bij de betreffende verzekeraar een variabele pensioenuitkering aankopen. Nieuwsbrief over februari van 10-

10 Ook mensen die in de periode tussen 1 januari 2014 en 8 juli 2015 geen gebruik hebben kunnen maken van de pensioenknip, maar een vast levenslang pensioen hebben aangekocht kunnen alsnog onder bepaalde voorwaarden opteren voor een variabele pensioenuitkering ( herkansing ). Dit betekent dat de bestaande afspraak wordt opengebroken. De verzekeraar is niet verplicht hieraan mee te werken. Als een verzekeraar bereid is de ingegane pensioenen van mensen die in die bewuste periode geen gebruik hebben kunnen maken van de knipregeling open te breken voor het alsnog inkopen van een variabel pensioen, maar zelf geen variabele pensioenuitkering aanbiedt, dan creëert het wetsvoorstel de mogelijkheid van een waardeoverdracht op verzoek van de gerechtigde naar een verzekeraar die wel levenslange variabele pensioenuitkeringen uitvoert Procedure wijziging beroepspensioenregeling. Bij het wijzigen van een beroepspensioenregeling vervalt de mogelijkheid om zienswijzen in te dienen tegen de representativiteit. Die representativiteit wordt namelijk al iedere vijf jaar en bij wijziging van de verplichtstelling getoetst Adviesrechten en beroepsrecht verantwoordingsorgaan beroepspensioenfondsen. De adviesrechten bij het verantwoordingsorgaan van een beroepspensioenfonds zijn op dit moment beperkter dan bij andere pensioenfondsen: er bestaat op dit moment namelijk geen adviesrecht voor een verantwoordingsorgaan bij een beroepspensioenfonds (a) bij gehele of gedeeltelijke overdracht of overname van de verplichtingen, (b) bij liquidatie, fusie of splitsing, (c) bij het sluiten, wijzigen of beëindigen van een uitvoeringsovereenkomst en (d) bij het omzetten in een andere rechtsvorm. Ook ontbreken bij beroepspensioenfondsen bepaalde wettelijke waarborgen ten aanzien van de adviesaanvraag. Via de verzamelwet wordt dit gelijkgetrokken met andere pensioenfondsen. Als een besluit van een pensioenfonds niet in overeenstemming is met het advies van het verantwoordingsorgaan, kan het verantwoordingsorgaan hiertegen in beroep gaan. Dat geldt echter op dit moment niet voor verantwoordingsorganen bij beroepspensioenfondsen. Dit wordt nu alsnog geregeld. Met de voorgestelde wijzigingen heeft het verantwoordingsorgaan bij een beroepspensioenfonds dus dezelfde adviesrechten en hetzelfde beroepsrecht als bij andere pensioenfondsen. Nieuwsbrief over februari van 10-

In artikel 21, vierde lid, vervalt en het opnemen van gegevens over de vergelijkbaarheid van onderdelen van de pensioenregeling.

In artikel 21, vierde lid, vervalt en het opnemen van gegevens over de vergelijkbaarheid van onderdelen van de pensioenregeling. Voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de rechterlijke organisatie vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 338 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

Pensioenbericht 9 oktober 2015

Pensioenbericht 9 oktober 2015 Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid

Nadere informatie

Nieuwsbericht 13 februari 2017

Nieuwsbericht 13 februari 2017 Nieuwsbericht 13 februari 2017 Pensioenwetsvoorstellen 2017 en stand van zaken herziening pensioenstelsel UPDATE Pensioenwetgeving is vrijwel continue aan verandering onderhevig. In dit nieuwsbericht gaan

Nadere informatie

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling Nieuwsbericht / 5 augustus 2016 Wet verbeterde premieregeling Op 14 juni 2016 nam de Eerste Kamer de Wet verbeterde premieregeling aan. Per brief van 4 juli 2016 heeft Staatssecretaris Jetta Klijnsma laten

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

MEMORIE VAN TOELICHTING

MEMORIE VAN TOELICHTING MEMORIE VAN TOELICHTING Algemeen Deze Verzamelwet pensioenen 2017 beoogt een verbetering van de pensioenwetgeving. Hiertoe zijn wijzigingen opgenomen ten aanzien van een aantal onderwerpen. Dit betreft

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 674 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de rechterlijke organisatie vanwege een aantal wijzigingen

Nadere informatie

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking Bij de uitvoering van de pensioenregeling van een in Nederland gevestigde werkgever door een pensioeninstelling uit een andere lidstaat blijven, op grond van de Europese Richtlijn EU 2016/2341/EU, het

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie Nieuwsbericht Datum: 28 januari 2019 Van: Swalef pensioenjuristen en academie Onderwerp: IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie Nieuwsbericht 2 van 4 In werking! Op 13 januari 2019 is de

Nadere informatie

Memo. Van TKP. Kenmerk. Datum 15 juni Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II. Aantal pagina s 7 1/7

Memo. Van TKP. Kenmerk. Datum 15 juni Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II. Aantal pagina s 7 1/7 Van TKP Datum Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II Aantal pagina s 7 Inleiding Deze notitie gaat in op de informatieverplichtingen die voortvloeien uit de IORP II-richtlijn en het wetsvoorstel

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Betreft Advies standaardmodel vast-variabel pensioen

Betreft Advies standaardmodel vast-variabel pensioen Per post en per e-mail verstuurd Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Staatssecretaris J. Klijnsma Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG NeeSandtke - BruggemanA.P.VArjanneke Sandtke - BruggemanArjannekeAeSe-17071259

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2016 2017 34 674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017) A

Nadere informatie

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer )

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer ) UPDATE: Pensioenbericht 10 februari 2016 Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer 34.344) Dit is de meest recente actualisering van ons

Nadere informatie

1. In het eerste en tweede lid wordt schriftelijk vervangen door: schriftelijk of elektronisch.

1. In het eerste en tweede lid wordt schriftelijk vervangen door: schriftelijk of elektronisch. CONCEPT Voorontwerp van het voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

1. In het opschrift wordt aan pensioengerechtigden bij pensioeningang vervangen door: voorafgaand aan de pensioeningang.

1. In het opschrift wordt aan pensioengerechtigden bij pensioeningang vervangen door: voorafgaand aan de pensioeningang. 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie) Nota van wijziging Het voorstel wordt

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 19 februari 2016 NIEUW VERNIEUWD ONGEWIJZIGD Vooraf VERNIEUWD 08 Payroll motie Hamer ONGEWIJZIGD 01 02 03 04 05 Toekomst pensioenstelsel Verbetering beschikbare

Nadere informatie

Ontwikkelingen in DC-landschap

Ontwikkelingen in DC-landschap Ontwikkelingen in DC-landschap KWPS seminar Finish op tijd Dirk de Wit / Patricia Zonneveld Amsterdam, 20 april 2017 Onze presentatie 1. Hoe ziet het DC-landschap eruit? 2. Recente ontwikkelingen in DC-landschap

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Nader rapport inzake het voorstel van wet Verzamelwet Pensioenen 2017

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Nader rapport inzake het voorstel van wet Verzamelwet Pensioenen 2017 STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9308 21 februari 2017 Advies Raad van State inzake het voorstel van wet Verzamelwet Pensioenen 2017 Nader Rapport 30 januari

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 15 december 2015 GEWIJZI Vooraf 08 Herziening IORP-richtlijn G 01 Toekomst pensioenstelsel 09 Payroll - motie Hamer G 02 03 04 05 Algemeen pensioenfonds

Nadere informatie

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte en enige andere besluiten in verband met de Wet variabele pensioenuitkering Op de voordracht van de Staatssecretaris

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 387 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 13 oktober 2017 De vaste commissie voor Sociale Zaken

Nadere informatie

34674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017)

34674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017) Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid datum 14 juni 2017 Betreffende wetsvoorstel: 34674

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 934 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op het financieel toezicht in verband met de implementatie

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

Op de voordracht van van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling vanwege wijziging van het inkooptarief voor nettopensioen Op de voordracht van van

Nadere informatie

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef Communicatieregels IORP II mr. Monica Swalef donderdag 14 november 2018 1 Samen werken aan een hoger niveau 2 Leeswijzer Deze presentatie is opgemaakt naar de laatste stand van zaken Pensioenontwikkelingen

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 14 september 2015 VERD VERD VERD VERD GEWIJZI Vooraf VERD VERD 08 VERD Herziening IORP-richtlijn VERD G 01 02 03 04 05 VERD Toekomst pensioenstelsel Algemeen

Nadere informatie

2513AA22. Effecten life cycle beleggen

2513AA22. Effecten life cycle beleggen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44

Nadere informatie

Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met de invoering van een algemeen pensioenfonds (Wet algemeen pensioenfonds)

Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met de invoering van een algemeen pensioenfonds (Wet algemeen pensioenfonds) 34 117 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met de invoering van een algemeen pensioenfonds (Wet algemeen pensioenfonds) Nota van wijziging Het voorstel van wet wordt als volgt

Nadere informatie

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg 17 december 2014 Pensioen Flash Onderwerpen van deze Pensioenflash: Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader aangenomen Wetsvoorstel versnelde verhoging AOW-leeftijd ingediend Wetsvoorstel pensioencommunicatie

Nadere informatie

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan

Nadere informatie

Nieuwsbericht. Datum: 10 december 2018 Swalef pensioenjuristen en academie. Medezeggenschap en pensioen

Nieuwsbericht. Datum: 10 december 2018 Swalef pensioenjuristen en academie. Medezeggenschap en pensioen Nieuwsbericht Datum: 10 december 2018 Van: Swalef pensioenjuristen en academie Onderwerp: Medezeggenschap en pensioen Inleiding Dit betreft een update van onze eerdere nieuwsberichten in verband met medezeggenschap

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 674 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de rechterlijke organisatie vanwege een aantal wijzigingen

Nadere informatie

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Vlak voor het kerst heeft staatssecretaris Klijnsma het Wetsvoorstel algemeen pensioenfonds naar de Tweede Kamer gestuurd. Onderstaande analyse van AZL biedt u een

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef Pensioenactualiteiten in vogelvlucht Monica Swalef Agenda Inleiding Algemeen Pensioenfonds Uitbreiding instemmingsrecht ondernemingsraad Wet verbeterde premieregeling Wet pensioencommunicatie Inleiding

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

Het wetsvoorstel is op 3 juli 2014 aangenomen door de Tweede Kamer. ChristenUnie, SGP, VVD, Van Vliet, D66, GroenLinks en PvdA stemden voor.

Het wetsvoorstel is op 3 juli 2014 aangenomen door de Tweede Kamer. ChristenUnie, SGP, VVD, Van Vliet, D66, GroenLinks en PvdA stemden voor. Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) datum 3 juli 2014 Betreffende wetsvoorstel:

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 390 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Aangenomen en overgenomen amendementen

Aangenomen en overgenomen amendementen Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid datum 19 juni 2015 Betreffende wetsvoorstel: 34117

Nadere informatie

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Het Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering (kortweg wetsvoorstel ) maakt voor deelnemers aan een premieovereenkomst

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Allianz Nederland. Waardeoverdracht uit dienst

Stichting Pensioenfonds Allianz Nederland. Waardeoverdracht uit dienst Stichting Pensioenfonds Allianz Nederland Waardeoverdracht uit dienst Inleiding... 3 1. Veranderen van baan en uw pensioen... 4 1.1. U treedt uit dienst... 4 1.2. Recht op waardeoverdracht... 4 1.3. Redenen

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 441 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELE- GENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Buizerdlaan. Waardeoverdracht uit dienst

Stichting Pensioenfonds Buizerdlaan. Waardeoverdracht uit dienst Stichting Pensioenfonds Buizerdlaan Waardeoverdracht uit dienst Inleiding... 3 1. Veranderen van baan en uw pensioen... 4 1.1. U treedt uit dienst... 4 1.2 Vervallen dekking partnerpensioen... 4 1.3 Recht

Nadere informatie

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren.

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren. Overzicht van het toepasselijke sociaal en arbeidsrecht, de informatievoorschriften en beleggingsrestricties die van toepassing zijn op Nederlandse pensioenregelingen die worden uitgevoerd door een pensioeninstelling

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2018 4 Besluit van 9 januari 2018 tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling vanwege wijziging

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

2513AA22. De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22. De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44

Nadere informatie

Nieuwsbericht 28 december 2017

Nieuwsbericht 28 december 2017 Nieuwsbericht 28 december 2017 Waardeoverdracht klein pensioen en (interne) collectieve waardeoverdracht Dit nieuwsbericht behandelt het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen, waarin ook bepalingen

Nadere informatie

34674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017)

34674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017) 34674 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten vanwege een aantal wijzigingen van pensioenwetgeving (Verzamelwet pensioenen 2017) NADERE MEMORIE VAN ANTWOORD 1. Inleiding De leden van de CDA-fractie,

Nadere informatie

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering Samenvatting Het conceptvoorstel Wet variabele pensioenuitkering kan een belangrijke verbetering van de huidige premieovereenkomst betekenen.

Nadere informatie

UW PENSIOEN BIJ SPUN. Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018

UW PENSIOEN BIJ SPUN. Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018 UW PENSIOEN BIJ SPUN Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018 Gezien op tv op 7 mei? Zwarte Zwanen schetst eenzijdig, negatief beeld

Nadere informatie

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur Actualiteiten pensioenen Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur 1. Algemeen 2. Rol OR 3. Pensioenregelingen Agenda 4. Fiscale wijzigingen 2015 (rol OR bij compensatiemaatregelen) 5. Pensioenuitvoerders

Nadere informatie

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer 7 oktober 2015 Diana Du4lh Programma Kort voorstellen Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering Ini4a4ef wetsvoorstel

Nadere informatie

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016 PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis 22 september 2016 Wat ik met u wil bespreken Wetgeving pensioencommunicatie Wetgeving verbeterde premieregeling Instemmingsrecht ondernemingsraden Korten

Nadere informatie

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017 Pensioen-Bijeenkomst 23 maart 2017 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers 10 minuten Financiële positie en beleid 10 minuten Pensioenregeling en keuzes 20 minuten Website en digitalisering 10

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 378 Wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de arbeidsvoorwaarde

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 259 Besluit van 24 juni 2015 tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de

Nadere informatie

Voorstel van wet houdende invoering van de Pensioenwet (Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet)

Voorstel van wet houdende invoering van de Pensioenwet (Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet) Voorstel van wet houdende invoering van de Pensioenwet (Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet) Allen die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten: Alzo Wij in overweging genomen hebben,

Nadere informatie

Sectorbrief VPL-regelingen

Sectorbrief VPL-regelingen Sectorbrief VPL-regelingen 1. Inleiding Bij de afschaffing van VUT en prepensioen hadden werkgevers en werknemers in 2006 en 2007 de mogelijkheid om arbeidsvoorwaardelijke afspraken te maken over extra

Nadere informatie

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur,

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur, De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds Handelsregister

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2017 451 Besluit van 16 november 2017, tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling en enige andere

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

uit dienstbetrekking voortvloeiende rechtsbetrekking tussen overheidswerkgever

uit dienstbetrekking voortvloeiende rechtsbetrekking tussen overheidswerkgever 2. Pensioenwet (PW) 2.1 Pensioenovereenkomst 1 ¾ Pensioenovereenkomst is ¾ hetgeen tussen werkgever en werknemer over pensioen is overeengekomen ¾ navolgende gelijkgestelde rechtsbetrekkingen uit dienstbetrekking

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland Human Resources Stichting Pensioenfonds Nederland Toelichting Witteveenkader II en nieuw Financieel Toetsingskader 30 september 2014 kantoor Amsterdam Identifier Presentatie Seminar DNB 28 en 30 mei 2013

Nadere informatie

Beleid bij collectieve waardeoverdracht

Beleid bij collectieve waardeoverdracht Beleid bij collectieve waardeoverdracht Voor een collectieve waardeoverdracht zijn geen wettelijke of gemeenschappelijke rekenregels, daarom stelt FNV Bondgenoten haar eigen uitgangspunten vast. FNV Bondgenoten

Nadere informatie

Versobering van de fiscale pensioenopbouw

Versobering van de fiscale pensioenopbouw Versobering van de fiscale pensioenopbouw 1. Hoofdlijnen van het wetsvoorstel Als het aan het kabinet ligt, dan wordt het Witteveenkader op drie manieren aangepast: verhoging van de pensioenrichtleeftijd,

Nadere informatie

P O S I T I O N P A P E R

P O S I T I O N P A P E R Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl P O S I T I O N P A P E R KvK Haaglanden

Nadere informatie

VERANTWOORDINGORGAAN

VERANTWOORDINGORGAAN VERANTWOORDINGORGAAN INHOUD Het verantwoordingsorgaan Governance Hoe past het verantwoordingsorgaan daarin? Besturen van pensioenfondsen en FNV Hoe past een verantwoordingsorgaan daarin? Relatie FNV en

Nadere informatie

Toelichting Wet verbeterde premieregeling

Toelichting Wet verbeterde premieregeling Toelichting Wet verbeterde premieregeling Inleiding De Wet verbeterde premieregeling is op 14 juni 2016 aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wet maakt het mogelijk om een pensioenkapitaal na pensioeningang

Nadere informatie

Aangenomen en overgenomen amendementen

Aangenomen en overgenomen amendementen Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid datum 10 maart 2016 Betreffende wetsvoorstel: 34255

Nadere informatie

1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek

1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek Kabinetsbrief vernieuwing pensioenstelsel: gevolgen voor werkgevers en ondernemingsraden? Op 1 februari jl. presenteerde Minister Koolmees een Kabinetsbrief over de vernieuwing van het pensioenstelsel.

Nadere informatie

Gids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen

Gids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen Gids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen Inhoudsopgave Voorwoord 5 1. Medezeggenschap bij pensioen 6 2. Bij wie ligt de medezeggenschap? 8 2.1 Grote ondernemingen:

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Presentatie voor het Platform Deelnemersraden Drs. Harrie J.P. Penders 12 april 2013 Leerdoelen inzicht bieden in het wetsvoorstel (sheet 3 24) inzicht bieden in

Nadere informatie

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 Inleiding Zoals bekend treedt de Wet versterking bestuur pensioenfonds op 1 juli 2014 in werking. Deze wet leidt tot aanpassing

Nadere informatie

Nieuwsbericht 27 maart 2018

Nieuwsbericht 27 maart 2018 Nieuwsbericht 27 maart 2018 Dit is de meest recente actualisering van ons eerdere nieuwsbericht over het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen van 28 december 2017. Waardeoverdracht klein pensioen

Nadere informatie

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de Wet pensioencommunicatie Op de voordracht van de Staatssecretaris

Nadere informatie

2) Waarom heeft SNP i.l. gekozen voor aansluiting bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor de landbouw (hierna: BPL Pensioen) gekozen?

2) Waarom heeft SNP i.l. gekozen voor aansluiting bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor de landbouw (hierna: BPL Pensioen) gekozen? Vragen en antwoorden naar aanleiding van de gestelde vragen tijdens de Informatiebijeenkomsten van Stichting Norit Pensioenfonds in liquidatie d.d. 26 en 27 september 2018 Algemeen 1) Wat is de overweging

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Naar een nieuw pensioencontract

Naar een nieuw pensioencontract Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Pensioenbijeenkomst werkgevers, Utrecht, 31 mei 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 2015-2016 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr... VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld. 2016 Binnen de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Pensioenfonds DSM Nederland

Pensioenfonds DSM Nederland Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1 RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen

Nadere informatie

De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer

De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer 23 november 2014 JO/KMOL/MVE/2014.227 Betreft: Wetsvoorstel aanpassing Financieel Toetsingskader ('het Wetsvoorstel') Geachte

Nadere informatie