Symposium Ecologie in de Praktijk 2016 Marcel Schillemans, Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens

Transcriptie

1 Hopping detectors Symposium Ecologie in de Praktijk 2016 Marcel Schillemans, Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens

2 Hopping detectors: het idee Automatische opnames van vleermuizen, de detector De detector wordt door mensen doorgegeven of gericht korte tijd ingezet op locaties, het hoppen Dataverwerking door Zoogdiervereniging en/of vrijwilligers Determinatie opnames Eric Jansen, Hans Hollander en Herman Limpens Data analyse Eric Jansen en Marcel Schillemans Doel: op eenvoudige wijze ecologische data verzamelen door mensen én mensen enthousiast maken voor vleermuizen

3 Utrecht ( hoppingdetectors) Twee batloggers, hoppend door het westelijk en oostelijk deel (196 nachten in tuinen, 13 nachten in parken, 73 tuinen).

4 Resultaten Utrecht: activiteit Bijna 95% van de passages is gewone dwergvleermuis, gevolgd door ruige dwergvleermuis, rosse vleermuis, laatvlieger en watervleermuis Percentage passages in tuinen Gewone dwergvleermuis Ruige dwergvleermuis Laatvlieger Rosse vleermuis Foto: Bernadette van Noort 2-kleurige vleermuis Verzamelgroep 1 Kleine dwergvleermuis Dwergvleermuis onbekend Gewone grootoorvleermuis

5 Resultaten Utrecht: activiteit Bijna 93% van de passages is gewone dwergvleermuis, gevolgd door ruige dwergvleermuis, rosse vleermuis en watervleermuis Kleine dwergvleermuis afwezig (najaar?) Percentage passages in parken Gewone dwergvleermuis Ruige dwergvleermuis Laatvlieger Rosse vleermuis Bosvleermuis 2-kleurige vleermuis Verzamelgroep 1 Dwergvleermuis onbekend Gewone grootoorvleermuis Foto: Bernadette van Noort Meervleermuis Watervleermuis Baardvleermuis Myotis onbekend

6

7 Aantal nachten Resultaten Utrecht Verdeling activiteit over locaties en nachten is niet hetzelfde voor alle soorten 80 Verdeling aantal passages over de nachten Gewone dwergvleermuis Ruige dwergvleermuis Laatvlieger Rosse vleermuis >999 Aantal passages/nacht

8 Baardvleermuis: foto Bernadette van Noort Wageningen 25 tuinen, 57 nachten Over de gehele periode: bijna 90% van de passages is gewone dwergvleermuis, gevolgd door ruige dwergvleermuis, rosse vleermuis en laatvlieger Kleine dwergvleermuis, bosvleermuis twee-kleurige vleermuis, watervleermuis, gewone grootoorvleermuis en baardvleermuis: slechts enkele passages Percentage passages in tuinen Resultaten tot nu toe? Gewone dwergvleermuis Ruige dwergvleermuis Laatvlieger Rosse vleermuis Tweekleurige vleermuis Verzamelgroep E/V/N Kleine dwergvleermuis Dwerpvleermuis spec Gewone grootoorvleermuis mdas Watervleermuis Baardvleermuis Myotis onbekend Bosvleermuis

9 Resultaten Utrecht, Wageningen Ook soorten die slechts even voorbij komen worden opgepikt gewone grootoorvleermuis, tweekleurige vleermuis, meervleermuis, kleine dwergvleermuis, bosvleermuis en baardvleermuis Ppip Pnat Es Nnoc Vmur Verzamel - groep 1 Ppyg Pspec Paur Mdas Mdaub Mmyst Mspec Nleis Totaal Utrecht ,137 3,08 0,395 0,754 0,082 0,675 0,081 0,16 0,001 0,002 0,626 0,009 0, Wageningen ,117 6,358 0,991 2,973 0,087 2,162 0,058 0,093 0, ,017 0,012 0,017 0,

10 Belangrijke kenmerken van de stad voor vleermuizen: Utrecht Lisa Höcker, 2015 Habitat use of bats in urbanized landscape Is activiteit gecorreleerd aan groot- aantal parameters van de stad op verschillende schaalgrootte? Bomen, bebost gebied, open land, privé grond belangrijkste parameters op kleine schaal en open land wordt belangrijker op grotere schaal 100 meter 250 meter Laatvlieger Bebost gebied, bomen Bomen Rosse vleermuis Gebouw (-), privé grond (-), bebost gebied, open land Privé grond (-), open land, bomen

11 Stedelijk centrumgebied Statig wonen ( ) Vroeg naoorlogse woningbouw ( ) Laagbouwwijken ( ) Laat 20e eeuwse gezinsbuurten kantoren buitengebied Stedelijk centrumgebied Statig wonen ( ) Vroeg naoorlogse woningbouw ( ) Laagbouwwijken ( ) Laat 20e eeuwse gezinsbuurten kantoren buitengebied Stedelijk centrumgebied Statig wonen ( ) Vroeg naoorlogse woningbouw ( ) Laagbouwwijken ( ) Laat 20e eeuwse gezinsbuurten kantoren buitengebied Belangrijke kenmerken van de stad voor vleermuizen: Wageningen std Ppip std Pnat std Eser Laatvlieger: hoe ouder de wijk hoe meer gebruikt? Gewone dwergvleermuis: geen relatie met leeftijd wijk? Ruige dwergvleermuis: buitengebied en wijken na 1978 groen?

12 Aantal passages Seizoen Seizoensaspect, batlogger meerdere keren in seizoen op dezelfde plek Kleine dwergvleermuis met name actief in voorjaar? Poelhekkestraat laatvlieger Ruige dwergvleermuis actiefst in voorjaar? rosse vleermuis tweekleurige vleermuis laatvlieger/rosse-/bos- /tweekleurige vleermuis ruige dwergvleermuis gewone dwergvleermuis

13 Seizoen Seizoen

14 Seizoen Lisa Höcker, 2015 Habitat use of bats in urbanized landscape Effect van periode op correlatie met parameters? A: mei-juni, B: juli-augustus en C: septemberoktober Rosse vleermuis open land/bebost gebied water en urban bebost gebied

15 Toekomst/Conclusie Zeldzame en/of sporadisch aanwezige soorten opgemerkt Relatieve activiteit objectief te bepalen en te vergelijken Meer inzicht in urbane ecologie/fenologie van soorten stadsplanning en ontwìkkeling, beter plannen van onderzoek bescherming Meerdere gemeentes onderling vergelijken/ dataverzameling (URBANE) CITIZEN SCIENCE VOOR VLEERMUIZEN ONDER HANDBEREIK De geluidsval voor vleermuizen?

16