VERRASSEND PERSPECTIEF
|
|
- Erik van der Woude
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VERRASSEND PERSPECTIEF Ideeën over mens en cultuur JOHAN HUIZINGA HOMO LUDENS
2 Gevaarlijk spel spelen Het politieke spel Kat-en-muis spel Liefdesspel Verleidingsspel Scramble for Africa De race om het Witte Huis Economisch spel Advocaat van de duivel spelen Openkaart spelen Stommetje spelen Tegenspel bieden De vermoorde onschuld spelen De zwartepiet doorspelen De eerste viool spelen Hoog spel spelen Iemand de bal doorspelen Iemand in de kaart spelen Leentjebuur spelen Mooi weer spelen Met vuur spelen Onder één hoedje spelen Niet om de knikkers maar om het spel
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18 Jean-Léon Gérôme, Pollice Verso (1872)
19
20 Zujerleech Het Laagland / Laagland Theater
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45 Toen wij mensen een plaats te verdienen (26)
46 Wat is nu eigenlijk zijn hoedanigheid (30)
47 Wij spelen, en weten, dat wij spelen, dus wij zijn meer dan enkel redelijke wezens, want het spel is onredelijk (31)
48
49 1. geen noodzaak, men kan het ook laten Het spel kan te allen tijde worden uitgesteld of achterwege blijven. Het wordt niet opgelegd door fysieke nood, nog minder door morele plicht. Het is geen taak. Het wordt gedaan in de vrije tijd. Eerst secundair, doordat het spel cultuurfunctie wordt, raken de begrippen van moeten, taak en plicht eraan verbonden 2. afgebakend in tijd en ruimte Het spel zondert zich van het gewone leven af in plaats en duur Het spel is letterlijk en figuurlijk begrensd. Het heeft zijn verloop en zijn zin in zichzelf
50 3. spel staat buiten het gewone leven Spel is niet het gewone of eigenlijke leven. Het is een uittreden daaruit in een tijdelijke sfeer van activiteit met een eigen strekking Alleen maar ter ontspanning? Geen serieuze activiteit? Spel kan behoorlijk menens zijn en ernstig worden genomen Het is onmisbaar voor het individu, als biologische functie, en het is onmisbaar voor de gemeenschap om de zin die het inhoudt, om zijn betekenis, zijn uitdrukkingswaarde, om de geestelijke en sociale verbindingen, die het schept, kortom als cultuurfunctie
51 4. de regels van het spel Ieder spel heeft zijn regels. Zij bepalen wat er binnen de tijdelijke wereld, die het heeft afgebakend, gelden zal. De regels van het spel zijn volstrekt bindend en onbetwijfelbaar Spel is dus een illusie, een gespeelde werkelijkheid 5. een volmaakte wereld Binnen de speelruimte heerste een eigen en volstrekte orde. (Het spel) schept orde, het is orde. Het verwezenlijkt in de onvolmaakte wereld en het verwarde leven een tijdelijke, beperkte volmaaktheid ( ) Het spel bindt en verlost. Het boeit, het bant, dat wil zeggen betovert
52
53
54
55 6. spanning Onder de kwalificaties die op het spel van toepassing zijn, noemden wij die van spanning. Dit element van spanning neemt er zelfs een zeer bijzondere en gewichtige plaats in. Spanning wil zeggen onzekerheid, kans. Er is een streven gaande naar ontspanning. Er moet iets lukken, met zekere inspanning In die spanning wordt de kracht van de speler op de proef gesteld: zijn lichaamskracht, zijn volharding, zijn vindingrijkheid, zijn moed, zijn uithoudingsvermogen, en tegelijk zijn geestelijke kracht, inzover hij, bij al zijn vurig verlangen om het spel te winnen, zich binnen de perken van het geoorloofde moet houden, die het spel voorschrijft
56
57 7. spelgemeenschap De spelgemeenschap heeft een algemene neiging, blijvend te worden, ook als het spel is afgelopen
58
59 7. spelgemeenschap - groepsvormend karakter, identiteit - het gewone leven wordt tijdelijk opzijgeschoven De tijdelijke opheffing van het gewone gemeenschapsleven ter wille van een groot en heilig spelseizoen is in talrijke sporen ook in voortgeschreden culturen terug te vinden. Alles wat saturnaliën of carnavalszeden betreft, behoort daartoe
60
61 7. spelgemeenschap - vermommingen & maskerade De vermomde of gemaskerde speelt een ander wezen. Hij is een ander wezen! Kinderlijke schrik, uitgelaten vermaak, heilige ritus en mystische verbeelding gaan in alles wat masker en vermomming is onoplosbaar dooreen
62 De functies van het spel: - het is een kamp om iets - het spel is een vertoning van iets
63 Het spel is een kamp om iets: De antithetische en agonistische basis der cultuur is in het spel, dat ouder en oorspronkelijker is dan alle cultuur, gegeven Het is niet een uit strijd tot spel geweest, ook niet een uit spel tot strijd, maar een in wedijverend spel tot cultuur
64 Strijd is de vader van alle dingen Herakleitos (ca v. chr.)
65 Strijd (Herakleitos) dialectiek (Hegel, Marx)
66
67 Men moet ernst besteden aan wat ernstig is en niet andersom. Uit de aard van de dingen is God allen gezegende ernst waardig. De mens echter is gemaakt om een speeltuig van God te zijn, en dat is wezenlijk het beste aan hem. Dus moet hij, dien aard volgende en de schoonste spelen spelende, het leven (op deze wijze) doorbrengen Als dan spel het ernstigste is, - dan moet het leven worden doorgebracht zekere spelen spelend met offeren, zingen en dansen, om de goden gunstig te stemmen en in den strijd te winnen
68 Het spel is een vertoning van iets : Wij raken hier aan de grondslagen der godsdienstwetenschap, aan de vraag naar het wezen van cultus, ritus en mysterie De heilige vertoning is meer dan een schijnbare verwezenlijking, meer ook dan een symbolische verwezenlijking, zij is een mystische verwezenlijking Het spel als heilige viering, de heilige viering als spel Het woord vieren centrale mysterie (49)
69 Het spel-element der cultuur niet het spel neemt in de cultuur een hele belangrijke plaats in niet cultuur komt voort uit het spel (soort van culturele evolutie) Cultuur komt op in spelvorm, cultuur wordt aanvankelijk gespeeld
70 Cultuur begint niet als spel en niet uit spel, maar in spel
71 Aard en betekenis van het spel als cultuurverschijnsel Conceptie en uitdrukking van het begrip spel in de taal Spel en wedijver als cultuurscheppende functie Spel en rechtspraak Spel en krijg Spel en wijsheid Spel en poëzie De functie der verbeelding Spelvormen der wijsbegeerte Spelvormen der kunst Beschavingen en tijdperken sub specie ludi Het spel-element der hedendaagse cultuur
72
73 Homo ludens Proeve eener bepaling van het spelelement der cultuur
74
75
76
77 E.H. Gombrich George Steiner Umberto Eco
78
79
80
81
82 Scène uit Door de bank genomen van De Verleiders. Een moderne Lopakhin.
Bewegingsonderwijs en spel: de eerste stappen in de virtuele werkelijkheid
Bewegingsonderwijs en spel: de eerste stappen in de virtuele werkelijkheid Diny van der Aalsvoort Er wordt veel gespeeld in de gehele basisschoolperiode. Bewegen vormt daarbij een belangrijk onderdeel.
Nadere informatieRECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN
Wim Weymans RECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN Filosofische perspectieven Recht en samenleving anders bekeken Filosofische perspectieven Wim Weymans Acco Leuven / Den Haag Verantwoording 13 Inleiding 17
Nadere informatieZie de mens! Homo sapiens. Zorg om betekenis. Jaarcongres Reliëf 11 maart 2016
Zie de mens! Zorg om betekenis Jaarcongres Reliëf 11 maart 2016 Prof Dr Carlo Leget www.zorgethiek.nu Homo sapiens De mens (wetenschappelijke naam: Homo sapiens) is een tweevoetige primatensoort uit de
Nadere informatieSpelend naar de finish
Els van Noorduyn is oud-topsporter en coacht organisaties die het ánders, en vooral béter, willen doen. Daarnaast doet ze onderzoek naar de wijze waarop individuele fysieke, mentale en cognitieve kennis
Nadere informatieBeginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980
Beginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980 Noot van de editor De beginselprogramma's zijn gescand, en zover nodig gecorrigeerd. Hierdoor is het mogelijk dat de tekst niet meer
Nadere informatieFijngevoeligheid in contact met vluchtelingen. Interculturele communicatie vraagt veel. Gave biedt hiervoor trainingen.
al de christenen die gastvrije contacten hebben met vluchtelingen in Nederland. de moed en volharding van vluchtelingen om in Nederland hun plek te verkrijgen. de inspiratie en training die Gave biedt
Nadere informatieDescartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)
Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek
Nadere informatieDe Dans van Seksualiteit en Spiritualiteit Johan Muijtjens M.Sc. 1
De Dans van Seksualiteit en Spiritualiteit De Dans van Seksualiteit en Spiritualiteit Johan Muijtjens M.Sc. 1 Twee-Eenheid In de dans van twee personen ontwikkelt zich een twee-eenheid eenheid: er zijn
Nadere informatieGeloven in Scholen met de Bijbel
Geloven in Scholen met de Bijbel Inleiding Wij willen in onze scholen samenwerken met Gereformeerde Scholen zijn opgericht door ouders vanuit christenen die, net als wij, willen leven naar de Gereformeerde
Nadere informatieVisie op kinderen en volwassenen met psychische klachten: Grote mensen zijn net kinderen, liever niet andersom
Viki s View Viki s View is een methodiek die ontwikkeld is vanuit de orthopedagogiek. De benadering is klachtgericht en de therapie richt zich op het terug in balans brengen van mensen die zichzelf zijn
Nadere informatieToespraken van koning Boudewijn en premier Lumumba op de onafhankelijkheidsdag van Congo op 30 juni 1960.
Toespraken van koning Boudewijn en premier Lumumba op de onafhankelijkheidsdag van Congo op 30 juni 1960. Vergelijk deze punten en geef er uitleg bij: a. Hoe is de dekolonisatie er gekomen? b. Was er sprake
Nadere informatieHUIZINGA'S HOMO LUDENS HERLEZEN
145 HUIZINGA'S HOMO LUDENS HERLEZEN Sabine Alexander Met enige schroom gaf Johan Huizinga in 1938 zijn Homo Ludens (1) 'aan de openbaarheid' prijs, zich bewust van het vaak vage spoor in het onmetelijke
Nadere informatieKEN JE BIJBEL. Een introductie in bijbel lezen
KEN JE BIJBEL Een introductie in bijbel lezen Lezen als Volgen Mat. 22:37-40 Één van de hoofddoelen van de Bijbel is om een liefdevolle relatie met God te onderhouden Gods woord staat centraal in het leven
Nadere informatieIdentiteit. Παση = pasei = Alle, elke
Identiteit Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die ons in de hemelsferen, in Christus, met talrijke geestelijke zegeningen heeft gezegend. (Ef. 1: 3 NBV) Gezegend zij de God en Vader
Nadere informatieWoordenlijst Het oog in de storm
Woordenlijst Het oog in de storm Hoofdstuk 7 absolutisme een situatie waarbij een bepaalde persoon of groep het volstrekte gezag heeft, en geen ruimte is voor andere ideeën. amusement vermaak animal rationale
Nadere informatieSOAKEN. Thema s N i e u w L e v e n M a a s tri ch t. Rust vinden bij degene die werkelijke rust geeft. S u btitel
Thema s N i e u w L e v e n M a a s tri ch t SOAKEN Rust vinden bij degene die werkelijke rust geeft Soms ben je zo druk met rennen en vliegen voor Hem. En natuurlijk weet je dat het zijn veel belangrijker
Nadere informatie1 Johannes. - Kringleiderhandeleiding -
1 Johannes - Kringleiderhandeleiding - Beste kringleider, Hieronder vind je per hoofdstuk een aantal aanvullende gedachten bij het kringmateriaal over 1 Johannes. Met name wordt beschreven wat het doel
Nadere informatieKEN JE BIJBEL. Een introductie in bijbel lezen
KEN JE BIJBEL Een introductie in bijbel lezen Lezen als Volgen Mat. 22:37-40 Één van de hoofddoelen van de Bijbel is om een liefdevolle relatie met God te onderhouden Gods woord staat centraal in het leven
Nadere informatie4.1. Bestaansvragen stellen Bestaansvragen stellen
Bijzonder procesdoel 4: Exploreren, verkennen en integreren van de zingeving van de wereld, de mens, de anderen, de natuur (wetenschap, literatuur, kunsten, religies) Eerste leerjaar B Beroepsvoorbereidend
Nadere informatieUit God geboren. Weekoverweging. Kerstgeloof is geloof in de goddelijkheid van de mens
WEEK 51 1 Weekoverweging Kerstgeloof is geloof in de goddelijkheid van de mens Uit God geboren Je hebt groot gelijk als je niet gelooft, dat Jezus is voortgekomen uit geestelijk zaad. Waarom zo moeilijk
Nadere informatieaanroeping van de Geest-, Door de Geest is Hij aanwezig, is Hij bezig in het brood en in de wijn,
Dienstnummer: 1259 zondag: 8 e zondag van de herfst datum: 12-11-2017 plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): 1 Korintiërs 10:16-17; Johannes 6:51-57 liederen: ps 25:2,4; Weerklank
Nadere informatieHomo ludens. Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur
Homo ludens. Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur Johan Huizinga editie L. Brummel et al. bron, in: Johan Huizinga, Verzamelde werken V. Cultuurgeschiedenis III (ed. L. Brummel et al.).
Nadere informatieReligie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief
Religie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief - Het christelijke belemmert de politiek niet, maar maakt haar juist mogelijk en waardevol - Pieter Jan Dijkman Vereniging voor Wijsbegeerte
Nadere informatieVan Bethlehem tot Golgotha
Van Bethlehem tot Golgotha Het Mysterie van Inwijding Esoterische Begrippen Elly Lichtenberg De Bijbel, een mystiek verhaal of..? Deel I De Bijbel: een mystiek verhaal of..? Is het evangelieverhaal juist?
Nadere informatieDe Bijbel open 2013 47 (30-11)
1 De Bijbel open 2013 47 (30-11) Zie, hij bidt. Dat lezen we in Hand. 9 over Paulus. Zie hij bidt., het wordt verteld na zijn bekering op de weg naar Damascus. En het wordt gezegd alsof het iets heel bijzonders
Nadere informatieHOF VAN VERANDERING. Wij, verandermanager en theatermaker, presenteren een uniek concept voor snelle en effectieve verandering
HOF VAN VERANDERING Wij, verandermanager en theatermaker, presenteren een uniek concept voor snelle en effectieve verandering Onze methode is bloedstollend serieus én speels. Effectieve rechtbankelementen
Nadere informatiePastoraat wat is dat?
Pastoraat wat is dat? Eigenlijk best een lastige vraag! Pastoraat daar zijn heel veel dikke boeken over geschreven. Maar na het lezen weet je het soms nog niet!? Daarom mogen jullie een paar minuten daar
Nadere informatieUNIVERSELE VERKLARING VAN DE WARE NATUUR VAN DE MENS
UNIVERSELE VERKLARING VAN DE WARE NATUUR VAN DE MENS PREAMBULE Overwegende dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens uit 1948 in feite een verklaring is van Verlichting, van het hoogste dat
Nadere informatie6. Religie in de voorziening. a. Bezinnen en bidden. 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap
6. Religie in de voorziening 1 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap 2. Vieren aangepast aan de geloofsgroeifasen 3. Enkele praktische voorbeelden 4. Een volledige viering 1. Bidden
Nadere informatie21 januari uur RP Heij orgel: Harry Kroeske schriftlezing: Roel Hagg
21 januari 2018 17.00 uur RP Heij orgel: Harry Kroeske schriftlezing: Roel Hagg votum en groet GK psalm 103,1 Zegen mijn ziel, de grote naam des Heren gebed L Ef 1,3-14 GK gezang 92,1-3 Nu triomfeert de
Nadere informatieCircus Tico. Brochure 2010
Circus Tico Brochure 2010 Overzicht Aanbod Vormingen Jeugdwerk en werkveld Kampen Initiaties Circusstage Combi Kampen Straattheater Initiatie Technieken Circus Overal Circusspel Specifieke Initiaties Kleuterinitiatie
Nadere informatieMUSLINKED BRINGING TALENTS TOGETHER
MUSLINKED BRINGING TALENTS TOGETHER 1 CULTUUR EN LITERATUUR ZIJN ALTIJD EEN AFSPIEGELING VAN DE SAMENLEVING GEWEEST. De samenleving was altijd al afgespiegeld in de kunst en literatuur. Zoals hendrik conscience
Nadere informatieVALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg. een populair recept
VALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg een populair recept een maatschappelijk probleem add some learning opgelost! deze bijdrage een perspectief
Nadere informatieDemocratie als cultus
SUB Hamburg A/570762 Marin Terpstra Democratie als cultus Over politiek en religie BOOM AMSTERDAM IN HOUD Voorwoord 9 Hoofdstuk 1 De democratie en het probleem van de theolo^ia politikê. Varro, Augustinus,
Nadere informatieLeer-van-de-kerk-dienst. Uitverkiezing. Uitverkoren?
Uitverkoren? Daarom moet deze leer ook nu op de juiste tijd en plaats onderwezen worden in Gods kerk - want juist aan haar is zij toevertrouwd met onderscheidingsvermogen, eerbiedig en heilig, zonder
Nadere informatieverwoording inhoud + vorm + functie 3 CA: verwoording eigen mening 3 Datum: verwerking recensie 1 Paraaf docent Titel voorstelling:
CKV THEATER CKV Verslag Culturele Activiteit Theater / Cabaret Naam:. Klas:. Toegangsbewijs: geldig / ongeldig (ln te vullen door je CKV-docent) verwoording inhoud + vorm + functie 3 CA: verwoording eigen
Nadere informatieDe Bijbel open (01-12)
1 De Bijbel open 2012 47 (01-12) In de komende adventsweken staan we stil bij vier personen uit Hebr. 11. Het gaat om Henoch, Noach, Abraham en om Mozes. In het leven van deze mensen in het OT wordt iets
Nadere informatieEindexamen vwo filosofie II
Opgave 2 Leven vanuit vrije wil 7 maximumscore 3 een weergave van een overeenkomst tussen de Avatar-training en Sartre wat betreft de opvatting over vrijheid als zelfverwerkelijking: beiden lijken uit
Nadere informatie1. Met andere ogen. Wetenschap en levensbeschouwing. De wereld achter de feiten
1. Met andere ogen Wetenschap en levensbeschouwing De wereld achter de feiten Dit boek gaat over economie. Dat is de wetenschap die mensen bestudeert in hun streven naar welvaart. Het lijkt wel of economie
Nadere informatieIk groet het licht. De psalmen uit hun schaduw. Francien van de Beek
Ik groet het licht De psalmen uit hun schaduw Francien van de Beek Boek I, psalm 1-41, bevat voornamelijk psalmen waarin de worsteling die een mens doormaakt op velerlei wijze beschreven en/of bezongen
Nadere informatieGeloven in onderwijs
Geloven in onderwijs Wij willen in onze scholen samenwerken met christenen die, net als wij, willen leven naar Gods woord en zich in hun dagelijks handelen hierdoor willen laten leiden. De kern van Gods
Nadere informatieLiefhebben. Hoe kan ik de dag voor de ander mooier maken? Vorige week: De kerkdienst is het toetje!
Vorige week: De kerkdienst is het toetje! Liefhebben. Hoe kan ik de dag voor de ander mooier maken? Onze overeenkomst bij alle verschillen: Het bloed van Jezus bindt ons samen. Het Kruis à uitwisseling!
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2010 - II
Opgave 2 Religie in een wetenschappelijk universum 6 maximumscore 4 twee redenen om gevoel niet te volgen met betrekking tot ethiek voor Kant: a) rationaliteit van de categorische imperatief en b) afzien
Nadere informatieToelichting op de lezing uit 1 Tessalonicenzen 4 : 13-18
Toelichting op de lezing uit 1 Tessalonicenzen 4 : 13-18 De apostel Paulus onderhield tijdens zijn zendingsreizen per brief contact met de gemeenten die hij gesticht had. In die brieven ging hij in op
Nadere informatieGeluk & wijsheid. Zevende avond
Geluk & wijsheid Zevende avond Schoonheid Wat heet mooi? Het belang van het overbodige De postmoderne waarheid De filosoof en de waarheid Goochelen Wat heet mooi? Kun je precies beschrijven wat je raakt?
Nadere informatieEen hoop genavelstaar. Rijmcanon van de Oosterse wijsbegeerte
Een hoop genavelstaar Rijmcanon van de Oosterse wijsbegeerte Schrijver: Jaap van den Born Coverontwerp: Jaap van den Born ISBN: 9789461933676 Uitgegeven via: mijnbestseller.nl Print: Printforce, Alphen
Nadere informatieInleiding 11 Hans Alma & Adri Smaling
Inleiding 11 Hans Alma & Adri Smaling Referenties 15 Hoofdstuk 1. Zingeving en levens beschouwing: een conceptuele en thematische verkenning 17 Adri Smaling & Hans Alma 1. Wat kan onder zingeving worden
Nadere informatiesterven is verlost willen zijn van al het materiële waar we spijtig genoeg zo afhankelijk van zijn
Inleiding: " Als je zeker bent van die ander.... dan moet sterven mooi zijn een verlangen om opnieuw geboren te worden dan moet sterven bevrijdend zijn de eindstreep halen van je levensrit sterven is om
Nadere informatieFebruari Spelen. Gerrit Rietveld Academie. Voorheen Audiovisueel. Lot Hulshof
Februari 2012 Spelen Gerrit Rietveld Academie Voorheen Audiovisueel Lot Hulshof Inleiding Door de eeuwen heen zijn vele theorieën en oordelen ontstaan over de waarde en/of functie van kunst. We zijn nu
Nadere informatie4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1
4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1 4.1 Het prestige van de kerken De kerken zijn niet meer de gezaghebbende instanties van vroeger. Dat is niet alleen zo in Nederland. Zelfs in uitgesproken godsdienstige
Nadere informatieACCEPTATIE AUTONOMIE BESCHERMING BIEDEN COMFORTABEL LEVEN CREATIVITEIT DE KOST WINNEN DOELGERICHTHEID
ACCEPTATIE geaccepteerd worden zoals ik ben ACCURAATHEID precies zijn in mijn meningen en opvattingen ALLEEN ZIJN tijd en ruimte vinden om alleen te zijn AUTONOMIE zelfstandig en onafhankelijk zijn AVONTUUR
Nadere informatieGem : ZAL ER VOOR ONS ZIJN. Voorg.: Jezus die ons voorgaat, de Heilige Geest die onze reisgenoot is,
ORGELSPEL en LIED: NLB 536 2. De schepping die voor ons gesloten was ontsluit Gij weer, Gij opent onze ogen. O zoon van David, wees met ons bewogen, het vuur van bloed en ziel brandde tot as. 4. Gij onderhoudt
Nadere informatieHet gedeelte uit de profeet Jesaja dat in de kerstdienst gelezen wordt
Het gedeelte uit de profeet Jesaja dat in de kerstdienst gelezen wordt Jesaja 9:1-6 Het volk dat in duisternis wandelt, ziet een groot licht, over degenen die in het duistere land wonen, schijnt het helder;
Nadere informatieOrde van dienst voor de viering van zondag 24 juni 2018 Wijkgemeente Ambacht-Oost Bethelkerk Vlaardingen
1 Orde van dienst voor de viering van zondag 24 juni 2018 Wijkgemeente Ambacht-Oost Bethelkerk Vlaardingen Jobsteen in Skeikh Sa`ad, Syrië voorganger orgel : ds. Marjo C.A. Korpel : Guus Korpershoek 2
Nadere informatieDoel van Bijbelstudie
Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het
Nadere informatiezondag 10 juli 2016 Welkom in Het Centrum
zondag 10 juli 2016 Welkom in Het Centrum Voorganger: mvr. Gera den Dikken uit Wageningen Ouderling van dienst: Fenny Kollenstaart Organist: Jan Ebeltjes Dringende oproep: Vrijwilligers gevraagd voor het
Nadere informatieOns economische zelf. Over leven in een verdeelde wereld en hoe we samen ongedwongen naar huis kunnen gaan
Ons economische zelf Over leven in een verdeelde wereld en hoe we samen ongedwongen naar huis kunnen gaan Plaatjes invoegen Contrast tussen overvloed en gebrek Contrast tussen genieten van materie en uitbuiten
Nadere informatieJezus Christus is Heer over gemeente en wereld
Jezus Christus is Heer over gemeente en wereld Openbaring 1-5 de schrik van Openbaring waarom Openbaring rechtstreeks van Jezus Christus (1:1) moet spoedig gebeuren (1:1; 22:6; vgl. 22:10) (vgl: Ik kom
Nadere informatieNationale Sportherdenking 4 mei 2018 bij het Olympisch Stadion Raymon Blondel namens NOC*NSF. Dames en heren,
Nationale Sportherdenking 4 mei 2018 bij het Olympisch Stadion Raymon Blondel namens NOC*NSF Dames en heren, Opnieuw zijn wij bijeengekomen bij het Olympisch Stadion en bij het beeld van Prometheus. Ik
Nadere informatieOnze Vader. Amen. www.bisdomdenbosch.nl
Onze Vader Onze Vader Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel, Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schuld,
Nadere informatieMateriaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7
Materiaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7 1. Ouderbrief 2. Kleurplaat bed, kern les 1 3. Dag ster, grote ster, afronding les 4 4. Jezus wordt geboren, extra, les 4 Beste ouders, Licht speelt een grote
Nadere informatieOnthullingen van Kennis
Onthullingen van Kennis Caleidoscoop van Kennis Facetten verschuiven door tijd Vorm en structuur doemen op Gestalte gegeven door Kennis Patronen behouden het ritme De potentie van het punt Hoofdstuk 2
Nadere informatieNieuwsbrief. Nr. 55. maart 2017
Goed Nieuwsbrief Nr. maart 2017 De Goed Nieuwsbrief is een uitgave van Roelof Tichelaar en heeft als doelstelling: - de verspreiding van christelijke spiritualiteit - het informeren over geestelijke hulpverlening
Nadere informatieEen les uit de geschiedenis 10 Broeders en zusters, in dit verband wil ik u herinneren aan wat onze voorouders hebben meegemaakt. Zij werden allemaal
Een les uit de geschiedenis 10 Broeders en zusters, in dit verband wil ik u herinneren aan wat onze voorouders hebben meegemaakt. Zij werden allemaal door de wolk van God geleid en liepen dwars door de
Nadere informatieLevende stenen. Wijkgemeente-avond Meentkerk
Levende stenen Wijkgemeente-avond Meentkerk 1 Petrus 2: 1-5 1. Leg dan af alle slechtheid, alle bedrog, huichelarij, afgunst en alle kwaadsprekerij. 2. En verlang vurig, als pasgeboren kinderen, naar de
Nadere informatieDankwoord 11 Woord vooraf 13. Hoofdstuk 1 Artistieke creativiteit 19
Dankwoord 11 Woord vooraf 13 Hoofdstuk 1 Artistieke creativiteit 19 Makers en doeners 21 De verschillen tussen wetenschap, vormgeving en kunst 22 Het scheppingsproces als eenheid 23 Materiële werkelijkheid
Nadere informatieZEGENING MET ZALVING ALS KRACHTMOMENT
ZEGENING MET ZALVING ALS KRACHTMOMENT Zorg dragen voor elkaar behoort tot het meest menselijke van ons bestaan. Zorg dragen voor elkaar behoort tot het wezen van ons christen-zijn. 1 Harpmuziek (blijvend
Nadere informatieDE VISIE VAN LARRY CRABB OP CHRISTELIJKE COUNSELING VANUIT HET
DE VISIE VAN LARRY CRABB OP CHRISTELIJKE COUNSELING VANUIT HET NIEUWE VERBOND Jef De Vriese Tijdens de conferentie van de AACC (American Association of Christian Counselors) in november 1997, gaf Larry
Nadere informatieDe exodus. Foto s van het materiaal
De exodus Focus van dit verhaal De focus van dit verhaal ligt bij de uittocht van het volk van God (Exodus 11:1 15:21). Het verhaal is één van de heilige verhalen en behoort tot de kernpresentatie. Lesdoelen
Nadere informatieEVANGELIE. hoogfeest christus koning. Bidden met het Evangelie. Bidden met dit Evangelie: zie achterzijde
Bidden met dit Evangelie: zie achterzijde EVANGELIE hoogfeest christus koning I MATTEÜS 25:31-46 n die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: Wan neer de Mensenzoon komt in zijn heerlijkheid en vergezeld
Nadere informatieFeest van het Koninkrijk
Feest van het Koninkrijk H and -out 1 e t h ema - a v o n d IN GODS AANWEZIGHEID Tijd voor gebed Neem de tijd om stil te worden door een moment van stilte te nemen voor je het gebed als opening van de
Nadere informatieLevende stenen. Lezen: 1 Petrus 2:1-5
Levende stenen In het NT wordt de gemeente vergeleken met verschillende zaken: een huis, een kudde, een tempel, een lichaam. Als de gemeente vergeleken wordt met een huis, dan wordt er gezegd dat dat huis
Nadere informatieEgo, Schaduw, Zelf volgens Jung Bram Moerland
Ego, Schaduw, Zelf volgens Jung Bram Moerland Carl Jung was degeen die het begrip 'schaduw' in de psychologie introduceerde. Hij gaf daaraan een bijzondere betekenis: het verborgen ware zelf. Dat ware
Nadere informatieJeugdafdeling Nevelo. Mini`s, F en E
Jeugdafdeling Nevelo Mini`s, F en E 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding blz. 3 2. Handige tips voor trainers blz. 4 3. Verklaring tekens blz. 5 4. Warming up blz. 6 5. Mikken en scoren a. Spekkie spel blz. 9
Nadere informatieDE OMSCHRIJVING VAN AA.
DE OMSCHRIJVING VAN AA. "Anonieme Alcoholisten" is een gemeenschap van mannen en vrouwen die hun ervaring, kracht en hoop met elkaar delen om hun gemeenschappelijk probleem op te lossen en anderen te helpen
Nadere informatieProjectinformatie ALICE IN WONDERLAND. Groep 7-8 Theatervoorstelling Primair Onderwijs
Projectinformatie ALICE IN WONDERLAND Groep 7-8 Theatervoorstelling Primair Onderwijs BESTE LEERKRACHT Graag informeren wij u over het project Alice in Wonderland van MAAS theater en dans waaraan uw school
Nadere informatieKromrecht. een klachtenbundel. ongerechtigheid in de rechtspraak & het morele verval van de advocatuur
Kromrecht een klachtenbundel ongerechtigheid in de rechtspraak & het morele verval van de advocatuur Kromrecht draait om de volgende vragen... Zijn alle advocaten rechtschapen en financieel bescheiden,
Nadere informatieGebedsdienst dinsdag 18 oktober 1988 Thema: Zij die kan luisteren. Openingswoord
Gebedsdienst dinsdag 18 oktober 1988 Thema: Zij die kan luisteren Openingslied 206 Danken wij God Openingswoord In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen. Welkom aan u allen. De plaats
Nadere informatieGeloven in Scholen met de Bijbel
Geloven in Scholen met de Bijbel Inleiding Wij willen in onze scholen samenwerken met Gereformeerde Scholen zijn opgericht door ouders vanuit christenen die, net als wij, willen leven naar de Gereformeerde
Nadere informatieGod schiep de mens - Adam
In de twee vorige studies werd besproken hoe God de hemel 1 en de aarde 2 schiep. Tijdens de zesde dag van de schepping zei God: Laat Ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis, (Genesis 1:26)
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieReciprociteit in de zorg voor Ouderen
Reciprociteit in de zorg voor Ouderen Congres Ouderenpsychiatrie Leuven, 24 oktober 2013 Prof. Toon Vandevelde Hoger Instituut voor Wijsbegeerte KULeuven Mensbeeld Homo oeconomicus: mens streeft naar (maximeert?)
Nadere informatieGRONDTONEN. de Zijp. Arnhem
GRONDTONEN de Zijp Arnhem De ZIJP is een bron, vlak achter kasteel Zijpendaal, waaruit de Sint Jansbeek is ontstaan, die op allerlei plekken in de stad boven de grond komt. Zijp komt van sijpelen, water
Nadere informatieAccent op materiaal. onderdeel: schimmenspel. Titel les/thema Schaduwbeelden Graad: 2. Leerplandoelnummer Leerplandoel uitgeschreven
onderdeel: schimmenspel Titel les/thema Schaduwbeelden Graad: 2 Accent op materiaal Aan al deze doelen wordt gewerkt, toch duidt u best aan welke u in de verf wil zetten. Leerplandoelnummer Leerplandoel
Nadere informatieEENHEID IN AANBIDDING. Les 11 voor 15 december 2018
EENHEID IN AANBIDDING Les 11 voor 15 december 2018 God wordt aanbeden door hemelse wezens en Hij verlangt ook naar onze aanbidding vanaf de aarde. God aanbidden betekent Zijn grootheid en majesteit erkennen,
Nadere informatiePLICHT EN VERPLICHTING. De weg van oude patronen of
PLICHT EN VERPLICHTING De weg van oude patronen of HYPOTHESE Het uitgangspunt van esoterische psychologie/filosofie is dat alles, dus zowel de ziel als de vaste vorm (het fysieke lichaam), energie is.
Nadere informatieNIEUWSBRIEF Leven met natuurwezens
Oktober 2018 NIEUWSBRIEF Leven met natuurwezens Lieke Schwaiger-Dijkstra en Roland Schwaiger Michaëlstijd Het is herfst, Michaëlstijd, niet alleen buiten in de natuur, maar ook moeder aarde is in de herfsttijd
Nadere informatieExamenprogramma CKV havo en vwo. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Examenprogramma CKV havo en vwo nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Examenprogramma CKV havo en vwo Concept 17 juni 2014 Examenprogramma CKV havo en vwo Concept Versie 17 juni 2014 Het eindexamen
Nadere informatieEucharistieviering van 15 augustus 2014 Tenhemelopneming van Maria (A)
Eucharistieviering van 15 augustus 2014 Tenhemelopneming van Maria (A) Intredelied: ZJ 748: Mijn hart zingt voor de Heer. Begroeting P. Van harte welkom aan iedereen in deze viering. Wij vieren vandaag
Nadere informatieFormulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1)
Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de doop Bij de doop word je in water ondergedompeld of ermee besprenkeld.
Nadere informatieWaarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en
1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat
Nadere informatieoverdenking voor 31 maart 2019, 4 e zondag 40dt, verloren zoon, Pastorale Gemeente,
overdenking voor 31 maart 2019, 4 e zondag 40dt, verloren zoon, Pastorale Gemeente, Het is wel wat wonderlijk dat de lezing van vandaag de verloren zoon heet. Het is natuurlijk zo dat in de twee verhaaltjes
Nadere informatieJacques Philippe. In de school van de. Heilige Geest. Arco Reeks 24 DE BOOG
Jacques Philippe In de school van de Heilige Geest Arco Reeks 24 DE BOOG 3 INHOUDSOPGAvE INTRODUCTIE... 8 I DE HEILIGHEID IS HET WERK van DE GEEST... 11 1. De taak gaat onze krachten te boven... 11 2.
Nadere informatieProjecten conceptuele kunst / installaties
Projecten conceptuele kunst / installaties 2018 Baken (Munnekeburen, Once in the wetlands) 2017 Wie betaalt de Veerman (Kunstmoment Diepenheim) 2017 Audiologische opgravingen (Oldeberkoop, Open Stal )
Nadere informatieBouwproject: een kapel voor het San Javiercollege
Bouwproject: een kapel voor het San Javiercollege 1. Algemene context 1.1 Lokale context Tacuarembó is een stad in het gelijknamige departement in het noorden van Uruguay. De economie hangt voornamelijk
Nadere informatieGemeentevisie van de evangelische gemeente te Ommen (aanvaard februari 2014 )
Gemeentevisie van de evangelische gemeente te Ommen (aanvaard februari 2014 ) 1. Het hoofd van de gemeente: Onze Here Jezus Christus is het hoofd van Zijn gemeente. Hij werkt in en door de gemeente door
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieDe Bijbel open (27-10)
1 De Bijbel open 2012 42 (27-10) Vanmorgen denken we na over een vraag van een luisteraar, die betrekking heeft op wat men vroeger wel noemde: de vierschaar beleving. Een uitdrukking die u misschien niet
Nadere informatieSKH Zonnelicht. Pedagogisch beleid: liefde, licht, lucht
SKH Zonnelicht Pedagogisch beleid: liefde, licht, lucht SKH Zonnelicht biedt opvang voor kinderen van 0-12 jaar in de Openbare Montessorischool op de Gording 123 in Hoorn. SKH Zonnelicht biedt kinderdagopvang
Nadere informatieONTVANG DE HEILIGE GEEST!
ONTVANG DE HEILIGE GEEST! I. OPENING VAN DE DIENST Allen staan tot na het openingsgebed INTREDEPROCESSIE EN INTREDELIED Op de adem van de Geest zoeken wij het diepe spoor van de Heer die in ons leeft ook
Nadere informatie