6. Religie in de voorziening. a. Bezinnen en bidden. 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap
|
|
- Karel Wouters
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 6. Religie in de voorziening 1 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap 2. Vieren aangepast aan de geloofsgroeifasen 3. Enkele praktische voorbeelden 4. Een volledige viering 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap 2 A. Bezinnen en bidden B. Hoe moet het dan wel? C. Bidden aangepast aan de geloofsgroeifasen D. Waarom is het belangrijk? E. Virtueel bidden en biechten a. Bezinnen en bidden 3 WAT?
2 a. Bezinnen en bidden 4 Bidden = manier om uitdrukking te geven aan ervaringen Bezinnen = jezelf bevragend bekijken, stilstaan bij belangrijke dingen a. Bezinnen en bidden 5 Hoe? > Godsbeeld a. Bezinnen en bidden 6 Soorten gebeden (inhoud) Dankgebeden Vraaggebeden HEBBEN
3 a. Bezinnen en bidden 7 Godsbeeld bij persoon met mentale handicap? God kan alles Risico op teleurstelling a. Bezinnen en bidden 8 God als gezagsargument? b. Hoe moet het dan wel? 9 ZIJN Link met het leven: zoet en zuur Leven overdenken, je niet neerleggen bij de gang van zaken
4 b. Hoe moet het dan wel? 10 Soorten gebeden (vorm) Spontaan improviserend gebed Formulegebed b. Hoe moet het dan wel? 11 Aansluiten bij God uit Bijbelse traditie b. Hoe moet het dan wel? 12 Wie is God? Antropomorfe beeldvorming
5 b. Hoe moet het dan wel? 13 Waar is God? b. Hoe moet het dan wel? 14 Aandachtspunten Antwoord geven waar je jezelf in kan vinden Durf je onwetendheid toegeven Geen leugentje om bestwil Let op voor verwarring God-Jezus 15 James Fowler (1940- ) Ontwikkeling van existentiële zingeving
6 16 Basis: Cognitieve ontwikkeling (Piaget) Morele ontwikkeling (Kohlberg) 17 Geloof als religieus gegeven Zingeving = wijze waarop mensen proberen samenhang te vinden in en betekenis te verlenen aan de uiteenlopende krachtenvelden en relaties die hun leven uitmaken 18 Geloof als niet-religieus gegeven Zingeving= constructie van het zelfbeeld en van de anderen, het wereldbeeld en het beeld van de uiteindelijke werkelijkheid
7 19 6 stadia Overgang door crisiservaringen Leiden tot nieuwe patronen van zingeving GEEN automatische overgang afhankelijk van leeftijd, rijpheid of pedagogische ontwikkeling 20 Fase 0 0-2jaar Voortalig Geen scheiding IK-ANDER, IK- WERELD Overgang: ontwikkeling taal 21 Fase jaar Fantasie en imitatie Waarneming, impulsiviteit, verbeelding Veel invloed van volwassenen Risico: verschrikking
8 22 Fase jaar Letterlijke interpretatie van verhalen Grote rol leerkracht Gevoel voor symboliek en drama 23 Moeilijk inleven in innerlijkheid van de andere Eigen wensen, behoeftes, verlangens, als filter voor interpretatie werkelijkheid 24 Fase 3 Afstand kunnen nemen van verhaal, reflecteren op eigen ervaringen Nood aan spiegels Identificatiefiguren Uitbreiding leefwereld/sociale omgeving
9 25 Overgangsfase van 3 naar 4 Verlaten ouderlijk huis Kritische reflectie door confrontatie met anderen Tegenspraak tussen gezagsbronnen 26 Fase 4 Autonomie Verantwoordelijk voor eigen levensstijl binnen vele mogelijkheden Persoonlijke identiteit, niet ingevuld door rollen 27 Fase 4 - levensbeschouwing Eigen, bewuste levensbeschouwing Ontmythologisering Kritische reflectie eigen identiteit Zoeken naar ideologische medestanders
10 28 Fase 5 Loslaten van opgebouwde duidelijkheid Integratie gevoel-verstand Ruimte voor andere opvattingen Openheid voor mysterie bestaan Rechtvaardigheid niet laten binden door klasse, religie, natie 29 Fase 6 ZEER ZELDZAAM! Jezelf radicaal relativeren Streven naar rechtvaardige wereld in overeenstemming met goddelijke wil 30
11 31 Bidden met fase 0 Wij spreken hun gebeden uit Is NIET ons gebed over hen! 32 Bidden met fase 1 Wij spreken hun gebed uit Leren dat het hun gebedstijd is 33 Bidden met fase 2 Gebed laten nazeggen
12 34 Bidden met fase 3 Ping-ponggebed Voorbereiding op zelfstandig bidden 35 Bidden met fase 4 Zelfstandig Vast moment aanreiken d. Waarom? 36 Deel van totaalzorg Cliënt geeft aan als hij er nood aan heeft
13 37 De Ark e. Virtueel bidden en biechten 38 Vaststelling 1: kerkelijkheid daalt Vaststelling 2: mensen blijven bidden e. Virtueel bidden en biechten 39
14 40 e. Virtueel bidden en biechten 41 e. Virtueel bidden en biechten 42 Twidden Wikigebed
15 e. Virtueel bidden en biechten 43 Voordelen aan virtueel bidden? Nadelen aan virtueel bidden? e. Virtueel bidden en biechten 44 e. Virtueel bidden en biechten 45
16 2. Vieren aangepast aan 46 Fase O Diep vanbinnen gelukkig worden Kenmerken: Scheppen van sfeer Vertrouwenspersoon 2. Vieren aangepast aan 47 Fase 1 Leuk = feest Profaan vieren = gelovig vieren Kenmerken: Uiterlijke elementen Herkenningsmomenten 2. Vieren aangepast aan 48 Fase 2 Profaan vieren gelovig vieren Kenmerken Groepsgevoel
17 2. Vieren aangepast aan 49 Fase 3 Traditionele godsdienstigheid Kenmerken Vieren in grotere groep 2. Vieren aangepast aan 50 Fase 4 Vaak fundamentalistische geloofshouden Liturgie spreekt vaak niet aan Zeer kritisch 2. Vieren aangepast aan 51 Kenmerken Nieuwe, hedendaagse symbolen Frisse maar wetenschappelijk verantwoorde kijk op bijbel Technisch hoogstaand (geluid, beeld, )
18 2. Vieren aangepast aan 52 Heterogene groep? Elke fase aan bod laten komen 2. Vieren aangepast aan 53 Samen met de gelovige gemeenschap? 2. Vieren aangepast aan 54 Vorm versus inhoud Sfeer: niet eentonig! Groepsgevoel Inhoud: niet te moeilijk
19 3. Enkele praktische voorbeelden 55 Gebruik van verhalen Snoezelvieringen Bibliodrama Gebruik van verhalen 56 Theologische visie van de auteur Methode van vertellen Voldoende info om jezelf voor te bereiden? Hoe wordt over God gesproken? Leeftijdaanduiding Welke verhalen? Tekeningen en illustraties Welke geloofsgroeifase? Snoezelviering 57 Zintuiglijke viering Verbondenheid tussen cliënt en begeleider Duidelijke boodschap
20 Bibliodrama 58 > Biblio = bijbel > Drama = expressie = In actie omzetten van een bijbelfragment Bibliodrama 59 naspelen van het verhaal opgelegde, voorgeprogrammeerde rollen = spelen vanuit eigen voorkennis Bibliodrama 60 Bij mensen met mentale handicap Tekst voorlezen in IK-vorm Rollen WEL op voorhand verdelen
21 4. Een volledige viering 61 Thema (afhankelijk van reden van viering!) Waar? Opstelling mensen Duur viering Doelgroep (leeftijd, aantal, gemotiveerd, actief/passief) 4. Een volledige viering 62 Vasthouden aan structuur van een viering? Zeker zorgen voor sfeer Let op het taalgebruik!
Eén, twee, drie en rust.
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur voor de keuzes die men maakt. Verschillende vormen van verstilling, meditatie, KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatieleerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.
Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke
Nadere informatieUtrecht, 14 mei dr. K.H.(Ina) ter Avest
Utrecht, 14 mei 2013 Als we op schoolreisje gaan, bid ik om mooi weer. Als het dan mooi weer is, heeft God dat gedaan; ls het geen mooi weer is, heb ik niet genoeg gebeden. Ik geloof wel in God als Schepper,
Nadere informatieSint-Nicolaas, de bisschop van Myra
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur Zich gedragen weten door, verbonden met en aangesproken door gemeenschappen dichtbij en veraf; ontdekken
Nadere informatieJeugdbeleidsplan 2015
Jeugdbeleidsplan 2015 Beleidsuitgangspunten: Dit beleidsplan sluit aan bij het beleidsplan van de PGV, waarnaar hier kortheidshalve verwezen wordt. Kernwoorden zijn: Verwelkomen, delen, voeden en vieren.
Nadere informatieCHRISTELIJKE IDENTITEIT IN DEZE TIJD
CHRISTELIJKE IDENTITEIT IN DEZE TIJD Beleidsnotitie over de christelijke identiteit van de protestants-christelijke basisscholen verenigd in de Stichting Christelijk Primair Onderwijs Betuwe (CPOB). I.
Nadere informatieArrangement: Dag klas, dag school! Tot ziens!
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur (RKve) de andere. Zich laten inspireren door de wijze waarop Jezus met anderen omgaat en oproept
Nadere informatieDeel 1: Pedagogisch project Vrije Basisschool Lenteland
1 ONZE SCHOOL en de SCHOLENGROEP ARKORUM Het katholiek basisonderwijs brengt al vele jaren een aanbod van kwalitatief onderwijs en opvoeding aan kleuters en leerlingen in de regio Roeselare- Ardooie. In
Nadere informatieLevensbeschouwelijke ontwikkeling stimuleren en begeleiden
Inhoudsopgave 1 Inleiding: Levensbeschouwelijke ontwikkeling en levensbeschouwelijk leren 15 Tamar Kopmels, Bas van den Berg en Ina ter Avest, m.m.v. Jeroen van Waveren 1.1 Levensbeschouwelijke ontwikkeling
Nadere informatieINFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN
INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst
Nadere informatielevensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één
levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één De scholen van Catent - afzonderlijk en gezamenlijk - zijn als een
Nadere informatieEen symbolisch koninkrijk Lessenserie voor de middenbouw rond het bijbelboek Samuël waarin de symboliek centraal staat
Een symbolisch koninkrijk Lessenserie voor de middenbouw rond het bijbelboek Samuël waarin de symboliek centraal staat 2 Een symbolisch koninkrijk Lessenserie voor de middenbouw rond het bijbelboek Samuël
Nadere informatieHet leven leren. De theorie en visie achter het levo lesmateriaal
Het leven leren De theorie en visie achter het levo lesmateriaal Waar gaat kaderdocument Het leven leren (2003) over? De levensbeschouwelijke ontwikkeling èn beroepsethische vorming van onderwijsdeelnemers
Nadere informatieIDENTITEITSBEWIJS GBS DE SCHAKEL, DRONTEN LEREN VOOR HET LEVEN!
IDENTITEITSBEWIJS GBS DE SCHAKEL, DRONTEN LEREN VOOR HET LEVEN! autonomie respect relatie verantwoordelijkheid betrouwbaarheid doorzettingsvermogen creativiteit Voorwoord De Schakel, Dronten 2016 Dit identiteitsbewijs
Nadere informatiegeestelijke stromingen
geestelijke stromingen Belang van het vak Sinds 1985 zijn de basisscholen verplicht onderwijs te geven in geestelijke stromingen en sinds 2006 moeten basisscholen en middelbare scholen actief burgerschap
Nadere informatiegedragenheid onvoorwaardelijke acceptatie van het zijn & niet van het doen het krijgen van bestaansrecht vanuit de omgeving - erbij mogen horen & erbi
Samen gaan we ervoor! over het begeleiden van kinderen in hun vrije tijd Waar gaan we voor? ontwikkeling van kinderen met een sterke ik, een sterke persoonlijkheid, een weerbaar individu met goeie vaardigheden
Nadere informatieGOD WIL OOK JOUW VADER ZIJN Het Onzevader in de doopselcatechese
GOD WIL OOK JOUW VADER ZIJN Het Onzevader in de doopselcatechese Doelgroep: Ouders die vragen om hun kind te laten dopen Doelstelling: stilstaan bij het wonder van nieuw leven, de rol van het ouderschap,
Nadere informatieVlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL. Deel 1 Opvoedingsproject
Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL Deel 1 Opvoedingsproject 1 ONS OPVOEDINGSPROJECT Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het opvoedingsproject
Nadere informatieArrangement 1: Een steengoed schooljaar
Arrangement : Een steengoed schooljaar Rooms-katholieke Godsdienst RKvm Vertrouwen en wantrouwen, mogelijkheden en beperkingen in ontmoeting treden met het christelijk geloven in een liefhebbende God.
Nadere informatieEthische reflectie Moreel beraad. Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde
Visies Visies Algemene op op zorgrelatie zorgrelatie casus Ethische reflectie Moreel beraad Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde axel.liegeois@kuleuven.be Morele intuïtie INLEIDING en ethische reflectie
Nadere informatieInspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be
1 inspectie-begeleiding RK godsdienst basisonderwijs Tulpinstraat 75 3500 Kiewit-Hasselt 011 264408 godsdienstbao@dodhasselt.be Collegiale consultatie Godsdienst Lager onderwijs Rijkhoven Kleine Spouwen
Nadere informatieATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester
ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Positieve ingesteldheid 1 zich emotioneel goed voelen 2 zich als persoon iets
Nadere informatieGeloofsontwikkeling. Het klassieke model van James Fowler (Emory University, U.S.A.)
Geloofsontwikkeling Het klassieke model van James Fowler (Emory University, U.S.A.) Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning (1981) Becoming Adult, Becoming Christian:
Nadere informatieVIERDE LES: + DIA1: Het christelijke wereldbeeld is als volgt: God en de wereld is niet hetzelfde. Als Schepper staat Hij aan het begin ervan en gaat
VIERDE LES: + DIA1: Het christelijke wereldbeeld is als volgt: God en de wereld is niet hetzelfde. Als Schepper staat Hij aan het begin ervan en gaat Hij erbovenuit. En tegelijkertijd maakt Hij wel contact
Nadere informatieDeel 1 Opvoedingsproject
Deel 1 Opvoedingsproject 1 Beste ouders, Welkom aan onze school. U kiest onze school voor het onderwijs en de opvoeding van uw kind. Wij zijn blij en dankbaar voor het vertrouwen in onze school. De directie
Nadere informatieCatechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu)
Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu) Mag ik zijn wie ik ben? De leerlingen uit welke thuis, cultuur of geloofsovertuiging ze ook komen voelen zich benaderd, aanvaard, uitgedaagd en bemind als iemand
Nadere informatieDe Beroepsstandaard wordt aangepast op de volgende punten.
BESLUIT VAN DE ALGEMENE LEDENVERGADERING VAN DE VGVZ (7 JUNI 2010) inzake het advies van de Commissie Spiritualiteit en Beroepsstandaard vastgesteld te Amsterdam door de Algemene Leden Vergadering van
Nadere informatieGids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst
Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,
Nadere informatieFeest van de heilige Familie en Oudjaar. viering zondag 20 dec jaar c. Antonius van Padua..
Feest van de heilige Familie en Oudjaar. viering zondag 20 dec. 2018 jaar c. Antonius van Padua.. Genade, vrede en verbondenheid, in de naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest. Welkom U allen op deze
Nadere informatieAls niet alles is wat het lijkt
Als niet alles is wat het lijkt praten met patiënten en naasten over zingeving en betekenisgeving Merijn van der Werf, huisarts i.o. Joep van de Geer geestelijk verzorger, onderzoeker spirituele zorg MCL
Nadere informatieSamen leren leven: Wereldbeelden in perspectief
Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Ph.D.; Onderzoeker, auteur, sociaal ondernemer www.annickdewitt.com annick@annickdewitt.com In deze presentatie I Het ideaal: Samen leren leven II De condities:
Nadere informatieEthiek in de ouderenzorg Over waarden, dialoog en grondhoudingen
Visies Visies Artevelde Algemene op op Hogeschool zorgrelatie zorgrelatie casus Gent Gent, 24 mei 2016 Ethiek in de ouderenzorg Over waarden, dialoog en grondhoudingen Axel Liégeois KU Leuven Broeders
Nadere informatieIk hoor, ik hoor, wat jij niet ziet
Rooms-katholieke Godsdienst RKvm Vertrouwen en wantrouwen, mogelijkheden en beperkingen liggen en een nieuw begin maakt. Ontdekken wat verrijzenis kan betekenen in het leven van mensen en mogelijk in het
Nadere informatieVoorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs. enkele klemtonen. Elementen van visie
Voorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs enkele klemtonen Elementen van visie In juli 1996 als basis voor leerplannen door de bisschoppen aanvaard De context: een geseculariseerde
Nadere informatieArrangement: Sport en spel
Rooms-katholieke Godsdienst RKgs RKgs Openkomen voor geloofstaal, symboliek en rituelen (RKgs) liggen en een nieuw begin maakt. Ontdekken wat verrijzenis kan betekenen in het leven van mensen en mogelijk
Nadere informatieDag van de godsdienstleerkracht
De prezi vind je zo: http://prezi.com/pnfofjrc3qkh/?utm_campaig n=share&utm_medium=copy&rc=ex0share Dag van de godsdienstleerkracht Back to the point : het levensbeschouwelijke zichtbaar maken Peter De
Nadere informatieHervormde Gemeente Zevenbergen
Hervormde Gemeente Zevenbergen 2018 Geef voor je kerk. Geef je leven zin. Tijden veranderen. Dat is waar. In dit digitale tijdperk gaan die veranderingen ook echt snel. Wanneer tijden veranderen is het
Nadere informatieUitbreiding: ingaan op een actueel conflict (uit de kleine of de grote wereld).
Bi-ba-Bijbel-oe 8+ LEERPLANDOELEN Kaïn en Abel 5.2.2.1 Vergeving en verzoening, p. 138 kinderen ontdekken wat vergeving en verzoening in de Bijbel inhouden. zich inleven in andere verhalen over vergeving
Nadere informatieVormgeving christelijke identiteit binnen PricoH
Stoekeplein 8a 7902 HM Hoogeveen tel.: 0528-234494 info@pricoh.nl www.pricoh.nl PricoH heeft acht christelijke basisscholen onder haar beheer. Binnen deze acht scholen werken ruim 200 medewerkers, in diverse
Nadere informatieGodsdienstonderwijs vandaag
Godsdienstonderwijs vandaag Vragen stellen is belangrijker dan antwoorden geven Sabien Lagrain eigen biografie godsdienst in het vrij/officieel onderwijs symbool van de hoop inkijk in het kleuteronderwijs
Nadere informatieHET ULTIEME CIRKEL VAN VERVULLING ASSESSMENT
WIE ZIT HIER ACHTER? WIE ZIT HIER ACHTER? IK BEN SANDRA DERKSEN EN AUTEUR VAN AFVALLEN ALS SPIRITUELE OEFENING LESSEN VOOR EEN LICHT EN VERVULLEND LEVEN EN FOOD FOR THOUGHT. Ik ben de bedenkster van de
Nadere informatiePROGRAMMA S Map HGJB Jongerenwerk Bijgewerkt tot en met 2014
PROGRAMMA S Map HGJB Jongerenwerk Bijgewerkt tot en met 2014 I. Wat geloof ik? a. God, Jezus en de Heilige Geest God in beeld? Beelden van God Exodus 33 Kerst: groot Menswording van Lukas 1:26-38 nieuws!
Nadere informatie. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22).
. De school uitgangspunten en visie 1.1. Naam en logo De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). Het betekent: de Heer heeft ons ruimte gemaakt. De Heer geeft ruimte om in vrede en liefde met
Nadere informatieLeerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO
Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).
Nadere informatieZin in de Bijbel (Lode Vandeputte)
Zin in de Bijbel (Lode Vandeputte) Inspiratie- en ontmoetingsdag rond zintuiglijk vieren Antwerpen 28 februari 2013 eet deze boekrol op en richt dan het woord tot het volk van Israël (Ezechiël 2,8-3,4)
Nadere informatiede Viertafel vormen om geloven te verbeelden
de Viertafel vormen om geloven te verbeelden Hillie van der Weg NARRATIO Colofon ISBN 90 5263 258 8 2002 uitgeverij NARRATIO, Postbus 1006, 4200 CA Gorinchem tel. 0183 62 81 88 fax 0183 64 0496 e-mail:
Nadere informatieInspirator nieuwe functie in het christelijk vo. 19 januari 2011 Congres CNV Onderwijs Identiteit als kwaliteit Taco Visser
Inspirator nieuwe functie in het christelijk vo 19 januari 2011 Congres CNV Onderwijs Identiteit als kwaliteit Taco Visser Motivatie als de kern van het onderwijs Kennismakingsoefening over motivatie Motivatie
Nadere informatieLuisteren naar de Heilige Geest
Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,
Nadere informatieOmschrijving De Bijbel kan men zien als een verzameling van teksten waarin levenservaringen en geloof tot een eenheid versmolten zijn:
Leerplan basisonderwijs 2.4.4 Bijbel "Het vak r.-k. godsdienst wil in de godsdienstige en gelovige benadering van de werkelijkheid vooral de kern van het christendom aan bod laten komen: het Woord Gods,
Nadere informatieIdentiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546)
Identiteit Roelofsbrink 6 7683 CK Den Ham (0546) 672542 juni 2017 Voor u ligt het identiteitsdocument van GBS Domino in Den Ham. In dit document beschrijven we aan de hand van vier bouwstenen wie we zijn
Nadere informatieChristelijke. Identiteit
Christelijke Identiteit Juli 2012 R. de Jagerschool Beleid ten aanzien van de christelijke identiteit. 1.Inleiding. Zolang er christelijke scholen zijn, is er discussie over hun identiteit. Hebben christelijke
Nadere informatieRichtinggevend kader levensbeschouwelijke identiteit PCPO Midden-Brabant
Richtinggevend kader levensbeschouwelijke identiteit PCPO Richtinggevend kader levensbeschouwelijke identiteit PCPO Status van het beleidsdeel: Status DO GMR RvT Kwaliteitscyclus Instemming verleend 12-06-2017
Nadere informatie2. Als ik nu voor mijn kind(kinderen) een school moest kiezen zou mijn voorkeur weer uitgaan naar een katholieke school
Ouder-enquête betreffende identiteit en levensbeschouwing Paus Joannesschool Ingeleverd: 133 formulieren, 35 ouders hebben aanvullende opmerkingen gemaakt (26%). Ingevuld op een 5-puntsschaal. 1= helemaal
Nadere informatieCreativiteit, kun je dat afdwingen?
Creativiteit, kun je dat afdwingen? Over procesgerichte didactiek, de didactiek van creativiteit, eigenaarschap en betrokkenheid www.kunstedu.nl procesgerichte didactiek proces van de kunstenaar zelf ondergaan
Nadere informatieHet klooster voor jou
bezinning december bezieling beweging Het klooster voor jou Jongeren, jong volwassenen en scholen Retraites Workshops Cursussen Concerten Aanbod voor scholieren, studenten en jong volwassenen Bezinning,
Nadere informatieaanroeping van de Geest-, Door de Geest is Hij aanwezig, is Hij bezig in het brood en in de wijn,
Dienstnummer: 1259 zondag: 8 e zondag van de herfst datum: 12-11-2017 plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): 1 Korintiërs 10:16-17; Johannes 6:51-57 liederen: ps 25:2,4; Weerklank
Nadere informatieVerbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur voor de keuzes die men maakt. Verschillende vormen van verstilling, meditatie, KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatieFunctieprofiel. Leraar. op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE. Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling.
Functieprofiel Leraar op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling. April 2018 Specifieke competenties teamlid OBS Het Toverkruid
Nadere informatieSuggestie voor het gesprek over en de bezinning op het thema ziekte en gezondheid
Bijlage bij het boek Daar word je beter van. Geloof, ziekte en genezing Suggestie voor het gesprek over en de bezinning op het thema ziekte en gezondheid Voor de lezers van dit boek hebben we bij elk hoofdstuk
Nadere informatieIdentiteitsbegeleiding basisonderwijs In Goede Handen
Identiteitsbegeleiding basisonderwijs In Goede Handen StichtingEchelon.nl Identiteitstraject In Goede Handen is een deugdelijk concept waarop de scholen kunnen inschrijven voor begeleiding door deskundigen
Nadere informatie1 e jaar 2 e bijeenkomst. De vraag naar God
1 e jaar 2 e bijeenkomst De vraag naar God School voor geloofsverdieping 1 jaar 01. Samen starten 02. De vraag naar God A. GOD VAN HET VERBOND 03. De Bijbel als woord van God 04. Uittocht en verbond 05.
Nadere informatieLeerplan VVKBaO. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan VVKBaO Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieONS EIGEN OPVOEDINGS- PROJECT
VRIJE KLEUTERSCHOOL PAGADDER SINT-MAARTENLAAN 6 3550 HEUSDEN-ZOLDER ' +! 011 / 57 26 30 0476 36 26 30 : info@vkspagadder.be website : www.pagadder.info ONS EIGEN OPVOEDINGS- PROJECT Als katholieke school
Nadere informatieVisie pastoraal in Monsheide
Visietekst pastoraal in Monsheide I. Inleiding Onze christelijke levensbeschouwing, ontleend aan de stichtende Congregatie Sint-Vincentius à Paulo, trachten wij een eigentijdse invulling te geven. Vanuit
Nadere informatiewant Ik ben de HEERE, uw God. U moet zich heiligen en heilig zijn, want Ik ben heilig (Leviticus 11:44). God is heilig en Hij wil dat Zijn kinderen
Les 6 voor 11 februari 2017 want Ik ben de HEERE, uw God. U moet zich heiligen en heilig zijn, want Ik ben heilig (Leviticus 11:44). God is heilig en Hij wil dat Zijn kinderen heilig zijn. Hoe kunnen we
Nadere informatieEen nieuw seizoen ( )
Een nieuw seizoen (2017-2018) In september starten we weer met het nieuwe seizoen. Het gaat niet alleen om een nieuw seizoen in de betekenis van een nieuwe periode van september 2017 t/m augustus 2018.
Nadere informatiePROGRAMMA S Map HGJB Jongerenwerk Bijgewerkt tot en met juni 2016
PROGRAMMA S Map HGJB Jongerenwerk Bijgewerkt tot en met juni 2016 I. Wat geloof ik? a. God, Jezus en de Heilige Geest God in beeld? Beelden van God Exodus 33 13/14 Kerst: groot Menswording van Lukas 1:26-38
Nadere informatieIDENTITEITSBEWIJS Helder zicht op leren
IDENTITEITSBEWIJS Helder zicht op leren Verbondenheid, persoonsvorming en betekenisvol onderwijs De Lichtboei Protestants Christelijke Basisschool Luitstraat 7 1312 LH Almere www.lichtboei.nl (036) 536
Nadere informatieEen nieuw seizoen ( )
Een nieuw seizoen (2017-2018) In september starten we weer met het nieuwe seizoen. Het gaat niet alleen om een nieuw seizoen in de betekenis van een nieuwe periode van september 2017 t/m augustus 2018.
Nadere informatieIdentiteit in woorden Stichting St. Josephscholen Nijmegen
Identiteit in woorden Stichting St. Josephscholen Nijmegen Inleiding De commissie identiteit, in opdracht van het bestuur en de directies van de Stichting St. Josephscholen, heeft de identiteit van de
Nadere informatieProfessionele vrijzinnigheid vanuit islamitisch perspectief
Waterlandstichting Professionele vrijzinnigheid vanuit islamitisch perspectief Mohamed Ajouaou Vrijzinnigheid is in mijn opvatting niet zozeer een religieuze instelling of religieuze richting, maar eerder
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Humanisme - Christendom
Samenvatting Levensbeschouwing Humanisme - C Samenvatting door een scholier 855 woorden 29 januari 2012 5,3 80 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Begrippen 1) theïsme wel geloven in
Nadere informatieZingeving & Psychische Gezondheidszorg
Zingeving & Psychische Gezondheidszorg Jaap van der Stel Lector GGz Hogeschool Leiden Senior-onderzoeker GGZ ingeest Adviseur beleid Brijder-Parnassia Inhoud 1. Wat is zingeving? 2. Wat is zelfregulatie?
Nadere informatieAGENDA STUURGROEP 19/12/2016
AGENDA STUURGROEP 19/12/2016 1. Welkom 2. Overlopen verslag 3. Herziening missie 3 4. Doelstellingen 5. Voorbereiding toetsingsmoment (28/01) 6. Planning agenda begin 2017 WELKOM Verwelkoming met gebed
Nadere informatieLaten we alvast deze viering beginnen met een moment van inkeer. Laten we even vertoeven in de stilte van ons hart.
EMMAÜSVIERING 24 JUNI 2012 INLEIDING Welkom in de laatste Emmaüsviering van dit werkjaar. De vakantie wenkt. De lezingen van vandaag sluiten goed aan bij de komende zomertijd van onthaasting en verstilling.
Nadere informatieVerbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur
Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur christelijke scheppingsspiritualtiteit betekent in het leven van mensen en. KLEUTER: verbondenheid
Nadere informatievragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus
Dienstnummer: 1316 zondag: 3 e zondag van de zomer datum: 07-07-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 2:41-52 (BGT) liederen: Opw 733; 'Samen in het licht';
Nadere informatieDe vierde dimensie van palliatieve zorg: Hoe pakken wij het aan in Nederland? Palliatieve zorg. Problemen met spiritualiteit. Wat is spiritueel?
De vierde dimensie van palliatieve zorg: Hoe pakken wij het aan in Nederland? Brugge, 13 oktober 2009 Dr Carlo Leget, UHD Zorgethiek Universiteit van Tilburg www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Palliatieve
Nadere informatieZondag 21 mei zondag Rogate bidt. Lezingen: Exodus 32 : 1 14 Johannes 16 : 23 27
Zondag 21 mei zondag Rogate bidt Lezingen: Exodus 32 : 1 14 Johannes 16 : 23 27 Bij het voorbereiden van deze dienst, stootte ik op een vraag vergelijkbaar met de vraag van vorige week. Vorige week op
Nadere informatieLeidraad voor catechisten
Voorbeeld van 3 catechetische samenkomsten na een eucharistieviering met ouders die voor hun kind een initiatiesacrament vragen (doopsel, vormsel, eucharistie/communie) Dit voorbeeld uit het aartsbisdom
Nadere informatieChristendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?
Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen
Nadere informatieIn de geest van Jezus leven
In de geest van Jezus leven Tien woorden rond Pinksteren Op de avond voordat Jezus werd verraden en gevangen genomen, beloofde Hij de apostelen dat Hij hun de Heilige Geest zal sturen. Dat gebeurde op
Nadere informatieHet logo als gespreksopener. Een catechetische handreiking
Het logo als gespreksopener Een catechetische handreiking 2 Het Jaar van het Geloof Van 11 oktober 2012 (de begindatum van Vaticanum II en de publicatiedatum van de Catechismus van de Katholieke Kerk)
Nadere informatieLeerplan OVSG. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan OVSG Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieWij bieden, op maat, een uitgebreid en intensief begeleidingstraject op de werkplek aan.
Profielschets directeur OBS Het Toverkruid ELK KIND IS UNIEK! Algemeen In de gemeente Asten zijn twee basisscholen van PlatOO gesitueerd; OBS Het Toverkruid en OBS de Horizon. PlatOO zoekt voor OBS Het
Nadere informatieDeel 1. Opvoedingsproject
Deel 1 Opvoedingsproject 5 6 1. Opvoedingsproject Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het pedagogisch project van onze school staan en dit ondersteunen. Hieronder vindt
Nadere informatieRelatie <> Religie. Beste Galsem,
RelatieReligie BesteGalsem, Hetfeitdatjouwpatientnuopeenchristelijkevenementisisnietongevaarlijk.Hetgeestelijke levenvanjouwpatientzalgrotesprongenmakennaarhetkampvandevijandtoe.watikjou aanraadisomditnietafteremmen,maaromdittebederven.brengjouwpatientincontactmet
Nadere informatie"Games kunnen nooit kunst zijn!"
"Games kunnen nooit kunst zijn!" en andere perspectieven op de aard van spel en kunst 26-11-2013 Gamejournalist Niels t Hooft: Katamari Damacy is kunst Keita Takahashi is beeldhouwer van games - Bijzonder
Nadere informatieI N F O R M A T I E B R O C H U R E
I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij
Nadere informatieThemamiddag. Vergeving na seksueel misbruik: mag, kan, moet dat?!
Themamiddag Vergeving na seksueel misbruik: mag, kan, moet dat?! De Protestantse Theologische Universiteit (PThU), Stichting VPSG- advies en ondersteuning bij vragen rond seksueel geweld en zingeving en
Nadere informatieBoodschap voor jou en mij. Samen onderweg
Boodschap voor jou en mij Samen onderweg Opzet workshop 1. Voorstellen/inventarisatie 2. Geloven en beperking 3. Concreet: catechese 4. Communicatielijnen 5. De kracht van beeld 6. Nodig en passend 7.
Nadere informatie= = = = = = =jáåçéêüéçéå. =téäòáàå. Het TOPOI- model
éêçîáååáéi á ã Ä ì ê Ö O Ç É a áê É Åí áé téäòáàå jáåçéêüéçéå Het TOPOI- model In de omgang met mensen, tijdens een gesprek stoten we gemakkelijk verschillen en misverstanden. Wie zich voorbereidt op storingen,
Nadere informatieWonderlijk gemaakt. speciaal. Algemene Handleiding
Wonderlijk gemaakt speciaal Algemene Handleiding Colofon Auteurs P.M. (Elly) van der Gouwe - Dingemanse MSc A.A.T. (Anke) van t Hof - van Breugel MSc P.S.D. (Pieternel) Bredemeijer - Bakker MSc J. (Joppa)
Nadere informatieMoet Je Doen Drama Lessen per spelvorm
Moet Je Doen Drama Lessen per spelvorm groep 1 groep 2 groep 3 groep 4 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 Afspreekspel - - 2 6 2 1 4 5 Associatiespel 3 1 2 - - - 2 - Dialoogspel - - 1 1-2 3 2 bewegingsspel
Nadere informatieMet beide benen op de grond
Met beide benen op de grond God ontdekken in je levensverhaal 4 FEBRUARI 2015 Spiritualiteit Alle mensen ervaren eindigheid. De wereld en het leven zijn begrensd. Allen kennen het verlangen naar onbegrensdheid.
Nadere informatieVieren, gedenken en feestdagen. Religie en levensbeschouwing. Eigen levensbeschouwing. AMOS - Inleiding
Identiteitskapstok AMOS - Inleiding Religie en levensbeschouwing Vieren, gedenken en feestdagen Eigen levensbeschouwing AMOS Amsterdamse oecumenische scholengroep AMOS AMOS is een oecumenische scholengroep
Nadere informatieLiturgie. Thema: 167 :1,2,3 310 : :1,2,3 868 :1,2,5 EXO 19:3-6 1PET 2: :2x 705 :1,2, Welkom en Afkondigingen >
Liturgie Thema: 167 :1,2,3 310 :1-5 834 :1,2,3 868 :1,2,5 EXO 19:3-6 1PET 2:9-12 343 :2x 705 :1,2,3 717 249 Welkom en Afkondigingen > Liturgie 167 :1,2,3 310 :1-5 834 :1,2,3 868 :1,2,5 EXO 19:3-6 1PET
Nadere informatieGemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be
Gemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be Elementen van een pedagogisch project 1 GEGEVENS M.B.T. DE SITUERING VAN
Nadere informatieMoet Je Doen Drama - Lessen per groep
Moet Je Doen Drama - Lessen per groep Moet Je Doen Drama - Lessen per groep Moet Je Doen Drama Lessen per groep pagina 1 van 9 Moet Je Doen Drama - Lessen per groep Pagina 1 van 9 groep 1 1 poezenpantomime
Nadere informatieEthiek in de praktijk Over waarden in dialoog
Visies Visies Algemene op op zorgrelatie zorgrelatie casus Overlegplatform Dementie Noord-West-Vlaanderen Brugge, 18 oktober 2018 Ethiek in de praktijk Over waarden in dialoog Axel Liégeois KU Leuven Broeders
Nadere informatie