NOTA. nota voor burgemeester en wethouders. datum: 4 mei 2011 registratienummer: s/ R. Bakker-Mansvelder paraaf chef: kopie aan:

Transcriptie

1 NOTA dienst: Dienst Stad datum: 4 mei 2011 registratienummer: s/ afdelingsnaam: DS/Stedelijke Ontwikkeling steller: R. Bakker-Mansvelder paraaf chef: kopie aan: onderwerp: Elektrisch vervoer nota voor burgemeester en wethouders Hoofdstuk 1: Inleiding: Hilversum wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Alle bedrijven en bewoners in Hilversum hebben een CO2 uitstoot van nul. Er wordt net zoveel energie klimaatneutraal opgewekt als wordt verbruikt. De gemeente heeft deze belofte in diverse convenanten en contracten vastgelegd: milleniumgemeente, lenteakkoord, raadsinitiatiefvoorstel, provinciaal akkoord en het Uitvoeringsplan Duurzaam Hilversum Een groot deel, een derde, van de CO2 uitstoot wordt veroorzaakt door mobiliteit van bewoners en bedrijven. Het is niet eenvoudig om deze klimaatneutrale ambitie te realiseren en dit is ook niet mogelijk door compensatie. Een oplossing is om over te gaan naar schonere vormen van mobiliteit, naast natuurlijk fietsen en wandelen. Schonere vormen van mobiliteit zijn elektrisch vervoer en alternatieve brandstoffen als biodiesel, aardgas, bio-ethanol en biogas. Deze brandstoffen zijn schoner omdat ze: 1. Klimaatneutraal worden opgewekt of worden gewonnen (zon, wind, biovergisting etc.) of 2. Effectiever kunnen worden omgezet in elektriciteit. Een verbrandingsmotor in een auto is de helft minder efficiënt dan een aardgas gestookte elektriciteitscentrale of 3. Bij verbranding relatief schoner zijn dan andere fossiele brandstoffen. Aardgas stoot 25 % minder CO2 uit dan benzine. In deze nota wordt ingezoomd op het milieuvriendelijker maken van mobiliteit. Hoofdstuk 2: Stand van zaken elektrisch vervoer en alternatieve brandstoffen in Nederland. Elektrisch vervoer is nu een aantal jaren in ontwikkeling. De meest succesvolle vorm van elektrisch vervoer is de e-bike (elektrische fiets). In de afgelopen 5 jaar is de verkoop vervijfvoudigd. In 2010 zijn er in Nederland elektrische fietsen verkocht. Hiermee is een op de tien verkochte fietsen een elektrische fiets. De prognose is dat dit aandeel voor de komende jaren fors zal stijgen. De verkoop van elektrische scooters is in 2010 met 40% gestegen (t.o.v. 2009). Hiermee is een verschuiving gestart van benzine naar elektrisch scooters. Een op de twintig verkochte scooters is hiermee elektrisch. Ook voor elektrische scooters geldt dat het aandeel fors zal stijgen. Nog bescheiden is op dit moment de verkoop van elektrische auto s. Op dit moment rijden er slechts enkele honderden elektrische voertuigen in Nederland rond. Reden van deze stagnatie ligt vooral in 1

2 het feit dat deze voertuigen een relatief beperkte actieradius hebben en dat het aantal (openbare) oplaadpunten anders dan het thuisadres minimaal is. In tegenstelling tot de fossiele brandstoffen duurt op dit moment het bijladen relatief lang. Ook de keuze aan elektrische auto s is beperkt én de prijs ligt nog op een relatief hoog niveau. In Nederland zijn slechts enkele honderden oplaadpunten voor auto s. Het gebruik van alternatieve brandstoffen voor particulieren en bedrijven staat nog in de kinderschoenen. Er zijn in Nederland nog geen 100 aardgas- en of biobrandstofvulpunten. Tot op heden zijn er in Hilversum geen (publieke) elektrische-, aardgas- of biobrandstofvulpunten. Hoofdstuk 3: Stimuleren Willen we de duurzaamheidsambities van Hilversum realiseren dan zullen we het gebruik van elektrisch vervoer en alternatieve brandstoffen moeten stimuleren. Andere gemeenten, zoals Amsterdam stimuleren en/of faciliteren het gebruik van elektrisch vervoer en alternatieve brandstoffen op bijvoorbeeld de volgende wijze: - subsidiëren aanschaf elektrisch vervoermiddel - reserveren van parkeerruimte - gratis opladen en of verstrekken brandstof - gratis aanleg oplaadpunten voor particulieren (voorwaarde is dat er geen oprit of garage is) - planologisch faciliteren van de oplaadpunten - voorlichting en communicatie Binnen het huidige budget is een deel van de bovengenoemde maatregelen niet haalbaar bijvoorbeeld, subsidiëren aanschaf elektrisch vervoermiddel. 3.1 Oplaad- en vulpunten Auto: Oplaadpunten voor auto s moeten minimaal geregeld worden. Gemiddeld is tenminste 8 uur voor het volledig opladen van de accu s. Per oplaadpunt kunnen maximaal twee auto s worden opgeladen. Fietsen en scooters: Oplaadpunten voor fietsen en scooters: kunnen in 4-6 uur worden opgeladen. Het is mogelijk om op een oplaadpunt meerdere fietsen/scooters op te laden. Uitgangspunt is dat eigenaren/gebruikers van een elektrisch vervoermiddel in ieder geval thuis in de gelegenheid zijn om de accu s op te laden. Uit serviceoogpunt én betrokkenheid naar de gebruikers toe stimuleert de gemeente het opladen van vervoermiddelen bij werklocaties, winkelgebieden en zorglocaties. Daar zullen de meeste mensen overdag aanwezig zijn die van de faciliteiten gebruik kunnen maken. Bij de parkeerplaatsen voor de oplaadpunten voor auto s staat voor de duidelijkheid ook een bord, zodat duidelijk is dat de parkeerplaats niet bestemd is voor gewone auto s. Vanuit de markt en of hogere overheden zijn diverse initiatieven gestart waarbij de gemeente Hilversum met minimale financiële consequenties de beschikking kan krijgen over oplaadpunten voor elektrische fietsen, scooters en auto s. Het gaat hierbij om: 1. 4 oplaadpalen (met 8 oplaadpunten, twee per paal) voor elektrische auto s (E-laad, zie bijlage 1) 2. 2 oplaadpunten voor elektrische fietsen en scooters, inclusief reclame (SolarVlinder zie Bijlage 2 ) 3. 1 alternatief brandstofvulpunt in de vorm van een aardgasvulpunt. 2

3 De oplaad- en vulpunten zijn enerzijds bedoeld om voertuigen van bedrijven/particulieren te laten opladen of vullen en anderzijds bezoekers aan het centrum/werkgebieden/ziekenhuizen etc. tijdens hun verblijf daar te laten bijladen/vullen. Voorgesteld wordt om in 2011 op centrale locaties twee elektrische oplaadpalen (met 4 oplaadpunten, twee per paal) voor auto s, twee elektrische oplaadpunten voor elektrische fietsen en scooters en één vulpunt voor alternatieve brandstoffen te realiseren: 1. twee openbare oplaadpalen (4 oplaadpunten) voor elektrische auto s (op duidelijk zichtbare verlichte plaatsen ivm vandalisme) op bijvoorbeeld: centrum (bij het raadhuis) of ziekenhuis Ter Gooi (Van Riebeeckweg 161, de parkeerplaats die het dichtst bij het ziekenhuis ligt) 2. twee openbare oplaadpunten voor elektrische fietsen op bijvoorbeeld: centrum (Hoek Noordse Bosje- Bussumerstraat, fietsparkeerterre in voor ANWB) of ziekenhuis Ter Gooi (op eigen parkeerterrein, in overleg met ziekenhuis) 3. één alternatief brandstofvulpunt aan de hand van bedrijfs- en locatieonderzoek zal de beste locatie geselecteerd gaan worden, gedacht kan worden aan het Havenkwartier of bedrijventerrein Kerkelande. De resterende twee elektrische oplaadpalen (4 oplaadpunten) kunnen gebruikt worden om aanvragen uit de markt te faciliteren en te honoreren (dus voor de directe woonomgeving of bedrijven/kantorenlocatie) of voor uitbereiding van het bestaande oplaadpunten netwerk. 3.2 Aanvullende stimuleringsmaatregelen: gratis parkeren op straat Bij de vaststelling van de eerstvolgende parkeerverordening zal de stimuleringsregeling voor deelauto gebruik worden uitgebreid met elektrisch vervoer en alternatieve brandstoffen. Hierin wordt geregeld dat ontheffing voor parkeerbelasting (gratis parkeren op maaiveld en parkeergarage) kan worden verkregen indien men elektrisch of met alternatieve brandstoffen rijdt. Voorgesteld wordt om de regeling drie jaar van kracht te laten zijn. De financiële consequenties staan beschreven in hoofdstuk Voorsorteren op de toekomst: planologische reservering elektrisch vervoer De verwachting is dat elektrisch vervoer de komende jaren explosief zal gaan groeien (zeker met de huidige brandstofprijzen). De overheid zal het gebruik van elektrisch vervoer de komende jaren actief stimuleren door middel van belastingmaatregelen (geen BPM, wegenbelasting etc.). Door deze groei zal de vraag naar oplaad- en brandstofvulpunten eveneens toenemen. De verwachting is dat binnen 10 jaar er in Hilversum tienduizenden elektrische fietsen en honderden elektrische auto s rondrijden. Hiervoor zijn tientallen oplaadpunten nodig. In elke wijk van Hilversum zal een locatie geschikt gemaakt moeten worden voor elektrische oplaadpunten. In iedere wijk moet gezocht worden naar een locatie met een hoge concentratie van bezoekers (winkels, musea, zorg etc.). Deze locatie moet planologisch geschikt gemaakt worden voor het realiseren van een elektrisch oplaadpunt voor auto en fiets/scooter. Ook zal rekening gehouden moeten worden met de parkeerdruk. 3

4 Hoofdstuk 4: Financiën Stichting E-laad biedt de gemeente Hilversum vier elektrische openbare oplaadpalen (8 oplaadpunten) aan, incl. twee jaar de stroomkosten. Voorwaarde is dat de gemeente Hilversum de benodigde parkeercapaciteit hiervoor beschikbaar stelt. Ook de realisering van twee solarvlinders kan budgetneutraal vanwege de aanwezigheid van reclame op de oplaadzuil. Het aanpassen van de parkeerverordening betekent naar verwachting voor de komende drie jaar een minimale daling van de parkeeropbrengsten. Ook zal van de beschikbare handhavingscapaciteit (van de BOA s) een deel moeten worden ingezet om de oplaadpunten te vrijwaren van foutparkeerders. De organisatie CNGnet wil meewerken aan een aardgasvulpunt en indien er voldoende bedrijven zich aansluiten en wagenparken ombouwen naar aardgas zullen zij het aardgasvulpunt financieren. Kosten: - inrichting parkeerplaats ca. 200,- per plaats, - gederfde inkomsten wegens parkeerinkomsten worden zo laag mogelijk gehouden door bijvoorbeeld twee oplaadpunten (1 oplaadpaal) bij het raadhuis te plaatsen, deze parkeerplaatsen zijn nooit allemaal bezet waardoor er inkomsten gemist worden, - parkeerontheffing is niet van toepassing, - opstellen parkeerbesluit, wordt kostenloos uitgevoerd, - verkeersborden kosten ca. 250 per stuk, - het controleren van foutparkeerders wordt meegenomen in de dagelijkse werkzaamheden van de BOA s. Kosten voor de elektrische oplaadpunten auto s: uitvoering Kosten ( ) Inrichten parkeerplaats 800 parkeerinkomsten - parkeerbesluit - parkeerbesluit - verkeersborden 1000 PM 200 Totaal 2000 Deze 2000,- zal vrijgemaakt worden uit het duurzaamheidsbudget. Hoofdstuk 5: Planning Het streven is eind 2011 twee openbare oplaadpalen (4 oplaadpunten) voor auto s en twee openbare oplaadpunten voor fietsen te realiseren. Het streven is eveneens om het onderzoek naar de behoefte van een vulpunt alternatieve brandstof (evenals de selectie van de meest geschikte locatie in Hilversum) dit jaar af te ronden. Het in elke wijk selecteren (en planologisch reserveren / geschikt maken) voor een elektrisch openbaar oplaadpunt zal naar verwachting anderhalf jaar in beslag nemen. Kanttekening hierbij is dat het huidige contract van E-laad niet voldoende voorziet in duidelijkheid voor wat betreft de kostenaspecten na het aflopen van het contract in De gemeente kan dan verantwoordelijk worden gesteld voor het gebruik en de onderhoudskosten. In het najaar van 2011 wordt er door het VNG een nieuw contract opgesteld met E-laad. Met het plaatsen van de oplaadpunten zal gewacht moeten worden op het nieuwe contract. Het oude contract zal niet worden ondertekend. In 2014 wordt een evaluatie gehouden naar het gebruik van en de behoefte naar openbare elektrische oplaadpunten en vulpunten alternatieve brandstoffen. Indien uitbreiding gewenst is zullen hiervoor tzt financiële middelen beschikbaar moeten worden gesteld. 4

5 realisatie van: 2 oplaadpalen voor elektrische auto s (4 oplaadpunten) 2 oplaadpunten voor elektrische fietsen (solarvlinders) Locatieonderzoek en Planologisch reserveren: juli oktober juni september 2011 Aardgasvulpunt 15 juni september 2011 Planologische reservering Oktober juli voor toekomstige 2012 oplaadpunten Werk in uitvoering Na het ondertekenen van het contract eind september december september december 2011 Einddatum uitvoering 31 maart december december december 2012 Hoofdstuk 6: Te besluiten 1. Dit jaar, uiterlijk voorjaar 2012, twee oplaadpalen (4 oplaadpunten, twee oplaadpunten per paal) voor elektrische auto s en twee oplaadpunten voor elektrische fietsen en scooters te realiseren, evenals een onderzoek naar één vulpunt voor alternatieve brandstoffen te starten: 2. Aan de hand van bedrijfs- en locatieonderzoek twee openbare elektrische oplaadpalen (4 oplaadpunten) voor elektrische auto s planologisch te reserveren en deze te realiseren bijvoorbeeld: a. het centrum (raadhuis) of b. ziekenhuis Ter Gooi. 3. Aan de hand van locatie en bedrijfsonderzoek, twee openbare oplaadpunten voor elektrische fietsen, bijvoorbeeld: a. centrum (Hoek Noordse Bosje-Bussummerstraat, fietsparkeerterrein voor ANWB) b. ziekenhuis Ter Gooi (op eigen parkeerterrein, in overleg met ziekenhuis) 4. één alternatief brandstofvulpunt a. aan de hand van bedrijfs- en locatieonderzoek zal de beste locatie geselecteerd gaan worden, gedacht kan worden aan het Havenkwartier of bedrijventerrein Kerkelanden. 5. De resterende twee aangeboden elektrische oplaadpunten voor auto s (door stichting E-laad) de komende twee jaar te reserveren voor uitbreiding huidige netwerk, particuliere aanvragen (bewoners) of bedrijven uit Hilversum 6. Te starten met een onderzoek naar elektrische oplaadpunten in elke wijk van Hilversum 7. De gemeenteraad informeren door middel van de bijgevoegde raadsinformatiebrief. 5