Openingstoespraak Stefan Grielens, algemeen directeur Vrije-CLB-Koepel

Transcriptie

1 Openingstoespraak Stefan Grielens, algemeen directeur Vrije-CLB-Koepel VCLB kijkt vooruit 9 juni Brussel Beste bestuurders, collega s, partners, sympathisanten, Beste erevoorzitter, beste Guido, beste erevoorzitster, beste An, Het was de bedoeling dat de inleidende gedachten bij deze dag zouden gebracht worden door onze kersvers verkozen nieuwe voorzitter Dirk De Ceulaer, maar hij kon hier jammer genoeg vandaag niet zijn. Hij heeft me laten weten dat hij in gedachten bij ons is en wenst ons alvast veel inspiratie en goesting bij het vooruitkijken. In elk geval wil ik u van harte welkom heten. Voor jullie interesse in de werking van de VCLB en vooral voor jullie interesse in de leerlingenbegeleiding. Welkom. Graag richt ik ook even een bedanking aan de mensen van KBC die zo vriendelijk zijn om deze prachtige accommodatie aan ons ter beschikking te stellen vandaag. Beste vrienden, Ik ben verheugd u hier allen te mogen ontmoeten om samen met ons een beetje achteruit, maar toch vooral vooruit te kijken. We doen dat vandaag omdat we vandaag ook officieel afscheid nemen van onze voorzitter Guido Dumon. Hij heeft het schip gedurende 12 jaar als een ervaren kapitein

2 door menig woelig water geloodst en is, naar ik vermoed, bijzonder geïnteresseerd hoe we de volgende stormen zullen aanpakken. Want, beste mensen, naast om te vieren zijn we hier vandaag bij elkaar omdat wij u iets te vertellen hebben. Omdat wij u te vertellen hebben hoe wij de toekomst zien en wat onze voornaamste werven zijn. We zijn hier vandaag om u te vertellen dat we de toekomst van de vrije centra voor leerlingenbegeleiding samen met u vorm willen geven. We zijn hier vandaag om u te vertellen dat we onze toekomst vormgeven in overleg met externe deskundigen en we willen vertellen wat zij ons geleerd hebben. Beste mensen, Het zal u niet verbazen dat er in de VCLB-rangen nogal wat vertwijfeling gerezen is de laatste jaren. De constante stroom aan veranderingen, waarvan de ene al fundamenteler dan de andere, hebben ons allemaal flink door elkaar geschud. Als VCLB ers zijn we wat gewend, maar de orkanen die ons troffen hebben er op een bepaald moment diep ingehakt. Een toevloed aan nieuwe opdrachten en veranderende opdrachten, die blijk leken te geven van een groot vertrouwen in de deskundigheid en de professionaliteit van de centra, werden afgewisseld met audits, besparingen, tot zelfs het in vraag stellen van de relevantie van de CLB-werking in zijn totaliteit. Als een schip slagzij maakt denkt iedereen aan zijn eigen hachje en dan is de neiging om de redding individueel te zoeken vaak groter dan om een gezamenlijke oplossing te zoeken. Maar als een schip slagzij maakt is het net belangrijk om het gezond verstand te gebruiken en niet allemaal een verschillende kant op te spurten. Op dat moment moet je nadenken en vooral samen de juiste kant uitgaan. We hebben het daar niet altijd makkelijk mee. Laten we dat niet onder stoelen of banken steken. Ik meen te mogen zeggen dat onze mensen net in deze omstandigheden blijk geven van een bijzonder grote veerkracht. VCLB ers zijn in deze woelige tijden niet bij de pakken blijven zitten. Ze hebben de kansen die zich aandienden gegrepen. Laat ons ook dat niet onder stoelen of banken steken. Zonder de inzet van de CLB s en de samenhorigheid onder de centra had de implementatie van het M-decreet heel anders verlopen. Zonder de tomeloze inzet van de CLB ers om jongeren doorheen de kafkaiaanse structuren van de integrale jeugdhulp te loodsen naar gepaste hulp en ondersteuning, hadden de drama s niet te overzien geweest. Beste mensen, ik vernoem twee dossiers die we met zijn allen aangepakt hebben. Waar we een gemeenschappelijke koers varen en bakens uitzetten. Waar we de toekomst zelf in handen nemen.

3 We hebben dat gedaan en we doen dat omdat we geloven dat we onze jongeren daarmee vooruit helpen. Toch is dat niet eenvoudig. Deze vele veranderingen betekenen ook verlies. Verlies van vroeger opgebouwde deskundigheid. Verlies van een zekere autoriteit. Verlies van gewoontes en structuren. Het schudt de systemen door elkaar. Het zorgt voor onzekerheid. Die vertwijfeling zorgt er soms voor dat we ons weg steken. Dat we niet open van de daken durven schreeuwen wat we gerealiseerd hebben en waarom de CLB s een wezenlijk verschil maken in ons onderwijs, in gezondheid, in welzijn, in de overgang naar werk. Nochtans beste mensen is dat wat we doen. Naast de vele opmerkingen en kritieken horen en zien we ook andere verhalen. We staan aan de vooravond van een nieuw decreet op de leerlingenbegeleiding. De overheid heeft een krijtlijnennota gelanceerd waarop het ganse onderwijsveld heeft kunnen reflecteren via de Vlaamse onderwijsraad. Beste mensen, het is niet alleen een unaniem advies geworden. Het is ook een krachtig advies geworden. Het is een advies geworden dat blijk geeft van een groot vertrouwen van het ganse onderwijsveld in de CLB s. Beste mensen, er was ook de audit over de CLB-werking die in november gelekt is. Ik wil niet in detail gaan, maar het prille begin was zeker en vast een moeilijk begin. Er was veel wantrouwen. Van de sector in de onderzoekers, van de onderzoekers in de sector. Wel, we zijn erin geslaagd om dit wantrouwen om te buigen. De centra zijn erin geslaagd om dit wantrouwen om te buigen. De mensen van PwC - we geven de auditeur dadelijk het woord - zijn fans geworden van de CLB s. Ze hebben met de audit veel pijnpunten aangegeven. We moeten daaraan werken. Maar nog belangrijker, ze hebben aangegeven dat de CLB s belangrijk zijn. Dat het zinvol is om die pijnpunten aan te pakken. Ik verwijs ook naar de wetenschappers die wetenschappelijke bronnen in binnen- en buitenland bekeken hebben over leerlingenbegeleiding. Ook de wetenschappers hebben verbeterpunten gevonden, maar vooral ook veel waardevolle dingen. Je zou denken dat met al deze uitdagingen het vat stilaan af is. Toch zijn we er met de centra in geslaagd om samen ook nieuwe uitdagingen aan te gaan. Het chatproject dat vanaf februari in heel Vlaanderen uitgerold is, is een voorbeeld van hoe we erin slagen om in een constant veranderende wereld met constant nieuwe uitdagingen ook zelf initiatief te blijven nemen. Ons relevant te maken voor de jongeren waar we radicaal voor willen kiezen. Door gebruik te maken van hun kanalen. We hebben onze verantwoordelijkheid genomen in het kader van radicalisering. Samen met de andere netten hebben we initiatieven genomen en nemen we initiatieven om het wij-zijdenken te doorbreken. Onze centra nemen hun verantwoordelijkheid om kinderen op de vlucht een toekomst via ons onderwijs te helpen geven. We investeren in kansenbevordering op alle terreinen.

4 We hebben van de verenigingen waar armen het woord nemen een nota gekregen met hun ideale CLB. Omdat ze CLB belangrijk vinden. We hebben van de scholieren 6 D s gekregen die ons moeten helpen om hen beter te helpen. Omdat ze CLB belangrijk vinden. We werken samen met ouders en zijn betrokken in de werking van ouderkoepels. Omdat ze CLB belangrijk vinden. Beste mensen, laat ons ook daar eerlijk in zijn. Er is veel om te twijfelen, maar er is ook heel wat om zelfzeker over te zijn. Uit tevredenheidsbevragingen bij onze cliënten blijkt steevast een grote tevredenheid. Zowel van scholen, leerlingen als ouders. Toch slagen we er niet in om deze stemmen duidelijk genoeg te laten klinken. Het is daar dat we aan moeten werken. Niet alleen een koepelorganisatie moet dat doen. We moeten dat met alle centra samen doen. Door duidelijk te formuleren welke waarden we hebben. Waar we voor staan. Waar we voor gaan en hoe we dat gaan doen. Door ons werk belangrijk te vinden en ook te durven zeggen waarom we dat vinden. Daarmee kunnen we mensen overtuigen van het belang van leerlingenbegeleiding voor onze kinderen. Beste mensen, we mogen dan wel een organisatie zijn die soms twijfelt, maar beter een organisatie die twijfelt en nadenkt over de weg die ze moeten gaan dan een organisatie die vol overtuiging het verkeerde doet. Twijfelen mag, het mag ons echter niet verlammen. De twijfel mag onze overtuiging niet in de weg zitten. De vele veranderingen van de laatste jaren maken het noodzakelijk om onze manier van werken in vraag te stellen en bij te sturen. We moeten samen goed bekijken wie we zijn en wat we doen. Welke waarden we vanuit de VCLB samen delen. Wat onze identiteit is. Waar we als CLB ers fier op zijn. Op zoek naar onze kern, zeg maar. We hebben een traject opgestart om onze gemeenschappelijke communicatie op een gelijkgerichte manier vorm te geven. Hiervoor hebben we Memori aangetrokken, het Onderzoeks- en expertisecentrum van Thomas More. Ze zullen dadelijk meer toelichting geven over waar we staan en naar ik hoop ook al een beetje over waarvoor we staan. Want dat is essentieel. We kunnen de dingen maar goed doen als we niet alleen weten wat we doen, maar ook waarom we dat dan doen. Weten wie we zijn en daar ook voor uit komen is slechts een deel van het verhaal. Wil je waarachtig en oprecht zijn, dan moet je niet alleen zeggen wat je doet, je moet ook doen wat je zegt. Ons organisatiemodel heeft zijn beste tijd gehad. We moeten dat in vraag durven stellen. Kleine teams die alles moeten kennen en kunnen om een deskundige leerlingenbegeleiding uit te bouwen in scholen op alle domeinen dat kan vandaag in onze complexer wordende samenleving niet meer. Het organisatiemodel dat we hanteren heeft zijn limieten bereikt. We moeten dat loslaten en we moeten ons anders organiseren. Hierbij is het van belang dat we de leerling voorop stellen. Zoals uit het communicatietraject zal blijken, plaatsen we de leerling centraal. Dit is ook voor de wijze waarop onze centra zichzelf aan het herontwerpen zijn cruciaal. De best mogelijke ondersteuning voor de

5 jongeren realiseren, door het werk slim te organiseren. Hierbij is het van belang om ook de platgetreden paden te durven doorbreken. Wat beter op het niveau van het centrum kan georganiseerd worden, moet daar gebeuren. Wat beter samen met andere centra vorm krijgt, moet daar vorm krijgen. De middelen die de overheid vanaf 1 september 2016 ter beschikking stelt in het kader van de meldpunten leerrecht geven onze centra alvast de kans om boven de eigen centra en met de andere centrumnetten samenwerking uit te bouwen. Als waardengedreven organisatie moeten we nadenken over de manier waarop we met veranderende opdrachten kunnen omgaan. Hoe we uit iedereen het beste naar voor kunnen laten komen. Onze medewerkers zijn ons kapitaal. We moeten hen koesteren en zorgen dat ze zich gesterkt en gesteund weten. Dat ze met goesting komen werken. Dat ze fier kunnen zijn op wat ze doen. Dat ze het verschil kunnen maken. Ook hier zijn onze centra mee aan de slag gegaan. Zo dadelijk geven we daarvoor het woord aan Flanders Synergy. Beste vrienden, veel is in beweging. Dit geldt voor de volledige organisatie, de opdrachten van de centra, de organisatie van de centra. De besturen denken na over hun organisatie. Op verschillende plaatsen is men aan het nadenken en zet men effectief stappen naar bestuurlijke optimalisatie en schaalvergroting. Ook de VCLB-Koepel moet zich als ledenorganisatie samen met zijn leden herbronnen om verder te groeien naar een krachtige en gedragen organisatie waarbinnen de leden afspraken met elkaar kunnen maken en zich daar ook aan houden. Eind vorig werkjaar zijn we gestart met een provinciale ronde met onze besturen. We hebben gesprekken gevoerd met individuele besturen en bestuurders. We hebben al onze bestuurders de kans geboden om samen na te denken op een zaterdag in december over de resultaten van de audit en samen met ons te zoeken naar mogelijke antwoorden en oplossingen. Op basis van die gesprekken heeft de raad van bestuur een vervolgopdracht gegeven aan PwC. In plaats van alleen maar vast te stellen wat er mis was, hebben we hen gevraagd om met ons op zoek te gaan naar oplossingen. Ook hier komen we vandaag op terug. Het zijn drie verhalen die samen één verhaal vormen. Het verhaal van de vrije centra. Dat is geen verhaal met een gesloten einde. Het is vooral een verhaal dat we samen verder moeten schrijven. Beste mensen, we zijn misschien twijfelaars, maar we zijn ook ondernemers. We weten dat we samen sterker staan, maar onze drang naar vrijheid is heel groot. Niet voor niets zijn we vrij initiatief. Toch zullen we vandaag deze vrijheid moeten gebruiken om ons samen te versterken. Die vrijheid kunnen we

6 aanwenden om alles op onszelf te doen. We kunnen ze ook gebruiken om een gemeenschappelijke koers te varen. Want de vrijheid die we hebben mogen we niet verwarren met vrijblijvendheid. Het is een vrijheid die komt met verantwoordelijkheid. Als Vrije centra zijn we onafhankelijke organisaties die autonoom kunnen kiezen voor jongeren. We doen dit in nauwe samenwerking met de scholen die we begeleiden. En we begeleiden er veel. We begeleiden vanuit de vrije centra scholen uit de verschillende netten. Binnen het vrije net begeleiden we de scholen van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen, maar ook een belangrijk deel van de andere confessionele en niet-confessionele scholen. We begeleiden binnen het officieel gesubsidieerd onderwijs de helft van de scholen van het onderwijs van de steden en gemeenten en heel wat scholen van het provinciaal onderwijs Vlaanderen. Deze scholen zijn onze partners en een betrokkenheid op hun pedagogisch project is daarvoor een vereiste. Ook hier zullen we de dialoog verder moeten aangaan om het partnerschap verder te versterken om vanuit onze onafhankelijkheid sterk betrokken te zijn op het pedagogisch project van de scholen die we begeleiden. Beste vrienden, we hebben de ongelofelijke opportuniteit om onze eigen toekomst in handen te nemen en een krachtige leerlingenbegeleiding in Vlaanderen uit te bouwen. Laat ons die kans met beide handen grijpen en samen zoeken naar wat ons verbindt in plaats van wat ons scheidt. De leerling zal hier wel bij varen. Beste mensen, ik wil afsluiten met een citaat van Voltaire: Twijfel is onaangenaam, zekerheid is absurd. Want in twijfel ligt de vrijheid van de mens vervat. Wie durft te twijfelen laat zijn denken niet onderwerpen. Ik dank u, Stefan Grielens