Fonografische Reproductierechten

Transcriptie

1 Fonografische Reproductierechten ALGEMENE PRINCIPES Alleen de auteur van een literair of artistiek werk heeft het recht om het op welke wijze of in welk vorm ook te REPRODUCEREN of te laten reproduceren. Dit principe (artikel 1 van de wet van 30 juni 1994) vormt de wettelijke basis voor het reproductierecht. Onze wet en de internationale conventies die door België werden erkend verlenen dus een exclusief recht aan de auteur om de reproductie van zijn werken toe te laten. Deze wet geeft wel het recht aan de auteur maar niet automatisch de mogelijkheid om dit recht ook in de praktijk te kunnen uitoefenen, m.a.w. om een vergoeding te bekomen voor elk mogelijk gebruik ingevolge de technologische vooruitgang, de snelheid en de veelheid van de verspreidings- en reproductietechnieken. De auteurs hebben zelf deze mogelijkheden gecreëerd door het oprichten van en het toevertrouwen van hun beroepsbelangen aan organisaties die men algemeen auteursverenigingen noemt.

2 Fonografische Reproductierechten Pagina 2 SABAM SABAM is de vereniging in België die, onder mandaat van de auteurs, in hun plaats handelt en de toelatingsvoorwaarden voor het gebruik van hun werken vaststelt. Omdat de meeste auteurs, componisten en uitgevers het beheer van hun werken hebben toevertrouwd aan SABAM, kan zij vrij makkelijk alle wettelijke toelatingen verlenen voor de reproductie van de werken van haar repertoire op elke geluids- of audiovisuele drager. REPERTOIRE VAN SABAM Als collectieve beheersvereniging van auteursrechten, beheert SABAM het geheel aan soorten auteursrechten: zowel voor muziek, schilderijen, toneel, fotografie, het audiovisuele, enz. verdedigt SABAM de belangen van: - haar eigen leden - de leden van buitenlandse verenigingen die zij vertegenwoordigt. De werken die tot het publiek domein behoren (70 jaar na het overlijden van de langstlevende auteur) behoren uiteraard niet tot het maatschappelijk repertoire behalve indien zij bewerkt of gearrangeerd werden door een auteur of componist die lid is van SABAM of een door haar vertegenwoordigde vereniging. In dat geval behoort deze bewerking of arrangement tot het maatschappelijk repertoire als nieuw werk en geniet hierdoor de wettelijke bescherming. Wat is het reproductierecht? Het is het exclusief recht van de auteur om de materiële vastlegging van zijn werk door middel van procédé s die toelaten het werk aan het publiek mee te delen, te verbieden of toe te staan. De verschillende punten waarover de toelating van de auteur moet gelden zijn de opname, de verveelvoudiging van de opname, de verspreiding van de exemplaren, het privé gebruik en het publiek gebruik of uitzending. Onder mechanisch reproductierecht worden alle reproducties verstaan behalve deze op papier (grafische uitgave). Hieronder valt dus elke drager (wat ook de wijze van opname mag zijn) die toelaat een werk te beluisteren of te bekijken. Of nog, elke vastlegging van een werk (zelfs indien het uw eigen werken betreft) op gelijk welke drager dat door middel van een apparaat kan beluisterd of bekeken worden, moet beschouwd worden als een mechanische reproductie die onder het beheer van SABAM valt indien de rechthebbenden lid zijn van de vereniging.

3 Fonografische Reproductierechten Pagina 3 BEHEER VAN HET MECHANISCH REPRODUCTIERECHT DE FONOGRAFISCHE CONTRACTEN 1. INNING Voor de reproductie van een beschermd werk is de toelating van de auteur noodzakelijk. Om evidente redenen dient deze toelating op voorhand te worden verkregen. Meer nog, ze moet geval per geval worden aangevraagd voor elk van de werken die men wenst te reproduceren. Het is dan ook normaal dat de auteursvereniging, die door haar leden gemachtigd werd om hun mechanische reproductierechten te beheren en bijgevolg in hun naam de toelatingen te verlenen, zich strikt schikt naar de wettelijke bepalingen en van de gebruikers van haar repertoire eist dat de aanvragen op voorhand gebeuren, werk per werk. Dergelijke praktijk zou echter niet erg te rijmen zijn met de noden van de moderne economie en deze van de grote gespecialiseerde bedrijven in opname en reproductie van literaire en muzikale werken. De quasi-zekerheid het bestaande algemeen repertoire te mogen gebruiken (behalve verbod op enkele werken), de op voorhand juist gekende prijs van de toelating en de snelheid van de verwerking van de aanvraag zijn van vitaal belang voor deze exploitanten. Men heeft zich daarom reeds vanaf het begin van de fonografische opname georiënteerd naar het sluiten van algemene contracten waarvan het huidige typecontract BIEM 1 /IFPI 2 een gevolg is. Het principe van de toelating die werk per werk wordt gegeven staat het dichtst bij de bedoeling van de wetgever. In deze brochure zullen de algemene principes worden behandeld. 1 BIEM: Bureau International des sociétés gérant les droits d Enregistrement et de reproduction Mécanique (Parijs). Internationale organisatie die de voorwaarden en de tarieven bepaalt voor de inning der reproductierechten. SABAM zetelt hierin als geassocieerd lid. 2 IFPI: International Federation of the Phonographic Industry (Londen). Vertegenwoordigt in België de lokale groep der multinationals en enkele onafhankelijke producenten.

4 Fonografische Reproductierechten Pagina Toelating werk per werk Bij de toelating die werk per werk wordt verleend, betaalt de gebruiker voor het aantal te vervaardigen exemplaren. In het algemeen zijn volgende gebruikers onderworpen aan dit systeem: - producenten waarvan hun exploitatie geen type-contract BIEM rechtvaardigt - elke gelegenheidsgebruiker van het SABAM-repertoire De toelatingen worden afgeleverd op basis van een speciaal aanvraagformulier. Dit document (hierbij gevoegd), bevat alle mogelijke parameters die dienen voor de berekening van de vergoeding. De netto verkoopprijs aan het publiek (hangt af van het type geluidsdrager) vormt de basis van de vergoeding. De hoogte van de vergoeding is vanaf 1 juli %. De B.T.W. op de vergoeding bedraagt 6%. Een aanvraag tot toelating moet ook ingediend worden zelfs als u denkt dat er op de opname geen enkel werk voorkomt dat tot het repertoire behoort. De fabrikant màg zelfs uw bestelling niet uitvoeren zonder onze toelating of ons attest van non-interventie. SABAM stelt een factuur van verschuldigde reproductierechten op, gebaseerd op de ontvangen gegevens. Van zodra dit bedrag betaald is, ontvangt de producent van SABAM een Toestemming tot reproductie, waarvan onmiddellijk een copie naar de fabrikant (pers- of dupliceeronderneming) wordt gestuurd. Voor iedere bijkomende persing van de geluidsdragers volgt men dezelfde weg. Wanneer de geluidsdrager werken bevat waarvan de mechanische reproductierechten niet door SABAM worden beheerd, wordt de vergoeding proportioneel berekend (bv. een werk dat tot het publiek domein behoort of waarvan de auteurs niet bij een auteursmaatschappij zijn aangesloten). Wanneer SABAM over geen enkele informatie beschikt over een werk; en wanneer later blijkt dat dit werk toch tot haar repertoire behoort, zal deze vergoeding alsnog verschuldigd zijn. Voor een geluidsdrager die niet bestemd is voor de kleinhandel of waarvan de verkoopprijs minder zal zijn dan de forfaitaire minimumprijzen, vastgelegd per categorie, wordt de vergoeding berekend op basis van deze minima. De rechten moeten geregeld worden per productie voor een aantal geluidsdragers waarvan het minimum werd vastgelegd op 300 exemplaren. Wanneer het aantal gefabriceerde exemplaren lager is dan het aantal vermeld op de toelating en hoger dan de opgelegde persminima, kan een aanvraag tot terugbetaling ingediend worden op voorwaarde dat het gaat om een minimumbedrag van 25. De aanvraag, vergezeld van de factuur, moet op onze afdeling ingediend worden ten laatste twee maanden na de datum op de

5 Fonografische Reproductierechten Pagina 5 toestemming, anders kan de aanvraag niet meer ontvankelijk verklaard worden. Beschadigde exemplaren, vernietigd in aanwezigheid van een afgevaardigde van SABAM, zullen integraal terugbetaald worden op voorwaarde dat de aanvraag tot terugbetaling, vergezeld van een bewijs van de fabrikant ingediend wordt binnen de drie maanden die volgen op de datum waarop de toestemming werd toegekend en dat het terug te betalen bedrag minstens 25 bedraagt. Aangezien het moreel recht van de auteur nadrukkelijk is voorbehouden, is het verboden het karakter of het geheel van het werk te wijzigen, hetzij door het te verminken, hetzij door het te misvormen. Wanneer men zich voorneemt een arrangement op bestaande werken op te nemen is een toelating van de rechthebbenden vereist. De originele tekst van een werk mag niet worden vervangen en er mag ook geen andere tekst aan toegevoegd worden en de tekst mag niet op andere muziek geplaatst worden. Op de geluidsdrager wordt het volgende verplicht vermeld : 1. SABAM 2. de titel van het werk alsook de namen van de componist(en), tekstschrijver(s), arrangeur(s) en uitgever(s) 3. de vermelding: Alle rechten van de producent en de eigenaar van het gereproduceerde werk zijn voorbehouden. Zonder toelating is iedere duplicatie, verhuur, bruikleen, gebruik van de opname voor openbare uitvoering en radio verboden. De toestemming van SABAM is enkel geldig wanneer de exemplaren op geoorloofde wijze werden aangemaakt, waarbij de rechten van de uitvoerende artiesten en de producenten gerespecteerd worden. Wanneer zou blijken dat dit niet het geval is, dan is de toestemming van SABAM van nul en generlei waarde. 1.2 Het stelsel Algemene en permanente toelating Dit stelsel wordt geregeld via het type-contract BIEM/IFPI, z n aanhangels en het nationaal protocol afgesloten tussen SABAM en de Belgische Fonografische Industrie (IFPI BELGIUM). Globaal genomen zijn de producenten aangesloten bij IFPI en de onafhankelijke producenten waarvan de aard van de onderneming de toelating verantwoordt, onderworpen aan dit contract. De kwijting van de vergoedingen, gebaseerd op het aantal exemplaren dat uit de stock werd genomen, gebeurt halfjaarlijks. Daartegenover is de producent verplicht tot maandelijkse aanbetalingen en een vastzetting van een permanente bankwaarborg.

6 Fonografische Reproductierechten Pagina 6 De basis voor de vergoeding is de PPD (published price to dealer) m.a.w. de groothandelsprijs gepubliceerd met het oog op de verkoop aan de kleinhandel (variabel in functie van het type van de aangegeven geluidsdrager). De hoogte van de vergoeding wordt samengesteld op basis van 11% min bepaalde kortingen. Afhankelijk van het geval kunnen minimumvergoedingen overwogen worden. Voor de verwerking van de exploitatie moet de volledige informatie ter beschikking zijn op de maatschappelijke zetel, deze informatie bestaat uit: - de label-info, d.w.z. het document dat alle noodzakelijke parameters bevat voor de inning en de repartitie van de rechten (titels van de gereproduceerde werken identiteit van de rechthebbenden duur van het werk prijs en type van de drager) - de voorraadverminderingen - de halfjaarlijkse facturatie - de administratieve en financiële verplichtingen 1.3 Speciale producten of PREMIUMS Vallen in het algemeen onder deze benaming: de geluidsdragers of audiovisuele media die verdeeld worden als premie-geschenk bij een ander product om publicitaire redenen (bv. bij de aankoop van X boeken, ontvangt u een CD, een CD ROM bij een tijdschrift). Omdat ze dienen als prikkels voor de aankoop van andere producten en omdat ze doorgaans gefabriceerd worden in heel grote hoeveelheden, zijn de traditionele toelatingsstelsels (zie hierboven) niet van toepassing in het geval van de premiums. De aanvraag tot toestemming moet vooraf gebeuren en wordt van geval tot geval bestudeerd. Er is geen vooraf vastgesteld tarief. Van zodra een werk, dat origineel niet werd gecomponeerd voor publicitaire of promotionele doeleinden rechtstreeks of onrechtstreeks geassocieerd wordt met de commercialisatie van een ander product hebben de houders van het auteursrecht immers het recht ofwel het gebruik ervan te verbieden ofwel het tarief vast te leggen. In dit geval moet men dus contact opnemen met de afdeling mechanische reproductierechten.

7 Fonografische Reproductierechten Pagina Reproductie op CD-R SABAM staat de reproductie van muziekwerken op CD-R toe. Teneinde een efficiënte controle op het gebruik van haar repertoire mogelijk te maken, verplicht SABAM het aanbrengen van onvervalsbare en niet-herbruikbare hologrammen (ze gaan onherroepelijk stuk als geprobeerd wordt om ze te verwijderen). De aanvragers moeten deze (tegen kostprijs) aankopen en op elke CD-R aanbrengen. In de praktijk: De aanvrager vult het gebruikelijke formulier Aanvraag tot reproductie op geluidsdrager in. De rechten worden berekend op het aantal gevraagde exemplaren (er wordt in dit geval geen minimumaantal exemplaren opgelegd), met de gebruikelijke formule: 8% van de verkoopprijs met een minimumvergoeding. Per aanvraag wordt een minimumbedrag opgelegd, vastgesteld op 125 voor een album en 60 voor een single of maxi-single. De aanvrager koopt bovendien de nodige hoeveelheid hologrammen, tegen 0,09 per stuk (BTW 21% inclusief). De aanvrager krijgt een toestemming na betaling van de verschuldigde rechten. De aanvrager brengt op elke CD-R een hologram aan. Dat gebeurt vrij gemakkelijk manueel 1.5 Embedded content Met embedded content wordt het reproduceren van muziekwerken op nietklassieke dragers bedoeld, bvb. een gsm, smartphone, tablet, usb-stick, game, speelgoed, etc. Het tarief is afhankelijk van de inhoud van de geluidsdrager en geldt voor industriële oplages. Inhoud Vergoeding/werk/exemplaar Muzikaal 0,036 niet-muzikaal 0,025 (-10% per schijf van ex.) Bij beide tarieven geldt een minimumvergoeding van 250 per aanvraag.

8 Fonografische Reproductierechten Pagina 8 De hierboven vermelde tarieven gelden onder voorbehoud van een voorafgaande toelating vanwege de betrokken rechthebbenden. 1.6 Achtergrondmuziek Onder deze term verstaat men de muziek uitgezonden in openbare plaatsen: café s, restaurants, supermarkten, stations, enz. Naast de toelating tot openbare uitzending van deze muziek, die men bij een van onze lokale agentschappen dient aan te vragen, moet er eveneens een aanvraag tot reproductie ingediend worden door de persoon die de opnames zal realiseren. Deze toelating dekt de fabricatie van geluidsdragers. De toelating tot reproductie wordt toegekend na ondertekening van een speciale conventie dat twee luiken omvat: enerzijds de reproductie van werken uit het SABAM-repertoire anderzijds, de reproductie of de heropname van voorafbestaande opnames die toebehoren aan de fonografische industrie 1.7 Import Wanneer men zich wenst te bevoorraden met geluidsdragers uit het buitenland, moet de kandidaat-importeur of het nu gaat om een particulier, een gespecialiseerde groothandelaar of een traditionele platenhandelaar altijd inlichtingen nemen, ofwel bij SABAM, ofwel bij zijn leverancier om te weten of de reproductierechten betaald werden aan de bron en als het geval zich voordoet, een attest aan SABAM bezorgen. Het merendeel van de landen werkt met een contractuele licentie, d.w.z. dat er over het tarief van de reproductierechten onderhandeld wordt tussen de auteursvereniging en de producent. In dit geval werden de reproductierechten ofwel betaald aan de bron bij de auteursmaatschappij van het exporterende land en in dit geval heeft de importeur geen verplichtingen meer ten opzichte van SABAM, ofwel zijn de reproductierechten ten laste van de importeur en moeten deze geregeld worden met de afdeling reproductierechten. In bepaalde landen zoals de Verenigde Staten daarentegen, is de vergoeding niet contractueel vastgelegd maar wettelijk. Men spreekt dan over een wettelijke of niet-vrijwillige licentie die enkel toepasbaar is in het land in kwestie. In al deze gevallen, en zelfs wanneer de reproductierechten betaald werden in dit land, zal de importeur ertoe gehouden worden de reproductierechten, vastgelegd door SABAM, voor verkopen op Belgisch gebied te betalen. De aanvragen tot toelating tot reproductie zullen behandeld worden via het stelsel werk per werk.

9 Fonografische Reproductierechten Pagina 9 REPARTITIE De vergoedingen voor het mechanisch reproductierecht die werden geïnd volgens de modaliteiten uiteengezet hierboven, moeten vanzelfsprekend verdeeld worden onder de rechthebbenden, ieder volgens zijn aandeel. TARIEVEN VOOR HET ON-LINEGEBRUIK VAN HET SABAMREPERTOIRE Contacteer ons hiervoor : 02/ info@sabam.be of vinden op onze website :