De maatschappelijke noodzaak om participatie en zorg lokaal te herorganiseren

Transcriptie

1 De maatschappelijke noodzaak om participatie en zorg lokaal te herorganiseren 14 maart 2011 Jo Caris Inhoud: 1. Afnemende betekenis van hiërarchie 2. Hiërarchie en netwerk 3. Nationale taken en beleidsuitgangspunten 4. Principes van samenleving en leiderschap 5. Belang van competentiegevoel 6. Kenmerken sector 7. Conclusies 1

2 1. Minderheidskabinet 1. België: geen kabinet 2

3 1. Europa: niemand is echt de baas! 1. Geen partij maar beweging. 3

4 1. Opstand tegen dictators 2. Sturing op samenwerking Hiërarchie Netwerk 4

5 2. Hiërarchie versus netwerk 2. Hiërarchie 5

6 2. Buurtnetwerk 2. Hiërarchie versus Netwerk Hiërarchie: Past bij een doe cultuur ; neigt naar grootschalig, efficiëntie, top down, extrinsieke waarden, algemeen, continuïteit, formeel, sterke differentiatie met integratie aan de top Netwerk: Past bij een zijn cultuur ; accent op zingeving,, intrinsieke waarden, persoonlijk, informeel, integratie door het gehele netwerk 6

7 2. Sturing op Gedrag 1. Bureaucratie (statisch) en marktwerking. 2. Regels (flexibel) en sociale controle. 2. De zin van regels en controle Van vrijheid naar willekeur en misbruik Vrijheid Misbruik (Fehr & Gintis, 2007) 7

8 2. De zin van regels en controle Van vrijheid naar willekeur en misbruik Red tape Regels Vrijheid Willekeur 2. Een derde factor Bij grote hiërarchische verbanden: Materialisme Red tape Marktwerking Toezicht Transparantie Bureaucratie Vrijheid Misbruik 8

9 2. Een derde factor Bij Netwerken: Betutteling Verstikkend Sociale controle Toezicht Steun Regels Vrijheid Misbruik 2. Dualiteit in het publieke domein Centrale sturing versus beweging 1. Hiërarchie en Marktwerking; doelgericht; efficiënt; continuïteit; neiging tot schaalvergroting; Probleem van integratie 2. Netwerk en Sociale controle; klein; persoonlijk; integraal ; Probleem bij complexe vraagstukken 9

10 3. Overheidstaken Waarborgen toegankelijkheid Borgen kwaliteit Bewaken betaalbaarheid Edith Schippers Marlies Veldhuizen van Zanten 3. Beleidsuitgangspunten Solidariteit (en loyaliteit? ) Recht (en plicht?) Gelijkheid (in ongelijke situaties?) 10

11 Zingeving versus productie 3. Kerk & Markt? 11

12 Netwerken zijn meer passend naarmate het onderwerp meer met zingeving te maken heeft. 4.Principes : Samenleving en Leiderschap Doelgerichtheid (past beter bij hiërarchie) Cohesie (past beter bij netwerken) Competentiegevoel neemt af in grote hiërarchische verbanden 12

13 5. Het belang van competentiegevoel Hiërarchie, Grootschaligheid en complexiteit Gehandicaptenzorg Cure Bureau jeugdzorg Begeleiding Huisarts consultatiebureau Maatschappelijk werk ARBO AWBZ Eigen bijdrage DBC Preventie Eerste lijn Zorgkantoor ggz Kwaliteitszorg Indicatiestelling Woningaanpassing minister van VWS Huisartsen Zorgverzekeraar Ambulancevervoer Praktijkondersteuner Fysiotherapie Verloskunde Apotheker Ouderenzorg Tweede lijn Kraamzorg 13

14 5. Wiskunde, Sekse en Competentie 5.Status en Competentie 14

15 5. Status en gezondheid 5. Status en Competentiegevoel Je zult een allochtone werknemer/werkneemster zijn, leerling, in de proefperiode, huurder en patiënt?! 15

16 Belang van competentiegevoel Versterkt verantwoordelijkheidsgevoel en initiatief Voorwaarde voor ondernemerschap en innovatie Maakt gezonder (minder vroegsterfte, minder negatieve effecten ongezond gedrag) Dagelijkse leiding is minder van toepassing! (DE VICIEUZE CIRKEL VAN HIËRARCHIE!) 6. Conclusies Hiërarchische grootschalige sociale verbanden en kleinschalige netwerken hebben allebei voor- en nadelen. Competentie (-gevoelens zijn sterker in netwerken). In het domein met publieke waarden is de balans doorgeslagen naar hiërarchie en grootschaligheid. Het accent mag weer meer op netwerken en niet doorslaan naar het andere uiterste. Solidariteit en loyaliteit zijn kenmerken van netwerken. Kostenbeheersing en kwaliteitbewaking worden gemakkelijker 16

17 Dank voor uw aandacht! 17