Beleidsregel 9 Informatieverstrekking inzake overeenkomst op afstand (artikelen 4:20 Wft, 4:28 Wft en 4:29 Wft, artikelen 77, 78, 79 en 80 BGf0 )

Transcriptie

1 Beleidsregel 9 Informatieverstrekking inzake overeenkomst op afstand (artikelen 4:20 Wft, 4:28 Wft en 4:29 Wft, artikelen 77, 78, 79 en 80 BGf0 ) Artikel 1 Definities In deze beleidsregel wordt verstaan onder: Kredietbank : GR Regionale Sociale Dienst & Kredietbank Alblasserwaard/ Vijfheerenlanden Besluit : Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen; Wbp : Wet bescherming persoonsgegevens; Wft : Wet op het financieel toezicht. Artikel 2 Informatieplicht 1. De kredietbank verstrekt voorafgaand aan het adviseren of de totstandkoming van een overeenkomst op afstand inzake een financieel product aan de cliënt informatie voorzover dit redelijkerwijs relevant is voor een adequate beoordeling van het product. 2. De kredietbank verstrekt gedurende de looptijd van een overeenkomst inzake een financieel product of financiële dienst de cliënt tijdig informatie over wezenlijke wijzigingen in de informatie bedoeld in lid 1, voorzover deze wijzigingen redelijkerwijs relevant zijn voor de cliënt. 3. De kredietbank verstrekt de cliënt instructies over de wijze waarop hij/zij zijn recht als bedoeld in artikel 2 lid 1 kan uitoefenen. Artikel 3 Ontbinding overeenkomst op afstand 1. Een cliënt kan een overeenkomst op afstand zonder boete verschuldigd te zijn en zonder opgaaf van redenen ontbinden gedurende 14 kalenderdagen vanaf de dag waarop de informatie die de kredietbank hem/haar op grond van artikel 2 lid 1 dient te verstrekken, door hem/haar is ontvangen. 2. Indien de cliënt gebruik wil maken van het in het voorgaande lid bedoelde recht, geeft hij/zij daarvan voor het verstrijken van de in dat lid bedoelde termijn, kennis aan de kredietbank volgens de instructies die hem/haar hierover overeenkomstig artikel 2 lid 3 zijn gegeven. 3. De kennisgeving van de cliënt wordt als tijdig aangemerkt indien zij schriftelijk of op een voor de kredietbank beschikbare en toegankelijke duurzame drager is verzonden voor het verstrijken van de termijn. 4. Lid 1 en lid 2 zijn niet van toepassing op: a. overeenkomsten die op uitdrukkelijk verzoek van de cliënt volledig zijn uitgevoerd voordat de cliënt gebruik maakt van het in lid 1 en lid 2 bedoelde recht; b. overeenkomsten inzake krediet waarbij hypothecaire zekerheid wordt gesteld. Artikel 4 Uitvoering overeenkomst op afstand 1. De kredietbank maakt pas een begin met de uitvoering van een overeenkomst op afstand na toestemming van de cliënt. 2. Indien de cliënt gebruik maakt van zijn recht als bedoeld in artikel 3 lid 1 kan de kredietbank uitsluitend een vergoeding vragen voor het financiële product dat ter uitvoering van de overeenkomst op afstand is geleverd. Deze vergoeding is: a. niet hoger dan een bedrag dat evenredig is aan de verhouding tussen het al geleverde product en de volledige uitvoering van de overeenkomst op afstand; en b. in geen geval zo hoog dat deze als een boete kan worden opgevat. 3. De kredietbank kan slechts betaling van de in het tweede lid bedoelde vergoeding verlangen indien zij: a. kan aantonen dat de cliënt overeenkomstig artikel 2 lid 1 is geïnformeerd over de in het tweede lid bedoelde vergoeding; en b. op uitdrukkelijk verzoek van de cliënt met de uitvoering van de overeenkomst is begonnen voor het verstrijken van de in artikel 3 lid 1 bedoelde termijn. 4. Indien de cliënt gebruik maakt van het in artikel 3 lid 1 bedoelde recht, betaalt de kredietbank de cliënt zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen 30 kalenderdagen na dat zij de kennisgeving van de ontbinding heeft ontvangen, al hetgeen de kredietbank op grond van de overeenkomst op afstand van de cliënt ontvangen heeft terug, verminderd met het in lid 2 bedoelde bedrag. 5. Indien de cliënt gebruik maakt van het in artikel 3 lid 1 bedoelde recht, geeft hij de kredietbank zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen 30 kalenderdagen nadat hij/zij de kennisgeving van ontbin- Blad 1

2 ding heeft verzonden, alle geldbedragen terug die hij/zij van de kredietbank op grond van de overeenkomst tot afstand heeft ontvangen. Artikel 5 Dwingend recht Van de artikelen 3 en 4 kan niet ten nadele van de cliënt worden afgeweken. Artikel 6 Informatieverstrekking overeenkomst op afstand In afwijking van de Beleidsregel Verplichte Precontractuele Informatieverstrekking en onverminderd artikel 3 van deze beleidsregel verstrekt de kredietbank een cliënt voorafgaand aan de totstandkoming van een overeenkomst op afstand, voorzover van toepassing, tenminste de volgende informatie: a. zijn naam en adres en, indien de kredietbank een rechtspersoon is, de statutaire naam en handelsnaam of handelsnamen; b. de aard van de financiële dienstverlening; c. zijn interne klachtenprocedure, bedoeld in artikel 70 van het Bankreglement en de erkende geschilleninstantie waarbij de kredietbank is aangesloten; d. het toezicht door het Algemeen Bestuur; e. indien van toepassing, de naam van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in het handelsregister waarvan de kredietbank is ingeschreven en het nummer van de inschrijving; f. de belangrijkste kenmerken van het financiële product; g. de risico s die met het financiële product samenhangen; h. de totale kosten, of, wanneer de exacte kosten niet kunnen worden genoemd, de grondslag voor de berekening van de kosten, zodat de cliënt de kosten kan verifiëren; i. de omstandigheid dat de cliënt andere bedragen verschuldigd kan zijn die niet via de kredietbank worden betaald of door de kredietbank worden opgelegd; j. de extra kosten voor het gebruik van een techniek voor communicatie op afstand; k. de wijze van betaling door de cliënt en de wijze van uitvoering van de overeenkomst op afstand; l. de beperkingen in de geldigheidsduur van de verstrekte informatie; m. de minimale looptijd van de overeenkomst op afstand; n. het contractuele recht op tussentijdse beëindiging van de overeenkomst op afstand en de eventuele boete verbonden aan de uitoefening van dat recht; o. het feit dat het in artikel 3 lid 1 bedoelde recht, wel of niet van toepassing is, de duur van en de voorwaarden voor de uitoefening van dat recht, met inbegrip van informatie over het bedrag dat de cliënt gehouden kan zijn te betalen, de gevolgen van niet-uitoefening van dat recht en de wijze waarop dat recht kan worden uitgeoefend; p. de taal of talen waarin de algemene en bijzondere voorwaarden van de overeenkomst op afstand en de in dit artikel bedoelde informatie worden verstrekt, alsmede de taal of talen waarin de kredietbank zal communiceren gedurende de looptijd van de overeenkomst op afstand; q. het op de totstandbrenging van betrekkingen met de cliënt voorafgaand aan de totstandkoming van de overeenkomst op afstand toe te passen recht, het op die overeenkomst toe te passen recht en de bevoegde rechter; en r. de overige algemene en bijzondere voorwaarden van de overeenkomst op afstand. Artikel 7 Gebruikmaking techniek communicatie op afstand Indien een overeenkomst op afstand op verzoek van de cliënt tot stand is gekomen met gebruikmaking van een techniek voor communicatie op afstand waarmee de in artikel 6 bedoelde informatie niet schriftelijk of via een andere duurzame drager als bedoeld in artikel 2 lid 3 van de Beleidsregel Informatieverstrekking, voorafgaand aan de totstandkoming van de overeenkomst kan worden verstrekt, kan de kredietbank de informatie onmiddellijk na de totstandkoming van de overeenkomst op afstand aan de cliënt verstrekken. Artikel 8 Ongevraagde oproepen per telefoon 1. De kredietbank deelt aan een cliënt bij het gebruik van de telefoon voor het doen van ongevraagde oproepen ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand, aan het begin van elk gesprek duidelijk zijn identiteit en het oogmerk van de oproep mee. In afwijking van artikel 6 kan de kredietbank in dergelijke oproepen, indien de cliënt daarmee uitdrukkelijk instemt, volstaan met het informeren van de cliënt over: a. de identiteit van de persoon die in contact staat met de cliënt en de relatie van deze persoon met de kredietbank; b. de belangrijkste kenmerken van het financiële product of de financiële dienst; Blad 2

3 c. de totale kosten, of, wanneer de exacte kosten niet kunnen worden aangegeven, de grondslag voor de berekening van de kosten, zodat de cliënt de kosten kan verifiëren; d. de omstandigheid dat de cliënt andere bedragen verschuldigd kan zijn die niet via de kredietbank worden betaald of door de kredietbank worden opgelegd; e. de toepasselijkheid van het in artikel 3 lid 1 bedoelde recht, de duur en de voorwaarden voor de uitoefening van dat recht, met inbegrip van informatie over het bedrag dat de cliënt gehouden kan zijn te betalen en de gevolgen van niet-uitoefening van dat recht; en f. de omstandigheid dat op verzoek van de cliënt andere informatie beschikbaar is, waarbij de aard van die informatie aan de cliënt worden medegedeeld. 2. Indien een overeenkomst op afstand tot stand komt via spraaktelefonie, verstrekt de kredietbank de in artikel 6 bedoelde informatie onmiddellijk na de totstandkoming van de overeenkomst op afstand met de cliënt. 3. Artikel 2 lid 1 van de Beleidsregel Informatieverstrekking is niet van toepassing op het verstrekken van informatie als bedoeld in lid 1. Artikel 9 Automatische oproepsystemen 1. Het gebruik van automatische oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst, faxen of elektronische berichten voor het overbrengen van ongevraagde informatie aan een cliënt ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand, is uitsluitend toegestaan indien de client daarvoor voorafgaand toestemming heeft verleend, onverminderd het bepaalde in lid 3. Er zijn geen kosten verbonden aan het verlenen van deze toestemming. 2. Het gebruik van andere dan de in het eerste lid genoemde technieken voor communicatie op afstand voor het overbrengen van ongevraagde informatie of het doen van ongevraagde mededelingen aan een cliënt, ter bevordering van een overeenkomst op afstand, is toegestaan, tenzij de desbetreffende cliënt te kennen heeft gegeven dat hij informatie of mededelingen waarbij van deze technieken gebruik wordt gemaakt, niet wenst te ontvangen. Er zijn voor een cliënt geen kosten verbonden aan voorzieningen waarmee wordt voorkomen dat aan een cliënt ongevraagde informatie wordt overgebracht. 3. Een kredietbank die elektronische contactgegevens voor elektronische berichten heeft verkregen in het kader van de verkoop van een financieel product mag deze gegevens gebruiken voor het overbrengen van informatie ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand met betrekking tot gelijksoortige financiële producten, indien bij de verkrijging van de contactgegevens aan de cliënt duidelijk en uitdrukkelijk de gelegenheid is geboden om kosteloos en op gemakkelijke wijze verzet aan te tekenen tegen het gebruik van de elektronische contactgegevens, en, indien de cliënt hiervan geen gebruik heeft gemaakt, de cliënt bij elke tot stand gebrachte communicatie de mogelijkheid wordt geboden om onder dezelfde voorwaarden verzet aan te tekenen tegen het verdere gebruik van zijn elektronische contactgegevens. Artikel 41 lid 2 Wbp is van overeenkomstige toepassing. Er zijn geen kosten verbonden aan het aantekenen van verzet tegen het gebruik van elektronische contactgegevens. Artikel 10 Verplichte informatie Bij het gebruik van elektronische berichten ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand dienen te allen tijde de volgende gegevens te worden vermeld: a. de werkelijke identiteit van degene namens wie de communicatie wordt overgebracht; b. een geldig postadres of nummer waaraan de ontvanger een verzoek tot beëindiging van dergelijke communicatie kan richten. Vastgesteld door de raden van: de gemeente Gorinchem, d.d ; de gemeente Giessenlanden, d.d ; de gemeente Graafstroom, d.d ; de gemeente Hardinxveld-Giessendam, d.d ; de gemeente Leerdam, d.d ; de gemeente Liesveld, d.d ; de gemeente Lingewaal, d.d ; de gemeente Nieuw-Lekkerland, d.d ; en de gemeente Zederik, d.d , Blad 3

4 Toelichting beleidsregel 9 Informatieverstrekking inzake overeenkomst op afstand Artikel 1 In dit artikel wordt de verklaring gegeven voor de gebruikte afkortingen. Artikel 2 Artikel 2 is gebaseerd op de algemene regel betreffende informatieverstrekking van artikel 4:20 Wft. Zie de toelichting bij artikel 2 van de Beleidsregel verplichte precontractuele informatieverstrekking. In artikel 3 wordt het recht van de cliënt tot ontbinding van de overeenkomst op afstand geregeld. De kredietbank dient de cliënt instructies te verstrekken over de wijze waarop de cliënt van zijn recht gebruik kan maken. Artikel 3 Artikel 3 lid 1 regelt de termijn waarbinnen de cliënt gebruik kan maken van zijn recht van ontbinding. De termijn van 14 kalenderdagen begint pas te lopen op het moment, dat de kredietbank de informatie die redelijkerwijs relevant is voor een adequate beoordeling van het product heeft verstrekt. Op de kredietbank rust de verplichting om aan de cliënt duidelijk te maken hoe hij/zij van zijn recht van ontbinding gebruik kan maken. De kredietbank dient dus duidelijke instructies aan de cliënt mee te geven. Dit kan gelijktijdig bij de informatie die op grond van artikel 2 lid 1 van de beleidsregel aan de cliënt moet worden verstekt. In artikel 4:28 Wft zijn enkele financiële producten uitgesloten waarvoor het ontbindingsrecht niet goed toepasbaar of redelijk bezwarend is voor de financiële ondernemer. In artikel 3 lid 4 zijn alleen mogelijk voor de kredietbank relevante financiële producten genoemd. Tot overeenkomsten die op uitdrukkelijk verzoek van de cliënt door beide partijen volledig zijn uitgevoerd voordat de cliënt van zijn ontbindingstermijn gebruik maakt, moeten bijvoorbeeld de overeenkomsten inzake een betaalrekening (budgetbeheerrekening) worden gerekend. Dit geldt als de betaalrekening op uitdrukkelijk verzoek van de cliënt zowel geopend als opgeheven is door de kredietbank binnen de termijn van het ontbindingsrecht en de cliënt tevens binnen deze periode de overeengekomen vergoeding voor de kredietbank voldoet. Wanneer de overeenkomst volledig is uitgevoerd wil dit immers zeggen dat zowel de kredietbank als de cliënt aan zijn contractuele verplichtingen heeft voldaan. Krediet waarbij hypothecaire zekerheid wordt verleend is uitgezonderd van het ontbindingsrecht. Het niet uitzonderen van krediet waarbij hypothecaire zekerheid wordt verleend zou tot praktische problemen kunnen leiden in die zin, dat de cliënten gebruik zouden kunnen maken van hun ontbindingsrecht nadat de hypotheekakte al is verleden en de notaris de gelden al heeft vrijgegeven. In de praktijk wordt de cliënt bij het aangaan van de hypothecaire geldlening een recht van opzegging toegekend. Dit recht kan worden uitgeoefend op een tijdstip gelegen tussen het moment van acceptatie van de hypotheekofferte en het moment waarop het hypotheekrecht wordt gevestigd (de hypotheekakte wordt verleden door de notaris en wordt ingeschreven in de openbare registers) zodat de notaris de aan hem door de hypotheekhouder overgemaakte gelden kan vrijgeven. Dit opzeggingsrecht wordt in de praktijk, niet beperkt tot een periode van twee weken. Een aantal aanbieders van krediet waarbij hypothecaire zekerheid wordt verleend vraagt in de praktijk om een vergoeding voor de gemaakte kosten wanneer de cliënt zijn opzeggingsrecht uitoefent. Wanneer aanbieders een dergelijke vergoeding bedingen, komt dit in ieder geval tot uitdrukking in de offertevoorwaarden. Artikel 4 Artikel 4 van de beleidsregel is gebaseerd op artikel 4:29 Wft. Dit artikel regelt de gevolgen van een ontbinding op grond van artikel 4:28 Wft (artikel 3 Beleidsregel). Het voorschrift dat met de uitvoering van een overeenkomst op afstand mag pas worden begonnen na toestemming van de cliënt betekent niet dat deze toestemming altijd separaat van de overeenkomst dient te worden gegeven. De toestemming van de cliënt kan ook in de overeenkomst worden vastgelegd (artikel 4 lid 1). Blad 4

5 Artikel 4 lid 2 regelt de hoogte van de vergoeding en artikel 4 lid 3 regelt de voorwaarden om een vergoeding in rekening te mogen brengen. Artikel 4 lid 4 en 5 regelen als het ware de wijze om de zaken weer in de oude stand te brengen. Artikel 5 Er kan niet ten nadele van cliënt worden afgeweken van zijn recht tot ontbindingen van de overeenkomst op afstand. Dit geldt tevens voor de toestemming van de cliënt en de hoogte van en de voorwaarden waaronder door de kredietbank een vergoeding mag worden gevraagd. Artikel 6 Artikel 6 van de beleidsregel is gebaseerd op artikel 77 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo). In dit artikel zijn alle informatieverplichtingen opgenomen die gelden bij de verkoop op afstand van financiële producten, ongeacht de aard van de desbetreffende dienstverlening. Indien het bijvoorbeeld de verkoop op afstand van een krediet betreft, dan komen de precontractuele informatieplichten van de kredietbank zowel voort uit de algemene bepalingen van artikel 57 BGfo (Beleidsregel Verplichte Precontractuele Informatie), artikel 112 BGfo (het kredietprospectus) en de bijzondere bepalingen over informatieverstrekking bij overeenkomsten op afstand van artikel 76 en volgende BGfo. Voor de toelichting op artikel 6 sub a tot en met d van de beleidsregel wordt verwezen naar de toelichting op artikel 2 van de Beleidsregel Verplichte Precontractuele Informatieverstrekking (beleidsregel 7). Op grond van artikel 6 sub e van de beleidsregel is de kredietbank verplicht zijn inschrijvingsnummer bij het handelsregister en de naam van de desbetreffende Kamer van Koophandel te vermelden. Deze verplichting geldt alleen als de kredietbank in het handelsregister staat ingeschreven. Kredietbanken die organisatorisch onderdeel zijn van de gemeente staan bijvoorbeeld niet ingeschreven in het handelsregister. Kredietbanken met een privaatrechtelijke rechtsvorm staan weer wel ingeschreven in het handelsregister. Indien de kredietbank zich moet inschrijven in het handelsregister, moet de kredietbank op grond van artikel 25 lid 1 Handelsregisterwet 1996 daarnaast ook op alle uitgaande brieven, orders, facturen en offertes vermelden onder welk nummer de kredietbank in het handelsregister staat ingeschreven. Artikel 6 sub f van de beleidsregel verplicht de kredietbank tot het informeren van de cliënt over de meest relevante kenmerken van het aangeboden financiële product. Tot de meest relevante kenmerken behoren in ieder geval die eigenschappen die voor de cliënt dusdanig essentieel zijn, dat de cliënt zonder informatie over deze eigenschappen zich geen afgewogen oordeel kan vormen over het aangeboden financiële product. Aangenomen mag worden dat deze norm in ieder geval verplicht tot een (algemene) uitleg over de aard van het product, bijvoorbeeld of het product een spaarelement, beleggingselement, of een combinatie van beide elementen heeft. Indien een product eigenschappen heeft die het geschikt maakt voor een specifieke groep van consumenten (bijvoorbeeld vanwege fiscale consequenties), dan dienen ook deze eigenschappen te worden genoemd. Ook informatie over de risico s en de (totale) kosten van het product alsmede over de (minimale) duur van het contract en de wijze van betaling zijn relevant voor de cliënt. Deze belangrijke kenmerken dienen te worden toegelicht op grond van artikel 6 sub g (risico s), sub h, sub i, sub j (kosten), sub k (wijze van betaling) en sub m (de (minimale) duur van het contract) van deze beleidsregel. Artikel 6 sub g van de beleidsregel verplicht de kredietbank informatie te verstrekken over (financiële en overige) risico s die samenhangen met een financieel product. Indien een financieel product een beleggingselement kent, dient bijvoorbeeld te worden gewezen op het risico dat de beleggingen niet alleen in waarde kunnen stijgen, maar ook in waarde kunnen dalen. Indien er risico s zouden voortkomen uit specifieke kenmerken van een financieel product (bijvoorbeeld het risico dat de consument na beëindiging van het contract geconfronteerd kan worden met een restschuld) of vanwege door de financiële dienstverlener uit te voeren verrichtingen (bijvoorbeeld het risico dat financiële producten, waarvan de waarde (mede) afhankelijk is van de ontwikkelingen op de financiële markten of andere markten, tegen een andere koers worden aangekocht dan tegen de koers zoals deze is gepresenteerd in de offerte, omdat bij het aangaan van het contract de dagkoers wordt gebruikt), dienen deze tevens te worden toegelicht. Ook dient informatie te worden gegeven over de omvang van het risico. De kredietbanken verstrekken vooralsnog geen financiële producten waaraan een risico is verbonden. Blad 5

6 Artikel 6 sub h van de beleidsregel verplicht de kredietbank om duidelijk te maken welke tegenprestatie van de cliënt wordt verwacht, wanneer de cliënt besluit tot aankoop van het aangeboden financiële product. Zo moet de hoogte van het totale bedrag dat de cliënt moet betalen aan de kredietbank in verband met vergoedingen of overige uitgaven die voor rekening van de cliënt komen, volstrekt helder zijn. Artikel 6 sub i van de beleidsregel verplicht de kredietbank tot transparantie over vergoedingen en overige uitgaven die voor rekening van de cliënt komen die niet via de kredietbank worden betaald. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn bij aanvullende bedingen. Artikel 6 sub j van de beleidsregel heeft betrekking op eventuele extra kosten die bij de cliënt in rekening worden gebracht voor het gebruik van een techniek voor de communicatie op afstand. Artikel 6 sub k van de beleidsregel verplicht de kredietbank tot het toelichten van de manier waarop de cliënt de door hem verschuldigde bedragen, in verband met kosten die voor rekening van de consument komen, moet voldoen. De kredietbank dient bijvoorbeeld de omvang van het verschuldigde bedrag, de frequenties van de betalingen en de duur van de termijn waarin betalingen moeten worden verricht, toe te lichten. Bovendien dient de kredietbank de cliënt te informeren over de wijze van uitvoering van de overeenkomst. Dit houdt in dat de kredietbank toelicht welke handelingen de kredietbank verricht ter uitvoering van de overeenkomst en wanneer de kredietbank deze handelingen verricht. Wanneer informatie over een financieel product beperkt geldig is, bijvoorbeeld omdat het om een actietarief gaat en binnen een bepaalde periode een overeenkomst moet worden aangegaan om daarvoor in aanmerking te komen, verplicht artikel 2 sub l tot het bieden van transparantie over deze beperkte geldigheid van de verstrekte informatie. Artikel 6 sub m verplicht de kredietbank ertoe de duur van het aangeboden contract inzake een financieel product te verduidelijken. Is in de voorwaarden van een contract vastgelegd dat de overeenkomst een looptijd van een jaar heeft en daarna stilzwijgend telkens voor een jaar zal worden verlengd, dan zal de kredietbank zowel moeten wijzen op de minimale looptijd van een jaar als op de voorwaarde dat, tenzij de cliënt tijdig aangeeft het contract na dat jaar te willen beëindigen, de overeenkomst telkens met een jaar zal worden verlengd. Zou de kredietbank niet op deze voorwaarde wijzen, dan zou er bij de cliënt wellicht een verkeerd beeld kunnen ontstaan over de duur van het contract. De cliënt zou er namelijk van uit kunnen gaan dat het contract na een jaar beëindigd zal zijn, ook wanneer de cliënt niet de moeite neemt om de kredietbank te melden dat hij niet langer dan dat jaar aan het contract wil worden gehouden. Deze bepaling is van belang voor de kredietbank die als bemiddelaar in verzekeringen optreedt. Artikel 6 sub n verwijst naar een eventueel met de kredietbank overeengekomen opzeg- of ontbindingsrecht waarop de cliënt zich eenzijdig kan beroepen indien de cliënt een overeenkomst op afstand inzake een financieel product vroegtijdig, dat wil zeggen voordat de overeengekomen looptijd van het contract verstreken is, wil beëindigen. Indien bovendien is overeengekomen dat de cliënt een boete zal betalen, wanneer de cliënt gebruik maakt van het opzeg- of ontbindingsrecht, dan zal de kredietbank de cliënt ook moeten informeren over deze boete. Indien een opzeg- of ontbindingsrecht wordt overeengekomen waardoor het de kredietbank wordt toegestaan de wettelijk voorgeschreven precontractuele informatie op enig moment na het aangaan van de overeenkomst te verstrekken, zal overigens geen sprake kunnen zijn van een verplichting tot betaling van een boete wanneer gebruik wordt gemaakt van een opzeg- of ontbindingsrecht. Artikel 6 sub o verplicht de kredietbank de cliënt te informeren over een eventueel recht van ontbinding in verband met een overeenkomst op afstand als bedoeld in artikel 3 (artikel 28 Wft). In artikel 3 lid 4 is vastgelegd wanneer er geen recht op ontbinding in verband met een overeenkomst bestaat. Het ontbindingsrecht geldt volgens artikel 4:28 Wft niet voor overeenkomsten op afstand inzake een financieel product dat gedurende de ontbindingstermijn een beleggingselement kent, overeenkomsten inzake korte-termijn-verzekeringen met een looptijd van minder dan één maand, overeenkomsten die op uitdrukkelijk verzoek van de consument volledig zijn uitgevoerd voordat de cliënt gebruik maakt van het ontbindingsrecht, overeenkomsten inzake krediet die zijn ontbonden als bedoeld in de artikelen 7:46e en 7:48e BW (financieringsovereenkomsten), overeenkomsten inzake krediet waarbij hypothe- Blad 6

7 caire zekerheid wordt verleend en bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen andere overeenkomsten. In artikel 3 lid 4 zijn alleen de voor de kredietbank relevante onderdelen opgenomen. Ook als er geen herroepingsrecht bestaat, moet dit aan de cliënt worden verteld. Bij de beslissing van de cliënt om al dan niet een overeenkomst met de kredietbank aan te gaan, kan doorslaggevend zijn of de cliënt nog onder de overeenkomst uit kan binnen een korte tijd na het sluiten van die overeenkomst. De kredietbank dient te wijzen op de termijn waarbinnen de cliënt gebruik kan maken van het ontbindingsrecht en de (wettelijke) voorwaarden die zijn verbonden aan de uitoefening van dat recht, waaronder een verplichting voor de cliënt om een bedrag te betalen aan de kredietbank in verband met een al geleverd financieel product. Overigens zal een kredietbank ook op grond van artikel 4 lid 3 (artikel 4:29 lid 3 Wft) de cliënt informatie moeten verstrekken over deze vergoeding. Artikel 41 lid 3 Wfd regelt namelijk dat de kredietbank deze vergoeding slechts kan verlangen indien de kredietbank kan aantonen dat de cliënt is geïnformeerd over de in het tweede lid bedoelde vergoeding. Onder informatie over de wijze waarop het recht kan worden uitgeoefend worden in ieder geval verstaan het adres waar de kennisgeving naartoe moet worden verzonden en de termijn waarbinnen de kennisgeving moet worden gedaan. Mogelijk vindt een kredietbank het nodig daarnaast andere instructies mee te geven aan de cliënt, bijvoorbeeld het gebruik van een bepaald format of een kenmerkaanduiding. De kredietbank mag echter, in aanvulling op de wettelijke voorwaarden, geen (inhoudelijke of financiële) voorwaarden aan het gebruik van het recht verbinden. Dergelijke voorwaarden zouden het recht van ontbinding immers kunnen inperken Artikel 6 sub r van de beleidsregel verplicht de kredietbank informatie te verstrekken over het toepasselijke recht op de precontractuele verhouding tussen de kredietbank en de cliënt, het toepasselijke recht op een door deze partijen gesloten overeenkomst op afstand alsmede de bevoegde rechter, een en ander zoals voorgesteld door de kredietbank. Ten aanzien van het op een overeenkomst toepasselijke recht staat voorop dat deze door de rechtskeuze van de partijen wordt bepaald. Bij gebreke van een rechtskeuze is op grond van artikel 4 lid 2 van het Verdrag inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomsten, in beginsel het recht van het land toepasselijk waar de partij is gevestigd die de karakteristieke prestatie levert (de kredietbank) of, indien het een rechtspersoon betreft, haar hoofdbestuur heeft. Dit wordt aangescherpt door artikel 7:46j lid 3 Burgerlijk Wetboek (BW). Indien het op een overeenkomst toepasselijk recht de door de richtlijn voorziene bescherming niet of slechts gedeeltelijk biedt, dan kan dit er niet toe leiden dat de cliënt de bescherming verliest die hem krachtens die richtlijn wordt geboden. Voor het antwoord op de vraag welk recht van toepassing is op de precontractuele verhouding tussen de kredietbank en de cliënt kan bij het voorgaande worden aangesloten. Ten aanzien van de bevoegde rechter moet worden gewezen op de artikelen 15 en 16 van de Verordening nr. 44/2001 van 22 december 2000 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (PbEG 2001, L 12). Uit deze bepalingen vloeit voort dat de cliënt de kredietbank kan dagvaarden voor de rechter van de lidstaat waar de kredietbank woonplaats heeft of voor de rechter van de lidstaat waar de cliënt woonplaats heeft. De kredietbank kan de cliënt alleen dagvaarden voor de rechter van de lidstaat waar de cliënt woonplaats heeft. Van die bepalingen kan slechts binnen bepaalde grenzen bij overeenkomst worden afgeweken. Dit onderdeel van artikel 6 is dus alleen van belang als de cliënt niet in Nederland woonachtig is. Met de toenemende grensoverschrijdende kredietverlening wint dit wel aan belang. Artikel 7 Artikel 7 is gebaseerd op artikel 78 BGfo. Artikel 7 regelt de beschikbaarstelling van informatie bij verkoop op afstand van financiële diensten. Bij wijze van uitzondering op het beginsel van voorafgaande informatieverstrekking (artikel 77 lid 1 BGfo) mag de kredietbank informatie over de in dat artikel benoemde onderwerpen onmiddellijk ná het sluiten van de overeenkomst verstrekken. Hierbij dient aan twee voorwaarden te worden voldaan. Blad 7

8 De overeenkomst op afstand dient te zijn gesloten met gebruikmaking van een door de consument bepaalde techniek voor communicatie op afstand, bijvoorbeeld per telefoon of per . De cliënt dient dus te hebben gekozen voor het medium waarmee de informatie wordt uitgewisseld en uiteindelijk de koop wordt gesloten en niet de kredietbank. Tevens dient de door de cliënt gekozen techniek van gegevensuitwisseling te beletten dat de kredietbank de voorgeschreven precontractuele informatie voorafgaand aan de totstandkoming van de overeenkomst schriftelijk of via een andere voor de cliënt beschikbare en toegankelijke duurzame drager kan verstrekken (informatieverstrekking in overeenstemming met artikel 49 en 112 BGfo). Hoewel technisch gezien vrijwel elk denkbaar medium geschikt zal zijn om de desbetreffende informatie over te brengen aan de cliënt, heeft de Europese wetgever gekozen voor een onderscheid tussen technieken voor communicatie op afstand waarmee de voorgeschreven informatie eenmalig ter beschikking komt aan de cliënt (bijvoorbeeld per telefoon) en informatie die duurzaam ter beschikking komt aan een cliënt, in die zin dat een cliënt in staat is om de persoonlijk aan hem gerichte informatie op te slaan op een wijze die deze informatie toegankelijk maakt voor toekomstig gebruik. In artikel 7 lid 1 wordt uitdrukkelijk verwezen naar de laatstgenoemde wijze van informatieverstrekking. Gevolg van bovenstaande voorwaarden is, dat de kredietbank een verplichting heeft om de wettelijk voorgeschreven informatie voorafgaand aan de totstandkoming van een overeenkomst op afstand inzake een financieel product schriftelijk of via een andere duurzame drager te verstrekken dus niet uit de weg kan gaan door zelf voor een communicatiemiddel te kiezen die een dergelijke verstrekking voorafgaande aan de koop onmogelijk maakt. Artikel 8 Artikel 8 is gebaseerd op artikel 79 BGfo. Deze bepaling heeft betrekking op spraaktelefonie. Dat wil zeggen dat andere vormen van telefonie of diensten die via een telefonisch netwerk worden aangeboden, zoals SMS-, WAP- of I-mode- diensten niet onder de reikwijdte van dit artikel vallen. Volgens de aanhef van artikel 8 lid 1 dient de kredietbank, in geval van spraaktelefonie ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand, om te beginnen altijd zichzelf en het doel van het gesprek bekend te maken. De bepaling geldt alleen in de situatie dat de kredietbank het telefonische contact met de cliënt tot stand brengt of laat brengen. De bepaling geldt niet wanneer een cliënt het initiatief neemt om de kredietbank telefonisch te benaderen. Met de voorgeschreven informatie kan de cliënt een beeld krijgen van degene die hem benadert alsmede van de reden waarom hij wordt benaderd voor een financiële dienst. Op het principe dat de kredietbank alle in artikel 6 (artikel 77 lid 1 BGfo) bedoelde informatie voorafgaand aan de totstandkoming van een overeenkomst inzake een financieel product ter beschikking van de cliënt dient te stellen, wordt in artikel 8 een uitzondering gemaakt. De kredietbank kan met de in dit artikel beschreven beperkte informatieverstrekking volstaan, indien de cliënt hiervoor expliciet goedkeuring heeft gegeven. Dit betekent, dat de vraag of de cliënt instemt met een beperkte informatievoorziening uitdrukkelijk aan de cliënt moet worden voorgelegd en dat de cliënt positief op deze vraag moet reageren. Artikel 8 lid 1 (artikel 79 lid 1 BGfo) ontslaat de kredietbank echter niet van de verplichting om de in artikel 6 (artikel 77 lid 1 BGfo) bedoelde informatie ná het telefonisch aangaan van de overeenkomst te verstrekken. De gegevens over de identiteit in artikel 4 lid 1 sub a moeten de cliënt in staat stellen na te gaan door welke persoon hij telefonisch wordt benaderd en wat de relatie van deze persoon is met de kredietbank van wie tijdens de telefonische oproep producten worden aangeprezen. De cliënt dient in ieder geval te worden geïnformeerd over de naam en, indien degene die verantwoordelijk is voor de telefonische oproep een rechtspersoon is, de statutaire naam en de handelsnaam of handelsnamen van deze rechtspersoon. Naast het vermelden van het oogmerk van het gesprek dient de (rechts)persoon die de telefonische oproep heeft geïnitieerd, bovendien zijn relatie met de kredietbank van wie producten worden aangeprezen, toe te lichten. Bijvoorbeeld of hij in loondienst is bij de betreffende kredietbank of dat hij als tussenpersoon bemiddelt voor de kredietbank. Voor een toelichting op artikel 8 lid 1 sub b, sub c, sub d en sub e wordt verwezen naar de toelichting bij artikel 6 sub f, sub h, sub j en sub o. Blad 8

9 In artikel 8 lid 1 sub f wordt gesproken over andere informatie die op verzoek van de cliënt beschikbaar is. Dit kan bijvoorbeeld, voorzover al beschikbaar, informatie zijn die de cliënt in een later stadium van het verkoopproces moet worden toegestuurd, omdat wet- en regelgeving hiertoe verplichten. Bijvoorbeeld de informatie bedoeld in artikel 2 lid 1 van de Beleidsregel verplichte precontractuele informatieverstrekking (artikel 4:20 Wft en artikel 57 BGfo) en artikel 2 van deze beleidsregel (artikel 77 BGfo), voorzover deze nog niet aan de orde is geweest tijdens het telefonische onderhoud met de cliënt. Dit zou ook andere (wettelijk onverplichte) informatie kunnen inhouden. De kredietbank dient, indien andere informatie beschikbaar is, niet alleen te melden dat deze op verzoek van de cliënt zal worden verstrekt, maar zal ook de aard van deze informatie kort moeten toelichten. Artikel 8 lid 1 (artikel 79 lid 1 BGfo) ontslaat de kredietbank niet van de verplichting om de in artikel 6 (artikel 77 BGfo) bedoelde informatie alsnog schriftelijk of via een andere duurzame drager als bedoeld in artikel 2 van de Beleidsregel Informatieverstrekking (artikel 49 lid 1 BGfo) onmiddellijk ná het telefonisch aangaan van een overeenkomst inzake een financieel product aan de cliënt te verstrekken. Artikel 9 Artikel 9 van de beleidsregel is gebaseerd op artikel 81 BGfo. Artikel 81 BGfo is een nadere uitwerking van artikel 4:25 lid 1 Wft. In artikel 9 lid 1 wordt bepaald wanneer het gebruik van automatische oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst is toegestaan. Onder automatische oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst moeten belautomaten worden verstaan waarbij zonder menselijke tussenkomst reclameboodschappen worden verspreid. Er wordt dus een onderscheid gemaakt tussen oproepsystemen zonder en oproepsystemen met menselijke tussenkomst. Voor de eerste categorie (en voor faxen en elektronische berichten) geldt het regime van artikel 9 lid 1 (artikel 81 lid 1 BGfo), namelijk dat het gebruik van dergelijke systemen niet is toegestaan, tenzij de cliënt daarvoor van tevoren toestemming heeft verleend. Voor de tweede categorie (oproepsystemen met menselijke tussenkomst) geldt het omgekeerde (artikel 9 lid 2). Dergelijke oproepen zijn in beginsel mogelijk, maar de cliënt kan aangeven, dat hij dergelijke oproepen niet wil ontvangen. Onder toestemming van de consument dient, analoog aan artikel 1sub i Wbp en artikel 11.1 onderdeel g Wbp te worden verstaan: elke vrije, specifieke en op informatie berustende wilsuiting waarmee de cliënt aanvaardt dat zijn persoonsgegevens worden verwerkt met het doel hem door het gebruik van automatische oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst, faxen en elektronische berichten ongevraagde communicatie over te brengen, ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand. Het voorschrift dat de toestemming voorafgaand aan het gebruik van het automatische oproepsysteem zonder menselijke tussenkomst, de fax of het elektronische bericht moet zijn gegeven, heeft tot gevolg dat wanneer contact plaats heeft met een cliënt niet zowel toestemming kan worden gevraagd als ongevraagde communicatie kan worden overgebracht. Er dient eerst contact te hebben plaatsgevonden over het al dan niet verlenen van toestemming voor een oproep met gebruikmaking van een automatisch oproepsysteem zonder menselijke tussenkomst, per fax of via een elektronisch bericht. Indien de cliënt zijn toestemming heeft verleend, dan kan in een volgend contact de ongevraagde communicatie worden overgebracht. Artikel 9 lid 3 (artikel 81 lid 3 BGfo) heeft betrekking op het gebruik van zogeheten elektronische contactgegevens voor elektronische berichten die men in het kader van een bestaande klantrelatie heeft verworven. Onder elektronische klantgegevens moet in dit verband niet alleen worden verstaan het adres voor elektronische post, maar ook het mobiele telefoonnummer, indien dat gebruik wordt voor de verzending van SMS- of MMS-berichten ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand. Als voorwaarde voor het gebruik van deze gegevens geldt allereerst dat de cliënt bij de verzameling van de contactgegevens duidelijk en uitdrukkelijk de gelegenheid is geboden om kosteloos en op gemakkelijke wijze verzet aan te tekenen tegen het gebruik van deze contactgegevens ter bevordering van de totstandkoming van een overeenkomst op afstand. Indien de cliënt bij deze gelegenheid geen verzet heeft aangetekend, moet hem echter bij elke overgebrachte communicatie de mogelijkheid worden geboden om onder dezelfde voorwaarden te weten kosteloos en op gemakkelijke wijze- verzet aan te tekenen tegen het verdere gebruik van zijn contactgegevens voor dit doel. Blad 9

10 Het van toepassing verklaren van artikel 41 lid 2 Wbp heeft tot gevolg dat degene die de contactgegevens heeft aangewend, maatregelen dient te nemen om in het geval van verzet de verwerking van deze gegevens voor dat doel direct te beëindigen. Artikel 10 Aan het gebruik van elektronische berichten voor de toezending van ongevraagde communicatie wordt bovendien in artikel 10 (artikel 81 lid 4 BGfo) nog een aanvullende eis gesteld. Bij het gebruik van elektronische berichten dient te allen tijde de werkelijke identiteit van degene namens wie de communicatie wordt overgebracht, te worden vermeld. Verder dient in het elektronische bericht een geldig postadres of nummer te worden gemeld waar de ontvanger een verzoek tot beëindiging van dergelijke communicatie kan indienen. Blad 10