RARE KOEIEN! van THEATER DE APPELBOOM

Transcriptie

1 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 1 RARE KOEIEN van THEATER DE APPELBOOM LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHTEN THEATER DE APPELBOOM JAMES COOKSTRAAT 11-HS 1056 RW AMSTERDAM TEL: INFO@THEATERDEAPPELBOOM.NL

2 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 2 INLEIDING In deze handleiding vindt u informatie over het gezelschap DE APPELBOOM en de voorstelling RARE KOEIEN. In een algemeen voorgesprek in de klas kunt u met de kinderen praten over thematiek van de voorstelling, zoals de herkomst van ons voedsel, leven in de stad en op het platteland en eerbied voor de natuur. Daarna kunt u aan de slag met de in deze lesbrief gesuggereerde verwerkingsvormen, waarin de thematiek van onze voorstelling duidelijk ervaren wordt. Veel plezier en tot ziens bij de voorstelling

3 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 3 INFORMATIE OVER HET GEZELSCHAP EN DE VOORSTELLING

4 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 4 THEATER DE APPELBOOM Theater De Appelboom is een initiatief van Maria Brants (actrice) en Bas Groenenberg (zanger/acteur/regisseur). Na een intensieve samenwerking in een aantal voorstellingen van theatergroep LOCCO, waarmee zij gedurende acht jaar voorstellingen speelden voor het basisonderwijs, ontstond bij hen de behoefte een voorstelling te maken die klein inpasbaar op elke gewenste locatie gespeeld kon worden en de doelgroep (kinderen vanaf 5 jaar) op die manier in optimale vorm zo goed mogelijk kon bereiken. Dat resulteerde met succes in de voorstelling De Egel Die Zijn Stekels Verloor..., een voorstelling met als thema Het gaat er niet om hoe je er uit ziet, het gaat er om wie je bent die ze in de kinderboekenweek 2006 in verschillende bibliotheken speelden. Een vervolg kon niet uitblijven: het jaar daarop maakten zij wederom naar aanleiding van het thema van de kinderboekenweek de voorstelling Ssstt..., een voorstelling waarin de thema s geheimen en analfabetisme ruimschoots aan bod komen. In 2008 maakten wij onze derde voorstelling: Kletspriet, in eerste instantie gemaakt rond het thema van de kinderboekenweek 2008 (poëzie) en thans beschikbaar binnen het educatieve circuit. Daarna volgden Koeienbluf, Het Blote Boek, Beschuitstraat 11, Reisbureau Snoeshaan, Sportsokken en Wipkippen, Gekke Loes en dit jaar dus Rare Koeien De makers geven een voorkeur aan de mix van toneel, muziek en beweging in de voorstelling om zo de doelgroep (en hun begeleiders) op verrassende wijze te boeien en de aandacht vast te houden. Daarnaast is het interactieve deel van de voorstellingen een essentieel element voor het werk van Theater De Appelboom. In de interactie ontstaat op een speelse manier het wezenlijke contact met het publiek waardoor de betrokkenheid bij het verhaal (en de afloop daarvan...) nog veel groter wordt.

5 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 5 DE VOORSTELLING RARE KOEIEN De voorstelling RARE KOEIEN valt in de categorie muziektheater. Middels een combinatie van gesproken teksten, beweging, muziek en geluidseffecten wordt een duidelijk verhaal neergezet. RARE KOEIEN is een vrolijk spannende interactieve voorstelling waarin thema s als respect voor de ander en respect voor de natuur een grote rol spelen. Daarnaast komt op speelse wijze aan bod waar ons eten en drinken vandaan komt en welke rol wij als mensen spelen in de grote voedselketen van Moeder Natuur. Twee professoren gaan logeren op een boerderij en realiseren zich dan weer eens: melk komt van een koe en aardappels groeien aan een plant. We hopen dat deze voorstelling bijdraagt tot een groter bewustzijn: wij maken allemaal deel uit van de voedselketen van Moeder Natuur en respect hiervoor is het begin van de verandering - ga zorgvuldig met voedsel om en neem het niet als een vanzelfsprekendheid aan dat je te eten hebt. Concreet komen de volgende thema s aan de orde in de voorstelling: - Waar komt ons eten en drinken vandaan? Daarin wordt een duidelijke conclusie getrokken: ons eten (of de samenstelling daarvan) komt of van een dier of van een plant. - Behalve de samenstelling van voedsel komen ook de verschillende groeivormen, de kleur en de structuur van ons voedsel aan de orde. - Verschil tussen op het platteland wonen en in de stad wonen. Al zijn de levensomstandigheden van mensen misschien anders, er zijn meer overeenkomsten dan je denkt. - Geheimen hebben en je schamen voor iets. Iedereen is o.k. zoals die is en de waarheid komt toch altijd boven tafel.

6 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 6 - Bang voor iets zijn is geen schande. Iedereen is wel eens ergens bang voor en het toegeven en erover praten met anderen maakt je alleen maar dapper. Op een speelse manier verweven komen de voorgaande thema s voorbij in de voorstelling, zonder al te zeer belerend of opdringerig te zijn. Humor is een belangrijk element voor de makers van Theater De Appelboom om contact te maken met de kinderen. We schuwen het serieuze deel daarbij niet, maar de voorstelling is in zijn algemeenheid opgehangen aan lichtheid en relativering.

7 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 7 KORTE INHOUD Bart en Loes hebben al jaren een boerderij waar ze met veel plezier hun werk doen. Ze hebben wat vee, verbouwen het een en ander in de moestuin en genieten van het gezonde buitenleven dat ze leiden. Op een dag krijgen ze bericht van de provincie dat hun boerderij is uitgekozen om mee te doen aan een uitgebreid wetenschappelijk onderzoek. Het blijkt dat mensen in Nederland geen idee meer hebben waar hun eten en drinken vandaan komt. Sterker nog, de geleerden die zich bezig houden met gezonde voeding zijn ook een beetje de weg kwijt. Hoe groeit nou ook alweer een sperzieboon en zit een aardappel nou onder de grond of hangt hij in een struik? En komt de melk nou van een koe of wordt die gemaakt in de fabriek? Twee slimme professoren komen een week logeren op de boerderij en willen het naadje van de kous weten. Bart en Loes vinden dat geweldig en laten ze alles zien. Nou ja, alles Er is één plek waar de twee geleerden niet mogen komen, onder geen enkele voorwaarde. Als dat toch gebeurt, is de stemming meteen beneden nul Hoe loopt deze wetenschappelijke logeerpartij af?

8 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 8 KENNISMAKING MET DE THEMATIEK In een voorbereidend (kring)gesprekken in de klas maken de kinderen kennis met de thema s van de voorstelling. Vragen die gesteld kunnen worden zijn bijvoorbeeld: THEMA WAAR KOMT ONS ETEN VANDAAN? - Waar komt ons eten vandaan? Op deze vraag moet de leerkracht uiteraard net zo lang doorvragen tot de leerlingen bij het antwoord uitkomen Van een plant... of Van een dier... - Waar staan die planten? - Waar leven die dieren? - Wie zorgen er voor die planten/dieren? - Wie is er wel eens op een boerderij geweest? - Wat zie je allemaal op een boerderij? - Wie is er wel eens in een moestuin geweest? - Wat groeit er allemaal in een moestuin? - Noem verschillende groenten ben beschrijf hoe ze er uit zien (vorm en kleur, structuur) - Hoe komt ons eten in de winkel? - Hoe kun je weten wat er allemaal in ons eten zit? - Wat is gezond eten en wat is minder gezond eten? - Wat vind je lekker eten?

9 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 9 THEMA GEHEIMEN - Wat is een geheim? - Aan wie mag je een geheim vertellen? - Wat is er leuk aan een geheim? - Wat is er niet leuk aan een geheim? - Wat is het verschil tussen een geheim hebben en liegen? - Wie kent een verhaal of boek wat over een geheim gaat? - Kun je een geheim bewaren? - Als je iemand wil verrassen, lieg je dan als je niet vertelt wat je aan het doen bent? - Wat is er leuk aan om iemand te verrassen? - Hoe kun je iemand verrassen?

10 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 10 THEMA BANG ZIJN - Wie is er wel eens bang? - Waar ben je daar bang voor? - Als je bang bent, hoe lang duurt dat dan? - Wat doe je eraan om minder bang te zijn? - Wat vind je ervan als iemand anders bang is? - Wat doe je er aan als iemand anders bang is? - Wat zijn nou echt dingen om bang voor te zijn? - Wat zijn dingen om vrolijk van te worden? Tip voor de leerkracht:

11 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 11 VERWERKING 1 TEKENING NAAR AANLEIDING VAN DE VOORSTELLING BENODIGD MATERIAAL: - tekenvellen van 15 bij 15 cm - vetkrijt/kleurpotloden/verf etc. naar keuze - groot vel karton - rood crêpepapier of rode dunne stof VOORBEREIDING: Bespreek met de kinderen de voorstelling na. Wat heb je allemaal gezien, wat vond je het leukste, waar moet je het eerste aan denken als je aan de voorstelling terug denkt? OPDRACHT: Maak allemaal een tekening naar aanleiding van de voorstelling. Het is leuk om dit op de kleine velletjes te doen en de opdracht te geven deze velletjes helemaal in te kleuren. Het worden dan kleine miniatuurtjes. Maak met een groep kinderen een theater door op het grote vel de (theater)gordijnen aan iedere kant na te maken van het crêpepapier of de rode stof. Het toneelbeeld kan gevuld worden met alle miniatuurtjes die de kinderen gemaakt hebben naar aanleiding van wat ze gezien hebben.

12 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 12 VERWERKING 2 SPEL ROND THEMA VRIENDSCHAP EN VERTROUWEN BENODIGD MATERIAAL - blinddoek - emmer - bekertjes met verschillende vloeistoffen, zoals water/ melk/ limonade/ cola/ thee - schaaltjes met substanties als yoghurt/ verf/ behangerslijm/ modder/ nat wc papier/ appel/ oud brood/ natte peperkoek (in tevullen naar de creativiteit van de leerkracht) NB: HOUDT DIT VOOR AANVANG BUITEN HET ZICHT VAN DE KINDEREN VOORBEREIDING Vertrouwen. Wat je niet ziet of wat je niet weet is vaak eng. Het gaat er om dat je de ander kunt vertrouwen die het wel ziet of weet. Een aantal kinderen gaan de klas uit bij de preparatie van de bekertjes en de schaaltjes. De hamvraag is :ga je proeven of voelen wat ik je aanreik of durf je niet? OPDRACHT Creëer een situatie van spanning. Blinddoek een kind en laat een ander kind de te proeven/voelen substanties aanreiken. Wat is het? Wat voel je? Waar proeft het naar? NABESPREKING Was het eng? Vertrouw je diegene die je iets laat proeven of voelen? Conclusie zal zijn dat het eng is omdat je niet weet wat je in je mond of in je handen krijgt. Het is normaal nooit eng om cola te proeven... Het wordt minder eng als je de ander vertrouwt die het je laat proeven.

13 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 13 VERWERKING 3 WAAR KOMT ONS ETEN VANDAAN? BENODIGD MATERIAAL: - rollen overtollig behang - afbeeldingen van voedsel - verpakkingen van voedsel - scharen - lijm VOORBEREIDING: De rol behang wordt uitgerold neergelegd. Wanneer de print zich hiertoe leent met de print boven, anders met de achterkant boven. OPDRACHT: Praat met de kinderen over de herkomst van ons voedsel. Maak op de behangrol visueel waaruit ons voedsel is opgebouwd door een verpakking of afbeelding van een bepaald product op te plakken en zet erbij welke ingrediënten dit voedsel allemaal bevat. Deze ingrediënten kunnen op gekleurde papiertjes geschreven worden. Bijvoorbeeld alles van een plant op een groen labeltje en alles van een dier op een bruin labeltje. Dit labelen kan gebeuren met woorden of met de afbeelding ervan. Bijvoorbeeld: in het midden een brood, eromheen zitten de bestanddelen van het brood, dus afbeeldingen van graan, suiker(biet), water of melk, gist, zout, enz.

14 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 14 VERWERKING 4 AANLEREN VAN DE KOEIENRAP LET OP De ervaring leert dat het leuker is om deze rap pas aan te leren als de kinderen de voorstelling al gezien hebben. De clou van het verhaal zit in de rap en het is jammer als de kinderen vooraf weten hoe het verhaal afloopt... Ik vind dus koeien voortaan leuk, ze staan te grazen in de wei En als ze met hun bolle ogen naar me kijken word ik blij Ze zeggen boe, ze zeggen bah, ze zeggen moeh, ze zeggen meuh Ik ken een koe met lange haren en die lijkt op André Rieu Er hangt zo n ding met vette spenen- da s een uier- heel uniek Want dat roze bolle ding dat is een echte melkfabriek Ooit bedacht voor kleine kalfjes maar wij lusten het nu ook Dus de boeren moeten melken anders raakt-ie van de kook Dan zegt-ie: boe (boe) Boe (boe) Boe boe boe boe (boeoeoe...) 2x De eerste melk is voor het kalfje en dat vinden ze niet vies Ze drinken lekker bij hun moeder en die eerste melk heet biest Daarna is het voor de mensen, koeien vinden dat dus goed Boeren moeten ze dan melken, weet je hoe een boer dat doet? Met de hand of een machine, dat verschilt per boerderij In de stal, bijvoorbeeld s winters, of gewoonweg in de wei En de melk wordt dan verzameld in een hele grote tank Zie die koe dat dan gebeuren, weet je wat die koe dan denkt? Dan denkt-ie: boe (boe) Boe (boe) Boe boe boe boe (boeoeoe...) 2x Waar die melk daarna naar toe gaat, dat ligt ook weer aan de boer Of het gaat naar de fabriek toe of de boer is lekker stoer En maakt zelf alle producten die je maken kunt van melk Nou dat is nogal een rijtje, zal ik even zeggen welk?

15 LESBRIEF RARE KOEIEN Pag. 15 Dat is kaas en dat is boter, dat is yoghurt, dat is vla Hallefvolle of vanille of met witte chocola Dat is karnemelk en slagroom en enorme bakken ijs En de koe denkt- wat een moeite, eet toch gras, ze zijn niet wijs De koe denkt: boe (boe) Boe (boe) Boe boe boe boe (boeoeoe...) 2x Nou, dit is dus haast het einde, het is voorbij voordat je t weet Je hebt naar een stuk gekeken dat dus RARE KOEIEN heet Fijn dat jullie ons bezochten, want wat moet je met toneel Als geen kip naar je komt kijken, dat is weinig functioneel We beleefden avonturen op een echte boerderij Zonder koeien, maar dat geeft niet, oh wat zijn we heden blij Kom, we loeien nog een beetje, dit als afscheid tot besluit Haal maar even heel diep adem en dan loeien we het uit We loeien: boe (boe) Boe (boe) Boe boe boe boe (boeoeoe...) 3x THEATER DE APPELBOOM Tekst: Bas Groenenberg Muziek: Joni van Rossum