De begroting van de Europese Unie

Transcriptie

1 Europees Economisch en Sociaal Comité De begroting van de Europese Unie Een adequate begroting voor de uitvoering van de taken van de EU NL

2 Het EESC roept op tot een goede besteding van het geld van de belastingbetaler Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) meent dat de Europese Unie een passende begroting nodig heeft om haar nieuwe taken, die voortvloeien uit het Verdrag van Lissabon, uit te voeren en om haar ambities op het gebied van groei en werkgelegenheid gestalte te geven. In het advies van het Comité, dat tijdens de zitting van juni 2011 met grote meerderheid van stemmen is goedgekeurd, luidt de conclusie dat verhoging van de begroting niet alleen wenselijk, maar ook noodzakelijk is gezien de omvang van de vraagstukken die een gemeenschappelijk antwoord vergen. De toekomstige uitgaven van de EU dienen juist en doelgericht te zijn: het geld moet beleid en projecten financieren die daadwerkelijk de belangen van de EU-burgers dienen en waarvan de uitvoering op Europees niveau een meerwaarde vertegenwoordigt. De heer Staffan NILSSON, voorzitter van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) Momenteel beschikt de Europese Unie niet over de begrotingsmiddelen om haar politieke strategie uit te voeren of om haar verbintenissen in het kader van het nieuwe Verdrag van Lissabon waar te maken. Er is dus creativiteit nodig om een slimme Europese begroting op te stellen die de Europese Unie de nodige middelen ter hand stelt om haar ambities waar te maken zonder dat de algemene belastingdruk op Europese burgers en ondernemingen toeneemt. Het is cruciaal om de Europese begroting goed af te stemmen op de doelstellingen en verbintenissen van de Europa 2020-strategie. Dat houdt in dat er een zichtbare samenhang komt tussen de begrotingsvooruitzichten en de verschillende pijlers van de Europa 2020-strategie. Het EESC kan niet aanvaarden dat het Europese integratieproces, dat afhangt van de daarvoor voorziene begrotingsmiddelen, het slachtoffer wordt van de noodzaak om de overheidsschulden te saneren.

3 Doeltreffender handelen op EU-niveau De EU-begroting zou een hefboomeffect moeten creëren. De nationale en de Europese begrotingen dienen elkaar aan te vullen, met vermijding van overlappingen, en te streven naar gemeenschappelijke prioriteiten. De ontwikkeling van publiek-private partnerschappen, de inzet van leningen van de Europese Investeringsbank en het creëren van euro-obligaties zouden kunnen bijdragen aan de financiering van grote investeringsprojecten en aan de doelstellingen van de Europa 2020-strategie. In de context van de huidige financiële crisis zou een Europese schatkist kunnen helpen om de nationale schulden te groeperen, waarmee blijk gegeven wordt van solidariteit tussen de lidstaten en van engagement voor de euro. De overdracht van uitgaven op Europees niveau en de verwezenlijking van schaalvoordelen zullen een maximale doeltreffendheid kunnen waarborgen in de besteding van het door de EU ontvangen overheidsgeld. De heer Henri MALOSSE, rapporteur van het EESC-advies over de herziening van de EU-begroting en voorzitter van de groep Werkgevers. Het EESC onderschrijft de vier beleidsprioriteiten die de Commissie voor de begroting heeft geformuleerd: de prioritaire uitvoering van fundamentele acties, de versterking van de meerwaarde, de verplichting tot resultaten en de optimalisering van de wederzijdse voordelen van de solidariteit. Het EESC zou daaraan nog een extra eis willen toevoegen, namelijk zichtbaarheid.

4 De EU-begroting is niet simpelweg een kwestie van cijfers, het is eerst en vooral een instrument ten dienste van een politiek project. Vandaar is een verhoging nodig, gebaseerd op onwrikbare eigen middelen, om het hoofd te bieden aan de nieuwe uitdagingen die een gemeenschappelijk antwoord eisen. De heer Gérard DANTIN, corapporteur van het EESC-advies over de herziening van de EU-begroting en vicevoorzitter van de groep Werknemers. Een grote prioriteit voor de Europese begroting is de versterking van de magische beleidsdriehoek onderzoek, innovatie en onderwijs. Die elementen vormen immers een vitaal antwoord op de uitdagingen van de mondialisering. Ook het economische, sociale en territoriale cohesiebeleid draagt rechtstreeks bij aan de Europese solidariteit. Het EESC verzet zich tegen elke ontmanteling van dit beleid, dat het symbool is van een unie van volkeren. Wel vraagt het EESC een diepgaande hervorming om de doeltreffendheid van dit beleid te verhogen. Dat kan met name door de beheersvoorwaarden te vereenvoudigen, zich meer te beperken tot vlaggenschipprojecten die aansluiten bij de Europese prioriteiten, en door de economische en sociale spelers nauwer te betrekken. Wat het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) betreft, herinnert het EESC aan zijn oproepen tot hervorming. Dit beleid moet worden aangepast aan de nieuwe uitdagingen zonder het echter te hernationaliseren of afbreuk te doen aan de grote verdiensten ervan: interne en externe solidariteit, kwaliteit van de levensmiddelenproductie, communautaire preferentie, territoriale cohesie ten voordele van plattelandsgebieden en in het bijzonder bergstreken en eilanden. Het EESC is overigens van mening dat noodsituaties meer flexibiliteit en gepastere mechanismen kunnen vergen, naar het voorbeeld van het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering.

5 Aanpak van ondoorzichtige procedures Het probleem is tegenwoordig dat de Europese burger maar weinig idee heeft van de gevolgen van de EU-begroting. De procedures zijn te log en lijken de burger zeer ondoorzichtig. Operationele uitvoeringen [zijn] maar al te vaak vertrouwelijk, verspreid over minuscule projecten of gaan schuil achter complexe cofinancieringen erkent het EESC in zijn advies. Een en ander maakt het moeilijk steun te winnen bij de burgers en verschaft sommige lidstaten een excuus om de uitgaven te beperken. Het EESC roept op tot een ware revolutie, met name om de procedures te versnellen en om de doorzichtigheid ervan te verbeteren, zodat de EU-begroting een toonbeeld wordt op het gebied van bestuur, doeltreffendheid, transparantie en beheersing van overheidsuitgaven.

6 Nieuwe eigen middelen in plaats van het beginsel van de juste retour Het EESC stelt voor af te stappen van het beginsel van de juste retour, waarbij elke lidstaat poogt zoveel mogelijk economisch munt te slaan uit de communautaire begroting. Deze opvatting werd gehonoreerd in de jaren 80, na een verzoek van het Verenigd Koninkrijk om toekenning van een individuele compensatie. Zij staat echter haaks op waarden als solidariteit en wederzijds voordeel, die ten grondslag liggen aan de Europese constructie en zij is grotendeels de oorzaak van haar onvolkomenheden, vertragingen en mislukkingen, aldus het Comité. Anderzijds voorziet het subsidiariteitsbeginsel in de overdracht van beleid naar Europa als het nationale niveau niet het optimale uitvoeringsniveau is. In een economische, monetaire en politieke unie moeten alle voordelen en de meerwaarde per definitie iedereen ten goede komen. De vooruitgang die de Europese Unie op verschillende terreinen heeft geboekt, was steeds te danken aan het hefboomeffect van een gezamenlijke aanpak. En die staat haaks op het principe van de juste retour. Bovendien staat het EESC achter de oproep van de Commissie om terug te keren naar het beginsel van eigen middelen, d.w.z. geld dat rechtstreeks in de kas van de EU vloeit. Het kan gaan om nieuwe fondsen, voortvloeiend uit heffingen over koolstofuitstoot of financiële verrichtingen, of uit de overdracht van een klein deel van de nationale belastingen. Diverse voorstellen hebben al het licht gezien, en het EESC meent dat de Commissie zou moeten kijken naar de gevolgen van de bestaande alternatieven.

7 De kosten van het non-europa Het EESC is voornemens een evaluatie te maken van de kosten van het non-europa, d.w.z. van de afzonderlijke uitvoering van beleid op nationaal niveau. Dankzij de evaluatie zal kunnen worden aangetoond in welke mate de doeltreffendheid en de rentabiliteit kunnen toenemen als landen samenwerken en als overlappingen in de nationale begrotingen worden vermeden. Verder kan worden gekwantificeerd in hoeverre vertraging van de Europese integratie bijv. voor de totstandkoming van akkoorden over een gemeenschappelijk octrooi of over één Europees luchtruim de Europese burger geld kost. De laatste studie van dit type is in 1988 uitgevoerd. We kunnen de EU-begroting niet verhogen zonder steun van de publieke opinie. (de heer Staffan NILSSON) Europese burgers en belastingbetalers moeten weten hoe groot de factuur is die ze vandaag met veel tegenzin betalen door de onnodige dubbele kosten die voortvloeien uit de voortdurende administratieve en economische versnippering.

8 EESC-advies ECO/290 CESE 993/2011 Publicatieblad van de Europese Unie C 248 van 25 augustus 2011, bladzijde 75 Europees Economisch en Sociaal Comité Eenheid Bezoekersgroepen en publicaties Tel Fax Rue Belliard/Belliardstraat Bruxelles/Brussel BELGIQUE/BELGIË EESC NL Europese Unie, 2011 Overneming met bronvermelding toegestaan. QE NL-C In 2009 kreeg het EESC van het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) het prestigieuze milieulabel «Ecodynamische onderneming» toegekend. Bovendien heeft het label, waarmee bedrijven en instellingen beloond worden voor hun milieu-inspanningen, het maximale aantal van drie sterren. doi: /40136