VOORSCHRIFTEN. Veiligheid, Gezondheid en Milieu. BUKO Velserweg LD Beverwijk Postbus AM Beverwijk buko.

Transcriptie

1 VOORSCHRIFTEN Veiligheid, Gezondheid en Milieu BUKO Velserweg LD Beverwijk Postbus AM Beverwijk Dit boekje is een uitgave van de afdeling Kwaliteit, Arbo & Milieu (KAM) van BUKO. Document KAM/00-OD-11 Revisie /05 kam@buko.nl buko.nl

2 TELEFOONNUMMERS & ADRESGEGEVENS Landelijk alarmnummer: 112 Als het zonder sirene kan: (geen spoed, wel politie) Centraal adres KAM: Correspondentieadres KAM: BUKO Facilitaire Diensten T.a.v. afdeling Kwaliteit, Arbo & Milieu Velserweg 2, Beverwijk Postbus 519, 1940 AM Beverwijk Dit VGM boekje is verstrekt op aan: Dit VGM boekje is verstrekt door: BUKO Bouw & Winkels BUKO Bouwsystemen BUKO Huisvesting BUKO Infrasupport BUKO Transport ECO Toilet in het vervolg van dit boekje aangeduid als BUKO, tenzij nadrukkelijk anders is vermeld. 2

3 INHOUDSOPGAVE 1.1 Welkom bij BUKO Doel van deze VGM-voorschriften Beleidsverklaring VGM Veiligheid De Arbowet VCA-certificering Respecteren van wet- en regelgeving Controleprocedure & sanctiereglement Inspectie SZW (voorheen ardbeidsinspectie) VGM-actieplan Legitimatie & veiligheidspaspoort Persoonlijke hygiëne, orde & netheid Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s) Gehoor Hoofd Luchtwegen Ogen Handen Voeten Valbescherming Werkkleding Toolboxmeetings Werkplekinspecties VGM-projectplannen Melden van (bijna)ongevallen EHBO en BHV Brandbestrijding & brandpreventie Ontruiming & evacuatie Verzamelplaats bij calamiteiten Werken bij storm Werken met gevaarlijke stoffen Verkeersveiligheid Wegafzettingen & verkeersvoorzieningen Verkeersovertredingen Werken met de vorkheftruck BUKO Bedrijvenpark Werken met machines en installaties 67 Voorschriften VGM 3

4 2.26 Keuring van machines en installaties Veilig en gezond tillen Veilig hijsen Hijsgereedschap en uitvalbeveiliging Aanslaan van de last Gebruik portofoon bij hijswerkzaamheden Hand- en armseinen bij hijswerkzaamheden Werken met de autolaadkraan Werken met de hydraulische kipper Werken met graafmachines en shovels Bijladen van accu s van verkeerslichtinstallaties Werken langs de weg Werken met asbest Gebruik van hogedrukreiniger ECO Toilet Overdrukinstallaties Lading met verontreinigde grond Werken met een bovenloopkraan Werken met hoogwerkers Specifieke voorschriften petrochemie Plaatsen units in de petrochemie Werken in nabijheid van hoogspanningsmasten Werken met laserapparatuur Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) VGM-gedragsobservaties Gezondheid Werktijden, rij- en rusttijden ziek- en herstelmeldingen, ziekteverzuim Arbodienst Bedrijfsarts & spreekuur Preventief Medisch Onderzoek (PMO) Rookbeleid Meldpunt pesterijen en intimidatie Defibrillator Biologische agentia Beeldscherm werkplekken Milieu Afvalscheiding Geluid, lucht, water Opslag gevaarlijke stoffen Verantwoord bosbeheer: FSC en PEFC CO 2 footprint 124 4

5 1.1 WELKOM BIJ BUKO BUKO is een familiebedrijf ontstaan in 1962 in Beverwijk. Als grote dienstverlenende organisatie is BUKO onder meer actief voor de grote bouw- en wegenbouwondernemingen, gemeenten en provincies, industriële bedrijven, instellingen in de zorg, het onderwijs, de kinderopvang, de detailhandel en organisaties op het gebied van sport, evenementen en recreatie. De kernactiviteiten van BUKO zijn onder andere: Tijdelijke huisvesting en bouwsystemen. Plaatsing en schoonmaak van mobiele toiletten. Transportwerkzaamheden. Verkeersvoorzieningen en wegafzettingen. Materieelvoorzieningen. Portofoons, communicatievoorzieningen. Defibrillatoren. De BUKO strategische doelstellingen zijn onder andere: Verhogen van klantentevredenheid. Versterken van medewerkerstevredenheid. Uitbreiden van marktaandeel. Verbeteren van voorraad/bedrijfsmiddelen management. Implementeren van kwaliteit. BUKO is actief werkzaam met het INK-managementmodel. De 9 aandachtsgebieden van dit managementmodel zijn voor ons een hulpmiddel om onze gehele organisatie te overzien bij het verbeteren van onze processen en bedrijfsresultaten. Voorschriften VGM 5

6 Dit hulpmiddel is opgebouwd uit negen aandachtspunten die van achteren naar voren worden gelezen (oftewel van rechts naar links). Waar het uiteindelijk om gaat is het bereiken van ondernemingsresultaten die de continuïteit van onze organisatie veilig stellen (9. Bestuur en financiers). Deze resultaten zijn in grote mate afhankelijk van de tevredenheid van ons personeel (7. Medewerkers), van onze klanten en leveranciers (6. Klanten en Partners) en van onze maatschappelijke omgeving (8. Maatschappij). Zij bepalen immers of wij een prestatie leveren die gewaardeerd wordt. Die prestatie is het resultaat van sturing van onze bedrijfsprocessen (5. Management van Processen). De procesbesturing wordt beïnvloed door de manier waarop wij omgaan met onze strategie en beleid (2. Strategie & Beleid), met ons personeel (3. Management van Medewerkers) en met de middelen die ons ter beschikking staan (4. Management van Middelen). Deze organisatorische aspecten, tot slot, staan of vallen met de inhoud en sturing van het leiderschap (1. Leiderschap). Deze aandachtsgebieden komen terug in o.a. onze jaarplannen, rapportages, functioneringsgesprekken en BUKO actielijsten (Plan Do Check Act). Daarmee realiseren en borgen we structurele verbeteringen en vernieuwingen, zowel op korte als op lange termijn. 6

7 Daarnaast zijn de volgende factoren van belang om de zachte kant van onze organisatie te ontwikkelen, die minstens zo belangrijk is als de harde kant. Harde factoren zijn nodig voor succes, zachte zijn bepalend Inspireren Elkaar enthousiast maken om de unieke kracht en de positie van onze organisatie te versterken. Mobiliseren Het in beweging zetten om de doelstellingen en plannen van onze organisatie te realiseren; daadwerkelijk uitvoeren van onze plannen. Het accent ligt op samenwerking tussen medewerkers, partners en andere belanghebbenden en het op het juiste moment op de juiste plaats inzetten van kennis, inzichten, geld en middelen. Waarderen Met elkaar bepalen wat er écht toe doet om de toegevoegde waarde te leveren. Meetbare en niet-meetbare aspecten. Oog hebben voor elkaar, respect en tonen van vertrouwen. Elkaar waarderen voor de bijdragen die eenieder heeft. Belonen van baanbrekende bijdragen. Reflecteren Meten is weten. We staan stil bij hetgeen is bereikt en leren van de manier waarop we dat hebben aangepakt. Met een open blik gaan we na of er andere aanpakken mogelijk waren geweest en wat de achterliggende oorzaken zijn van het wel of niet behalen van resultaten. Voorschriften VGM 7

8 Onze principes Kennismaken met BUKO is kennismaken met onze principes. Ze beschrijven hoe we met elkaar en onze klanten omgaan. We doen het netjes of niet We werken veilig, netjes en goed. Conform de regelgeving en conform de afspraken. Altijd en overal. Zonder uitzondering. We zijn service- en resultaatgericht Goede service en goede resultaten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dankzij onze service behalen we goede resultaten en dankzij deze resultaten is ons bedrijf sterk en gezond. En als sterk en gezond bedrijf (her) investeren wij in onze diensten en producten. Maar ook in onze medewerkers blijven we investeren. Zo blijven we aan de top in de branches waarin we actief zijn. We nemen weloverwogen beslissingen Onze horizon gaat verder dan de waan van de dag. We houden oog voor de lange termijn. We geloven in kansen pakken, maar nemen geen onnodige risico s voor vluchtig gewin. BUKO staat voor een doordachte bedrijfsvoering en een gezonde, gestage groei. Langetermijnrelaties vormen de basis Stakeholder, klant, collega of leverancier: wij investeren in onze relaties. Wederzijds vertrouwen vormt in onze visie het beste fundament om op voort te bouwen. In goede én in minder goede tijden. Bovendien: weten wat je aan elkaar hebt komt niet alleen de resultaten, maar ook het werkplezier ten goede. 8

9 we doen het netjes of niet. Een man een man, een woord een woord. Afspraak is afspraak. Zorgvuldig werken. Alles netjes achterlaten. Altijd volgens de voorschriften werken. Veiligheid boven alles. Oog voor omgeving en milieu. Blinkend materieel. Veel recyclen, weinig afval. Wij zijn BUKO. Punt. wij zijn Voorschriften VGM 9

10 we zijn service- en resultaatgericht. Hart voor kwaliteit, oog voor efficiency. Betrokkenheid tonen. Denken als een ondernemer, handelen als een vakman. Investeren in vakkennis. Investeren in klantrelaties. Investeren in elkaar. Slagvaardig zijn. Scherp blijven. Kansen zien en pakken. Altijd kijken wat er beter kan. Wij zijn BUKO. Punt. wij zijn 10

11 we nemen weloverwogen beslissingen. Verder kijken dan de waan van de dag. Gezonde en gestage groei. Doordachte bedrijfsvoering. Slim oplossen. Herinvesteren. Geen onnodige risico s voor vlug gewin. Oog voor wat duurzamer, zuiniger, efficiënter, beter kan. Elkaar versterken door kennis en succes te delen. Meewerken aan een succesvolle, groeiende serviceorganisatie. Wij zijn BUKO. Punt. wij zijn Voorschriften VGM 11

12 langetermijnrelaties vormen de basis. Op elkaar kunnen bouwen. Zorgen dat klanten graag terugkomen. Anticiperen op wensen en zorgen van partners. Goed om je heen kijken. Goed luisteren. Scoren als teamprestatie zien. De lijnen kort houden en de deur open. Bereikbaar zijn. Klaarstaan - ook bij spoed of nood. Samen werken aan werkplezier. Bouwen aan wederzijds respect en vertrouwen. Met klanten, leveranciers én collega s. Wij zijn BUKO. Punt. wij zijn 12

13 1.2 DOEL VAN DEZE VGM-VOORSCHRIFTEN Deze voorschriften veiligheid, gezondheid en milieu (VGM) zijn een onderdeel van het beleid van BUKO. Dit boekje is een samenvatting van de VGM-regels en wordt aan alle BUKO medewerkers overhandigd tijdens de introductie, alsmede aan personeel van derden werkzaam voor BUKO tijdens de opstart van een project. De complete en bedrijfsspecifieke voorschriften liggen ter inzage bij ieder BUKO bedrijf (bij de leidinggevenden). Iedereen die werkzaam is voor BUKO wordt geacht bekend te zijn met deze voorschriften en zich er aan te houden. Het doel hiervan is het voorkomen van persoonlijke en bedrijfsmatig onverantwoorde handelingen en situaties: Voorkomen van letsel Voorkomen van materiële schade Voorkomen van milieuverontreiniging Bij het niet nakomen van de VGM-voorschriften is de leidinggevende genoodzaakt om de controle procedure en het sanctiereglement in werking te laten treden zoals beschreven in hoofdstuk 2.4. Certificeringen Onze producten en dienstverlening voldoen aan de gestelde eisen van kwaliteit, veiligheid, gezondheid en milieu. E.e.a. houdt in dat we bij BUKO een veelvoud van certificaten onderhouden, waaronder ISO 9001, ISO 14001, VCA en FSC/ PEFC-certificaten. Voorschriften VGM 13

14 1.3 BELEIDSVERKLARING VGM BUKO voert een beleid en handelt als een organisatie die met betrekking tot Veiligheid, Gezondheid en Milieu (VGM) vertrouwd kan worden. Het creëren en handhaven van veilige en milieuverantwoorde arbeidsomstandigheden zijn in onze organisatie geïntegreerde doelstellingen. Onze organisatie en dienstverlening is op een dusdanige wijze ingericht dat de veiligheid en gezondheid van onze werknemers en van derden is gewaarborgd en zij niet worden blootgesteld aan onaanvaardbare risico s. Dit is vastgelegd in onze regels, voorschriften en procedures, die zijn bepaald door de meest recente inzichten en de laatste stand der technieken. Wij voldoen aan wettelijke voorschriften, alsmede aan alle vergunningsvoorwaarden van opdrachtgevers. Tevens streven wij naar een continue verbetering op het gebied van Veiligheid, Gezondheid en Milieu. Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen vormen belangrijke speerpunten binnen ons beleid. Mogelijk nadelige gevolgen van onze bedrijfsactiviteiten voor onze omgeving proberen wij voortdurend te beperken. We richten ons nadrukkelijk op het duurzamer maken van onze bedrijfsvoering, onze producten en onze diensten. De houtproducten die wij inkopen en verkopen zijn zoveel mogelijk PEFC- of FSC-gecertificeerd. Wij respecteren de eisen welke worden gesteld door PEFC en FSC ten aanzien van de Chain of Custody, waarmee wij als belangrijke schakel in de keten onze bijdrage kunnen leveren aan een verantwoord en duurzaam bosbeheer. Binnen ons bedrijf weet iedereen zich gebonden aan de regels met betrekking tot Veiligheid, Gezondheid en Milieu. Dit is de individuele en gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van alle medewerkers. Om dit te bereiken worden middelen ter beschikking gesteld en instructies, voorlichting en richtlijnen gegeven. Tevens zijn de taken en bevoegdheden van de medewerkers op deze gebieden vastgelegd. 14

15 De directie zal zich door een regelmatig en gestructureerd overleg op de hoogte houden van de uitvoering en naleving van dit beleid en aan de hand van de opgedane ervaring haar beleid zonodig bijstellen. Als centraal aanspreekpunt binnen de organisatie is hiervoor een Manager KAM aangesteld. Het ondernemingsbeleid van BUKO is erop gericht persoonlijk letsel, branden, schaden en blootstellingen aan gevaarlijke stoffen te voorkomen, alsmede negatieve effecten op het milieu zoveel mogelijk te beperken. Wij zijn ervan overtuigd dat een gezamenlijk beleid met betrekking tot Veiligheid, Gezondheid en Milieu door iedereen ondersteund zal worden. T.M.C. Burger Algemeen directeur BUKO Voorschriften VGM 15

16 2. VEILIGHEID 2.1 DE ARBOWET De Arbeidsomstandighedenwet, in de volksmond Arbowet genoemd, is gericht op de bescherming van de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers. In de Arbowet zijn zowel verplichtingen van de werkgever als van de werknemer opgenomen. De verplichtingen van de werkgever omvatten onder andere zaken als: Voeren en verwezenlijken van een arbobeleid. Geven van voorlichting en onderricht. Inventariseren en evalueren van veiligheids- en gezondheidsrisico s. Voorkomen van ongevallen. Melden van ongevallen en beroepsziekten aan de Inspectie SZW. Voorkomen van gevaar voor derden (bijvoorbeeld bezoekers). Verplichtingen van de werknemers betreffen onder andere: Meewerken aan voorlichting en onderricht. Zorgvuldig naleven van de VGM-voorschriften. Juist gebruik maken van persoonlijke beschermingsmiddelen. Veilig omgaan met arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen. Aangebrachte beveiligingen niet veranderen of verwijderen. Aoorkomen van ongevallen, melden van opgemerkte gevaren voor de veiligheid of gezondheid. De Arbowet stelt de werkgever in eerste plaats verantwoordelijk voor het naleven van de wettelijke voorschriften. De werknemer is echter verantwoordelijk voor het nakomen van de aan hem toebedeelde verplichtingen. Hierdoor is de werknemer mede verantwoordelijk voor de manier van werken in de onderneming waar hij in dienst is. 16

17 2.2 VCA-CERTIFICERING De VGM Checklist Aannemers, kortweg VCA, is ontwikkeld om de veiligheid, gezondheid en het milieu op de werkplek te verbeteren. VCA is bedoeld voor aannemers die bij opdrachtgevers werkzaamheden verrichten die risicovol zijn of waarbij sprake is van risicovolle omstandigheden. Meer aandacht voor veiligheid, gezondheid en milieu heeft wel degelijk effect. Mensen blijken minder vaak ziek te worden. Ook blijkt dat we bedrijfsongevallen kunnen voorkomen. De VCA-checklist bestaat uit 47 vragen over veiligheid, gezondheid en milieu. Een aantal van die vragen zijn must vragen en een aantal vragen zijn aanvullende vragen, afhankelijk van het soort VCA-certificaat. VCA maakt een onderscheid tussen VCA* (gericht op directe beheersing van VGM tijdens het uitvoeren van werkzaamheden op de werkvloer), VCA** (alsmede gericht op de VGM-structuur, zoals beleid, organisatie en verbetermanagement) en VCA-P (aanvullende eisen voor bedrijven die specifieke werkzaamheden verrichten in de petrochemie). Een bedrijf komt alleen voor een VCA*-certificaat in aanmerking als tenminste alle 25 mustvragen positief worden beoordeeld. Om voor een VCA**- certificaat in aanmerking te komen dienen zowel 33 mustvragen als minimaal 6 van de 14 aanvullende vragen positief te worden beoordeeld. Voor het VCA-P-certificaat dienen 43 mustvragen en minimaal 2 van de 4 resterende aanvullende vragen positief te worden beoordeeld. VCA-certificeringen VCA* 25 mustvragen Geen aanvullende vragen VCA** 33 mustvragen Tenminste 6 van de 14 aanvullende vragen VCA-P 43 mustvragen Tenminste 2 van de 4 aanvullende vragen De beoordeling gebeurt door een onafhankelijke certificerende instelling. Een certificaat is drie jaar geldig, mits het bedrijf aan de eisen blijft voldoen. De certificerende instelling beoordeelt dit minimaal eenmaal per jaar. Voorschriften VGM 17

18 VCA-Basisveiligheid De BUKO bedrijven zijn VCA-gecertificeerd. In het kader van deze VCA-certificering zijn al onze operationele medewerkers in vaste loondienst in het bezit van een geldig diploma Basisveiligheid VCA voorzien van een VCA-logo. Indien men bij aanname niet beschikt over dit diploma, dient de medewerker binnen 3 maanden na indiensttreding het diploma Basisveiligheid VCA te behalen. VCA-VOL Operationeel medewerkers die een leidinggevende functie vervullen dienen in het bezit te zijn van een geldig diploma Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden VCA voorzien van een VCA-logo. Indien men bij aanvang van de functie niet beschikt over dit diploma, dient de medewerker binnen 3 maanden na indiensttreding het diploma Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden VCA te behalen. Onderaannemers Onderaannemers zijn bedrijven die in opdracht en onder verantwoordelijkheid van de BUKO bedrijven bepaalde werkzaamheden uitvoeren. Om zeker te stellen dat ook deze groep over voldoende VGM-kennis en kunde beschikt wordt daar waar mogelijk gebruik gemaakt van VCA-gecertificeerde onderaannemers. Het criteria VCA-certificaat is een belangrijk onderdeel van onze onderaannemerselectie. Tijdelijke krachten Tijdelijke krachten (inleenkrachten, medewerkers van uitzendbureaus, etc.) beschikken bij voorkeur over een geldig diploma Basisveiligheid VCA en medewerkers met leidinggevende taken over een geldig diploma VCA-VOL. Bij vergelijkbare capaciteiten en vakbekwaamheid gaat de voorkeur nadrukkelijk uit naar die medewerkers die in het bezit zijn van bovengenoemde diploma s. Indien mogelijk worden VCU-gecertificeerde uitzendbureaus ingeschakeld. Bij de selectie van uitzendbureaus is VCU-certificaat een belangrijk selectiecriterium. 18

19 2.3 RESPECTEREN VAN WET- EN REGELGEVING Deze VGM-voorschriften zijn gebaseerd op wettelijke bepalingen en interne regels van BUKO. Volg ze op en houd je aan de geldende regels. Indien een medewerker zich niet aan de geldende regels houdt kan dit niet alleen leiden tot onveilige situaties maar tevens tot het verlies van het VCA-certificaat voor het hele bedrijf. Werk naast de algemene instructies die in dit boekje zijn vermeld altijd conform de werk- en bedieningsinstructies die op de werkzaamheden van toepassing zijn. In de werk- en bedieningsinstructies zijn de eventueel noodzakelijke veiligheidsmaatregelen verwerkt. Het dragen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s) is voor een ieder verplicht. Het zich niet houden aan veiligheids-, gezondheids- en milieuvoorschriften, alsmede het niet of onvoldoende gebruik maken van PBM s kan, na voorafgaande schriftelijke waarschuwing, leiden tot sancties of ontslag. Meld onveilige situaties direct bij de leidinggevende, deze zal de nodige verdere acties opstarten. De afdelingen KAM en/of HRM kunnen daarna maatregelen nemen om de situatie te verbeteren. Je mag alleen werkzaamheden uitvoeren die tot je taak behoren en waartoe je opdracht hebt gekregen. Twijfel je aan de veiligheid, raadpleeg dan direct je leidinggevende. Wanneer je meent dat er op je werkplek sprake is van een onveilige situatie die door BUKO niet of niet snel genoeg wordt opgelost (bijvoorbeeld na twee keer bespreken van de onveilige situatie tijdens het werkoverleg), kun je de afdeling KAM benaderen voor ondersteuning en bemiddeling. De afdeling KAM ziet toe op de uitvoering van het Arbobeleid en adviseert de directie omtrent de uitvoering van dit beleid. Voorschriften VGM 19

20 2.4 CONTROLEPROCEDURE & SANCTIEREGLEMENT Iedere medewerker van BUKO is verplicht te werken volgens de geldende VGM-voorschriften. Indien geconstateerd wordt dat een medewerker niet aan de voorschriften voldoet, gaat onderstaande controleprocedure en sanctiereglement van kracht. Dit geldt tevens bij het overschrijden van de algemene gedragsregels die direct een stagnatie van de werkzaamheden tot gevolg hebben, zoals ontoelaatbare uitspraken aan de klant op de bouwlocaties. De volgende medewerkers zijn bevoegd en bekwaam om het sanctiereglement toe te passen: Directieleden. Managementleden. Bedrijfsleiders. Hoofduitvoerders. Projectleiders. Productieleiders. Medewerkers van de afdeling KAM. Medewerkers van de afdeling HRM. Bij het toekennen van sancties wordt gebruik gemaakt van het standaard formulier Veiligheidsovertreding (F.026). De sancties worden als volgt toegekend: Wanneer Eerste keer Tweede keer Derde keer Vierde keer Vijfde keer Maximale sanctie Mondelinge waarschuwing. Kopie van het ingevulde formulier Veiligheidsovertreding (F.026) in het personeelsdossier. Schriftelijke waarschuwing, kopie in personeelsdossier. Aangetekende schriftelijke waarschuwing, waarin aangegeven dat de volgende overtreding kan leiden tot 5 werkdagen onbetaalde schorsing. Kopie in personeelsdossier. Schorsing, 5 werkdagen, onbetaald. Dit wordt aangetekend bevestigd met kopie in personeelsdossier, waarin aangegeven dat de volgende overtreding kan leiden tot ontslag op staande voet. Ontslag op staande voet. 20

21 2.5 INSPECTIE SZW (VOORHEEN ARBEIDSINSPECTIE) De Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) heeft als taak toe te zien op handhaving van de Arbeidsomstandighedenwet. Zij handhaven dit op een actieve wijze, door het uitvoeren van inspecties. Maar ook op reactieve wijze, naar aanleiding van bijvoorbeeld de melding van ongevallen en klachten. In beide gevallen ligt de nadruk op het opsporen en opheffen van misstanden (hoge risico s voor de veiligheid en de gezondheid van werknemers). Tijdens bedrijfsinspecties door de Inspectie SZW kunnen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde komen: De veiligheid van machines gereedschappen en dergelijke. Het veilig en gezond gebruik van (gevaarlijke) stoffen. De organisatie en inhoud van de RI&E. De aanwezigheid van een ziekteverzuimbeleid. De aanwezigheid van een contract met de Arbodienst. De bedrijfshulpverlening. De wijze waarop het toezicht is geregeld. De invulling van het Arbobeleid (zoals het veilig werken op hoogte, het juist opstellen van ladders, of het dragen van de juiste PBM s zoals een veiligheidshelm). Ambtenaren van de Inspectie SZW hebben toegang tot alle bedrijven en mogen daar onder andere: Beproevingen en metingen doen. Foto s en tekeningen maken. Monsters nemen. Voorwerpen (of gedeelten daarvan) meenemen voor onderzoek. Werkgever, werknemers en zelfstandigen zijn verplicht aan ambtenaren van de Inspectie SZW alle gegevens en inlichtingen te verstrekken. Voorschriften VGM 21

22 Indien de Inspectie SZW tijdens de inspecties of onderzoeken overtredingen constateert kan zij, afhankelijk van de betreffende wet en de aard en ernst van de overtreding, de volgende handhavende instrumenten (sancties) inzetten: Het maken van een afspraak over het opheffen van de overtreding. Het geven van een officiële waarschuwing. Het geven van een bevel tot onmiddellijke stillegging van het werk of werkzaamheden. Het stellen van een eis tot naleving van de wet. Het aanzeggen van een bestuurlijke boete. Het aanzeggen van een proces-verbaal (strafrechtelijk). Het aanzeggen van een last onder dwangsom. De sanctie(s) en de voorgeschreven maatregel(en) worden altijd schriftelijk door de Inspectie SZW bevestigd en de Inspectie SZW controleert steekproefsgewijs in een volgende inspectie of de vereiste maatregelen zijn genomen. Als dat niet het geval is, worden nieuwe sancties (dwangmaatregelen) ingezet. De sancties zullen dan zwaarder zijn. Als er overtredingen zijn geconstateerd wordt een waarschuwing gegeven of een boeterapport aangezegd. Als er sprake is van ernstig gevaar voor personen kan het werk worden stilgelegd. Ook wordt er afgesproken binnen welke termijn de overtreding moet worden opgeheven. De Inspectie SZW controleert altijd of overtredingen daadwerkelijk zijn opgeheven. Lik op stukbeleid de werknemer beboet De Inspectie SZW kan direct een boete opleggen bij overtreding van de Arbeidsomstandighedenwet of de Arbeidstijdenwet, dit is het zogenaamde Lik op stukbeleid. Dit geldt in het geval van de Arbowet ook voor werknemers. Als een werknemer zich niet aan geldende regels houdt, waaronder de VGMvoorschriften uit dit boekje, kan de Inspectie SZW ook aan de werknemer een boete opleggen. De Inspectie SZW gaat hiertoe over bij het niet of onjuist gebruiken van ter beschikking gestelde noodzakelijke beveiligingen of persoonlijke beschermingsmiddelen door een werknemer, waardoor direct ernstig gevaar bestaat voor de werknemer zelf of voor andere personen dan de werknemers. De maximale boete voor een werknemer bedraagt

23 Voorbeelden van overtredingen zijn: Niet gebruiken van de veiligheidshelm of andere PBM s. Onbevoegd weghalen van beveiligingen, zoals leuningwerk langs een vloerrand of de kap van een cirkelzaagmachine. Meerijden op mobiele arbeidsmiddelen die hiervoor niet zijn ingericht. Zwaarder belasten van hijs- en hefgereedschap dan is toegestaan. Onbevoegd bedienen van bepaalde machines, bijvoorbeeld een hijskraan waarvoor een certificaat van deskundigheid verplicht is. De werkgever BUKO kan in deze situaties ook een boete worden aangezegd, tenzij BUKO kan aantonen dat: De noodzakelijke middelen ter beschikking zijn gesteld. De bijbehorende voorlichting en instructie is gegeven. De toezichthoudende taak goed is ingevuld, bijvoorbeeld door de onveilige medewerker op zijn afwijkende gedrag aan te spreken en zonodig een sanctiebeleid toe te passen (bijvoorbeeld een schriftelijke VGM-waarschuwing). De hoogte van het boetebedrag kan een inspecteur niet zeggen. Dit wordt later door de boete-oplegger bepaald maar kan oplopen tot duizenden euro s. Indien de inspectie SZW je werkplek bezoekt: Vraag dan altijd naar zijn/haar legitimatie. Stel zeker dat het een inspecteur van de Arbeidsinspectie betreft en niet een ongewenste bezoeker. Vraag om een visitekaartje (of noteer zijn naam en telefoonnummer op de trajectmap), zodat we achteraf indien nodig contact kunnen opnemen met de inspecteur. Stel bij een bezoek van een inspecteur van de Arbeidsinspectie op de werkplek altijd zo spoedig mogelijk je leidinggevende hiervan op de hoogte. Voorschriften VGM 23

24 2.6 VGM-ACTIEPLAN Om de risico s op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu zoveel mogelijk te kunnen beheersen is bij elk BUKO bedrijf een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) uitgevoerd. Elke 3 jaar wordt er een nieuwe RI&E uitgevoerd. De tijdens de RI&E geïnventariseerde risico s leveren belangrijke informatie ten behoeve van het VGM-actieplan. Om op gestructureerde wijze inhoud te geven aan VGM-zaken wordt jaarlijks een VGM-actieplan opgesteld waarmee de organisatie wordt geïnformeerd over de geplande VGM-activiteiten. Dit actieplan wordt uitgewerkt door de directie in samenspraak met de afdelingen KAM en HRM en vervolgens, indien van toepassing, ter beoordeling voorgelegd aan de Ondernemingsraad. De directie is verantwoordelijk voor het tot uitvoer brengen van het VGMactieplan en het beschikbaar stellen van de daartoe noodzakelijke middelen. In het VGM-actieplan zijn minimaal de volgende zaken opgenomen: Ongevallenstatistiek. Opleidingen/cursussen van werknemers m.b.t. VGM-aspecten. Verwijzing naar de risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE). Om de voortgang in de uitvoering van het VGM-actieplan te bewaken wordt het plan doorgenomen met de Ondernemingsraad (indien van toepassing). De stand van zaken per actiepunt wordt vastgelegd, evenals eventueel aanvullende maatregelen, waarvan verslag wordt gedaan in het VGMjaarverslag. Het VGM-actieplan ligt bij elk BUKO bedrijf ter inzage bij de afdeling KAM en/of de directie. 24

25 2.7 LEGITIMATIE & VEILIGHEIDSPASPOORT Van iedere medewerker van BUKO, dus inclusief tijdelijke krachten, wordt verwacht dat hij/zij zich te allen tijde kan legitimeren door middel van een geldig legitimatiebewijs, dat wil zeggen: paspoort of identiteitskaart Let op: Een rijbewijs geldt niet als legitimatiebewijs. Van elke medewerker in dienst van BUKO dient een kopie van een geldig paspoort of identiteitskaart aanwezig te zijn in het personeelsdossier. Indien je je legitimatiebewijs laat verlengen, stel personeelszaken dan in het bezit van een kopie van het vernieuwde legitimatiebewijs. Veiligheidspaspoort Operationele medewerkers die werkzaamheden verrichten in de buitendienst en de beschikking hebben gekregen over een veiligheidspaspoort (het groene boekje van de SSVV, Stichting Samenwerken Voor Veiligheid) dienen dit te allen tijde bij zich te hebben. Diverse opdrachtgevers geven alleen toegang tot hun bedrijfsterrein aan medewerkers met een veiligheidspaspoort. In het veiligheidspaspoort staan de persoonlijke gegevens van de houder op het gebied van VGM-(bedrijfs)opleidingen, trainingen en medische keuringen. Het vereenvoudigt de toegangscontrole tot bedrijfsterreinen van opdrachtgevers. Veiligheidspaspoorten van medewerkers die in dienst zijn van BUKO worden uitgegeven en/of geregistreerd door de afdeling HRM. Het is de verantwoording van de houder van het veiligheidspaspoort dat alle introducties, poortinstructies, veiligheidsopleidingen en relevante medische keuringen hierin zijn vermeld. Voorschriften VGM 25

26 2.8 PERSOONLIJKE HYGIËNE, ORDE & NETHEID BUKO stelt hoge eisen aan persoonlijke hygiëne. Onder persoonlijke hygiëne verstaan we een verzorgd uiterlijk, zoals fris, gekamd, geschoren, gewassen, schone kleding, schoenen verzorgd, e.d. Een goed verzorgde persoonlijke uitstraling wordt door onze klanten op prijs gesteld en helpt mee de uitstraling van de BUKO organisaties op een verantwoord niveau te brengen en te houden. Daarnaast stelt BUKO hoge eisen aan orde en netheid op zowel klantlocaties als eigen locaties, alsmede aan onze transportmiddelen om de aflevering van onze kwaliteitsproducten en diensten aan onze klanten te garanderen en veiligheid te bevorderen en te handhaven. Daarom is iedereen persoonlijk verantwoordelijk zich volledig aan de VGM-regels te houden, waaronder: Ruim na het uitvoeren van werkzaamheden het gereedschap, de materialen en middelen op. Schaftgelegenheden/kantines, toiletten en wasgelegenheden dienen schoon en hygiënisch te worden gehouden. Laat geen etensresten en koffiebekertjes slingeren! Werk ordelijk. Leg materiaal en gereedschap zodanig neer dat men er niet over kan struikelen of zich eraan kan verwonden. Orde betekent dat alles ligt waar het hoort en niets overbodig is! Ruim rommel direct op, deponeer afval in de daarvoor bestemde bakken en ruim gemorste producten direct op. Het is verboden te roken tenzij nadrukkelijk anders is aangegeven. Het meebrengen of nuttigen van alcoholische dranken en/of drugs tijdens het werk, alsmede het onder invloed verschijnen op het werk, is ten strengste verboden en kan aanleiding zijn voor ontslag op staande voet. 26

27 2.9 PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM S) Wanneer dien je een PBM toepassen en welke? Het antwoord op deze vragen komt uit de risico-inventarisatie en -evaluatie. De werkgever moet eerst proberen de gevaren bij de bron te bestrijden. Als dat niet mogelijk is, moet de werkgever zoeken naar een collectieve bescherming. Als ook een collectieve bescherming niet mogelijk is, mag de werkgever overgaan tot het verstrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen. Bij BUKO worden de gevaren en risico s voor veiligheid, gezondheid en milieu zoveel mogelijk bij de bron bestreden. Op basis van de gevaren en risico s die niet of onvoldoende bestreden kunnen worden, is per functionaris een functie gerelateerd pakket PBM s samengesteld. Dit is vastgelegd in de PBM-matrix (ter inzage beschikbaar bij de afdeling KAM). Voorschriften VGM 27

28 Afhankelijk van de aard van de uit te voeren werkzaamheden worden de volgende standaard PBM s noodzakelijk geacht: Soort bescherming Gehoor Persoonlijk beschermingsmiddel (PBM) Helm oorkappen Beugel oorkappen Otoplastieken (bij voortdurende blootstelling) Hoofd Luchtwegen Veiligheidshelm Filtermaskers (stof en gas) Veiligheidsbril Oogbescherming Handbescherming Voetbescherming Valbescherming Gelaatsscherm (werken met hogedrukspuit en/of bij slijpwerkzaamheden) Werkhandschoenen Veiligheidsschoenen Harnasgordels, randbeveiliging of steigers Werkkleding volgens bedrijfsregeling Werkkleding Veiligheidsvest Rijkswaterstaat (nabij verkeer) Broek met reflecterende strepen (RWS - tussen zonsondergang en zonsopgang, nabij verkeer) 28

29 De standaard PBM s worden aan iedere medewerker bij indiensttreding gratis verstrekt, afgestemd op de aard van de functie. Op een daarvoor bestemd formulier wordt door de medewerker getekend voor ontvangst. Daarna vindt verstrekking plaats naar behoefte en met goedkeuring van de desbetreffende leidinggevende en/of de afdeling KAM. Indien voor specifieke werkzaamheden in de petrochemie aanvullende PBM s noodzakelijk zijn worden deze voor aanvang van de werkzaamheden verstrekt. Je bent verplicht PBM s te dragen waar deze zijn voorgeschreven in de veiligheidsregels of staan aangegeven op borden. De hierboven genoemde standaard PBM s dien je zelf van locatie naar locatie mee te nemen. PBM s voor onderaannemers Onderaannemers dragen er zelf zorg voor dat de benodigde PBM s vóór aanvang van de BUKO werkzaamheden aan hun medewerkers beschikbaar zijn gesteld. De desbetreffende medewerkers van onderaannemers zijn verantwoordelijk voor het zorgvuldig naleven van onze VGM-voorschriften. Indien geconstateerd wordt dat hieraan niet wordt voldaan, dan zal de onderaannemer dan wel zijn medewerkers geïnstrueerd worden onze werkplaats te verlaten en zullen alle kosten/vertragingen die hieruit voortvloeien aan de onderaannemer in rekening worden gebracht. Voorschriften VGM 29

30 2.9.1 GEHOOR Eén van de belangrijkste zintuigen van de mens is het gehoor. Hiermee kunnen we met andere mensen communiceren. Als het gehoor te lang blootgesteld wordt aan teveel lawaai, zal het beschadigd worden. Gehoorbeschadiging is niet te genezen! Ga verstandig om met je gezondheid en bescherm je gehoor tegen geluidsbelasting. Lawaai met een geluidsniveau boven de 80 decibel (80 db) geeft een verhoogde kans op blijvende gehoorbeschadiging. Bij geluidsniveaus boven 80 db is een werkgever verplicht gehoorbescherming ter beschikking te stellen. Een werknemer is verplicht om gehoorbescherming te dragen bij die werkzaamheden en/of verblijf in die ruimten waar het geluidsniveau 85 db of hoger is. Vuistregel Ga op 1 meter afstand van elkaar staan. Indien men elkaar niet of moeilijk kan verstaan zonder stemverheffing bedraagt het geluidsniveau 85 db of meer. Het is een fabel dat alleen lawaaidoofheid ontstaat als men de hele dag in herrie werkt! Ook bij een gedeelte van de dag in herrie staan is het risico op gehoorbeschadiging aanwezig. Lawaaidoofheid ontstaat niet van de ene op de andere dag, maar gaat sneller dan je denkt. In de afbeelding op de volgende pagina is aangegeven hoe lang je in een bepaalde geluidssterkte kan werken zonder gehoorbeschadiging op te lopen. Als het geluid dus 95dB is loop je na een kwartier al kans op gehoorbeschadiging! 30

31 Het is verplicht om in de volgende situaties gebruik te maken van deugdelijke gehoorbeschermingsmiddelen: Bij alle elektrische zaag- of slijpwerkzaamheden. Bij alle laswerkzaamheden in de constructiewerkplaats. Bij alle overige werkzaamheden in de fabriek, in de loodsen, met de autolaadkraan van de kippers of op locaties waarbij het geluidsniveau 85 db of meer bedraagt. Indien het dragen van gehoorbescherming verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. Er zijn diverse soorten gehoorbescherming. Het soort bescherming dat door BUKO wordt verstrekt is afgestemd op de risico inventarisatie en -evaluatie per werksituatie. Hieronder een overzicht van de soorten gehoorbescherming en het beschermingsniveau. Soort gehoorbescherming Schuimrolletjes Beugel met dopjes Helm oorkappen Beugel oorkappen Otoplastieken Beschermingsniveau db db db db > 25 db (variabel) Bij twijfel over de gehoorbescherming, of indien het gehoorbeschermingsmiddel is beschadigd, meld dit dan direct aan de leidinggevende. Voorschriften VGM 31

32 2.9.2 HOOFD Een veel voorkomend ongeval in de bouw betreft hoofdletsel. Dit wordt meestal veroorzaakt door vallende of omvallende voorwerpen, stoten van het hoofd of het in aanraking komen met een zwaaiende last tijdens hijswerkzaamheden. Het dragen van een veiligheidshelm voorkomt niet het incident, maar kan wel het letsel voorkomen of beperken. De Arbowet zegt dat: De werkgever een veiligheidshelm ter beschikking moet stellen en erop toe moet zien dat de helm wordt gedragen en dat deze in een goede staat verkeert. De werknemer verplicht is de veiligheidshelm te dragen. Het is verplicht om in de volgende situaties een deugdelijke veiligheidshelm te dragen: Bij alle buiten werkzaamheden op de projectlocaties (algehele helmplicht). Bij alle hijswerkzaamheden (ook met de autolaadkraan): iedereen in het draaibereik van de kraan is verplicht een veiligheidshelm te dragen. Bij alle voorkomende werkzaamheden waarbij de kans bestaat op vallende voorwerpen. Indien het dragen van een veiligheidshelm verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. Voor werknemers in de buitendienst (zoals monteurs, stelleurs, chauffeurs) maakt de veiligheidshelm deel uit van het persoonsgebonden pakket PBM s. Bij beschadiging of vervaldatum van de veiligheidshelm wordt een nieuwe veiligheidshelm verstrekt tegen inlevering van de oude helm. Op werkplaatsen van BUKO (bijvoorbeeld in de werkplaatsen op de werf. productie, e.d.) zijn bij de leidinggevende veiligheidshelmen aanwezig voor algemeen gebruik. 32

33 Informatie in de veiligheidshelm Iedere veiligheidshelm moet het CE-keurmerk bevatten. In iedere helm dient volgens NEN-EN 397 de volgende gegevens onuitwisbaar in de helmklep te zijn aangebracht: Het materiaal waarvan de helmschaal is gemaakt. De productiedatum van de helm. Die is te herkennen aan een cirkel waarin de maanden en het jaar zijn aangegeven. In de gebruiksaanwijzing dient de uiterste gebruikstermijn zijn aangegeven. Aan de hand hiervan kan worden nagegaan of de helm aan vervanging toe is. De maataanduiding. De naam van de fabrikant. De modelbenaming. Keuren & vervangen van veiligheidshelmen Een helm die vervormd is door een vallend voorwerp mag niet meer gebruikt worden. De gebruiksdeur van een onbeschadigde helm is onder andere afhankelijk van het materiaal waarvan de helm is gemaakt. In onderstaand overzicht is de gebruiksduur en eigenschappen van helmen samengevat: Soort materiaal Textiel-versterkt fenolhars 10 Glasvezel versterkte polyester 10 Polycarbonaat 5 Polyamide 5 ABS (Acrylnitril Butadien Styreen) 5 Polyetheen 3 Vervangen na jaar Voorschriften VGM 33

34 Indien de helm gemaakt is van polyetheen dan betekent dit dat de helm 3 jaar gebruikt kan worden na de in de helm vermelde productiedatum (houdt er rekening mee dat een polyetheen helm al maximaal 12 maanden kan zijn opgeslagen bij de fabrikant/leverancier). Bij BUKO wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de 3M Peltor helm. Deze helm is voorzien van een sensor die aangeeft wanneer de helm vervangen moet worden. Vervang deze helm zodra de kleur van de rode sensor boven op de helm helemaal wit is geworden. Tips voor gebruik van de veiligheidshelm Leg de veiligheidshelm nooit op de hoedenplank van de auto. Door het scherpe zonlicht loopt de kwaliteit van de helm snel terug. Bij onverwachts remmen schiet de helm als een projectiel door de auto. Het binnenwerk maakt deel uit van de helm. Helm en binnenwerk vangen een groot deel van de klap op, die anders door de nekwervels zou moeten worden opgevangen. Een goede instelling van het binnenwerk is daarom erg belangrijk. Zorgvuldig instellen verhoogt ook het draagcomfort. Als een helm een harde klap heeft gehad of van hoogte is gevallen, vervang hem dan. Plak geen stickers op de helm. De lijm van de sticker kan het kunststof aantasten. Het BUKO logo wat op de 3M Peltor helm is gedrukt is speciaal gemaakt van daarvoor geschikt materiaal zodat deze sticker de helm niet kan aantasten. 34

35 2.9.3 LUCHTWEGEN Ademhalingsbescherming zorgt ervoor dat de lucht bij inademen vrij is van schadelijke hoeveelheden gevaarlijke stoffen. De beschermingsmiddelen worden onderscheiden in onafhankelijke en afhankelijke beschermingsmiddelen. Bij de onafhankelijke beschermingsmiddelen wordt schone lucht met voldoende zuurstof aangevoerd. Bij de afhankelijke ademhalingsbescherming wordt de omgevingslucht van schadelijke stoffen ontdaan door filtering. Schadelijke dampen en stoffen kunnen het lichaam binnenkomen door inademen, inslikken of via de huid. Ademhalingsbescherming moet worden gebruikt in het geval er vervuiling in de omgevingslucht is, oftewel om inademen van schadelijke dampen en stoffen te voorkomen. Het is verplicht om in de volgende situaties gebruik te maken van deugdelijke (stof)filtermaskers: Indien er sprake is van een grote hoeveelheid stof die vrijkomt (bijvoorbeeld tijdens vegen). Bij alle elektrische zaag- en schuurwerkzaamheden waar geen of onvoldoende afzuiginstallatie aanwezig is. Indien het dragen van een stoffiltermasker verplicht is gesteld door middel van aanduiding van een gebodsbord. Stoffiltermaskers Er zijn verschillende soorten stoffiltermaskers met verschillende beschermingsniveaus. Op het stoffiltermasker staat een type nummer, namelijk P1, P2 of P3. Hoe hoger het cijfer achter de P, hoe hoger de beschermingswaarde: Voorschriften VGM 35

36 Type Beschermingsniveau Biedt bescherming tegen grof stof, hinderlijk fijn stof, vaste onschadelijke stofdeeltjes. P1 Deze filtermaskers zijn alleen geschikt tegen stof dat niet-giftig is en tegen lage stofconcentraties. Bij het werken met een niet-schadelijke stof waarbij de MAC-waarde 10 mg/m 3 bedraagt, biedt een P1 masker voldoende bescherming. MAC-waarde betekent: Maximaal Aanvaarde Concentratie. Een MAC-waarde is een door de overheid vastgestelde grenswaarde van een stof op de werkplek, gedurende een normale werkdag. P2 P3 Biedt bescherming tegen vaste en vloeibare deeltjes, grof stof, hinderlijk fijn stof, lasrook, schadelijk fijn stof, glasvezel, loodstof en loodrook, olienevels, schadelijke drijfgassen. Deze filtermasker geven bescherming tegen schadelijke stofdeeltjes, zowel vast als vloeibaar. Deze maskers zijn geschikt voor bescherming tegen schadelijk fijnstof met een MAC-waarde van 0,1 mg 3 tot 10 mg/m3. Biedt bescherming tegen vaste en vloeibare deeltjes, sporen, bacteriën, enzymen, deeltjes van radioactieve en verdacht kankerverwekkende stoffen. Een P3-masker is geschikt voor bescherming tegen giftig fijnstof met een MAC-waarde kleiner dan 0,1 mg/m 3, waaronder asbest en hardhoutstoffen. Binnen onze organisatie wordt hoofdzakelijk gewerkt met vurenhout. Houtstof van vurenhout heeft een MAC-waarde van 2 mg/m 3. Het dragen van een P2-stoffiltermasker biedt veelal voldoende bescherming indien er onvoldoende afzuigmogelijkheden zijn. Echter indien er sprake is van houtbewerkingen met een aanzienlijk hogere blootstelling aan houtstof (zoals tijdens veeg werkzaamheden) of het verwerken van hout waar giftig fijnstof kan vrijkomen op locaties waar onvoldoende afzuigmogelijkheden zijn, dan is het gebruik van een P3-filtermasker noodzakelijk. 36

37 Gasfiltermaskers Het dragen van deugdelijke gasfiltermaskers is verplicht in de volgende situaties: Bij verfspuitwerkzaamheden. Indien het dragen van een gasfiltermasker verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. De filterbus die in het gasfiltermasker is aangebracht heeft een beperkte levensduur, afhankelijk van de aard en frequentie van het gebruik. Let er bij het gebruik van een gasfiltermasker goed op dat de juiste gasfilterbus is geplaatst, controleer de houdbaarheidsdatum en controleer de verzegeling van de bus. Type Kleur band Beschermingsniveau A Bruin Gassen en dampen van organische oplosmiddelen B Grijs Gassen en dampem van anorganische stoffen E Geel Zwaveldioxide K Groen Ammoniak Hg Paars Kwik CO Zwart Koolstofmonoxide NO Blauw Nitreuze dampen Re Oranje Reactorfilter, radioactief, jodium Voorschriften VGM 37

38 2.9.4 OGEN Het is verplicht om in de volgende situaties een deugdelijke veiligheidsbril te dragen: Bij alle voorkomende werkzaamheden in de loodsen en op de bouwlocaties waarbij de kans bestaat op het wegspringen van scherpe deeltjes, in het bijzonder bij elektrische zaag- en slijpwerkzaamheden; Bij het werken met vloeistoffen die in de ogen kunnen spatten. In enkele gevallen moet zelfs een compleet gelaatsscherm worden gebruikt, bijvoorbeeld bij het werken met de hogedrukspuit; Indien het dragen van een veiligheidsbril verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. Tips voor gebruik van de veiligheidsbril Bewaar veiligheidsbrillen bij voorkeur bij een temperatuur tussen de 5 C en de 40 C en bij een luchtvochtigheidsgraad van minder dan 90%. Laat de bril niet in aanraking komen met schuurmiddelen of oplosmiddelen. Reinig de lenzen en monturen met water en zeep. Wrijf zo min mogelijk over de glazen en maak de bril droog met deppende beweging (dit voorkomt krassen en beschadigingen). Inspecteer de veiligheidsbril regelmatig. Door putjes of krassen en beschadigde monturen kan de bescherming aanzienlijk worden verminderd. In dat geval moet de bril worden vervangen. De leidinggevenden dragen zorg voor vervanging; zij inspecteren de PBM s tijdens de werkplekinspecties. 38

39 2.9.5 HANDEN Handen zijn betrokken bij vrijwel alle handelingen tijdens het werk. Daarom vormen zij een kwetsbaar geheel en is er aanzienlijk risico op handletsel. Het dragen van deugdelijke werkhandschoenen voorkomt beschadiging van handen als gevolg van scherpe voorwerpen. Het dragen van ringen en andere sieraden is niet verboden, maar wordt sterk afgeraden. Het risico een vinger ernstig te beschadigen of zelfs te verliezen is groot. Het is verplicht om in de volgende situaties veiligheidshandschoenen te dragen: Bij alle voorkomende werkzaamheden in de loodsen, op de werf, in de fabriek en op de projectlocaties waarbij de kans bestaat op snijwonden aan vingers (scherpe kanten, glas, splinters). Bij las werkzaamheden. Indien het dragen van veiligheidshandschoenen verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. Het is belangrijk om het soort veiligheidshandschoen af te stemmen op de werkzaamheden die worden gedaan. Hoe groter de risico s, hoe degelijker en betrouwbaarder de handschoenen moeten zijn. De veiligheidshandschoenen die bij BUKO worden verstrekt zijn afgestemd op de risico s van onze werkzaamheden zoals vastgesteld tijdens de RI&E. Zo zijn er bijvoorbeeld thermo handschoenen beschikbaar die isolerend werken tijdens kou en Kevlar grip handschoenen die zijn voorzien van een geruwde latex coating en extra bescherming bieden tegen snijgevaar (bijvoorbeeld tijdens (de)montage van golfplaten). Voorschriften VGM 39

40 2.9.6 VOETEN Veiligheidsschoenen en -laarzen beschermen tegen voetletsel door stoten of doordat er iets op de voeten valt. Het is verplicht om in de volgende situaties deugdelijke veiligheidsschoenen te dragen met stalen neus en stalen tussenzool (S3): Bij alle voorkomende werkzaamheden in de loodsen en in de fabriek. Bij alle voorkomende werkzaamheden op de werf. Bij alle voorkomende werkzaamheden op bouwlocaties. Direct bij het verlaten van een vrachtauto/kipper/kraan. Indien het dragen van veiligheidsschoenen verplicht is gesteld door middel van aanduiding van het gebodsbord. Er zijn in Europa afspraken gemaakt over richtlijnen waaraan veiligheidsschoenen en laarzen moeten voldoen. Deze normen worden aangeduid met een S-codering. S-codering S1 S2 S3 S4 S5 Beschermingsniveau Veiligheidsschoenen met een stalen neus, geschikt voor een droge omgeving. Veiligheidsschoenen met een stalen neus, voorzien van waterdicht overleder. Veiligheidsschoenen met een stalen neus en een stalen tussenzool, voorzien van waterdicht overleder. Veiligheidslaarzen met een stalen neus. Veiligheidslaarzen met een stalen neus en een stalen tussenzool. 40

41 Draag S3-schoenen of S5-laarzen Op de BUKO werklocaties is het dragen van deugdelijke S3-schoenen cq S5-laarzen verplicht. De S-codering is aangegeven op de veiligheidsschoen of veiligheidslaars. In verband met enkelbescherming wordt geadviseerd om hoge schoenen te dragen. Om de levensduur van veiligheidsschoenen te verlengen wordt geadviseerd de schoenen na gebruik niet geforceerd te drogen, dus niet bij de verwarming laten drogen. Controleer je veiligheidsschoenen regelmatig. Als deze versleten zijn (bijvoorbeeld de stalen neus is niet meer beschermd, de zool zit los e.d.), dan voldoen deze schoenen niet meer aan de veiligheidseisen en dienen ze te worden vervangen. Veiligheidsschoenen behoren tot het pakket PBM s. Het vervangen van de schoenen organiseert de leidinggevende. De leidinggevende controleert het dragen van deugdelijke veiligheidsschoenen maandelijks tijdens de werkplekinspecties. Voorschriften VGM 41

42 2.9.7 VALBESCHERMING Bij werkzaamheden boven de 2,5 meter is er sprake van werken op hoogte. Bij werken op hoogte is het gebruik van valbeveiliging verplicht. Harnasgordels Bij werkzaamheden op hoogte moeten valbeveiligingsmiddelen worden gebruikt. Indien er geen collectieve valbeveiliging is aangebracht (bijvoorbeeld steigers of randbeveiliging) is het dragen van een goedgekeurde harnasgordel met valdemper verplicht (individuele valbeveiliging). Alleen goedgekeurde harnasgordels met valdempers mogen worden gebruikt. Harnasgordels dienen jaarlijks door een daartoe bevoegd deskundig persoon te worden gecontroleerd. Geen notities maken op de harnasgordels Het is niet toegestaan om met stift e.d. notities te maken op de harnasgordels. Bestanddelen van oplosmiddelen (stift, verf e.d.) kunnen het bandmateriaal en de stiksels aantasten waardoor verzwakking van het materiaal optreedt. Deze beschadigingen zijn veelal aan een verharding van het bandmateriaal te herkennen. Tijdens de jaarlijkse keuring worden harnasgordels die zijn voorzien van notities met stift of verfspatten afgekeurd, ongeacht de leeftijd of de goede staat van de harnasgordel. Steigers Vaste stalen steigers mogen uitsluitend door een erkende steigerbouwer worden opgebouwd en afgebroken. Ook wijzigingen mogen uitsluitend door hem worden uitgevoerd. Vaste metalen steigers moeten worden geaard. Steigers dienen te zijn voorzien van leuningen, kantplanken en werkvloeren. Laat nooit materiaal en gereedschap op werkvloeren achter (valen struikelgevaar!). 42