journaal Sorgente IN DEZE UITGAVE: Kernwaarden maken uniek! De nieuwe receptenkaarten zien er heel aantrekkelijk uit, je krijgt er trek van!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "journaal Sorgente IN DEZE UITGAVE: Kernwaarden maken uniek! De nieuwe receptenkaarten zien er heel aantrekkelijk uit, je krijgt er trek van!"

Transcriptie

1 nummer 1 mei 2012 jaargang 15 IN DEZE UITGAVE: Kernwaarden maken uniek! De nieuwe receptenkaarten zien er heel aantrekkelijk uit, je krijgt er trek van! Nieuw in de markt: Stichting eerstelijns ondervoedingsinstituut Sondevoedingsadvies op maat Tommie en Kamello: een verantwoord duo Tevreden verwijzer De kritische klant helpt ons verder! Recente marktontwikkelingen Ook stille volgers waarderen mijn tweets journaal Sorgente

2 SORGENTE JOURNAAL Een woord vooraf Het lijkt wel of het voorjaar elk jaar eerder begint, wat veel mensen erg goed doet. Lekker de winter van je afschudden en warm worden in het eerste lentezonnetje. Voor Sorgente is het jaar ook al vroeg goed begonnen. Veel nieuwe zaken zijn ontwikkeld en geïntroduceerd zoals het verbeterde digitale aanvragensysteem en de nieuwe voorlichtingsmaterialen drinkvoeding voor patiënten. Ook introduceerden we onlangs het Sondevoedingskompas. Sorgente ontwikkelt deze diensten vanuit haar kernwaarde deskundigheid. Al vanaf 1997 zetten we in op het delen van kennis en kunde om de kwaliteit van voedingszorg thuis te blijven verbeteren. In 2012 zijn we in dit kader gestart met het specialistenteam van Sorgente. In dit team werken twee gespecialiseerde diëtisten en een verpleegkundig voedingsspecialist. Zij richten zich op het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten, het verspreiden van actuele informatie en het bijstaan van de klantenteams door opleidingen te geven. Daarnaast staan ze collega s met raad en daad bij, bij bijzonderheden. Colofon Sorgente Journaal is een uitgave van Sorgente B.V. en verschijnt twee keer per jaar. Sorgente Journaal wordt in een oplage van stuks verspreid onder de diverse klantengroepen van Sorgente. Redactieadres: Sorgente Postbus GB HOUTEN Tel.: Faxnummer: scelta@sorgente.nl Redactieraad: M. van der Looij B. Djemni Eindredactie: M. Smeets Zoals u kunt lezen in het artikel over kernwaarden heeft Sorgente naast deskundigheid ook klantgerichtheid en kwaliteit als kernwaarden. Onze kernwaarden zijn waarden waarmee wij ons onderscheiden en waarin u ons herkent. Wij zijn er dan ook erg trots op dat wij onze reputatie waarmaken en samen met u blijven streven naar betaalbare en doelmatige voedingszorg thuis. Monique Klepke Directeur Sorgente Vormgeving: E. van de Bilt Druk: Revon Drukkerij BV Leerdam 2 Uitspraken en mededelingen in dit Sorgente Journaal zijn niet noodzakelijkerwijs die van de redactie. Grote zorgvuldigheid wordt betracht bij de samenstelling van de inhoud van het Sorgente Journaal. Desondanks kunnen onjuistheden niet altijd worden voorkomen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegeven bestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.

3 JOURNAAL Kernwaarden maken uniek! Door: Marjon van der Looij, Marketing & Salesmanager Sorgente Ieder bedrijf, of het nu een eenmanszaak is of een multinational, zal een visie en missie moeten formuleren om succesvol te kunnen worden en te blijven. Bij een visie gaat het om de mening van de organisatie, bij de missie om wat u er aan gaat doen. Uiteindelijk komt een bedrijf dan bij zijn bestaansrecht: waartoe is het hier op aarde? Wat verandert het in het leven van de klant? Wat maakt het bedrijf uniek? Oftewel wat zijn de succesfactoren? Ieder bedrijf zou de succesfactoren als kernwaarden moeten formuleren. Het legt vast waar het bedrijf voor staat en wat belangrijk is. Het vormt als het ware de identiteit van een bedrijf. Belangrijk is dat de identiteit zo goed mogelijk overeenkomt met het imago. Kortweg: doe u wat u zegt! Het imago bepaalt de klant. Als de identiteit en het imago niet overeenkomen voldoet een bedrijf niet aan de verwachting van de klant en neemt deze klant afscheid van het bedrijf. Sorgente heeft in 2011 zijn kernwaarden geformuleerd. Hierbij is natuurlijk ook gekeken naar de visie en missie van Sorgente, die we in 1997 hebben opgesteld. Resultaat was een verscherping van deze visie en missie tot een statement (zie kader). Statement Sorgente is dé specialist in voedingszorg thuis. Wij vinden dat voeding een centrale rol speelt bij het behoud van gezondheid en bij herstel van ziekte. Daarom streven wij naar betaalbare en toegankelijke voedingszorg thuis voor iedereen die dit nodig heeft. Sorgente realiseert dit door te focussen op deskundigheid en door te kiezen voor optimale kwaliteit. Door onze klantgerichte manier van werken kunnen mensen die medische voeding thuis nodig hebben altijd op ons rekenen. Sorgente heeft méér in huis als het gaat om voedingszorg thuis. Kernwaarden van Sorgente In het statement staan de kernwaarden van Sorgente geformuleerd: deskundigheid, kwaliteit en klantgerichtheid. Met het formuleren van kernwaarden geven we richting aan onze activiteiten en de keuzes die we maken. Sorgente wil met het delen van kennis zorgen voor voldoende kennis bij alle betrokkenen in de markt. Het is belangrijk dat iedereen begrijpt wat het belang is van voedingszorg thuis. Sorgente is oplossingsgericht met als uitgangspunt dat een patiënt nooit zonder medische voeding komt te zitten. Sorgente levert daarbij maatwerk, zowel voor patiënten, maar ook voor voorschrijvers en zorgverzekeraars. Imago Zoals eerder gezegd, de kracht van een goede performance zit hem in het overeenkomen van reputatie (kernwaarden) en imago. In 2011 heeft een extern bureau het imago van Sorgente onderzocht. 795 voorschrijvers hebben hiervoor een digitale enquête ontvangen. De respons was hoog: 38%. Er zijn enquêtes verstuurd naar zowel voorschrijvers die voornamelijk met Sorgente werken, als naar voorschrijvers die in mindere mate met Sorgente werken. Betrouwbaar en servicegericht De trefwoorden waarmee voorschrijvers Sorgente beschrijven zijn hoofdzakelijk positief: snel, betrouwbaar, servicegericht, klantvriendelijk en accuraat. Voorschrijvers die veel met Sorgente werken waarderen de servicegerichtheid, de leveringsbetrouwbaarheid en de algemene klantgerichtheid van Sorgente. De groep voorschrijvers die minder met Sorgente werkt, waardeert met name de informatie (digitaal en schriftelijk) en de marktpositie van Sorgente (kent de markt/weet waarover ze praten). Voorschrijvers herkennen de kernwaarden van Sorgente. Op de vraag wat de sterke punten zijn van Sorgente noemden de respondenten: het assortiment/ productaanbod, snelheid, service, bereikbaarheid en klantvriendelijkheid. Punten ter verbetering zijn de website (digitale systeem) en de schriftelijke communicatie. 3

4 SORGENTE JOURNAAL JOURNAAL Sorgente heeft deze punten vorig jaar opgepakt zodat begin van dit jaar het vernieuwde digitale systeem geïntroduceerd kon worden. Dit systeem is in samenspraak met voorschrijvers aangepast en verbeterd. Op het gebied van de schriftelijke communicatie heeft Sorgente op 15 februari jongstleden de nieuwe voorlichtingsmaterialen drinkvoeding geïntroduceerd. Hier is zeer enthousiast op gereageerd vanuit de markt. Het jaar is nog maar net begonnen maar Sorgente zal in 2012 nog vaak van zich laten horen om de kernwaarden ook te blijven waarmaken. De nieuwe receptenkaarten zien er heel aantrekkelijk uit, je krijgt er trek van! Door: Femke Belder, Productspecialist medische voeding /Diëtist Sorgente Drinkvoeding kan onderdeel zijn van de behandeling bij ondervoeding. Het voorschrijven van drinkvoeding is echter geen garantie voor een optimaal resultaat. Uit wetenschappelijke literatuur blijkt dat slechts 50-65% van de voorgeschreven hoeveelheid drinkvoeding ook daadwerkelijk wordt gebruikt. 4 Uit contacten met diëtisten bleek dat er in de markt behoefte was aan voorlichtingsmaterialen om het gebruik van drinkvoeding ondersteunen. Daarom heeft Sorgente samen met diëtisten nieuwe voorlichtingsmaterialen ontwikkeld die het gebruik van drinkvoeding makkelijker maken. Eén van de diëtisten die heeft meegewerkt is Ans van Stijgeren. Zij werkt op de afdeling Radiotherapie in het VU Medisch Centrum in Amsterdam. Therapietrouw is een aandachtspunt Ongewenst gewichtsverlies is een veelvoorkomend probleem, aldus mevrouw Van Stijgeren. Kauw, slik- en passageproblemen bemoeilijken het eten. Daarnaast zijn patiënten vaak erg vermoeid, waardoor ze geen energie hebben om eten klaar te maken. Mevrouw Van Stijgeren adviseert dan ook regelmatig drinkvoeding. Ze geeft aan dat therapietrouw een belangrijk aandachtspunt is bij het gebruik van drinkvoeding; Bij bestraling treedt vaak smaakverandering op, daarom is de smaak van drinkvoeding het grootste knelpunt. Ook zitten patiënten snel vol van drinkvoeding, waardoor ze minder van de gewone voeding eten. Ik merk ook dat drinkvoeding bij langdurig gebruik tegen gaat staan. Het gevolg is dat patiënten soms vroegtijdig afhaken waardoor de behandeldoelen niet gehaald worden. Het effect van de dieetbehandeling en het optimaliseren ervan is per patiënt verschillend: Ik kies de soort drinkvoeding in de eerste instantie op basis van het energie- en eiwitgehalte. Daarnaast houd ik rekening met de smaakvoorkeur van de patiënt zoals de voorkeur voor zoet of hartig. Ook vind ik het belangrijk dat de patiënt veel kan variëren. Een patiënt moet veel kunnen variëren. Nieuwe voorlichtingsmaterialen De nieuwe voorlichtingsmaterialen drinkvoeding van Sorgente bestaan uit receptenkaarten, tipkaarten en de infokaart Drinkvoeding thuis. Ik ben blij met de receptenkaarten. De recepten zien er lekker uit en de bereiding is eenvoudig, aldus mevrouw Van Stijgeren. Dat is belangrijk als mensen minder trek hebben in eten. Daarnaast zijn het veel verschillende recepten, waardoor patiënten goed kunnen variëren. Daar hebben patiënten vooral behoefte aan.

5 JOURNAAL De tipkaarten zijn vooral praktisch. Je kunt niet alle klachten wegnemen, maar door kleine aanpassingen kun je ze vaak wel verminderen. Als een patiënt bijvoorbeeld last heeft van een vol gevoel, adviseer ik een geconcentreerde drinkvoeding. Ik geef dan bereidingstips zoals het mengen van drinkvoeding met ijs of vruchtenmoes. Het is belangrijk dat de patiënten de verstrekte informatie thuis nog eens door kunnen lezen, daar zijn de tipkaarten handig voor. De tipkaarten kan ik goed gebruiken om mijn adviezen te ondersteunen. Continu proces Therapietrouw is een continu proces. Het is prettig dat je de materialen los kunt meegeven, zodat je het kunt afstemmen op de behoefte van de patiënt, aldus mevrouw Van Stijgeren. Ik verstrek de tipkaarten op het moment dat er klachten zijn. Daarnaast bestel ik bepaalde materialen als er problemen zijn met de therapietrouw. Ik heb ook een aantal setjes op kantoor liggen, zodat ik ze direct kan meegeven aan de patiënt. Kortom: de nieuwe materialen mogen er zijn! Receptenkaarten: meer variatie met recepten met drinkvoeding op basis van melk, sap en yoghurt. Drinkvoeding thuis SO930 drvalg maart 2012 Het belang van goede voeding Goede voeding is belangrijk voor uw gezondheid. Eten en drinken leveren energie die het lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren en te bewegen. Daarnaast krijgt u via voeding eiwitten binnen voor de opbouw van spieren en organen. Ook vitamines en mineralen zijn belangrijk. Deze helpen uw lichaam goed zijn werk te doen ze helpen weerstand op te bouwen. (Goed) eten is niet altijd vanzelfsprekend. Ziek zijn, pijn of emoties kunnen ervoor zorgen dat u minder zin heeft in eten. Door ziekte heeft uw lichaam meer brandstof (energie) en bouwstoffen (eiwit) nodig. Dit terwijl u dan vaak juist minder eet. Hierdoor kunt u ongewild afvallen. Naar huis met drinkvoeding Ziekte, een operatie of een behandeling vragen veel van uw lichaam en reserves. Soms lukt het niet om met normale voedingsmiddelen voldoende te eten. In dit geval kan het gebruik van drinkvoeding helpen. Drinkvoeding vult de tekorten in de voeding aan, waardoor u sneller herstelt en de kans op complicaties vermindert. Daarnaast zorgt goede voeding voor sterkere spieren, zodat u zich goed kunt bewegen en beter voelt. Drinkvoeding is een vloeibare voeding, waarin alle voedingsstoffen zitten die u nodig heeft en die u normaal via de gewone voeding binnenkrijgt. Uw diëtist of arts adviseert drinkvoeding als aanvulling op de normale voeding of als complete voeding. Hij/zij stemt de soort en hoeveelheid drinkvoeding af op uw persoonlijke behoefte. teamdrinkvoeding@sorgente.nl in de thuissituatie Infokaart alg. drinkvoeding A5.indd :31 DRINKVOEDING Verminderde eetlust Verminderde Variatieeetlust Slikproblemen Slijmvorming Misselijkheid Infokaart Drinkvoeding thuis: Informatie over het belang van drinkvoeding en praktische informatie over het dagelijks gebruik. Verminderde eetlust en drinkvoeding Ziekte, pijn en emoties kunnen ervoor zorgen dat u minder zin heeft om te eten. Ook medicijnen en therapieën beïnvloeden de eetlust en uw smaak. Iets dat u vroeger niet lustte, Door te kunt variëren u nu met wel uw lekker drinkvoeding vinden en is het makkelijker om het gebruik omgekeerd. vol te houden. Dit zorgt voor een beter resultaat van uw dieetbehandeling. SO940 tipkaart maart 2012 Tips: Tips: 1. Regelmatig eten heeft een positieve 1. Kies voor invloed variatie op de in eetlust. smaak en dikte; wissel zoet en hartig af. Probeer daarom de (drink)voeding Naast op vaste de drinkvoeding tijden te drinken een en flesje zijn er ook vruchtenmoesjes, goed te verdelen over de dag. soepen en desserts. Daarnaast is er drinkvoeding op sap-, 2. Zorg ervoor dat u eet en drinkt in yoghurt- een prettige of melkbasis. en ontspannen Tips: Tips: omgeving. 2. Om te varieren kunt u extra s toevoegen aan de drinkvoeding 1. Als de drinkvoeding te dun is kunt 1. u Probeer deze dikker eens maken drinkvoeding met een op sap- of yoghurtbasis. 3. Als het eten/drinken er lekker uitziet, zoals: krijgt u sneller trek. Zorg er speciaal verdikkingsmiddel. Deze varianten veroorzaken minder Tips: gevoel van slijm in mond daarom voor dat de drinkvoeding er (vanille)suiker lekker uitziet of door honing deze in 2. Er zijn drinkvoedingen met verschillende of keel. diktes zoals desserts, 1. De geur van de drinkvoeding kan misselijkheid opwekken. Door een glas of leuke beker te schenken. siroop vruchtenmoes of verdikte dranken. 2. Een ijsblokje in de mond nemen de of een drinkvoeding slokje water rechtstreeks drinken na uit het flesje te drinken ruikt u er 4. Bekijk op welke temperatuur de drinkvoeding anijs het beste smaakt. 3. IJskoude dranken verdoven een pijnlijke het gebruik mond. Gebruik van de drinkvoeding vermindert van. een slijmerig gevoel. Gekoelde drinkvoeding smaakt minder slagroom sterk dan lauwe of warme drinkvoeding daarom rechtstreeks 3. uit Water de koelkast drinken en gedurende voeg de dag 2. Als verdunt u uw het mond slijm, regelmatig zodat u het spoelt en goed verzorgt, verbetert de drinkvoeding. jam eventueel ijsblokjes toe. Ook kunt u gemakkelijker de drinkvoeding ophoest. invriezen als smaak. 5. Probeer samen met anderen te eten oploskoffie en drinken. Samen eten is ijsblokje of ijslolly. Bij het invriezen 4. gaan Spoel geen uw mond voedingsstoffen regelmatig met 3. zout Tekort water aan of vocht water en met voeding kan de misselijkheid verergeren. gezelliger. Hierdoor eet en drinkt 3. Aan u ongemerkt drinkvoeding meer in dan soepvorm wanneer kunt u toevoegen: verloren. citroensap. Los één theelepel zout/citroensap Stop daarom niet op in met een eten glas en drinken, ook al bent u misselijk. u alleen eet. zout en peper 4. Mensen met een pijnlijke mond verdragen water. Zuur drinkvoeding en zout lost op taai slijm 4. Etensgeuren op. kunnen misselijkheid opwekken. Als dit voor u 6. Friszure gerechten en dranken stimuleren kruiden de en eetlust. specerijen zoals nootmuskaat, peterselie, melkbasis beter dan drinkvoeding 5. op Zorg sap- voor of yoghurtbasis. een goede mondverzorging Vooral geldt, en probeer gebruik dan mondwater etensgeuren na te vermijden als u de Drinkvoedingen op sap- en yoghurtbasis bieslook hebben of oregano een friszure de zure smaken zoals sinaasappel en het citroen tanden verergeren poetsen of vaak tussen de de drinkvoeding poetsbeurten gebruikt. door. smaak. vlees, gekookte vis of kip pijn. Kies daarom bij voorkeur andere Dit smaken. vermindert een slijmerig gevoel. 5. Ruim zittende kleding en rechtop zitten zorgen ervoor dat u zich 7. Probeer drinkvoeding in verschillende groenten smaken zoals en wortel, diktes uit. prei of ui 5. De zure smaak van fruit en vruchtensap kunt u verzachten door minder misselijk voelt. Er zijn drinkvoedingen op sap-, yoghurt- peulvruchten of melkbasis, zoals erwten of tuinbonen hier een (verdikte) drinkvoeding Vragen? op melkbasis aan toe te voegen. 6. Een ijsklontje in de mond, een waterijsje of een stukje fruit uit de vruchtenmoes, soep en desserts. vermicelli, stukjes aardappel of rijst 6. Eet en drink regelmatig. Hierdoor Uw blijft diëtist u genoeg of arts speeksel begeleidt u bij uw ijskast dieetbehandeling voor het eten en of kan drinken u van zorgen ervoor dat u meer trek bouillonpoeder of instant soep in poedervorm aanmaken waardoor u gemakkelijker dienst kunt zijn slikken. bij vragen over uw drinkvoeding. krijgt. 4. Drinkvoeding in neutraalsmaak kunt u toevoegen aan soepen en 7. Drinkvoeding uit de koelkast smaakt minder zoet. Voeg eventueel sauzen of u kunt het door de koffie of een zuiveldrank mengen. Vragen? een ijsblokje toe. Uw diëtist of arts begeleidt u bij uw dieetbehandeling en kan u van 8. Zorg voor rust tijdens het eten en eet de maaltijden op de dienst zijn bij vragen over uw drinkvoeding. tijdstippen waarop u zich het beste voelt. Vragen? Uw diëtist of arts begeleidt u bij uw dieetbehandeling en kan u van dienst zijn bij vragen over uw drinkvoeding. teamdrinkvoeding@sorgente.nl SO941 tipkaart maart 2012 drinkvoeding tipkaart TEAM DRINKVOEDING teamdrinkvoeding@sorgente.nl teamdrinkvoeding@sorgente.nl SO940 Tipkaart Verminderde eetlust en drinkvoeding A5.indd :33 Slikproblemen ontstaan meestal door ouderdom, ziekte of medicijngebruik. Ook kan er sprake zijn van een Slijmvorming pijnlijke mond of door een bijvoorbeeld slijmerig gevoel kunnen ervoor zorgen dat u chemotherapie. Door slikproblemen moeilijk of een pijnlijke kunt eten. mond De voeding gaat eten is hier niet de oorzaak van. Wél kunnen moeilijker. zuivelproducten u het gevoel geven Wanneer dat er slijm u in vaak uw mond misselijk of keel bent, zit. is het moeilijk om genoeg voedingsstoffen binnen te krijgen. U krijgt minder honger en na een tijd kan het eten tegen gaan staan. SO942 tipkaart maart 2012 Last van slijm en drinkvoeding Misselijkheid en drinkvoeding SO941 Tipkaart Variëren met drinkvoeding A5.indd :33 SO942 Tipkaart Slikproblemen pijnlijke mond A5.indd :33 tipkaart SO944 tipkaart dec 2011 Tipkaarten: tips voor het gebruik van drinkvoeding bij diverse klachten. TEAM DRINKVOEDING tipkaart teamdrinkvoeding@sorgente.nl SO943 tipkaart maart 2012 TEAM DRINKVOEDING tipkaart teamdrinkvoeding@sorgente.nl TEAM DRINKVOEDING SO944 Tipkaart Last van slijm drinkvoeding A5.indd :32 tipkaart TEAM DRINKVOEDING SO943 Tipkaart Misselijkheid en drinkvoeding A5.indd :32 U kunt de materialen op elk moment gratis aanvragen via het digitale aanvraagsysteem. De materialen worden dan bij het (eerste) pakket meegestuurd naar de patiënt. Ook kunt u de materialen zelf via de website van Sorgente downloaden of bestellen zodat u ze mee kunt geven aan de patiënt. Met dank aan alle diëtisten die meegewerkt hebben aan het tot stand komen van deze voorlichtingsmaterialen. 5

6 SORGENTE JOURNAAL JOURNAAL Nieuw in de markt: Stichting eerstelijns ondervoedings instituut Door: Karin van Halen, Projectleider en diëtist Stichting eerstelijns ondervoedings instituut Stichting eerstelijns ondervoedings instituut (Stichting EOI) is een nieuwe organisatie op het gebied van ondervoeding in de eerste lijn in Nederland. Stichting EOI deelt kennis en kunde met professionals op het gebied van ondervoeding met als doel een optimale behandeling bij (dreigende) ondervoeding in de eerstelijnszorg. Op de website staat achtergrondinformatie en literatuur over sondevoeding. Tevens vindt u hier ook het scholingsaanbod van de Stichting EOI. Heeft u geringe kennis over sondevoeding en wilt u deze kennis vergroten? Schrijf u dan in voor de scholing Sondevoeding thuis! Het aantal patiënten met ondervoeding zal de aankomende jaren door de vergrijzing eerder toe- dan afnemen. Om deze groeiende groep patiënten goed te kunnen begeleiden is het van groot belang om multidisciplinair samen te werken. Stichting EOI werkt ondersteunend en richt zich naast diëtisten ook op huisartsen en (wijk)verpleegkundigen. Om te komen tot doelmatige zorg is evidence based onderzoek een must. Naast onderzoek richt Stichting EOI zich ook op opleiden. Scholing Vanuit Stichting EOI worden jaarlijks meerdere opleidingsmodules in relatie tot ondervoeding aangeboden gericht op professionals in de eerste lijn. De eerste scholing die de Stichting EOI aanbiedt is Sondevoeding thuis. De scholing bestaat uit twee dagen waarbij naast de theorie ook de praktische toepasbaarheid uitvoerig besproken wordt. Momenteel hebben al meer dan zeventig diëtisten de scholing Sondevoeding thuis gevolgd en met goed resultaat afgerond. Tijdens de scholingen maken we gebruik van praktische materialen. De diëtisten die de scholing inmiddels gevolgd hebben zijn zeer enthousiast over deze materialen. Landelijk meldpunt Vanaf 2012 is dieetadvisering niet meer opgenomen in de basisverzekering. Bij een aantal zorgverzekeraars zit het wel in het aanvullende pakket. Door deze maatregel lijkt een aanzienlijke groep ondervoede patiënten niet optimaal behandeld te worden. Om inzichtelijk te krijgen om hoeveel patiënten het gaat, heeft de Stichting EOI het 'Landelijk meldpunt (dreigend) ondervoed & geen diëtist' opgericht. Na opening van het meldpunt zijn binnen drie weken 100 meldingen van (dreigende) ondervoeding & geen diëtist binnen gekomen. Ondertussen is het aantal meldingen opgelopen naar 144! Uit de analyse van de gegevens blijkt dat van 95% van de geanalyseerde patiënten een (risico op) ondervoeding heeft en ongewenst niet onder behandeling is bij een diëtist. De diëtist is echter de deskundige om het (risico op) ondervoeding te behandelen en verdere achteruitgang van de voedingstoestand te voorkomen! Dagelijks komen er nog nieuwe meldingen binnen bij het Landelijk meldpunt. Het Landelijk meldpunt is te vinden op de website Tevens kunt u daar een factsheet met meer resultaten downloaden. 6

7 JOURNAAL Sondevoedingsadvies op maat Door: Kristel van der Linden, Productspecialist medische voeding / Diëtist Sorgente Sondevoeding is een vloeibare voeding die per sonde rechtstreeks wordt toegediend in de maag of de darm. Afhankelijk van de hoeveelheid kan het een volledige of aanvullende voeding zijn. De soorten sondevoeding verschillen in samenstelling voor wat betreft energie, voedingsstoffen en hoeveelheid vocht. Voor diëtisten met minder ervaring op het gebied van sondevoeding is het uitdaging om te bepalen welke sondevoeding passend is bij de situatie van de patiënt. Om deze groep diëtisten te helpen introduceerde Sorgente onlangs het Sondevoedingskompas. Sondevoedingskompas en bijbehorend Overzicht Sondevoedingen Het Sondevoedingskompas is een overzicht van alle sondevoedingen, onderverdeeld in de volgende categorieën: Standaard sondevoeding Energieverrijkte sondevoeding Eiwitverrijkte sondevoeding Energiebeperkte sondevoeding Geconcentreerde sondevoeding (Ziekte)specifieke sondevoeding. Deze indeling is gemaakt op basis van de ESPENguidelines. In het Overzicht Sondevoedingen staan per categorie alle sondevoedingen van de diverse fabrikanten. Per voeding staat de voedingswaarde, allergie-informatie, een productomschrijving en de verpakkingseenheid vermeld. Kortom: een handig naslagwerk voor voorschrijvers van sondevoeding. Het productaanbod wijzigt in de loop der tijd. Op de website van Sorgente vindt u altijd de meest actuele versie van het overzicht en kompas. U kunt het Sondevoedingskompas en Overzicht Sondevoedingen gratis aanvragen via uw accountmanager of bestellen via Sorgente. Bronvermelding: Lochs, H. et al. Introductory to the ESPEN Guidelines on enteral nutrition: terminology, definitions, and general topics. Clinical Nutrition (2006) 25, Met dank aan alle diëtisten die meegewerkt hebben aan het tot stand komen van het Sondevoedingskompas. Sondevoedingskompas merken Standaard sondevoeding Osmolite 0,9-1,2 kcal/ml Fresubin Original Isosource Standard Nutrison Nutrison Powder Standaard sondevoeding met vezel Jevity 0,9-1,2 kcal/ml Fresubin Original Fibre Isosource Standard Fibre Nutrison Multi Fibre Standaard eiwitverrijkte sondevoeding Promote 0,9-1,2 kcal/ml 20 en% eiwit Standaard 1,0 kcal/ml Fresubin 1000 Complete complete 20 en% eiwit Nutrison 1000 Complete Multi Fibre sondevoeding 1,2 kcal/ml Fresubin 1200 Complete 20 en% eiwit Nutrison 1200 Complete Multi Fibre Standaard sondevoeding voor kinderen Pediasure 0,9-1,2 kcal/ml Frebini Original Nutrini NutriniMax Standaard sondevoeding met vezel voor kinderen Pediasure Fibre 0,9-1,2 kcal/ml Frebini Original Fibre Infatrini Nutrini Multi Fibre NutriniMax Multi Fibre Energieverrijkte sondevoeding Osmolite HiCal > 1,2 kcal/ml Fresubin Energy Isosource Energy Nutrison Energy Energieverrijkte sondevoeding met vezel Jevity HiCal > 1,2 kcal/ml Jevity Plus Fresubin Energy Fibre Isosource Energy Fibre Nutrison Energy Multi Fibre Energie- en eiwitverrijkte sondevoeding Isosource Protein > 1,2 kcal/ml Fresubin HP Energy 20 en% eiwit Nutrison Protein Plus Energie- en eiwitverrijkte sondevoeding met vezel Jevity Plus HP > 1,2 kcal/ml Isosource Protein Fibre 20 en% eiwit Nutrison Protein Plus Multi Fibre Nutrison Advanced Protison Energieverrijkte sondevoeding voor kinderen Pediasure Plus > 1,2 kcal/ml Frebini Energy Isosource Junior Nutrini Energy NutriniMax Energy Energieverrijkte sondevoeding met vezel voor kinderen Pediasure Plus Fibre > 1,2 kcal/ml Frebini Energy Fibre Nutrini Energy Multi Fibre NutriniMax Energy Multi Fibre Sondevoedingskompas Energiebeperkte sondevoeding < 0,9 kcal/ml Energiebeperkte sondevoeding met vezel < 0,9 kcal/ml Energiebeperkte sondevoeding met vezel voor kinderen < 0,9 kcal/ml Geconcentreerde sondevoeding TwoCal 2,0 kcal/ml Nutrison Concentrated (Ziekte)specifieke Oncologie Supportan sondevoeding COPD Pulmocare Nierziekten, eiwit-, Nepro elektrolytenbeperkt dieet (Ziekte)specifieke sondevoeding Decubitus Nutrison Advanced Cubison Diabetes Mellitus Glucerna Diben Sondalis G Pre-, peri- en postoperatief en IC Oxepa Reconvan Intestamin Impact Verterings- en resorptiestoornissen Perative Alitraq (poeder) Survimed OPD Survimed OPD HN Novasource Gl Control Peptamen Peptamen AF Peptamen HN Nutrison Advanced Peptisorb Nutrison Advanced Peptisorb Powder Leverinsufficiëntie Fresubin Hepa Koemelkallergie Fresubin Soya Fibre Nutrison Soya Kinderen Verterings- en resorptiestoornissen merken Nutrison Pre Novasource Start Nutrison Low Energy Multi Fibre Nutrini low Energy Multi Fibre Peptamen Junior Nutrini Peptisorb Infatrini Peptisorb Kinderen Nierziekten Renastart (poeder) (april 2012) 7

8 SORGENTE JOURNAAL JOURNAAL Tommie en Kamello: een verantwoord duo Door: Margot Lamers, Teamleider Verpleegkundigen / Verpleegkundig voedingsspecialist Sorgente Benadering van en uitleg over sondevoeding bij kinderen vraagt om een andere aanpak dan bij volwassenen. Er is weinig informatie en materiaal over het gebruik van sondevoeding beschikbaar dat direct aansluit op de belevingswereld van een kind. De beschikbare materialen zijn vooral voor ouders en professionals. In de praktijk blijkt er echter wel behoefte te zijn aan dit soort materialen gericht op kinderen. Want kinderen gaan op een andere manier om met het accepteren en het leren omgaan met sondevoeding. Om in deze behoefte te voorzien introduceerde Sorgente onlangs het kinderkoffertje. Dit koffertje is bedoeld voor kinderen die starten met sondevoeding. In dit koffertje zit onder andere een boekje over sondevoeding en een knuffel die het verhaal over sondevoeding ondersteunt. Eten op je rug Om in te spelen op de belevingswereld van het kind is er gekozen voor een symbool. Dit is Kamello, de kameel. Kamello is de lievelingsknuffel van Tommie, de hoofdpersoon in het boekje. Het boekje introduceert het gebruik van sondevoeding. Het verhaal vertelt wat sondevoeding is en waarom Tommie de sondevoeding krijgt. Daarbij identificeert hij zich met zijn lievelingsknuffel Kamello. Die draagt immers zijn eten ook op zijn rug. De bulten op de rug van de kameel staan symbool voor het rugzakje, waarin Tommie de sondevoeding op zijn rug draagt. Het knuffelkameeltje uit het pakket kan gebruikt worden om het verhaal beeldender te maken. De tekst is kort en bondig. Noemt wel alles bij de naam, maar legt het uit in kindertaal. De illustraties kunnen ingekleurd worden. Daarom zitten er ook kleurpotloodjes in het koffertje. Samen met professionals Benadering van en uitleg over sondevoeding bij kinderen vraagt om een andere benadering dan bij volwassenen. Het boekje is daarom gemaakt in samenwerking met kinderdiëtisten, kinderverpleegkundigen en pedagogen die in hun dagelijkse werk betrokken zijn bij kinderen met sondevoeding. Informatie geven aan kinderen is belangrijk omdat kinderen goed moeten weten wat hen te wachten staat. Dat vermindert angst en stressgevoelens en geeft hen vertrouwen bij volgende onderzoeken en medische handelingen, aldus de pedagogen van de afdeling Pedagogische Zorg van het UMC Groningen. De pedagogen hebben gekeken of de tekst aansloot bij de doelgroep en of de inhoud overeenkwam met de medische termen. Volgens hen heeft het boekje ook een duidelijke meerwaarde: Het is belangrijk kinderen duidelijke voorlichting te geven over een sonde en dit kinderkoffertje draagt daar zeker aan bij. Duidelijke voorlichting is belangrijk voor kinderen. Pedagogische Zorg in het UMC Groningen De medewerkers van de afdeling Pedagogisch Zorg van het UMC Groningen begeleiden en ondersteunen kinderen bij onderzoeken en bereiden hen voor op operaties. Daarnaast geven ze stressreductie en geven ze ouders, verpleegkundigen en artsen pedagogische adviezen. Sorgente heeft meer in huis als het gaat om voedingszorg thuis en levert zorg op maat. Een koffertje met informatie en een knuffel kunnen op een positieve manier kind en ouder op weg helpen met het gebruik van sondevoeding (thuis). Wilt u meer weten over het kinderkoffertje, dan kunt u contact opnemen met Sorgente. 8

9 ONDERZOEK Tevreden verwijzers Door: Basma Djemni, Commercieel Manager Sorgente In 2011 hebben we weer het jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder diëtisten. Sorgente heeft diëtisten aangeschreven die werkzaam zijn in ziekenhuizen, thuiszorginstellingen en die een eigen praktijk hebben. Graag delen we de resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek met u. Respons en respondenten In november 2011 zijn in totaal 361 digitale enquêtes verstuurd. Daarvan hebben 148 diëtisten uiteindelijk de enquête ingevuld. Dit is een respons van 41%. Dit is zeer goed te noemen! Per volledig ingevuld enquêteformulier heeft Sorgente vijf euro overgemaakt naar Kika (Kinderen Kankervrij). Dit bedrag hebben we afgerond naar boven: totaal is er 1000 euro overgemaakt! KiKa werft fondsen, die ten goede komen aan onderzoek waarmee onderzoekscentra versneld therapieën beschikbaar willen maken voor een betere behandeling en genezing van kinderkanker. Sorgente steunt dit doel van harte! Afspraak is afspraak! De respondenten beoordelen de dienstverlening van de medewerkers met een gemiddeld rapportcijfer van 7,6. De belangrijkste onderdelen in de communicatie en afhandeling door de medewerkers, vinden ze: Het nakomen van afspraken De afhandeling van vragen Het snel te woord staan (figuur 1). Figuur 1: Meest belangrijke onderdelen in de communicatie en afhandeling door de medewerkers. De accountmanagers krijgen van de respondenten een gemiddeld rapportcijfer van 7,9. Daarbij vinden de respondenten het belangrijkste dat de accountmanager deskundig is en afspraken nakomt. Kortom, in het contact met Sorgente vinden diëtisten afspraak is afspraak de belangrijkste norm! Ook bij Sorgente vinden we dit belangrijk. Zoals blijkt uit het verhaal over de kernwaarden is kwaliteit één van onze drie kernwaarden. Sorgente zou deze kernwaarde niet kunnen waarmaken als we ons niet aan afspraken zouden houden. Drinkvoedingskompas en Overzicht Drinkvoedingen Sinds 2009 is het Drinkvoedingskompas en bijbehorend Overzicht Drinkvoedingen op de markt. Deze is ontwikkeld in samenwerking met diëtisten. In 2011 is er een vernieuwde versie uitgekomen waarin een aantal wijzigingen is doorgevoerd, ook weer in samenwerking met diëtisten. De respondenten vinden de volgende wijzigingen in het Drinkvoedingskompas en bijbehorend Overzicht Drinkvoedingen toegevoegde waarde hebben: - De toevoeging van Modules en Mixtures (76% van de respondenten); - De nieuwe indeling van ziekte specifieke voedingen (86% van de respondenten); - De toevoeging van een aantal mineralen (72% van de respondenten); - De toevoeging van het vitamine K gehalte is van toegevoegde waarde (53% van de respondenten). Sorgente is blij met deze resultaten; hieruit blijkt dat wij op de juiste manier hebben ingespeeld op de wensen van de diëtisten. Deskundigheidsbevordering Sorgente organiseert regelmatig deskundigheid bevorderende activiteiten, zoals scholingen, symposia en klinische lessen. Van de respondenten maakt 50% hiervan gebruik. Zij waren hierover gematigd positief, dit laat nog ruimte over voor verbetering. 9

10 SORGENTE JOURNAAL ONDERZOEK Overzicht Drinkvoedingen 2012 modules & mixtures (ziekte)specifiek Verwijzers geven aan meer scholingen te willen ontvangen over specifieke onderwerpen en meer input te willen leveren, zodat de scholingen beter aansluiten. Naar aanleiding hiervan heeft Sorgente een aantal verbeteringen in gang gezet met betrekking tot deskundigheid- bevorderende activiteiten. Zo bieden wij meer tailormade scholingen aan, aangepast aan wensen van de verwijzers. Tevens wordt vooraf beter geïnventariseerd wat de behoeften en leerdoelen zijn, zodat hierop kan worden ingespeeld. gebaseerd op het Drinkvoedingskompas energieverrijkt geconcentreerd SO370 OVERZICHT DRINKV 2012.indd :47 De groep respondenten die geen scholing heeft ontvangen van Sorgente, geeft aan hier wel behoefte aan te hebben. Ook hebben zij onderwerpen aangedragen voor scholingen. Deze onderwerpen gaan we bekijken en meenemen in het scholingsaanbod van Digitaal aanvragen Steeds meer diëtisten vragen medische voedingen voor hun patiënten digitaal aan (98%). In 2011 is het percentage respondenten die digitaal aanvragen met 7% gestegen ten opzichte van De respondenten beoordelen het digitale aanvragensysteem met een rapportcijfer van 7,7. Begin 2012 heeft Sorgente het vernieuwde digitale aanvragensysteem geïntroduceerd. Veel van de opmerkingen voor verbetering van het systeem door diëtisten zijn hierin meegenomen. Samenwerken aan een effectieve voedingszorg thuis Sorgente waardeert alle input en aanbevelingen. We zullen de verbeterpunten die aangegeven zijn oppakken en werken aan een optimale communicatie en afhandeling van aanvragen van verwijzers en de patiënt. Goed geregelde voedingszorg thuis is waar u en wij naar streven! 10

11 ONDERZOEK De kritische klant helpt ons verder! Door: Marianne Smeets, PR & Communicatie Manager Sorgente In 2011 hebben we ons jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek onder klanten voor het eerst digitaal uitgevoerd. We hebben klanten aangeschreven die drinkvoeding, sondevoeding, stofwisselingspreparaten of dieetzuigelingenvoeding gebruiken. Graag delen we de belangrijkste resultaten met u. Respons en respondenten Het onderzoek is verstuurd naar klanten die in 2011 voor het eerst voeding bestelden en waarvan een adres bekend was bij Sorgente. Bij alle groepen was de respons goed: 31% bij drinkvoeding, 28% bij sondevoeding, 26% bij stofwisseling en 30% bij kindervoeding. Opvallend verschil met voorgaande jaren is de leeftijd van de respondenten. Voor klanten drinkvoeding, sondevoeding en stofwisselingspreparaten ligt de leeftijd beduidend lager dan in 2010 (figuur 1). De lagere gemiddelde leeftijd kan verklaard worden door het digitaal versturen van de enquête. Hulp bij starten van sondevoeding thuis Klanten die sondevoeding gebruiken kunnen bij de start, wanneer nodig en/of wenselijk, uitleg en advies krijgen over het gebruik van sondevoeding en de voedingspomp. Ongeveer tweederde van onze klanten heeft hiervan gebruik gemaakt. Onze verpleegkundigen die deze begeleiding geven krijgen van de respondenten een gemiddeld rapportcijfer van 8,6. Je wordt door het personeel als koning behandeld. Dat is ook de reden, dat ik altijd bel voor een bestelling. Bestellen Klanten bestellen hun voeding meestal telefonisch, gevolgd door bestellingen via de website en per (figuur 2). Per post wordt nauwelijks besteld en slechts een beperkt aantal klanten maakt gebruikt van automatische leveringen. De respondenten konden méér dan één bestelmogelijkheid aangeven. Figuur 1: Gemiddelde leeftijd respondenten (DV = drinkvoeding, SV = sondevoeding, ST = stofwisselingspreparaten, KV = dieetzuigelingenvoeding/kindervoeding) Sorgente komt gemaakte afspraken na Respondenten geven aan dat ze tevreden zijn over het nakomen van afspraken van onze medewerkers en ze geven aan dit ook het belangrijkste onderwerp te vinden. Als gemiddeld rapportcijfer krijgen de medewerkers van de diverse klantenteams een 8,5. Wat ons betreft een cijfer om na te blijven streven! Figuur 2: Bestelwijze voeding (% respondenten, DV = drinkvoeding, SV = sondevoeding, ST = stofwisselingspreparaten, KV = dieetzuigelingenvoeding/kindervoeding). 11

12 SORGENTE JOURNAAL ONDERZOEK Klanten zijn, over het algemeen, zeer tevreden over de compleetheid van de bestelling. Ze beoordelen dit dan ook met een gemiddeld cijfer tussen de 6,4 6,6 (schaal van 1-7). Waar is mijn pakket? Track en trace service De meeste respondenten zijn bekend met track en trace. Slechts een beperkt aantal mensen maakt ook daadwerkelijk gebruik van deze service. Als belangrijkste reden om dit niet te doen, geven de respondenten aan dat het pakket toch altijd de volgende dag wordt geleverd. Ze geven aan dit alleen te gebruiken bij eventuele vertraging van de levering. Sinds 2011 heeft PostNl een nieuwe service waarmee klanten kunnen kijken hoe laat een pakket in hun straat/ buurt wordt geleverd. Sorgente heeft navraag gedaan bij de respondenten of ze door de medewerkers van Sorgente hiervan op de hoogte zijn gebracht. Dit bleek onvoldoende. De helft van de klanten was hiervan niet op de hoogte, bij klanten die sondevoeding gebruikten zelfs 75%. In 2012 schenken we extra aandacht aan het informeren van onze klanten. Website Een ander punt van aandacht is de website en de webwinkel % van de klanten geeft aan gebruik te maken van de website. De webwinkel is het belangrijkste onderdeel waarvoor de website gebruikt wordt, gevolgd door het zoeken naar informatie. Uit het onderzoek bleek dat het belangrijkste punt van aandacht de overzichtelijkheid van de webwinkel en de vindbaarheid van producten is. In 2012 zullen de website en de webwinkel daarom opnieuw ingericht worden. Totale dienstverlening Natuurlijk vindt Sorgente het prettig als klanten tevreden zijn. We zijn dan ook erg trots en blij dat onze klanten onze totale dienstverlening een gemiddeld rapportcijfer van 8,5 geven. Soms is het lastig om de juiste artikelen te vinden. Maar juist de kritische klant helpt ons verder. Daarom gaat Sorgente in 2012 meer focussen op het goed informeren van de klant en gaan we aan de slag met de website en webwinkel. Heeft u nog suggesties om het voor uw cliënt gemakkelijker te maken? We horen het graag van u! 12 11

13 RECENTE MARKTONTWIKKELINGEN Landelijke richtlijn neusmaagsondes Door: Margot Lamers, Teamleider verpleegkundigen en Verpleegkundig Voedingsspecialist Sorgente In november 2011 heeft de beroepsvereniging van zorgprofessionals V&VN een landelijke evidence based richtlijn voor het gebruik van neusmaagsondes gepubliceerd. De richtlijn doet uitspraken over het inbrengen en fixeren van neusmaagsondes, het controleren van de ligging, het geven van medicatie via de sonde en het voorkomen c.q. opheffen van verstopping van de neusmaagsonde. De richtlijn met bijbehorende praktijkkaarten zullen op korte termijn geautoriseerd worden. Sorgente heeft hier tijdig op ingespeeld; de verpleegkundige protocollen en het informatiemateriaal voor klanten zijn aangepast en de juiste ph-strips zijn verkrijgbaar. Meer informatie kunt u vinden op de website van V&VN: Nieuwe beroepenstructuur voor verpleegkundigen Op 8 maart presenteerde de stuurgroep V&V2020 in opdracht van V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) de nieuwe beroepenstructuur voor de verpleging in Uitgangspunt van deze nieuwe structuur is het beter onderscheiden van taken en verantwoordelijkheden. Er is veel om te doen: 'Beroepsprofiel verpleegkundige verandert ingrijpend' 'Bonden vrezen nieuwe beroepsprofielen verpleegkundigen' 'Hbo ers grijpen de macht' 'Mbo-verpleegkundige gaat zorgkundige heten' 'Mbo ers voelen zich geschoffeerd' 'Zorgkundige' nog helemaal niet zeker 'Voor huidige verpleegkundige verandert niets' V&V2020 vindt deze nieuwe structuur nodig om maatschappelijke ontwikkelingen als de vergrijzing, de groeiende complexiteit van de zorgvraag en de schaarste aan verpleegkundig en verzorgend personeel het hoofd te bieden. Doordat er in de huidige beroepspraktijk nauwelijks sprake is van differentiëring naar opleidingsniveau wordt er volgens het adviesrapport niet optimaal gebruik gemaakt van verworven kennis en vermindert de motivatie bij verpleegkundigen. Om een einde te maken aan deze kapitaalvernietiging voorziet de nieuwe beroepenstructuur in een driedeling in: 1. Verpleegkundig Specialist (HBO en master); 2. Verpleegkundige (HBO); 3. Zorgkundige (MBO). Er is veel ophef- vooral MBO opgeleiden vrezen voor hun positie. Maar het advies V&V2020 gaat over het jaar Niemand verliest dus zijn huidige titel en BIG-registratie. Zorgkundige is geen vervangende titel voor verpleegkundige, het is een nieuwe beroepstitel. (dus voor nieuw opgeleiden). Niet voor niets is het jaar 2020 als richtpunt gekozen. Er moet namelijk nog een flink aantal stappen worden gezet om de profielen concreet gestalte te geven. 13

14 SORGENTE JOURNAAL INTERVIEW Ook stille volgers waarderen mijn tweets Door: Basma Djemni, Commercieel Manager Sorgente Sorgente is actief op diverse sociale media, zoals LinkedIn, Twitter en Facebook. Maar ook diëtisten zijn actief. Zoals bijvoorbeeld Samira Bourhaleb Toub. Samira heeft een eigen praktijk na gewerkt te hebben bij ziekenhuizen en thuiszorginstellingen. Een interview met deze ondernemende diëtist! Welke sociale media zet jij in? Ik ben begonnen met Hyves, Linkedin, Facebook, Twitter en als laatste zet ik Google+ in. Ook schrijf ik een blog. Dit blog is vooral bedoeld als laagdrempelige manier van informatieoverdracht. Eigenlijk zet ik alle sociale media dus in! Ik ben begonnen op mijn persoonlijke naam en later ben ik sociale media gaan inzetten met mijn bedrijf Diëtistenpraktijk Diëtist Samira. Waarom ben je begonnen met sociale media? In eerste instantie ben ik begonnen omdat ik vond dat er weinig informatie op internet te vinden was over de werkzaamheden van een diëtist. Ik wilde de bekendheid van mijn beroep vergroten. Daarnaast hoopte ik via sociale media mensen aan te trekken voor voorlichtingsbijeenkomsten en het uiteindelijke doel is natuurlijk ook meer naamsbekendheid voor mijn praktijk. Wat is de meerwaarde geweest van sociale media voor jou? Eigenlijk ben ik nooit heel bewust bezig geweest om werk te genereren via sociale media. Ik vond het leuk om in contact te zijn met potentiële klanten, het beroep te profileren en zelf informatie en kennis op te doen via sociale media. Ik heb niet heel bewust gezocht naar werk via sociale media, dit is min of meer vanzelf gegaan. Maar toch heb ik onbewust veel werk via sociale media gegenereerd. Zo heb ik via een Linkedin contact (derde graads!) een project voor asielzoekers gedaan. Via Facebook heb ik een voorlichting gegeven en het kookboek voor kinderen Smaakelijk is ook door sociale media tot stand gekomen. Je kan op Twitter bijvoorbeeld een vraag stellen via #DTV (red. DTV = durft te vragen) en je krijgt meestal een gedegen antwoord. Of iemand kent wel iemand die je antwoord kan geven. soms zijn er momenten dat ik minder ermee bezig ben, maar eenmaal begonnen kun je niet meer terug. Een ander nadeel is dat er veel vragen binnenkomen, via sociale media is de drempel om een vraag te stellen veel lager. Onlangs vroeg iemand mij om een dieetlijst om af te vallen; eigenlijk wil je dit soort verzoeken niet inwilligen omdat er zoveel meer bij komt kijken. Maar niet antwoorden is ook geen optie dus met elk verzoek, hoe onzinnig soms ook, moet je wat doen. Dit kan stiekem ook veel tijd kosten, hoe meer volgers en vrienden, hoe meer vragen hieruit voortkomen. Maar dit kan ook weer een meerwaarde zijn, dus over het algemeen vind ik de voordelen zwaarder wegen dan de nadelen. Grappig is wel dat je soms denkt dat een tweet niks oplevert, bijvoorbeeld omdat niemand erop reageert. Maar toen ik een tijd geen tweets had verstuurd bleek een volger die wel te missen! Dus ook al krijg je geen reactie, blijkbaar zijn er ook stille volgers die jouw tweets enorm waarderen. Dit was voor mij wel een eye-opener! Hoe kunnen diëtisten sociale media inzetten volgens jou (vooral in deze moeilijke tijden!)? Je verwacht het misschien niet, maar ik volg gewichtsconsulenten op Twitter. Ik heb als zoekwoord ooit voeding of afvallen ingetikt en dan komen er heel veel gewichtsconsulenten in beeld. En eerlijk is eerlijk, ik zie daar soms zulke creatieve dingen voorbij komen, Wat vind je de nadelen van sociale media? daar heb ik nog nooit aan gedacht. Dus juist van Hoe je het ook wendt of keert, sociale media minder voor de hand liggende groepen volgen leer je bijhouden kost tijd. Ik pas dit zoveel mogelijk in en veel en verbreed je je perspectief.

15 INTERVIEW Je volgt zo ook sentimenten waar je als diëtist op in kunt spelen. Ik heb weleens een advies gezien waar ik het totaal niet mee eens was, daar mag je de gewichtsconsulent dan ook op aanspreken via sociale media. Maar ik ben wel altijd voorzichtig met reageren in het openbaar." Zelf heeft Samira totaal geen probleem met patiënten die haar volgen op bijvoorbeeld Facebook. "Ik wens patiënten beterschap als ze ziek zijn op Facebook. Ongelooflijk hoe enorm mensen dit waarderen. Hier haal je weer positiviteit uit op het volgende consult." "Ik volg ook Twitter accounts die niets met voeding of diëten te maken hebben. Zo volg ik Hier worden vaak bruikbare tips voor ondernemers gepost. Ook kan ik hier terecht voor vragen op het gebied van een onderneming, zoals vragen over het voeren van een administratie en boekhouding. "Voeding is mijn levensbehoefte en mijn passie. Koken is geweldig en het organiseren van bijeenkomsten is een meerwaarde. Diëtist zijn geeft mij energie." Nog een aantal tips van Samira op een rij: - Als je wilt starten met sociale media; gewoon doen! Je leert door te doen; - Wees niet bang om fouten te maken, je leert vanzelf; - Heb het lef om mensen te volgen, aan te spreken en om onderwerpen aan te snijden op sociale media; - Als je een account opent op sociale media, zet hier niet de hoogste beveiliging op; dan gaat het effect van sociale media verloren. Vooral als je het bedrijfsmatig inzet, laat alles openstaan! Sociale media voor privé-doeleinden kun je wel hoger beveiligen. - Zorg voor een concrete doelstelling waarvoor je sociale media wilt inzetten; - iets persoonlijks tweeten of posten mag, dit verlaagt de drempel om contact te zoeken met jou; - Facebook is ook belangrijk ook voor bedrijfsmatige doeleinden! Hoe meer likes hoe beter je gevonden wordt; - Als je patiënten toelaat op je sociale media kan dit dichtbij je persoonlijke leefsfeer komen, doordat bijvoorbeeld persoonlijke foto s beschikbaar zijn voor iedereen. Als je dit niet wilt, zorg dat je aparte accounts aanmaakt voor privé en professioneel gebruik. Jij hebt een eigen praktijk; sociale media inzetten lijkt dan logisch voor de bedrijfsvoering. Maar hoe kunnen diëtisten in dienst van bijvoorbeeld een ziekenhuis of thuiszorgorganisatie baat hebben bij sociale media? Allereerst is het belangrijk om te weten welk sociale media beleid de instelling heeft. Haak hierbij aan en zorg dat de afdeling diëtetiek ook input kan leveren of zelfs een eigen account krijgt. Initiatief hierin tonen is belangrijk! Zo maak je jezelf intern ook zichtbaar en kun je het beroep beter profileren. Als dit voor elkaar is en het tijd is voor de praktische uitvoering, wijs dan een persoon aan binnen het team die verantwoordelijk wordt voor sociale media uitingen van de afdeling diëtetiek. Input van de rest van de collega s is hierbij wel essentieel, één persoon kan de kar niet alleen trekken. Mocht een afdeling niet actief aan de slag gaan met sociale media, kun je deze wel volgen. Bijvoorbeeld op Twitter kun je enorm veel personen, instellingen volgen en zo ervoor zorgen dat het nieuws naar jou toekomt. Je kunt filteren op regio en zo snel weten wat er in jouw regio speelt. Ik gebruik Twitter feeds als een nieuwsbron, dat is eigenlijk mijn krant! CV Samira dietistsamira.blogspot.com 15

16

Een geopende verpakking kunt u twee uur buiten de koelkast en 24 uur in de koelkast bewaren.

Een geopende verpakking kunt u twee uur buiten de koelkast en 24 uur in de koelkast bewaren. Drinkvoeding thuis Ziekte, een operatie of een behandeling vragen veel van uw lichaam en reserves. Soms lukt het niet om met normale voedingsmiddelen voldoende te eten. In dat geval kan het gebruik van

Nadere informatie

Producent Naam sondevoeding Eiwit (g/100ml)

Producent Naam sondevoeding Eiwit (g/100ml) Vergelijkbare soorten sondevoeding Er zijn momenteel sondevoedingen verkrijgbaar van 7 bedrijven. In onderstaand overzicht is te zien welke soorten min of meer met elkaar vergelijkbaar zijn. Voor specifieke

Nadere informatie

Vergelijkbare soorten sondevoeding

Vergelijkbare soorten sondevoeding Vergelijkbare soorten sondevoeding Er zijn momenteel sondevoedingen verkrijgbaar van 7 bedrijven. In onderstaand overzicht is te zien welke soorten min of meer met elkaar vergelijkbaar zijn. Voor specifieke

Nadere informatie

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap uw drinkvoeding thuis

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap uw drinkvoeding thuis Specialist in medische voeding Sorgente Welkom bij Sorgente Stap voor stap uw drinkvoeding thuis Welkom bij Sorgente Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente beschouwt het als haar

Nadere informatie

sondevoedingswijzer 2016 De juiste voeding te pakken

sondevoedingswijzer 2016 De juiste voeding te pakken sondevoedingswijzer 2016 De juiste voeding te pakken Een woord vooraf Een praktisch en handig overzicht van alle sondevoedingen Van onze klanten kregen wij het verzoek om een handig overzicht te creëren

Nadere informatie

SONDEVOEDINGSWIJZER De juiste voeding te pakken

SONDEVOEDINGSWIJZER De juiste voeding te pakken SONDEVOEDINGSWIJZER 2018 De juiste voeding te pakken EEN WOORD VOORAF Een praktisch en handig overzicht van alle sondevoedingen Van onze klanten kregen wij het verzoek om een handig overzicht te creëren

Nadere informatie

Overzicht Sondevoedingen 2016

Overzicht Sondevoedingen 2016 Overzicht Sondevoedingen 2016 (ziekte)specifiek standaard energieverrijkt energiebeperkt geconcentreerd gebaseerd op het Sondevoedingskompas Sorgente B.V. Antwoordnummer 2656 3970 VJ Houten Telefoon: 030-634

Nadere informatie

Sorgente Variëren met drinkvoeding Tips en recepten

Sorgente Variëren met drinkvoeding Tips en recepten Specialist in medische voeding Sorgente Variëren met drinkvoeding Tips en recepten 1 Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente beschouwt het als haar missie om mensen te helpen die

Nadere informatie

Op krachten blijven. korte uitleg over medische drinkvoeding

Op krachten blijven. korte uitleg over medische drinkvoeding Op krachten blijven korte uitleg over medische drinkvoeding Op krachten blijven is belangrijk... Een fit en sterk lichaam is belangrijk voor uw algehele gezondheid en helpt u onafhankelijk en mobiel te

Nadere informatie

Nutricia biedt meer. Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice

Nutricia biedt meer. Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Nutricia biedt meer Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Misschien heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of behoefte aan meer informatie. Uw arts of diëtist kan u meer informatie

Nadere informatie

Drinkvoeding in de thuissituatie

Drinkvoeding in de thuissituatie Drinkvoeding in de thuissituatie 1 2 DRINKVOEDING IN DE THUISSITUATIE GEBRUIKSADVIES Vraag uw diëtist dit gebruiksadvies in te vullen. Naam diëtist: Advies drinkvoeding Gebruik per dag Het formulier Verklaring

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis Specialist in medische voeding Sorgente Welkom bij Sorgente Stap voor stap dieetzuigelingenvoeding voor uw kind thuis Welkom bij Sorgente Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente

Nadere informatie

Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding. Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding

Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding. Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding Inhoud Inleiding Screening Aanpak na screening Energie-en eiwitrijke voeding Drinkvoeding

Nadere informatie

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44

Nadere informatie

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Voeding doet meer dan u denkt! Goede voeding is van levensbelang om gezond

Nadere informatie

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. uw sondevoeding thuis

Specialist in medische voeding. Sorgente. Welkom bij Sorgente. Stap voor stap. uw sondevoeding thuis Specialist in medische voeding Sorgente Welkom bij Sorgente Stap voor stap uw sondevoeding thuis Welkom bij Sorgente Medische voeding kan bijdragen aan kwaliteit van leven Sorgente beschouwt het als haar

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij misselijkheid

Voedingsadviezen bij misselijkheid Voedingsadviezen bij misselijkheid Ziekenhuis Gelderse Vallei 2 Als gevolg van diverse behandelingen bij kanker kunnen klachten ontstaan die het eten en drinken bemoeilijken. Een veel voorkomende klacht

Nadere informatie

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname DIETETIEK Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname Deze folder is voor u en uw familieleden bestemd, omdat bij u (risico op) ondervoeding is geconstateerd. In deze folder is te lezen wat ondervoeding

Nadere informatie

Nutricia biedt meer /0416. Nutricia Nederland B.V. Postbus 445, 2700 AK Zoetermeer

Nutricia biedt meer /0416. Nutricia Nederland B.V. Postbus 445, 2700 AK Zoetermeer Nutricia biedt meer Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Misschien heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of behoefte aan meer informatie. Uw arts of diëtist kan u meer informatie

Nadere informatie

Slikproblemen Logopedie & diëtetiek.

Slikproblemen Logopedie & diëtetiek. Slikproblemen Logopedie & diëtetiek www.nwz.nl Inhoud Slikken 3 Slikproblemen 3 Symptomen van verslikken 4 Risico s 4 Onderzoek en behandeling 5 Voeding 5 Adviezen 6 Meer informatie 7 Uw vragen 7 2 Tijdens

Nadere informatie

Smaakboxwijzer. De juiste smaak te pakken

Smaakboxwijzer. De juiste smaak te pakken Smaakboxwijzer De juiste smaak te pakken Een woord vooraf Smaak speelt een belangrijke rol bij therapietrouw ontdekken. Op basis van deze patronen hebben wij smaken gecombineerd. Al onze smaakboxen hebben

Nadere informatie

Nieuw in ons assortiment

Nieuw in ons assortiment INFORMATIE Smaakbox Nieuw in ons assortiment Cenaman energieverrijkte drinkvoeding 2.0 kcal Abrikoos/Perzik Cenaman eiwitverrijkte drinkvoeding Cenaman vezelverrijkte drinkvoeding 1.5 kcal De Smaakbox:

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Drinkvoeding

Afdeling Diëtetiek. Drinkvoeding Afdeling Diëtetiek Algemeen U heeft van uw diëtist het advies gekregen om drinkvoeding te gaan gebruiken. In deze folder vindt u tips en informatie over het gebruik van drinkvoeding. Inleiding Als u in

Nadere informatie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING na radiotherapie MONDSLIJMVLIESONTSTEKING na radiotherapie Bij bestraling van de mond- en keelholte kunt u last krijgen van een pijnlijke mond en keel. Ze zien rood en zijn gezwollen.

Nadere informatie

Adviezen bij slikproblemen

Adviezen bij slikproblemen Adviezen bij slikproblemen 2 Inleiding In deze folder vindt u adviezen die u kunnen helpen het slikken zo makkelijk mogelijk te maken. Houding - Zorg dat u goed rechtop op de stoel zit. - Zorg ervoor dat

Nadere informatie

Op krachten komen met medische drinkvoeding

Op krachten komen met medische drinkvoeding Op krachten komen met medische drinkvoeding Uw arts of diëtist heeft u geadviseerd om medische drinkvoeding te gebruiken. In deze brochure vindt u hier meer informatie over. Op krachten blijven is belangrijk

Nadere informatie

(Risico op) ondervoeding

(Risico op) ondervoeding (Risico op) ondervoeding Op oudere leeftijd is het soms lastig om regelmatig, gezond en voldoende te eten. Dit kan uiteindelijk leiden tot een verminderde voedingstoestand en zelfs ondervoeding. Dit komt

Nadere informatie

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies

Nadere informatie

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat Zwangerschapsbraken Zwangerschapsbraken wordt ook wel hyperemesis gravidarum genoemd. Het is een term die wordt gebruikt voor overmatig braken tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Veel vrouwen

Nadere informatie

Drinkvoeding via de Rijnstate Apotheek Velp

Drinkvoeding via de Rijnstate Apotheek Velp Drinkvoeding via de Rijnstate Apotheek Velp In overleg met de diëtist heeft u besloten om drinkvoeding te gaan gebruiken. Deze wordt geleverd door de poliklinische apotheek van Rijnstate: Rijnstate Apotheek

Nadere informatie

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet Deze folder is bedoeld voor patiënten met een natrium en/of vochtbeperkt dieet waarbij ondervoeding

Nadere informatie

Pas als de klachten optreden is het aan te raden de onderstaande adviezen te raadplegen. Verander dus niet bij voorbaat al uw voeding.

Pas als de klachten optreden is het aan te raden de onderstaande adviezen te raadplegen. Verander dus niet bij voorbaat al uw voeding. Voeding bij geïrriteerd slijmvlies van de mond, keel en/of slokdarm Door de bestraling kan het slijmvlies van de mond en keel geïrriteerd raken. Dit kan klachten geven bij het eten. Aanpassing van de voeding

Nadere informatie

Goed eten en drinken in het CWZ

Goed eten en drinken in het CWZ Goed eten en drinken in het CWZ Als u de laatste maand(en) onbedoeld bent afgevallen en/of een verminderde eetlust heeft (gehad) kan het zijn dat u risico loopt op een slechte voedingstoestand of dat u

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Handvatten voor het gebruik van (medische) voeding bij kanker in het hoofd-halsgebied INFORMATIEBROCHURE

Handvatten voor het gebruik van (medische) voeding bij kanker in het hoofd-halsgebied INFORMATIEBROCHURE Handvatten voor het gebruik van (medische) voeding bij kanker in het hoofd-halsgebied INFORMATIEBROCHURE Inhousopgave 1 Voedingsgerelateerde klachten pag. 1.1 Ongewenst gewichtsverlies 4 1.2 Gebrek aan

Nadere informatie

Ondervoeding een zaak van gewicht

Ondervoeding een zaak van gewicht Ondervoeding een zaak van gewicht 2 Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas hier extra aandacht aan onder

Nadere informatie

BESTRALING HOOFD EN HALS

BESTRALING HOOFD EN HALS + BESTRALING HOOFD EN HALS Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Martine Blomme: 02 476 34 99

Nadere informatie

ProFitt: Diëtetiek & Lifestyle coaching. Voeding & Kanker

ProFitt: Diëtetiek & Lifestyle coaching. Voeding & Kanker : Diëtetiek & Lifestyle coaching Voeding & Kanker Voorstellen Marloes van Dommelen, diëtist sinds 2013 Werkzaam bij : diëtistenpraktijk in Nijmegen 16 locaties in Nijmegen Voorbeelden van vragen uit de

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

Bijwerkingen van chemotherapie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Bijwerkingen van chemotherapie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Bijwerkingen van chemotherapie Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Mondverzorging 3 Huidverzorging 4 Voeding 5 Vermoeidheid 6 Haarverzorging 7 Diarree

Nadere informatie

Slikproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Slikproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Slikproblemen In deze folder krijgt u uitleg over de oorzaak van slikproblemen, hoe u verslikken kunt herkennen en de risico s van verslikken. Ook wordt besproken welke behandelmogelijkheden er zijn en

Nadere informatie

Dieetadvies bij zwangerschapsbraken

Dieetadvies bij zwangerschapsbraken VOEDING & DIEET Dieetadvies bij zwangerschapsbraken (hyperemesis gravidarum) ADVIES Dieetadvies bij zwangerschapsbraken Veel vrouwen hebben in de eerste maanden van hun zwangerschap last van misselijkheid

Nadere informatie

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt

Nadere informatie

Voeding bij mitochondriële ziekten

Voeding bij mitochondriële ziekten Voeding bij mitochondriële ziekten Inleiding Mitochondriën zijn de energiecentrales van ons lichaam. Mitochondriën zitten in alle lichaamscellen en zorgen voor de aanmaak van energie door de verbranding

Nadere informatie

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie. Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke

Nadere informatie

Vocht- en zoutbeperking

Vocht- en zoutbeperking Vocht- en zoutbeperking Informatie voor patiënten F0300-1011 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie

Nadere informatie

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies. Gezond gewicht Wat kunt u er zelf aan doen? Vraag ons gerust om advies altijd dichtbij www.alphega-apotheek.nl Gezond gewicht De meeste mensen willen graag een aantal kilo s afvallen. Maar is dat wel nodig?

Nadere informatie

DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes

DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen Energie en eiwitverrijkte voeding voor kinderen Inleiding Als uw kind ziek is, verbruikt het lichaam van uw kind meer energie en voedingsstoffen in vergelijking met een gezond kind. Ook kan een ziekte

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek 2014

Klanttevredenheidsonderzoek 2014 Klanttevredenheidsonderzoek 2014 Een beknopt overzicht van de resultaten September 2014 Passie voor zorg Bedankt! Geachte relatie, U heeft onlangs deelgenomen aan het Klanttevredenheidsonderzoek van Holland

Nadere informatie

Voeding bij kaakreconstructie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie

Voeding bij kaakreconstructie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Voeding bij kaakreconstructie Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Gemalen voeding bij kaakreconstructie Na een chirurgische ingreep waarbij de kaak/kaken gereconstrueerd zijn, is het noodzakelijk dat

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een kaakfixatie. Diëtetiek

Voedingsadvies bij een kaakfixatie. Diëtetiek Voedingsadvies bij een kaakfixatie Diëtetiek Inleiding De arts heeft u doorverwezen naar de diëtist omdat u dun vloeibare voeding moet gebruiken. Dit boekje geeft u informatie over: waarom een dun vloeibare

Nadere informatie

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS)

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS) Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS) MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl U heeft van uw arts gehoord dat u een Prikkelbare Darm heeft. Een andere benaming voor Prikkelbare Darm Syndroom

Nadere informatie

DRINKVOEDINGSWIJZER. De juiste drinkvoeding te pakken

DRINKVOEDINGSWIJZER. De juiste drinkvoeding te pakken DRINKVOEDINGSWIJZER De juiste drinkvoeding te pakken EEN WOORD VOORAF Een praktisch en handig overzicht van alle drinkvoedingen Van onze klanten kregen wij het verzoek om ons assortiment wijzers uit te

Nadere informatie

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep hieraan extra aandacht. Ziek zijn is topsport

Nadere informatie

Goede voeding vóór een operatie

Goede voeding vóór een operatie Goede voeding vóór een operatie Adviezen om uw conditie te verbeteren Inhoud Gewichtsverlies 3 Eiwitten 4 Calorieën 4 Vóór de opname 4 Gewichtsverloop 5 Meer informatie 5 Uw vragen 6 Notities 7 Een goede

Nadere informatie

Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst

Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Deze vragenlijst is ontwikkeld om te bepalen in welke mate uw slikprobleem invloed heeft op de kwaliteit van uw dagelijks leven. Neemt u rustig

Nadere informatie

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname Ondervoeding bij ziekte tijdens opname Deze folder is voor u en uw familieleden bestemd, omdat bij u (risico op) ondervoeding is geconstateerd. In deze folder is te lezen wat ondervoeding is, wat de oorzaak

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Eten en drinken in het ziekenhuis

PATIËNTEN INFORMATIE. Eten en drinken in het ziekenhuis PATIËNTEN INFORMATIE Eten en drinken in het ziekenhuis 2 PATIËNTENINFORMATIE Wanneer u wordt opgenomen in het ziekenhuis, wordt u gevraagd of u een dieet of speciale wensen heeft; we kunnen de meest voorkomende

Nadere informatie

Annevillegroep, project Eten en Drinken Werkgroep 8: medische drinkvoeding en sondevoeding

Annevillegroep, project Eten en Drinken Werkgroep 8: medische drinkvoeding en sondevoeding Annevillegroep, project Eten en Drinken Werkgroep 8: medische drinkvoeding en sondevoeding Werkgroepleden: Anita Ripmeester, diëtist Zorgcentrum Elisabeth Lenie van Moorsel, diëtist Thuiszorg Breda Tineke

Nadere informatie

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat

Nadere informatie

Voeding bij chronische longziekten

Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.

Nadere informatie

Met goede voeding op weg naar beterschap

Met goede voeding op weg naar beterschap Met goede voeding op weg naar beterschap Ondervoeding bij ziekte Tijdens ziekte kan de behoefte aan voedingsstoffen verhoogd zijn. Door het ziek zijn is de eetlust echter vaak verminderd, bent u misselijk

Nadere informatie

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties

Nadere informatie

Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten.

Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten. Overdracht en samenwerking 1 e en 2 e lijns diëtisten bij de dieetbehandeling van ondervoede patiënten. Inleiding Ziekte gerelateerde ondervoeding is nog steeds een groot probleem binnen de Nederlandse

Nadere informatie

Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2014

Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2014 Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2014 Scriptum communicatie over voeding Mary Stottelaar/Reina van Bruggen December 2014 Inleiding Nieuws voor diëtisten is een website met een digitale nieuwsbrief,

Nadere informatie

Met sondevoeding naar huis

Met sondevoeding naar huis Met sondevoeding naar huis Dieetbehandeling voor: Naam: Geboortedatum: Datum van afgifte: Naam diëtist: Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Sondevoeding thuis 1 Gegevens over uw sondevoeding

Nadere informatie

Sondevoeding Thuis. Drivers en barrières vanuit het oogpunt van de diëtist

Sondevoeding Thuis. Drivers en barrières vanuit het oogpunt van de diëtist Drivers en barrières vanuit het oogpunt van de diëtist Drivers en barrières vanuit het oogpunt van de diëtist Inhoudsopgave 1. Inleiding: Sondevoeding thuis is dat een optie? 1.1 Sondevoeding thuis: een

Nadere informatie

Een vochtbeperking Informatie voor mensen met een vochtbeperkt dieet

Een vochtbeperking Informatie voor mensen met een vochtbeperkt dieet Diëtetiek Een vochtbeperking Informatie voor mensen met een vochtbeperkt dieet Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep EEN VOCHTBEPERKING Informatie voor

Nadere informatie

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt Deze folder is bedoeld voor patiënten en familieleden van patiënten waarbij ondervoeding is geconstateerd. Het doel is u schriftelijk te informeren

Nadere informatie

De juiste zorg, prettig bij u thuis

De juiste zorg, prettig bij u thuis De juiste zorg, prettig bij u thuis Veelzijdig in zorg Care: Persoonlijke Verzorging en Verpleging Vérian, veelzijdig in zorg Vérian biedt u een breed aanbod aan zorgdiensten, 24 uur per dag, 7 dagen in

Nadere informatie

Omgaan met vochtbeperking

Omgaan met vochtbeperking Omgaan met vochtbeperking Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname zo

Nadere informatie

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen Ouder worden kan verschillende problemen op het gebied van voeding met zich meebrengen. Zo kan onder andere de eetlust afnemen en kunnen ouderen minder gaan drinken dan gewenst. Dit heeft gevolgen voor

Nadere informatie

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 Sensire kinderdiëtist Voor 0-18 jaar Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 De kinderdiëtist Iedere dag is er eten. Eten is onderdeel van ons leven en onze cultuur. Het is verbonden aan gezelligheid

Nadere informatie

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis 1 Eetproblemen bij kinderen Sommige kinderen zijn zeer moeilijke eters. Voor ouders en kind kan dit heel lastig zijn. Ouders proberen van alles. Ouders zijn angstig dat hun kind niet genoeg binnen krijgt

Nadere informatie

Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie

Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie Afdeling Diëtetiek IJsselland Ziekenhuis In deze folder vindt u algemene informatie over ernstig braken tijdens de zwangerschap. Wat is zwangerschapsbraken?

Nadere informatie

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Gezond gewicht Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Overgewicht 3 Oorzaken 4 Gezond gewicht 4 Tailleomvang 5 Voorkomen van overgewicht 6 Wat kun je

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Wat is ondervoeding? Geen trek, geen zin, stress, misselijkheid, angst, emoties, enz. Er zijn tal van redenen om minder te gaan eten. Voor u het weet, is

Nadere informatie

Omgaan met vochtbeperking en dorst

Omgaan met vochtbeperking en dorst Omgaan met vochtbeperking en dorst Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname

Nadere informatie

Beste KOOK-OOK klant!

Beste KOOK-OOK klant! Beste KOOK-OOK klant! Je bent wat je eet. Een gezegde wat veel wordt gebruikt in de volksmond. Maar waar komt dit eigenlijk vandaan? Het menselijk lichaam werkt op een fascinerende manier. Zonder dat je

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

inhoud 1. Mmmmm lekker zoet 2. Waar komt suiker vandaan? 3. Suiker vind je overal 4. Nog meer suiker 5. Te veel suiker 6. Hoe word je te dik?

inhoud 1. Mmmmm lekker zoet 2. Waar komt suiker vandaan? 3. Suiker vind je overal 4. Nog meer suiker 5. Te veel suiker 6. Hoe word je te dik? Suiker inhoud 1. Mmmmm lekker zoet 3 2. Waar komt suiker vandaan? 4 3. Suiker vind je overal 6 4. Nog meer suiker 10 5. Te veel suiker 11 6. Hoe word je te dik? 12 7. Geen eten 13 8. Afvallen 14 9. Au,

Nadere informatie

Moeite met slikken van medicijnen

Moeite met slikken van medicijnen 400047 Moeite met slikken van geneesmiddelen_400003 Antibiotica 21-12-10 05:54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten

Nadere informatie

een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest

een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door

Nadere informatie

Wat vraag ik aan mijn arts?

Wat vraag ik aan mijn arts? Wat vraag ik aan mijn arts? Tips voor in de spreekkamer gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Tijdens het consult 3 Uw voorbereiding 3 Informatie die u kunt geven aan uw arts 4 Vragen over het onderzoek 5

Nadere informatie

Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2013

Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2013 Resultaten Grote Nieuws voor diëtisten enquête 2013 Scriptum communicatie over voeding Mary Stottelaar December 2013 Inleiding Nieuws voor diëtisten is een website met een digitale nieuwsbrief, gericht

Nadere informatie

Voeding bij pancreatitis

Voeding bij pancreatitis UMC St Radboud Voeding bij pancreatitis (alvleesklierontsteking) Patiënteninformatie Deze brochure geeft u algemene informatie over de voeding bij pancreatitis. Heeft u na het lezen van deze brochure nog

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een buismaagoperatie

Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Albert Schweitzer ziekenhuis april 2015 pavo 1125 Inleiding De diëtiste is bij u langs geweest om met u te bespreken waar u met uw eten en drinken rekening mee

Nadere informatie

Gedragscode. Gewoon goed doen

Gedragscode. Gewoon goed doen Gedragscode Gewoon goed doen 2 Inhoudsopgave pagina 1. Missie, ambitie en kernwaarden 4 2. Gewoon goed doen 5 3. Waarom een gedragscode? 6 4. Omgaan met de patiënt/klant: respectvol en gastvrij 7 5. Professioneel

Nadere informatie

Figuur 1: illustratie slokdarm

Figuur 1: illustratie slokdarm Slokdarmkanker U bent naar VU medisch centrum (VUmc) verwezen voor een operatie omdat er slokdarmkanker is geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over slokdarmkanker, de oorzaken en risicofactoren

Nadere informatie

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl Ongewild afvallen Dietetiek gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet het Gemini Ziekenhuis aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink

Nadere informatie

Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda

Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda Inleiding Ondervoeding is een veel voorkomend probleem bij mensen in revalidatiecentra. Ruim 1 op de 3 mensen is

Nadere informatie

Stichting wijkgezondheidscentra huizen. stageverslag. Diëtiste in beroep

Stichting wijkgezondheidscentra huizen. stageverslag. Diëtiste in beroep Stichting wijkgezondheidscentra huizen stageverslag Diëtiste in beroep Maaike Oelen 11060360 VD 1F.2 4-6-2012 Inhoud Inleiding... 2 1. De meeloopdagen... 2 1.1 Donderdag 24 november;... 2 1.2 Vrijdag 25

Nadere informatie

Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok

Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok Zit de online burger wel online op u te wachten? Door: David Kok Veel gemeenten zijn inmiddels actief op sociale media kanalen, zoals ook blijkt uit het onderzoek dat is beschreven in hoofdstuk 1. Maar

Nadere informatie

Samen bruggen bouwen. Het manifest: de basis van en voor SDW

Samen bruggen bouwen. Het manifest: de basis van en voor SDW Samen bruggen bouwen Het manifest: de basis van en voor SDW Inhoud Samen bruggen bouwen 10 4 6 De basis van en voor SDW Waarom bestaat SDW? 8 Waar willen we naar toe? Van waaruit handelen wij? Onze belofte

Nadere informatie

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Bob ter Haak Miracle Performance Bob ter Haak Eigenaar Miracle Performance Sportdiëtist Bewegingsdeskundige Docent Sport Fietsen

Nadere informatie

1. Inleiding Hoe wordt mijn website gemakkelijk gevonden in de verschillende zoekmachines.

1. Inleiding Hoe wordt mijn website gemakkelijk gevonden in de verschillende zoekmachines. Samenvatting In deze whitepaper wordt de vraag beantwoord: Hoe kan ik mijn website beter vindbaar maken in zoekmachines?. Om hier achter te komen wordt eerst achtergrond informatie gegeven over hoe zoekmachines

Nadere informatie