Inventaris van het archief. van het Gerechtsbestuur. Bunnik en Vechten,

Transcriptie

1 T00205 Inventaris van het archief van het Gerechtsbestuur Bunnik en Vechten, W.B. Heins Utrecht, 1991 Aanvullingen door M.L. Loef, 1991 Wijzigingen door D. Ruiter, Januari 2014

2 INHOUDSOPGAVE Inleiding 2 Inleiding 2 Aanwijzingen voor de gebruiker 2 Bijzonderheden 2 Archief van het Gerechtsbestuur Bunnik en Vechten, Stukken van algemene aard 3 Notulen 3 Correspondentie 3 Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 4 Bestuursinrichting 4 Verkiezingen 4 Eigendommen 4 Financiën 5 Belastingen 5 Openbare orde en veiligheid 9 Rechtspraak 9 Openbare gezondheid 10 Waterstaat 10 Verkeer en vervoer 10 Economische zaken 12 Sociale zaken 12 Onderwijs 13 Kerkelijke zaken 14 Militaire zaken 14 1

3 Inleiding Het grondgebied van de huidige gemeente Bunnik was voor 1798 verdeeld in een aantal grotere en kleinere gerechten: Bunnik en Vechten, Rijnauwen, Amelisweerd, Ter Hul, Odijk en Werkhoven. Wanneer men tot de middeleeuwen teruggaat kan men ook van een afzonderlijk gerecht Vechten spreken, zij het dan dat de schout van Bunnik bijna steeds tevens schout van Vechten was. Na de instelling van een vast schepencollege in 1540 is de eenheid van Bunnik en Vechten volkomen. Ter Hul was als enclave van 28 ha in Bunnik een miniatuur- gerecht, dat zijn zelfstandigheid slechts kon handhaven, doordat het kapittel van Oudmunster te Utrecht er de eigenaar - ambachtsheer van was en zijn pachters er tot schouten aanstelde.in 1798 werden de gerechten Ter Hul, Rijnauwen en Amelisweerd opgeheven en bij Bunnik gevoegd, dat bovendien nog werd vergroot met het gerecht van de Grote en Kleine Koppel-Maarschalkerweerd. Het gerecht Dwarsdijk werd bij Werkhoven gevoegd. In 1802 werd de oude toestand echter weer hersteld. Bij de oprichting van de gemeenten in 1811 vonden er opnieuw samenvoegingen plaats. Met betrekking tot het gebied dat ons interesseert, voorzag het keizerlijk dekreet van 21 oktober 1811 in de instelling van twee gemeenten, nl. Bunnik en Werkhoven. Zij behoorden beide tot het arrondissement Amersfoort en het departement van de Zuiderzee. De nieuwe gemeente Bunnik omvatte de voormalige gerechten Bunnik en Vechten, Ter Hul, Rijnauwen, Amelisweerd, Slagmaat en Grote en Kleine Koppel- Maarschalkerweerd, de nieuwe gemeente Werkhoven de voormalige gerechten Werkhoven en Odijk. De archieven van de oude gerechten zijn slechts gedeeltelijk bewaard. Die van Bunnik en Vechten zijn voor wat de 17e en 18e eeuw betreft in redelijke staat gebleven, in tegenstelling tot die van Odijk, Amelisweerd, Werkhoven en Rijnauwen, die op enkele fragmenten na vrijwel geheel verloren zijn gegaan of althans spoorloos zijn verdwenen. De omvang van het archief bedraagt 3,40 m 1. Aanwijzingen voor de gebruiker Bij het aanvragen van stukken moeten worden opgegeven: - de naam en het beheersnummer van het archief tussen ronde haken - de of het inventarisnummer(s) van de stukken. Bijvoorbeeld: - Gerechtsbestuur Bunnik en Vechten, (205) - 87, 90 en 97. Bijzonderheden De inventaris uit 1991 kent enkele aanvullingen. Deze zijn o.a. afkomstig uit het Supplement op de inventarissen van de gemeente Bunnik en haar rechtsvoorgangers (inventarisreeks RAU nr. 10, uit 1991). Het betreft de inventarisnummers 56a, 67a, 72a, 76a, 89a. Een andere aanvulling komt van de Aanvullingenlijst, opgemaakt in Deze bevat later aangetroffen stukken die nog niet beschreven waren. Het betreft het inventarisnummer 100a 2

4 ARCHIEF VAN HET GERECHTSBESTUUR BUNNIK EN VECHTEN Stukken van algemene aard - Notulen 1 Register van notulen van het gerecht, , 1779, Bevattende tevens: akten van bruikleen, ; voorwaarden tot aanbesteding van het onderhoud van de Kromme Rijn, , en van de Lekdijk-Bovendams, ; voorwaarden voor de verpachting van het logiesgeld, , de binnenlandse lasten, 1671, en de impost op het gemaal en klein zegel, , deel 2 Register van aantekeningen van de municipaliteit betreffende aanstelling van functionarissen en personeel, aanbestedingen, verpachtingen, verrichte schouw, verlening van vergunningen en huwelijksafkondigingen, deel - Correspondentie 3-6 Ingekomen stukken, , pakken N.B. Enkele stukken zijn geadresseerd aan schout en gerecht van Vechten en aan schout en gerecht van Ter Hul

5 Stukken betreffende bijzondere onderwerpen - Bestuursinrichting 7 Stukken betreffende verkiezing en benoeming van schepenen, omslag 8 Akte waarbij agenten van het intermediair administratief bestuur van het voormalig gewest Utrecht het provisioneel gemeentebestuur ontbinden en door een intermediair gemeentebestuur vervangen, stuk - Verkiezingen 9 Notulen van de grondvergaderingen te Bunnik, deel 10 Lijst van handtekeningen van stemgerechtigde burgers, die de verklaring van afkeer van het stadhouderschap, het federalisme, de aristocratie en de regeringloosheid hebben afgelegd, katern 11 Lijst van handtekeningen van stemgerechtigde burgers, die de belofte van trouw aan de constitutie en onderwerping aan de wet hebben afgelegd; met een lijst van hen die tot het doen van deze belofte waren opgeroepen, katern en 1 stuk 12 Stukken betreffende de verkiezing door de grondvergadering van Bunnik en Vechten van Johannes Bringenberg tot ringkiezer, omslag - Eigendommen 13 Akte van verhuur door mr. Gijsbert Voet van Winssen te Utrecht aan het gerecht van een huis met boomgaard onder Slagmaat, 1713, met aantekeningen betreffende 4

6 betaalde huur, stuk - Financiën 14 Akte van schuldbekentenis door het gerecht aan mr. Gerard van Wijck, advokaat bij het Hof van Utrecht, en zijn echtgenote, groot f 300, stuk en 1 charter 15 Rekest van het gerecht van Bunnik en Vechten aan Gedeputeerde Staten van Utrecht om f 1000,-, in 1673 van de erven van Jan Pietersz. Van Zijl de Jonge geleend, te mogen aflossen en een gelijke som te mogen opnemen, met appointement conform, stuk - Belastingen N.B. Zie ook nr Register van voorwaarden voor de aanbesteding van het onderhoud van de Kromme Rijn, , en van de Lekdijk-Bovendams, , , 1800, en van het houden van nachtwacht, 1800, 1801; voor de verpachting van de impost op wijn en bier, , en op het gemaal en klein zegel, deel Rekeningen en uitzettingen van de binnenlandse lasten van Bunnik, Vechten, Ter Hul en Slagmaat, pakken N.B. De jaren 1684, 1698, 1699 en 1806 ontbreken. Zie ook nr Bijlagen bij de rekeningen van de binnenlandse lasten, omslag 5

7 22 Rekening van de afkoop van de brandschatting van 1672, stukken 23 Resolutie van het gerecht en geërfden inzake het aandeel van Bunnik in de quote van het dubbel huisgeld, waarin het dorp samen met Vechten, Slagmaat, Rijnauwen, Amelisweerd, De Koppel, Maarschalkerweerd en Oost- en West- Raven is aangeslagen, 1694; met een uittreksel uit de uitzetting, [1740]. 2 stukken 24 Kohieren van het haardstedengeld en het huisgeld, , en z.j. 1 omslag 25 Uittreksels uit de resolutie van Gedeputeerde Staten van Utrecht betreffende het rekest van Aart Otte om verlaging van de aanslag en haardstedengeld voor zijn huis aan de Langstraat te Bunnik, 1779, stuk 26 Lijsten van nieuw gebouwde huizen, omslag N.B. De opgaven bevatten gegevens vanaf Opgave van het aantal deuren en vensters in de verschillende huizen, [1805]. 1 stuk 28 Leggers van het oudschildgeld, 1716, 1735, 1745, 1776, pak 29 Lijsten waarnaar de biljetten van het oudschildgeld gezegeld moeten worden, omslag N.B. De lijsten over de jaren 1754, 1756, 1760, 1761, 1763 en 1764 betreffen tevens het consumptiegeld. 30 Lijst waarnaar de biljetten van de belasting van 20 stuivers per morgen gezegeld moeten worden, stuk 6

8 31-33 Uitzettingen van het logiesgeld, , de binnenlandse lasten, , en het consumptiegeld, pakken N.B. De uitzettingen over 1669/70, 1672/ /75, 1684/ /96, 1698/99 en 1699/1700 ontbreken Uitzettingen van het dienstbodengeld, omslag Uitzettingen van het familiegeld, pakken N.B. De uitzettingen over 1676, 1684, 1687, , 1700 (1), 1710 (1) en 1714 (1) ontbreken Uitzettingen van de belasting op het gemaal en klein zegel, pakken N.B. De uitzettingen over 1680/ /90, 1691/92, 1697/ /02, 1703/04, 1712/13, 1720/ /28 ontbreken Voorwaarden voor de verpachting van de belasting op het gemaal en klein zegel, 1730, omslag N.B. Zie ook nrs. 1 en Uitzettingen van het consumptiegeld, pakken N.B. Zie ook nr

9 Lijsten waarnaar de biljetten van het consumptiegeld gezegeld moeten worden, omslag N.B. Zie ook nr Uitzettingen van de personele dorpslasten, katernen N.B. De personele dorpslasten vervingen het consumptiegeld waaruit traditioneel ook enkele kosten van de dorpsadministratie werden betaald. 46 Uitzettingen van de belasting op boomgaarden, tabak, hennep en vlas, omslag 47 Uitzettingen van het paardengeld, omslag 48 Uitzettingen van het hoorngeld, omslag 49 Akten van aanstelling door het gerecht c.q. de municipaliteit van commissarissen tot de ontvangst van de 100 e en 50 e penning, omslag 50 Vragenlijsten, door de ingezetenen van Bunnik en Vechten beantwoord met het oog op betaling van de 100 e penning, omslag 51 Kwitanties voor de commissarissen tot de ontvangst van de 100 e en 50 e penning, afgegeven door de ontvanger der generale middelen en de gecommitteerden tot de administratie der financiën van Utrecht, omslag 52 Manualen van de 100 e en 50 e penning, met lijsten van personen die in het opbrengen van deze belastingen nalatig zijn gebleven, 1794, omslag 53 Stukken betreffende de buitengewone 8

10 quotisatie, stukken Opgaven van gezinsgrootte, personeel, veestapel, grondbezit etc., door de gezinshoofden verstrekt met het oog op hun aanslag in verschillende belastingen, 1807, omslagen Openbare orde en veiligheid 56 Lijsten van ingezetenen van Bunnik, Vechten en Ter Hul, omslag 56a Akten van huwelijksproclamatie door de gerechtsbode, omslag 57 Certificaten van burgerschap, af te geven door het gerecht, omslag N.B. De namen van de burgers zijn niet ingevuld. 58 Stukken betreffende het houden van nachtwacht in Bunnik en Vechten, omslag N.B. Zie ook nr Stukken betreffende een geschil tussen het gerecht en ds. Alexander Jacobus Elsnerus over een door laatstgenoemde op de openbare weg gelegde vuilnishoop, omslag - Rechtspraak N.B. De stukken betreffende de voluntaire rechtspraak van het gerecht Bunnik en Vechten bevinden zich in het archief van de Dorpsgerechten, (T0064), Gerecht Bunnik en Vechten, inv.nrs Van de contentieuze rechtspraak zijn geen stukken bewaard. 9

11 - Openbare gezondheid 60 Staat van het door veeziekte aangetaste en gestorven rundvee, stuk - Waterstaat N.B. Zie ook nr. 1 en Proces-verbaal van schout en heemraden van Bunnik en Vechten van opgelegde boeten tijdens de schouw van watergangen en wegen, stuk 62 Provinciale ordonnanties en publikaties betreffende de schouw van de Kromme Rijn, dijken, wegen, watergangen etc., ; gedrukt. 1 omslag 63 Notulen van een vergadering van het gerecht met de geërfden van de Kromme Rijn naar aanleiding van de oprichting van ijzermolens bij de stadsgracht van Wijk bij Duurstede, stuk 64 Uittreksels uit de rekening van de kameraar van de Lekdijk-Bovendams over 1620 betreffende het getal hoeven in Bunnik en Vechten, die in de lasten van de Lekdijk moeten bijdragen, omslag Monsterrollen, lijsten van geërfden onder Bunnik en Vechten, die verplicht zijn in tijden van nood werkzaamheden aan de Lekdijk te verrichten, omslagen Verkeer en vervoer 67 Stukken betreffende het geschil tussen het gerecht van Bunnik en Vechten en dat van 10

12 Zeist over het meebetalen van het laatste in de kosten van het onderhoud van de Bunniker brug, 1692, omslag 67a Stukken betreffende de reparatie in van de Bunniker brug, en z.j.. 1 omslag 68 Stukken betreffende de omslag van de kosten van de vernieuwing van de Bunniker brug over de Kromme Rijn en het herstel der Hervormde pastorie, omslag 69 Stukken betreffende de afbraak van de oude en het leggen van de nieuwe Bunniker brug, 1808, omslag 70 Rekest van het gerecht van Bunnik en Vechten aan de Staten van Utrecht om tolgeld te mogen heffen tot onderhoud van de brug over de Kromme Rijn, zoals het gerecht van Odijk dit doet, (2 e helft 17 e eeuw); concept. Met afschrift van de beschikking van Gedeputeerde Staten op een dergelijk rekest van het gerecht van Odijk, stukken 71 Stukken betreffende de verpachting van de tol bij de Bunniker brug, omslag 72 Afwijzende beschikking van de landdrost van het departement Utrecht op een rekest van het gerecht van Bunnik en Vechten om ingezetenen van Zeist bij het passeren van de Bunniker brug tol te mogen laten betalen of te laten mee contribueren voor het onderhoud van de brug, stuk 72a Rekest van het gerecht van Bunnik en Vechten betreffende het betalen van tol door ingezetenen van Zeist bij het passeren van de Bunniker brug, 1808, met retroacta, omslag 11

13 73 Stukken betreffende aanstellingen van beurtschippers tussen Bunnik en Utrecht, omslag 74 Stukken betreffende de publieke verpachting door de municipaliteit van het schippersveer van Bunnik op Utrecht, stukken 75 Rekest van Jacobus van Maanen, beurtschipper tussen Bunnik en Utrecht, aan schout en gerecht om de door hem verschuldigde recognitie weer op 6 gulden te stellen zoals tot 1796 gebruikelijk was, stuk - Economische zaken 76 Lijsten van te Bunnik en Vechten aanwezige merries en veulens, omslag 76a Staat van gestorven rundvee en de aan de eigenaren uitgekeerde vergoedingen, omslag 77 Inlichtingen over de korenmolen, door het gerecht verstrekt aan de raad van financiën in het departement Utrecht, 1805; minuut. 1 stuk 78 Ordonnantie van de Staten van Utrecht op de jacht, 1750; gedrukt, met aantekeningen 1 katern - Sociale zaken 79 Appointement van het Hof van Utrecht op het rekest van de Rooms-Katholieke armmeesters van Bunnik inzake de overbrenging van Hendrik van Dijk naar een inrichting in Geel in de Zuidelijke Nederlanden, 1783; afschrift. 1 stuk 80 Stukken betreffende de plaatsing van Meerten Pestel in het krankzinnigengesticht te Utrecht op kosten 12

14 van het gerecht van Bunnik en Vechten, stukken 81 Ingekomen akten van indemniteit, pak 82 Register van ingekomen en afgegeven akten van indemniteit, deel 83 Gewaarmerkte uittreksels uit doopregisters, overgelegd ter verkrijging van indemniteit, omslag 84 Rekest van het gerecht aan het Hof van Utrecht om enkele personen, die geen akten van indemniteit hebben ingeleverd, uit het dorp te mogen verwijderen, met appointement conform, stuk 85 Rekest aan het Hof van Utrecht van Evert van Kerkhoff ter verkrijging van een akte van indemniteit, daar hem dit geweigerd wordt door schout en gerecht van Vechten, stuk 86 Machtiging door het Hof van Utrecht van schout en gerecht van Vechten om de oudste dochter van Arie Miltenburg uit het ouderlijk huis te halen en op kosten van de vader uit te besteden bij Hendrik Hierhof, smid te Vechten, stuk - Onderwijs 87 Verklaring van goed gedrag voor Cornelis van Effen, schoolmeester, koster, voorzanger en gerechtsbode te Bunnik, stuk 88 Memorie van hetgeen het Rooms- Katholiek armbestuur schuldig is aan Jacob Tulp van Nie wegens het onderwijzen van kinderen van minvermogende ouders, stuk 13

15 - Kerkelijke zaken 89 Lijst van obligaties ten laste van de provincie Utrecht toebehorend aan de diakonie der Hervormde gemeente, opgemaakt door het gerecht, 1774; minuut. 1 omslag 89a Rekening en verantwoording inzake de de kerk- en pastoriegoederen, afgelegd door Dirk Bisdommer, kerkmeester en voormalig schout, ; afgehoord. 1 katern 90 Rekest van ds. Joannes Roghair en lidmaten van de Hervormde gemeente aan de Staten van Utrecht ter verkrijging van een vergoeding van de schade geleden door de beroving en inwendige verwoesting van de kerk door het leger, met appostille, 1787; afschrift. 1 stuk 91 Lijst van graven in de Hervormde kerk met opgave van hun eigenaars, [1790]. 1 stuk 92 Verzoek van de municipaliteit aan de representanten van Utrecht om in het koor van de kerk een deur te mogen maken, 1796; concept. 1 stuk - Militaire zaken 93 Lijsten van personen, die in geval van nood onder de wapens geroepen kunnen worden, 1784, 1798, omslag N.B. Betreft Bunnik, Vechten en Ter Hul. De lijst van 1798 bovendien Rijnauwen, Ouden Nieuw-Amelisweerd, Grote en Kleine Koppel en Maarschalkerweerd. 94 Conscriptielijsten, stukken 95 Kwitanties van ontvangstdoor de 14

16 commissie van burgerbewapening in Utrecht van de contributiepenningen van Bunnik en Vechten in de kosten van de burgerbewapening, stuk 96 Verklaring van Cornelis Petri te Utrecht, dat hij zich heeft verbonden om ten behoeve van het gemeentebestuur dienst te nemen bij de Koninklijke Hollandse artillerie en de hem hiervoor toekomende gemeentepremie heeft ontvangen, stuk 97 Rekest van het gerecht aan de Staten van Utrecht ter verkrijging van schadevergoeding voor de inwoners van Bunnik en Vechten, die gedupeerd zijn door de inkwartiering van troepen en het leveren van wagens gedurende de omwenteling in 1787, met appostille, stuk 98 Inkwartieringslijsten, 1796 en [z.j.]. 1 omslag 99 Nota van de kosten van de door het gerecht geleverde wagens ten dienste van de foeragering van het Eerste Regiment Franse Jagers te paard, stuk 100 Uitzetting van het aandeel van het gerecht in de kosten in verband met de fortificatiën te Wijk bij Duurstede, stuk 100a Kwitanties voor uitbetaalde vergoedingen voor werkzaamheden ten behoeve van het gerecht, omslag 15