Wij stellen u voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit vast te stellen.

Transcriptie

1 Verzameling raadsstukken nr. 39 Schiedam, 26 maart 2008 Cluster SO Briefnr. 08INT00170 Afdeling RG Portefeuillehouder wethouder Siljee Auteur V. v/d Vlerk Datum b&w-besluit Tel.nr Onderwerp aanpassing nota Architectuur en Welstand 2004 Bestuurssamenvatting en voorgesteld besluit: 1. Aanleiding In de recent verschenen beleidsnota "Doorpakken op de binnenstad" staan de beleidsdoelstellingen en ambities met betrekking tot de binnenstad verwoord, waaronder ook de aanpak van winkelpanden. Met het project "Werk aan de Winkel" wordt aan deze aanpak handen en voeten gegeven. In dit kader is het noodzakelijk om de "Objectcriteria winkelgebied binnenstad" die onderdeel zijn van de nota Architectuur en Welstand 2004 (vastgesteld bij gemeenteraadsbesluit nr. VR 31/2004 d.d. 6 april 2004, in werking getreden d. d. 22 april 2004) aan te scherpen en aan te vullen. 2. Beleid (context) Op 20 november 2007 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten tot het starten van het project "Werk aan de Winkel" in de binnenstad. Het project wil bevorderen dat er geïnvesteerd wordt in winkelpanden in het centrum en vooral aan de Hoogstraat en het Broersveld. Het gaat er om achterstallig onderhoud aan panden te bestrijden en gevels en winkelpuien op te knappen op een wijze die recht doet aan het historische karakter van de binnenstad. Om alle gewenste verbeteringen mogelijk te maken en hiervoor ook geld dat beschikbaar is gesteld ( ,--) doelmatig en rechtmatig te besteden dienen er op verschillende fronten beleidsregels te worden opgesteld, aangepast en geïntegreerd (afzonderlijke collegebesluiten voorzien hierin). 3. Afwegingen Om de beoogde kwaliteit van de subsidieregelingen te waarborgen moet ook de nota Architectuur en Welstand 2004 op het onderdeel objectcriteria winkelgebied worden aangescherpt en aangevuld. 4. Gevolgen Met de aanpassingen en aanvullingen van de objectcriteria wordt er gestreefd naar een hoogwaardige beeldkwaliteit in de winkelstraten passend binnen een van rijkswege beschermd stadsgezicht. Wij stellen u voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Schiedam, de secretaris, de burgemeester, B. Marinussen W.M. Verver-Aartsen Aan de gemeenteraad van Schiedam

2 -2- De raad van de gemeente Schiedam; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders; b e s l u i t: Het hoofdstuk 6.5.3: inleiding en : objectcriteria winkelgebied binnenstad uit de nota Architectuur en Welstand 2004 voor de onderdelen algemene welstandscriteria, gevels en puien, luifels, zonweringen en markiezen, rolluiken, airco's en reclame op en aan gebouwen te wijzigen en als volgt vast te stellen: Objectcriteria voor reclame op en aan gebouwen Inleiding Voor de binnenstad zijn nieuwe reclameregels van kracht geworden een en ander in het kader van het project Werk aan de Winkel, deze zijn geformuleerd onder hoofdstuk Voor het overige Schiedamse grondgebied blijven de navolgende objectcriteria voor reclame op en aan gebouwen van toepassing Objectcriteria winkelgebied Binnenstad Inleiding De binnenstad van de gemeente Schiedam is gebaat bij een integrale benadering van zaken die de uitstraling van de winkelstraten bepalen. Te denken valt aan uitstallingen, graffiti, gevelreclame, rolluiken, dichtgezette etalageramen, dichtgezette stegen, zonweringen en vlaggen, kabels en leidingen. Om te komen tot deze beeldverbetering is een intensieve aanpak ten aanzien van het bovenstaande vereist. Op dit moment zijn bij ondernemers functionele eisen en de "huisstijl' van het bedrijf vaak belangrijker dan een architectonisch goede oplossing, die recht doet aan het historische karakter van de binnenstad. De puien hebben qua vormgeving en materiaalgebruik meestal geen relatie met de bovenliggende gevel. Door de luifels wordt die scheiding vaak versterkt. Wanneer een winkel meerdere panden beslaat is dat op de begane grond in het gevelbeeld niet meer af te leiden. De relatie met de architectuur van bovenliggende gevels is volledig verloren gegaan. Het is wenselijk dat met eigentijdse middelen de kwaliteit van de winkelpui in de winkelstraten weer wordt hersteld. Om die kwaliteit te bereiken, zullen eigenaren/ondernemers, in samenwerking met de gemeente, moeten komen tot een beeldkwaliteitsplan. Hiervoor zijn door de gemeente in overleg met de commissie Welstand en Monumenten criteria opgesteld waaraan puien, reclame, rolluiken etc. bij vervanging of wijziging moeten voldoen. Algemene welstandscriteria: 1. de gebogen rooilijn van de Hoogstraat moet zoveel mogelijk zichtbaar blijven (dominante reclame en luifels ontnemen dit zicht); bevorderd moet worden, dat ook op begane grond niveau in de rooilijn wordt gebouwd. Accenten kunnen worden gelegd bij open ruimtes, kruispunten en pleintjes; 2. de historische kavelmaat c.q. de pandbreedte moet in de vormgeving van de gevels tot uitdrukking komen (parcellering). Het doorbreken hiervan door bijvoorbeeld één etalage over meerdere panden of doorgaande luifels geeft een ongewenste schaalvergroting en verstoort het ritme van met name de relatief smalle winkelpanden, die in meerderheid in de binnenstad voorkomen; 3. de aanwezigheid van een relatie tussen maatvoering en vormgeving van de onderbouwen de bovenbouw (begane grondgevel en verdiepingsgevel) moet worden gehandhaafd en bevorderd; 4. oorspronkelijke gevels, geveldelen en detaillering, mogen niet worden aangetast. Voor beschermde monumenten en panden met kwaliteitsniveau 1 wordt bij onderhoud verwezen naar de specifieke criteria voor deze bebouwing "Uitvoeringsvoorschriften voor onderhouds- en restauratiewerkzaamheden" (zie bijlage d); 5. het gebruik van kleuren moet passend zijn in de omgeving. Kleuren mogen wel worden gebruikt om de architectuur te versterken. Het schilderen van gevels, kozijnen, luifels in felle, opzichtige kleuren geeft een te overheersend en onrustig beeld;

3 -3-6. reclame-uitingen mogen de uiterlijke verschijningsvorm van een pand en de belendingen niet nadelig beïnvloeden, vooral het zicht op de bovenkanten van de panden moet ongestoord blijven; 7. rolluiken voor en in de onderpui moeten een zodanige transparantie hebben, dat de achterliggende etalage of pui overwegend zichtbaar blijft. Specifieke welstandscriteria op onderdelen Gevels en puien De regels voor gevels en puien zijn met name van toepassing op de oude oorspronkelijk kleinschalige individuele panden om het unieke karakter daarvan te versterken. 1. de nog aanwezige historische materialen, waaruit de gevel oorspronkelijk is opgebouwd zoals: houten en stalen puien en kozijnen, zandsteen, pleisterwerk e.d. moeten zoveel mogelijk gehandhaafd en zichtbaar blijven; 2. de in de gevel nog aanwezige gevelgeledingen, versieringen en detailleringen die van historisch belang zijn moeten gehandhaafd en zichtbaar blijven; 3. bakstenen gevels mogen in principe niet worden geschilderd; bij gestucte of al geschilderde gevels terughoudende kleuren toepassen passend in de historische omgeving; 4. bij gevels oorspronkelijke kozijnen, goten en boeilijsten als onderdeel van baksteenarchitectuur in lichte kleuren (bijv. créme wit) uitvoeren; ramen en deuren in donkerder kleuren dan de kozijnen uitvoeren; 5. kleurstellingen in de huisstijl van bedrijven en ketens mag niet doorgezet worden op de gevels c.q. gevelonderdelen; een eventuele huisstijl moet zich nadrukkelijk voegen in de architectuur van de gevel en de totale omgeving; de huisstijl mag niet dominant zijn over de totale gevel of het totale begane grondniveau; 6. plinten en muurankers in donkere kleur uitvoeren (plinten: grijs, antraciet of zwart, muurankers: zwart); 7. gevelpuien moeten evenals het individuele pand uniek van vormgeving zijn tenzij panden eenvormig en in serie zijn gebouwd; 8. indien sprake is van winkels die over meerdere panden zijn uitgebreid/doorgebroken met handhaving van de parcellering zal de onderpui ontworpen moeten worden op basis van het zoeken naar verschillen in karakteristieken maar ook van bijvoorbeeld verschillen in materialen en kleurstellingen, waardoor de uniciteit en individualiteit gewaarborgd is, met handhaving van de parcellering; 9. het puiontwerp moet aansluiten op de oorspronkelijke kenmerkende hoogte van de begane grond; 10. de pui moet qua verhoudingen zijn af gestemd op de gehele gevel. Hierbij moet er een samenhang zijn tussen de geleding van de pui en de gevel erboven; 11. een pand moet contact met de aarde hebben, aan weerszijden zijn penanten vereist met een maat die past in de verhouding van het pand; 12. integrale aanpak: installaties aan de gevels kunnen vaak simpel worden geïntegreerd in de ontwerpen mits afstemming en overleg plaatsvindt. (bv. rekening houden met eventuele reclame en rolluiken). Luifels Om luifels niet te dominant te laten overkomen is er gekozen voor een ontmoedigingsbeleid. Hierbij zijn in de smallere winkelstraten geen nieuwe luifels meer toegestaan; in de bredere straten worden de afmetingen beperkt en afhankelijk gesteld van de mogelijkheid tot het aansturen op uniformiteit (bijvoorbeeld bij nog aanwezige authentieke doorgaande luifels). Luifels zijn in het winkelgebied binnenstad uitsluitend toegestaan op de Broersvest, de Rotterdamsedijk, de Gerrit Verboonstraat en de Oranjestraat. 1. luifels mogen zich niet hoger bevinden dan de bovenkant van de eerste verdiepingvloer en niet lager dan 2,20 m + trottoir; 2. luifels mogen geen grotere dikte bezitten dan 0,25 m; 3. de diepte van luifels mag niet meer bedragen dan 1,50 m gemeten vanuit de gevel.

4 -4- Zonwering en markiezen In de smalle winkelstraten is zonwering vaker bedoeld om aandacht te trekken dan om zon te weren. De uitval van zonwering of markiezen kan dan ook beperkt blijven. 1. zonwering, al dan niet in de vorm van markiezen, mag zich met inbegrip van de ophangconstructie niet hoger bevinden dan de bovenkant van de eerste verdiepingvloer; 2. de uitval mag horizontaal gemeten niet meer bedragen dan 1,00 m en moet opgehaald kunnen worden (functioneel); 3. zonwering mag niet worden toegepast in combinatie met een luifel. Rolluiken Rolluiken bieden winkeliers een zekere garantie tegen inbraak. Verzekeringsmaatschappijen stellen deze beveiliging vaak als eis. Zij leveren echter in gesloten toestand een desolaat straatbeeld op, die bij passanten een onveilig gevoel oproept. Reden waarom gekozen is voor een zekere mate van transparantie c.q. een verplichte doorkijk. Er zijn echter ook mooiere alternatieven voor rolluiken, zoals rolhekken, geweldbestendig glas en elektrische beveiligingssystemen. 1. rolluiken moeten voor ten minste 70% open c.q. volledig doorzichtig zijn. Bij de berekening van de 70% doorzichtigheid behoeft de borstwering tot een hoogte van 0,50 m niet te worden meegerekend; 2. de eis mag tot 50% doorzichtigheid worden verlaagd als de rolluiken aan de binnenzijde van de pui worden aangebracht; 3. gesloten rolluiken mogen achter de etalageruimte indien er sprake is van een inbraakgevoelige onderneming met een uitstalling van goederen direct achter de winkelruit; 4. ter plaatse van een ten minste 1,00 m teruggelegde entree mag een open hekwerk worden toegepast, mits niet breder dan 1/3 van de puibreedte met een maximumbreedte van 2,00 m; 5. kies bij beveiligingsconstructies indien mogelijk voor "slimme" constructies aan de binnenzijde of kies schuif-/harmonicahekken die naast een defensieve werking een vriendelijker uitstraling kennen en minder graffiti gevoelig zijn; 6. de ophangconstructie voor rolluiken moet worden geïntegreerd in een pui of plafondconstructie; 7. de kleurstelling moet terughoudend zijn; 8. bij nieuwe winkelpuien heeft het plaatsen van een rolluik aan de binnenzijde de voorkeur. Bij inbraak(over)gevoelige winkels (bijv. juweliers, tabakszaken c.a.) kan in overleg naar een verantwoorde oplossing worden gezocht. Airco's Er is een toename waarneembaar in de plaatsing van airco's aan de buitenzijde van panden bevestigd aan de gevel of geplaatst op de luifel. Deze installaties verstoren het gevelbeeld in ernstige mate. 1. airco's aan de voorzijde van panden zijn niet toegestaan; 2. een airco aan de buitenzijde is mogelijk aan de achtergevel van een pand als deze niet waarneembaar is vanuit het openbaar gebied. Reclame op en aan gebouwen De reclameregels zijn van toepassing op het beoordelen van aanvragen om een vergunning als bedoeld in artikel lid 1 van de Algemene Plaatselijke Verordening alsmede op vergunningaanvragen op grond van artikel 40 van de Woningwet (bouwvergunning), artikel 11 van de Monumentenwet 1988 en artikel 6 van de Monumentenverordening Begripsbepalingen In de tekst van deze welstandsregels wordt verstaan onder: reclame: handelsreclame met behulp van een opschrift, aankondiging of afbeelding in welke vorm dan ook, die vanaf de weg of vanaf een andere voor het publiek toegankelijke plaats zichtbaar is;

5 -5- losse letterreclame: reclame bestaande uit een open belettering; lichtreclame: een lichtbak, een neoninstallatie of een andere reclame die zelf licht uitstraalt; platte reclame: reclame opgenomen in een frame met beplating evenwijdig aan de gevel; uitsteekreclame: reclamebak of -constructie, loodrecht op de gevel; de historische kavelmaat: de oorspronkelijke breedte van de winkelpanden gemeten van hart bouwmuur tot hart bouwmuur; beschermde stads- en dorpsgezichten: als zodanig op grond van artikel 35 van de Monumentenwet 1988 aangewezen gebieden; de commissie Welstand en Monumenten: het op grond van artikel 12 van de Woningwet aangewezen adviesorgaan van de gemeente. Algemene richtlijnen 1. reclame-uitingen moeten voor wat betreft vormgeving, materiaaltoepassing, kleurstelling, lichtintensiteit en sfeer rekening houden met de uiterlijke verschijningsvorm van een pand en mogen de belendingen niet nadelig beïnvloeden; 2. reclames, waaronder tevens begrepen reclamedragers moeten zijn vervaardigd van materiaal, dat duurzaam en weerbestendig is; 3. reclame op een beschermd monument moet ondergeschikt zijn aan de architectuur van het monument en mag de monumentale waarde van het pand en van de naastgelegen monumenten en/of voor het beschermd stadsgezicht kenmerkende gevelwanden niet aantasten; 4. er moet een functionele relatie zijn tussen de reclameboodschap en het onroerend goed waarop of waaraan de reclame is aangebracht; dit betekent, dat reclame slechts kan worden toegestaan op of aan panden waarin economische activiteiten plaatsvinden; de reclameboodschap moet tevens gerelateerd zijn aan naam, product of dienst van het aldaar gevestigde bedrijf; 5. reclame dient te worden aangebracht in daartoe (vaak door de oorspronkelijke ontwerper) aangegeven reclamevelden en/of koofborden in de gevel voor zover deze aanwezig of afleesbaar zijn; 6. terug te brengen historische gevelreclames moeten op basis van historisch onderzoek worden onderbouwd en dienen altijd aan de commissie Welstand en Monumenten te worden voorgelegd; 7. reclame op de zonwering wordt beschouwd als een reclame-uiting, die aan de reclamecriteria moet voldoen. Specifieke richtlijnen 1. lichtreclame is binnen het beschermd stadsgezicht van Schiedam niet toegelaten, tenzij de verlichting van een sobere en ingetogen kwaliteit is; 2. per pand mogen ten hoogste één platte reclame of losse letterreclame en één uitsteekreclame worden aangebracht; 3. platte reclame dient bij voorkeur te bestaan uit losse of schrijfletters, direct op of boven de etalagepui; 4. een platte reclame mag niet langer zijn dan de helft van de pandbreedte met een maximum van 2,5 m, mag niet hoger zijn dan 0,30 m, niet dieper zijn dan 0,10 m en moet een afstand van de perceelscheidingen van ten minste 0,50 m in acht nemen; 5. een platte reclame of losse letterreclame mag inclusief bevestiging niet meer dan 0,20 m uit de gevel steken; 6. uitsteekreclame mag niet groter zijn dan 0,50 m x 0,50 m en niet verder uit de gevel steken dan 0,70 m; 7. de bovenkant van een uitsteekreclame mag niet boven de onderkant van de onderdorpel van de kozijnen op de eerste verdieping uitkomen; 8. elektrische leidingen dienen in de reclame-uiting te worden geïntegreerd, tenzij dit om aantoonbare redenen niet mogelijk is; 9. een kabelgoot mag een afmeting van maximaal 5 bij 3 cm hebben; 10. kabelgoten en andere hulpconstructies dienen dezelfde kleur te hebben als het gevelvlak of de pui, waartegen de reclame wordt aangebracht; 11. reclame in de vorm van vlaggen, banieren of andere vormen van dundoeken, is niet toegelaten, met uitzondering van culturele evenementen en tentoonstellingen, ten behoeve van het evenement zelf; 12. op, tegen of nabij bestaande luifels mag geen reclame worden aangebracht; 13. op luifels, die onderdeel uitmaken van panden, die zijn gelegen aan de Broersvest, de Rotterdamsedijk, de Gerrit Verboonstraat, de Oranjestraat zijn naast het hierboven gestelde de navolgende eisen van toepassing:

6 -6- Bij een luifelhoogte van minder dan 0,30 m moet reclame zich boven de luifel en tegen de gevel geplaatst worden en bij doorgaande luifels in één lijn met de belendende reclame zijn geplaatst, waarbij een vaste hoogte van 0,40 m geldt. Bij een luifelhoogte van 0,30 m of meer moet reclame zijn geïntegreerd in de luifelconstructie; 14. reclameborden te koop/te huur mogen een oppervlak hebben van maximaal 0,50 m 2 en mogen uitsluitend in de vorm van een "v-bord" dan wel een plat bord worden aangebracht. De bevestiging van deze borden mag geen schade aan de gevel of kozijnen brengen; 15. op de volant van een zonwering mag de naam van de betreffende inrichting worden aangebracht, dit telt niet mee als reclame-uiting. Uitsluiting Voor reclames aan de Broersvest, de Rotterdamsedijk, de Gerrit Verboonstraat en de Oranjestraat zijn de bovenstaande criteria van reclame op en aan gebouwen niet van toepassing. Gezien de verschillen in maat en schaal van de bebouwing in deze straten zal er bij reclametoepassingen door de commissie op pand niveau bekeken worden wat de mogelijkheden zijn. Verbod op reclame De volgende reclames zijn niet toegestaan: 1. reclame op daken, boven goten of op gootlijsten; 2. reclame waarvan de verlichting of aan lichting met tussenpozen wordt onderbroken of waarbij gebruik wordt gemaakt van reflecterend materiaal of bewegende reclame; 3. reclame op woonhuizen en woongebouwen. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Schiedam in zijn openbare vergadering van de griffier, de voorzitter, J. Gordijn W.M. Verver-Aartsen