Deel II Organisatie PBW. Titel III Opstellen van documenten. Hoofdstuk II Op het niveau van de werkgever

Transcriptie

1 ARAD 06 Deel II Organisatie PBW Titel III Opstellen van documenten Hoofdstuk II Op het niveau van de werkgever 1. WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN 159 Onder de documentatie PBW vermeld onder de randnummers 142 en 143 van het ARAD 06 komen bepaalde documenten voor die volgens precieze regels dienen te worden opgesteld door de werkgever. Het betreft : a) een evaluatie van de risico s voor de veiligheid en de gezondheid (art. 10 van de CODEX I-III); b) alle wettelijk verplichte documenten betreffende het intern en het extern milieu zoals opgelegd door de wetgeving, inzonderheid de milieuvergunning, het afvalstoffenregister, (art.14 van de CODEX II- IV); c) de inventaris van de toestellen en machines die krachtens de reglementaire bepalingen door de erkende organismen moeten worden gecontroleerd (art. 14 van de CODEX II-IV); d) de lijst en de lokalisatie van de in de onderneming gebruikte gevaarlijke stoffen en preparaten (art.14 van de CODEX II-IV); e) de lijst en gegevens van de in de onderneming aanwezige emissiepunten met betrekking tot lucht- en waterverontreiniging (art. 14 van de CODEX II-IV); f) de lijst van de risicoposten en veiligheidsposten (art. 6 van de CODEX I- IV); g) de lijst van de werknemers die onderworpen zijn aan medisch toezicht (art. 6 van de CODEX I-IV); h) de inventarissen die voor sommige gevaarlijke producten voorzien zijn en die opgelegd zijn door de federale en regionale wetgeving, zoals voor asbest en PCB-PCT; i) het identificatiedocument (art. 8 van de CODEX II-I); j) het intern noodplan (art. 22 van de CODEX I-III);

2 Blz. 2 k) het jaarlijks actieplan ter bevordering van de veiligheid en de hygiëne in de onderneming (art. 11 van de CODEX I-III); l) het globaal preventieplan voor een termijn van vijf jaar, waarin de te ontwikkelen en toe te passen preventieactiviteiten worden geprogrammeerd (art. 10 van de CODEX I-III). 2. OPSTELLEN VAN DE DOCUMENTEN De werkgever verzekert het opstellen en bijhouden van de documenten bedoeld in punt 1 volgens de hierna bepaalde modaliteiten Evaluatie van de risico s De werkgever moet een document opstellen waarin de risico s voor het welzijn op het werk worden geëvalueerd. Bij de NMBS wordt deze evaluatie van de risico s gerealiseerd conform de beschikkingen van randnummers 189 en 190 van het ARAD Documenten inzake het milieu 161 De milieuvoorschriften verschillen volgens de gewesten en zijn beschikbaar bij de milieucoördinators van de districten en de centrale werkplaatsen; de volgens die voorschriften opgestelde akten (milieuvergunningen, afvalstoffenregister, ) worden bij voorkeur bijgehouden in de exploitatiezetel van de inrichtingen Inventaris van de apparaten en de machines die moeten worden gecontroleerd 162 Op deze inventaris moeten de arbeidsmiddelen, apparaten, machines en installaties en persoonlijke beschermingsmiddelen voorkomen die krachtens de reglementaire bepalingen moeten worden gecontroleerd WIE MAG DE CONTROLES UITVOEREN? a. Controles die door de nationale wetgeving zijn opgelegd, worden uitgevoerd door bevoegde personen of door Externe Diensten voor Technische Controles (EDTC) voorheen genaamd "erkende keuringsorganismen.

3 Blz. 3 Een Externe Dienst voor Technische Controles kan, volgens de bepalingen van het ARAB of het AREI, erkend zijn voor : - heftoestellen; - beveiligingsmiddelen tegen vallen; - stralingen; - elektrische installaties; - toestellen onder druk; - houders voor samengeperste, vloeibaar gemaakte of opgeloste gassen; - centrifuges. Bureau H-PA 332 (ex FM073) is erkend voor de wettelijke controles op : - heftoestellen; - beveiligingsmiddelen tegen vallen; - laagspanningsinstallaties; - hoogspanningsinstallaties; - nazicht van stookoliereservoirs en opslagplaatsen voor brandstoffen. Een bevoegd persoon is een werknemer die met naam wordt aangeduid door de onmiddellijke chef om de controle van bepaalde toestellen of installaties uit te voeren. Die werknemer heeft gezien een bijkomende opleiding genoten bij de NMBS of bij een externe firma. Hij beschikt dus over voldoende kennis om de hem toevertrouwde taak correct en nauwkeurig uit te voeren. b. Voor de controles die in Vlaanderen zijn opgelegd door VLAREM, gaat het om deskundigen, milieudeskundigen, erkende technici of erkende deskundigen. Onder deskundige verstaat men een erkende milieudeskundige of een bevoegde deskundige. Een milieudeskundige kan erkend zijn door de Vlaamse Minister voor het onderzoeken van bepaalde inrichtingen of gedeelten van inrichtingen enerzijds, en voor het uitvoeren van monsternemingen, metingen en analyses anderzijds, en dit in een of meer disciplines of onderdelen van die disciplines. Sommige personen kunnen van rechtswege worden erkend als milieudeskundige en dit tot hun erkenning wordt ingetrokken of vervalt. Een erkende technicus is een milieudeskundige, erkend in de discipline verwarmingsinstallaties die gevoed zijn met vloeibare brandstof, in het bezit van een geldig en erkend attest inzake de controle en het onderhoud van stookolietanks. Een ultrasoon technicus is een milieudeskundige, erkend in de discipline controle van stookolietanks d.m.v. ultrasoononderzoek binnen de Waalse gemeenschap.

4 Blz. 4 Een bevoegd deskundige is een aan een inrichting verbonden deskundige waarvan de bevoegdheid voor de bouw, beveiliging, onderhoud en controle van houders, leidingen en toebehoren overeenkomstig bijlage van VLAREM II door de afdeling Milieuvergunningen is aanvaard. c. Voor de controles die in Wallonië en in het Brussels hoofdstedelijk gewest zijn opgelegd aangaande de opslag van zeer licht ontvlambare, licht ontvlambare, ontvlambare en brandbare vloeistoffen (CODEX III- IV-9), gaat het om een deskundige, d.i. een natuurlijke persoon die al dan niet behoort tot de onderneming, of een rechtspersoon die beschikt over de onontbeerlijke kennis en de noodzakelijke ervaring met betrekking tot de bouw, de veiligheid, het onderhoud en de controle van de reservoirs, tanks, leidingen en toebehoren WELKE TOESTELLEN MOETEN WORDEN GECONTROLEERD? Die apparaten worden hierna vermeld met de belangrijkste gegevens aangaande de opgelegde controles. Voor meer details dient u de betrokken reglementering te raadplegen die beschikbaar is bij de preventieadviseurs. Voor elk van die toestellen of installaties moeten de controlebewijzen (afgeleverde certificaten enz.) beschikbaar zijn bij de sectie PBW waarvan de dienst die deze toestellen of installaties beheert deel uitmaakt. Wanneer deze toestellen of installaties door twee of meer eenheden PBW worden gebruikt, moeten die controlebewijzen toegankelijk zijn voor alle betrokken preventieadviseurs. Voor de brandbestrijdingsmiddelen (detectie-, alarm- en bestrijdingsmateriaal) en voor de gas- en verwarmingsinstallaties worden de controledata en de tijdens de controles gedane vaststellingen ingeschreven in een boekje dat ter plaatse wordt bewaard en ter beschikking ligt van de burgemeester of de bevoegde ambtenaar. 1. heftoestellen : goederenlift, industriële lift of personenbouwlift, alle heftoestellen voor personen of lasten behalve de liften voor het transport van personen : - betrokken reglementering : ARAB (art. 280 en 281) - controle : - vóór indienststelling - na omvorming of belangrijke herstelling - om de 3 maanden - door externe dienst voor technische controles (EDTC), nl. H-PA 332

5 Blz liften bestemd voor het transport van personen of personen en goederen : - betrokken reglementering : - voor het op de markt brengen van nieuwe liften na 01/07/1999: K.B. van 10/08/ voor de herindienststelling van liften indienstgesteld vóór 01/07/1999: artikel 280 van het ARAB - voor de preventieve inspectie (nieuwe benaming voor de periodieke keuring: K.B. van 09/03/2003). - controle vóór indienststelling : - door aangemeld controleorganisme of door de firma die de lift afgeleverd of gemonteerd heeft al naargelang het geval - controle na omvorming of belangrijke herstellingen en preventieve keuring : - elke 3 maand indien onderhoudsfirma niet ISO 9000 gecertificeerd is, zoniet elke 6 maanden wanneer onderhoudsfirma wel ISO 9000 gecertificeerd is. Binnen de NMBS worden de liften overeenkomstig het ARFM elke 3 maanden gekeurd. - door externe dienst voor technische controles, nl. H- PA hijsaccessoires : kabels, kettingen, haken, katrollen enz. - betrokken reglementering : ARAB (art. 280 en 281) - controle : - voor de indienstname - om de 3 maanden - minder frequent (max. 12 maanden) bij onregelmatig gebruik - door externe dienst voor technische controles, nl. H-PA hefbruggen - betrokken reglementering : ARAB (art. 283bis) - controle : - vóór indienststelling - om de 12 maanden volgens het ARAB, maar binnen de NMBS om de 3 maanden volgens het ARFM door externe dienst voor technische controles, nl. H-PA 332

6 Blz behandelingstoestellen van het type heftruck - reglementaire basis : ARFM Europese normen - controle : - voor de indienststelling - om de 12 maanden - door externe dienst voor technische controles, nl. H-PA roltrappen / rolpaden - reglementaire basis : ARFM Europese norm EN controle : - voor de indienststelling - na herstelling of belangrijke omvormingen - om de 3 maanden - door externe dienst voor technische controles, nl. H-PA stellingen - betrokken reglementering : CODEX - titel VI - hoofdstuk II afd. V - titel VI - hoofdstuk II afd. II - controle : - vóór (weder)indienststelling - na langdurige onderbreking van de werken - telkens hun stabiliteit of weerstand in het gedrang kan zijn gebracht - minstens een keer per week - door een bevoegd persoon. Door een externe dienst voor technische controles, nl. H-PA 332 die eveneens de keuring mag uitvoeren 8. ladders - betrokken reglementering : CODEX - titel VI - hoofdstuk II afd. V - titel VI - hoofdstuk II afd. II - controle : - regelmatig, naar gelang van het gebruik - minstens om de 6 maanden - elke keer men twijfels heeft omtrent de goede staat ervan - door een bevoegd persoon. Door een externe dienst voor technische controle, nl. H-PA 332 die eveneens de keuring mag uitvoeren.

7 Blz veiligheidsgordels en -harnassen en andere hulpstukken van het bevestigingssysteem die niet bestendig vastgemaakt zijn - betrokken reglementering : CODEX titel VII - hoofdstuk II - controle : - vóór indienststelling: voor de elementen waarvoor geen EG-label is voorzien - om de 12 maanden - na iedere val - door externe dienst voor technische controles, nl. H-PA 332 NB: indien wel blijvend bevestigd: na iedere val. Binnen de NMBS-groep wordt dit materiaal overeenkomstig het ARFM toch elke 12 maanden gekeurd. 10. autonome ademhalingstoestellen - betrokken reglementering : ARAB art. 357, 358 KB BS controle : - vóór indienststelling - jaarlijks - door gespecialiseerde firma 11. installaties met ioniserende straling - betrokken reglementering: KB van houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het milieu tegen het gevaar van ioniserende straling (BS ) - controle : - vóór indienststelling - om de 12 maanden - door externe dienst voor technische controles. 12. verwarmings- en gasinstallaties - betrokken reglementering : ARAB (art ) - controle : - om de 12 maanden - door een bevoegd persoon In het Vlaams gewest worden voor sommige installatieonderdelen bijkomende maatregelen opgelegd door VLAREM II, hoofdstuk brandbestrijdingsmiddelen - betrokken reglementering : ARAB (art ) - controle : - om de 12 maanden (inclusief brandblussers) - door een bevoegd persoon

8 Blz verplaatsbare recipiënten voor gas (gasflessen) - betrokken reglementering : ARAB (art. 357, 358) - controle : - vóór indienststelling - om de 5 jaar voor acetyleen, kooldioxide, samengeperste lucht - om de 10 jaar voor zuurstof, butaan, propaan, kooldioxide bij gebruik voor brandblusapparaat - om de 6 jaar voor LPG - bij vulling na meer dan 5 jaar - jaarlijks (beperkte controle) - door externe dienst voor technische controles. 15. opslagreservoirs voor ontvlambare en brandbare vloeistoffen De controles in dit domein werden vastgelegd in verscheidene wetgevingen: - in de nationale wetgeving: CODEX III-IV-9 en daarenboven : - in sommige gewestelijke wetgevingen : - in Vlaanderen : VLAREM II afdeling 5.17; - in Brussel : besluit van (BS ); - in Wallonië : besluit van het Waalse gewest van , en Zij betreffen de bouw en de plaatsing van opslagreservoirs en zijn grotendeels afhankelijk van het type van product dat opgeslagen wordt, van de capaciteit van de reservoirs en van hun plaats. Bij de NMBS worden de richtlijnen inzake de toepassing van deze wetgeving gegeven door de afdeling Milieu van H-VM. De controles moeten uitgevoerd worden door erkende deskundigen. H-PA 332 beschikt over de noodzakelijke erkenningen in de 3 gewesten.

9 Blz opslagreservoirs voor samengeperste lucht - betrokken wetgeving : - voor het gehele land : - KB van gewijzigd door het KB van en omzendbrief 24bis/ST56 gas/ voor Vlaanderen : - VLAREM II, art controle : door externe dienst voor technische controles. 17. stoominstallaties Stoomketels (druk > 0,5 bar, capaciteit > 25 l) - reglementering: KB art. 7.1, 10.2, 10.3 Voor het bepalen van de termijn tussen de onderzoeken, zijn de stoomketels in vier groepen onderverdeeld : 1. de eerste groep omvat de stoomketels met een uurvermogen van 100 ton of meer en waarvoor het toevoerwater en het water van de ketel moeten worden behandeld en gecontroleerd; 2. de tweede groep omvat de stoomketels met waterpijpen waarvan het verwarmingsoppervlak groter of gelijk is aan 500 m² en de stoomketels met waterpijpen die zijn gebouwd na 1945; het toevoerwater en het water van de ketel van die twee categorieën moeten worden behandeld en gecontroleerd; 3. de derde groep omvat de stoomketels die integraal deel uitmaken van een productie-eenheid voor chemische of olieproducten en die zijn ontworpen om meer dan een jaar ononderbroken te werken en waarvoor het toevoerwater en het water van de ketel moeten worden behandeld en gecontroleerd; 4. de voerde groep omvat de stoomketels die niet kunnen worden ingedeeld in een andere groep. - controle : - proefontsteking - binnen : - jaarlijks voor groep 4 - om de 18 maanden voor groep 2 - om de 2 jaar voor groepen 1 en 3 - buiten : jaarlijks - door externe dienst voor technische controles

10 Blz. 10 Lagedrukstoomketels (druk 0,5 bar, capaciteit > 100 l) - reglementering : KB betreffende de stoomtoestellen (KB ) art. 26, controle : - proefontsteking - buiten : jaarlijks - door externe dienst voor technische controles Stoomvaten (capaciteit > 300 l, druk > 0,5 bar) - reglementering : KB art. 15.1, 20.1, MB houdende uitvoering van het KB van betreffende de stoomtoestellen (BS ) - controle : - binnen : om de 3 jaar (4 jaar*) - buiten : jaarlijks (om de 3 jaar*) * mits akkoord van de externe dienst voor technische controles - door externe dienst voor technische controles Warmtewisselaars > 25 l - reglementering : KB art controle : - binnen : - om de 3 jaar - om de 4 jaar (installaties met ketels van groep 1 of 3) - buiten : jaarlijks - door externe dienst voor technische controles 18. de elektrische installaties a) hoog- of gemiddelde spanningsinstallaties (in gebruik vóór ) - betrokken reglementering : ARAB (art ) - controle : - om de 12 maanden - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA toezichtsbezoek, eenmaal per maand door een bevoegd persoon

11 Blz. 11 b) hoog- of gemiddelde spanningsinstallaties (in gebruik na ) - betrokken reglementering : AREI (art ) - controle : - vóór indienststelling - om de 12 maanden - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA routinebezoek van de hoogspanningsinstallaties, minstens eenmaal om de drie maanden door een bevoegd persoon c) laagspanningsinstallaties (in gebruik vóór ) - betrokken reglementering: ARAB (art ) - controle : - geen opgelegde periodiciteit - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA 332 d) laagspanningsinstallaties (in gebruik na ) - betrokken reglementering : AREI (art ) - controle : - vóór indienststelling - om de 5 jaar - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA 332 e) uitbreiding of belangrijke aanpassing van elke hoogspannings- of laagspanningsinstallatie in dienst vóór of na 01/01/83 - betrokken wetgeving : AREI - controle : Laagspanningsinstallaties : - conformiteitsonderzoek voor indienststelling (art 270) - periodiek controlebezoek om de vijf jaar (art 271) - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA 332 Hoogspanningsinstallaties : - conformiteitsonderzoek voor indienststelling (art 272) - jaarlijks controlebezoek (art 272) - door erkend keuringsorganisme, nl H-PA routinebezoek van de hoogspanningsinstallaties, minstens eenmaal om de drie maanden door een bevoegd persoon (art 267)

12 Blz pneumatische slijpmachines - betrokken reglementering : CODE VI-I - wekelijkse controle van de rotatiesnelheid - door een bevoegd persoon 20. centrifuges - betrokken reglementering : ARAB 323, CODE VI-I - controle : - om de 12 maanden (bij werking van minder dan 12 uur/dag) - om de 6 maanden (bij werking van minstens 12 uur/dag) - door externe dienst voor technische controles 2.4. Lijst van de gevaarlijke stoffen en preparaten 163 Deze lijst moet een nauwkeurige opsomming en lokalisatie geven van de gevaarlijke stoffen en preparaten die in de eenheid PBW worden gebruikt Lijst en gegevens met betrekking tot emissiepunten 164 Dit document moet de lijst en de gegevens bevatten van de in de eenheid PBW aanwezige emissiepunten met betrekking tot lucht- en waterverontreiniging, op basis van de gegevens die door de milieuadviseurs van de eenheden PBW worden verstrekt Lijst van de risicoposten en veiligheidsposten 165 Overeenkomstig artikel 6 van de CODEX I-IV, moet de werkgever deze inventaris bijhouden en er de inlichtingen op vermelden die nodig zijn om zijn werknemers preventief te beschermen tegen beroepsziekten. Het bijhouden van deze lijst kan in 2 fases opgevat worden: 1e fase (per eenheid PBW) : 1. een lijst opstellen van alle activiteiten van de eenheid PBW en van de producten die er gebruikt worden en die, naar zijn oordeel, een risico inhouden voor de werknemers. Dit risico kan door een of meer factoren veroorzaakt worden (scheikundig, fysisch,...);

13 Blz een lijst opstellen van de voertuigen en machines die door de werknemers bestuurd of gebruikt worden en waarmee ze hun eigen veiligheid of die van hun collega s zouden kunnen in gevaar brengen (bijvoorbeeld: rolbruggen, auto s, tractiematerieel enz.); 3. een lijst opstellen van de plaatsen waar levensmiddelen kunnen bezoedeld of besmet raken door menselijk contact (bijvoorbeeld: kantines, keukens enz.). 2e fase (per werkpost) : 1. deze activiteiten en risico s verzamelen per werkpost of werkplek. Gezien de grote verscheidenheid aan activiteiten bij de NMBS en de grote veranderlijkheid in tijd, duur en aard van de taken op een post, kan men naast werkpost ook spreken van werkplek. Dit begrip omvat verschillende werkposten (bijvoorbeeld: werkplek van de bedienden van het bankwerk). Met elke werkpost of werkplek kunnen een of meerdere risico s overeenstemmen. 2. vertrekkende van de lijst van technisch materieel (voertuigen, machines,...) een lijst van veiligheidsposten opstellen. 3. een lijst opstellen van de werkposten waar levensmiddelen kunnen bezoedeld of besmet raken. De compilatie van de 3 lijsten die in deze 2e fase opgesteld werden en die zowel de individuele werkposten (bijvoorbeeld: treinbesturing) als de werkplekken omvatten en die de verschillende activiteiten met hun verschillende risico s vermelden (bijvoorbeeld: schilder- of bankwerkersplek), moet worden beschouwd als de lijst van de risicoposten in de geest van artikel 6 van de CODEX I-IV. Deze lijsten moeten voorgelegd worden aan de arbeidsgeneesheren van de eenheid PBW die hierover schriftelijk advies uitbrengen. Vervolgens worden ze voor advies voorgelegd aan het comité PBW. Dit dient jaarlijks te gebeuren. Opmerking : deze lijsten moeten niet worden opgesteld op basis van de graad of de kwalificatie van de werknemers, maar wel degelijk op basis van de verschillende basistaken die de werknemers binnen de NMBS moeten uitvoeren.

14 Blz Lijst van de werknemers die onderworpen zijn aan medisch toezicht 166 Op de werkposten of werkplekken (waar een of meerdere risico s van verschillende aard bestaan) die opgenomen zijn in de inventaris van de risicoposten en/of veiligheidsposten, kunnen een of meerdere personen werken. Op de individuele documenten P43, fiche voor medisch toezicht, moeten alleen die risico s vermeld worden waaraan de werknemer is blootgesteld op een welbepaalde werkpost of werkplek. Gezien de verscheidenheid van de basistaken worden werknemers die op eenzelfde werkplek aan het werk zijn, niet noodzakelijk blootgesteld aan dezelfde risico s. De werknemers die een veiligheidspost bekleden worden eveneens vermeld op een fiche P43 en zullen onderworpen worden aan periodieke controles van de arbeidsgeneeskunde Inventaris van bepaalde gevaarlijke producten 167 Deze inventarissen moeten worden bijgehouden volgens de geldende berichten en voorschriften Globaal preventieplan en jaarlijks actieplan 168 De werkgever moet een globaal preventieplan opstellen voor een termijn van vijf jaar, waarin de te ontwikkelen en toe te passen preventieactiviteiten worden geprogrammeerd, rekening houdend met de grootte van de onderneming en de aard van de aan de bedrijfsactiviteiten verbonden risico s. Het jaarlijks actieplan moet de na te streven doelstellingen bepalen alsook de maatregelen en middelen om ze te verwezenlijken. Het steunt onder meer op het opzoekingswerk en de onderzoeken uitgevoerd door het comité PBW, de sectie PBW en de arbeidsgeneesheer. Bij de NMBS zijn de modaliteiten voor de uitvoering van het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan opgenomen in de randnummers 191 en 192 van het ARAD 06.

15 Blz Identificatiedocument 169 De werkgever moet een identificatiedocument opstellen dat hij ter beschikking moet houden van de arbeidsinspectie, als afzonderlijk document of als bijlage bij het jaarverslag van de sectie PBW. Dit identificatiedocument, dat door iedere PBW-sectie opgesteld wordt, bevat 1 de identificatie van de werkgever; 2 de opdrachten die door de interne dienst worden verricht, eventueel middels een verwijzing naar de desbetreffende bepalingen van de CODEX; 3 de samenstelling van de interne dienst, het aantal preventieadviseurs, hun kwalificaties en de duur van hun prestaties; 4 de vaardigheden die in de interne dienst vertegenwoordigd zijn zodat de opdrachten volledig en doeltreffend vervuld kunnen worden; 5 de administratieve, technische en financiële middelen waarover de interne dienst beschikt; 6 de adviezen van het Comité; dit kunnen uittreksels zijn uit de notulen van vergaderingen tijdens dewelke het Comité zijn advies heeft gegeven over de punten 3 tot 5 hiervoor; 7 voor een opdracht inzake gezondheidstoezicht, een kopie van de erkenning verleend door de bevoegde Gemeenschap Intern noodplan 170 De werkgever moet een intern noodplan opstellen met de te treffen maatregelen voor de bescherming van de werknemers wanneer dat op basis van de vaststellingen tijdens de risico-analyse noodzakelijk blijkt. Binnen de NMBS-groep zijn de modaliteiten voor het opstellen van dat intern noodplan omschreven in randnummer 193 van het ARAD 06.