Maandelijksche Mededeelingen

Transcriptie

1 Maandelijksche Mededeelingen HET BESTUUR VAN HEN NEBERLANBSCHEN JOUBNALLSTENKRING. Secretariaat: WARMOESSTRAAT 69. NO. 9. Algemeene Vergadering op Zondag 4 Juli 1897, te Dordrecht. Hotel Ponsen". Aanvang 11 uur. AGENDA : Opening. Notulen der vergadering van 6 September 1896 (pro memorie). (Reeds in de Mededeelingen opgenomen.) Jaarverslag (pro memorie). (Hieronder in de Mededeelingen opgenomen.) Verslag van den penningmeester. Verslag van de commissie voor het ondersteuningsfonds. Voorstel van de meerderheid dier commissie om de statuten van h e t fonds opnieuw voor een j a a r onveranderd te handhaven. Voorstel van de minderheid dier commissie om de deelneming aan h e t fonds verplichtend te stellen voor alle leden van den Kring, behoudens bevoegdheid deicommissie om ontheffing van die verplichting te verleenen, ingeval daartoe termen aaeweaig blijken. Voorstel van den heer C. K. ELOUT, luidende: De vergadering, overwegend dat uit de berichten aangaande de contributies voor het Ondersteuningsfonds is gebleken, dat dit Fonds in den oorspronkelijk bedoelden geest slechts zou kunnen werken door h e t aanvaarden van zeer sterken steun van niet-leden van den Kring, overwegend dat zulks niet in overeenstemming zou zijn m e t h e t besef der journalistieke waardigheid ; besluit: het Ondersteuningsfonds uitsluitend te bestemmen tot het verstrekken van tijdelijken steun aan b e hoeftige journalisten, voor dat Fonds alleen van journalisten contributies of giften te willen aanvaarden, het Bestuur de samenstelling van een Reglement op te dragen. Voorstel van de Enquête-Commissie om haar r a p p o r t te behandelen op eene buitengewone algemeene vergadering, c. q. vaststelling van den dag voor die vergadering. Voorstel van den heer W. H. VAN HEIJNINGEN te Middelburg, luidende : De algemeene vergadering van den,n. J. K. : waardeerende de verdienstelijke pogingen der enquête-commissie t o t verheffing van h e t peil der vereeniging: besluit : e l. de enquête-commissie uit te noodigen zich te constitueeren als commissie van initiatief, en als zoodanig al zulke voorstellen aan hot bestuur of de algemeene vergadering te doen, als zij door het belang der pers, dat der journalisten of dat der vereeniging geboden a c h t ; Juni ". h a a r op te dragen in betrekking te treden t o t die leden, wier medewerking dooi" h a a r wordt op prijs gesteld, en zich waar noodig meer leden te assumeeren; 3 e. haar, ter bestrijding van noodzakelijke onkosten, waaronder reiskosten harer leden, een crediet van ten hoogste ƒ 100 p e r j a a r te verleenen. Verkiezing van vier bestuursleden in de plaats van de heeren: GEBAED KELLER, periodiek Dr. A. KuYrEE, aftredend. W. M. DEE KINDEKEN. D. A. VAN WAALWIJK. Verkiezing van twee commissarissen voor h e t Ondersteuningsfonds, in plaats van de heeren H. L. BEECKENHOFF en R. SCHWAEZ, die aan de beurt van aftreding zijn. SMF' N a afloop der Vergadering is er gelegenheid tot een bezoek aan de Tentoonstelling. Toegang vrij op vertoon van h e t diploma van den Kring. llllmiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiilllllllllllllllllnilllllllllllllllllilllllllllllllmmiiiiiilllllinilltlllmiiiiihiillllmiiiihii Jaarverslag over Mijne Heeren! Lest heugt best, zegt het spreekwoord; van al wat in het afgeloopen vereenigingsjaar valt aan te stippen voor mijn jaarverslag, dringt zich het meest op den voorgrond de scherpe beschuldiging gericht tegen den Kring, meer bijzonder tegen het bestuur, van nagenoeg absolute inertie, ingebracht door de commissie, die op de vorige algemeene vergadering machtiging verzocht, om plannen te overwegen tot reorganisatie van den Kring. Aan de commissie is medegedeeld, dat de buitengewone algemeene vergadering, door haar gewenscht voor de behandeling van haar verslag en van hare voorstellen, moeielijk te beleggen was vóór de gewone jaarlijksche, waarvoor de dag reeds was vastgesteld, vooral ook omdat het bestuur, van welks leden meerdere al hunne aandacht noodig hadden voor de verkiezingscampagne, geene gelegenheid zou hebben, om tijdig een praeadvies uit te brengen. Voor het jaarverslag zelf vind ik in het afgeloopen jaar slechts weinig dat vermelding behoeft. Gaandeweg is het een en ander in de Mededeelingen ter kennis deileden gebracht en kan ik mij dus hier bepalen tot enkele aanteekeningen pro memorie. De Kring telt op dit oogenblik 206 leden, tegen 179 leden verleden jaar, een vooruitgang met 27 leden, die wel getuigt van toenemende belangstelling. Aan de opdracht der vorige vergadering om op verzoek van Amsterdamsche verslaggevers te trachten van den President van het Gerechtshof te Amsterdam een geregelde opgaaf te verkrijgen van zaken, die aan de orde waren, behoefde geen gevolg gegeven te worden, daar deze quaestie inmiddels zich van zelf geregeld had. Tweemaal werd de tusschenkomst van het bestuur in-

2 2 geroepen, eenmaal werd deze verleend en met het g e wenschte gevolg. Van beide gevallen is in de Maandelijksche Mededeelingen melding gemaakt. Pogingen om een verlaagd tarief voor perstelegrammen te verkrijgen, waarvoor het Internationaal Congres zicli bijzonder interesseert, worden aangewend. De heeren Dr. KUYPEE en Dr. VERMEULEN zullen dit belang bij den Minister voordragen. De K r i n g wordt dit j a a r op het Congres vertegenwoordigd door ons eerelid Dr. LAMPING, die de bereidwilligheid had, op verzoek van het bestuur, zich daarvoor beschikbaar te stellen, nu de meeste, in actieven dienst zijnde journalisten door de verkiezingscampagne verhinderd waren dat Congres te gaan bijwonen. Als medegedelegeerde werd opgegeven de heer F. SMIT KLEINE te Haarlem. Met het eere-comité voor de ontvangst der Koningin in het kroningsjaar zijn besprekingen gehouden, ten einde te bewerken, dat de Kring bij die gelegenheid als intermediaire tusschen dat comité en de pers zal kunnen dienen. V a n den penningmeester en van de commissie voor het Ondersteuningsfonds kunnen afzonderlijke rapporten w o r den tegemoet gezien. H e t verslag der Haagsche afdeeling is hierachter opgenomen. Hiermede zou ik kunnen eindigen, tenzij ik van mijne eigen werkzaamheden nog m a g vermelden, dat ik mij eenigen tijd heb onledig gehouden met het doorlezen van de notulen en het doorsnuffelen van het archief van den Kring, waartoe aanleiding gaf het rapport der enquêtecommissie en het Bestuur machtigde mij, van hetgeen ik daarin vond, een en ander aan mijn jaarverslag toe te voegen. Men zal er uit zien, dat de geschiedenis onzer vereeniging leert dat de vriendschapsband tusschen personen van zoo verschillende richting, van zoo verschillende inzichten, als in een K r i n g van Journalisten altijd gevonden zullen worden, slechts behouden kan worden, wanneer de Vereeniging zich slechts met de zaken bemoeit, welke gebiedend tot haar werkkring behooren en dat elke andere opvatting van hare t a a k tot dusver groote teleurstellingen heeft geleid. Uitgangspunt van onzen K r i n g was, na de sluiting der tentoonstelling van 1883 voor welker duur een Amsterdamsche Journalistenvereeniging was opgericht, de volgende motie, welke den 1 7 e n October 1883 werd aangenomen in eene vergadering van belangstellenden : De aanwezigen, allen journalisten in Nederland, verklaren zich bereid eene vergadering bij te wonen, waarin beraadslaagd zal worden over de samenstelling eener vereeniging, die ten doel heeft een band tusschen de journalisten te vormen en draagt aan een commissie op, een ontwerp-statuten saam te stellen, waarin dit doel nader wordt vastgesteld." Die commissie werd benoemd en de statuten werden den 1 5 e n December daaraanvolgende vastgesteld; de K r i n g telde toen 47 leden. Deze eerste statuten getuigden in het bijzonder van de zucht, om een druk vriendschappelijk verkeer tusschen de leden te onderhouden en bepaalden o. a., dat elke maand eene vergadering zou worden gehouden, te Amsterdam, terwijl aan het bestuur werd opgedragen, pogingen aan te wenden om een vereenigingslokaal te verkrijgen. (L'histoire se r é p è t e ; de enquête-commissie wenscht ongeveer hetzelfde als in het eerste j a a r reeds is beproefd. Men zal zien met welken uitslag.) D a t de hand aan bovenbedoelde bepaling in de S t a tuten werd gehouden, blijkt uit de notulen van de vergaderingen : M E D E D E E L - I N G E N. Van 19 Februari 1884, bijgewoond door 19 leden. V a n 8 Maart 1884 met 10 aanwezigen. V a n 12 April met 11 aanwezigen. Van 10 Mei met 14 aanwezigen. Van 22 Juni, waarvan ik geen presentielijst vind. V a n 11 Juli met 7 aanwezigen. V a n 9 Augustus met 12 aanwezigen. (Men was toen begonnen, de vergaderingen bij afwisseling, nu eens in Amsterdam, dan elders te houden, ten einde te trachten buiten Amsterdam de belangstelling te vinden, die men daar tevergeefs had gezocht. Deze vergadering werd daarom in den H a a g gehouden.) V a n 13 September te Amsterdam met 10 aanwezigen. V a n 11 October te A r n h e m met 7 aanwezigen. Van 15 November te Amsterdam met 15 aanwezigen. V a n 13 December te Amsterdam met 13 aanwezigen. V a n 10 Jannuari te Rotterdam met 11 aanwezigen. V a n 14 Februari te Amsterdam met 14 aanwezigen. Van 28 Maart te Den H a a g met 15 aanwezigen. V a n 22 April te Amsterdam met 8 aanwezigen. V a n 21 J u n i 1885 (Journalistendag) te ' s - H a g e met 18 aanwezigen. Dan komt eene groote gaping in de notulen, niet veroorzaakt door nalatigheid van den toenmaligen secretaris, den heer DEE KINDEEEN, m a a r door het staken der maandelijksche vergaderingen. De eerstvolgende notulen zijn van 6 J u n i W a t was er tusschen 21 J u n i 1885 en 6 J u n i 1886 voorgevallen? Verdrietig over het gemis aan belangstelling bij de leden, waardoor verschillende bestuursleden met opoffering van tijd en ook van geld, elke maand een avond geheel doelloos bijeen zaten, was men er toe gekomen de maandelijksche vergaderingen maar op te geven, Aerwijl eene poging om de leden eenmaal in de drie maanden bij elkaar te krijgen, evenmin gevolg had. De drie trouwst opgekomenen, de heeren A. Gr. O VAN DUYL, J. D. DOOEMAN Sr. en W. M. DEE KINDEEEN, verloren er den moed bij en lieten het uitschrijven der vergaderingen achterwege, zonder dat één der leden daarover eene a a n merking maakte. Ook de zwakke belangstelling was ten slotte geheel verdwenen. Kwam dit nu omdat de Kring zoo weinig deed, al vergaderde hij ook dikwijls? Ook daaromtrent geven de notulen de noodige inlichtingen. Behandeld werden in de eerste anderhalf j a a r van h e t bestaan van den K r i n g : De wenschelijkheid van de oprichting van een ondersteuningsfonds, reeds in de eerste vergadering voorgesteld door het bestuur. De verhouding van correspondenten van dagbladen tot den Kring. Propaganda-middelen tot versterking van het ledental en tot verhooging van het peil der leden. H e t oordeel van den vice-president der Utrechtsche Rechtbank over de pers, naar aanleiding van een studentenproces. Besprekingen over een lokaal voor de vergaderingen, waartoe tijdelijk een zaal in Arti verkregen was. Id. over het aanbod van een artisten-gezelschap om ten behoeve van den Kring eene uitvoering te geven. Herhaalde discussiën over de wenschelijkheid om voor journalisten vrij vervoer per spoor te verkrijgen, waarvoor de toenmalige voorzitter niet opgehouden heeft pogingen aan te wenden, tot ten slotte eene besliste weigering daaraan een einde maakte.

3 Gevraagde inmenging van den Kring in zake de b e handeling, die de journalist DES HOUX van de Italiaansche regeering had ondervonden. Voorbereiding van de Internationale tuinbouwtentoonstelling in Persvacantie-dagen. Beslissing, dat de Journalistendag zooveel mogelijk gewijd zou blijven aan gezellig samenzijn. Kennisgeving van de oprichting van den Kring aan de z u s t e r v e r e n i g i n g e n in het Buitenland en eene poging om met deze in contact te komen. (Hierbij kan opgemerkt worden, dat deze poging eenige jaren later is herhaald onder presidium van den heer DE VEEK, welke laatste poging, ofschoon zonder direct gevolg blijvende, ons toch in kennis deed komen met den heer GOEMAEKE te Antwerpen en dat toen het eerste woord gesproken is over het internationale congres, dat door het initiatief van den heer GOEMAERE tot stand kwam.) Bespreking van de houding van een lid van den Kring buiten den Kring. Protest tegen de behandeling der pers, te Delft ondervonden bij het gedenkfeest van Prins Willem I. Letterkundig eigendom van berichten. Litteraire Conventie met Duitschland. Uitnoodiging om de medewerking van den Kring te verkenen bij liet tot stand komen eener zoogenaamde Beauty Gallery. Herhaalde aanvragen van personen om hulp. Behandeling der verslaggevers op een feestmaal te Leiden. Nogmaals bespreking van de houding van een lid, thans in betrekking tot den Kring. E e n adres van de Vereeniging tegen de Kwakzalverij. De houding der politie tegenover de pers, waaromtrent door eene commissie rapport wordt uitgebracht. Ziedaar enkele aanstippingen, gemaakt bij het doorbladeren der notulen van het eerste en tweede jaar. Het niets en nooit en nimmer van de enquête-commissie zal op die twee j a r e n toch wel niet van toepassing zijn. En wat was het gevolar? Zooals gezegd, dat de vergaderingen niet werden b e zocht ; dat het niet eens de aandacht trok, dat de vergaderingen niet meer werden uitgeschreven, tot de secretaris eindelijk den 13 Maart 1886 een brief ontving, waarin hem gevraagd werd, hoe het kwam dat die vergaderingen niet meer werden gehouden. H e t antwoord luidde, dat dit het eerste levensteeken dienaangaande was, dat de belangstelling tot nihil was gedaald, dat bij de aanbieding van de quitantiën voor de contributie tal van leden eenvoudig geweigerd hadden en verklaarden geen lid meer te zijn en dat men besloten had, den K r i n g maar als opgedoekt te beschouwen. E r volgde op die pessimistische beschouwingen nog een brief van denzelfden van 15 Maart, waarin deze schrijft: Laat ons, nu de zaken zoo gelegen zijn, een wegkwijnen van uw voedsterkind trachten te voorkomen, door nog vóór de algemeene vergadering een middel te beramen om de j a a r l i j k s c h e bijeenkomst althans te behouden. De Kring kan op een gegeven moment ook al Iaat hij jaren lang niets van zich hooren te nuttig en te noodig wezen, dan dat. het niet jammer zou zijn, wanneer wij hem lieten te niet gaan." De moed was er echter al te zeer uit. H e t dagelijksch bestuur verzond eene circulaire aan de leden, waarin het kennis gaf van de opheffing der vereenio-ino-. Hetzelfde lid, van wiens correspondentie hier meldingwerd gemaakt, wendde zich toen tot de andere bestuurs- 3 leden en verzocht hunne medewerking, om den Kring in stand te houden. Van een dier bestuursleden ontving hij ten a n t w o o r d : Ik heb al lang opgehouden, mij als lid te beschouwen van deze nuttelooze vereeniging, die zich met alles wil bemoeien on toch geen invloed heeft." Van een ander kreeg hij ten a n t w o o r d : Nu gij eene poging wilt doen, zal ik u niet alleen laten staan, anders zou ik mij maar bij het besluit mijner mede-bestuursleden hebben neergelee-d." Met dezen laatste en met nog één bestuurslid werd nu eene bijeenkomst gehouden te H e t drietal was het eens met de meening, uitgesproken in het hierboven aangehaalde schrijven, dat het j a m m e r zou zijn den Kring te laten vallen en dat de K r i n g reeds veel deed door te bestaan en van dat bestaan te laten blijken, door eenmaal in het j a a r de gelegenheid te bieden aan zijne leden, om in eene gezellige bijeenkomst kennis met elkaar te maken. Ook was men hot er over eens, dat de Kring door zijn zoeken naar bemoeiingen die zich niet van zelf opdrongen. zich te veel had bezig gehouden met zaken, waarop zijne beslissing toch geen invloed kon uitoefenen en aldus den indruk had gevestigd van nutteloos werk te verrichten. Besloten werd daarom de statuten te vereenvoudigen, daaruit weg te nemen, wat tot geregelde bijeenkomsten dwong en den werkkring van den Kring zooveel mogelijk te beperken. Ter behandeling van die aldus gewijzigde statuten werd 6 J u n i 1886 eindelijk weer eens eene leden-vergadering g e h o u d e n ; deze werd bijgewoond door 17 leden. Op die vergadering werden de statuten voorloopig vastgesteld en werd de volgende motie a a n g e n o m e n : De vergadering, hulde brengende aan het Bestuur, van oordeel dat eene handhaving van de vereeniging de Nederlandsche Journalistenkring" op de door het Bestuur ontworpen nieuwe grondslagen wenschelijk en nuttig moet worden geacht, doch tevens, dat zulk eene vereeniging alléén aan het doel zal beantwoorden, wanneer zij de Nederlandsche dagbladpers in werkelijkheid vertegenwoordigt, of althans wanneer de redacteuren der voornaamste Nederlandsche dagbladen tot den Kring zijn toegetreden en daarvan grootendeels de leiders zijn, Besluit: Alvorens tot definitieve wijziging der statuten over te gaan, door eene commissie uit de gewone leden een hernieuwd beroep te laten doen op de voornaamste leden van het Nederlandsche Journalistencorps, ten einde dezen te bewegen alsnog tot den Kring toe te treden en verdaagt de verdere discussie over de ontworpen statuten." De vergadering, zich met deze motie vereenigende, stelde er nochtans prijs op de behandeling der statuten voort te zetten, de definitieve vaststelling over latende aan eene volgende vergadering, die gehouden werd den 26 September en waar mededeeling werd gedaan, dat de commissie met bevredigend resultaat was werkzaam g e weest. Werkelijk waren meerdere der voornaamste j o u r nalisten tot den Kring toegetreden. Of deze thans toetraden, waar zij zich tot dusver onthielden, omdat zij de vereenvoudigde grondslagen van den K r i n g beter achtten, is niet met zekerheid gebleken ; maar wel staat vast, dat juist door dezen nooit eene andere verwachting is g e koesterd van den Kring, dan het tot stand brengen van een vriendschappelijk verkeer tusschen de journalisten door den eenen journalistendag met daaraan verbonden gemeenschappelijken maaltijd. Sedert dien tijd is de K r i n g zich rustig gaan ontwik-

4 1 kelen. De jaarlijksche algemeene vergaderingen werden door een toenemend aantal leden bezocht en een gezellige aangename toon was steeds heerschende. Zooveel mogelijk werd getracht, aan die bijeenkomsten een aantrekkelijkheid te meer te geven, door aan den maaltijd eene ontspanning vooraf te laten gaan. Vran den rijtoer in Nijmegen, van het bezoek aan de buitenplaats Hydepark van Jhr. VAN LOON schijnt bij de commissie geene herinnering achter gebleven te zijn, waar zij zegt, dat nooit beproefd is, aan die gemeenschappelijke maaltijden eens eenige afwisseling te geven. Ook schijnt haar onbekend, ofschoon met een harer leden daarover indertijd toch eenige malen is geconfereerd, hoeveel moeite onze penningmeester zich gegeven heeft, om een receptie te organisoeren, ten einde beleefdheden, ondervonden van tentoonstellings-commissies en autoriteiten te reciproceeren, eene moeite die ten slotte tot geen resultaat heeft geleid.... zeker niet door onverschilligheid, nalatigheid, om het nu maar geen laksheid te noemen van het bestuur." Ik kan hier nog bijvoegen, dat ook vroeger stemmen uit de leden zijn opgegaan, mot name van de Haagsche leden, die er vaak op terug kwamen om te betoogen, dat het wenschelijk zou zijn, de jaarlijksche bijeenkomsten te besteden aan bespreking van vakbelangen ; maar tevens dient er bij gemold, dat altijd en niet uitsluitend van de bestuurstafel werd geantwoord, dat de journalisten waarlijk genoeg hadden aan de vergaderingen, die zij het geheele jaar hadden bij te wonen, om niet op den eenen dag in het jaar, dat men gezellig samen was, den tijd met verhandelingen door te brengen, al sloot dit niet uit, dat wat ter behandeling zich voordeed, met ernst en zonder overhaasting behandeld kon worden. Bij herhaling vind ik aanteekeningen van dien aard in de notulen en steeds onder bijvoeging van de algemeene instemming der leden. Natuurlijk bestaat de mogelijkheid, dat voor den Kringde tijd is aangebroken, waarop hij weer eens in andere richting werkzaam kan zijn en dat wat een twaalftal jaren geleden stellig verkeerd werkte, nu recht nuttig en heilzaam wezen kan. Ook mag men veronderstellen, dat de personen, die van de oprichting af bestuurslid waren," door de ervaring die zij hebben, in den weg staan aan een nieuwere opvatting van de taak van den Kring. Niets is eenvoudiger voor de leden dan hun wensch dienaangaande kenbaar te maken en in zooverre heeft de enquête-commissie dan ook niets anders gedaan dan gebruik te maken van het recht dat aan elk lid toekomt. Maar zij had dit kunnen doen, zonder hen die van een ander gevoelen zijn en daarvoor toch ook hunne redenen kunnen hebben, te beschuldigen van onverschilligheid en laksheid en bij den enkelen maatregel, die hare goedkeuring wegdraagt, nog de nurksche opmerking te maken, dat men mag betreuren, dat hij niet al veel vroeger is genomen. De vraag mag misschien gedaan worden, n i e t wat de commissie zelve d e e d, om den Kring krachtiger te doen optreden, maar wat zij deed om het bestuur in s t a a t t e s t e l l e n iets meer te doen? Behalve de heer BELINFANTE, die tot de oudste en trouwste leden van den Kring behoort, zijn de leden der commissie of nog eerst kort lid, of zeldzame verschijningen op de vergaderingen. Hoe wil men dat er kracht van eene vereeniging uitga, als de leden de vergaderingen niet bijwonen? Het spreekt van zelf, dat met het bovenstaande niet bedoeld is een volledige kritiek te leveren op het rapport der enquête-commissie; de kritiek is hiermede ter nauwernood aangevangen. Elke regel van liet rapport, althans van de inleiding, toont aan, dat de commissie niets weet van den Kring, van zijne wordingsgeschiedenis, of van zijn doel. Zij wil iets anders als de Kring wil. Best dit is haar recht maar zij make dan een Kring voor zich en hare medestanders en wachte af, wie het verst komt. Men heeft een voorbeeld aan de Vereeniging De Amsterdamsche Pers", die Vereeniging met zoo intense levenskracht", die nauwelijks twee jaren heeft bestaan, in dien tijd een half dozijn malen van bestuur verwisselde, omdat er zelden twee leden waren, die het met elkander eens waren over de maatregelen die werden voorgesteld en welker vergaderingen bij alle leden den indruk hebben achtergelaten van een Poolschen Landdag. Voor dergelijke vereenigingen die niet alle een zelfde verloop behoeven te hebben en die hare intense levenskracht juist niet bepaald in een paar jaren behoeven te verbruiken is ook naast den Kring nog plaats in ons land, plaats misschien in elke stad van eenige beteekenis. Aan den Kring blijve dan de taak om op te treden, waar de belangen der geheele Nederlandsche journalistiek dit vorderen of gedoogen. En zal die taak ook zeer beperkt blijven, zullen ook volgende besturen zich nog vaak hebben te laten welgevallen het verwijt van laksheid en onverschilligheid, als zij den Kring maar in stand weten te houden en door den Kring den vriendschappelijken geest tusschen collega's van eiken rang en stand, dan zullen zij toch geen onvruchtbaar werk hebben verricht. De Secretaris D. A. VAN WAALWIJK. iiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin Haagsche Journalisten-vereeniging. Jaarverslag over het Vierde Dienstjaar van 1 Mei 1896 ultimo April Mijne Beeren! De lotgevallen van onze vereeniging in het afgeloopen dienstjaar zijn niet moeielijk te verhalen en de daden die zij verricht heeft niet bijzonder belangrijk te noemen. Toch zou ik durven beweren, dat de aaneensluiting van de Haagsche pers-organen in dat jaar grooter is geworden dan voorheen, waartoe de toetreding van den hoofdredacteur en van meerdere leden van de redactie van het oudste orgaan der residentie zeker niet weinig heeft bijgedragen. Geheel werkeloos was onze Vereeniging intusschen niet en het verheugt mij u te kunnen wijzen op twee gevallen waarin het optreden van het Bestuur van uwe Vereeniging zeker gemotiveerd was om de waardigheid van de pers op te houden en het belang der Haagsche bladen voor te staan. Het eerste geval gold de kerkelijke aanneming van II. M. do Koningin. Door Commissarissen der Kloosterkerk was geweigerd toegangskaarten voor journalisten

5 beschikbaar te stellen, of eenige andere faciliteit te verschaffen. Toen het Bestuur bij Kerkvoogden der Ned. Herv. Gem. daartegen opkwam, moest het vernemen dat zij deze voor de Koningin zoo gewichtige handeling niet wilden beschouwd zien als een kijkgelegenheid" voor de pers, wel was de President-Kerkvoogd zoo welwillend zijn persoonlijk toegangsbiljet als lid der Ned. Herv. Gem. af te staan, maar het Bestuur meende hem niet door de aanvaarding van dat offer te moeten ontrieven, doch protesteerde ten sterkste èn tegen de opvatting, dat een kerkelijke plechtigheid van dat gewicht en waarin door een groot deel van het Nederlandsche volk zooveel belang werd gesteld, door de pers als eene kijkgelegenheid" zou worden beschouwd èn tegen de onbeleefdheid van kerkvoogden tegenover de pers, ofschoon zij deze wel wenschen te gebruiken als er voor kerkelijke doeleinden aanbevelingen noodig zijn aan het publiek. De pers heeft zich zeer goed bij die gelegenheid weten te helpen en zij deed dit omdat zij het haar plicht rekende tegenover het publiek waar het de Koningin betrof, maar de bekrompen opvatting die uit de weigering van Commissarissen en Kerkvoogden doorstraalde omtrent de taak der pers, heeft uw Bestuur gemeend niet zonder ernstig protest te laten voorbijgaan, ook met het oog op toekomstige kerkelijke plechtigheden. Het tweede geval was van eenigszins anderen aard. Naar aanleiding van eene opmerking van den Hoofdredacteur van het Dagblad meende het Bestuur aan de Duitsche legatie hier ter stede zijne verwondering te moeten uitspreken, dat eene officieele dankbetuiging van den Groothertog van Saksen, gericht aan het geheele Nederlandsche volk, dat dien vorst sympathie had betuigd bij het overlijden van 's vorsten echtgenoote, de in Nederland zoo hooggewaardeerde prinses Sophie, niet tegelijkertijd aan alle voorname bladen ter opneming was gezonden, maar dat daarvoor zoodanige wijze van publiciteit was gekozen, dat alle bladen de mededeeling eerst konden opnemen, toen één blad dit reeds had gedaan. Wel ontvingen ze afdrukken van wege dat blad, maar niet dan nadat dit reeds het stuk had gepubliceerd. Het Bestuur heeft gemeend hierop de aandacht van de Duitsche legatie te moeten.vestigen met het oog op de blijkbare bedoeling van den Vorst en het algemeen karakter van het stuk. Nog verrichtte uw Bestuur eene daad ter uitvoering van het besluit der vorige ledenvergadering, door namens de Haagsche Journalistenvereeniging aan den hoogbegaafden journalist, dr. A. Kuijper, op zijn feestdag, den len April j.l, welgemeende gelukwenschen aan te bieden. Het telegram werd terstond door den jubilaris op waardeerende wijze voor zijne wapenbroeders in de Haagsche pers" beantwoord. Eindelijk kan het Bestuur nog mededeelen, dat het ook dit jaar een reispenning schonk aan een behoeftigen vreemden journalist en een voor de kleine kas der Vereeniging vrij belangrijke som schonk om eennederlandschen journalist in den vreemde voor totaal gebrek te vrijwaren. De financieele toestand der Vereenio-ing is tengevolge van deze uitgaven en enkele andere kosten niet vooruitgegaan, al vermeerderden de contributies door toetredingvan 2 nieuwe leden, zoodat hun aantal 22 bedroeo-. Het batig slot aan het eind van het vorig dienstjaar groot f verminderde tot f Door verhuizing naar eene andere provincie zullen wij voortaan niet meer ter vergadering zien den heer M. Buijs, sedert het ontstaan der Vereeniging, lid daarvan. 5 Hiermede heb ik mijn plicht als getrouw verslaggever van de faits et gestes onzer Vereeniging vervuld. Ik meen den indruk te hebben gevestigd, dat zij in sommige gevallen wel eenig nut kan stichten. Ten einde den band tusschen de Haagsche bladen te versterken heeft het Bestuur gemeend u eene reglementswijziging te moeten voorstellen, waardoor het mogelijk zal zijn een lid meer in het Bestuur op te nemen, te kiezen uit de redactie van een blad dat daarin nog niet vertegenwoordigd was. Zóó kan onze Vereeniging, ook bij het meeste verschil van politieke zienswijze harer leden, nog meer dan nu in de toekomst nuttig werkzaam zijn ter bevordering van persoonlijke goede verstandhouding en bevordering van vakbelangen. De Secretaris, M. E. BELINFANTE. Tengevolge van de benoeming van den heer Dr. W. G. A. baron van VKEDENBUKCH tot bestuurslid, is het Bestuur van de Haagsche Journalistenvereeniging (Afd. van den Kring), thans aldus saamgesteld : Mr. R. MACALESTEE LOUP, Voorzitter; Dr. W. C. A. baron van VKEDENBUKCH, Onder- Voorzitter; J. Penningmeester; M. E. BELINFANTE, Secretaris. DOOKMAN, UllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilUMIIIllllllllllllMIlllllllMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIillUI Verandering van werkkring. Het bestuur acht noodig aan de eerste helft van artikel 8 der Statuten van den Kring te herinneren, welke luidt: Een lid, dat geacht wordt niet meer te vallen onder de bepalingen van art. 3 dezer Statuten, kan door het bestuur van de ledenlijst worden afgevoerd, behoudens beroep van het afgevoerde" lid op de Algemeene Vergadering. Bij herhaling komt het voor; jaarlijks bij de uit-, gifte der quitantiën voor de contributie, en bij de verzending der diploma's en telkens bij de verzending der Mededeelingen dat deze stukken als onbestelbaar terug komen, omdat de geadresseerde van woonplaats of van betrekking is veranderd. Dringend wordt verzocht, van dergelijke veranderingen steeds kennis te geven aan den Secretaris. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii De Journalistiek in Nederland. Volgens SIJTHOFF'S Adresboek voor den Nederlandschen Boekhandel en aanverwante vakken, 43 e jaargang 1897, worden in Nederland niet minder dan 933 dag-, weeken maandbladen uitgegeven, waarvan 157 alleen in Dat tegenover zulk een aantal een Kring met circa 200 leden geen schitterend figuur maakt, is men geneigd, toe te geven. Intusschen wordt de verhouding veel gunstiger, wan-

6 6 neer men in aanmerking neemt, dat de Kring zijne leden voornamelijk vindt onder de beroeps-journalisten, en dat dezen bijna uitsluitend aan dagbladen verbonden zijn. Van die 933 periodieken, verschijnen er slechts 73 dagelijks en van die 73 dagbladen zijn er 39 door een of meer leden hunner redactie in den Kring vertegenwoordigd. Wij meenden, dat eene opgaaf der in Nederland verschijnende dagbladen met eene aanwijzing, welke van die bladen in den Kring vertegenwoordigd zijn, en door hoeveel leden, voor de leden niet on-interessant en misschien voor den bloei van den Kring niet onnuttig zou kunnen zijn. Wellicht heeft deze of gene der leden gelegenheid, om bij die bladen, welke nog niet in den Kring vertegenwoordigd zijn, op toetreding aan te dringen. Eerst wanneer de groote. meerderheid der bladen, althans der dagbladen, en de kleinere daaronder niet te vergeten, tot den Kring zijn toegetreden, zal met succes gewerkt kunnen worden aan maatregelen, die het prestige van den Kring en van de Nederlandsche journalistiek verhoogen. De namen der in Nederland verschijnende dagbladen zijn: Advertentieblad (Dagelijksch) voor Groningen en Omstreken Groningen. ^Amsterdammer (De Nieuwe).. 3 *Amsterdamsche Courant Amsterdamsch Nieuwsblad Arnhemseh Advertentieblad {Nieuw).. Arnhem. Arnhemsch en Geldersen Nieuwsblad. Arnhem. *Arnhemsche Courant 3 Arnhem. *Aridiemsche Courant (Nieuwe).. 1 Arnhem. Avoudpest (De), Dagblad voor Stad en Land 's-gravenhage. Avondster (De), Dagblad voor Nederland Bergen op Zoom. *Cenirum (Het) 4 Utrecht. Courant (De) *Courrier de Scheveningue 's-gravenhage. Dagblad van Gouda Gouda. Dagblad voor Helder en Hollands Noorderkwartier Den Helder. Dagblad van Maastricht, Prov. Limburgsche Courant Maastricht. Dagblad van Rotterdam Rotterdam. Dagblad van Voorburg (Tiet).... 's-gravenhage. * Dagblad van Zuid-Holland en's-gravenhage 7 's-gravenhage. Deventer Dagblad Deventer. *Drentsche en Asser Courant (Provinc.) 1 Assen. *Dordrechtsche Courant 2 Dordrecht. Dordrechtsch Nieuwsblad Dordrecht. *Echo (Dagblad de) 2 ^Familieblad (Het), VGravenh. Nieuwsen Advertentieblad 1 's-gravenhage. ^Financieel Dagbl., gewijd aan den Fondsenhandel en het Assurantiewezen 1 Financier (De Nederlandsche), Dagel. Beurscourant ^Gelderlander (De), Nijmeegsen Dagbl. 1 Nijmegen. Goedkoope Nieuwsblad (Het).... Rotterdam. Goudsche Courant, Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en omstreken Gouda* ^Groninger Courant (Provinciale). 1 Groningen. Groninger Courant (Nieuwe)... Groningen. Haagsch Nieuwsblad. 's-gravenhage. *Haagsche Courant 2 's-gravenhage. Haarlem's Dagblad, Nieuws- en Advertentieblad Haarlem. *Haarlemsche Courant (Nieuwe), Dagblad voor N.- en Z.-Holland... 3 Haarlem. *Haarlemsche Courant (Oprechte). 5 Haarlem. ^Handelsblad (Algemeen), Nieuwe Amsterdamsche Courant....'. 15 Leeuivarder Courant Leeuwarden. *Leidsch Dagblad 1 Leiden. Leidsche Courant Leiden. *Maasbode (De) 2 Rotterdam. *Middelburgsche Courant (De).. 2 Middelburg. Morgenpost (De), Dagblad voor het Katholieke Volk Nederlander (De), Dagelijks verschijnend Nieuwsblad Rotterdam. Nederlandsch Nieuivsblad Utrecht. *Nieuws van den Dag (Het) *Nieuivsblad voor Nederland (Het). 5 Nieuwsblad van het. Noorden.... Groningen. *Nijmeegsche Courant (Prov.G'elder sche)2 Nijmegen. Noordbrabanter (De) 's-iiertogenbosch. Noordbrabantsche en 's-hertogenbossche Courant (Prov.) 's-hertogeubosch. * Overijsselse/) e en Zwolsche Courant (Prov.) 3 Zwolle. *Besidentiebode 2 's-gravenhage. *'Hotter-damsch Nieuwsblad Rotterdam. *'Hotter'damsche Courant (Nieuwe). 13 Rotterdam. *'Scheepvaart, Off. org. van Cargadoors en Scheepsagenten 1 Rotterdam. Scheveningsch Dagblad, gewijd aan de belangen van Rèedarij, Visscherjj en Badplaats Scheveningen. *Schiedamsche Courant 1 Schiedam. Schiedamsche Courant (Nieuwe)... Schiedam. Staatscourant (Nederlandsche)... 's-gravenhage. ^Standaard (De) 2 *Telegraaf (De) 11 *Tijd (De) 6 Utrechtsch Nieuwsblad Utrecht. * Utrechtsch Prov. en Stedelijk Dagblad 2 Utrecht. *Utrechtsche Courant 1 Utrecht. * Vaderland (Het) 6 's-gravenhage. * Volksdagblad (Het) 3 Zeepost (De) Zeeuwsch Dagblad, Nieuwe Middelburgsche Courant Middelburg. *Zutphensche Courant Zutfen. *Nederlandsch Dagblad 1 (Dit laatste komt nog niet voor in SIJTHOFF'S Adresboek.) De bladen, voor welker naam een * staat, zijn in den Kring vertegenwoordigd; het cijfer duidt aan door hoeveel leden. lillllllllllllllllhllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllhiiihiillillllllllllllllllll Gemeenschappelijke maaltijd. Zij, die na afloop der Algemeene Vergadering wenschen deel te nemen aan den gemeenschappelijken maaltijd in H o t e l P o n s e n " a f 2.50 per couvert, worden uitgenoodigd daarvan vóór 30 dezer bericht te zenden aan den heer W. M. DER KTNDEREN, Heerengracht 67. alhier. leerdrukkerij, " Ih, Ellerman, Harms & Co-