Droppie helpt in de Brabantse Delta

Transcriptie

1 Naam: WERKBOEK 1 Werkboek

2 LES 1 INTRODUCTIE Lees brieffragment 1a. 1a TIPS Informatie voor de opdrachten kunnen jullie vinden: 1. In het dossier achter in jullie werkboek. 2. Via de site Op deze site staat een interactieve kaart. Ook kun je via deze site naar de sites en naar 3. Je kunt zelf in bibliotheek of internet op zoek naar informatie en je kunt praten met mensen. 1 Waterschap Brabantse Delta Droppie wil graag meer weten over het waterschap. ap. Maak een verslag over het waterschap. ap. Beantwoord in het verslag de volgende vragen: a. Welke taken heeft een waterschap? b. Hoe zijn de waterschappen ontstaan? c. Wie bestuurt de waterschappen? d. Wat is het werkgebied van waterschap Brabantse Delta? Tip: Bekijk de interactieve kaart. TIP Ga naar en kijk bij Wat is een waterschap? 2 Taken van het waterschap De taken van het waterschap hebben te maken met de volgende woorden: Veilig, Schoon, Levend, Op peil. Trek een pijl tussen een omschrijving en het bijbehorende woord. LES 1 Boze boeren die klagen over te droge grond Zieke planten in sloten Loosvergunningen van fabrieken Schoon Levend Veilig Dijken Op peil Lees nu eerst met de hele groep brieffragment deel 1b. 1b 2 Werkboek

3 LES 1 VEILIG 1 De watersnoodramp uit 1953 Schrijf een verslag over de watersnoodramp uit Beantwoord in het verslag de volgende vragen: a. Noem een plaats uit het werkgebied van Brabantse Delta die is getroffen tijdens de watersnoodramp. b. Hoe is de ramp ontstaan? c. Welke gevolgen had de ramp? d. Welke maatregelen zijn na de ramp getroffen? e. Kun je informatie vinden over de situatie tijdens de ramp in jouw woonplaats? TIPS 1. Kijk in het dossier en op 2. Misschien zijn er in jouw familie wel mensen die de ramp hebben meegemaakt. Interview hen. Om te begrijpen waarom op sommige plekken wel dijken nodig zijn en op andere plekken niet, is NAP een belangrijk begrip. 2 NAP a. Wat betekent NAP? N... A... P... b. Leg in je eigen woorden uit waarom het belangrijk is om te weten wat de NAP-waarde van een gebied is. c. Ik woon op... NAP. TIP Ga naar de website Klik onder extra op NAP hoogte. Voer je postcode in. Je ziet dan precies hoe hoog jij woont. Let goed op of je boven of onder NAP woont. d. Wat betekent dit nu? Zou jij in jouw huis kunnen wonen als er geen dijken waren? Ik kan wel / niet in mijn huis wonen als er geen dijken zijn. LES 1 e. Hoeveel kilometer dijk ligt er in het totale gebied?... kilometer. f. Is er bij jou in de buurt een dijk? Hoe lang is die dijk? Hoe zou je daarachter kunnen komen?? Wist je dat? De dijken hebben op dit moment een hoogte van +2,5 meter. 3 Werkboek

4 LES 2 VEILIG In de vorige les heb je opdrachten gemaakt over het onderwerp Veilig. Daar ga je nu mee verder en lees eerst brieffragment Een nieuwe dijk bouwen Schrijf een brief aan het bevriende waterschap. In de brief geven jullie advies over het bouwen van een nieuwe dijk. Maak een lijst met vragen die voor het bouwen van een dijk beantwoord moeten worden. 4 Schapen op de dijk Maak een informatiebord over schapen op de dijk. Mensen die het bord lezen, moeten begrijpen wat meneer Dijkema bedoelt met de uitspraak: Schapen zijn beesten met vier goede pootjes en een gouden bekkie. Zorg ook voor een foto of tekening op het informatiebord. Een groot deel van West-Brabant ligt lager dan de zee. Waterschap Brabantse Delta doet veel om er voor te zorgen dat West-Brabant geen last heeft van overstromingen. 5 Klimaatverandering Belangrijke taken zijn: veilige dijken en kades bouwen; LES 2 TIP a. Wat betekent de klimaatverandering voor de werkzaamheden van het waterschap? b. Welke delen van Nederland staan in 2100 onder water als er geen dijken zouden zijn. TIP Zoek in het dossier een tekst over de Deltacommissie. Kijk in een atlas. c. Zou jouw woonplaats nog veilig zijn? Of moeten de dijken verhoogd worden? d. Een van de oorzaken van de klimaatverandering is dat we veel energie gebruiken. Hoe kun je er zelf voor zorgen dat je minder energie gebruikt? Bedenk drie dingen voor thuis en drie dingen voor school. dijken en kades onderhouden. Medewerkers van het waterschap controleren regelmatig de dijken. Dat heet een schouw. Samen met de provincie zorgt het waterschap er voor dat ratten de dijken niet kapot maken; overloopgebieden maken. Het waterschap legt speciale gebieden aan waar het water naar toe kan als het veel regent. (zie ook les 3 Op peil ). 4 Werkboek

5 LES 3 OP PEIL Lees brieffragment De sloot in jouw buurt Vul de pagina uit het slotendossier in voor de sloot in jouw buurt. Je hoeft nu nog niet zoveel te zeggen over het leven in de sloot. Dat komt in les 5 Levend. TIP vinden over jouw sloot op regionale internetsites. De sloot loopt van... naar... Totale lengte:... centimeter. Gemiddelde breedte:... centimeter. Er zitten (ongeveer)... bochten in de sloot. Er is veel / weinig leven in de sloot. (vissen, planten). Verantwoordelijk voor het onderhoud van de sloot: boer / waterschap Brabantse Delta.? Wist je dat? Waterschap Brabantse Delta onderhoudt meer dan 3700 kilometer sloten. 2 Puzzel Los de volgende puzzel op. Als je alle woorden goed hebt ingevuld, lees je bij de pijl een woord. TIP LES 3 1. Welke organisatie is verantwoordelijk voor 3700 kilometer sloten in West-Brabant? 2. Recht stuk water dat door de mensen is gegraven voor de scheepvaart. 3. Rand van een sloot. 4. Gebied waar water wordt vastgehouden. 5. De rivier de Bovenmark gaat bij Standdaarbuiten over in de Woord: 5 Werkboek

6 LES 3 OP PEIL 3 De ideale sloot Droppie vraagt zich af waarom het waterschap bochten maakt in een beek. Met dit proefje ontdek je wat het doel van bochten is. Nodig: zandbak of zandtafel, scheppen, kan met water, meetlat. PROEFJE 1. Graaf een rechte sloot van minimaal 150 centimeter lang en precies 30 centimeter breed. 2. Vul de sloot met water. Wat gebeurt er? Stroomt het water snel weg? Is er overal in de sloot even veel water? 3. Graaf nu een sloot met twee grote bochten. Zorg dat deze sloot ook 30 centimeter breed is. 4. Vul de sloot met water. Wat gebeurt er? Stroomt het water snel weg? Is er overal in de sloot even veel water? In welke sloot kan meer water? 5. Schrijf op waarom het waterschap bochten in sloten, rivieren en beken maakt. TIP Voor informatie kun je ook kijken op bij Water leeft. 4 Gemalen Maak een informatiebord over het gemaal Keizersveer. Als er bij jou in de buurt een gemaal is, mag je ook een informatiebord over dat gemaal maken. Beantwoord op het informatiebord de volgende vragen: a. Wat is de functie van een gemaal? Wanneer heb je een gemaal nodig? b. Wat is het verschil tussen een gemaal en een stuw? c. Wanneer is het gemaal gebouwd? d. Hoe werkt het gemaal? e. Hoeveel gemalen zijn er (ongeveer) in de Brabantse Delta? Welk gemaal licht dicht bij jouw woonplaats? LES 3 TIP Op de site van Brabantse Delta ( kun je een folder over gemaal Keizersveer downloaden. (ga naar info en educatie -> folders en brochures -> folder gemaal Keizersveer).? Wist je dat? Behalve stuwen en gemalen regelen ook sluizen het waterpeil. Via de spuisluis in Bath wordt bijvoorbeeld water van de West-Brabantse rivieren afgevoerd naar de Westerschelde. 6 Werkboek

7 LES 3 OP PEIL 5 Waterpeil in sloten Droppie vraagt zich af wie er allemaal een mening hebben over het waterpeil in een gebied. Jullie gaan een toneelstuk spelen. Lees de aanwijzingen. Wie: waterschapmedewerker, aardappelboer, boer met koeien, natuurliefhebber, eigenaar kanobedrijf. Wat: Bijeenkomst over waterpeil. Waar: Zaal van het waterschap. Verdeel de rollen. Als er minder dan vijf kinderen in jullie groepje zitten, kunnen jullie niet alle rollen spelen. Zorg dat er in ieder geval een medewerker van het waterschap is. Elke speler bereidt zich voor op zijn rol. TIP Wil hoog / laag waterpeil Reden(en) Aardappelboer Boer met koeien Natuurliefhebber Eigenaar kanobedrijf Waterschap Brabantse Delta zorgt er voor dat het water in de sloten, rivieren LES 3 en kanalen niet te hoog of te laag staat. Belangrijke werkzaamheden zijn: Grotere sloten onderhouden. Doel van het onderhoud is dat het water niet te langzaam of te snel wegstroomt. Het waterschap maait de slootkant, repareert oevers, baggert en richt soms sloten opnieuw in. Door bijvoorbeeld kikkerpoelen en bochten aan te brengen, kan het water in een sloot langer vastgehouden worden; Onderhoud aan kleinere sloten controleren. Boeren moeten zelf zorgen voor kleine sloten op hun land. Het waterschap controleert of ze dat goed doen. Speciale medewerkers delen boetes uit aan boeren die hun sloot niet goed verzorgen; Peil van het oppervlaktewater regelen met stuwen, gemalen en sluizen. Ulvenhout, Riel, Ossendrecht en Tilburg liggen bijvoorbeeld erg hoog. Het regenwater stroomt snel weg. Door een stuw te plaatsen wordt het water vastgehouden. In polders word juist water weggepompt met gemalen. Anders is de grond te nat. Als er heel veel regen valt, kan het water opgeslagen worden in zogenaamde overloopgebieden. Het waterschap probeert er voor te zorgen dat iedereen in een gebied tevreden is met het waterpeil. 7 Werkboek

8 LES 4 SCHOON Lees brieffragment RWZI a. Waar is rwzi de afkorting van? b. Hoeveel rwzi s zijn er in de Brabantse Delta? c. Welke rwzi staat het dichtst bij jouw woonplaats? d. Zet de volgende zinnen in de juiste volgorde. a. Bacteriën halen het vuil uit het water. b. Een groot rooster haalt grofvuil uit het water. c. In de zandvanger wordt het zand uit het water gehaald. d. Slib en schoon water worden van elkaar gescheiden. e. Het afvalwater wordt door buizen naar de zuiveringsinstallatie gebracht. f. Het schone water wordt in een rivier geloosd. Juiste volgorde: TIP LES 4?? Wist je dat? Het water dat gebruikt wordt bij attracties in de Efteling wordt eerst schoongemaakt in rwzi Kaatsheuvel. Het schone water wordt gebruikt in de Fata Morgana en in de Piranha. Wist je dat? Het afvalwater spoelt via wc, douche en gootsteen het riool in. Rioolgemalen pompen het water naar de dichtstbijzijnde rioolwaterzuivering. Al dat water stroomt door transportleidingen. Als je alle transportleidingen achter elkaar zou leggen, krijg je een leiding van 343 kilometer.de belangrijkste transportleiding is de Afvalwaterpersleiding. De leiding is 60 kilometer lang en loopt van industrie-terrein Moerdijk dwars door West-Brabant naar de rioolwaterzuivering Bath. 2 Poster Maak een poster waarop duidelijk staat welke stoffen en voorwerpen niet in het riool terecht mogen komen. TIP Op mijn site vind je bij Water door buizen een paar tips. 8 Werkboek

9 LES 4 SCHOON 3 Olie, water en afwasmiddel Met dit proefje ontdek je of je met afwasmiddel, olie uit water kunt halen. Nodig: zonnebloemolie of olijfolie, glas, theelepel, doorzichtige schaal, afwasmiddel, doekje, water, pen en papier. Zorg dat alle materialen goed schoon zijn. Stap 1 a. Vul het glas met een laagje olie (ongeveer een halve centimeter) b. Doe er water bij tot het glas bijna helemaal vol is. c. Schrijf in je eigen woorden op wat je ziet gebeuren. d. Olie is lichter/zwaarder dan water. Stap 2 a. Schenk de inhoud van het glas in de schaal. b. Roer de olie en het water goed door elkaar met de lepel. c. Wacht twee minuten. d. Schrijf in je eigen woorden op wat je ziet gebeuren. e. Olie en water mengen wel / niet. Stap 3 a. Doe een klein beetje afwasmiddel bij de olie en het water. b. Roer alles met de lepel door elkaar. c. Wacht twee minuten. d. Schrijf in je eigen woorden op wat je ziet gebeuren. e. Met afwasmiddel mengen olie en water wel / niet. f. Kun je afwasmiddel goed gebruiken om olie uit water te halen? PROEFJE? Wist je dat? In een rioolwaterzuiveringsinstallatie gebruiken ze bacteriën om olie uit het water te halen. LES 4 4 Apart regenwater opvangen a. Waarom wil het waterschap regenwater apart opvangen? b. Leg uit: Het apart opvangen van regenwater heeft te maken met de taak Schoon, maar ook met de taak Op peil. 9 Werkboek

10 LES 4 SCHOON 5 Zelf regenwater opvangen a. Hou een week lang bij hoeveel regen er valt. Zet een maatbeker buiten neer. Noteer elke dag hoeveel millimeter water er in de maatbeker is gekomen. TIP Datum Millimeter b. Bedenk minimaal drie dingen waar je het opgevangen regenwater voor kunt gebruiken. LES 4 6 Brief aan directeur Schrijf een brief aan de directeur van de fabriek. Leg in de brief uit dat er een speciale wet is tegen vervuiling van water. Vertel ook welke maatregelen het waterschap neemt als de fabriek zich opnieuw niet aan de loosafspraken houdt. TIP Zoek een tekst over het controleren van waterkwaliteit. Waterschap Brabantse Delta zorgt voor schoon oppervlaktewater. Belangrijke werkzaamheden zijn: in 17 rwzi s het afvalwater van huizen, bedrijven en fabrieken schoonmaken; afspraken met fabrieken maken over het lozen van hun water. Sommige fabrieken hebben bijvoorbeeld hun eigen zuiveringsinstallatie; kwaliteit van het oppervlaktewater controleren. Het waterschap neemt monsters uit sloten, beken en rivieren en controleert dit water in een laboratorium. Zo kan het waterschap bijvoorbeeld ontdekken of fabrieken geen vervuild water in de rivieren gooien; speciale installaties aanleggen voor de opvang van regenwater. Regenwater is al schoon en hoeft daarom niet naar een rwzi. 10 Werkboek

11 LES 5 LEVEND Lees brieffragment 5a. 5a 1 Vissen in de sloot a. Zoek in het dossier tabellen met vistellingen. Kijk goed naar de cijfers. Weet jij nu in welke sloot het waterschap het leven voor de vissen heeft verbeterd? Waarom denk je dat? b. Met hoeveel procent is het totaal aantal vissen in de Klutenplas afgenomen? c. Met hoeveel procent is het totaal aantal vissen in de Kwelderplas toegenomen? d. Waterplanten zijn belangrijk voor het leven in de sloot. Bedenk minimaal twee functies van waterplanten. e. Wat doet het waterschap om het leven voor vissen, insecten en waterplanten beter te maken? Noem minimaal 2 dingen. TIP Zoek in het dossier een tekst over vissen. LES 5 2 Vissen in de sloot a. Jullie gaan het leven in en om een sloot, rivier of beek onderzoeken. Schrijf drie kenmerken op van een gezonde sloot en drie kenmerken van een ongezonde sloot. b. Bereid het onderzoek goed voor. Welke materialen heb je nodig? Welke kleding en schoenen, trek je aan? c. Voer het onderzoek uit. Noteer de resultaten in het slotendossier op blz Werkboek

12 LES 5 LEVEND SLOTENDOSSIER ALGEMENE GEGEVENS Locatie: Diepte (gebruik een peilstok):. centimeter Breedte: Kleur van het water:. centimeter Is er afval in en om de sloot: ja / nee PLANTEN Oever Aantal planten: In het water Aantal planten Onder water Aantal planten.... Enkele namen van planten: DIEREN Oever Aantal dieren In het water Aantal dieren Onder water Aantal dieren LES Enkele namen van dieren: TIP Zoek thuis of op school op de namen van planten en dieren op. CONCLUSIE: De sloot is gezond / ongezond. 12 Werkboek

13 LES 5 LEVEND 3 Folder over botulisme en/of blauwalgen Maak een folder over botulisme en/of blauwalgen. Maak in de folder duidelijk waarom je niet mag zwemmen in water waar botulisme of blauwalg in zit.? Wist je dat? Een vistrap is een voorbeeld van een ecologische verbindingszone. Een ecologische verbindingszone is een natuurstrook tussen twee gebieden. Dieren en planten kunnen via de strook oversteken van het ene naar het andere gebied. Een tunnel voor kikkers en padden is ook een ecologische verbindingszone. Zo n tunnel heet een duiker. Je vindt bijvoorbeeld een duiker bij de Broekloop bij de Deken Dr. Dirckxweg. 4 Vistrap Maak een tekening of knutselwerk van een ecologische verbindingszone. Gebruik je fantasie. Lees brieffragment 5b. 5b 5 Droppiequiz Ga naar de Droppiesite en speel de quiz. Het waterschap zorgt er voor dat er zoveel mogelijk planten en dieren in en om het water kunnen leven. LES 5 Belangrijke werkzaamheden zijn: ecologische verbindingszones aanleggen zoals vistrappen en duikers; baggeren en maaiwerkzaamheden; vissenaantal bijhouden zodat er snel ingegrepen kan worden als het niet goed gaat met een bepaalde vissoort; maatregelen nemen tegen botulisme en blauwalgen. Bijvoorbeeld de sluis bij Volkerak sluiten tegen blauwalgen; kwaliteit van het oppervlaktewater controleren; in samenwerking met andere partijen kwaliteit van het zwemwater controleren. 13 Werkboek

14 DOSSIER Watersnoodramp leidt 50 jaar later nog altijd tot veel verdriet Door Erik de Bruin Komende week is het 50 jaar geleden dat de Watersnoodramp van 1953 plaatsvond. De ramp ontstond door de fatale combinatie van springtij en een noordwesterstorm. De ramp is een historische gebeurtenis waar heel veel persoonlijke herinneringen aan verbonden zijn. Zoals de herinneringen van Jan Schaaf. Hij was acht toen het water kwam. Het was die nacht pikkedonker. Wij woonden op een boerderij in Steenbergen. Onze boerderij lag hoog. Wij hadden daardoor tijd om onze belangrijke spullen naar boven te brengen. Zo heeft mijn moeder onze babyfoto s kunnen redden. Toen ik uit mijn bed kwam, stond er al een meter water beneden. Mijn vader heeft alle koeien nog weggebracht naar een andere wei, maar die zijn de volgende nacht toch allemaal verdronken. Wij moesten allemaal boven op het dak zitten. Het water steeg en steeg. Ik vond het spannend maar schrok ook erg van mijn moeder die heel nerveus was. De volgende dag haalde de buurman ons met een sloep (kleine boot, redactie) van het dak. We gingen bij een tante in Dordrecht logeren. Daar werd ons verteld dat mijn twee nichtjes, tante en oma waren verdronken. Nog altijd word ik erg verdrietig als ik dit vertel. Zo n ramp mocht nooit meer gebeuren. Daarom startte een van de meest bijzondere waterbouwkundige projecten ter wereld: Het Deltaplan. Er werden twee zeearmen afgesloten en zeeweringen werden tot + 5 NAP verhoogd. Er werden nieuwe technieken bedacht, speciale machines uitgevonden en nieuwe materialen ontwikkeld. Tienduizenden mensen hebben jarenlang aan het Deltaplan gewerkt. In 1997 was het oorspronkelijke Deltaplan voltooid. Inmiddels is duidelijk dat er nieuwe maatregelen nodig zijn. Dit heeft onder andere te maken met de klimaatveranderingen. 1 februari Dossier

15 DOSSIER Van: Aan: Verzonden: Onderwerp: Bijlage: 8 september 2008 Rapport Deltacommissie 1 Beste collega Dijkema, Je vroeg me de belangrijkste conclusies van de Deltacommissie op een rij te zetten. Ik stuur je mijn samenvatting van het rapport dat de Deltacommissie presenteerde op 3 september De commissie stelt een heel pakket met maatregelen voor om de komende tweehonderd jaar overstromingen te voorkomen. Ik zie je maandag op de vergadering. Vriendelijke groet, collega Kwelder, Afdeling Onderzoek Betreft: belangrijkste conclusies Deltacommissie verbruik. Doordat er steeds meer mensen steeds meer uitstoot veroorzaken, wordt Nederland tot het jaar 2100 waarschijnlijk 2-6 graden warmer. anderhalve meter hoger in het jaar 2100 (en dat is meer dan we eerst dachten). In het jaar 2200 verwachten we zelfs een stijging van 4 meter. zullen vaker overstromen. moeten worden.vooral langs de rivieren. Veiligheid staat voorop! Daarom moeten we zo snel mogelijk aan de slag met de dijken langs de rivieren. overstromen. zorgen dat de plannen kunnen worden uitgevoerd, komt er een speciale wet: De Deltawet. euro per jaar (en dat bijna 100 jaar lang!) 15 Dossier

16 DOSSIER Waterschap Brabantse Delta zorgt onder andere voor schoner oppervlaktewater en zuivering van rioolwater. Voor het schoonhouden van het oppervlaktewater is er een wet (de WVO). Het doel van deze wet (Wet Verontreiniging Oppervlaktewater) is het beschermen van het oppervlaktewater tegen vervuiling. Het is bijvoorbeeld verboden om zonder vergunning afvalstoffen, vervuilende of schadelijke stoffen in het oppervlaktewater te lozen. Het waterschap houdt daarop toezicht, geeft vergunningen af en controleert. Waterschap Brabantse Delta zoekt op korte termijn: m/v Voor nadere informatie kunt u contact op nemen met Rieneke Bronwater, hoofd afdeling Vergunningen van waterschap Brabantse Delta r.bronwater@brabantsedelta.com. Schriftelijke reacties binnen twee weken. 16 Dossier

17 DOSSIER RESULTATEN VISTELLINGEN PERIODE Klutenplas Driehoornige stekelbaars Blankvoorn Baars 11 5 Winde 5 0 Snoek 2 0 Kolblei 1 0 Karper 1 0 Kwelderplas Driehoornige stekelbaars Blankvoorn Baars Winde 4 10 Snoek 2 8 Kolblei 1 1 Karper Dossier

18 DOSSIER WATERSCHAP ZET ZICH IN VOOR VISSEN Waarom beschermt het waterschap de vissen? Het waterschap is er toch voor het waterpeil in de sloten en zo? Meneer Dijkema: Vispassages? Wat zijn dat? Meneer Dijkema: Is elke vispassage hetzelfde? Want elke beek,sloot of gemaal of stuw is toch ook niet hetzelfde? Meneer Dijkema: Doen jullie nog meer goede dingen voor de vissen? Meneer Dijkema: 18 Dossier

19 DOSSIER Leerlingenboek Sloten om regenwater af te voeren Het regent best vaak in Nederland. Al dat water moet verwerkt worden. Boeren zijn niet blij met drassige weilanden. En ook in de stad moet het regenwater ergens naar toe kunnen. Soms zorgt de natuur voor een uitweg voor het water. Het water stroomt weg door rivieren en beken. Op plaatsen waar geen natuurlijke oplossing s, maken de mensen zelf een uitweg voor het water. Ze graven een sloot of kanaal. De belangrijkste functie van een sloot is het overtollige water weg laten stromen. Een kanaal heeft ook een functie als vaarweg voor boten. et waterschap regelt de waterstand in beken, rivieren en sloten. In natte tijden ordt het water via de beken, rivieren en sloten afgevoerd. Een deel van dit water wordt bewaard in zogenaamde overloopgebieden. Dit zijn speciale natuurgebie- den die mogen overstromen. Als het lange tijd heel droog is, wordt het water uit deze overloopgebieden gebruikt om de droogte tegen te gaan. Het waterschap onderhoudt de zogenaamde hoofdwatergangen. Het waterschap maait onder andere de slootkanten. Dit gebeurt met machines of met de hand. 19 Dossier

20 DOSSIER Normaal Amsterdams Peil Uit Waterpedia, de vrije encyclopedie Het Normaal Amsterdams Peil (meestal afgekort tot NAP) is een manier om te meten hoe hoog (of hoe laag) bepaalde gebieden in Nederland liggen. Voor het gemak is afgesproken dat het NAP net zo hoog ligt als de zee (de zeespiegel of het zeeniveau). Een gebied met een NAP van +1 ligt dus 1 meter boven de zeespiegel en een gebied met een NAP van -1 ligt dus 1 meter beneden de zeespiegel. Inhoud 1 Waarom NAP 2 Peilmerken 3 Externe links Waarom NAP? Het meten van het NAP is belangrijk. Alle gebieden die onder of gelijk aan het NAP liggen (dus gebieden met een NAP van nul of lager) komen namelijk bij een overstroming van de zee onder water te staan. Een ramp. Gelukkig zijn er in Nederland, rondom de gebieden waar dat nodig is, stevige dijken gebouwd. Deze dijken kunnen water tegenhouden. Peilmerken Overal in Nederland staan zogenaamde peilmerken. Dat zijn bordjes die bijvoorbeeld op kaden, muren en palen zijn bevestigd. Op die peilmerken staat hoe hoog of hoe laag dat gebied ligt ten opzichte van het NAP. De verschillen in de NAP-hoogten worden nauwkeurig vastgelegd. Een keer in de tien jaar bepaalt Rijkswaterstaat opnieuw de hoogte van de meeste peilmerken. Door bodembewegingen kan de hoogte van een gebied veranderen. Vandaar. Links Hoe hoog woont u? 20 Dossier

21 DOSSIER GEMEENTEKRANT 21 juli 2007 In samenwerking met het waterschap heeft de gemeente besloten tot maatregelen ter bevordering van het afvoeren van gescheiden regenwater. -In de nieuwe wijk Welgelegen wordt binnenkort een zogenaamde wadi aangelegd. Deze geul ter hoogte van perceel 18 zal functioneren als tijdelijke afvoer van hemelwater tijdens harde regenbuien. Dit om te voorkomen dat het relatief schone regenwater in het riool terecht komt. Bovendien liep in het verleden het riool tijdens stortbuien met enige regelmaat over. Dat probleem is met de wadi verholpen. Wanneer de geul vol is, zal het water overlopen naar een speciaal daartoe aangelegde vijver. -Om particulieren te stimuleren zelf ook regenwater op te vangen, kan via het Servicepunt van de gemeente ( ) met korting een regenton worden besteld. Een regenton is een goede oplossing om te voorkomen dat regenwater in het riool terecht komt. Het opgevangen water kan onder andere voor de tuin worden gebruikt. 21 Dossier

22 DOSSIER WaterWoordenWijzer blauw.alg ge.maal bo.tu.lis.me rwzi stuw 22 Dossier

23 DOSSIER huis-aan-huiskrant van 2 september Dossier

24 Waterschap Brabantse Delta Postbus 5520, 4801 DZ Breda T F info@brabantsedelta.nl