Grondwaterbescherming in Vlaanderen

Transcriptie

1 Grondwaterbescherming in Vlaanderen Brugge, 12 mei 2014 Dominique Huits

2

3 175 personeelsleden 30 ha eigen proefvelden (12 ha biologisch) Jaarlijks ± 80 proefvelden bij landbouwers verspreid over de provincie West- Vlaanderen ± 80 teelten in onderzoek per jaar stalen op jaarbasis in eigen labo (grond, mest, water, gewas, ) ±120 demo/infodagen per jaar

4 Actief in Groenteteelt in open lucht (prei, bloemkool, ) Groenteteelt onder afdekking (sla, tomaat, aardbei, champignon, ) Akkerbouw Veeteelt (melkvee, varkens, aquacultuur, ) Biologische landbouw Met focus op Bemesting Gewasbescherming Bodem Water Innovatie Omgevingszorg Diversificatie

5 01_Waterbehoefte landbouwsector

6 Waterbehoefte landbouw in Vlaanderen (2010) Totale waterbehoefte in Vlaanderen : ± 725 miljoen m³/jaar -> totaal waterverbruik land- en tuinbouwsector ± 50,5 à 68 miljoen m³/jaar Derde grootste waterverbruiker in Vlaanderen Aandeel watergebruik in 2010 in de Vlaamse land- en tuinbouwsector per deelsector Akkerbouw 1 % Groenten in openlucht 3 % Fruit in open lucht 1 % Groenten en fruit onder glas 18 % Sierteelt onder glas 7 % Melkvee 13 % Vleesvee 4 % Varkensteelt 15 % Overige tuinbouwbedrijven 14 % Overige landbouwbedrijven (inclusief pluimvee) 24 % Bron : Praktijkgids water, Departement landbouw en visserij

7 Soorten water gebruikt door landbouwsector (2010) % - verdeling gebruikte waterbronnen Leidingwater 9 % Ondiep grondwater 16 % Diep grondwater 41 % Hemelwater 32 % Oppervlaktewater 2 % (= 86 % van het totaal aantal vergunningen) grondwatervergunningen bij land- en tuinbouwbedrijven (2012) of ± 67 miljoen m³ (= 46 % van de totale vergunde hoeveelheid)

8 02_Grondwaterbeleid

9 Grondwaterbeleid Bron : VMM

10 Grondwaterbeleid 42 grondwaterlichamen 14 grondwaterlichamen in onvoldoende kwalitatieve toestand 31 grondwaterlichamen in onvoldoende kwantitatieve toestand 6 grondwaterlichamen in goede kwalitatieve en kwantitatieve toestand 100 % 75 % 50 % 25 % 75% reductieprogramma Zoektocht naar alternatieven Modelmatige benadering verdere daling van het grondwaterniveau in het Sokkelsysteem bij verschillende reductieprogramma s (bron VMM)

11 Grondwaterbeleid Uitgebreid meetnet grondwater VMM Freatisch meetnet: 2107 putlocaties (5200 filters) Meetnet natuurgebied: 80 putten Primair meetnet : 436 putlocaties (860 filters)

12 dov.vlaanderen.be Publieke databank Kwaliteit grondwater Peilmetingen Vergunningen Verziltingskaart

13 03_Zoektocht naar alternatieven

14 Alternatieve waterbronnen Hemelwater Drainagewater Oppervlaktewater Leidingwater Vaak afwijkende kwaliteiten Voldoende aanwezig? Waterbehandeling noodzakelijk

15 WATERAUDIT RICHTINGGEVENDE ZOEKTOCHT NAAR ALTERNATIEVE WATERBRONNEN VOOR HET BEDRIJF Eerste audit uitgevoerd in 2006 ± 370 bedrijven begeleid

16 Wateraudit 1. Waterbehoefte 2. Kwaliteitseisen 3. Waterbronnen op vandaag in gebruik 4. Mogelijke waterbronnen (kwaliteit en beschikbaarheid) scenario s

17 WATERBEHANDELING De handleiding voor land- en tuinbouwers in hun zoektocht naar een geschikte waterbehandeling

18

19 Mobiele piloten als bevestiging theorie Vlakwa > 10 mobiele pilots (250 l/h) en operator -> doel : praktijkbevestiging theoretische benadering Zeef Doseer en beluchtingsunit Buffer Zandfilter Actieve koolfilter H UV Ionenwisselaar Ultrafiltratie Omgekeerde osmose Debietmeter

20 Waterbehandeling vaak combinatie van verschillende technieken enkele praktijkvoorbeelden

21 Opwaarderen oppervlaktewater Start : oppervlaktewater van goede uitgangskwaliteit -> snelle zandfiltratie -> actief koolfilter -> UV-ontsmetting met recirculatie -> naontsmetting met peroxide Doel : drinkwater varkens en melkkoeien

22 Opwaarderen oppervlaktewater Polderwater als start Grove filtering

23 Opwaarderen oppervlaktewater Zandfiltratie wegfilteren deeltjes tot 25µm Actief koolfiltratie geur, smaak, kleur UV-ontsmetting + chemische nadosering van peroxide

24 Opwaarderen oppervlaktewater

25 Opwaarderen open put water Knelpunten Sterk schommelende kwaliteit Organische belasting Ammoniumdruk Geur- en smaakafwijkingen Zwevende deeltjes Bacteriologische druk

26 Opwaarderen open put water Open putwater als start Verwijderen van zwevende deeltjes dmv kokosfilter

27 Opwaarderen open put water Rondpompen van water over een lavafilter zorgt voor een optimale stikstofomzetting en afbraak organische belasting

28

29 04_ Ambities Inagro Waterbevoorrading Nieuwe behandelingstechnieken waterbronnen Efficiënter omgaan met water Modelmatige benadering waterverbruik

30 04_Ambities Inagro Nutriënten vs. (oppervlakte)water Zoektocht en optimalisaties remediërende technieken op drainagewater Peilgestuurde drainage Gebiedsgerichte intensieve werking

31 04_Ambities Inagro Gewasbeschermingsmiddelen vs. oppervlaktewater Gebiedsgerichte intensieve werking Remediëringstechnieken (fytobakken, biofilter, Sentinel, ) Openbare vulplaatsen Efficiëntere spuittechnieken

32 05_ Meer informatie Kenniscentrum Water