Inleiding tot de orgel kwartiertjes in de OLV Vosselaar, voorjaar 2010

Transcriptie

1 Inleiding tot de orgel kwartiertjes in de OLV Vosselaar, voorjaar 2010 Beste Muziekvrienden, De bedoeling van de orgelkwartiertjes is min of meer regelmatig muziek ten gehore te brengen op de orgels, die onze OLV kerk rijk is, namelijk het prachtige, gerestaureerde historische Verbuecken orgel, en het neobarokke Pels-orgel, dat werd overgebracht van de St Jozef kerk, en dat ook gebruikt wordt tijdens de diensten. Net als voor de eerste reeks kwartiertjes einde 2008/begin 2009, is ook nu weer dit kleine muzikale gebeuren gepland op de 2 de en de 3 de zondag van de maand, beginnend rond twintig minuten voor elf. Het programma van de tweede reeks kwartiertjes is geïnspireerd op het samenspel van het orgel en andere instrumenten : kwartiertjes met viool, saxofoon, trompet, luit etc. zijn in voorbereiding. We zullen ook telkens tijdens de dienst, die volgt op het kwartiertje, samenspel brengen tijdens offerande, communie, en na de slotzang. Ik wil echter de reeks beginnen en eindigen met een kwartiertje voor orgel solo : als eerste een reeks middeleeuwse en barok dansen, en als laatste een kwartiertje improvisatie over een thema van Pasen. Veel luister-plezier toegewenst. Jos Van den Heuvel

2 In het derde kwartiertje van 2010 brengen we samenspel tussen saxofoon en orgel op het Pels orgel. Chantal Verheijen, de dirigente van het OLV-koor, speelt alt- en sopraan sax in een gevarieerd programma. Chantal Verheijen startte op 3-jarige leeftijd met Suzukimethode voor viool. Ze maakte een paar instrumentale omzwervingen (cello, zang, blokfluit, clavecimbel en ook bugel) maar piano en saxofoon werden haar hoofdinstrumenten. In het H.-Grafinstituut studeerde zij af in de muziekhumaniora waarna zij aanvankelijk studies aanvatte in de Toegepaste Wetenschappen aan de KUL maar toch weer zwicht voor haar eerste liefde, de muziek. In 1997 behaalde zij aan het Lemmens-instituut het diploma Meester in de Muziek optie Muziekpedagogie met onder andere een eerste prijs voor notenleer, eerste prijs voor harmonie, alsook haar eindexamen contrapunt en schriftuur waarbij een onderscheiding voor de jeugdcantate Daniel in de leeuwenkuil. De cursus koordirectie in deze opleiding volgde zij bij Roos Van Gerven en Kurt Bikkembergs. Zij behaalde in 1999 het Meesterdiploma voor Saxofoon en in 2000 het diploma Meester in de Muziek optie Kamermuziek met het saxofoonkwartet Ruach. Chantal geeft les aan de SAMWD in Geel als leerkracht saxofoon en Algemene Muziekcultuur. In muziekgroepen zoals Ruach, Los ultimos del Compas en Navadad heeft Chantal haar strepen verdiend als saxofoniste. Zij dirigeerde verschillende koren en orkesten en behaalde hiermee zeer mooie resultaten (o.a. provinciaal kampioen en nationaal laureaat). Momenteel is zij actief als dirigent in het O.L.Vrouw-koor van Vosselaar en de Centrumharmonie van Geel. Als dirigent van een parochiekoor laat liturgie haar niet koud en in 2008 is Chantal afgestudeerd aan het HIGW van Antwerpen voor Godsdienstwetenschappen met onderscheiding en studeert hiervoor momenteel verder aan de Katholieke Universiteit te Leuven.

3 Programma van het orgelkwartiertje voor de aanvang van de misdienst : Uri Tzion (word wakker!) : uit een bundel van de Japanse componiste Miriam Takeda, die zich voor deze werkjes inspireren liet door haar impressies van Israel Zemer Atik of Nigun Atik, een oud en populair Joods lied, dat dikwijls voor volksdans wordt gebruikt (onderstaande tekst van M. Kashtan, muziek van Amitai Ne'eman) Opnieuw keren we terug naar het lied uit vervlogen tijden En naar de melodie, die door ons hoofd blijft spelen. Wanneer we het glas heffen met een vriend Zullen onze ogen gloeien zoals onze harten. Hoe goed is het in onze tenten, Omdat we daar dansen, Hoe goed is het in onze tenten, Toch keren we terug naar het lied uit vervlogen tijden. The Blessing Nigun, van Jerry Sperling Pièce en forme de Habanera, van Maurice Ravel Maurice Ravel componeerde zijn Pièce en forme de Habanera aanvankelijk als een Vocalise studie voor bas-stem en piano in 1907, als een Lied ohne Worten, een gezongen stuk maar zonder woorden. Als model gebruikte hij de Spaanse langzame en zwoele dans de Habanera: zoals zoveel Franse componisten was Ravel gefascineerd door Spaanse muziek. Later schreef Ravel het werk zelf over voor piano en cello, waarbij hij grotendeels het origineel respecteerde, en van dit werk wordt de transcriptie voor saxofoon gespeeld tijdens ons kwartiertje. Maurice Ravel (Ciboure, 7 maart 1875 Parijs, 28 december 1937) was een Frans componist van Baskische afkomst. Hij geldt als een van de voornaamste componisten van de 20e eeuw en, met zijn oudere landgenoot Claude Debussy, als de belangrijkste impressionist in de klassieke muziek, en als voorloper/initiator van het expressionisme.

4 Maurice Ravel werd geboren in Ciboure in het hart van de Franse Pyreneeën en was van moederszijde van Baskische afkomst. Zijn vader was een ingenieur uit Franstalig Zwitserland. Nog in Maurice' geboortejaar verhuisde het gezin naar Parijs. Ravel kreeg op zevenjarige leeftijd zijn eerste pianolessen en werd in 1889 toegelaten aan het Parijse conservatorium. Zijn pianistenopleiding maakte hij niet af. Na zijn voortijdige vertrek van het conservatorium keerde hij er in 1897 terug om bij Gabriel Fauré compositielessen te volgen. Tijdens zijn compositieopleiding deed Ravel verschillende vergeefse pogingen om de Prix de Rome te winnen. Niettemin begon Ravel naam te maken als componist, aanvankelijk met pianomuziek en liederen en later ook met orkestmuziek. Tot zijn vroegere werken behoren de kleine opera L'Heure espagnole (1907) en de Rhapsodie espagnole voor orkest (1907/8), die beide Ravels voorliefde voor Spanje verraden, en de beroemde Pavane pour une infante défunte (1909). Voor de Ballets Russes van Serge Diaghilev schreef Ravel in 1912 het grootschalig opgezette ballet Daphnis et Chloé. In 1913 leerde Ravel Igor Stravinsky kennen, met wie hij samen Moessorgski's onvoltooide opera Chovansjtsjina bewerkte. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Ravel zijn vaderland als vrachtwagenchauffeur in het leger, nadat hij als jongeman wegens zijn geringe postuur was afgekeurd voor militaire dienst. Ondanks zijn opgelaaide vaderlandsliefde behield hij afstand tot pleidooien om Oostenrijkse en Duitse componisten niet meer uit te voeren. In 1916 moest Ravel ziek vanuit Duitsland naar Frankrijk terugkeren. Kort daarop stierf zijn moeder, bij wie hij steeds gewoond had, waarop hij bij zijn broer introk. Na diens huwelijk kocht hij in 1921 de villa Le Belvédere in Montfort-l'Amaury bij Parijs, waar hij tot zijn dood zou blijven wonen. Het huis is nu een museum. In 1928 componeerde hij onder meer het pianoconcert in D voor de linkerhand "Concerto pour la main gauche". Dit stuk werd geschreven voor Paul Wittgenstein (de broer van filosoof Ludwig Wittgenstein) die in de eerste wereldoorlog zijn rechterhand was verloren. Ravel maakte in 1928 een grote concertreis door de Verenigde Staten en Canada. In hetzelfde jaar kwam de Bolero tot stand dat zijn bekendste werk zou worden. Gedurende zijn laatste levensjaren was Ravel ten gevolge van een niet geheel opgehelderde neurologische aandoening niet meer in staat te schrijven. Hij stierf op 28 december 1937, 62 jaar oud, in een Parijs ziekenhuis. Hij werd begraven op de begraafplaats Levallois-Perret in Parijs, waar ook zijn ouders lagen. Ravel is, ondanks verschillende langdurige relaties, nooit getrouwd en is kinderloos gebleven.

5 Tijdens de mis brengen we volgende werken : Offerande : Situacoes Triangulares, van Vasco Martins Vasco Martins (Queluz (Portugal), 1956) is een Kaapverdische componist, pianist en dichter. Vasco Martins groeide op op het eiland São Vicente (Kaapverdië). Na autodidactische compositiestudies werd hij in 1976 lid van de band "Colá", maar ging later naar Portugal, waar hij compositie studeerde bij Fernando Lopes Graça en verder naar Frankrijk om bij Henri-Claude Fantapié zijn compositie-kennis te verdiepen. Zijn "eigen" instrument is de piano en hij verzorgde diverse recitals en concerten. In 1979 verzorgde hij opnames voor zijn eerste elpee. In juli 2008 nam hij een cd met de naam Lua água Clara in Parijs op. Als componist zit hij tussen twee stromingen: klassieke muziek, omdat hij het klassieke instrumentarium liefheeft en New Age Muziek omdat hij ook synthesizers gebruikt. Zijn werk Situações triangulares komt uit zijn Kaapverdische Suite voor gitaar solo, en we brengen een bewerking voor saxofoon en keyboard. Tijdens de communie : Danse arabe, pour saxophone alto e piano van J.H. Descamps en J. Grant Na het slotlied : Koshn Kale Mazeltov, een Joodse traditional, één van de bekendste bruilofstliederen, gelukwensen voor de bruidegom (khosn) en bruid (kale).