Voedingsadviezen bij slikproblemen Slik 4 Imeldaziekenhuis

Transcriptie

1 Voedingsadviezen bij slikproblemen Slik 4 Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg

2 Inhoud Waarom deze folder? 3 Wat betekent Slik 4? 3 Ontbijt en avondmaal 4 Tussendoortjes 5 Middagmaal 6-7 Algemene aandachtspunten 8 2 Tips van de diëtist 9-11 Nuttige telefoonnummers 12

3 Waarom deze folder? U, uw familielid of bewoner werd tijdens de opname in het ziekenhuis logopedisch gevolgd omwille van slikproblemen. Om het eten en drinken zo veilig mogelijk te laten verlopen, hebben we een aantal aanpassingen doorgevoerd. Met deze folder willen we dit verduidelijken. Een aantal items wordt algemeen beschreven. Bij een aantal items zal u zien dat er iets is aangevinkt. Dit is dan specifiek op u, uw familielid of bewoner van toepassing. Omdat ondervoeding een steeds groter wordend probleem is, geven de diëtisten - zo nodig - ook een aantal tips om de aangeraden voeding calorierijker te maken. Deze folder is een richtlijn en biedt geen garantie tot een volledig veilige voedingsituatie. We trachten met deze aanbevelingen enkel het risico op verslikken te verminderen maar we kunnen het niet volledig uitsluiten. 3 Wat betekent Slik 4? Met de term slik 4 wordt bedoeld: bijna normale voeding met uitzondering van een aantal voedingsmiddelen die een verhoogd risico op verslikken inhouden. Aangewezen bij: Personen die initieel, na een acuut hersenletsel, ernstige sliklast hadden, maar inmiddels goed gerevalideerd hebben. Personen met een aandoening waarbij enige voorzichtigheid bij het slikken geboden is.

4 Ontbijt Wat en avondmaal is kanker? Algemeen: zachte voeding! 4 Voorzichtigheid is geboden met: Ontbijtgranen: ontbijtgranen met toevoegsels (stukjes fruit enz) Brood en gebak fantasiebrood: rozijnenbrood, suikerbrood, notenbrood, kruidenbrood, pistolets, sandwiches, koffiekoeken beschuiten, crackers volkorenbrood toast taarten en klein gebak suikerwafels rijstkoek Beleg confituur met stukjes pindakaas hagelslag speculaas met noten anijskorrel/vruchtenhagelslag bacon/rookvlees chocoladepasta (pashka) Eventuele alternatieven Ontbijtgranen: pure cornflakes (zonder toevoegingen), overgoten met melk Brood en gebak: plattekaastaart flantaart botercake zonder toevoegingen chocoladecake zonder stukjes chocomoussetaart licht grof brood madeleintjes en varianten zachte vanillewafels peperkoek zonder parelsuiker Beleg: gelei honing stroop chocopasta boterhamworst frikadellenkoek kaas

5 Hoe Tussendoortjes wordt kanker behandeld? Voorzichtigheid is geboden met: Snoep: harde snoepjes karamellen kauwgom zuurtjes Andere: chips en varianten borrelhapjes chocolade met nootjes roomijs en sorbet met nootjes mueslibars Melkproducten: yoghurt met muesli melkproducten met rijst havermoutpap griesmeelpudding Fruit (hard, ongeschild en onrijp): appels peren gedroogd fruit banaan druiven rabarber Eventuele alternatieven Snoep en andere: gevulde kerstomaatjes spekken zachte muisjes en beertjes pure chocolade (wit, melk, zwart) chocolade met crèmevulling smeuïge desserts (bv.) chocomousse, roomijs en sorbet, bavarois) Melkproducten: yoghurt milkshake botermelk sojaproducten pudding platte kaas Fruit: schillen en in stukjes snijden gestoofd fruit sap gemixte banaan in bereidingen zacht fruit uit blik fruitmoes 5

6 Middagmaal 6 Algemeen: zachte voeding! Voorzichtigheid is geboden met: Groenten: rauwe groenten halfgare groenten groenten met vezelige structuur groene stukken van prei venkel erwten selder tomaten prinsessenbonen maïs koolsoorten Aardappelen en varianten: fijne, hardgebakken frietjes rijst en rijstbereidingen Elbi Vlees: blinde vink worst casselerrib wild, eend, fazant, duif, konijn stoofvlees spek rood vlees gepaneerd vlees Kruiden en specerijen: kervel en cresson peterselie kruidenmengeling zaadjes Bereidingen: gepaneerde gerechten gefrituurde gerechten (bv. loempia) gegratineerde gerechten Sauzen en smaakmakers: mosterd met zaadjes mayonaise met kruiden uienconfituur

7 Middagmaal Algemeen: zachte voeding! Eventuele Alternatieven Groenten: extra zacht gekookte groenten opdienen met (witte) saus gepelde en ontpitte tomaten tomatenpuree Aardappelen en varianten: gewone frietjes alle andere aardappelbereidingen pasta Vlees: worst/pens zonder vel cervela zonder vel corned beef gemalen vlees orgaanvlees gevogelte gevogeltefricassee hamburger Kruiden en specerijen: look kruiden in poedervorm Bereidingen: alle andere bereidingen Sauzen en smaakmakers: andere zachte sauzen 7 Tips van de diëtist Algemene bereidingswijzen om vlees zachter te maken: Een uurtje laten weken in een marinade van botermelk of yoghurt Bereiden in de microgolf Stomen Stoofpotjes

8 Algemene aandachtspunten Algemene aandachtspunten 8 Volledig rechtop laten zitten bij eten en drinken Eten in bed vermijden Drinken uit een gewone beker (idem verder) Drinken uit een doorschijnende beker zonder teut Drinken uit een beker met neusuitsparing Drinken uit een kopje Drinken uit een hoeveelheidbeperkende beker Drinken met een rietje Drinken met kleine slokjes geven Drinkt zelfstandig Praten tijdens eten vermijden als er eten of drinken in de mond zit GEEN eten of drinken als hij/zij suf is GEEN eten of drinken als hij/zij niet alert is GEEN eten of drinken als hij/zij geblokkeerd is Goed wachten tot hij/zij geslikt heeft alvorens volgende hap/slok te geven Eten geven met koffielepeltje Volgende hap tonen als tip om hem/haar te laten slikken Tempo verlagen Opletten voor schrokken (gevaar voor verstikking ) Om de happen een paar slokjes laten drinken Na de maaltijd in ieder geval nog aantal slokken laten drinken Na het eten controleren of er niets meer in de mond zit Liefst een rustige eetomgeving creëren Liefst samen met anderen laten eten Extra aandacht voor mondzorg Gebitsprothese in / uit

9 Tips van de diëtist 9

10 10 Tips van de diëtist

11 Tips van de diëtist 11 9

12 Sticker patiënt Nuttige telefoonnummers Dienst diëtiek: Dienst logopedie: Dienst logopedie Den Olm: Receptie Imeldaziekenhuis: Informatiebrochure Slik4 - Imeldaziekenhuis Imeldaziekenhuis Imeldalaan Bonheiden WZC Den Olm Schoolstraat Bonheiden R01